MOEDER El HUTEU1ES
at: -
1
Mtakatkifc iftfziêM
De welhaast zestig jaar oude, moreele strijd,
tusschen d.e wereldlijke en geestelijke macht i'n
Rome, bekend onder den naam „Romeimsche
kwestie is Maandag door de onderteekening
van een politiek verdrag en concordaat beëin
digd. Dat Mussolini hier een proeve van Staats-
manbekwaamheid geleverd heeft, behoeft gacn
betoog. Generaties en diplomaten hebben te
vergeefs getracht te bereiken, waf tha,ns een feit!
geworden is. Onderteekend door den Staats
secretaris Kardinaal Gasparri en Benito Mus
solini, behelst de overeenkomst o.a. het vol-,
gmrle: le. de garantiewet van 1870 wordt op
geheven; 2e. de volledige souvereiniteit wordt,,
vastgesteld over de Vaticaansche stad. Art. 9
luidt letterlijk: „De Paus erkent het Koninkrijk
Italië met Rome als hoofdstad en het huis van
Savoy-, als regeerende dynastie." Art. 8 stelt,
de finantieele regeling vast op 750 millioen lire,
m contanten en een biljoen lire in ïtaliaansche
staatspapieren. Tenslotte wordt nog een doel
van d - haven van Rome afgestaan als vrijha
ven voor den H. Stoel.
De vreugde over het welslagen der onderhan
delingen is begrijpelijkerwijze groot en uit
bundig. Hoe de overige wereld reageeren zal,
kan natuurlijk niet voorspeld worden, hoewel,
een persbericht van de vorige wepk meldde,
naar aanleiding van het vertrek van den aarts
bisschop van Parijs uit Rome, dat dit waar
schijnlijk vb'óir de onderteekening geschiedde^
omdat de Fransche geestelijkheid ontevreden
was hierover. Het schijnt nl. dat, nu de over
eenkomst bereikt is, de ïtaliaansche regering
aanspraak kan maken op de bescherming van.
d,e buitenlandsche missies van Rome, een taak
die tot op heden op Ffrankrijk berustte.
D^ finantieele deskundigencommissie is bij
een gekomen en heeft dien Amiejrikaan Oweti;
Young tot voorzitter gekozen. Dit is vooral be
langrijk, omdat Europa ten zeerste geïnteres
seerd is bij Amerika's medewerking tot de-»
commiercialiceering van de Duitsche schuld
dcor uitgifte van een leening.
Zonder deze zou een oplossing w|el zeer moei
lijk gevonden kunnen worden.
De taak dezer commissie zal zijn de niet-,de
finitieve regeling van de Dawescommissie, de
finitief te regelen. De Dawesnegieling voorzag
v/el in een nauwkeurig plan voor de autoritei
ten, doch liet een "herziening der jaarlijksche
betalingen in overeenstemming met de ontwik
keling der Duitsche welvaart open. Deze jaar-
lijksche betalingen, volgens opklimmende schaal
berekend, hebben thans hun maximum, nl. 2.5,
milliard Mark bereikt.
Uitgemaakt zal thans moeten worden of
Duitschland dit maximum nog zal kunnen over
schrijden, dan wel of' dit een te groote last is.
Van Duitsche kant wordt gestreefd naar ver-
mini^ring. Hier tegenover zou dan Frankrijk
echter geholpen moeten worden aan eed con
tante som der delging van een in 1929 verval
lende Amerikaansche vordering.
Het leveren van deze som, benevens toestem
ming van Duitschland in een of anderen vorm;
om Fransch toezicht op de gedemilitariseerde,'
zone langs iden Rijn zou dan tevens tot de ont
ruiming van het Rijnland kunnen leiden, het
geen een groote ontspanning in de internatio
nal; verhoudingen zou beteekenen.
Langs de straat
Op den bitter kouden 12era Februari dezes
jaars geviel het me, 'Langemffijk eens langs te
■mandelen .De thermometer wees 20 gr_ onder
nul strak stpnd de helderblauwe lucht, <te vinnig
koude Oostenwind voelde je tot op de botten. Bij
de Broeker veiling lag de vaart open, door dien,
feilen Oostenwind was 't water steeds in golf
beweging gebleven, en had geen gelegenheid ge
had te stollen. Een eigenaardige gloed lag er
over ,'t leek 'wiel iets op kristalgeflonker, schitte
rend in 't 'zonlicht. Verklaren ka,n ik 't ver
schijnsel niet.
Irnngs de Oostzijde van den iwieg waren de ra
men der woningen minider bebloemd dan aan de
Westzijde. Vlak bij en onder ,de Noorderbrug, de
scheiding van Broek en Z.uidschailwioude, lag een
groot «wak en in 't wak snaterden en doken een
den in het ijs,w(atier, doken de kopjes onder en
lieten 't 'water over ''t gevederde lichaam pare-
fen. Je wierd er koud van als je het zag.
Even over de brug stond een grootie vrachtauto,
FEUILLETON
153)
„Hoe vraagt u mij dat zoo, mijnheer?" klonk
het eenigszins spijtig van Amanda's lippen.
„Wel, madame, dat is nog al eenvoudig: Omdat
u met dien baron op zeer intiemen voet hebt ge
staan, en acht dagen lang met bom op de villa
hier aaÏL den bosohrand hebü gelogeerd. Laten
wij open spreken, mijn lieve menschen. Ik hieb
gezegd, dat ik uw vriend wilde zijn, maar de ka.ns
bestaat niettemin, dat ge mij tot uw vijand maakt.
Vergeet niet mijnheer Duoemin, dat u door de
politie z-udt kunnen vervolgd worden wegens de
verduistering uit het arenief. Zoo ge mij eerlijk
to woord staat, wil ik al mijn invloed aanwenden
om die vei-volging te beletten, daarop geef ik u
mijn eerewoord."
„O; mijnheer," vatte Amanda het woord, wij
wallen gaarne zeggen wat wij weten doch het adres
van den baren Arnold de Reisz is zoowel aan Du
oemin als aan mij onbekend. Ik wieet niet, hoevieel
't ons zelS niet zou waard zijd om te vernemen,
waar hij te vinden zou zijn. We zijn hem wel op
het spoor geweest, doch hij is on* weder ontsnapt.
die met roode kool word beladen. Dat was een
hoopvol gezichtde vaarten liggen Tjegevroren en
nu komen de auto's in actie, om ,de Langen-
dijker groenten tie balen. Oude dekens deden
dienst, paardendekken en stroo, om zoo mogelijk
de kooltjes vorstvrij te houden. Natuurlijk was
dit niet mogelijk, 't goed sloeg al aan, zoodra
het aan de btxitenlucht wierd blootgesteld. Maar
■wat doet het er 'toe, 'tschaadt immers nietsvoor
dadelijk gebruik?
Even verder is er aan de zuurkoolfabrieken
veel bedrijvigheid. De vraagt naar zuurkool schijnt
op eenmaal groot geworden. Per wagen werden
de volde vaten naar het station gebracht. Men
rolde de vaten over 't ijs, dat was gemakkelijk.
De jongens hadden zeker geen last van de
Nova-Zembla temperatuur, ze zaten op hun sle
den en prikten er lustig op los. Op straat verder 1
weinig menschen.
Bij de fabriek van Verburg eenzelfde drukte
als aan de fabriek te Zuidscharwouide. Ook daar
was men volop aan 't afleveren van zuurkool j
benevens van goed in blik.
Dat is inderdaad voor letter groentenmensch
-- bij onze Langeudijken 'direct dan wel indi
rect betrokken een modi gezicht.
't Geeft hoop voor den grooten voorraad, die
nog in de hooischuren aanwezig is. Nu ik toch
zoover wias, liep ik nog even bij den Uitgever
aan, om Wat te ontdooien. De courant was juist j
klaar gekomen, 'knam een kijkje in de drukkerij
en dacht, zou het niet aardig wezen, als de abon-
né's eens konden zien, wat er vast. zit aan een
courant? 'kVind altijd een interessant gezicht,
zoo'u drukkerij.
Zeg, mijnheer die Uitgever, denk er eens over na
'kLiep op m'n eentje terug; in Zuidscharwouie
zei een bouwer tegen me: Je mot zeker een
„langs de straat" uitbroeden! Zoover mis had ie
't niet. Onderwijl was de IJszee-temperatuur wat
geweken, 'k Diep langs den thermometer, aan een
der Broeker huizen aangebracht en las af 15
graden. Wat 'n verschil in aanvoelen. Je ooren
hadden geen hinder meer; oe wind' sneed niet
meer door alles heen. 'tWas een dragelijke tem
peratuur geworden.
Daar lag de Broeker veiling, verlaten en stil.
In twee dagen is er geen veiling gehouden en
de betaalmeester van Noordscharwoude vertelde
me onderweg, ook daar was niet geveild.
Heden is er te Broek' op monster verkocht. De
prijzen waren best.
van '«en perceel ter groette vam S9 M2. met
kali en stikstof 124.70 K.G. versche klaver en
op een evengroot perceel zond«r kali 83.0 kg.
De meer-opbrengst bedroeg dus 50.2 pCt.
van het perce«l met kali.
Het volgend jaar werd niet bemest. Toch
was reeds in het laatst van Maart oen duidelijk
verschil op te merken tusschen „zonder'" eo
„m t" kali wat bij den oogst- in Juni eerste
snede voor den dag kwam. Op het perceel
zander kali bedroeg deze 83.3 K.G. versche
klater en op dat met kali 109.6 K.G. of 31(6
pCt. In den vorm van hooi waren deze cijfers
rc^p. 16.4 K.G. en 21.2 K.G. een vermeer
dering van 4.8 K.G. of 29.3 pCt.
Bij de tweede snede van deze pie'rceielen
25 Juli bracht zonder kali 71.9 K.G. ver
;>che klaver op, dat met kali 85.9 K.G. of 14
K.G. meer dus 19.5 pCt. Tot hooi gemaakt,
waren de opbrengsten resp. 12.2 en 14 3 K.G.
een vermeerdering van 2.1 K.G. of 17.2 pCt.
Een derde snede werd gewonnen 27 Sep
tember en gaf zonder kali 63 8 K.G. en wet
kali 63.6 K.G. zoadat blijkbaar de kali was
uitgewerkt.
Voegen wij de oogst van het vorige jaar hij
die van dit jaar, dan zien wij, dat het perceel
zonder kali in totaal had opgebracht 802.8 K.
G. en dat met kali 383.8 K.G'., een vermeer
dering van 81.8 K.G. of 27.1 pCt. veucbe
klaver. i
Wij voegen hier nog bij, dat de bemesting
bettoni uit bijna 400 K.G. kalizout 40 pCt.
per H.A. Op de perceelen zonder kali wa
len geen uiterlijke kentekenen van kaligebral?
waar te nemen. Men wachte dus niet tot de
ze tevoorschijn komen. Jt:.
NEDERLAND.
DE PHILIPSZENDER PCJ.
Nog steeds ontvangt de N.V. Philips' Radio'
tal van enthousiaste rapporten over de ont
vangst van de experimenteele uitzendingen van
het station P.C.J., dat op 31.4 meter uitzendt.
Wij noemen hiervan een tweetal»
Een ingenieur, welke zich in het binnenland
van de republiek Columbia bevindt, en daar de
leiding heeft van den bouw van een spoorweg,,
schrijft hoeveel verstrooiing de programma's DENEMARKEN',
van P.C.T. hem brengen. In de eenzaamheid,
waar go-ede ontvangst van andere stations onr
mogelijk is, klinkt de stem van den Philips
omroeper in het vertrek, alsof hij er zelf aan
wezig was.
voorstellen, hoe weldadig het aandoet eiïïi mu-
zi.k-programma te hooren, dat niet herhaal-,
'lelijk afgebroken wordt voor praatjes over
tandpasta, automobielbanden of kauwgummi."
FRANKRIJK.
KANARIEGEZA1NG
ALS PAUZETEEKE'N.
Het station Lillo meldt, dat mle|n een nieuw
oauzeteeken m gebruik zal nemen. Een kanarie
vogel, welke bij een wedstrijd met ongeveer
250 soortgenooten als den besten zanger is aani
gewezen, zal gedurende de pauzen voor de mi
crofoon worden ongesteld. Het is te hopen, dat
Ivt diertje geen last van microfoonkoorts zal
hebben.
INTERNATIONALE
PROGRAMMA'S.
Land» en Tuinbouw
KLAVER.
Onder de voedergewassen, zoowel voor melk
vee als voor paarden, neemt klaver zeer zieker
een voorname plaats in. Zij bevat toch belang
rijk; hoeveelheden eiwit, en heeft daardoor
hoogs voederwaarde. Het is dus te begrijpen,
dat de veehouder in zijn weiden ongaarne kla
ver zal missen, hoewel bij het winnen van hooi
er rekening mede 'dient te worden gehouden,
dat bij ruwe behandeling veel blad van de kla
ver verloren kan gaan.
Klaver behoort tot 'de vlinderbloemigen en
heeft daardoor geen of weinig behoefte aan
stikstofmest. Zij verzamelt deze voedingsstof
door middel van wortelknolbacteriën. Alleen
in het vroege voorjaar kan chili van belang zijp
Iets anders is het met kali- en fostfbrzuurmest.
Deze stoffen hebben grooten' invloed op de
omwikkeling der klaver en het weglaten daar
van, vooral bij groote toediening van stikstof,
kan tengevolge hebben, dat de klaver langza
merhand verdwijnt. Hoe nuttig ook stikstof-
mest werkt op grasland, er dient zoowel kali
als fosfc-rzuurvoedsel aan te worden toege
voegd
Eigenaardig is ook dit: op perceelen, waar
overigens geen gebrek aan kali was gebleken,
verkreeg men door toediening van lcalimsst bij
den heer Rietema te Homhuizen (Gr.) bij de
eerste snede een maar-opbrengst van lucht-
diroge klaver van 20.6 pCt. en bij de tweede
snede van 9.2 pCt. Bij den heer Wiersum te
Eenrum (Gr.), wanen deze cijfers 14.8 pCt.
en 27.6 pCt.
Wat zich op 'deze speciale klaverweiden voor
deed. bemerkt "men ook op het gewome weiland,
al is het niet mogelijk de vermfeerdiering in
cijfers uit te drukken. Mep bemerkt op het oog
duidelijk, dat de klaver zich veel beter ontwik
kelt, indien het land met kali is bemjest naast
bijv. Slakkenmeel en Chili.
Bij een andere proef op klaver verkreeg men
In een brief uit Amerika, welke duidelijk'
typeert hoe beu men daar is van het luisteren
naar reclame-uitzendingen door middel van fte.
radio, schrijft ,een luisteraar: „U kunt u niet
De Deensche stations zijn begonnen, met eein
serie internationale uitzendingen. Achtereenvol
gens zullen deye aan de verschillende landen'
van Europa gewijd zijn. Reeds twee van der
gelijke uitzendingen hebben plaats gehad, één
gewijd aan Engeland en één aan Duitschlajnd.
Luidsprekers in de woning
We zoeken hem reeds lang om papieren terug te
krijgen, die ons in groote moeilijkheid zouden kun
nen brengen. Nog gisteren reed Duoemin vlak
aehter hem en toch heeft de deugniet hem weteiü
te misleiden."
De twee gelieven vertelden hierop aan mjjpiheer
Gastel, 't geen er den vorig i dag was voorgeval
len.
„Is die man bij Paul Armand geweest?" vroeg
de schilder. „Voor hem schijnt hij dus ook dat
stuk uit het arenief van Joigny noodig te heb
ben gehad?"
„Ja, dat is wel zeker," beweerde Amanda,
,,'t Was ook op zijn bevel, dat hij Lucie had Willen
dooien!"
„Dat hij Lucie 'heeft willen dooien herhaalde
Etienne Gastel, die een paar groote oogen opzette,
„Hebt ge daarvoor bewijzen?"
„Als ik die had, zou ik niets vreezen era mij
wieken."
„U wreken? Waarover?"
„Hij heeft mij eveneens willen doodien, mijn
heer, omdat hij wel veronderstelde, 'djat ik zijn
misdaad kende. D,ie man is ook geen baron, hij
heet niet Arnold ie Reisz, maar Jean Soliva I"
„Jean Soliva!" riep de schilder., „De neef van
Paul Armand, of liever van hem, die zich Paul
Armand durft noemen, want zijn ware naam is
Ernst Garaud. Nu ben ik daarvan ten volle over
tuigd. Maar welke band verbindt die twee men
schen? Hoe komt Ernst Garaud t» besli »ta*n
5ALU
In den regel luistert mem slechts in één en
kele kamer in het heele huis naar die radio.
In dat vertrek staan hat radio-ontvaingtoestel
en de luidspreker opgesteld en daar verzame
len zich familie en bekenden.
Is men wel eens op het dankbeeld gekomen!
dat het mogelijk is om met geringe kosten ïnl
meerdere kamers van uw woning het vele(
mcois en belangwekkends te brengen, dat dö
radio biedt?
Door het aanbrengen van een eenvoudigs»
loodkabelleiding naar de verschillende vertrek
ken, kan men in elk een luidspreker plaatsen.
Dit biedt tal van voordeelen. 1
Meestal staat het ontvangtoestel in de huis
kamer, maar men wil toch ook in het salon
wef eens naar de radio luisteren. Als er be--
zoek is, is het vaak niet aangenaam naar de
huiskamer te moeten verhuizen om naar eora
concert-nummer te luisteren.
Wanneer mevrouw des middags even in haar
boudoir zit en uitrust van huiselijke beslomme
ringen. neemt zij een boek ter hand. Maar in
lezen heeft zij toch eigenlijk geen zin. Zij wil,
liever wat zachte muziek hooren van een'
strykje, of wegdroomen, voor zich uitstarend,
als Paul Armand en van waar kent hij dien Jean
Soliva? Welk een duisternis. Wie geeft mij 't
gewenscht© licht
Na eeuig stilzwijgen wendde hij zich nogmaals
tot Amanda met de vraag: „Wilt u mij eens alles
zeggen, Wat ge van Jean Soliva weet, en wat>
ge van hem 'hebt gezien of opgemerkt, sedert het
eerste oogenblik uwer kennismaking?"
„Ja, als gij mij van uw kant iets ander» belo
ven wilt."
„Wat moet dat zijn?"
„Ons behulpzaam te zijn bij onze Wraak,"
„Ja, daarop kunt ge rekenen."
„Era Rudolf zal geen lead geschieden
„Daarop geef ik u en hem mijn woord."
„Dan zal ik u alles bekennen."
Amanda vertelde hierop hetgeen zij omtrent
den gewaande baron de Reisz wist, hare verhou
ding tot hem, alsmede al datgene wat haar ver
dacht was voorgekomen.
Toen zij met de opsomming dier zeer merkwaar
dige bizon derheden gereedi was, aei de schilder
op zijn beurt: „U hebt volkomen gelijk- Die man
is inderdaad die lage aanrander geweest van Lucie,
en hij handelde voor Paul Armand, 'dat is eveneens
duidelijk. De tastbare bewijzen ontbreken ons
evenwel en we moetan ze hebben om den ellen
deling te vernietigen- Ik kan mij dus op u
verlaten, mijnheer Draoemin?"
„Volkomen, mijnheer Gastel."
„GwA dan fcljjtff S* vtortgwm a*t mijnt»*
op de klanken van een humoristisch-sentimietrL-
teele song.
En als er voor de kinderen een aardige kin
derkamer is, zullen zij daar, in hun eigen we
reldje, het kinderuurtje van de radio kunmefa
aanhooren, ze mogen luidkeels de liedjes mee
zingen. ze kunn-en vrij uiting geven aan hun
jeugdige geestdrift.
Niemand der ouderen heeft er last van, en
de kinderen hoeven niet veilbodejn te worden,
t
Vergeet ook vooral de keuken niet. We kunj
nien begrijpen dat er bezwaren zijn om daar
overdag muziek te doen hooren, maar er is
toch niets op tegen, dat des avonds, wanneer da
dienstbode kousen zit te stoppen of met ver stiel
werk bezig is, de radio voor wat afleiding zorgt
Mevrouw behoeft niet bang te zijn, dat het werk
er onder lijden zal integendeel. In verschillen-
de fabrieken is gebleken, dat het ten gahoore
brengen van radiomuziek tijdens den arbeid, de
productie ten goede komt. Deze conclusie geldt
ook voor de keuken, hoewel we die natuurlijk
geenszins met een fabriek willen vergelijken.
ZÏorgt dus 'dat er meerdere luidsprekers in
uw woning kunnen worden geplaatst, dit geeft
ongetwijfeld meer radio-genot.
Paul Armand na te gaan. Ik ben zeker, dat wij
door hem de woning van zijn medeplichtige zullen
ontdekken. Zijd we eenmaal zoover gevorderd, dan
zal ik u mijn plannen verder ontvouwen. Ik zelf
ken weliswaar Paul Armand persoonlijk; hij komt
bij mij en ik bij hem, doch ik dnrf niets onder
nemen, daar hij in staat ware al onze pogirtgèn te
verijdelen, zoo hij tegenover mij eenig kwaad ver
moeden ging opvatten. Wanneer .die twee mannen
te zamen weder het een of ander schelmstuk be
ramen, iets wat ik zeer waarschijnlijk acht, moe
ten wij in de gelegenheid wezen, de uitvoering
daarvan te beletten. Iets anders, mijnheer Draoe
min: D'aar u eedert uw' komst te Parijs niets an
ders hebt gedaan dan de gangen nagaan van die
slechte kerels, zult ge Wel reeds een zeer groote
brea hebben geschoten in de som, die bij' wijze
van schadevergoeding u door -de Spoorweg-maat
schappij w'erd uitbetaald welnu, ik stel voor
'8 vervolg mijn beurs ter uwer beschikking,"
„O, dat is onnoodig," viel Amanda in. „Ik heb
ook mijne spaarpenningen. Die zullen tot de laat
ste penning besteed worden aan het gemeenschap
pelijk werk."
„Ik blijf niettemin bij mijn aanbod, vrienden.
Derakt er aan, zoodra het noodig mocht zijn. Hier
i» mijn kaartje met mijn adres. Waar Woont u
„Ruo des Dames, nummer 28, in ie Wijk de»
Batignolle»," antwoordde de pas-juffrouw.
