Mag li gg
sp
Gemeenteraad OUD KARSPEL
f 1000.- subsidie mi verbetering ran bel Sportterrein
duitenlandsch Overzicht
Nog eens de lientjes
Het oude dorp
Uit den Omtrek
Het vernigvuldiginpijler voor de Inkomstenbelasting van 1.25 op 0.9
De uitslag der Belgische verkiezingen, die quan-
titatief de politieke constellatie grootendefds onge
wijzigd heeft gelaten, zal naar alle waarschijnlijk
heid in de practijk niet zonder belang blijken te
zijn. Wel blijkt de regeerings-coalitie verre 'in dfe
meerderheid en zullen derhalve die. richtlijnen in de
politiek wil ongewijzigd worden voortgezet, doch
de schijnbaar geringe verschuivingen zijn van die®
aard, dat men de inwendige spanning der regeep
ring niet anders dan zeer vergroot kan noemen-
Immers de zetels, welke gewonnen ozijn. deor idle
Iliberalen die steeds meer zich ontwikkel
niet alleen tot%riti-socialisten, maar zelfs tot Bel
gische fascisten zijn afkomstig van Se 'ver
liezen, die de socialisten hebben geladen hetgeen
de oppositionele geest der socialisten slechts ver
sterken kan. Bovendien hebben de frenters, de
sscherpste opposanten, die zich niet alleen kieren
tegen een zekeren vorm der Bfelgische regeering,
doch tegen den Belgischen staat Qua talis, welke
zij een anomale noemen, een boven verwachting ge
duchte versterking gekregen. Dit kleine contjngjtat
Vlaamsche strijders is met een sprong de hoogte
iin geschoten en 'bijna verdubbeld (van op, ij
zetels) uit den strijd te voorschijn gekomen, het
geen men gedeeltelijk toeschrijven kan: aan de
duistere historie van den faux de Bruxelles', doch
waarvan een groot deel der eer zal moetien toie-
gerekend worden aan den onlangs uit de gevangenis
ontslagen dr. August Borns, die in den korten "tijd
vair zijn vrijheid niet alleen 'bewezen lx pit met
onverminderde krachten uit het gevang te zijn
gekomen, doch tevens, en in tegenstelling nijat de
beweringen van zijn bestrijders, een knap staatsman
te zijn, die binnen enkele maanden eenheid heeft'
weten te brengen onder de verdeeld strijdende Vla
mingen. De constellatie is dus in zooverre gewijzigd,
dat de extrene Polen krachtiger tegenover elkaar
komen te staan, de rechtschen zich waarschijn
lijk fascistischer zullïn oriënteeren en de frontera
met nieuwen moed en verdubbelde energie hun
Vlaanderen zullen verdedigen. Een grappig, "doch
üiocgst belangrijk feit is hierbij wel, dat de man
die de documenten-affaire aan 'het rollen bracht,
Ward Hermans, definitief gekozen is, hetgeen "hef
waarschijnlijk maakt, dat er eindelijk iets meer
licht zal vallen in deze buitengemeen onverkwikke
lijke en duistere gebeurtenis. j t,
Intusschen, de officieele uitslag is nog niet bekend.
Het is echter hoogst waarschijnlijk, dat deze merk
baar anders zal zijn dan hierboven vluchtig ge
schetst werd.
De vlucht het vertrek van Aman Ooellah
tuit Afghanistan schijnt er op te wijzen, dat Habib
Oellah thans feitelijk de zege wegdraagt. 'Die op dit
punt zeer gebrekkige berichten geven geen aanlei
ding hierover nader uit te weiden, zoodat niet
ts na te gaan of Aman Oiellah „bonne mine a.
mauvai jeu" maakte toen hij Maandag in een
onderhoud met de Mohamedaansche leiders in Bom
bay verklaarde, dat Batski Sakan het niet "lang
maken zou en spoedig zou worden ten val ge
bracht door het geheele volk, dan wel of dit
inderdaad op feiten berust- Het vertrek van den
ex-koning wijst er in 'ieder geval op, dat de ©ogen
blikkelijke en feitelijke macht wel degelijk overge
gaan is in handen van den ,,zoon van den water
drager".
't ls ons gebleken, dat het onlangs gepubliceerd
artikeltje over de Broeker Lientjes is gelezen,
'tls besproken in de huiskamer, in den, scheer
winkel en leverde de stof voor vaak interessant
en amusant discours. Algemeen is men het er over
eens ,dat, vele lientjes dit voorjaar in schrome
lijk vervuilden toestand verkeeren.
Gaarne zouden we ook het oordeel van HH.
doktoren vernemen.
Van de burgers, woonachtig om en bij 't Man
denpad, die de onaangename, walgelijke geuren
van 't bedoelde stank-verspreidend Iientje schier
dagelijks ervaren, ontvingen we betuigingen van
instemming met den inhoud van ons stukje. En
andere Broekers verzochten, nogmaals op dit on
derwerp de aandacht te vestigen; er zijn veel
meer van die atmosfeer-bedervende stinkslooten.
als we aanvankelijk meenden.
lïen achtbaar raadslid klampten we aan en we
verzochten hem, eens een onderzoek in te stéllen.
Dioe vooraf goed wat eau de cologne op je zak
doek en kom vóór, niet na den, eten, hebben we
hem aangeraden.
Natuurlijk heeft ieder een kijk op 't geval, de
een geeft goeden raad, een ander uit' verwijt.
Een enkeling verwijt den Baad, dat hij zich niets
aan de Lientjes gelegen laat liggen. Ook, is de
gedachte geopperd, den Baad een vinnig gesteld
request op zijn dak te sturen en daarin te eischen
te eischen dat van nu af voortaan geen
stinklient aan den I angendijk mag gezien, noch
geroken.
Waarvoor dient anders de Baad?, oordeelden
deze politiek-aangelegde burgers.
Vergun ons, nog eens figuurlijk in de Lientjes
te roeren, letterlijk of te wel werkelijk, daar pas
sen we voor.
Burgers en tuinders, we meenen, dat het u
allerminst past, de plaatselijke overheid ook maar
't geringste in dezen te verwijten. Haar voor den
toestand aansprakelijk stellen, staat o.i. gelijk
met, eigen schuld op anderen te schuiven. Want
wij allen smijten van ales en nog wat te water,
huisafval, oude kachels,""fcapotte pannen, matras
sen, veel papier, etc. etc. Dp overheid heeft -
zie 't vorig artikel bij politie-verordemng
verontreiniging van 't publieke water verboden.
We vragen: wordt overeenkomstig dat voorschrift
gehandeld? Immers neen, 't zijn hoofdzakelijk
bedorven tuinbouwproducten, rotte uien en mas
sa's wortelen, die in bedoetfe Lienten der venot-
iing zijn prijsgegeven. Die pófifejran maar op een
plaats te gelijk zijn en is niet in staat de ve e
overtredingen te constatearen. -
Diat voortaan nog scherper op het klakkeloo
maar te water gooien van afval zal worden gelet,
daarop kan men gerust slaat maken.
Laat t publiek in 't belang van; de volksge
zondheid toch meewérken, dan is al heel wat ge
wonnen.
De Overheid eischt, dat 't publieke water rein
gehouden wordt, maar kan demping van slooten,
m particulier eigendom uiterst moeilijk bevelen.
En nu zijn er lienten, die voor de gezondheid
beslist schadelijk zijn. Hoe moet 't nu, als met den
Desten wil zulke slooten niet „rein" zijn te hou
den Dat is de moeilijkheid, die ophoudt moeilijk
heid te. wezen, als belanghebbenden 't met elkaar
over de "demping en de kostenverdeeling eens zijn
geworden.
endt men zich lot B. en W. met 't verzoek
do belanghebbenden bij verbetering bijeen te roe
pen, an vindt men 't college altijd' tot helpen
Dat is de weg, tot verbetering.
Da Gezondheidscommissies zijn stellig zeer nut
tige instellingen, doch hun bevoegdheid is be
perkt. "V an een gebiedend voorschrijven hoort
men zoo goed al? nooit, Practisch ligt de oplos
sing derhalve bij de burgers zelf.
En ook op dat gebied komt 'tf voor, dat een
noodzakelijke verbetering ongedaan blijft, wijl één
van de vijf belanghebbenden weigert zijn deel in
de kosten te betalen.
We komen tot de volgende conclusies.
a. Het is met 't oog op de volksgezondheid
noodig, dat de burgerij zich stipt onthoude afval
van den akker in 't water te werpen.
'b. Voor demping van daartoe in aanmerking
komende binnenslooten ga 't initiatief van de
burgerij zelf uit. Naar onze overtuiging zal de
overheid graag bereid zijn tot steun en
hulp.
(Uit vroeger tijden)
Nadruk geheel of gedeeltelijk verboden.
Op den Hen September 1799 moesten door de
burgers van Noordscharwoude 62ö0 bossen riet
geleverd worden aan het hoofdkwartier van den
luitenant generaal D&endels te St. Pancras. En
kele dagen later kwam er bevel 4000 stevige sta
ken te leveren en 400 minder dikke, alle: 9 a 10
voet lang. Op den 18en September werden 20
man gerequireerd tot het maken van batterijen
aan het noordeinde van Oudkarspel en bij' ,,de
Langedijker brug op de Waard". Zij moesten
schoppen, graven, kruiwagens en kleine vaartui
gen meenemen. Intusschen was "het kamp te St.
Panci as in orde gebracht-
Op den 19en viel er een „algemeene ba taille"
voor van de Fransche en Hollandsche troepen
tegen de Fngelsche langs de linie van- Schoorl
tot het ncordeinde van Oudkarspel. Nu werden
alle bargers met kleine vaartuigen gerequireerd
om de gekwetsten naar 'Alkmaar en St. Pancras
te vervoeren. Na een verwoed gevecht van 's mor
géns vroeg tot laat na den middag,, bleven de
Hollanders overwinnaar. Ex werd hevig gevoch
ten, duizenden werden gedood of gekwetst. Tot
driemaal toe werd een stormaanval der Engel-
schen afgeslagen. Drie a vier duizend Engelschen
en Bussen werden gevangen genomen en veel
amunitie en bagage werd buit gemaakt. Maar te
Oudkarspel en ten noordoosten van de langedijk
konden de Hollanders geen stand houden. Zij blie
zen den aftocht, langs den Langedijk, achtervolgd
door de Engelschen „met vreeselijk schieten uit
het kleyn geweer". Hier en daar op straat en
ook tusschen de huizen hadden botsingen plaats.
Die Hollanders hielden stand te St. Pancras. De
Engelschen keerden tegen den avond schielijk
langs den Langedijk terug, „waarbij vele burgers
door dezelve hun zakgeld en goed en levensmid
delen wierden afgeperst". „Echter zijn er door
het vreeselijk schieten langs de dorpen weinig
of geen burgers, dewelke gedurende dien tijd zig
in hunne huyzen hadden opgesloten, getroffen,
nog ook geen brand veroorzaakt."1
Op den 20sten September kwamen de Hollan
ders al weer terug van St. Pancras en namen zij
hunne vorige positie weer in. De soldaten wer
den bij de burgers ingekwartierd, maar het hoofd
kwartier bleef te St. Pancras, dicht bij de kerk.
Alle huizen der bargers werden doorzocht, de
gekwetsten werden weggezonden, alsmede alle
geweren, die men bij de burgers vond.
j 0,p den 21sten September werden 20 boeren
I en burgers gerequireerd om de gesneuvelden en de
doode paarden te begraven, de gebroken wagens
1 en geweren uit het water te halen en op te
brengen.
Den lsten October moesten uit elk dorp 15
a 20 man verschijnen om aan de schansen te wer
ken. De dijk tusschen Oudkarspel en de „Staard-
molen" werd afgegraven tot op de breedte van een
1 „looppas", om zoo eene overrompeling te voor-
i komen.
OUD® NIHDiOBP.
Die groenteschipper C. Stam, van Noordschar
woude, die Dinsdagmiddag per stoomfiets de "Weel
passeerde, had het ongeluk in den wegbocht naar
de richting Waarland te slippen, waardoor hij
zoodanig kwam te vallen, dat een zijner voeten
ernstig werd verbrijzeld.
Na door spoedig toegesnelde hulp te zijn bin
nengedragen in de woning van H. Tamisj was
Dx. 'Maats, die intusschen per telefoon was; op
geroepen, zeer vlug ter plaatse aanwezig, alsmede
den heer Jongkind, autoverhuurder te Waarland
en werd na verleening van de eerst<\ hulp het
slachtoffer van snelverkeer langs slechte wegen
per auto naar het St. Elizabeth Gesticht te Alk
maar vervoerd.
Het liet zich aanzien dat Stam, hoewel uiter
aard niet droefgeestig of gevoelig, van dit on
geval wel eens blijvend ongeschikt zou kunnen
worden voor zijn nogal veeleischenden werkkring.
N.V.
ericht
4 zal
r deze
1930
kijl
(falvereeni-
.pril 1929,
De raad van bovengenoemde gemeente kwam
Vrijdagavond in voltallige vergadering bijeen on
der voorzitterschap van den Ed.Achtb. heer A
J. Wijnveldt, tevens Secretaris.
Na opening met welkom aan leden en pers, wer
den de notulen van de vorige vergadering onver
anderd vastgesteld.
'Mededeelingen
Die Voorzitter deelt mede, da.'
Spoorlijn statioD Dorp Noordse
is ingekomen, dat over 1928
worden uitgekeerd van"41/2 pet.
gemeente).
dat tot tijdelijk onderwijzeres t
alhier werkzaam, dan zal de gem
tijdvak moeten uitkeeren f731.58.
Voor kennisgeving aangenomen.
Ingekomen stukken.
Adres van het bestuur van de V
ging D.T.S. alhier van den 20en
houdende verzoek haar met een bijdrage van
f 1000.te willen steunen in de kosten van ver
grooting van haar speelterrein.
Die voorz. merkt op, dat het bedrag der bij
drage, welke van de gemeente wordt gevraagd,
wel afwijkt van hetgeen gewoonlijk als subsidie
wordt gevraagd. Een uitgave van f 1000.— in
eens bij wijze van subsidie aan een vereeniging
uit te keeren, is niet mis. De heeren zullen dan
ook wel kunnen begrijpen, dat B. en W. het adres
van alle kanten hebben bekeken en niet zoo dade
lijk gereed waren met hun voorstel aan den ge
meenteraad. Teneinde zich een goed oordeel te
kunnen vormen heeft het college geconfereerd
met den voorzitter van Di.T.S., Met dezen is de
inhoud van het adres besproken en liet hij dui
delijk uitkomen, dat de vereeniging zonder dezen
financieelen steun niet aan hare verplichtingen
tegenover den Ned. Voetbalbond, ten opzichte van
de grootte van het speelterrein, zal kunnen vol
doen, wat tengevolge zal hebben, dat de vereeni"
ging niet in dien Bond zal kunnen uitkomen.
Zeer mooie wedstrijden, welke veel belangstel
ling zullen trekken, zullen gemist worden, wat
ook niet in het belang der gemeente zal zijn,
met het oog op de vermakelijkheidsbelasting. Die
voorzitter van D.T.S. wees nog op het groote be
lang voor een gemeente een goed ingericht sport
terrein te bezitten, hetwelk voor allerlei doel
einden kan worden gebruikt. Zooals de heeren
wel weten, profiteert nu al geregeld de vereeni
ging V.V.V.V.V. van dit terrein en is het ook
wel gebruikt voor gymnastiekoefeningen en athle-
tiek. Zooals de leden bekend is wordt op de school
geleidelijk aan de lichamelijke oefening doorge
voerd, een nieuw gymnastieklokaal, aan de ei
schen daarvoor gesteld voldoende is reeds sinds
October 1927 in gebruik. In 1936 moet aan elke
school de lichamelijke oefening zijn geregeld,
waartoe ook noodig zal zijn een speelterrein, vol
doende aan flinke afmetingen. Het terrein van
D.T.3. zal, na vergrooting, zeer zekér aan die
eischen voldoen. Ons college is gebleken, dat het
bestuur der vereeniging er geen bezwaar tegen
zal hebben, wanneer de schoolgaande jeugd, onder
leiding van het onderwijzend personeel, op dat
terrein zal oefenen. De gemeente zal daardoor in
staat worden gesteld het onderwijs in lichame
lijke oefening in zijn geheelen omvang te kunnen
regelen. Het aanleggen van zulk een terrein en
het onderhoud daarvan zou van de gemeente zeker
groote financieele offers vragen. Voorts moet bij
de overweging van het verzoek ook nog in het
oog worden gehouden, dat van iederen wedstrijd
de gemeente vermakelijkheidsbelasting ontvangt.
Vanaf de inwerkingtreding dezer verordening
heeft de gemeente van D|.T.S. ontvangen over
1927 f 56.87, over 1928 f38.31 en over 1929:
tot heden f 10.85; dit laatste bedrag is nog zeer
weinig, omdat de competitiewedstrijden eerst met
September a.s. aanvangen. Uit het medegedeelde
blijkt dus wel, zegt spreker, dat het hebben van
een goed sportterrein voor onze gemeente van al
gemeen belang zal zijn. En omdat B. en W. daar
van ten volle overtuigd zijn, komen zij1 met het
voorstel om Di.T.S. de gevraagde bijdrage te ver
kenen.
De heer Kostelijk zegt met genoegen te» heb
ben gehoord, hoe B. en W. er over denken. iBdj
hem zit echter niet de vereeniging voor, omdat
men anders misschien een precedent zou scheppen,
maar het 'terrein, 'tls prachtig, wanneer men in
een gemeente zoo'n mooi terrein heeft. Spr. ver
wacht dat er aanstonds wel jaarlijks f 100 zal
inkomen door de verordening en is hij ook voor
het voorstel.
Dfe heer Zaagman zegt niet uitermate met
sport te sympathiseeren, maar hij heeft meer het
oog op de kinderen. Hier is een verbazend druk
verkeer en meer dan eens heeft hij dan ook ge
hoord dat dit terrein voor de kinderen een uit
komst is. Daarom is spr. ér dan, ook voor de
f 1000 te geven.
Dte heer De Boer is het hiermede volkomen
sens. De kinderen zijn daar volkomen veilig.
Misschien zou D|.T.S. er iets aan kunnen; doen,
dat daar nog meer geoefend werd. Spr. kan
rich ook met het voorstel vereenigen.
De heer Groen begrijpt goed dat de vereeniging
self niet in staat is het terreim uït te breiden.
Spr. is wel voor subsidie, maar vond dit bedrag 1
serst wel wat hoog. Nu hij echter alles hoort is
er bij hem ook niet zooveel meer. tegen en kan
hij zich met het voorstel vereenigen. Etr zit tame
lijk wat goeds in ook in het belang der gemeente.
Die voorz. zegt nog dat de belangen van de ge
meente en die van Df.T.S. in deze parallel gaan.
We krijgen hier nu een goed sportterrein en kun
aen altijd nog zien wat er 'te doen valt. Zou het
gemeentebelang er niet mede gemoeid zijn, B. en
iW. zouden niet met het voorstel zijn. gekomen.
Die heer Groen vraagt dan nog wie het lichaam
van beheer is en of de gemeente nog medezeggen
schap heeft.
De voorz. antwoordt dat D.T.S. het geheel be
heert, maar aan de subsidie hebben B. en W. het
gemeentebelang vastgekoppeld. Wat*wij er aan
verbonden hebben, hebben wij gedaan met het
oog op de kinderen en daar stond de voorz. van
D|.T.S. niet afzijdig tegenover. De voorwaarde
is dat. de gemeente gratis de beschikking over
het terrein krijgt.
Hierna wordt het voorstel van B. en W. zon
der hoofdelijke stemming aangenomen.
De voorz. brengt den raad een woord van hulde
voor dit belangrijk besluit, waarmede de belan
gen van de gemeente en die van de vereeniging
op zoo lofwaardige wijze zijn gediend.
b. Adres van het bestuur van de Tuinbouw-
vereeniging „Die Eendracht" alhier van den 21en
Mei 1929, houdende verzoek bij de vaststelling
van het vermenigvuldigingscijfer voor de ge
meentelijke inkomstenbelasting volle aandacht te
schenken aam de gegevens, verstrekt vanwege deze
vereeniging omtrent de inkomens der tuinders.
Dit adres is van den volgenden inhoud:
Aan den Baad der gemeente Oudkarspel.
Edelachtbare Heeren,
Toen het raad sverslag van 22 Mei 1928 in
de courant verscheen waren vele tuinders niet
bepaald voldaan over de besprekingen en over het
genomen besluit betreffende het vaststellen van
het vermenigvuldigingscijfer der gemeentelijke in
komstenbelasting.
Velen van de tuinders hadden een goed jaar
gehad, wat hen te pas kwam, daar het voort
gaande jaar slecht was geweest, en er voor vélen
een grooten achterstand was in te halen en wan
neer men dan nog een extra groot bedrag aan be
lasting moet betalen, dan blijft er van het goede
jaar niet veel over. Hieruit blijkt duidelijk dat
de sterke progressieve belasting voor de tuinders
een zeer dure belasting is, juist doordat hun
inkomen zoo bijzonder wisselvallig is.
Wanneer wij van enkele raadsleden hooren,
dat zij een kleine reserve wenschen te1 vormen
en het goede jaar van de tuinders daar een goede
geegenheid voor vinden, dan wordt het die tuin
ders wel een beetje eng om het hart, te meer nog
doordat de cijfers door het raadslid de Boer ge
noemd, geheel in den wind worden geslagen, hoe
wel het onomstootelijk vaststaat dat het bedrag,
hetwelk de tuinbouwvereeniging De Eendracht
ontvangt, van de Noordermarktbond een zuivere
weergave is van het inkomen der tuinders. Nie
mand kan bezwaar hebben tegen het vormen van
*feenig reservekapitaal, maar als met betrouwbare
cijfers een reserve wordt voorspeld van f8000,
(wat blijkt nog wel meer te zullen zijn) dan is
het verklaarbaar dat de tuinders over het ge
sprokene en over het besluit niet erg gesticht!
zijn. Het kan de bedoeling van onzen raad niet
zijn op deze manier door te gaan.
Het is het afgeloopen jaar duidelijk gebleken,,
dat de cijfers door de Boer genoemd, betrouwbaar
zijn, daarom vragen ondergeteekenden aan den
raad in het vervolg de volle aandacht! aan die
cijfers te willen schenketa, daar die een leiddraad
kunnen vormen voor een zoo billijk mogelijke en
gelijkmatige belasting te meër daar een flink ge
deelte van de bdlasting in onze gemeente; door
tuinders wordt opgebracht.
Het zou voor een gemeente als dei onze van
groot belang zijn als we een aanslag hadden over
3 jaar, maar daar dit niet gemakkelijk' schijnt,
om uit te voeren, moet het tegenwoordige stelsel
zoo worden toegepast, namelijk de begrooting
zooveel mUgelijk sluitend te maken, juist omdat
een deel der ingezetenen een wisselvallig inko
men hebben, is dit zoo gewenscht.
Hopende in deze op de volle medewerking van
den raad.
Namens het bestuur der Tuinb.Vereen.
„Die Eendracht"1.
Jb. DEi BOEiB, Voorzitter.
A. TIMMEBiMAN, Secretaris,
Oudkarspel 21 Mei 1929.
Dit stuk wordt tegelijkertijd behandeld bij
het nu volgende punt der agenda: vaststelling
van het vermenigvuldigingscijfer voor de Inkom
stenbelasting voor het dienstjaar 19291930.
De voordracht van B. en W;. luidt als volgt:
Zooals uwe vergadering bekend zal zijn moet
telken jare het vermenigvuldigingscijfer voor de
Inkomstenbelasting worden vastgesteld, teneinde
de opbrengst zoo nauwkeurig mogelijk te ramen,
op grond van de bedragen in vorige< belasting
jaren ontvangen.
Hieromtrent heeft de voorzitter van ons col
lege overleg gepleegd met den Inspecteur der
Directe belastingen te Alkmaar.
Deze heeft ons de navolgende gegevens ver
strekt
Dienstjaar 1927-'28, vermenigvuldigingscijfer
1.25; geraamd f18000, opbrengst f20106.—.
Dienstjaar 1928-'29, verm.cijfer 1.25; geraamd
f 23000, opbrengst f 34000.
Volgens de gemeente begrooting voor 1929 moet
aan inkomstenbelasting worden opgebracht
f 23000, dus hetzelfde bedrag als in 1928,. waar
voor het vermenigvuldigingscijfer thans moet
worden vastgesteld.
Bij een vermenigvuldigingscijfer van 1.25 werd
over het dienstjaar 1928-'29 een opbrengst ver
kregen van f 34000. Gaat men nu van de ver-
