Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
38e Jaargang
Redacteur 1. H KEIZER. Bureel Noordscharwoude.
Stemmingsbeeld uit Groentenland Uit Warmenhuizen's Raad
INGEZONDEN
Uit den Omtrek
No 74 imterc. TELEPHoow 52 Dinsdag 25 Junl 1929.
NIEUWE
LAIGED1JKER COURANT
Deze courant verschijnt
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag
Abonnementsprijs
per 3 maanden f 1.15 Uitgave: Finn I. H. KEIZER
Advertentiën van l5 regels 75
cent, elke regel meer 15 cent.
Groote letters naar plaatsruimte
'k Breng even de vorige week Dinsdag in her
innering. i f
Och ,wat was het slecht gegaan ter veiling, j
Een futje aardappelen te rmarkt, bij uitzonde
ring een schuitje met meer dan 500 Kg., in totaal
naar ik Ineen 38 nummers. De moeite niet waard. 1
Den vorigen dag was het al niet best geweest, j
ternauwernood kon 't een tientje per 100 Kg. hou- i
den en nu Dinsdag daalde de prijs tot f 9.be- 1
neden negen tot f8.40. Wat keken onze boerkes j
sip en sommige zeer wijze kooplui keken elkaar
eens aan, alsof ze wilden zeggen: Z|ie je het nou?.
Heb ik het je niet gezegd?
Denzelfden Dinsdag heb ik meerdere heeren
handelaren gesproken. Eerlijk gezegd, heb ik heii
zelden zo,o pessimistisch gezien, Er was er nu
waarlijk geen enkele bij, die ook maar een enkel
lichtpuntje wist aan te wijzen. Ik heb er één zeer
pertinent hooren zeggen: Vandaag is het me nog
heel erg meegevallen, ruim f 8 is nog een redelijke
prijs. Over enkele dagen koopen we voor f4 per
100 Kg., er komt een overvloed, een vroege-aard-
appelcycloon, die de prijs van heden zeer hoog zal
De oude piepers wil niemand hebben. Dat was
juist; te Broek op Langendijk heeft er een 'n zak
oude, werkelijk goede piepers vooP't weghalen
aangeboden. Niemand heeft zich gemeld. Alzoo
geschiedde in den jare 1929 in de maand Juni.
O, wat gaat die koopman in de put. Hij dacht
er zeer sterk over, zich heelemaal niet druk te
maken, want er was beslist niets en niemendal
aan te verdienen. België en Duitschland kwamen
zóó in de markt, gebrek aan ons goed kan) er
niet komen, meende hij.
En dan de groote risico. De kooplui onderling
te verdeeld, en zoo dwaas, dat ze liever zelf een
rijkdaalder vergokken, dan 'n collega een gulden
winst gunnen. Laat ze d'r hart ophalen meen
de hij maar mij snappen ze niet.
Dienzelfden Dinsdag voormiddag moest ik even
aan den Twuijverweg wezen en maakte een
praatje met een drietal mannen, die aan 't aard-
appelrooien waren. Toen ze hoorden, wat de vei-
lingsprijs dien morgen was geweest, sprak de
baas: „Dat geeft geen droog brood."1
'k Kon er niets op zeggen. We weten allen wel,
dat het met 't oog op de nateelt gewenscht,. ja
noodig is, met 't rooien door te gaan.
Om kort te gaan, 'twas een mistroostige boel,
de vorige week Dinsdag.
Woensdagmorgen gingen de menschen met ge
ringe verwachtingen met hun goed naar de markt.
iWat viel dat mee. Daar bleef de wijzer al gauw
.boven f 11 staan. Donderdag, Vrijdag en Zaterdag
bleef 't goed gaan, de prijs bleef om en bij delf 12.
Nu heb ik vergeten melding te maken van één
niet pessimistische meening, op dien somberen
Dinsdagmorgen. 'tWas die van een hoogbejaar
den, nu rustenden bouwer, die opmerkte: Mijn
ervaring is, dat lage prijzen in 't begin van, de
campagne niet zoo gevaarlijk zijn. Gemeenlijk
blijft de middelmatige prijs veel beter en langer
gehandhaafd en krijgt men niet zoo spoedig een
zeer laag niveau. Dat is veel meer 't geval' na
zeer hooge prijzen, van de hooge hoogte tot de
put is gevaarlijk. Uit de put raken de prijzen
voor dit artikel niet zoo gauw. Een opmerkelijk
oordeel.
Maar om op de bouwers en kooplui terug te
keer en. Wat '11 veranderde gezichten.
Nii beweren ze met een ernstig gezicht, als
hadden ze de keer ten goede stellig verwacht.
'tWas een beste dag, jl. Dinsdagmorgen, toen
't goed zoo goedkoop was, want de nieuwe aard
appelen zijn er thans in. Het publiek vraagt nu
nieuwe. 'tKon niet mooier. Betere reclame is er
niet.
Ook de kooplui lijken me een weinig hoopvoller
gestemd. De achtguldens-piepers hadden weinig
of. geen aandacht voor f12 per 100 Kg. wor
er al een wagentje voor export gekocht.
Ik zeg maar wat kunnen we toch ver voor
nit kijken!!!
In de „Tuinderij"1 van j.l. Vrijdag werd gewag
gemaakt van het gebeurde in den boezem van
Provinciale Commissie der tuinbouwveilingen
Noord-Holland. Het bestuur heeft een zeer beza-
digd 'gestelde circulaire aan de veilingen Sez°°
den, waarin de feiten zijn vermeld, die we reeas
in ons blad hebben meegedeeld.
De redactie van de „Tuinderij (z0°a
lezers allicht zullen weten, bestaande uit de nee-
ren Valstar en Mr. Niemöller) geeft nog eemg
commentaar op de circulaire, 't welk we hier a
volgen.
rV>ok wij betreuren dit verloop. Er is e
Vorig jaar heel wat te doen geweest ove:r een
«zoogenaamd"' ziekenfonds, dat door den
Van Noordhollandsche .Exporteurs was ges
Toen hebben wij aan het adres van de Nooru-
hollajidsche handelaren harde woorden g p
ken, niet omdat wij tegen de gedachte van een
ziekenfonds waren, maar omdat de opze
door de Noordhollandsche exporteurs gesticnte
fonds naar onze meening geen ziekenfonds was,
maar een heffing om winst te maken.
Daartegen hebben wij ons verzet. Tegenover
de gedachte om de geweldige schade, die de han
del in sommige jaren treffen kan, en meerdere
malen trof bij het ernstig optreden der aardap
pelziekte, door het stichten van een fonds te voor
komen, hebben wij nooit afwerend gestaan. Inte
gendeel, wij achten het stichten van een zieken
fonds zooals daartoe een poging is gedaan, een
uiterst verstandigen stap.
Het risico van de aardappelziekte heeft niets
met het z.g.n. handelsrisico te maken. Het han
delsrisico is voor den handel, die daar tegenover
zijn winst kan maken.
Het optreden van de aardappelziekte is een
ramp, die zoo grooten omvang kan aannemen,
dat de niet al te financieel krachtige handelaren
er in figuurlijken zin den nek aan breken kunnen.
Die ramp voorkomen was het doel van het
ziekenfonds.
Ziooals het tot nog toe gaat, als een ziekte
optreedt, mag het toch niet blijven gaan! Wij'
zijn toch te verstandig om daaraan geen einde
te willen maken.
En als wij het willen, kunnen wij het ook.
[Waarom moet er bij het optreden der aardappel
ziekte nog een 'debacle bij komen
Daarom moet er uit het overleg tusschen kwee
kers en Kandelaren iets geboren worden, dat bil
lijk is en getuigt van het verstand en den goeden
wil om met elkaar op te bouwen en samen! te
werken."1
Hieruit blijkt zonneklaar, dat ons inzicht in
deze zaak volkomen overeenstemt met dat van
het Centraal Bureau van de veilingen in Neder
land.
Goede inzichten plegen eerst gestadig en lang
zaam door te dringen. De zaak moge voor deze
campagne niet tot stand zijn gekomen, dat is nog
zoo erg niet, als 't wel lijkt. Van de baan is zij
toch niet, een volgend jaar komt ze weer aan de
orde.
M;en diene er wel op te letten, dat de Tiuinderij-
redactie hier alleen oordeelt over 'tgeen in eigen
kring is voorgevallen. Zij houdt dus vast aan 't
ideaal, dat tuinders en kooplui samen de zaak van
fondsvorming zullen regelen. Wat m.i. ook de al-,
lerbeste oplossing zal zijn.
Laatst sprak ik een tuinder, die erg veel moeite
had met 't invullen van zijn aanslagbiljet voor
do inkomstenbelasting. Eerlijk en wel had hij
opgegeven, wat hij via de veiling had verkocht,
daarvan bewijs overgelegd, precies opgegeven, wat
netto winst hij op vee had gemaakt", wat hij op
zijn tulpenkraam had verdiend. Zelfs had hij
bij de invulling van het biljet de hulp van een
rijksambtenaar ingeroepen. Nu is toch alles wel
in orde, docht hij. En verbeeldt u 'smans verbol
genheid, toen hij zijn aanslagbiljet thuis kreeg,
veel hooger als eigen opgaaf. Ook 't vorig jaar
was 't hem zoo gegaan, de man is overtuigd te
veel belasting te hebben betaald. Wat raadt ge
mij aan? vroeg hij.
Begin met methodisch boek te houden. Ja, maar
dat heb ik niet geleerd, en dat zal ook wel de,
oorzaak wezen, waarom ik te veel heb betaald,
omdat ik mijn beweren niet bewijzen kan.
Toen heb ik den man gewezen op de bestaande
gelegenheden, de zgn. boekhoudbureaux. Daar
wordt voor luttel bedrag een doelmatige boek
houding voor de menschen bijgehouden, de aan
slagbiljetten ingevuld.
En er is geen sprake meer van te veel betalen.
Ten overvloede mag nog wel verzekerd, dat ook
de Inspecteur voor te hooge aanslagen niets voelt.
Men krijgt ook te Alkmaar recht.
Doch op juiste gegevens.
En die verschaffen de bureaux.
Als bijzonderheid vermeld ik, dat gisteren te
Bovenkarspel 313 aanvoerders met vroege aard
appelen aan de veiling waren, met een aanvoer m
totaal van 7000 baal. De prijzen liepen ongedacht
tamelijk sterk terug. Werd begonnen met een
nriis van f 5.30, later daalde deze tot f4.40. Al
gemeen verwachtte men, dat het hedenmorgen
te Broek op Langendijk wel mis zou zijn met de
aardappelprijzen. Ik hoorde de verwachting uit
spreken ,dat de prijs wel niet hooger als 8 cent
zou zijn. Dit is echter .bijzonder meegevallen
want heden brachten zij ongeveer een dubbeltje
on Hierover met enkele kooplui sprekend, en
hen er op wijzend, dat zij er eigenlijk niets van
weten en ook voor 'hen elk uur in de toekomst,,
dfchte nevelen gehuld is, kreeg ik ten ant-l
woord- ,Maar vanmorgen regende het ook en hier
Te Broek op Langendijk zijn nog weer mooie;
schoone aardappelen en vanmiddag te Groote-.
Viroek zal het wel hommeles wezen vanwege de
vele grond aan de aardappelen Begrijpjenu,
waarom ze vanmorgen een dubbeltje kosten.
Ik verklaarde er niets van te begrijpen. Wie
wel?
Gewoon als we zijn ,de raadsverslagen in ons
blad door te zien, lazen we ook het verslag van
de laatst gehouden raadszitting van de gemeente
j Warmenhuizen. Vooral het slot was o.i. zeer leer-
zaam.
I Geklaagd werd over toenemende baldadigheid
bij de jeugd. Leegstaande huizen vormen voor de
ruwe klanten een bepaald aantrekkingspuntrui
tentikken is een zeer gezochte bezigheid. Nu
roept men ach en wee; de politie moet hulp bie-
i den. Wordt er wel genoeg op toegezien? werd ge-
vraagd. Twintig leeren ballen zijn al in beslag
genomen, wegens voetballen op den openbaren
weg, wat zeker pleit voor de activiteit van de
plaatselijke politie.
De Voorzitter sprak behartigenswaardige woor
den: „Indien vroeger een jongen een tik kreeg,
en hij kwam bij vader klagen, dan werd de jongen
in het ongelijk gesteld. Dat is tegenwoordig niet
meer 't geval,''' zei de Burgemeester
Precies onze meèning. Dp fout ligt in de slappe
houding der ouders en 't is wel heel goed,, dat
daarop eens den vollen nadruk wordt gelegd.
Slapheid is het kenmerk van oaze o zoo lie
ven, verdraagzamen tijd. Nu loopt 't te erg en.
geven de raadsleden den verkeerden en toch goe
den raad: „Stopt de belhamels in 't cachot!"
Dio raad is in onzen'tijd glad verkeerd.
Weten de heeren raadsleden wel, dat een agent
van politie de bevoegdheid mist, een minderjarige
jongen zelfs al wordt hij op heeterdaad betrapt,
bij ruitjestikken en soortgelijke feiten, in den doos
te stoppen? Geen agent van politie, die de desbe
treffende voorschriften kent, zal 't wagen te
doen. Hij zou zich, deed hij 't wel, aan een enn
stige berisping van hooger hand, zoo niet erger
blootstellen.
Want slap is de hand, die hier de teugels:
houdt.
Hij kan procesverbaal opmaken en stellig zal
de plaatselijke politie, na hetgeen terzake in den
raad gesproken is, er wel een paar op de. bon
zetten.
Maar ook dat geeft tegenwoordig niet veel. In
verreweg de meeste gevallen komen de delinquen
ten er af met een.... berisping. Loopt 't al te zeer
in de gaten, dan komen ze er aT met een kleine
geldboete.
"Ts het wonder, dat de jeugd baldadig wordt?
We zien nu de resultaten van een slappe opvoe
ding.
Vaders foeteren 's avonds op den patroon, „dien
rotkerel", voor wien een uur langer moest ge
werkt. De jongens zitten er bij.
Al3 er een staking is, leest vader uit de cou
rant voor, hoe de politie de werkwilligen, die
„ellendige onderkruipers'" beschermt.
De jongen voelt haat opkomen tegen den poli
tieman.
'k Weet 't wel, zoo is het niet te Warmenhui
zen, daar niet van. D;och zeg, is 't beeld: in '!t
algemeen genomen, onjuist?
Leeren de ouders hun kinderen, dat gehoor
zaamheid aan de politie den plicht is van iederen
burger, groot of klein
Dten raad, dien de raadsleden gaven, noemden
we naast glad verkeerd toch goed.
Want het gezag moét, 't koste wat 't kost,
gehandhaafd. Den jeugdigen moet het besef wor
den bijgebracht, dat men niet straffeloos de poli-
tievoorschriften overtreedt.
Een uurtje opsluiten kan heelemaal geen
kwaad integendeel. Het schrikt af en doet den
belhamel lichamelijk geen letsel.
't Wordt tijd, dat de slappe houding tegenover
de jeugd plaats make voor de vaste en strenge,
die eerbied weet af te dwingen voor recht en wet.
Dit geldt waarlijk niet alleen voor Warmen
huizen.
Wet heeft opgedragen aan het Nederl. Verbond
van Ziekenkassen (N.V.Z.).
Naar aanleiding van de thans gekozen methode,
heeft het N.V.Z. de medewerking ingeroepen van
de Plaatselijke Ziekenkassen, die voor het N.V.Z.
ter plaatse het werk zullen verrichten.
Daaraan zijn groote voordeelen verbonden.
Ziekmelding, Controle en Uitbetaling van Zie
kengeld geschiedt aan en door de ter plaatse be
staande Ziekenkas. De werkgever is geheel ont
heven van de moeilijkheden, verbonden aan Con
trole en Uitbetaling van Ziekengeld. D;at is voor
hem van het grootste gemak!
In onze plaatselijke Ziekenkas is de Controle
opgedragen aan het Bestuur dier Kas, welk be
stuur bestaat uit verzekerde arbeiders, maar te-'
vens uit kleine werkgevers en zelfstandigen,'
waardoor de medezeggenschap en het medeleven
van allen behouden blijft.
Het spreekt vanzelf, dat hierdoor de Ziekte
verzekering een uiterst moeilijke verzekering, het
best wordt gediend.
Naar we vertrouwen, is het u bekend, dat de
administratiekosten enz. in onze kas zeer laag
zijn. Dit laatste vooral is van beteekenis. Er mag
weliswaar nergens winst gemaakt worden met de
ziekteverzekering, doch de gemaakte kosten hou
den natuurlijk direct verband met de hoogte der
premie.
Om te geraken tot de eenvoudigste, snelste en
goedkoopste afdoening der Ziekteverzekering)
neemt het bestuur de vrijheid u één dezer dagen
een circulaire met inteekenlijst te doen toekomen,
met de opwekking dat alle werkgevers hier ter
plaatse lid worden van de algemeene bedrijfsver-
eeniging, de Nederl. Vereeniging voor Ziektever
zekering, opdat onze kas, welke bezit een jaren
lange ervaring, een jarenlange scholing en een
jarenlange sympathie onzer burgerij, moge blijven
bestaan tot heil der lijdende menschheid.
Het Bestuur der Ziekenverzekering
„Steunt Elkander".
P. STAMMES, Voorz.
H. VINKE, Secretaris.
Broek op Langendijk, 25 Juni 1929.
Geachte Redactie!
Het bestuur der Ziekenvereeniging „Steunt El
kander" verzoekt beleefd plaatsing van onder
staande regelen, met de bedoeling deze onder de
i welwillende aandacht te brengen der heeren werk-
j gevers hier ter plaatse.
Mijne Heeren!
I Zooals u wellicht bekend is, zal de Ziektewet,
ingevolge het voornemen van minister Slotemaker
i de Bruine, met Maart 1930 in werking treden,
j De uitvoering der Wet is gelegd bij zooge-
naamde Bcdrijfsvereenigingen, die elk op haar
j beurt de uitoefening weer opdragen aan een Ad-
mi nis tra ticï lichaam, een orgaan, dat er zijn be-
roep van maakt om de Ziektewet uit te voeren.
Alle werkgevers zijn verplicht lid te worden van
zoo'n bedrijfsvereeniging. Aan haar wordt de pre
mie, enz. betaald en aan haar is men verantwoor
ding schuldig.
De keuze van bedrijfsvereeniging is dus voor de
werkgevers van groot belang. Daarom vestigen
wij hier uwe aandacht op de Algemeene Bedrijfs
vereeniging, de Nederl. Vereeniging voor Ziek
tcnverzekering (N.V.Z).), die de uitvoering der
CONCERT MANNENKOOR. „ORPHEUS"
Directeur Nico Hoogerwerf.
Ojp 18 Juni concerteerde „Orpheus" in de
Groote Kerk, te Alkmaar.
Met concerto Fdur van G. F. Handel opende de
organist Klaas Pieket-Weeserik op het majes-
tueuse orgel deze uitvoering en kwam men in de
juiste stemming öm de vertolking van Schuberts
„Liebe" van 't mannenkoor aan te hooren.,Die
vertolking van de gedachten en gevoelens door
den componist in zijn werk geopenbaard, werd
heerlijk weergegeven en verwekte een indruk,
die nog naleefde, toen de bekwame dirigent zijn
staf liet rusten. En als daarop „Die Nacht" we
derom van Erans Schubert werd aangeheven, wer
den wij geboeid door de heerlijke klanken, gewékt
door het bewuste koor, waarin de diepe bassen, in
evenwicht met de teedere tenoren, gesteund door
do middenstemmen, een samenzang lieten hooren,
zoo soepel, volumevol, alsof één stem ons mede-
sleepte naar die „klare sterren, wandelend langs
den hemelbaan, naar die met mos en bloemen om-
kransde zilverstroomen"
De heldere, volle altstem met de „Aria uit
Judas Maccu baus" van Handel, waarbij de heer
Pieket door zijn eenvoudige begeleiding met diepe
grondgeluiden en passende registratie de ge
wenscht e nuanceering bewerkstelligde.
De buitengewoon mooie Weihnachtsliederen
van Hermanus Sonnet volgden nu, gezongen door
„Orpheus".
„Glocken lauten in allen Landen zur fröhlichen
seligen Weihnachtszeit", hoe heerlijk werd dit
door de ruimten, langs de gewelven van onze ka
thedraal gehoordEven schoon was de vertolking
!van „Weihnachts ist", met het „Friede auf Er-
den Friede".
Het met orgelbegeleiding van den heer Kooger,
den bekwamen muz°iekleeraar alhier gezongen
„Maria Maser Gratiae" van Verdussen, was
meesterlijk uitgevoerd. Een prachtige solo, volle
diepe bassen, eenheid in klank, dat alles maakte
een ontroerende indruk. Zoo ook het majestu-
eusc „Sanctus" van Riga. De aan kleur en nuan
ceering rijke compositie van den dirigent Nico
Hoogerwerf, getiteld „O, Heil'gen" slaagde bij
zonder. Elke zin, soms ieder woord, kreeg zijn
passend accent, als gebeden werd om „steun",
als de zwakke „kreunt''' om „troost" en sterkte
voor de treurenden, om „vrede", schaduwende
over de dooden, die slapen.
In het laatste koornummer„In Epiphania Do-
mini" liet Orpheus zich in zijn volle kracht
hooren eindigende met een overweldigend „Alle-
luja I"
Voor „Orpheus''' is Jeze uitvoering een triomf
geweest, maar een groot gedeelte van dit succes
komt toe aan de zeer gewaardeerde medewerking
van Organist, Altsoliste en onzen verdienstelijken
Cellist, den heer ;Maschhaupt, die ons nu weer
vergastte met zijn dieproerend snarenspel, ge
paard aan de orgeltonen. Wij hoorden „Arioso"
van Bach, „Largoen Corrente" van Eccles, „Gra
ve" van Valentini, Tre Giorni" van Pergolesc en