B NIEUWE S
MARTELARES
No 7 ihterg. telephoon si Donderdag 17 Januari 1929
38e Jaargang
LAJMIUKII COURAIÏ
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
- pcr^^""maa'ndeü' - Uil!»!: fitlM 1. II. KEIZER. StdlCltUI I. H. KEIZER. Bul Wstlmille. Gr01** Icimw naar pU.lttuimt.
i; I i j
Buitenlands^ Overzicht
Het Parlementairisme heeft in de Balkanlan- -
den nóóit een vasten ondergrond gehad. De
aard der bevolking, de langdurige Turksche I
voerheersching en de felle nationale tegetnstiel-. I
lingen, die lang de verhoudingen overheersch-
ten, maakten dit onmogelijk. Hét gevolg was; J
een sterke invloed' der dynastieën en vair het j
militaire element/
Vooral in Servië heeft dit laatste zich her-
lhaaldelijk krachtig laten gelden. En waar de
tegenwoordige koning groot geworden is in een,
tijd, waarin dit element door de voortdurende,
oorlogen, waarin Segvië gewikkeld' werd, een,
overwegende rol had te spelen en hij dus als
van zelf in d® eerste plaats militair werd, is
het niet te verwonderen, dat de jongste Zuid-
Slavische staatsgreep, waarbij de koning de
constitutie op zij schoof, en een dictoriaal be
wind instelde, sterk onder den invloed der ge
neraals kwam te staan. Dit geeft ook die betee-,
kenis en het doel van den staatsgreep aan. j
Het is thans nog niet ten volle duidelijk, of de
staatsgreep feitelijk van de militaire partij is
uitgegaan, die den koning enkel als werktuig
gebruikte dan wel de koning de leidende
kracht is, die de militairen te hulp hjejeft ge
roepen, teneinde zich den vasten steun van 't
leger tegen een mogelijk verzet van het volk;
te verzekeren. Maar dit blijkt wel duidelijk,
dat de generaals in het nieuwe bewind eein po
sitie van bijzondere beteekënis zullen innemen
al zijn ze dan in het nieuwe ministerie .riet zoo;
bijzonder sterk vertegenwoordigd en dat diti
nieuwe 'bewind niet van zins is zich van del
wenschen der bevolking erg veel aan te trek
ken, maar de zaken maar eigen goedvinden zal
regelen en eerst eein milde en mjsschien nieuw
parlementair systeem1 dan zal plaats maken,
wanneer die regeling vaster vorm gekregen
heeft.
Dit karakteriseert het nieuwe bewind dus als
een militair getinte dictatuur, waaifbij niet als:
in Italië, Spanje, Polen, Lithauen en ainldere,
dictóriaal geregeerde landen de minister-presi
dent, maar de kooung zelf als dictator fungeert'
al zal dan nog moeten blijken of de koten g,
dictoriale macht pok zelf werkelijk: zal uitoefe-
neninUit dit karakter van den staatsgreep volgt
reeds, dat de Kiroaten zich met hun aanvanke
lijke instemming deerlijk vergist hebben. Ze had
den weliswaar van een parlementaire regeering
te Belgrado geen toegeven aan hun eischsn
en zelfs geen bijzondere inschikkelijkheid te
wachten. Maar zoon regeering bleef afhankelijk,
van de partijen en in sterke mate van 'dei toe-\ 1
stand van het Land. Dit liet de mogelijkheid:
van een gedeeltelijk toegeven, van eten afdwh-
gen hunner eischen door de Kroaten open.
Door het optreden van een dictóriaal, militair,
bewind, dat met geen stroomingen in het land i
pleegt rekening te houden, maar het land naar
rijn wil tracht te dwingen., is de mogelijkheid,!
zoo niet weggevallen, dan1 toch tot ult-sferC,
kleine afmetingen teruggebracht. De Kroaten
hebben dit ook reeds begrepen. En de uitlatin-
FEUILLETON
140)
Hij bleef staan, terwijl hij vroeg: „Zoekt gij
den moondenaar Hebt ge dan de bewijzen, da', j
Johanna Portier onschuldig twias?"
„De bewijzen niet, maar de overtuiging wel.'
„En door juffrouw Armanid en Edmond samen j
te koppelen hoopt ge den w:aren moordenaar uit to
vinden? Ge zult me toestemmen, dat dit alles
zeer raadselachtig is. Wien beschuldigt ge dan?" j
„He, 'wiat, mijn jongen! Ik beschuldig niemainri,
ik doe alles wat ik kan, om den moordenaar uit
te vinden."
„Em de pogingen daartoe lelden a naar het huis
van Paul Armanid? Verdenkt gie Item misschien?"
De schilder maakte «ene beweging van onge-
duld. „Ik zeg en herhaal u, dat ik niemand be-
schuldig, niemand verdenk. Gij, als advokaat,
wieet toch, dat dikwijls de geringste zaak, een
oogopslag, een trek op 't gelaat, een enkele bewe
ging de wiaarheil aan 't licht brengt, hqt goede
spoor aanwijst. Dat spoor is 't, wat ik zoek. Ik
ben van meening, dat Ernst GarantD-niet dood is
en dat hjj eveneens in NeW: York geweest is. Is lat
inderdaad het geval geweestdan zal Paul Ar-
gen van hum leider, <fr. Ma;sjek, bewijziem, dat,
ze ook reeds verstaan daaruit de consequentie^'
te trekken.
Het nieuwe bewind- te Belgrado heeft dit.
onmiddellijk begrepen en is van zijn kant reeds,
begonnen 'de consequenties te trekken door het
doen van huiszoekingen, waarop arestaties on
getwijfeld zullen volgen. De strijd tusschen het;
nieuwe bewind en de Kroaten is daarmee reeds,
ingeluid. Toonen de Kroaten zich in dezeti"
strijd even halstarrig als in dien tegen de vroe
gere Bielgradosche negeerinjg, dan dreigt daar
uit ongetwijfeld een ontbinding van den Zuid-
Slaviscben staat. De koning was tot nu to,e het
eenige bindendë element in dezen staat. Wan
neer ide Kroaten ook den konmg als hun vij
and gaan zien, dan bestaat er voor he,n geeIn
enkele reden om aan den Zujd-Slavischen
staat of aan een verbond met de Serviërs vast
te houden. De koning zou hen dus met geweld;
in het Zuid-Slavisch staatsverband moeten
dwingen. Hoe lang hij' in dit geval toereikend,
zou blijken "hangt niet alleen af van de Kro
aten, maar ook van de andere nationaliteiten!,
en van de houding der Serviërs zeiven tegen
over het nieuwe bewind. Alleen met den steun
van het leger en tegen den wil van het gehejele.
Zuid-Slavische volk kan de koning zich niet
blijvend handhaven. Maar zelfs met den steun
der Serviërs alleen zal hem dit tegenover al'
andere nationaliteiten uiterst moeliijk vallen.
Het uiteenvallen van den Zuid-Slavischen staat
is daarom ongetwijfeld waarschijnlijker gewor
den. Ein dit geeft aan den staatsgreep en den!
toestand in Zuid-Slavië hun groote internatio
nale beteekenis. De Italianen blijken de be.tee-
kienis die een dergelijk uiteenvallen voor hen
zou kunnen hebben, reeds in te zien-.
Ofscho.on ze een dictatoriaal bewind slechts
vriendschappelijk gezind kunnen zijn, moedi
gen ze foch de Kroaten in hun aanvankelijk
verzet aan. De grooto, tegenstander van Italië:
aan de Adrtatische zee en op den Balkan, zop.
door het verdwijnen van 'den Zuid-Slavischen
staat vrijwel machteloos wonden en Frankrijk's
invloed op den Balkan zou feitelijk gebroken,
zijn. Wellicht zou zelfs een uitbreiding van Ita
lië's grondgebied naar het Noord-Oosten mo
gelijk worden.
Het is daarom te begrijpen, dat de grooto
Europeesche mogendheden, waar Italië en
Frankrijk wel m de eerste plaats den loop der.
gebeurtenissen in Zuid-Slavië met groote be
langstelling gadeslaan. Daarnaast toonen- ook
1: Balkanstaten bijzondere belangstelling. Del
strijd in Zuid-Slavië kan ook andere Balkan-
volken roerig maken. En de toestand in de
Balkanstaten is gewoonlijk zoo, weinig vast, dat
elke roerigheid ze uit hun evenwicht kan,
brengen. Dit heeft ook aan de laatste crisis
in Roemenië haar beteekenis gegeven en maakt
eveneens het slagen van de nieuwe Roetttieeinr
sch regeering onder 'den leider der boeren-'
partij Maniu in bet tof stand brengen van eeni
buitcnlandsche leening zoo belangrijk. De Roe-
meensche finantieele toestand kan daardoor ge
stabiliseerd worden. Maar ook de positie van
de nieuwe regeering wordt vastgelegdEn de
mand als werktuigkundige hem wel gekend heb
ben. Doch nu kan ik -werkelijk niets meer zeg
gen, daar ik zelf nog altijd in de duisternis tast."
/Welnu, ik geef het op," riep George met een
zucht. „Behoud uw geheim, mijn waarde vriend!
Tracht slechts dat arme kind te redden, d,ie L.ucie
Eortier, die treurt om haar zoo wreed werstoord
geluk en wie het hart zou breken bij' dat andere
h nwelijk van Edmond JLabron."
XX i il.
Een volgenden morgen ontving Etienne Gastel
over de post, behoorlijk i n envelop gestoken, het
belangrijke document, ida-t JeaJn Soli va aan Ru-
dolf Ducemin had afhandig, gemaakt door om-
kooperij.
De schilder las den inhoud- met de grootste
aandacht en dacht daarna: Om die inlichtingen
te verkrijgen, moet men namen, datum en bizon-
derhe l- n omtrent het bewuste kind, hebben kun
nen opgeven. Paul Arinand dient dit alles der
halve geweten te hebben. Dat getuigt tegen hem.
Hij zelf heelt in den tijd, waarop dat dokument
gehaald werd, Parijs niet verlaten. Hij' heeft dus
iemand anders naar Joigny gezonden en natuur
lijk iemand, waarvoor hij geen geheimen heeft,
'tis van groot gewicht dien „iemand" te vin
den."
De kunstenaaf kleedde zich snel aan én reed
-naar het Ministerie van Binnenlamdsche zaken,
ze krijgt nu bov(emidien gelegenheid de hervor-
mingen tot stand te brengen, die Roemenië tot'
een modernen, democratischen staat zullen kuni
nen omvormen.'
Zal dan het Ro.emeensche voorbeeld aan den.)
Balkan leiding kunnen ge veto? Of zal het de'
Servische zijn? In den Zuid-Slavischen staat
wordt ook de strijd tusschen democratie en
absolutisme, tusschen geweld en recht, uitge
streden.
Plaatselijk Nieuws
ZUIDSCHARWOUDE.
De he^r A. Kist Az. alhier slaagde voor Wel
op 13 December jl. te Amsterdam gehouden
examen Engelsche Handelscorrespondentie
Mercu rius-diploma
UITSLAG
PUBLIEKE VERKOOPING
gehouden door Johann W'. C. Kroon, notarisj
te Zuidscharwoude, op Dinsdag 15 Januari '29
des avonds 6 uur, in het café „Welgelegen"
te Broek op Langenidijk.'
Onder Broek op Lamgöndijkj:
1. Een akker bouwland, „Zwartsakker" (9
opgehouden op f 173 per snees J
2. Een dito „Mo-eijeind" (6), kooper Jm.
Bak Kz. voor f 106 per snees.
3. Een dito „de Bieten" (7), kooper Hi.
Glas voor f 141 per snees.
4. Een dito „het Breed je (6), kooper C.
Timmerman voor f 153 per snees.
5. Drie akkers bouwland van IJzendaal.
a. de zuidelijkste (9.5), kooper P. de Wit
(Cz. voor f 86 per snees.
b. de 2ie van zuid (13.5') kooper dezelfde
voor f 82 per snees/
c. de 6e van zuid (16) kooper dezelfde v.
f83 per snees.'
6 .Drie akkers bouwland van Wagenaars-
groet. i
ade zuidelijkste (6), koopster de Diaconie,
der Herv. gem. Broek op Langendijk voor
tlOO per snees.
b. de 2e van zuid (15) opgehouden op f 95:
per snees.
c. de derde vaii zuid (14) opgehouden op
f 91 per snees.
Direct te aanvaarden.
Eigendom van den heer A. Vroego'p Az.
t. 'JE, en nips. Doet en ert. aan ae Dubbele
Buurt te Broek op Langendijk, zeer geschikt
voor schippers, bij veiling en psoor. Opgehou
den op f4520, later uit de hand verkocht.,
Te aanvaarden 1 April aanstaande.
Eigendom van den heer Jn. Smit Kz.
8. Ee.n akker bouwland, aan den Ooster-
dijk bij de Nieuwe Molen te Blroek op Lan
gendijk (13) opgehouden op f 150 per snees.
Direct te aanvaarden.
(Eigendom van den heer C. de Wit Cz.
- NOORDSCHARWOUDE.
'Dinsdagavond hield de IJsclub „Voorwaarts
haar Jaarvergadering in het café van den heer1
J. de Bakker.
waar hij zich onmiddellijk wendde tot den secre
taris, dien hij van nabij kende. Hij bleef lang
bij hem ©n toen hij eindelijk het bureau verliet,
had hij een brief in de hand, die het ministerieelje
zegel droeg. Hij borg dien brief in zijn portefeuille
Mijnheer Gastel keelde naar zijn woning terug.
Hij ontbeet aldaar, liet door zijn bediende een
reiskoffertje inpakken met de benooiigdheden voor
twee of drie dagen en droeg hem op iederan bezoe
ker, mijnheer George Barier niet uitgezonderd,,
te zeggen, dat hij -niet thuis was, doch volstrekt
niet te laten bemerken, dat hij -de stad verlaten
had. Vervolgens bestelde de schilder een rijtuig
en liet zich daarmede naar het spoorwegstation
btengen.
Zooals we weten, was Lucie, na het hevige
tooneel met juffrouw Arinandbij madame Au
gustine ziek geworden en de geneesheer had die
ziekte van hoogst ernstigen aard genoemd.
Johanna Portier was bijna radeloos. Haar lie
veling in gevaarZou zij het teeder beminde kind
slechts hebbeu wedergevonden, om het -daarop
te moeten verliezen? Zij begon nu een aïmattiend
leven, dat 'de krachten van ieder and-er, ctie niet;
door moederliefde gesterkt werd 'zooals zij, voor
zeker zou zijn te boven gegaa'n. Des morgens gaf
zij Lucie hare medicijnen in, kuste haar vaarwel
en ging naar de bakkerij voor hare dagelijksche
bezigheiden. Dan keerde zij terug en vertoefde
bij het ziekbed tot het avonduurtje sloeg, waar-
Tegenwoordig waren 8 leden. Afwezig we
gens ziekte het bestuurslid de heer K. Wage-,
naar Kz.
Na opening dopr den voorz., den heer J.
'Ootjers, werden Ide notuleh gelezen en goedge
keurd, waarop door den Penningmeester ver
slag werd uitgebracht over zijn gehouden be
heer over liet boekjaar 1928. De ontvangstee
hadden bedragen f462.60, de uitgaven 264.631
batig saldo 197.97:
Door den penningmeester wordt als toelich
ting nog opgemerkt, dat er na nieuwjaar al
meer is uitgegeven dan er in kas was, zoodatj
hij reeds in voorschot is. Besloten wprdt dap
cok om zoo spoedig mogelijk bij de bouwers;
en belanghebbenden rond te gaan. om een ex
traheffing van 50 cent per wagon, naar het'
opgegeven kwantum van die laatstgehouden
ko.oltelling.
De commissie die bij de belanghebbenden
fond zal gaan bestaat uit de volgende personep
voor de eveneens vastgestelde wijkend
Vanaf het zuideinde tot de gasfabriek IJ,
Kaan en G. Bakker. Vervolgens tot -en met;
de Pikstraat K. Langedijk en K. Barten Gz,'
Tot en mót dé Molenkade Hi Reek en Q(
van Nienes. Tot en met die conservenfab-r)
P. Swager en K. Van Dijk. Tot en met Abr^
Borst K. Wagenaar Wz. en F. Appel. En tot(
het einde C. Hopman en Jn. Zijp.
Voor den oostkant vanaf het zuideinde_ boll'
de rooster S. Groot en C. de Ruiter. Tot-
die Langestraat M. Visser en F. Smit. Totl
Café Dekker J. Lindeboom en Jn. Kater. -
De achterburggracht tot het einde P. Swageq
Kz. en N. Stam.
Deze commissie is tevens benoemd voor de;
rcgilng bij het ijshakken.'
De vacature ontstaan door het vertrek vani
den heer R. Kuiper wordt weder aangevuld
door de benoeming! van den heer F. Appel.
Bestuursverkiezing, aftredend C. Keeman Cz.
en H. Swager.
Beide aftredenden wordien met meerderheid
van stemmen opnieuw gekozen en beidm aan
vaarden him herbenoeming.
Verslag van den kapitein va|n de ijsboei&r,
den heer Goudsblom, die mededeelt, dat al
het materiaal daarvoor noodig, weer is aap-;
gevuld, niepwe kloeten zijn aangeschaft, ep
alles thans in goede orde is.
Vervolgens werd er nog een commissie be-;
tioemid om de lijsten te maken en de wijlcep!
te verdeelen voor de commissieleden, zoodat
een iéder w-eet wat hij heeft te doetp. en weet!
wat ieder verplicht is bij te dragen vólgens dei
kooltelling in de extraheffing.
Na gehoudën rondvraag sluit de voorz. de
vergadering met dank aan de aanwezigen.
ZUIDSCHARWOUDE.
Voor de te houden bazar zijn nog de vol
gende giften ingekomen van onderstaande per.
sonen uit Amsterdam^"
A. F. C. Avis, stoommeelfabriek „Holland"
de Vries, vam B-uuiren en Co. W. Hampe
Uit Haarlem van Fa. Wed. C. Oujd Pz. en
Cp. Uit Groningen van N.V. C. Polak Gz..
op zij voor de t wee ie maal het brood moest rond
brengen. Tijdens, haar afwezigheid, verzorgde juf
fer Domina, de portierster, een brave haniige
vrouw, de zieke, zooveel als zij dat met hare be
zigheden vermoöht te ;ioen.
Johanna bracht den heelen nacht biddend en in
tranen door, sloot geen oog en bleef voortdurend:
bij het ziekbed waken.
Eindelijk, na vier eindeloos lange dagen, zei
de dokter, dat bet gevaar gewleken was en de
zieke- aan de beterende hand geraakte. Johanna
Fortier schoot het, na dat gelukkig bericht plot
seling te binnen, dat zij naar den advokaat, Ge
orge Dari-er, had Willen gaan, om hem den ge
vonden brief terug te brengen. Zij had dien hee
len brief vergeten bij 'het gevaar, Waarin Lucie
verkeerde. Tevens ontW|aakte 'bij haar het gevoel
van haat en afkeer voor hen, die het lieftallige
onschuldige kind, om moeders wille, tot wanhoop
en armoede hadden gebracht en de anders zoo
goedhartige vrouw zon ,op wraak.
Binnen een paar dagen zal mijnheer George
Darier wel weder te huis zijn had de oude
dienstmaagd gezegd en Johanna Fortier besloot
daarom -des Maandags baar bezoek te hernieuwen
Nadat zij dien Maandagmorgen haar brood had.
rondgebracht en Lucie even Was gaan opzoeken,
nam zij het gevondene to.ee en begaf zich naar
de rue Bonaparte.
(Zie voof vervolg Feuilleton 't bijblad.)
