v.ROSSEM'* ZEEPAARD I5cr
Jicht
Rheumatiek m
Stramheid
Kloosterbalsem
ze in Broek op L
d" Duitsche Orde geen doorloopende pogingen
tot kerstening der Lit a uers zijn gedaan. Mis-,
schim wel hierdoor is geen volk aan de Oost
zee zoolang trouw geblevenaan zijn goden,
verpersoonlijkte natuurkrachten. Geen volk.
heeft' zoo halsstarrig weerstand geboden aan de
pogingen om hen te beheerschen
Buskpn Huet laat ons in zijn mooi. bekend
boek Het land van Rembrandt" zien, hoe
deze kruistochten in de 14de eeuw ontaarden.
Ui.yoerig beschrijft hij ons de 2 ..geschreijjan"
aangevoerd door Graaf van Blois. den heet
van Schoonhoven, in 1362 en 1369 en toolnt or>£
ho voor vele deelnemers de godsdienst slechts'
bijzaak was. ,,Nu en dan verzamelde zich te
Koningsbergen een legertje, dat in schuiten
overgezet, een paar T ithausche dorpen plat
brandde een vijftigtal Lithausche mannen on;
vrouwen af of krijgsgevangen maakte, en 3
weken idaanna zegevierend huiswaarts keerde.
De aanvoerder sloeg aan den maaltijd, te mid
den vatn rookende puinhoopen, of op het zoo
genaamd slagveld zelf, dezen of genen tot rid
der. Eigenlijk waren dit niet zoo zeer kruis-
va arren als klop- en drijfjachten, waarbij de
onge!ukkige Lithauers, omdat ze heidenen wa
ren en dit verkozen te blijvein, voor 'wild dien
den. Van de ernstige worsteling, die indertijd
tot het onderwerpen der Pruisen en den roem
der Duitsche. orde gevestigd had, was nauws
lijks sprake, meer."
Was het wonder, dat na dergelijke ervarin
gen Geiiminas zou gezegd hebben toien de
pausefijke gezant bij vergissing zijjn doop voor
bereidde: ..Indien ik ooit voornemens ben ge
weest Christen te worden, wel dat de duivel
mij dan doopeWaar treft men meer misda- J
den, meer onrecht, geweld, verdorvenheid, heb-
zucht dan bij de Christenen aan en namelijk bij I
degenen, die geestelijken schijnen te wezen, j
zooals de kruisridders."
Jogaila, stichter van 'het gelijkmatig vorsten-
iiuis, slaagde erin het Christendom voorgoed
te vestigen i n zijn hoofdstad en haar omgeving.
Om koning van Polen te worden had hij, toen
nog een heiden, bij het verdrag van Krevo in
1385 moeten beloven van zijn stamgeïiooten
Christenen te maken. Onder den naam van Wla-
Ivslaw werd hij door den, Aartsbisschop van;
Gniezno te Krakow gedoopt. De edelen, dia
zich lveren doopen kregen voorrechten, werden
met den Poolschen adel gelijkgesteld. Wie wei
gerde moest deze voorrechten inboetenHielt
rorceki vanzelf, dat onder deze omstandigheden
bij velen de bekeering slechts uiterlijk was en
dat vooral onder het zoozeer behou(jende volk,
de meesten nog lang heidenen in hun bin
nenste bleven.
Hoewel er tot in de 17e, zelfs 18e aeuw nog
heidenen in Lithauen werden aangetroffen, is
toch in de 15e eeuw de levenskracht van het
heidendom gebroken.
Ziehier een klein stukje van de geschiedenis
var. een volk, dat zoozeer de bewondering had
van den grooten Koningsberger Kant en waar
van Eisés Reclus getuigde het in den aanhef;
van mijn artikel geschrevene.
LICHTE MARYLAND BAAI
IN PATENTVERPAKKINC.
Plaatselijk iieyws
OUDKARSiPEL.
PROPAGANDA-KUNSTAVOND
VAN DEN NEft. BLINDENBOND
IN DE NED, HERV. KERK
Gisteravond werd in de Ned. Hert-. Kerk'
alhier de aangekondigde Propaganda-Kunst
avond gegeven, uitgaande van den Ned. BJin-
denbond, tcp behoeve waarvan door eenige
heeren, die zich tot een commissie haddein ge
vormd, de voorbereidende werkzaamheden wa
ren verricht
Maar zeker werd dinect groote steun on
dervonden van H.HKerkvoogden, die be
reidwillig het kerkgebouw voor het beoogde!
doel beschikbaar stelden en van de dames, die,
den voorverkoop van kaarten op zich namen.
Meer dan twee honderd menschen warejn in
de kerk aanwezig, toein de voorz., de heer J.
Keizer deze samenkomst opende m.st eefn kort
woortd, daarbij zijn voldoening uitsprekende,
ever de opkomst, waaruit hij meende te moged
afleiden dat men mede wilde werken in diejn
strijd in het belang van de; blinden, dat ook zijl
„Door alles en door niets," antjw-ooidie lie
schilder. „De persoonlijkheid van dien werktuig
kundige, Paul Armani, kwam mij zoo geheimzin
nig voor, zijn reis naar New-York, zijln huwelijk
zijn snel verkregen fortuin, dat hij grob ten deels
moet gehaald hebben uit dezelfde uitvinding,
waarvan Julius Labrcn zich eveneens gouden
bergen had gedroomd; sommige bizoncferheden van
zijn leven, zijn even lage als wreed© handel
wijze tegenover Lucie; zijn doordrijven om Ed-
mend Labron tot zijn schoonzoon te maken, de
manier, waarop hij zien het document verschafte,
dat Lucie moest scheiden van haar bruidegom
alles scheen, als 't ware te bewijzen, clat Paul
Armand de booswicht was, terwijl nu juist dat
gene wat de proef op de som had moeten geven,
geheel in zijn voordeel uitkomt. Mijn reis is zoo
goed als doelloos geweest. Ik heb niets Vernomen
wat mij voet zou kunnen geven in mijn veronder
stelling. 't Is bewezen, dat Paul Armand zijn
ware naam is, dat hij te Dyon werd 'geboren 'en
aan de werktuigkundige school te Chalons zijn
opleiding heeft genoten. Alles spreekt in zijn
voordeel. Vinden wij ook veel wat ons overdrevfen
schijnt in zijn manier van 'doen, dan moeten wij
den sleutel daarvoor zoeken in de lief die voor
zijn kind. Eén ding slechts is en blijft verdacht.
AVie leverde hem het dókument, waarmee hij die
arme Lucie zoo Ongelukkig maakte?"
„Ja, dat blijft mij ook een raadsel."
(Volgens 'hetgeen ik bed te weten gekomen,
zou dat een zekere baron Arnold de Beisz zijn.
de maatschappelijke positie verkrijgen, waarop
zij recht hebben, en niet meer afhankelijk zfijjp'
van de liefdadigheid, die zoozeer hun eigen
waarde moet kwetsen.!
Voor dien Ned. BI inden bond traden op de
heer Joh. v.d. Bjeirg, bondspropagandist, de
heer W. Créman, orgelsolist en Mevr. Riek!
SternFrank sopraan1.
Allen waren zij blind.
Na de opening klonken de eerste orgeltonen-
doo: het mooie kerkgebouw.
Met meesterlijke vaardigheid en .gevoel werd
het welluidende orgel bespeeld on men stond
verbaasd over de vastheid waarmede die orgel
solist zich van zijn taak kweet en de zekerheid
waarmede hij het orgel bediende/
Wanneer door hem twee orgelnrs. zijn ge
speeld wonden door mevr. Stem eenige lied-eren
gezongen, met een beschaafde, zuivere sopraan-
si em, waaruit geschooldheid sprak.
Dan is bet woolrd aan den heer f.d. Berg.
Wij zouden zeggenj: een geboren red-maar
een man van talent, die tot de hairtien der
aanwezigen sprak.
Wij zijn geen stakkers en stump-ends, zoo. zei
hij. wij wenschen geen medelijden, wij vragen
ons -de plaats te geven, waarop wij in de maat
schappij recht hebben. De tijd van stoeleomat-
ten, borstels maken en matjes vlechten het
estdoodende werk is voorbij.
Wij wienschen niet langer afhankelijk te zij|ri
van de openbare liefdadigheid, wij willen niet
dat wij in maatschappelijken achterstand wor
den gehouiden. Dingen, die ons zoo diep in on--
z-e eigenwaarde, in ons zelfbewustzijn, kwetsen.
Vc-rschillende inrichtingen zijn reeds werk
zaam aan de opvoeding van het blinde kind tot
goede krachten in onze maatschappij.
Bij de gemeente-telefoon-centrale te Amster
dam zijn reeds twee blinden werkzaam, die het
schakelbord "bedienen. Wij1 hebben onzen radio
monteur, die de toestellen tmpnteert en aflevert.
Wij hebben den blinden marconist bij de Rot-
terdamsche rivierpolitie. Wij hebben den blin
den rijwielhersteller in den Haag met -eien flinke
zaak. Wij hebben onze schoenmakers, -die met
electrische machines werken/
Daarom': wij willen ons opheffen uit den gjees-
telijlaen achterstand, uit de maatschappelijke on
derdrukking!
Om dit te bereiken hebben wij uw huif) eln
medewerking noodig, om' met succes van de re
geering te kunnen eiscjhenj': leerplicht voor 't
blinde kind met alle finantieele consequenties'
-daaraan verbonden vakopleiding een re-
geenngsbureau voor arbeidsbemiddeling en
steun voor de oude blinden1/
Het was een bezielend woord, met de kracht
der overtuiging, vertrouwen en zekerheid in
hel kennen en kunnen der blinden gespro-
ken, dat begeesterend op de aanwezigteln in
werkte. k
Na h-et beëindigen van- zijn rede werden nog
eenige orgel- en zangstukken ten gejioore ge-
brcaht, die hetzelfde karakter van volmaaktheid
droegen als de eerste/
(Propaganda, o.p zulk een hoogstaande, ja,
laten wij maar zeggen beschaafde, wijze ge
voeld. moet wel succes hebben. Werkt, vsnèdie,-
lend en opbouwend/
Tot slat richtte de spreker woorden van dank
aan de commissie voor haar voorbereidend werk
?n aam de aanwezigen voo;r hun opkomst. Dez'e
avond zal o|ns zjoo besluit hij -- niet licht
uit onz-e herinnering gaan.
Door den voorz. werd hierna de bijeenkomst
gesloten, die daarbij aan verschillende bij na
me noemiemde personen, hartelijk dank bracht
voor de zoo bereidwillig verleende medewerking
aan h?t trio dat dezen avond tot een avond'
van hoogstaand genot haid gemaakt/
■Spr. besloot met den wensch, dat allen zul
len blijven medewerken in den recht vaardiger
strijd der blinden.'
Nog zij medegedeeld, dat voor een flink be
drag werd geteekenmd aam gaven ineens,
vaste jaarlijksche bijdragen en abonnemen
ten op de „Bjindenbode" tot steun der pro
paganda.
geweest. Doch welke geheimzinnige banden ver
binden dien baron met deh millionair Paul Ar
mand ,met -den dief acht igen klerk Runiolf Dure
min en met het juffertje van twijfelachtig ge
halte, -dat mij als Amanda. Begamy is genoemd?
Dat zou ik gaame zien op te sporen."
„Maar mijn waarde voogd, wat ter wereld be
weegt u eigenlijk om u zooveel moeite te geven
voor eene aangelegenhei!, waarmede gij, ronduit
gezegd, toch niets te r aken hebt?"
De schilder bleef o.p die vraag het antwoord
schuldig, doch vroeg op zijn beutt, terwijl hij
zijn gewezen pupil met een vreemde uitdrukking-
aanzag: „Je meent dus overtuigd te kunnen zijn,
niet waar, dat de broodrondibrengster Mina Per-
rin, end© uit haar gevangenis ontvluchte Johanna
Fortieir, een en dezelfde persoon 'is?"
J a.
„Welnu, ik ook - doch wat hebben wij aan die
wetenschap? 't Is Jolhanna Fortier vroeger on
mogelijk geweest haar onschuld te bewijzen en ze
zal dat nu evenmin kunnen 'doen. Laten wij
derhalve die geschiedenis vergeten. Alle moeite
in die richting ware vruchteloos. Ik geef mijn
nasporingen op."
Zoo sprak Etienne Gastel, maar hij dacht er
geheel anders over. Hij wilde tot eiken prijs
dien zoogenaamüen baron Arnold die "Reisz zien
te vinden.maar waar hem te zoeken
BROEK OP LANGENDIJK.
Aan het postkantoor Broek op Langend ijk en
de daaronder resso.rteerende hulppostkantoren'
werd gedurende de maand Januari 1929 inge
legd f 6008.54, terugbetaald f 6308.
Hiel laatste door dat kantoor uitgegeven;
boekje draagt het nummier 1325.
BROEK OP LANGENDIJK.
Men schrijft onsi:
Was het met de zanidstrooierij op het dorp'
treurig, nu, wij Sluiskaidebewoners waren nog
jaloersch, want zeer spaarzamelijk was tot aan
Je woning van den hoer P. Glas gestrooid en:
toen was het basta. De oostelijke bewoners kre
gen lekkertjes niets. Overdag zijn dia menschen
waaronder enkele ouden van dagen eenj
graskantje langs geloopen of desnoods op knie-
en gekropen, zoo zij bepaald hun woning moes
ten verlaten. Doch des avonds was het in het
donkere gedeelte vanaf P. Glas tot de Barak'
levensgevaarlijk. Wij hebben voor dat gedeelte
al een paar keer om mfeer licht verzocht al
was het dan maai" één lichtpunt. Nu we
zullen maar hopen dat Bi. en W. de hand over
het hart strijken en in het vervolg ook eens aan
ons willen denken
en dergelijke aandoeningen
vereischen een verwarmend
wrijfmiddel dat tot diep in de huid
zijn weldadig genezende werking
doet gevoelen. Zulk een krachtig
genezend, pijnstillend en onschade
lijk middel is de beroemde Akker's
Ook onmisbaar bij
wonden, huiduitslag,
zweren en aambeien.
Overal verkrijgbaar in
porceleinen potten van
20 gr. voor 60 ct., groote
Aj potten van 50 gram f 1.—
BROEK OP LANGENDIJK.
LASTEN ZWAAR TE DRAGEN
De Chr. Historische kiesvereeniging 'hield
deze week een openbare vergadering, waarin'
Mr. Ds. Veldhoen, hoofdbestuurslid van del
Chr. Historische Unie, als spreker optrad.
Nadat de spreker m een mooi principieel be
toog d'e zaken, die tegenwoordig aan de orde
zijn had toegelicht, waarbij hij1 gelegenheid vond
t wijzen op lie gevaren, die dreigen bij be;
-tendiging van den ongewettschten toestand, dat
een Ministerie wordt gevormd, dat alle be gin-
si i? west les laat rusten, werd gelegenheid gege
ven tot ge'dachtenwisselingj
Die gedachtenwisseling was bepaald frap
pant. Er beerschte daar een zeer genoegelijke
toon. Of het aan de goede leiding, of aain de
minzame eenvoudigheid van den door en door
cerijken redenaar was te dalnken, of aan be-idieri,
doel er muider toe. Feit was echter, dat de
tongen los kwamen.
U't ie besprekinglen bleek zoowel bij bouwers
als arbeiders misnoegten aanwezig over dien;
gang van zakeïi.
Verschillende zaken werden opgenoemd.
We wisten wel 'reeds uit de raadsvsrslagen,
dat bet voorstel van Gedeputeerde Staten, di2|
gemeenten of hooger te classificeeren of in
een te hooge klasse te laten, met als gevolg
daarvan een verhoogde salarislast, op zoo goedi
als jajlgemeen verzet is gestuit.'
Toch hadden we niet verwacht, dat het volk
XXXVI.
De jonge Ducemin was, zoodra hij zich her
steld gevoelde, met de niet onaardige schade
vergoeding van vijfduizend frank naar Parijs
gegaan en had aldaar zijne tenten voorloopig op
geslagen bij Amanda Begamy, die hem daartoe
zoo vriendelijk had uitgenoodigili.
Hij, 'noch zijn liefje, vergaten hun wraakplan
nen tegenover den baron de Beisz. Zij wilden
't kostte dan wat het kostte weten, wie die
man inderdaad was cn hem die stukken te zien
ontnemen, die hun beiden in ongelegenheid kon
den brengen en die hij, volgens onze meeninjg
tioch waarlijk duur genoeg had gekocht. Ducemin
moest het officieele stifk uit het register van 't
raadhuis en zijn beide wissels met valsohe 'hand-
teekening, Amanda idie schriftelijke bekentenis van
haar diefstal terug hebben.
Amanda wist nu, liat haar haxön wel zou uit te
vinden zijn door de verhouding, waarin hij tot
Paul Armand moest staan. Zij lacht ernstig aan
wraak, want 'had die gewaande baron haar niet
bijna met zijn tooverdrank van het leven beroofd,
en kon hij haar niet, zoodra hij zulks verkoos, in 't
verderf storten?
"Wat Rudolf Ducemin betreft, leze was niet
zoo wraakzuchtig, maar daarentegen gehoorzaam
van aard en zwak Van karakter, zoadat hij met
die eigenschappen een willig werktuig werd in
de handen van Amanida.
Nauwelijks was dan ook de gewezen ambtenaar
van Joigny goed en wel te Parijs of Amanda he
in al zijn geledingen zoo, meeleeft em nog min
de i dat het verzet er tegen in de radium zoo;
sterk door de bevolking wordt gedeeld.
Er is gesproken van lasten, te zwaar te
dragen.
(Jok is gewezen op de invoering van het ze
vende leerjaar. De spreker heleft diejn raad ge
geven te gaan ih de richting van üaniS- en tum-
bouwonderwijs. Aan imtellectueelem heeft de
maatschappij waarlijk geen behoefte, wel aan
practici.
We denken aan de onbegrijpelijke om niet- te,
spreken van dwazen eisch, dat met name de.
gemeente Broek op Langendijk verplicht wordt'
■een gymnastieklokaal te bouwen en te zorgen;
voor geschikt terrein, dat minstens een derde;
H.A. groot moet worden,'
Of de bevolking deze dingen wenschelijk
acht, men vraagt er niet naar. Wel moet zij de
lasten voor het overgroot© deel dragen. En dat
alues gebeurt, terwijl iedereen den mond vol
heeft over de onvolprezen democratie.
Grooter tegenstelling is haast ondenkbaar.
Mr. Ds. Velthoen vertelde daarop van een
geval, dat hij zelf heeft meegemaakt, bij de
stichting van een chr. Hi.Bj.SI. te Alfen a.d. Rijn
De vereeniging werd gewoonweg uit dan
"Haag voorgeschreven te zorgen voor een ter
rein van minstens "2 Hi.A. en daarop een doel
matig gebouw te plaatsen, waarvan opk.de di
verse afmetingen door hoogerhand werden be
paald, alles ten dienste van het gymnastiek
onderwijs/ J
Men voelde er bitter weinig vopr, en wachtte,
waarop den Haag 'dreigde, als niet voor ter
rein met gebouw werd gezorgd, de subsidie
gevaar liep.
Men kocht een terrein en bouwde, ruim 50
duizend gulden moest besteed worden.
Toen alles goed en wel klaar was, kwam uit
'den Haag het bericht, dat als het terrein nog
niet was aangekocht en aan den bouw begon
nen. men niet behoefde aan te vangen de
verplichting daartoe was vervallen:
Wie het in dien tijd niet nauw nam miet de
voorschriften is er wel bij gevaren.
Wat toestanden toch. 0|nze gemeentebestu
ren zullen goed doen, den aller-uitersttem ter
mijn af te wachtten, voor zij iets ifn deze rich
ting doen/ i
Die bevolking we hebben daar nu een kijki
op gekregen begint wakker te worden an'
vraagt zich af, of het opgaat de moeilijk op te
brengen offers voor rijk en gemeente zoo tp.
besteden. De gemeentebesturen worden al mier
voor uitgaven geplaatst, zondier dat zij er iets
tegen kunnen doen.'
En de burgerij vergete vooral niet, dat het
voorstel de gemeenten in1 hooge re klassiein tie
brengen, afkomstig is van Gedeputeerden, de
Burgemeesters en Wethouders hebban er mets,
over te zeggen. Ze mogen ad viseer en, meer niet
Allen, die tot regeerén geroepen worden, zul
len verstandig doen, rekening te houden mek
den geest der bevolking.
!Het was een leerzame avond, dien het be
stuur van de Ch. H|. Kiesv. den bezoekers
heeft bereid/ i
BROEK OP LANGENDIJK.
Donderdagavond is alhier een afdeelïng der
S.D.A.P. opgericht met aanvankelijk 11 leden.
Deze vraag is op zichzelf beschouwd al héél
onschuldig.
Er kon een vacature zijn, maar dan was
er toch een loco-burgemeester.
Broek hééft een burgemeester. Dit is dus :1e
man die het gezag der Kroon in onze gemeen te
vertegenwoordigt.
Hij heeft gezag; dit is ,nog héél Letb anders
dan macht; dit is veel meer dan nfacht1djt is
een hooge geestelijke waarde. Dit gezag daalt
gon hem te bewerken.
„Nu moeten we aan 'onze wraak denken, Ru-
dolf!" zei Amanida. „Vóór alles moeten wij dien
man op het spoor zien te komen, en zoodra ons
dat gelukt zal zijn, moeten wij hem tred voor
tred volgen, als zijn 'schaduw, tot we beten waar
hij woont. Is ons ook dat laatste bekóni'd, dan
moeten wij op deze óf gene wijze, die geheel
va njde omstandigheden zal afhangen, ons toe
gang tot zijn woning verschaffen, daar de ver
schillende meubelstukken onderzoeken en onze pa
pieren terugnemen. "Wil je mij blindelings ge
hoorzamen B.udolf
„Natuurlijk."
„Goed, luister dan: Ik weet zeker, dat Jean
Soli va zoo luidt de ware naam van ortzen
baron - omgang moet hebben met, den vader
van Marie Armand. We dienen oms derhalve, om
Jean Soliva op te sporen, In een hinderlaag de
leggen bij Courbevoie, in de nabijheid van de
fabriek, of te Parijs in de rue Murillo. Vroeg of
laat zal die Soliva zich wól 'bij zijn medeplichtige
voegen en zoodra dat gebeurt, zijn wij reeds een
heel eind op iden 'goeden weg. Je moet dfan wach
ten tot Soliva den millionair verlaat en naar huis
gaat, of wel je moet, als je Soliva niet te zien
krijgt, de gangen van Paul Armand blijven na
gaan, die allicht zijn handlanger eens gaat op
zoeken. Je hebt derhalve of Soliva of Armand'
te volgen. Bedenk, dat van onze slimheid onze
redding en onze wraak afhankelijk zijn! Hebt ge
de schadevergoeding van die Spoorwegmaatschap
pij al gekregen?"
