MOEDER EN MARTELARES
De Langedfjker Groente-Centrale
De rede van den Voorzitter
„De Tuinbouw"
Heden vergadert de Langedijker Groente-Cen
trale ten lokale van den heer Gerritsen te Sint
Pane ras.
De openingsrede van den Voorzitter luidt als
volgt:
Mijne heeren afgevaardigden en genoodigden,
namens het bestuur heet ik U allen hartelijk wel
kom op deze jaarvergadering.
Het doet ons veel genoegen, dat de afgevaardig
den zoo volledig zijn opgekomen, hetgeen een
bewijs is, dat allen veel voor de organisatie ge
voelen en in medeleven.
Oak is het ons een genoegen, dat de genoodig-
den voor zoover zij konden, hier tegenwoordig
zijn, hetgeen door de vereeniging op hoogen prijs
wordt gesteld.
De pers, welke ik ook als genoodigde kan be
schouwen, hartelijk welkom in ons midden, welke
weer bereid is am onze besprekingen in hunne
couranten te vermelden.
Mijne heeren, het is zeker wel van belang hier
mede te deelen en te gedenken het feit, dat anze
Band op 27 November 1928 121/2 jaar heeft be
staan.
Het is wel bijzander, dat ook hier te Sint
Panera-, de eerste vergadering gehouden werd en
ook dat de oproeping voor die vergadering gedaan
was door de plaatselijke tuinbouwvereeniging al
hier.
Den 3en Januari 1916 werden door de tuin
bouwvereeniging te tS. Pancras de omliggende
tuinbauwvereenigingen opgeroepen ter vergadering
met als punt van bespreking „het vormen van
een Tuint»ouwbond.
De opgeroepen vereenigingen waren „De "Toe
komst" te Zuidscharwoude, „Groenten Cultuur'''
te Broek op Langendijk, „De West" te Koedijk
en „Hugowaarcl" te He-er-Hugowaard, welke alle
waren opgekomen.
De vergadering stond onder - leiding van de»
voorzitter van „de Tuinbouw" te St. Pancras en
dien dag werd het besluit genomen om tot het op
richten van een Tuinbauwbond over te gaan.
Als voorloopig bestuur werden aangewezen de
heeren P. Gootjes, St. Pancras, voorzitter; W. Ie
Geus, Koedijk, secretaris; J. Bouwens, Broek op
Langendijk, A. Quant, Heer-Hugowaard en on-
dergeteekende.
in de_ vfjrg a H p r i n g- wan- 4 .Maart daarop volgend
werd deze zaak bekrachtigd, daar werden de sta
tuten en huishoudelijk reglement klaar gemaakt
en het bestuur gekozen.
Als dagelijksch bestuur werden gekozen de hee
ren P. Gootjes, St. Pancras (voorzitter):', P. Slot
A.Pz., Broek op Langendijk (2e voorzitter):, S. Zee
man, Zuidscharwoude (secretaris): en J. Bouwens,
Broek op Langendijk (penningmeester)'.
Verder werden in het bestuur gekozen de hee
ren C. Kloosterboer (St. Pancras), Jb. Zwetsman
en W. de Geus (Koedijk)', J. Wagenaar en A.
Quant Heer-H ugowaardj en óndergeteekende.
De Koninklijke goedkeuring op de statuten werd
verkregen op 27 Mei, zoodat ik dien datum be
schouw dat de Tuinbouwbond „Langedijker Groen
ten Centrale" is opgericht, zoodat op 27 No
vember 1928 de Bond 12I/2 jaar had bestaan.
De aangesloten vereenigingen telden toen tie za-
men 8oö leden, wat in het einde van 1917 reeds
gestegen was tot 976 leden en thans tellen de 14
aangesloten vereenigingen te zamen 1395 leden.
.Wanneer wij dan op die I21/2 jaar terug zien
dan kunnen wij trotsch zijn op onze organisatie,
iwant deze spreekt van krachtig leven, waar steeds
de besluiten, die genomen zijn in het belang van
tuinbouw en handel werden gehandhaafd en uit
gevoerd-
Het is mij dan ook een behoefte den Bpnd
bestuurders en leden te feliciteeren met het i2i/2-
FEUILLETON
160.
Allen drongen 2ich om Johanna heen om haar
te kussen of de hand te drukken.
D:e Gaskonjer reikte moeder Mina een. gevuld
glas. Met sidderende hand nam zij 't aan en
zei daarbij: „Mijn vrienden, mijn lieve vriendin
nen uw aller gezondheidl"
„Aan tafel, aan tafelI" beval de waardin. „Alles
is gered." -
Toran en de Gaskonjer geleidden Johanna naar
dej ^ereplaats.
De ruiker werd vóór haar »p tafel in een vaa»
gezet.
Jean Soliva had zijn plaats niet ver van de
hoofdpersoon en vervroolijkte allen door zijne aan
stekelijke opgeruimdheid.
De verschillende gerechten waren smakelijk en
overvloedig.
Amanda wachtte angstig, ongeduldig, koortsach
tig op de dingen die gebeuren zouden.
't Was vier uur geworden, eer de koffie kwam.
Li zette wachtte met kloppend hart op het tee-
ken, dat haar door Soliva zou worden gegeven.
Zij naderde dé toonbank en .«ei tegen den man'-
óot nóg niet wreekt in -Je komende weken, want
de mogelijkheid bestaat -dat ieder nu het al zoo
Ja,at in den tijd is, met geweld iwil opruimen»
tooiat er overvoerde markten zouden komen, wat
teker den prijs zou drukken. Er is al meer ge
zegi, kom regelmatig met uw product aan de
j markt, .dit had tem doel dat er dagelijks een be
hoorlijke aanvoer zou zijn, maar nu wil ik ook
zeggen, kom regelmatig met uw product aan de
1 markt, opdat wij geen overvoerde markt krijgen,
j Wat de prijzen .aangaat, daar kan ik niets van
zeggen, maar dat (de groote vraag naar ons pro-
Jucit een paar weken langer zal duren dan ge-
j *oon, dat is toch vrij zeker en (wij weten allen dat
j Overvoerde markten de prijs drukt.
I De prijs van onze producten' is thans heel
goei, maar de opbrengst van den voorraad die
ér thans nog is, is ook een groote factor voor de
j uitkomsten van het seizoenjaar.
Wij willen hopen dat dit bevredigend mag zijn,
jarig bestaan.
Wij willen hopen,' dat ook het komende tijdperk
mag staan in het teeken van krachtige samen
werking en eensgezind willen.
Mijne heeren, de opbrengst, die de veiling be- rIj
reikt heeft in 1928, kunnen wij zeker allen te- Koodat ieder weer met goeden moed en op go we kt-
vreden over zijn. j heid zijn akker klaar maakt voor het komende
De grootheid van onzen Bond is de laatste jaren Seizoen.
Mijne heeren ihet vorige jaar heb ik in mijn
opening gesproken over de te veld. goedgekeurde
I aar lap pelen en heb 'het tpen afgekeurd dat die
aardappelen stelselmatig uit jden handel werden
vrijwel stationair gebleven, zoodat wij met een
omzet van ruim- Al!4 millioen kunnen rekenen,
dat het een goed tuindersjaar is geweest.
Ons seizoenjaar 1928—1929 kunnen wij nog niet
geheel zeggen of de uitkomsten goed zulten zijn.
De vroege aardappelen was een afvaller wat de
prijzen betrof, de vroege kool was echter wat de
prijs betreft zeer best, de bloemkool over het al
gemeen hoog in prijs en de herfstproducten uien
en peen waren de prijzen goed van.
De herfstkool en ook de winterkool in de
maanden November en December waren matig tot
iaag, zoodat daar verbetering in moest komen,
anders zou het seizoenjaar een ma,tige uitkomst
geven.
In het jaarverslag is vermeld, dat de telling
op 15 December o.v. 3000 wagons stapelproduc
ten meer aangaf dan het jaar daarvoor en werd
daarin gezegd, wij willen hopen, dat het weer
ons dit voorjaar helpt, opdat wij goede prijzen
voor onze kool mogen ontvangen
feehouden en ze in hoofdzaak onderhanidjs aan
prize concurrenten werfen verkocht,
i Toon deze woorden in de couranten vermtel'i
tlvaren, zijn er ingezonden stukken in de eouraJnt
geplaatst, dat ik bezijden de waarheid was of
wel leugens had verteld
Een enkele keer heb ik per ingezonden stuk er
het mijne nog eens van gezegjd, maar ik geloof
dat ieder die (de zaak van de goedgekeurde po
wers het vorige jaar heeft gevolgd, heeft kunnen
eonstateer-en .dat hetgeen ik toen gesproker heb,
de proef op de som gekregen heeft.
- Van veilen is geen sprake geweest en al het)
mogelijke is gedaan om ze aan onze concurrenten
te verknopen.
De keuringsdienst is beslist een zeer nuttige
instelling, maar op deze manier zou het op ieu
Ons Prov. Bestuur heeft die zaak tlhans ter
hand genomen en wij iwillen van harte hopen dat
zij mogen slagen.
.Mijne heeren thans rust er nog een plicht op
mij en wel om den heer P|. Gootjes hier op onze
algemeemo vergadering hartelijke woorden van
oank te brengen.
De heer Gootjes heeft dit voorjaar het besluit
genomen om als bestuurslid van de L.G.C. te be
danken.
De reden hiervan is zeker in hoofdzaak om
dat zijn lichamelijk gestel en vooral zijn doofheid
het voor hem moeilijk maakt om als bestuurslid
te doen, wat hij meent dat zijn plicht is. Wan-
neer wij zijn (werken in de tuindersorganisa-tjie
nagaan, waarin hij van jonge man af steeds
vooraan heeft gestaan en steeds krachtig meih
de zaken heeft geleid, dan kunnen wij begrij
pen en mede gevoelen dat dit besluit moeilijk
voor hem geweest is, doch het getuigt van een
helder verstand.
Vanaf 1898 toen de groote Naamlooze Land
bouw en Handelsvereeniging is opgericht, neef<
de heer Gootjes als bestuurslid zitting gehad.
Bij de oprichting van onzen Bond werd hij
niet alleen als bestuurslid doch als voorzitter
gekozen; 33 jaar heeft hij gewijd aan de t.uin-
dersorganisatie en ik kan hier verklaren, dat
steeds zijn gedachten en adviezen op hoogen prijs
werden gesteld.
Ik vertrouw dat ik namens onzen geheelen'
Bond den heer Gootjes hartelijk dank kan zeggen
voor het vele dat Ihij voor den tuinbouw heeffc
Als wij hopen dat het weer ons helpt, dan be- j ;,uul' wel «fns kunnen blijken l-iat de bom ver
doelen wij daarmee vorst
Vriezend weer moeten wij hébben, dan hebben
wij nog steeds op goede prijzen kunnen rekenen.
Nu, (mijne heeren, ik geloof, dat Wij over het
weer, wat de vorst aangaat, niet hébben de-klagen,
al reeds van begin Januari af kregen wij vriezend
weer en van dien aard, dat wij iederen dag onze
kool konden veilen en verladen.
Maar men kan ten slotte ook te veel van het
goede krijgen ;de week van 10 tot 16 Februari
was de vorst zoo streng, dat er enkele dagen
niet geladen kon worde».
Het is een prestatie geweest om de massa kool
die er nog in voorraad was voo-r bevriezen te be
waren.
Wanneer er eeu telling gehouden werid van
het aantal liters petroleum dat dezen winter in
de koolschuren gebruikt is, Idan zouden wij zeker
tot een hoog cijfer komen.
Na eulk vriezen- komt- er- raecateal-vefcl vraag
naar onze kool en nu ook weer, maar nu jwerd' de
afzet belemmerd idoor het gebrek aan laadruimte.
Daar alle rivieren en kanalen dicht gevroren
waren, moest alle vervoer te land gebeuren, zoodat
Eiet materiaal van de spoorwegen overal gevraagd
keerd zou springen en het ons geen voordeel, doCh
groot nadeel kan berokkenen.
Geachte heer Gootjes, uit groote waardeering
e'n hoogachting is mij door het bestuur opgedra
gen u het Eènelidmaatschap van den Bond aan
te bieden. Bovendien word u een gemakkelijke
stoel aangeboden, wij willen hopen, dat u dit van
ons wil aannemen en (dat gij' er nog lang gebruik
van kan maken.
Mijne heeren, ons wacht een belangrijke agen
da, ik vertrouw dat ook dezen dag zal staan
in het teeken van samenwerken en eensgezind
willen.
Nogmaals hartelijk welkom en verklaar ik -ie
vergadering voor geopend'.
te Sint Pancras.
- Vergadering van „De Tuinbouw" op Maandag
4 Maart, in café „De Driesprong" alhier.
Aanwezig waren 98 leden, terwijl mede aanwezig
was de E.A. Heer J. Kroonenburg, burgemeester
van Sint Pancras.
De voorzitter, de heer C. Kloosterboer, consta
teerde, dat de vergaderingen zich in den laatsten
komst der leden. Waren wij, aldus spr., op onze
vorige vergadering niet erg tevreden over de markt
prijzen, thans is er gelukkig een schepje o-pgedaap.
Hij hoopte van harte, dat dit zoo -mocht blijven
o - 0- gaan, met, zoo mogelijk, nog een schepje er
werd en men niet m de behoefte kon voorzien,. J boven op. In het bizonder heette hij welkom- de
-ok wij kregen veel minder (wagons dan er noodig burgemeester onzer gemeente en de pers-,
waren, wat voor ons niet' alleen zeer lastig is, j Hopende op een aangename bespreking, opende
maar ook veel schade kon berokkenen. j hij de vergadering.
De telling van 15 Februari had aangewezen -dat 1 Na goedkeuring der notulen, deelde de secne
er nog ruim 5000 wagons stapeipro lucten in taris, de heer A. Hoogland, mede, dat de vertoo-
voorraad waren, zoodat het voor ons een behoefte
was -dagelijks zooveel mogelijk af te zetten.
Uw bestuur heeft dan pok niet stil gezeten en
al het mogelijke in het werk gesteld om dan toch
zopveel mogelijk wagens voor onze kool beschik
baar te krijgen.
ning der „Tuin'bonwfihn" door verschillende oor
zaken niet door k»n gaan op den voorgenomen
datum.
Ingekomen Waren dankbetuigingen van D. en
S. Stammes voor ontvangen uitkeering.
t Verbindingsweg Koedijk—Sint Pancras.
Het verloop hiervan weten wij allen, de eene Ingekomen was een schrijven van het Gemeenite-
dag eens wat meer en -de andere 'dag weer wat bestuur van Sint Pancras. vermeldende, dat over-
minder, -doch siteeds te kort, zoodat er steedis eenstemmdng was bereikt inzake de verbetering
verkochte kool enkele dagen, soms een week bleef Van het Koedijkerpad tusschen beide gemeenten,
liggen voor er een wagon beschikbaar was. j In een gemeenschappelijke vergadering van B. en
Een aanhouder wint, en zoo ook hier, thans VV.'s is goedgekeurd een plan voor een rijwielpad
krijgen- wij voldoende wagons, ja zelfs zoo dat van betontegels, ter breedte van 2 Meter, waarvan
-d© achterstand ingehaald kan wonden. .Wij zijn de kosten worden geraamd op f16. a f17.000,
daar zeer (dankbaar voor en willen hopein dat wij 1 waarvoor de L.G.C. bereid is, zoo noodig f4000
altfhans -dit seizoen geen gebrek meer aan laad- te voteeren. Het aandeel voor beide gemeenten
ruimte krijgen. i zal worden bepaald in verhouding tot het zie-
lenaantal. Teneinde het aandeel voor de gemeten te
Gok willen iw-ij 'hopen dat deze stagnatie zich
vrouw en ik neem daarom de vrijheid haar een
nelijken bediende, dat zjj de chartreuse wel zou
inschenken.
„Mij goed!" lachte de jonge man.
Lizette 'bracht uit den zak van haar boezelaar
onopgemerkt een platte flesch te voorschijn, die
zij nevens de andere flesch met cartreuse plaatste,
doch wel zoodanig, dat zij rich niet zou kunnen
vergissen.
Soliva, die 't meisje in 't oog had gehouden,
zag wat zij deed en dacht: „Nu i-s 't mijn tijdl"
Hij stond op.
„Ha, ha .vriend Eugène zal een liedje voor
dragen!" riep Toran. „Bravo, bravo, als uw lied
een refrein heeft, zingein wij allemaal meel"
„Ja, ja, hij gaat zingen, hij zal zingen!" luidde
bet van alle kanten.
Onder het maken eener komische buiging ter
rechter en ter linker zijde en ook naar het midden,
met de hand op de borst, zeide hij: „Ik wil met
gencegen iets zingen, daar het geëerd publiek zulks
met zooveel aandrang begeert, doch eerst vraag
ik het woord
..Het woord i, aan Eugène Richelet uit Dyon,"
verklaarde de Gaskonjer.
„Vóór ik dit gezellig lokaal betrad," begon Jean
Scliva met redenaarsplechtigheid, „dit gezellig lo
kaal. dat men zoo eigenaardig: de Bakkersherberg
heeft gedoopt, kende ik moeder Mina niet, doch
door uilen, mijne vrienden, heb ik haar leeren
kennen, liefhebben en hoogachten. Zij is eeae brave
klein geschenk aan te bieden. Ik zal 't mij tot eea
eer rekenen als zij dat van mij wil aannemen I"
„Bravol bravo!"
Jear. Soliva verliet zijn plaats, trad op Johailna
toe en stelde haar een klein étui ter hand. „Doe mij
't pleizier dit van mij aan te nemen, juffrouw
Perrin," zei hij, „en laat een kus mijn loon er
voor zijnl"
Johanna hield hem haar wang voor, waarop
de booswicht een echte Judas-kus gaf.
I Men klapte overal in de handen en riep daarbij
I ,,Het geschenk, we willen het geschenk zien!"
Johanna Fortier opende het marokijnen doosje
I en kon een uitroep van bewondering niet weer-
j houden. Het stel oorbellen ging van hand tot
- hand en werd algemeen béwonderd.
I ..Nu, je hëbt^éen goeden smaak, mijnheer Riche-
iet. dat moet ik zeggeni" betuigde de waardin.
I ,,'t Is een prachtig geschenk 1 Daar moeten wii
j <en gaasje op drinken 1"
„Ja, dat heb ik ook al gedacht!" riep Soliva.
,,Iit geef een rondje van die lekkere, groene char-
treuse, dat mag niemand weigeren."
„Leve Eugène Richelet 1" riep Toran en alle
aanwezigen stemden luidkeels hiermee in.
Lizette kwam Unet de twee flesschen chartreuse
„Moeder Mina 't eerst," zei ze. i
Lizette reikte haar het glas, dat tot bijna aan
den rand gevuld werd. Hierop maakte Lizette een
halve wending op haar hakjes en zei toen: ..En nu
»s u aan de beurt, mijnheer Eugène!"
Sint Pancras te verlichten, wordt steun gevraagd
aan de vereeniging „De Tuinboutw".
De voorzitter deelde mede, dat het bestuur
dienaangaande een vergadering had belegd, waarin
een en ander door den burgemeester was toegter
hcht. Als gevolg hiervan wenschtte het bestuur
voor te stellen een bedrag van f750.— te voteeren
als bijdrage in de kosten. Gaarne verleende hij- het
woord aan den burgemeester tot het geven van
nadere toelichting.
„Het was mij," aldus Z.E., „aangenaam in uw,
bestuur gelegenheid te vinden ons schrijven nader
te mogen bespreken. De onderhandelingen aan
gaande deze kwestie toch! duren reeds .veel te lang.
In de eerste vergadering van de betrokken colleges
van B. en W. wet de L.G.C. werd reeds defi
nitief uitgesproken, dat verbetering dringend wen-
schelijk was. Het pad verkeert in zeer slecht© con
ditie, hetgeen vooral dezen winter is gebleken.
Meermalen was het totaal onbegaanbaar, zoodat
zelfs kinderen woonachtig in de Daalmeer, om die
reden de school niet konden bezoeken. Menig in
gezetene zal de verzuchting hebben geslaakt, dat
hierin toch verbetering mocht komen. Als Ge
meentebestuur staan wij voor het algemeen be
lang der gemeentenaren. Misschien zullen enkele
leden uwer vereeniging hier ©enigszins anders
tegenover staan, doch bedenk, dat het overgroot
deel der ingezetenen bestaat uit tuinbouwers. Wer
den aanvankelijk bij de besprekingen de wecter-
zijdsche belangen breed uitgemeten en tegenover
elkaar uitgespeeld, zoodat alles op niets dreigde
uit te hopen, ten slotte werd overeengekomen de
kosten, geraamd op f 16.000, in verhouding met
het zielenaantal van iedere gemeente omi tie slaan,
na aftrek van het door de L.G.C. gevoteerde be
drag. Deze verhouding staat ongeveer als 20 tot
14 voor onze gemeente. Doch aangezien dan nog
het bedrag voor de gemeente een onoverkomelijke
hinderpaal zou blijken, zal uw steun in deze voor
allen belangrijke zaak van groote moreeie waarde
zijn. Het bedrag komt dan in mindering van het
aandeel onzer gemeente. Bovendien zijn in den
zelfden geest aangeschreven het bestuur der Boe-
Met de snelheid van een goochelaar had de
slimme deern de flesschen verwisseld en toen Soliva
haar zijn glas had overgegeven, vulde zij het met
de chartreuse, waarin hij zelf de likeur uit Car
r.ada had gemengd.
„Op uw gezondheid, moeder Minal" riep de
«churk. „Willen wij eens aanstoo-ten?"
„Met alle genoegen," antwoordde Johanna.
De booswicht en de broodrondbrengster klonken
niet elkander, brachten hun glas aan de lippen
en dronken het dat heet een blijk van wel
gemeendheid in een enkele teug ledig.
Schier ademloos, met het hoofd tegen het glas
gedrukt, had Amama Regamy, noch Soliva, noch
Johanna, noch Lizette uit het oog verloren, zoa
dat niet één beweging van hea, die zij terecht
als de drie hoofdpersonen beschouwde, aan haar
aandacht was ontsnapt. Terwijl zij Soliva zijn glas
zag ledigen, gloeide in haar oogen een vuur va»
wilde blijdschap en zegepraal. „Nu zijt ge ver
loren, schurk! Ik durf er op zweren! Neen, neen,
dat voorgevoel bedriegt mij niet," mompelde zy
voor zich heen.
De waardin kwam bij Johanna staan en zei
tegen haar: „Hoor eens, moeder Mina, niet alleen
de menschen van het vak zijn de vrienden, die
het wel met u voor hebben, maar ge hebt buiten
dien nog edele begunstigers en een hunner heeft
ujji opgedragen u dit ter hand te stellen."
Hiermede legde zij de tweehonderd frank, die
zjj door tusschenkomst van Lizette ontvangen en
