R.
1
IN,
D,»d.g D„0d.,d.gOTZ.,«P«.s iNieuwsblad v. Holl. JN oorderkwartier
MEN
Dinsdag 11 Juni 1929,
38e Jaargang
i lfll-113
ingmag
lar.
öilim: Firma I. H. KEIZER.
Reiacteuf I. H KEIZER. Bureel Wsclmde.
StemmingsbeeldGroentenland
8
olonptiën S3S
li
EN
isit 9BH
zeil
leeden
tien
lekens
beien
Minister Kan en de Karpers
NO 68 INTERC. TELEPHOOR 92
e NIEUWE
LAMEDIJKER COURANT
Brking
Deze courant verschijnt "l^T 111 TTTT 11 ~1WT~ 11 i
Abonnementsprijs
per 3 maanden f 1.15
Advertentiën van t5 regels 7S
cent, elke regel meer 15 cent.
Groote letters naar plaatsruimte
<56.68
iA ÏÏ3
ibank
\GEH,
plein 92
s
7*
3 QUW,
=3
In verband met DE gebeurtenis van de afge-
[loopen week in Groentenland komen mij de be
kende Diuitsche versregels in gedachten:
■«- „Es war so sehön gewesen
Es hat nicht sollen sein."1
Het leek inderdaad wunderschön, idyllisch, vre
dig.
De Schager Courant zong reeds een hymne, het
[Weekblaadje, officieel „Ons Weekblad"' van de
Langendijker Kruideniers en Neringdoenden ge
raakte onder den indruk en drukte het vrede-
proza van het Schager blad af.
Een vorig jaar waren in de Tuinderij de be
kende „Onder Tribuut"-artikelen verschenen,
waaraan de Exporteurs aanstoot namen, 't Duur
de geruimen tijd, eer de goede verstandhouding
tusschen tuinders- en koopluiorganisaties was her
steld.
Men weet, 'tging over het al dan niet recht
matige van de daad der kooplieden, die f20 per
waggon reserveerden en in een gemeenschappelij-
ken pot stortten, welke pot op 't eind van de
campagne naar een tevoren vastgesteld punten-
stelsel is verdeeld.
Destijds heb ik in deze rubriek mijn meening
over 't geval gezegd; de opzet, een reserve te
kweeken om daarmee de soms zeer groote verlie
zen ten deele te dekken, geleden in den vaak zoo
riseanten vroege-aardappelenhandel, is moeilijk te
veroordeelen.
.Eilke groote onderneming, lees de balansen
maar ,past deze voorzichtigheidshalve geboden ró-
serveering toe.
Ook de Tuinderij-redactie heeft destijds deze
opzet niet gelaakt, doch was allerminst over de
wijze van uitvocrifig te "spreken.
Inderdaad is er m.i. tegen de 't vorig jaar ge
volgde methode gegrond bezwaar in te brengen.
Om die moeilijkheden te ontgaan, hebben de beide
gyoepen, bij de zaak betrokken, dit voorjaar meer
malen geconfereerd.
Men was bijna met alles gereed, een volledig
schema was opgesteld. Het door de koöplui te
storten bedrag voor eiken uit te voereu waggon
van 10 ton zou f 15 bedragen. Zelfs voor poot-
aardappelen zou die som moeten worden betaald,
alhoewel voor die aardappelen in geen geval eeni"
ge vergoeding zou worden gegeven. Het beheer
over de te vormen reserve zou worden gevoerd
door een gemengde commissie, bestaande uit zes
personen, waarvan drie uit den handel en drie
uit den tuinbouw; De zes commissieleden zouden
een buiten den handel en tuinbouw staand persoon
verkiezen, die als onpartijdig voorzitter zou op
treden.
De zes commissieleden waren reeds aangewezen.
Slechts enkele onderdeelen moesten nog geregeld,
alhoewel nog zeer moeilijk werk moest verricht,
(met name een regeling te ontwerpen, hoe bij
schade door aardappelziekte te handelen) mocht
toch worden verwacht, dat de zaak haar beslag
zou krijgen.
Zoo stonden de zaken. Ik aarzel niet, de getrof
fen, of wil men ontworpen regeling, zeer goed,
uitnemend te verdedigen en logisch op de bestaan
de verhoudingen passend, te noemen.
De te vormen kas diende voor reserve tegen
catastrophale gebeurtenissen. Waar de. beste
krachten uit tuinbouw en handel met het beheer
zouden worden belast, leek inderdaad een zeer
goede oplossing voor het moeilijke geval ver
kregen.
Edoch 't heeft niet mogen zijn.
De zaak is op 't laatste moment afgesprongen
en wel door de vrij" onverwachte tegenstand en
besliste afwijzing van twee groote Noord-Hol-
landsche tuinbouworganisaties nl. die van
Grootebroek-Bovenkarspel en van Medemblik.
Waar dergelijke zaken slechts met algemeene
medewerking tot stand kunnen komen en de beide
genoemde organisaties beslist hebben geweigerd
mee te doen, is de aanvankelijk verkregen oplos
sing hiermee van de baan.
„Es war so schön gewesen
Es hat nicht sollen sein."
Alvorens iets over de vermoedelijke gevolgen
Ivan 't geval te zeggen, wil ik nog uiting geven
[aan een vermoeden, nl. dit, dat het m.i. nog zeer
Ide vraag zou zijn geweest, of de meerderheid
[van de exporteurs een vorming van een reserve
zonder meer zou hebben aanvaard.
Zie ik de zaak goed (indien ik me vergis, vraag
ik beleefd om correctie) dan zijn er meerdere ex
porteurs, die twee doeleinden nastreven. In de
eerste plaats een beperking van het groote risico,
dat de handel in het artikel vroege-aardappelen
met zich brengt. Daartegen is moeilijk eenig be
zwaar in te brengen.
Men kan het optreden der verwoestende ziekte
in de aardappelen gedurende het transport vrij
wel op één lijn stellen met het zich plotseling}
openbaren van een verborgen gebrek.
Dat daarvoor gereserveerd wordt, is m.i. vol
komen geoorloofd.
Doch 't wil mij voorkomen, dat een tweede doe]
(dat niet alle exporteuts voorstaan) den toeqs
van critiek niet kan doorstaan. Eensdeels de ex
porteurs zullen zich niet tevreden verklaren met
de vorming van een reservekas zonder meer. Die
kas zou, indien iu een. bepaalde campagne, waar
in geen ziekte voorkomt, zooals b.v. in '28, geheel
onaangeroerd kunnen blijven.
Het tweede doel, dat sommigen voorstaan, is
een beperking van concurrentie. En de beperking
poogt men te verkrijgen, door elk jaar de ge
vormde pot naar een tevoren vastgesteld punten-
(stelsel te verdeden, waardoor de prikkel om „veel
te doen" vervalt. 1 I
Immers wie boven zijn puntenstelsel gaat, meer
waggons verzendt, weet van te voren, dat) hij voor
anderen, concurrenten n.l., moet betalen- Er zijnï
nog wel meer mogelijkheden, die echter ieder zelf
wel uitdenken kan.
Ik voor mij geloof, dat de verdeeling van de
kas de grootste moeilijkheid in de practijk zoui
hebben opgeleverd. Juist door die twee stremmin
gen. Ook al ware de tuinbouw solidair gebleven,
dén nog was het m.i. de vraag geweest, óf de
zaak haar beslag zou hebben gekregen-
Uit het bovenstaande zal het de lezers wel dui
delijk zijn geworden, hoe uiterst lastig een derge
lijke zaak te regelen is.
Men heeft te doen met tuinbouw-organisaties,
die zeer solidair lijken, doch als het er op aanj
komt, toch o zon bang zijn, dat een zuster
organisatie zelfs maar een gefingeerd voordeeltje
heeft- Als motief b.v., waarom men om „de Oost"
niet meedoet, wordt o.m. ook genoemd, dat n-b.
de aardappelen voor het binnenland buiten de
regeling zouden vallen. De Langendijk levert veel
meer op de binnenlandsche markt, dan „de Oost",
van die aardappelen geen premie dus redeneert
men om „de Oost" heeft Langendijk een voor
deeltje boven de Streek en Medemblik. Weshalve
de Streek niet meedoet.
Verder heeft men te maken met den Exporteurs-
bond, bestaande uit elkaar fel beconcurreerende
leden. Kunnen ze elkaar een vliegje afvangen,
'u klant afsnoepen, ze zouden het zich zelf niet
vergeven, zoo ze het niet deden.
Wie zulke hetoregene bestanddeelen bijeen brngt,
*osr één doel weet te begeesteren, is een Bismarck
in het quadraad.
Welke gevolgen 't geval hebben zal?
Vaststaat, dat de georganiseerde tuinbouw in
Noord-Holland een mooie gelegenheid tot vrucht
bare samenwerking onmogelijk heeft gemaakt. En
dat door twee vereenigingen. De kans, om in
efzienbaren tijd in deze zaak tot overeenstem
ming te komen, is vrijwel verkeken.
'kKan me levendig voorstellen, dat meerdere
voorstanders van de ontworpen regeling door de
houding van die twee organisaties diep teleur
gesteld zün.
Begrijpen doe ik de heeren „om de Oost" niet.
D« regeling, door den handel in '28 ontworpen
cn gevolgd, verfoeiden ze; nu konden ze medb-
rrggenschap krijgen, op alles mee toezicht uit
oefenen. en ze bedanken er voör.
Iets beters, met kans op overeenstemming, voor
stellen, kunnen ze niet'. Van het negatieve dat
niet en zoo niet is nooit iets tot stand gekomen-
Het zal voorzichtigheid en tact vorderen, wij
het niet tot een onnoodige en ongewenschte ver
wijdering leiden. Die luxe kan de tuinbouw zich
in dezen tijd van felle concurrentie niet veroor-
loven.
De handel kan nu zeggen.: 'k Heb alles 'met de
ttuinbouwers geprobeerd. Niemand kan ons een
halstam'ge .afwijzende houding verwijten- 'Toen de
tuinders f 20 te veel per waggon 'achtten, stemden
i we bereidwillig toe, er f 15 van te maken.
Met jullie is niet op de schieten en nu moeten
we onze eigen boontjes wel doppen. Dat) is het
gevolg van de houding van de organisaties „om
de Oost" I
smaakt als room
Toch meen ik, neme men 't geval niet al1 te
triest. We hebben sinds '18 tallooze conferenties
gehad, te Spa, Genève, Brussel, Locamo, Parijs,
Het Kellog-pact niet te vergeten. En nu de jong
ste, pas geslaagde conferentie Owen Yong; trou
wens slagen alle conferenties, nietwaar? Als voor
bereiding voor 'n nieuwe.
De geduldige Groentenlanders doen goed
evenals de niet minder geduld tóe te wenschieti
Europeanen al te saam zich te herinneren zeke
ren zeer bekenden. Engelschen versregel- O, die is
vol diepen zin, al zongen we dien vaa(k in' rta-,
volging van de Engelsche soldaten zeer gedach
te loos. Want:
It is a long way the Thipperary.
Broek op Langendijk heeft al heel weinig at-
tractie's.
't Komt bij niemand op, hier een huis in te
gaan richten voor pension: onze plaats mist bijna
alle natuurschoon. Een bordje: „gelegenheid voor
pension" zoekt ge hier tevergeefsch.
't Eenige wat ons aan „vreemdelingenverkeer"
herinnert is een café met de aanduiding: Heeren
visschers ,hier zijn bootjes te huur." Alles wordt
hier opgeofferd aan den handel; een der enkele
plekjes dat nog mooi begroeid was, wordt aan
Mercuxius gewijd; daar toont aanstonds de ner-
vus rerum, de ziel van alle zaken, het geld,,
haar macht. In plaats van 't geruisch der popu
lieren, hoor je daar ook al weer het geklank van
't goud.
Alle idyllische bekoring gaat heen, door het
besluit van Zijne Excellentie den Minister van
Binnenlandsche Zaken en Landbouw, genomen
23 [Mei j.L, dat het in Noord-Holland, ten Noor
den van IJmuidenAmsterdam, in verband met
bijzondere omstandigheden, in het belang van den
karperstand in die wateren verboden is van 1
Juni tot en met 31 Augustus 1929 te visschen op
karper. Heeft iemand, bij ongeluk, een karper
gevangen, dan moet hij het dier dadelijk in het
zelfde water, waaruit hij hem ophaalde, vrij laten.
Hier is geen woord Latijn bijalle beroeps- en
amateurvisschers kunnen het, niettegenstaande
den gedrongen zinsbouw, verstaan.
De eersten gnuiven; de karpers plonsen uit
louter dankbaarheid lustig in 't water.
De Visscherijvereeniging toch had om dit ver
bod verzocht. En Minister Kan willigde haar
verzoek in.
Nu is 't bekend, dat onze huidige Minister van
B. Zi. en L. alle sport een goed hart toedraagt.
Zijne Excellentie begeeft zich zelf nog al eens
te water, en dan vergeet hij ook de staatsbelangen
i.e. de belangen der visschen niet. Is 't onmoge
lijk ,dat hij daar de klachten der visschen heeft
verstaan, die telkens te Broek op Langendijk in
levensgevaar verkeeren? Want er werden daar
wat karpers gevangen! E» er werd ook wel eens
een verspeeld! Die, door ervaring geleerd, zich
voor herhaling der pijnlijke operatie wel wachtte
Als hij zijn wedervaren mededeelde aan zijn soort -
genooten, voegde hij er steeds achter: „Zegt het
voort, zegt het voort!"'
Zóó kan 't verzoek der Visscherijvereeniging
wel door de karpers en andere visschen, uit zoo
iets als gemeenschapszin, zijn gesteund. En leen
de Minister Kan* de klachten uit het water ver-
nemende, daaraan 't oor. Je moet maar een mede-
j lijdend hart hebben.
I Maar ik vrees, dat 't voor de karpers alleen
uitstel van executie is! Neen, van de amateurhen
gelaar hebben ze dit jaar geen last. Zij mogen
vóór 1 September a.s. geen karpers vangen. Dan
worden de dagen kort; 'twordt vroeg donker, en
de luidruchtige karpers kunnen hunnenthalve
springen en dartelen, dat het een aard heeft,
-want ze zijn er plenty!
Maar de professional visschers! Laten ze die
in de gaten houdenMet hun netten scheppen ze
de bondgenooten bij hoopen op! En daar hoor je
niets van; want visschen kunnen niet schreeu
wen!
Toen ik de afkondiging van het Ministerieel
besluit las, dacht ik aan de geschiedenis van
Ben en Sam.
Een stond met een augurkenstalletje voor het
gebouw der Neder landsche Bank.
Daar kwam Sam.
Het is me onmogelijk het bargoensch uit te
beelden ,dat de twee joodjes spraken. D;enk het
er maar bij.
„Ben, hoe gaat het met de negotie? Bien je
1 nog al massel?"'
„:k Heb niks te klagen Sam; 't gaat ge-
smeerd."'
I „Nou, dan leen je me wel een riksie?'"
„Kan 'k niet doen, Sam; ik gun ieder het zijne;
'k heb Mr. Vissering beloofd, dat ik me niet met
het credietwezen zo ulnlaten, dan moest hij zich
niet met de gurkjes bemoeien; en daar houden
i we ons aan!"
j Krekt Ben, zoo denk ik er nou ook over: ik!
gu nalle visschers, 't doet me er niet toe of zo
amateur- of beroepsvisschers zijn, een mensch-
waardig bestaan.
Plaatselijk Nieuws
BROEK OP LANGENDIJK
De uitslag van de gehouden aanbesteding voor
de L.G.C. op 10 Juni is als volgt:
Moeijes en Harskamp, Oterleek f 36300.—
Kloosterboer c.s., Broek op Langendijk 34756.
K. '.Vester, St.''Pancras 34443
A. Schram, St. Pancras 31000.
P. v. Ekster, Zuidscharwoude 30950.
Jb. Vroegop, Broek op L„ 30900.—
J. M. de Jong, Broek op Langendijk 30785.—
Geb. v. d. Plas, Br. op Langendijk 30570..
J.b. de Vries, Zuidscharwoude, 30400.
A. Kalf, Heerhugowaard 30350.
J. Butsen, Zuidscharwoude 29999.
Q. de Geus, Broek op Langendijk 29790.
lW. Giltjes, Broek op Langendijk 29730.
D;e begrooting was f 30.000.
OUDiKAESPEL.
Voetbal.
Hedenavond, Dinsdag, zal op het D'.T.S.-ter-
rein een voetbalwedstrijd plaats hebben van het
2e elftal van D.T.S. tegen de Kaaskoppen uit
Alkmaar, een tourclub. Dit kan een zeer mooien
wedstrijd worden, daar de kaaskoppen een sterk
elftal in het veld zullen brengen, waaraan D|.
T.S. de handen meer dan vol zal hebben.
Donderdagavond zal de wegens den regen ge-
staakten wedstrijd D.T.S. 1Alcm.-Combinatie
overgespeeld worden. De Alcmaria-menschen wil
len Di.Tl.S. 1 nog eens gaarne ontmoeten. Als nu
de spelers van het le maar een beetje goed opko
men, waaraan trouwens niet getwijfeld wordt,
beloofd ook dit een zeer geanimeerden wedstrijd
te worden.
Beide wedstrijden beginnen 8 uur n.t.
Uit den Omtrek
- WARMENHUIZEN.
Aan de veiling) werd iu de maamid April 1929
verhandeld:
Roode kool 1.542.475 Kg- (145.550 Kg./).
Gele kool 258.800 Kg. (41925 Kg.).
Deensche witte kool 732.425 Kg. (638.050 Kg.).
Gin 35.700 Kg. (775 Kg,).
Peen 39-175 Kg. (12.025 Kg.).
Bieten 6300 Kg.
Blauwe aardappelen 1166 Kg- j).
Rabarber(520a Kg.).
De tusschen geplaatste cijfers zijn die over
de maand April 1928.
De omzet bedroeg in April 1929 f 258.089.04
tegen f82.698.90 in April 1928.
Aan de veiling werd in de maand Mei 1928
verhandeld:
Roode kool 56.500 Kg. (900 Kg.).
Gele kool 7750 Kg. (2600 Kg<).
Deensche witte kool 37.750 Kg. (40.300 Kg.jj.
Uien 13.675 Kg.
Peen 13.525 Kg.
Blauwe aardappelen 1650 Kg.
Bieten 2200 Kg.
Rabarber 20.000 Kg. (118-450 Kg.):.
De tusschen geplaatste cijfers zijn die over
de maand Mei 1928.
De omzet bedroeg in Mei 1929 f 18.226.47
tegen 11.946.35 in Mei 1928- j
