MOEDER EN MARTELARES
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No 15 iwtebc. telephoom 52 Dinsdag 5 Februari 1029
38e Jaargang
llitian: tinna 1. H. (E1ZER. Redacteur I. H, KEIZER. Bul
Vallers en Kankerstruiken
WE
LANfiEDUKER COURANT
Deze courant verschijnt
Dinsdag, Donderslag en Zaterda?
Abonnementsprijs
per 3 maanden f 1.15
Advertentiën van 15 regels 74
oent, elke regel meer 15 cent.
Groote letters naar plaatsruimte
Zaterdagavond 'werd voor de tui.nbouw ver
eniging „De Eendracht" te Oudkarspel, door
don heer L. Mallekote, tuin bou'wleeraar 1 e Noor.i-
scharwoude, een lezing gehouden over boven
staand onderwerp.
Welwillend werden ons door hem zijn gege
vens verstrekt, 'waaruit' wij in staat zijn het vol
gende overzicht samen te stellen:
Met genoegen, zoo vangt de spr. zijn lezing aan,
heb ik aan de uitnoodiging van uw bestuur vol
daan, om over deze kwestie, die in het brandpunt
der belangstelling staat, hedenavond eenige ine de-
deelingen te doen, en dit te meer, omdat het on
derwerp mij na aan het aart ligt.
Reeds meerdere malen zijn door mij hierover
kleine artikeltjes geschreven in de Plaatselijke
Pers, en ik wtil thans trachtieu, u, aan de hand
van korte. ,aanteekoningen, een overzicht te ge
ven van den af gelegden weg; wat door ons ter
bestrijding is ge laan; on ide vergadering op de
hoogte te 'brengen met dea huidigeu stand van
naken.
Ik hoop dit te doen in populairen vorm ge
zamenlijk een praatavond die tegenwoordig
zoo in zWang zijn houden, na afloop waarvan
u in de gelegenheid zijt tot het stellen van vra
gen, die ik zooveel mogelijk zal' trachten te be
antwoorden, terwiji de aanwezigen misschien* ook
Waardevolle mededeelingen kunnen d|oen aan d«
hand van ervaringen, in de praktijk opgedaan.
Krijgt men de in den Loop der tijden uitgegeven
leerboeken en geschriften 'in handen, dan staat
men versteld over de wie ziekten die onze tuin
bouw- en landbouwgewassen teisteren.
Begrijpelijkerwijs eisc'hr tiet dan ook veel stu
die. om in den doolhof w,at bekend (thuis) te ra
ken. Het vak „plantenziekten" moet dan ook
tot een der moeilijkste examenvakken gerakend
worden.
e
De leer der plantenziekten is nog van zeer
jongen datum. De laatste o0 jaar is men hiei
meer en meer aandacht aan gaan scihenken.
Als de man, die zich aan de iKstucteeriug hier
van heeft gewijd en ons veel heeft geleerd, die
voor ons de baanbreker is geweest, noem ik in
de allereerste plaats Prof. Dr. Ritsema Bos (io
1928 overleden) wiens naam tot ver buiten onze
landsgrenzen is bekend geworden.
Heeft men dus ide laatste 50 jaar op het plan
tenziektenkundig gebied meer bekendheid en in
zicht verkregen todti ook in de oudheid ha.1l
men reeds veel last van ziekten en beschadigin-
gvm door insecten.
Zoo wordt in den Bijbel geschreven over 't
„wit in de druiven" (meeldauw) honingdauw
en „brand in 't koren" ter1 wijl ide beschadiging
door de zwermen sprinkhanen aangebracht, met
tot de minste gerekend moet worden.
Ook de oude Romeinen kenden deze ziekten en
FEUILLETON
148)
„Ja, wou je geld hebben, Amanda?"
„Ik? We Ineen. Ik wou integendeel van le door
u gemaakte uitgaven altijd de helft betalen. Kijk
ma,ar eens in die kassette. Daar liggen mijln spaar
penningen afkomstig van den baron de Reisz.
Als je iets noodig hebt, kan je hieruit putteri."
„Wew je wat, Amanda?" zei Ducemin. „We
zullen eene gemeenschappelijke kas aanleggen!"
Fn dit zeggende deed hij werkelijk zijn vijfdui
zend frank bij haar geld.
Dit beWijs van vertrouwen maakte op Amanda
een diepen indruk.
Den volgenden morgen had Rudolf Duoemin
zich eenigszins onkenbaar gemaakt door het -weg
scheren van zijn blonden baard. Hij begaf zich
allereerst naar de rue Murillo, 'waar hij post vatte
tegenover het prachtige hotel van den rijken in
dustrieel.
Hij kon nauwelijks tien minuten daar geweest
zijn, toen de koetspoort geopend 'werd en hij Paul
Ar mand in zijn rijtuig zag plaats nemen met eene
portebeuille vol papieren onder den arm. Hij hoor
de tevens, hoe ide fabrikant zijn koetsier toerisp:
„Naar Louxbevoie".
Ducemin begaf zich ijlings naar de eerste, d»
De uitkomsten met ontsmet en niet-
ontsmet zaad. 't Jarig zaad.
De besmetting kan zoowol op den
plantenbaan ais op den akker plaats
vinden. Goeie resultaten bij de
ontsmetting met Germisan.
drenkten hun zaaitaïwe in „gier" als voorbehoed
middel tegen „brand".
Worden thans andere middelen dan gier ge
bruikt, hot doel de bestrijding blijft he<
zelfde. V
Beschouwde men vroeger het verloren gaan van
een gedeelte van den oogst door ziekten en bescha
digingen als een noodzakelijk iets, thans wordt
hieraan meer en meer aandacht geschonken als
een gevolg van de zoozeer veranderde omstandig
heden; en wel:
le. De land- en tuinbouw wordt thans veel in
tensiever gedreven de exploitatiekosten zijn
veel liooger dan vroeger zoodat „de klap thans
flink aankomt" wanneer een of meer akkers niet*
opbrengen. i
2e Vooral in den tuinbouw (voor de landbou
wers geldt dit gedeeltelijk) komt men vaak m-et
hetzelfde gewas terug
Nu is het bekend dat vele plantenziekten voori
komen op, één gewas, of op planten, die nauw aan
elkander verwant zijn.
Dó voorbeelden op dit gebied zijn voor 't grij
pen, en dan denken Wie bijv. aan „knolvoet" die
uitsluitend op kool en kruisbl. planten voorkomt;
een ziekte waarvan aardappelen en bieten geen
last hebben ten in de tweede plaats aan „Bhytoph-
thora infestans" (aardappelziekte), die op aard
appelen en tomaten woekert en waarvan kool cd
spinazie nooit last hebban.
Door eenzelfde gewas vaak op den zelfden grom!
te telen, ligt 'het dus voor de hand, dat de ziekte
veroorzakende Wezens ia gunstige conditie komen
te verkeeren en daardoor gemakkelijk iin stand
blijven. Soms ontwikkelen zij zich zoo erg, dat
de teelt geheel onmogelijk wjordt gemaakt. Wij
denken b.v. aan 't „stengelaalt/je" bij 'de uien.
Teelt men in Utrecht en Gelderland de tabak
en rogge meerdere 'jaren op 'denzelfden grond),
geen Landbouwer zal er denken 4 of 5 jaar ach
tereen op denzelfden akker terug te komen met
bieten met het oog óp den „wiortelbrand".
Hierop berust het beginsel van de vruchtwi*-
selingt
Daarom gaat men óp zoo'n stuk land andere
gewassen verbouwen, waarop de veroorzakers der
ziekte, 'niet kunnen leven. .Verder zijn er nog
vee andere factoren, die .pleiten voor wisselbouw,
doch leze vallen buiten mijn bestek. Vruchtwisse
ling leidt tot: verzwakking van den zlerktevter-
oorzaker, maar 'het kan soms lang duren voor
het land weder „zuiver" is. Hierbij kan gewezen
worden op T>.v, ide „aardappelwratziekte".
De „moeheid" Van den grond, waarover men
eenige jaren geleden geregeld sprak en schreef,
als gevolg 'van te sterk doorgevoerde teelten (het
steeds terugkeeren met en intensief klwieeken van
eenzelfde gewas) leidde bijna altijd' tot totale
verzieking van 'den akker en 'is ook een der voor
name factoren 'die pleiten voor wisselbouw.
(Wondt vervolgd.)!
Plaatselijk Nieuws
NOÖRDSCHARWOUDE.
INBRAAK.
i We beginnen zoo langzamerhand ook hier.
groofsteedsch te worden. i
Weird er voor eenige jaren nooit anders dan
over het „rustige" platteland gesproken, metu!
kan ZOO langzamerhand beginnen te spreken
van het „verontruste" platteland, want in
braak en diefstal begijnnen ook hier meer en
meer voor te bomien.
I Vindt meln in dit blad eveneens een; bericht!
over diefstal van uien tot een bedrag vail f 100|
van een stuk land in de Heerhugowaard, ook;
onze gemeente begint al meer btekiepdheid tja
verkrijgen door de inbraken.
Was het eenigen tijd rustig, in den nacht vani
Zondag op Maandag is tijdens de afwezigheid,
van de bewoners, die o,p een familiepartij wa-
een grondig onderzoek ingesteld. Tot zelfs in g aiknapte.
nocdigiing bereids aangenomen om met het bes
kende vroolijke spel in drie bedrijven „De Ver
jongde Professor" den propaganda-avond voor
de afd. van dien Bjond te Winkel op te luisteren
- BROEK OP LANGENDIJK.
Onder begunstiging van het mooie weer en
een prachtijsbaan werden Maandagmiddag jl.
door de IJsclub „Wintervermaak" wedstrijden
in het vatrollen voor jongens en balrijdea voor
meisjes gehouden.
Uitslag vatrollen», "f
le prijs Jn. Maidderom. 2e O. Strybis. 3e pr,
Jde Jong.
Uitslag balrijden; 1
le prijs G. Balder Jbd., 2e prijs M. Koste
lijk Jbd., 3e prijs P. Wagenaar J/bd.
Aantal deelnemers(sters) ©2.
- BROEK OP LANGENDIJK.
Toen schipper v.d. Hieerik, Maandagmiddag!
j het bed hadden zij hun zoeklust botgevierd.
Hiet resultaat was echter gering, daar de be
woners bij hun vertrek, het zich in huis bevin
dende geld hadden medegenomen. i
Naar men ons mededeelde, wordt alleen oen
portemornaie met ©enig geld veimist.
De dader(s)' moet(en) van de afwezigheid
der tyewoners volkomen op de hoogte zijn ge
weest.
Van harte is het te wenscben dat de daders
nu eens worden ingerekend.
BROEK OP LANGENDIJK.
Ingekomen en vertrokken*- personen over idle
maand Januari.
Ingekomen: Bi. Bakker, dienstbode, van Alk
maar naar hier, Julianastraiat 557. G. M.
Ruijf, hup in de huishoujding, van Kollum naai",
hier, Dorpsstraat 418. M. 'Hiagie, schippers:
knecht van Winkel 'naar hier, Dorpsstraat 242:
- BJaarsma, zonder beroep van Onstwedde)
naar hier, Dorpsstraat 206. j i
Vertrokken: J. Vroegop, van hier naar Rot
terdam, Zwaanhals 261-3. C. J. Buishand*
smid, van hier naar Oostzaafi C 57. A. Wiie-
lmgs van hier naar Hilversum. A. Blaauw,
dienstbode van hier naar Alkmaar, Kennemer-
straat.
- ZUIDSCHARWOUDE.
Burgemeester en Wethouders dezer gemieentia
hebben afwijzend beschikt op het verzoek van
het bestuur der afd. van den Bi.' v. Staatspen-
sjonneering om vrijstelling van plaatselijke be
lasting, waartoe die verordening genoemd colle
ge vrijheid geeft, voor den zoogenaamden avond
voor de ouden van dagen.
ZUIDSCHARWOUDE.
De heer Jb. Knaakman heeft zijn bouwersihuis;
met koolbergtng verkocht aan den heer W.
Duis alhier 'Ti'
- ZUIDSCHARWOUDE.
tiet bestuur en de raad van toetzicht van de
Coop. Boerenleenbank besloten de rentte voor
spaargelden op 4 pCt. en diie voor voorschot
ten en credueten in loo,pe|nide relqsniing op| 5 pCt.
te bepalen voor het jaar 1929.
ZUIDSCHARWOUDE.
De tooneelclub voor den Blond voor Sfaats-
pensiomneering is uitgenoodigd en heeft die uit
boete standplaats van huurrijtuigen, en ging met
een fiaker insgelijks maar Courbevoie.
Ter bestemder plaats aangekomen von-1 hij da
delijk de groote en nieuwe fabriek van Paul
Armand. Hij beschou'wde oplettend den voormuur
met de beide groote ingangen.
„Ik moet hier uitstappen," zei hij tegen den-
koetsier, „rijd «jen eindje terug, ik behoud u
misschien den geheelen idag in 'dienst, want ik
moet hier op iemand wachten. Je kunt wel wat
ontbijten intusschen, en ook voor het paard zor
gen, maar denk er om, dat ik u op den eersten
'wenk weder ter mijner beschikking moet heb
ben."
De koetsier van bet huurrijtuig 'was een echte,
oude, Parijsche practicus en vroeg met een oog
knipje: „Iemand in de gaten houden', mijnheer,
en zien waar 'hij blijft
„Misschien wel?"
„Dat dingetje heb ik meer bij de hand gehuil,
mijmheer! Ik vind het niet eens zoo onpleizierig,
al moet je daarbij' je oogen ook een beetje den
kost geven. Is 't een „liij" of een ,,'zij';' mijn
heer? Nu, dat is minder, dat kom ik later wel van
u te weten. 't Is altijd jammer, vind ik, dat
ik miet bij de geheime politie heb dienst geno
men. Wees er maar niet bang voor, ik zal wel
bij .de hand blijven. Hebben we hi.er ergens geen
uitspanning of zoo iets Ha ja, naast de fabriek.
D'aar ga ik aaax toe, ziet u wel, mijnheer? Ik!
zal zelf 'wat verwaxmends nemten en bruintje
ook niet vergeten. Daar kan u mij dus vinden,
zoodra u mij noodig heeft. Goed succes,, mijn-
Rudolf Duoemin zocht en vond tegenover 'de
Uit den Omtrek
ST. MAARTEN-
RIJPEE-
De heer L. Roozendaal alhier, wielke Vrij'd&g
j.l. te Warmenhuizen op hol geraakte met zijn
tweespan voor de koolwagen en hierbij ernstige
hoofdwonde opliep met als gevolg hersenschud
ding, is nog steeds als gevolg hiervan geheel in
de War, zoodat volgens deskundigen, wel 5 a 5
Wieken zullen verloopen eer hij de gevolgen te
bojüen zal zijn.
8T. MAAR,TEN"
-Zondagavond kwam juffrouw Ronldhout Uit
Zijpe op de wriel alhier op liet harde ijs te vallen,
zoodat zij een ernstige hoofdwonde opliep en
rijkelijk bloedde. Door wlelwillende handien is een
noodverband aangelegd, waarna'Dr. Schmidit zijn
hulp verleende en ide getroffene per auto naar
haar wjoning heeft vervoerd.
OUDE NIEDORP.
Voor den dienstplicht lichting 1930 zijn in
d'eze gemeente ingeschreven 15 personen. Hier,
van hebben 7 personen broederdienst aange
vraagd.
OUDE NIEDORP.
Over het afgeloopen kwartaal werden m het
veefonds alhier vezekeiid gemiddeld 530 run
deren. Hiervan werden 4 stuks afgekeurd. Dg
omslag werd vastgesteld voor de maanden No
vember en Decemjber op 0.2 pCt. en voor dg
maand Januari op 0.1 pCt., dit is gemiddeld,
berekend fl.10 per rund in de 3 maanden.
OUDE NIEDORP.
De heer J. M. kwam Donderdag bij zijn uien
hok, staande op zijn land te Heerhugowaard',
en ontdekte to,t zijn verbazing, dat zijn uien,
ongeveer 18 balen ontvreemd waren. Dit is qein
schadepostje van ongeveer f 100. Blij de politie,
te Heerhugowaard is hiervan aangifte gedaan.
'Het i s te hopen dat de daders ppgiesppord zul
len worden. i
OUDE NIEDORP.
Naar wij vernemen heeft de R.K. Boerenleen
bank te Zijdewind op den 10 Februari a.s. 25
jaar bestaan. Op den 11 Februari zal een open
bare vergadering worden gehouden, waarin dit
jubileum eenigszins feestelijk zal worden her
dacht
bij haar geluk te hebben.
Madame Augustine had de handen vol werk.
Hoezeer 't hem ook tegen de borst stuitjte,
fabriek op de helling van een begroeiden dijk Eidmomd Labron bleef voortgaan met het spelen
een niet ongemakkelijk plekje, van waar hij de zijner rol van bruidegom.
beide poorten steeds in het oog kon houden. Hij
'wachtte en wachtte den geheielen dag, zonder
Jean Soli va te .hebben gezien, en toen hij' ten
slotte Paul Armand naar diens w:otning was na
gereden, vertoefde hij idaar nog een geruimen.
tijd in de rue Murillo, doch dia millionair bleef'
het verdere gedeelte van den avonct thuis.
XXXVII.
Op den morgen na dezen dag moest Soliva dien
door ohs reeds beschreven aanslag op het leven
van Johanna Fortier ten uitvoer brengen.
Na de afspraak tussc.ben hem en Paul Armand
waarvan wij getuigen waren, had de millionair
zijn handlanger niet meer gezien. Hij' liet kern
evenwel met rust, daar hij' begreep, dat Jean So
liva wel 'den tijd noodig had,1 om een misdaad voor
te bereiden ten uitvoeren, die gelijk hij 't ge
noemd had er moest uitzien als een noodlot
tig toeval.
Dit laatste nam evenwel niet weg, dat de
milionair met angst het oogenblik verbeidde.
De schilder zocht nog altijd het spoor van Ru-
dolf Ducemin, of van Amanda Regamy, om van
hem of haar te vernemen, -wie eigenlijk die baron
de Reisz was. Eiken Zondag begaf hij zich naar
Bois-le-Roi, daar do dienstbode van de jagersuit
spanning hem gezegd had, dat mijnheer Duoemin
spoedig op een Zoniag zou terug "komen, doch
't bleek vruchtelooze moeite te zijn.
.Wat Rudolf Ducemin betreft, hij ging voort,
zonder dat het hem tot iets leidde, het komen
en gaan van Paul Armand te bespieden.
Op den avond van den 'dag echter, toen Johan
na Fortier bijna het slachtoffer van het zooge
naamde ongeluk 'was gewonden, verliet Paul Ar
mand zijn fabriek niet op het gaw,one uur, hoewel
reeds al 'het Werkvolk naar huis was gegaan.
Dit bevreemde 'Duoemin. Hij vreesde reels, dat
Paul Armand was heengegaan, zonder dat hij 't
gemerkt had, toen kort daarop een fiaker 'voor
de fabriek stand hield waaruit een heer te voor
schijn kwam, die ide bel aan de poort deed over-
waarop hij 't bericht zou ontvangen, dat de daad' gaan. Duoemin, de zijn observatepost bij' ,'den
gelukkig volbracht was. Intusschen wist hij tegen
over zijn dochter en Edmond Labron een vroolijk
en onbevangen gelaat aan te nemen.
De dag voor de onderteekening vain het kon
trak! bestemd naderde met rassche schreden, Ma
rie, stralend van blijdschap, wilde op -dien avond
een schitterend feest geven om vele getuigen
Seine-oever had, richtte zich op en 'liep vooruit,
om te- zien of hij den bezoeker soms herkennen
zou. "Zijn Voorgevoel had kern niet bedrogen. De
heer, die de fabriek bezocht, Was dezelfde man,
aan wien 'hij 'het blad uit het register van Joigny,
had verkocht *het was J-ean Soliva, anideis ge
zegd ide baron Arnold de Reisz.