NIEUWE
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No 86
Dinsdag 28 Juli 1929
38e Jaargang
Redacteur J. H, KEIZER. Bureel Noordscharwoude.
Stemmingsbeeld -n Groentenland
IRTERC. TELEPHOOH 52
LAIGEDIJKER COURANT
Deze courant, verschijnt
Diiusdag, Donderdag en Zaterdag
Abonnementsprijs
- per 3 maanden f 1.15 - UlliaVB! FlflM I. H. KEIZER.
A dvertentiën van l5 regels 7i
Groote letters naar plaatsruimte
Er is in Groentenland onder de tuinbouwers
niet zoo bijster veel belangstelling voor de Duit-
sche invoerrechtverhooging, ingaande in Augus
tus op 't artikel aardappelen.
Begrijpelijk is deze houding wel. Immers de
prijs voor export bedroeg de laatste dagen om en
bij een rijksdaalder per 100 Kg., een prijs, die in
de jaren na '18 zelden of nooit om dezen .tijd
des jaars is voorgekomen.
Wat kan daar in vredesnaam nu nog af? zegt
deze en gene. Voor dezen prijs wordt alleen
afgeleverd van de akkers, waarop of nateelt
zal volgen of zoogenaamd tusschenbouw wordt
toegepast.
't Is toch al te gek, aan te nemen dat in
Augustus door de invoerrecht-verhooging. van
fl.50 per 100 Kg., de veilingsprijs ook met een
daalder zakken zou tot f 1 per 100 Kg.
Daar krijgt „Onkel Michel" geen enkele „Dob-
belcentner Kartoffeln" voor; 't zou de moeite van
rooien, sorteeren, markten etc. niet loonen.
Toch is het zeer wel mogelijk, dat er door
de zeer beduidende verhooging een stagnatie
komt. 't Behoeft wel nauwelijks te worden geme
moreerd, dat geen Duitsche afnemer van plant
goed het in zijn hoofd zal halen, inj de maand
Augustus zijn plantgoed te koopen. Immers een
maand later is het invoerrecht f 120 per waggon
lager, zoodat men kalm 1 September afwacht.
De invoerrechten op aardappelen bedragen:
van 15 Febr. tot 15 April 1 Mrk per 100 Kg.,
van 15 April tot 31 Juli 1.50 per 100 Kg„
van 1 Augustus tot 31 Augustus 4 Mark per
100 Kg., van 1 Siept. tot 14 April] 2f Mark per
100 Kg.
'tZiet er dus niet zoo ernstig uit, als het zich
in den aanvang liet aanzien. Slechts gedurende
Augustus geldt het autonome tarief van 4 Mark
per 100 Kg.
Als pleistertje op dit wondje kan dienst doen
't bericht, dat Frankrijk succes heeft gehad met-
zijn. onderhandelingen over 'het recht op druiven
dit toch bedroeg, ingevoerd in fust bij eeni ge
wicht van ten hoogste 15 Kg., vanj 1 Januari tot
1 Augustus 45 Mark per 100 Kg., van, 1 Aug.
tot 31 Dec. 7 (Mrk. Thans is de maand Juli ook
toegevoegd tot het tijdvak van het lagere invoer
recht, waarvan ook Hollandsche producten pro-
fiteeren.
Geen woordje heeft onze regeering ter zake in
te brengen. Wij in Nederland zoeken ons heil in
„abwarten und thée-trinken". Daar zijn we ook
vrijhandelaars voor.
De N.-H. vroege aardappels ver bouwers prijzen
de meest-begunstigingsclausule in de Handels
verdragen als het summum van economische wijs
heid.
Nu zullen ze zeer waarschijnlijk een maand
lang hun goed mogen opzouten; of te wel kunnen
kuilen, in de hoop met September een kooper te
vinden, die in plantgoed doet.
De Duitsche consument zal waarschijnlijk bij
overvloed elders en lage prijzen in 't buitenland,
gedurende de maand Augustus een verhoogden
prijs voor het inlandsche product hebben te beta
len.
Wat 'n gepruts, 'n echt menschelijk knoeien
toch. Nu zou men ook nog vorderen, zoo'iets als
wijsheid te eeren. 'tZ,ijn niet alleen koks, die lan
ge messen dragen, en wettenmakers nog geen
economen.
't Heeft er wat van, als beleven we een "hitte
golf je. Terwijl ik deze regelen neerpen, is het
bepaald drukkend, zwoel, met kans op onweer.
Zioo'n warmte-periode moge al zeer gewaardeerd
worden door badplaatsen, bierbrouwers en ijs-
fabrikanten, mitsgaders ijsco-venters, de tuinbou
wers besommen gemeenlijk weinig voor hun goed
Zoo zat er Zaterdagmorgen te Grootebroek
een meesterknecht van een koopman bloemkool
te pakken. De man loopt al jaren mee, doet wat
ruw, doch is een bovenst-beste, vertrouwde en ter
zake kundige kerel.
Niks gedaan bromde hij en 'hij' veegde
zich 't zweet van 't voorhoofd. Is dit kooltje
niet prima? Dat was het werkelijk, een helder
wit .voldoende groot bloempje, geen U.O.B.-man
zou er iets van gezegd hebben.
(Maar wat geeft 't? knorde de man. Wie eet
nu, zelf half gestoofd en gaar, warme groente?
Deze kool brengt zegge 6 centjes op, deze mooie
gave kool. Als straks 't weer omslaat, de herfst
zijn intree doet, dan kan 't gebeuren, dat ja
rommel pakt voor 30 ets per stuks. De' etende
menschheid heeft rare gewoonten, zei de man
in kwestie. i
iMet deze warmte komt er heel wat bloemkool
los, alsmede tomaten uit de koude kassen.
,t-Aanbod wordt groot, met weinig kooplust,
en als gevolg steeds dalende prijzen.
Edoch ,'tkan weer gauw verkeeren. Slaat 't
weer om, dan is het met 't grootere aanbod ge
daan en kan de prijs zeer Wel zich herstellen.
Te Zwaag komen dagen voor, dat er bijna
20.000 Kg. tomaten worden aangevoerd. Aan
bijna alle veilingen treft men 't product aan.
Uit de verwarmde kassen komt practisch wei
nig of niets meer.
Daarmede'is 't zeer goed gegaan en velen voor
spellen al, dat er 't volgend jaar weer heel wat
meer verwarmde kassen in deze environs zullen
verrijzen.
Een tweetal uitnoodigingen zijn me dezer da
gen geworden, die ik stellig hoop te aanvaarden.
Een kratten- en kistenfabriek heeft me ge
vraagd eens 'n kijkje te nem&n in de vergrootte
zaak. 'tMoet in de kistenmakerijen' aan den Lan-
gendijk erg druk wezen ,er worden massa's aard
appel kisten besteld, met bandijzer beslagen, als
emballage voor vroege piepers naar landen over
zee.
'k Heb respect voor onze kooplui, die heel wat
aandurven, nooit bij de pakken neerzitten en
altijd zinnen op afzetgebied voor 't product.
Zoo verneem ik, dat er aardappelen gaan naar
Zuid-Amerikaanscho Staten. Bestaat er misschien
verband tusschen Olympische spelen en aarüap-
polexport naar die veraf gelegen landen? Wie
weet.
Verder worden er aan den Langendijk heel
wat pootersbakken in elkaar getimmerd, enfin
'k hoop zoo'n bedrijf op volle capaciteit binnen
kort eens te zien.
Verder heeft 'n kaseigenaar me verzocht, eens
'n kijkje te nemen in zijl) warenhuis. Daar hoop
ik ook tijd voor te vinden, want voor kascultuur
interesseer ik me zeer.
Zoo ziet men en hoort men allen dag, dat
de Noord-Hollander, 'tzij tuinder of zakenman,
zich allerminst door tegenslagen laat ontmoedi
gen. De Noord-Hollander is 'n taaie, noeste wer
ker, die zoo'n gevalletje gewoon weg-werkt. Ge
lijk de stormwind de boom stevig doet wortelen,
doet tegenslag de ondernemers zinnen op betere
bedrijfsmethoden, andere cultures, nieuw afzet
gebied.
Plaatselijk Nieuws
- OUDKARSPEL.
Ten aanzien van de loting voor den dienstplicht
der lichting 1930 is deze gemeente door den Mi
nister van Defensie gevoegd bij de groep Bergen.
He loting heeft plaats gehad en voor dezel ge
meente is de uitslag als volgt:
K. Borst no. 32, H. T. Bruin 42, P. Bruin 43,
H. C'hattillon 51, IJ. Groenhout 90, J. Kaas
115, J. P. Kuilboer 154, J. Langedijk 157/ A.
Leijen 161, O. Moeijes 168, C. Nap 171, J. Plak-
man 182, S. J. Sneekes 215, J. J. Veltum 233,
J. Visser 237, M. Vriesman 242.
Echter zijn eenige bezwaarschriften tegen de
loting ingediend. Ofschoon deze niet gegrond zijn
°p eenige vermeende onregelmatigheden, maar
alleen gericht zijn tegen de nieuwe methode van
loten, kan de uitslag van de loting vooralsnog
GULKARSPEL.
De Raad dezer gemeente is door den Burge
meester bijeengeroepen op Vrijdag, 26 Juli a.s.
des namiddags 8 uur.
- NOORJJSCHARW O UDiE.
Tijdens de wedstrijden ter gelegenheid van het
50-jarig bestaan der Gymn.vereen. Lycurgus te
Schagen, behaalde Hercules alhier den eersten
prijs, 12-tallen in den driekamp, brug, rek en
vrije oefeningen, bestaande uit een zilveren beker.
In den marsehwedstrijd werd den tweeden prijs
een groote verguld zilveren medaille, behaald.
Voor den wakkeren en eminenten leider, den
heer K. Boot een mooi succes.
De vereeniging Di.I.N.D.U.A. te St. Maartens
brug, waarvan de heer K. Boot eveneens leider
is, behaalde in den wedstrijd 6-tal dames-3 kamp
piard, brug en stokoefeningen, een zilveren lau
wertak, eveneens eene groote plaquette, gesèhon-
kjbn door H. M. Koningin-Moeder, voor het hoog
ste aantal punten en een groote zilveren lau
wertak voor het hoogst aantal punten over den
geheelen wedstrijd.
De heer Boot onze felicitaties met de behaalde
NO O RI'SCH AR W O UDEu
Op het nationaal zangconcours te Bussum, uit
geschreven door „De Volksstem", behaalde de
B.K. Gem. Zangvereeniging „St. Oaecilia" al
hier in de le afd. den 2en pfijs met 290 punten.
In deze afdeeling was dit het hoogste aantal
behaalde punten. Geen dezer koren wist het tot
een eersten prijs te brengen, waarvoor het mini
mum aantal punten op 300 was bepaald.
OUDKARSPEL,
De Gymnastiekverenigingen „Hercules" en „Hy-
giéa" hebben wederom nieuwe successen te boeken.
•Door genoemde verenigingen werd deelgenomen
aan een openluchtfeest te Schagen, gegeven door
de gymnastiekvereeniging „Lycurgus" aldaar ter ge
legenheid van haar 45-jarig bestaan.
In de driekamp voor heeren bestaande uit rek
en brugturnen en vrije oefeningen wist „Hercules"
beslag te leggen op den eersten prijs, bestaande uit
een zilveren beker.
Tevens werd in den marsehwedstrijd de 2e prijs
behaald, zijnde een zilveren medaille.
Onze felicitatie aan Directeur en vereeniging met
het behaalde succes.
Dat onze vereenigingen ook in eigen kring niet
stil zitten om propaganda te maken voor deze ver
edelende sport moge blijken uit het feit, dat deze
vereenigingen dezer dagen een openluchtfeest zul
len geven op het D.T.S.-terrein te Oudkarspel.
We twijfelen er niet aan voor dit openlucht-de
monstratie-turnen zal zeker een flinke belangstel
ling bestaan.
BROEK OP LANGENDIJK.
Uitslag loting en bestemming dienstplicht.
No. 83 Cornelis Bak, gewoon dienstpl. 98. C. J.
v. d. Bergh, afgekeurd; no. 125. Jac. Buishand,
gew. dpi.135 Antoni Dekker gew. d.pl.; 136
Barend Dekker buitengewoon dienstpl. 142 Simon
Dirkmaat, id. 188 Dirk Hijman, id.; 189 Klaas
Huibers ,id.; 193 Jan Jonker, gewoon dienstpl.;
223 Jac. Kostelijk, buitengew. dienstpl.; 229 Pie-
ter Kreijger, id.; 23. Jan de Ruiter, id.; 41
Dirk Jan Slot, gewoon dienstpl.; 42. Jacob Smit
buitengewoon dienstpl. 73 Frederik Weder, afge
keurd.
Krabbedammer tijd
In onze omgeving is het een lijdensgeschiedenis
met den tijd.
Als de Weledelgestrenge heer Braat argumenten
noodig heeft voor één tijd, hij kome naar deze stre
ken. We hebben oude en nieuwe tijd en als curio
siteit te Krabbendam de Krabbendatnsche tijd.
Het is me een geschiedenis. De oude torenklok
van Broek bijv. wijst den officieeien zomertijd aan,
die van de R. K. kerk te Noordscharwoude den zon
netijd. Daar kan men nog vrede mee hebben; er
is toch altijd nog verband tusschen beide tijden.
Maar wat bepaalt en wie bepaalt den tijd te Krab
bendam?
Ik verdenk er de Krabbendammers van, dat zij
hun huisklok en horloges stellen naar aankomst
en vertrek van de tramtreintjes, die dit welgelegen
dorpke aandoen.
Nu bestaat er een dienstregeling, die vaste tijd
stippen aangeeft van aankomst en vertrek. Edoch,
het kan wel eens eenig verschil geven. He Warmen-
huizen moet nogal eens worden gerangeerd.
Zoo vermoed ik dat de een zijn uurwerk stelt
naar een toevallig van Warmenhuizen aankomend
treintje, een ander weer naar een aankomende ex-
prestrein uit de richting Schagerbrug, met als ge
volg een tijdsverschil van zegge een kwartiertje.
De Krabbendammers zijn gemoedelijke, ordelijke
en verdraagzame lieden, die den snellen polsslag
van den nieuwen tijd niet zoo heel erg aanvoelen.
Het moet wat wezen, des morgens bij het aan
gaan van de school. Want wanneer is het negen
uur? Een lastig geval, dat echter in de praktijk zijn
practische oplossing wel vindt.
Ook des Zondags in de kerk, zelfs vóór kerktijd
wordt men gewaar, dat Krabbendam een eigen tijd
heeft. Het is een zeer bijzondere tijd, met het ken
merk wisselvalligheid en onbetrouwbaarheid. Ty
pisch, dat men zijn kerkgaan bepaalt naar den
gang van anderen. Als die .loopt is het nog circa
tien minuten voor half tien, als gene gaat wordt
het langzaam tijd ook op te stappen. Ge gaat naar
de kerk als ge elders er reeds ettelijke minuten
zijt. Druppelsgewijze komt de gemeente op. Nu
komt er een binnen over ettelijke minuten weer
een. Zijt ge gewend bij aanvang van den dienst
de kerk bezet te zien, dan waant ge, dat te Krab
bendam de Krabbendammers slechte kerkgangers
zijn. Toch moet ge een kwartiertje na den aanvang
van den dienst uw voorbarig oordeel wijzigen.
Dan toch is het kerkgebouw bezet, zijn de laatstko-
mende kerkgangers gearriveerd.
Nu zoudt ge al zeer verkeerd oordeelen als ge de
Krabbendammers voor onordelijke kerkgangers ver
sleet.
Integendeel dat zijn ze niet, maar weet ge waar
de- oorzaak zit? In het ontbreken van een vas
ten, gezamenlijken, betrouwbaren tijd.
Krabbendam heeft een dorpsklok noodig.
Als die er eenmaal is, komen de kinderen klok
slag negen in school, zijn de trouwe kerkgangers
klokslag half tien in de kerk aanwezig.
De Krabbendammer-tramtrein-tijd is oorzaak
van die schijnbare Krabbendamsche onordelijkheid
Dat denk ik tenminste.
Binnenland
Uit den Omtrek
niet als onherroepelijk worden beschouwd. In
dien de gehouden loting vooralsnog niet als on
herroepelijk worden beschouwd. Indien de ge
houden loting gehandhaafd wordt, dan zullen
uit deze gemeente tot gewoon dienstplichtige
worden bestemd:
K. Borst, H. T. Btruin, P. Bruin, J, J. Vel
tum en J. Visser. Persoonlijke mededeeling aan
belanghebbenden zal eerst kunnen geschieden,
wanneer het bericht is ingekomen, dat de loting
is gehandhaafd.
OUD'KARiSPEL.
Blijkens publicatie is door B. en W. aanf A.
Kaxdinaal alhier vergunning verleend tot het
plaatsen van een electromotor van 21/2 P K. voor
drijfkracht van een cirkelzaagbank in het per
ceel kadastraal bekend gemeente Oudkarspel, sec
tie D no. 880.
RIJ WIELBEL ASTIN GMERKEN.
Met ingang van 1 Augustus treedt het nieuwe
belastingjaar in voor de rijwielen en moet dus
ieder rijwiel van een nieuw belastingplaatje voor
zien zijn.
Wij herinneren onze lezers er aan, dat de be-
lastingmérken aan alle postkantoren verkrijgaabr
zijn.
Naar wij vernemen, zal de eerste dagen in Au
gustus een strenge controle door de commiezen
worden uitgeoefend.
Men zei dus op zijn hoede en een ieder voorziet
zich tijdig van een nieuw belastingplaatje. Zulks
voorkomt de schade van een boete.
HOORN.
Zaterdagmiddag is de 16-jarige P. Hes bij het
zwemmen verdronken. Pogingen van zijne kame
raden hem te redden faalden.
TUITJEHORN.
-Tijdens het hevige onweer sloeg de bliksem
in bij den heer Ligthart.
Erf en bijschuur brandde geheel af.
Men wist nog een gedeelte van het huisraad
te redden.
DIRiKSHOtRN.
Verleden week is de bekende „gevaarlijke hoek"
gesloopt. Dit is een enorme verbetering voor het
steeds drukkende verkeer. Naar het opruimen van
dezen „sta in den weg" werd reeds lang uitge-
HET WEER IN JUNI.
Aan het maandelijksch overzicht der weersgesteld
heid in Nederland over Juni van het Kon. Ned. Me-
teorologisch Instituut ontleenen we:
Van 1 tot 6 was de luchtdruk hoog ten N. en W.
van IJsland en ook ten W. van Portugal. Van 6 tot
22bewogen de dépressies zich alle in west-oost-rich
ting langs een langgerekt gebied van hoogen lucht
druk van de Azoren tot diep in Centraal Europa.
Van 23 tot 30 was de luchtdruk wederom hoog in
het W. en NW. en lagen stationaire depressies in
Skandinavië en ten ZW. van Ierland. In de eerste
dekade waren W.-lijke en ZW.-lijke winden talrij
ker dan onrmaal in de tweede ZW.-lijke en Z.-lijke
tot O.-lijke, terwijl in de derde dekade een groote
overmaat van NW.-lijke winden voorkwam. De ge
middelde windkracht was slechts weinig boven nor
maal.
Gemiddeld over het geheele land was de overdag
temperatuur 1 .gr. 3, het gemiddeld maximum 1 gr.
7 en het gemiddelde minimum 1 gr. 2 te laag. In
de 3 dekaden waren de afwijkingen respectievelijk
—2 gr,-0, —2 gr 9, —1 gr. 4, 1 gr. 7, 1 gr. 4, 0 gr. 4,
3 gr. 6,3 gr. 5, 2 gr. 5. De dagelij ksche tem
peratuurschommeling was in de eerste en derde de
kade beneden, in de tweede boven normaal. De
hoogste temperatuur 31 gr. 6 werd waargenomen te
Maastricht op den 12, de laagste 1 gr. I te Wijster
op den 5.
De hoeveelheid neerslag, gemiddeld over het ge
heele land bedroeg 43 mm. tegen 57 normaal. In
Overijsel en in den Achterhoek was de neerslag
0 tot 10 pet. boven normaal, in het overige deel van
het land beneden normaal, in Utrecht de Betuwe,
West-Brabant en op de Veluwe ongeveer 5 tot 10
pet., in Zeeland en op de Waddeneilanden onge
veer 15 pet., in Zuid-Limburg ongeveer 45 pet. en
in Groningen, Friesland, Noord- en Zuid-Holland,
Oost-Brabant en Noord-Limburg 20 tot 30 pet. be
neden normaal. De hoeveelheid neerslag was over
het algemeen in de eerste dekade boven in de twee
de en derde dekade beneden het gemiddelde. On
weer kwam vooral voor op den 8, 12 en 14, ver
spreide berichten op den 4, 10, 13, 21, 22 en 24.
Het aantal uren met zonneschijn gemiddeld over
de vijf hoofdstations bedroeg 189 tegen 192 nor
maal; de drie dekaden telden respectievelijk 53, 85
en 51 uren.
