Buitenland
Een praatje over winterhanden,
wintervoeten en AKKER»
Kloosterbalsem
Land- en Tuinbouw
Eerste Lajigediiker Rsdie-Centrale
0. Schiiiiemak Jr., - Noordscharwotrde
KACHEL ONTPLOFT.
Woensdagmiddag ontplofte in de H'errystraat
te Brussel, gelegen in een dichtbevolkte buurt,
een kachel in een opslagplaats van voddie|n. Da
delijk was de werkplaats in vlammen gehuld.
Van de arbeidsters, die in het lokaal werk
ten, kwamen er twee in de vlammen om, terwijl
zes anderen ernstige brandwonden bekwamen.
NIEUWE RAMP
IN DE SCHELDE VAL LEI
In dan nacht van Dinsdag op Woensdag jl.
is het opnieuw noodweer geweest in de Schel-
devallei. Het ergste is wel, dat een stuk van
het herstelwerk van de groote bres tegenover
Mariakerke voor de derde maal is weggeslagen
Velen moesten weer de vlucht nemen.
Militaire hulp is ingeroepen.
'Burgemeesters en Dijkgraven in het over
stroomde gebied bepleiten het omzetten in staats
eigendom van alle linker Scheldedijken.
Winterhanden, wintervoeten, winterteenen, winterhielen, gesprongen handen,
kloven in vingers of handen, gesprongen lippen, winterooren, schrale huid: al
deze winterplagen ontstaan, doordat er vergiften zich hebben vastgezet in Uw
weefsels en deze schadelijke stoffen van binnen uit Uw huid prikkelen, waardoor
deze rood wordt, opzet, barst, waarna de bekende verwondingen onstaan.
AKKER's KLOOSTERBALSEM is een bijzonder bestrijdingsmiddel, dat niet bijt,
om al deze ongemakken in één nacht te genezen. Dringt door zijn buitengewone
samenstelling door de poriën der huid in de weefsels en spieren, om daar de strijd
aan te binden met de vergiften en deze ongewenschte stoffen op te lossen, uit het
lichaam te verdrijven en zoodoende eên vlugge en afdoende genezing te bewerkstelligen.
AKKER's KLOOSTERBALSEM stilt de pijn"onmiddellijk, geneest in zoo'n korten
tijd, dat de gebruikers verstomd staan over de snelle en afdoende genezing en werd
daardoor in den loop der tijden wereldberoemd. In potten vanaf 60 cent.
EEN EN ANDER OVER
KALIBEMESTING.
Elk veehouder, land- of tuinbouwer weet, al
thans dient te weten, 'dat de gewassen, hetzij
gras of land- 'én tuinbouwproducten, voor een
goeden oogst in hoofdzaak moeten worden
voorzien van stikstof, fosforztiur en kali en
soms ook van kalk.!"
Wat de voorziening van kali betreft, hoort
men veelal de meeding verkondigen, dat de
kleigronden geen- behoefte daaraan hebben, om
dat deze van nature rijk aan kali zijn
Wie willen niet te kennen geven, dat deze
gronden altijd en overal met kali bemjest die
nen te worden, doch de ervaring heeft geleerd
dat er tal van kleigronden zijn, waar kali den
oogst belangrijk heeft verhoogd, zoowel in als
buiten onze provincie. Wij denken hierbij o.m.
aan Zeeland, Zuidholland, Gelderland en
Friesland, waar herhaaldelijk is gebleken, dat
vci<- kleigronden wel degelijk behoefte hebben
aan kalimest. Ten duidelijkste is dit o.a,. aan het
licht gekomen bij een reeks van proeven in '27
en '28 te Htedel op onvervalschte klei in de
Bommelerwaard. Wat niemand verwacht had,
kwam daar vooir den dagfr de kleigrond leed
aan kaliarmoede en de kenteekenen dedela zich
zoo sprekend en duidelijk voor bij 17 verschil
lende gewassen, dat alle twijfel buitengeslote»
was. Tweemaal hebben wij in het afgeloopen
jaar deze proefvelden bezocht en tweemaal is
ons gebleken, 'dat de perceelejn zonder kali
verre ten achter stonden bij die, welke meit 500
en 1000 kilogram patentkali per HLA. waren
bemest. Bij verschillende gewassen was op de
perceelen zonder kali sprake van een totale
mislukking, terwijl o.m. bij Witte kool in hooge
mate zich „branderigheid' voordeed op het
perceel zonder kali, iets wat wij o.a. ook op
gemerkt hebben bij den heer N. Heilig te
Obdam.
Hoe staat het nu met den kalivoorraad in
de kleigronden? De meest grillige toestanden
doen zich hierbij voor. Gronden, dicht bij el
kaar gelegen, vertoonem vaak groote verschil
len. Te Obdam, bij twee proefnemers, wier
perceelen ongeveer 100 M. van elkaar lagein,
was bij dien een groot gebrek aan kali op te
merken, terwijl bij den ander dit in veel min
der mate het geval was.
Iln het algemeen kunnen wij er dit van
zeggen, dat die kleigronden, welke tot de'
„zware" behooren dus veel fijne kleideeltjes
bevatten en tot de jongere kleigronden kun
nen worden gerekend, waarop nog weinig „ka-
livretende" gewassen, als aardappelen, suiker
en voederbieten, wortelen e.d. geteeld zijn, min
der behoefte aan kalimest hebben, dan de ou
dere gronden, welke reeds lang in cultuur zijn
en waartoe de in Noondholland veelvuldig
voorkomende „zalvelgronden" behooren. Het
zijn juist deze gronden, welke veelal gebruikt
worden voor 'die teelt van de zooeven gienoiemde
gewassen (voorzopver zij niet als grasland in
cultuur zijn) 'en vooir de koolteelt, waar geble
ken is, dat kaliarmoede korter of langer heeft
bestaan en de toediening van kalimest gebie
dend is geworden.
Biehalve bij de z.g. „branderigheid" der kool
blijkt gebrek aan kali ook bij het „blauw onder
d: schil" der aardappelen. Wij hebben persoon
lijk dezen winter bij overigens zeer goede, bra
vo's dit verschijnsel opgemerkt. De verkoop
waarde van deze aardappelen zou belangrijk
hooger geweest zijn, indien 'de tekyr zijn land
met 1000 kilogram' patentkali had bemest. Het
is door onderzoek van verschillende zijdiein zeer
duidelijk gebleken, dat „blauw onder de schil"
uitsluitend ontstaat door kaliarmoede van den
Deze beide „ziekten" die eigenlijk geen
grond, evenals „branderigheid" bij kool.
ziekten zijn, wijzen op onvoldoende kalivoeding
der beide gewassen en zijn te beschouwen als
aankondigers van kaligebrek in den grand. Zij
waarschuwen ons als het ware, dat het hoog
noodig tijd is kali te gebruiken.
N iemand' leert den grond beter kennen dan
de gebruiker, die zelf proeven neemt. Wij spo
ren onzen land- en tuinbouwers hiertoe aan.
Wenscht men deze proeven onder deskundige
leiding aan te leggen, dan richte mep per brief
kaart een verzoek aan de Ver. Kalimaatschap
pij, Heerengracht 342 te Amsterdam.,
Bij proeven op eigen gelegenheid depke men
•eraan, 'dat bemesting met stikstof en fosfor-
zuur niet achterwege mogen blijvein. P;.
JODIUM ALS MIDDEL
OM DEN
BODEM VRUCHTBAAR TE MAKEN
In het Tijdschrift „Voeding en Hygiëne"
komt een zeer lezenswaardig artikel voor van
Dr. Bonne, aan de hand waarva|n wij het vol
gende onder de aandacht Onzer lezers brengen.
Tienduizenden jaren, wie zal zelfs bij bena
dering zeggen, hoe lang, was Europa de bo
dem der zee. Wij zullen ons niet verdiepen in
de theorieën, welke mededteelen op welke wij-
z; ons huidige Werelddeel uit de zee tevoor
schijn is gekomen. Dat echter een opheffing
van den bodem heeft plaats gehad, of een da
ling van Jen zeespiegel, of wellicht beide, wordt
bewezen door de z.g. „strajndlijnen" in Noor
wegen, die duidelijk aantoonen, dat de kust
thans beduidend hooger is dan in oude tijden.
Op het dik van dien zeebodem hebben zich
milliarden „algen" een lagere plantensoort,
die thans nog algemeen voorkomt afgezet.
Deze algen bevatten betrekkelijk groote hoe
veelheden jodium, dat uit het zeewater afkom
stig is. Hiet is te begrijpen, dat in dien zeebo
dem oorspronkelijk een groot kwantum jodium
aanwezig was.'Door den plantengroei is even
wel deze hoeveelheid, evenals die van kali, stik
stof', fosforzuur en kalk beduidend verminderd.
In de 'latere jaren heeft de ervaring geleend,
dat toediening van kali, stikstof, fosforzuur en
kalk noodzakelijk was om de oogsten op peil
te houden of te vergrooten en is daarvan dan
ook gebruik gemaakt. Dat hierdoor ook het
jodiumgehalte van den grond sterk verminder
de, ligt voor de hand, doch hieraan werd geen
aandacht geschonken. Toch is jodium niet zon
der beteekenis. Vrij zeker heeft deze stof dsn
woordje mee te spreken bij den zeer gunsti-
gen invloeid op de gezondheid der menschejn
m de zeebadplaatsen.
Onlangs heeft Dr. Gmeliji te Föhr Noord
Friesch eiland een beschouwing gepubli
ceerd. die wij hier laten volgen';
„In het bijzonder die doktoren, die aan die
Westkust practiseeren, mogen hun aandacht
wd eens vestigen op het feit, dat de mfelk van
koeien en schapen, die op zeeklei grazen, zoo
een buitengewoon hoog jodiumgehalte bevat.
De zeeorganismen, zoowel de dierlijke als de
plantaardige, hopen het jodium het zeewater
op zich zelf is arm aan jodium in haar li
chamen op. Derhalve moet de zeeklei', die ge
deeltelijk uit rottende zee-organismen bestaat,
zeer rijk zijn aan jodium, en dit temieer, omdat
ze, evenals de wadden, telkens door het ztee-
water wordt overstroomd en met slik bedekt.
Dat nu het jodium in de planten, in de' die
ren en zoodoende ook in de melk overgaat, is
speciaal in de laatste jaren komepi vast te staajn
Men mag zich dus wel de vraag voorleggen,
of naast het klimaat en den bodem', het hoogte
jodiumgehalte der melk', op zeeklei gewonnen
niet ook een der oorzaken is van de gunstige
werking der zeebaden. Daar komt nog bij het
jodiumgehalte van de zeelucht, die bij zeewind
187 gammh 1 Igamma is 1 Millioenste Gr. j
ten bij landwfad 65 gamma jodium per ku-
bieken Meter bevat, grootendeels als vrij, uit'
de zee opstijgend, gas. Jodium prikkelt orgaan
en cel van plant en dier en mensch tot
krachtiger werking. Hiet effect daarvan gaat
dus hand in hand roet dat vain klimaat en bad"
Dr. Bonne komt tot de conclusie, dat het van
het grootste belang is behalve de gebruikelijke
meststoffen ook jodium' aan den bodem toe ie
voegen.-
iHiet chilisalpeter is zeer rijk aan jodium',
blijkbaar doordat het is ontstaan uit oer-zeeën,
Aan het Chilisalpeter kan door de planten zeer
gemakkelijk een deel van zijn jodium worden
onttrokken.'
Hij, die Chilisalpeter gebruikt, heeft geen
opzettelijke toevoeging van jodium te geven. In
andere kunstmeststoffen komt geen jodium voor
tenminste niet in slakkenmeel, kalksalpeter e.
d. Geeft men opzettelijk aan deze meststoffen
jodium, bij niet gebruik van chilisalpeter, dan
zal men zien, hoe de akker tot nieuw en
krachtig leven ontwaakt. Met zekerheid is door
onderzoekingen komen vast te staan, dat het
jodium in stijgende hoeveelheid in de planten
voorkomt, naarmate het m kunstmest wordt
toegediend. Met name kon mtan in granen en
erwten 1012 maal de gewone hoeveelheden
jodium aantoonen.
Zou de in Chilisalpeter voorkomende hoe
veelheid jodium vreemd zijn aan de gunstige
werking van deze 'stikstofmest?'
RADIO IN DE MODERNE WONING
Het grootste bezwaar, dat men vroeger in
het algemeen tegen het aanbrengen van elec
trische verlichting had, was, dat het leggen van
de leidingen met zooveel moeilijkheden ge
paard gmg. De noodzaak van het boren vam
gaten in de muren was aanleiding, dat de
huisvrouwen zich vaak liever met een gaspitje
behielpen, dan dat ze electrische verlichting
lieten aanbrengen. Men wachtte tot men ging
verhuizen naar een nieuwe wojn'ing, waar wel
een leiding voor het electrische licht was aam-
gebracht.
Sommige huisvrouwen hebben dergelijke be
zwaren tegen het aanleggen van radio. De ra
dio mag wel worden geïnstalleerd, mits er niet
teveel aan de sponningen van de ram'en en de
posten van de deuren wordt geboord. En toch
ziet de radio-installateur vaak geen kans een
werkelijke goede 'radio, aan te leggen, zonder
gaten t? boreni
In Amerika en Engeland begint men thans
deze moeilijkheid te verhelpen, door bij het
bouwen van die huizen tegelijkertijd leidingen
voor 'de radio aan te leggen;
Om te beginnen kan dan de architect een,
antennesysteem op het huizencomplex plaatsen
dat niet ontsierend werkt. Vaak plaatst men
één groote antennemast, waaraan verschillen
de antennes worden bevestigd. De antenne-
leiding wordt zorgvuldig geïsoleerd naar bin
nen gevoerd en in de voornaamste kamer van
het huis wordt een aansluitklem aangebracht.
Op dezelfde zorgvuldige wijze legt men de
aandleiding. Vlak naast elkaar zitten de beide
klemmen en met zeer weinig moeite kan de be
woner zijn radio-installatie aansluiten.
Verder wordt ook door de heele woning een
luidsprekerleiding aangelegd. Men kan op de
ze wijze in elke kamer een luidspreker aanslui
ten. Bovendien heeft deze methode het voor
deel, dat men in verschillende vertrekken ge
lijktijdig van de radio kan genieten. Vele radio
luisteraars zullen behoefte hebben gevoeld een
dergelijke leiding in hun huis te bezitten, doch
zij zullen vaak tegen den aanleg hebben opge
zien.
Dergelijke, van radio-leidingen voorziene wo
ningen komen in het buitenland meer en meer
voor. Men heeft zelfs woningen met volledige
radio-installaties gebouwd, maar het is gebleken
dat de huurders liever vrij wilden blijven in de
keus van een radiotoestel.
Hiet ware ongetwijfeld te wenschen, dat de
architecten in de toekomst bijzondere zorg aan
dit belangrijke onderwerp wijdden. Zij zouden
hiermede aan de toekomstige huurders een
grooten dienst bewijzen.'
Radio-Omroep
Radio-Centrale HART KIIIIT, Oudkarspel A 117
EERSTE PROGRAMMA
Zondag 20 Januari.
9.15 V.A.R.A.cursus.
9.45 Doe het veilig V.A.R.A. i
Ochtendconcert.
12.00—12.30! Schaakles 'A.V.R.O.
12.302.00: Lunchmuziek.
2.002.30f Gramofoonmuziek.
2.30 Aansl. Concertgebouw.
4.005.00 Wedstrijduitslagen.
45 006.00 Kinderuurtje V.A.R.A.
6.30 Gewijlde bijeenkomst V.P.R.O.
8.151 Omroeporkest A.V.R.O.
Maandag 21 Januari.
10.00—10.15 Morgenwijding.
11.20 Gramofoonplaten Daventry.
12.15—2.00 Lunchmuziek A.V.R.O.
2.00—2.45 Gramofoonmuziek.
2.45—445; Filmmuziek.
5.006.0Q Kinderuurtje.
6.007.19 Vooravondconoert.
7.15„745: Engelsch.
8.00— 8.3Ö Handelswetensch. lezi»g
8.30 Cabaretavond.
Dinsdag 22 Januari.
10.0010.15 Morgenwijding.
11.20 Gramofoonplaten Daventry.
12.15—2.00 Lunchmuziek A.V.R.O'.
2.00—2.30 Wenken voor kookkunst.
2 303.00 Gramofoonmuziek.
3.004.00 Knipcursus.
4.00—5.00 Microfoondebutantem.
5.006.00' Orgelrecital.
6.007.15) Dinermuziek.
7.157.45; Engelsch.
8.00—8.30 Boekenhalfuurtje.
8 309.45 Kamermuziek.
9 4511.Concert Omroeporkest.
TWEEDE PROGRAMMA'
Huizen.
Zondag 20 Januari.
8.25—9.20 Morgenwijding N.C.R.V.
10.0012.00 Uitzending v. d. Mis K.R.O.
12 30—1.30/ Lunchmuziek. 1
I.30—2.00 Godsdienstonderricht.
2 00—2.30 Litterair halfuurtje.
2.304.30f Orgelconcert.
4.30—5.00 Ziekenhalfuurt je
5-.50 Kerkdienst N.C.R.V.
7.30—8.45' Uitzending K.R.O'.
9.45!—10.451 Concertavond.
Maandag 21 Januari.
II.0011.30( Korte ziekendienst N.CJR..V.
12.301.45. Orgelconcert.
2.002.3Cf Schooluitz ending.
4.005.00! Ziekenuurtje. i
5.306.00 Litteraire lezing. l
7.007.30 Lies stenografie.
7.30—8.00' Zangcursus.
8 0? Uitzendavood.
Dinsdag 22 Januari.
12.301.3Ö Lunchmuziek K.R.O.
5.306.30 Dinermuziek.
6.307.00 Duitsch.
7.00—7.30 Latijn.
7.308.00 Latijn.
8 00—8.30 Spreker. f
8.30 Studio-opvoering
„Das Goldene Kreuz.'
EERSTE PROGRAMMA
Huizen*
Zondag 20 Januari.
8.25—9.20 Morgenwijding "N.C.R.V.
10.30—12.00 Kerkdienst uit Gulpen K.R.O.
12.30—1.30 Lunchmuziek.
I.302.00 Godsdienstonderricht.
2.002.30 Litteratuur.
2 304.30 Orgelconcert^
4.305.00* Ziekenuurtje.
5.50' Kerkdienst uit Amsterd. N.C.R.V.
7.30—8.45! Uitzending Wilhelmina Kweeksch.
'Heerlen K.R.O.
8.4510.41/ Concert Amsterd. orkestvereen.
Maandag 21 Januari.
II.00—11,3q Kerkdienst N.C.R.V.
12.301.49C Orgelconcert.
2.00—2.30 Schooluitzending.
4.005.00 Ziekenuurtje.
5.306.00 Litteratuur.
7008.00 Cursussen stenografie en zang.
.8.00 Vitzendavond.
Dinsdag 22 Januari.
12.30—1.30 Lunchmuziek K.R.O.
5.30—6.30 Platen.
6.308.30 Lezingen ien cursussen.
8.30 Operette '„Hiet gouden kruis."
TWEEDE PROGRAMMA
Hilversum.
Zondag 20 Januari.
9.15 V.A.R.A.cursus gezondheid.
9.45 Doe het veilig ochtendconc. V.A.R A
12.00 Schaakles A.V.R.O.
12.30—2.00 Lunchmuziek.
2.00—2.30 Platen.
2.30 Concert gebouwaansluiting.
4.005.00* Wedstrijduitslagen.
5.006.00 V.A.R.A. kinderuurtje. N
6.30 Kerkdienst uit Zaandam V.P.R.O.
8.00 Sport en Persberichten A.V.R.O.
8.15 Concert, lichte en balletmuziek.
Maandag 21 Januari.
10.0010.15' Morgenwijding.
11.202.00 Lunchmuziek.
2.00—2.45 Platen.
2454.45 Citybioscoop den <H!aag.
5.006.00 Kinderuurtje
6.00—7.15: Vooravondconoert.
7.15—7 45' Engelsch.
8.008.30 Lezing over het cadeaustelsel.
8.3011.00 A.V.R.O. cabaretavond.
Dinsdag 22 Januari.
10.0010.15! Morgenwijding.
11.202.00 Lunchmuziek.
2.00—2.30' Kookkunst.
2.30—3.00 Platen.
3.004.00' Knipcursus.
4.005.00 Debutanten.
5.00—6.00 Orgelrecital Pierre Palla.
6.007.151 Dinermuziek. j
7.157.45! Engelsch. i t
8 00—8.30 Boeken.
8.309.45! Kamermuziek.
9.45—11.00 Concert Nico Treep.
