y.ROSSEM's ZEEPAARD I5cr
LICHTE MARYLAND BAAI
IN PATENTVERPAKKING.
Buitenland
hiervan zullen de thans geldende loonen echter
slechts een vermindering van 6.25 procent onder
gaan.
UIT ONZE OOST.
PEST IN OOST-PRIANGAN.
Vermoedelijk uit angst der bevolking, die bij door
geven van berichten voor strengt maatregelen
vreesde, heeft de dienst der Volksgezondheid eerst
heden vernomen, dat in de afgeloopen veertien da
gen in een dessa van het district Tjiawi achttien
lijken op clandestiene wijze zijn begraven geworden
Vermoedelijk zijn al deze menschen aan pest over
leden.
Gedurende de laatste week werden in dezlfde des
sa nog 21 gevallen van longenpest geconstateerd.
De ziekte is gelukkig beperkt gebleven tot deze des
sa en de getroffen maatregelen zijn van dien aard
dat voor uitbreiding niet zal behoeven te worden
EEN MIJNONGELUK.
ZES DOODEN.
Op het mijnveld Soengei Doerian behoorende tot
de Ombilin steenkolenmijnen moet een ongeluk
hebben plaats gevonden waarbij zes contractanten
door verstikking om het leven zijn gekomen. Het
ongeluk moet te wijten zijn aan een onvoorziene
storing in het gebergte ter plaatse waardoor een
aardverschuiving heeft plaats gevonden van een
kolenlaag welke op haar beurt een spoelrand om
laag deed storten. Een zuiver bedrijfsongeval dus.
DE STRIJD IN HET VERRE OOSTEN
Chineesche troepenconcentratie.
De Chineesche autoriteiten in Mantsjoerije zijn
overgegaan tot een groote troepenconcentratie ten
einde de Russen te beletten de Mantsjoerijnsche
grens over te trekken. Op een Donderdag te Moek-
den gehouden krijgsraad is besloten alle Chinee
sche troepen aan de grens te gelasten een uitslui;
tend defensieve houding aan te nemen en zich te
bepalen tot het afslaan van Russische invallen of
raids.
Voortdurende arrestaties van Russen.
Te Charbin en op de stations van den Chinee-
schen Oosterspoorweg duren de arrestaties van So
vjetburgers voort. Alle schdolen en openbare ge
bouwen te Charbin zijn in gebruik genomen als
arrestantenlokalen en ook voor de inkwartiering
van Chineesche troepen.
Chineesche vliegers en tanks naar de
grens.
enEr wordt medegedeeld dat het Chineesche;. op
perbevel een groote vliegerafdeeling en een tank-
afdeeling bevel heeft gegeven terstond naar de
grenzen te gaan.
Voor de handhaving van de orde langs den. Chi-
neeschen Oostérspoórweg is een speciale staf In het
leven geroepen.
Berichten over grensincidenten.
De „Times" meldt uit Moekden dat volgens oog
getuigen de Russische troepen bij Dalai Nor een
aanval hebben gadaan op Chineesche troepen, die
echter in hun loopgraven bleven en met machine
geweren den Russen den terugweg afsneden. Vele
Russen sneuvelden en veertig werden gevangen ge
nomen en naar Charbin gevoerd.
Op het Oostelijk gedeelte zouden van Russische
zijde ongeveer 20000 man infanterie en cavalerie
met twee pantsertreinen, vliegtuigen en artillerie
staan, aan het westelijk front 40000 man infanterie
en cavalerie met twee pantsertreinen, zes tanks en
meer dan twintig vliegtuigen, die, naar men aan
Chineesche zijde meent, voor een offensier zouden
bestemd zijn.
DE ONTRUIMING VAN HET RIJNLAND.
De Engelsche bezettingsautoriteiten hebben het
gemeentebestuur van Königstein in den Taunus
medegedeeld, dat het badplaatsje op 20 September
aanstaande door de Engelsche bezetting zal worden
ontruimd. Door het terugtrekken der Engelsche
troepen komen te Königstein 64 woningen vrij.
DE BESLISSING IN HET CONFLICT IN DE EN*
GELSCHE KATOENINDUSTRIE GEVALLEN.
Het scheidsgerecht inzake het loongeschil in de
katoenindusrtie is tot de slotsom gekomen dat de
eisch der werkgevers tot verlaging der loonen met
12.5 pet. gegrond was.
De verlaging gaat in op den uitbetalingsdag der
week die 14 September eindigt.
Aan deze beslissing was op voorstel van den voor
zitter van het scheidsgerecht, rechter Swift, een
samenkomst voorafgegaan tusschen de vertegen
woordigers van werkgevers en werknemers tenein
de te trachten een grondslag te vinden van over
eenstemming.
Naar Reuter meldt is de beslissing van het hof
van arbitrage in Lancashire met gemengde gevoe
lens ontvangen. De arbeiders zijn teleurgesteld en
sommige werkgevers zijn van oordeel dat zij niet
alles kregen wat naar hun oordeel noodig is om de
industrie weer tot eenigen voorspoed te brengen.
De arbeiders zien echter in, dat zij na in arbitra-*
ge te hebben toegestemd nu ook gehouden zijn de
uitspraak loyaal te aanvaarden.
Ter verduidelijking van het bericht over de uit
spraak van het scheidsgerecht inzake het loonge
schil in de katoenindustrie merkt het „Hbld." op,
dat de loonsverlaging van 12.5 procent die door het
scheidsgerecht gegrond werd verklaard, in werke
lijkheid beteekent dat de thans geldende loonen
met 6.25 procent worden verminderd. De verlaging
met 12.5 procent heeft betrekking op de loonschaal
op den toeslag op het standaardloon en tengevolge
DE WERELDVLUCHT VAN DE
„GRAF ZEPPELIN."
NAAR LOS ANGELOS.
De „Graf Zeppelin" is Vrijdagmiddag drie uur
uit Tokio naar Los Angelos vertrokken.
(Vrijdagmiddag 3 uur Japansche tijd is ongeveer
half zeven Vrijdagmorgen Amst, tijd.)
Na de om 2 uur n.m. ontvangen weerberichten
werd het vertrek van de „Graf Zeppelin" defini
tief op 3 uur vastgesteld.
De passagiers van het luchtschip die reeds eer
der uit Tokio waren teruggekeerd daar men in on
zekerheid verkeerde omtrent het juiste vertrekuur
hadden den nacht in hun cabine aan boord door
gebracht.
Precies om 3.13 uur had de start plaats onder
het geroep van een opgewonden menigte.
Het luchtschip zette terstond flinke vaart ste
vende in Noord-Oostel-ke richting en was reeds
om 3.20 uur»geheel uit het gezicht verdwenen.
De teostand van het weer was gistermorgen zeer
slecht zoodat men feitelijk niet dacht aan een spoe
dig vertrek van de „Graf Zeppelin." In de eerste
middaguren nam de windsterkte plotseling af en
daar dr. Eckener het niet raadzaam achtte in dit
jaargetijde waarin dikwijls typhoons voorkomen
langer ter plaatse te blijven werd besloten 't lucht
schip voor het vertrek in gereedheid te brengen.
Twintig minuten voor het vertrek werden de mo
toren aangezet en volgens officieele opgave stege
het luchtschip om 3.14 uur Japansche tijd in de
lucht. De hemel was bewolkt.
Bij het vertrek.
Het uitbrengen van het luchtschip geschiedde
voor den tweeden keer buitengewoon voorzichtig.
Voor de hal werden groeten gewisseld en de mu
ziek speelde het Japansche en het Duitsche volks
lied.
Langzaam steeg het luchtschip onder gejuich en
„Banzai"-geroep der bevolking.
Honderden hadden des nachts in de open lucht
vertoefd om bij het vertrek aanwezig te zijn
VELE DOODEN EN GEWONDEN.
Op de Tauernbaan is Donderdagmorgen te half
12 tusschen de stations Schwarzach-St. Veit en
Leifern een sneltrein in botsing gekomen met een
gewone personentrein. Er werden vier personen ge
dood en omstreeks 20 gewond ,van wée velen zwaar
Zeventien der zwaargewonden zijn nog niet geiden
tificeerd.
De oorzaak schuilt vermoedelijk in een fout bij
het geven van het sein tot vertrek van den perso
nentrein,
Nader wordt omtrent het spoorwegongeluk bij
Leifern gemeld dat behalve de vier dooden nog 8
zwaargewonden geborgen zijn.
Bovendien bevinden zich nog 12 lichtgewonden
in het ziekenhuis te Villach.
TYPHOON TB EN NABIJ HONKONG.
Een ernstige typhoon trok ten zuiden van Hong
kong voorbij. De maximum windsnelheid bedroeg
180 kilometer per uur terwijl ed storm berghooge
golven in de haven deed ontstaan. De meeste sche
pen hadden tijdig een veilige schuilplaats kunnen
vinden doch het s.s. „Tyndareus" der Blue-Funnel
lijn raakte los van zijn boeien en dreef door de
haven. Gelukkig kon een stranding worden voor
komen.
Ernstige schade is tot dusver niet gerapporteerd
doch tal van aardverschuivingen hadden plaats. Al
le transportdiensten werden gestaakt, het zakenle
ven was den geheelen dag gestoord.
De storm hield vijf uren aan en werd gevolgd
door een aan den zondvloed herinnerend getij.
EEN UITGESTREKT GEBIED ONDER WATER.
DE GRAAN- EN GROENTEOOGST VERLOREN
De Katholieke missie te Tsaotsjau seint, dat de
dijk van de Gele rivier bij Hoeangtsjwang is door
gebroken waardoor een uitgestrekt gebied onder wa
ter is geloopen zoodat de graan- en groenteoogst
verloren is gegaan.
De bevolking dezer streek die nog korten tijd ge
leden door hongersnood is getiesterd gaat daar
door nieuwe ontberingen tegemoet.
OORLOGSGRUWELEN IN VREDESTIJD.
In de buurt van Brünn viel bij het lossen van
een wagen pas gemaaide klaver een granaat, die
tusschen de klaver had gezeten op den grond en
ontplofte. Drie personen werden op slag gedood, 3
zwaar gewond van wie er twee kort daarna even
eens overleden.
Op het veld had de artillerie onlangs schietoefe
ningen gehouden.
ONTPLOFFING OP EEN FRANSCHE KRUISER.
DRIE LEDEN DER BEMANNING GEDOOD.
Aan boord van een te Touion liggendén 10000
ton grooten kruiser heeft een ontploffing plaats
gehad, waardoor drie leden der bemanning werden
gedood en twee gewond.
EEN MESSENSTEKER IN DUSSELDORF.
DRIE PERSONEN HEVIG VERWOND.
Naar de „Voss. Zt." meldt, verkeert de bevol
king van de Dusseldorfsche buitenwijk Eiler in groo
te onrust tengevolge van een paar geheimzinnige
voorvallen.
In den loop van gisternacht sijn nl. drie perso
nen achtereenvolgens doör een onbekend gebleven
persoon onverwachts met een mes hevige verwon
dingen in de nrug toegebracht.
De politie die onmiddellijk een uitgebreid onder
zoek heeft ingesteld heeft tot dusver geen enkel
spoor van den nachtelijken „steker" gevonden.
ERNSTIGE BOSCHBRAND IN COLUMBIA.
EEN STAD BEDREIGD.
Boschbranden bedreigen de stad Belton. De rand
van het Nationale Park en ettelijke boerenhoeven
zijn reeds vernield.
LUCHTVAART.
DE ZWITSERSCHE OCEAANVLIEGERS NOG NIET
Volgens de mededeelingen der Amerikaansche pa
trouille en andere kustvaartuigen zijn tot nog toe
alle pogingen om sporen te vinden van de vermiste
.Zwitsersche Oceaanvliegers Kaeser en Luscher zon
der resultaat gebleven. Men maakt zich ten zeerste
ongerust ovéi- het lot der beide vliegers.
De Russische vlieger Schestakow is gistermorgen
vroeg om 3 uur van het vliegveld te Moskou ge
start voor een vlucht naar New York.
Hij zal dezelfde route volgen als bij zijn eerste
poging.
Nieuwstijdingen
EEN GEVAARLIJKE BRAND
TE NIJMEGEN
Met moeite uitbreiding voorkomen.
Gisteravond heeft te Nijmegen een zware brand
gewoed welke met enorme snelheid om zich heen
greep. Voorbijgangers zagen omstreeks zes uur de
rookwolken uit het dak van het Casino gelegen aan
de Tweeede Walstraat kronkelen. Dit gebouw dat
vroeger teobehoorde aan den R.K. Volksbond deed
de laatste jaren dienst als feest- en danszaal. De
politie was spoedig ter plaatse met een slangenwa
gen, maar in de weinige minuten welke verliepen
tusschen de ontdekking van den brand en de aan
komst van de politie was het geheele gebouw al
reeds van voor tot achter één laaiende vuurzee ge
worden.
Het feestgebouw verloren.
De brandweer was gealarmeerd voor een grooten
brand en was binnen zeven minuten met veel ma
teriaal ter plaatse. Het bleek echter spoedig dat 't
van binnen vrijwel geheel van hout opgetrokken
gebouw reddeloos verloren was, terwijl de brand.'n
buitengewoon gevaarlijk karakter aannam doordat
de vlammen van alle kanten fel uitsloegen en een
ernstige bedreiging vormden voor de achter het ge
bouw gelegen houtopslagplaatssen van de firma J.
H. Emmerich, waar een kolossale hoeveelheid hout
opgestapeld lag. De brandweer concentreerde op
dit bedreigde punt alle kracht en ging met spoed
tot ontruiming van een deel van het terrein over
terwijl de opslagplaatsen nat gehouden werden.
Door dit kordaat optreden mocht het gelukken aan
deze zijde uitbreiding van den brand te voorkomen.
Aan de straat breidde de brand zich intusschen
schrikbarend uit. Reeds hadden het woonhuis en
de meubelmagazijnen van den heer G. A. Leushuis
aan de achterzijde vlam gevat en werd de ontrui
ming van dit tot de nok toe met meubelen gevulde
perceel ter hand genomen.
Het dak ingestort.
De brand in het feestgebouw greep intusschen zoo
snel om zich heen dat reeds een klein half uur na
de ontdekking het dak met donderend geraas in
stortte. Ook toen was het gevaar voor uitbreiding
nog niet geweken doordat een ware vonkenregen
over den omtrek dwarrelde. Eerst toen het groote
gebouw geheel tot den grond toe afgebrand was
begon het vuur in hevigheid te minderen en was
het gevaar voor verdere uitbreiding geweken.
De schade.
De aangerichte schade is zeer groot. Het gebouw
dat in eigendom toebehoorde aan ir. Smit was op
beurspolis voor 67.000 verzekerd de uitgebreide in
ventaris, die geheel verloren ging, was verzekerd
voor ƒ7000.
Twaalf vleugels toebehoorende aan de firma Th.
Wanders en Co., ter waarde van 15:000 gulden wel
ke in het gebouw ondergebracht waren, werden ook
een prooi der vlammen. Ook deze vleugels waren
verzekerd.
De groote kelder van het gebouw was in gebruik
bij de firma Pouwel en Volmeyer waarin deze een
banket bakkerij gevestigd had. Ook deze bakkerij
waarin zich een dubbele heete-lucht-oven alsmede
een groote hoeveelheid materiaal en grondstoffen
bevonden, brandde geheel uit. De schade voor deze
firma bedraagt ongeveer 20.000 en wordt gedeel
telijk door verzekering gedekt.
De brand in de meubelzaak.
Het achterhuis van het perceel van den heer
Leushuis is vrijwel geheel uitgebrand, terwijl veel
meubelen verloren gingen. De schade die niet door
verzekering gedekt wordt valt hier te stellen op on
geveer 2400.
Het duurde geruimen tijd eer de brandweer kon
inrukken. Tot laat in den avond moest zij de smeu
lende puinhobpen waaruit het vuur telkens weer op
laaide, nat houden. Eengroote politiemacht was op
de been om het duizendkoppige publiek op eer
biedigen afstand te houden.
De oorzaak.
Omtrent de oorzaak van den brand tast men in
het duister. Vermoedelijk is deze ontstaan in een
klein kamertje ter zijde van het tooneel. De heer
Smit was even voor het uitbreken van den brand
nog in het gebouw geweest en had toen niets ver
dachts bemerkt.
De mogelijkheid bestaat dat de brand is ontstaan
door een defect aan den schoorsteen van de bak
kerij.
De Haarlemsche correspondent van het „Hbld."
meldt:
Gistermiddag is brand uitgebroken in een boer
derij bij den Spaarndammerdijk in den Spaarn-
wonderpolder. Er is aan brandende boerderijen zel
den iets te redden maar in dit geval kregen we be
richt, dat het zeer ernstig was en dat er nog gevaar
was voor uitbreiding.
De brand bleek te zijn uitgebroken in den hooi
tas van de .boerderij van W. v. d. Peet aan het Groe
newegje een zijweg van den Spaarndammerdijk.
Het was er in het begin van den avond al gruwelijk
donker, zoodat men op den tast den weg moest
vinden. Het brandende hooi vormde gelukkig een
aanwijzing.
Omdat in den middag tegen vijf uur de brand
ontstaan is hebben de bewoners zich in veilig
heid kunnen brengen. De beesten, ongeveer vijf
tig stuks waren alle buiten. Doordat de hooitas
waarin de brand ontstaan is (vermoedelijk door
broei) tegen de boerderij aangebouwd was, kon het
I vuur gemakkelijk op het woonhuis overslaan. De
i boerderij is geheel in vlammen opgegaan, van den
inboedel is niets gered,
i De brandweer van Halfweg is intusschen blijven
voortgaan met het nathouden en uit elkaar halen
I van den hooitas die gisteravond om tien uur nog
lustig brandde. Er was in het geheel tachtig voer
hooi opgeslagen,
j De schade werd door den eigenaar geraamd op
j ƒ25000. Alles is door verzekering gedekt.
EEN LIEFDETWIST.
I Gistermorgen kwart over elf heeft op de Trawler
kade te Ymuiden een stoker, die reeds eenigen tijd
j met een meisje samen leefde en dikwijls ruzie met
haar had, na een hevige woordenwisseling een mes
getrokken en haar in het schouderblad en in den
linkerbovenarm gestoken. Hevig bloedend werd het
meisje opgenomen en naar de Ymuider Stores ge
bracht, waar dr. Bekker de eerste hulp verleende.
Hoewel niet levensgevaarlijk mag de toestand van
het meisje toch ernstig genoemd worden. De dader
wist te ontkomen en is op het oagenblik voort
vluchtig.
EEN ADDERBEET. 4
I In de duinen nabij Bloemendaal is Donderdag
middag een padvinder uit Amsterdam door een ad
der gebeten. Onmiddellijk geneeskundig ingrijpen
kon den jongeling van een wissen dood redden. Al
hoewel door vrienden jacht op het ondier werd ge
maakt wist het dier met een maximale snelheid
te ontkomen.
OVERLEDEN.
De 21-jarige militaire motorrijder Smeets uit
Voerendaal bij Heerlen die Dinsdagavond op den
Arnhemschen weg bij Amersfoort tengevolge van
een motorongeluk een dubbele gecompliceerde been
breuk en een gebroken knieschijf kreeg is in het
ziekenhuis aldaar aan de govlgen overleden. Het
slachtoffer was ongehuwd.
Binnenland
LANDARBEIDERSSTAKING TE
GRONINGEN.
GEEN BEMIDDELINGSPOGINGEN
DE STAKING WORDT VOORTGEZET.
De stakende landarbeiders verwierpen het voor-
stel-Buiskool met 1886 tegen 337 stemmen, ver
deeld als volgt:
Beerta, Drieborg 364 tegen 163. Finsterwolde
Nieuwolda, Midwolda 454 tegen 68. Woldendorp,
Heveskes, Oterdom 380 tegen 88 en Bellingwolde,
Blijham en Vriescheloo met 688 tegen 18 stemmen.
BurgemeesterBuiskool deelde aan het „Hbld.'i,
mede, dat hij na de stemming van verdere bemid
delingspogingen afzien.
Na afloop van de vier stakersvergaderingen be
sloten de besturen van de in den strijd betrokken
afdeelingen met de vier aanwezige hoofdbestuur
ders van den Ned. Landarbeidrsbond en den voorz.
van het Ned. Vakverbond de staking voort te zetten
Den heer Buiskool werd een telegram gestuurd
van den volgenden inhoud: „Uw bemiddelingsvoor
stel is met 335 tegen 1886 stemmen door de in
het conflict betrokken arbeiders afgewezen. Ons
hoofdbestuur 'blijft verder tot onderhandelingen
bereid."
Ter bevoegder plaatse verklaarde men aan het
„Hbld." dat het verzet van de arbeiders voor een
belangrijk deel ging tegen het feit dat het voorstel
Buiskool voor dit jaar geen verbetering van de uur
loonen inhield, terwijl de verhooging der zichtloo-
nen niet tot alle werkgevers was uitgebreid en dus
niet voor alle arbeiders zou gelden.
Blijkens het verslag van de Algemeene Rekenka
mer over 1928 was de stand der vorderingen van
Nederland op vreemde mogendheden (ontstaan
door den oorlog van 19141920) op 1 Januari 1929
Verschillende mogendheden.
Oostenrijk reliefcrediet 60.534,10, levensmidde-
lencrediet 16.700.000 uitgaven voor bescherming
van Oostenrijksche belangen 144.538.73 uitgaven
voor uitgewekenen ƒ32.809.64; afgelost in '28 nihil.
Hongarije repatrieeringskosten ƒ25.495.48, afge
lost in 1928 50.990.95, betaalde rente voor 1928
2549.55.
China diverse betalingen ƒ17.725.89 afgelost in
1928 nihil.
Polen, zaaihavercrediet 488.800, afgelost in '28
13000, betaalde rente over 1928 24.927.50, idem
kleedingcrediet ƒ5.924.664.04 afgelost in 1928 een
bedrag van ƒ1.481.166.66 betaalde rente over 1928
370.291.67.
Joego-Slavië, kosten van repatrieering ƒ48.858.83
uitgaven voor uitgewekenen 122.241.84, afgelost in
1928 nihil.
België, diverse betalingen ƒ32.052.000, afgelost in
1928 ƒ2.760.000, betaalde rente over het jaar 1928
1.706.525.
Rusland, kosten voor doorvoer van Russische
krijgsgevangenen 423.648.46, verzorging in krijgs
gevangenkampen ƒ98.815.74, in concentratiekam
pen enz. verstrekte voeding 146.343.24, afgelost in
1928 nihil.
Het totaal dezer vorderingen bedroeg op 1 Janu
ari 1929 ƒ56.284.477.99, afgelost in 1928 totaal een
van 4.305.
2.104.293.72.
De stand der vorderingen op 1 Januari 1928 was
totaal ƒ60.589.635.60, (waarvan ƒ24.950.249.83 kas-
voorschotten, niet ten laste van de begrooting ge
bracht en ƒ35.639.385.77 voorschotten wel ten las
te van de Staatsbegrooting gebracht.
Duitschland.
Voorts behooren nog tot de kasvoorschotten
1. het aan Duitschland verleend crediet A („St.
blad" 31 van 1921). Dit bedroeg op 1 Januari 1928
47.544.65, welk bedrag in 1928 werd afgelost.
2. het aan Duitschland verleende crediet B („St.
blad" 31 van 1921) Dit bedroeg op 1 Januari 1928