NIEUWE
De „Graf Zeppelin'Jioven Nederland
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
Dinsdag 16 October 1929
88e Jaargang
De Redacfie van de „Nieuwe Langedijker Courant"
met de P.H.-A.E.G. de lucht in.
No 1^2 IHTERC. TELEPHOON 58
LANGËD1JKER HU H UT
Dleze ooursnt vBrscfiijnt
Dinsdag, Donderdag en Zaterdag
per 3 maanden f 1.16 Uitgave: Firma J. H. KEIZER. Redacteur J. H. KEIZER.Bureel Koordscharwoude.
'AdvertentiSn ran 1—6 r*(Bla 71
oent, elk» regel meer 16 «sat,
Groote lettere naar plaatsruimte
DE ZEPPEL
TEGEMOET.
Wij hadden er nu eenmaal onze zinnen op ge
zet, om, wanneer de „Graf Zeppelin" boven Amster
dam zou komen, wij daarvan getuigen zouden zijn.
Zien, dat groote wonder der techniek! Bijwonen
die sensationeele gewaarwordingen, wanneer hèt
luchtschip aan den horizon zou verschijnen. Aan
voelen, wat er zou leven in de harten der dui
zenden en nog eens duizenden, wanneer zij met
ons de zilveren walvisch zouden zien.
De heer Höhle, uit Alkmaar, is de vertegen
woordiger van de K.L.M. en met hem stelden wij
ons in verbinding. Ja, het ging. In de P.H.A.E.G.
was voor 15 personen plaats. Met een autobus zou
den wij naar Schiphol worden gebracht en daar
na, zoodra het luchtschip „Graf Zeppelin" in aan
tocht was, welnu, dan in het vliegtuig het lucht
gevaarte tegemoet.
Zesa uur op. Kwart over zevenen met de eerste
bus naar Alkmaar, ja, z|iet u, onze auto staat nog
ergens in een der autofabrieken, omdat wij nog
geen keuze kunnen bepalen en om acht uur op
de Paardenmarkt, waar de K.L.M.-bus weldra aan
komt rijden om ons op te nemen
Nu is een tocht met een autobus naar Amster
dam, in gezelschap van jonge menschen, onder wel
ke er zich kunnen bevinden, vol humor en een aan
geboren vrijmoedigheid bezitten, die aanstekelijk
werkt een lust.
Wij komen op dien autotocht nader terug. Ja, die
moet nog meer breedvoerig beschreven worden.
Wij kwamen prachtig op tijd, de uitdrukking
is van een der dames op Schiphol aan.
De indruk van onzen redacteur vindt ge hier
onder vermeld. Wij hebben alleen maar te ver
tellen, dat gedurende den tijd, dat hij het „vlieg-
wonder" vergezelde, de „Graf Zeppelin" uit de ne
velen te voorschijn kwam en er één roep: „Daar
is-ie!" over het vliegterrein klonk. Een donkere
vlek eerst, steeds duidelijker den vorm vertoonen-
de van een reusachtige sigaar. En ja, daar
dreef de zilveren „Graf Zeppelin" waarop wij in
stille bewondering staarden.
Hij zweefde aan, de geweldige monstervisch, pre
cies zooals wij hadden verwacht. Strakgespannen
het zilvergrijze lijf, waaraan, van onder, de kajuit,
klein en petieterig.
Plechtig en statig, met dof motorgeronk en om
ringd door een escorte van vliegtuigen, zwom hij
op ons toe in het milde schijnsel van de vriende
lijke Octoberzon; een grijswit luchtverschijnsel, dat,
met zijn geel-glanzenden neus en de groote stuur-
bladen aan den staart, deed denken aan een mon
strueus grooten snoek, waaromheen de vliegmachi
nes dartelden als vlugge stekelbaarsjes.
Te ruim kwart over elf begon plotseling de si
rene op het stationsgebouw te loeien, ten teeken
dat het luchtschip binnen het bereik van het oog
was gesignaleerd. En waarlijk, aan den westelij
ken horizont kwam het gevaarte langzaam uit een
nevelsluier te voorschijn. Op dat moment bewoog
het zich in de richting van Haarlem. Tien minu
ten later maakte het luchtschip een zwenking en
vloog het, begeleid door verschillende vliegtuigen,
in een rechte lijn op Schiphol af. Spoedig werd
reeds het geronk der zware motoren hoorbaar en
daar het luchtschip slechts op geringe hoogte
naar schatting 150—200 meter vloog, kon men
een goeden indruk krijgen van zijn gigantische
grootte.
Langzaam zwom hij voort, de groote visch, over
de juichende menigte; zwenkte statig over het
centrum van de stad en koerste recht op ons toe,
als wilde hij de vergulde kroon boven ons hoofd
plukken van haar looden voetstuk. Gejoel klonk uit
de straten en boven ons, tastbaar-dichtbij nu, za
gen wij de raampjes van de cabine, waarachter,
zoo wisten wij, onze landgenooten elkaar thans
zouden vertellen, dat wij, in Zeppelin-vlucht beke
ken, eruit zagen als „mieren in een speelgoed-
stad.'
Te 11.35 precies bevond de „Graf Zeppelin" zich
boven het vliegveld en het was op dit moment, dat
de postzak met beuhip van een kleine parachute,
welke zich dadelijk ontplooide, werd neergevvorpen.
De vrij straffe wind duwde den zak in de richting
der hoofdstad, maar aangezien hij snel daalde,
kwam hij nog net en wel vlak bij den weg naar
Haarlem op het vliegterrein terecht, waar hij spoe
dig werd opgepikt en in den postauto, die tot op
het grasveld was gereden, werd geladen. Toen eerst
bleek, dat de post in een groote en een kleinere
zak, te zamen wegend minstens 30 K.G., verpakt
was. De parachute vermeldde de woorden: „Bitte
zuriiekzusenden."
Daar ging hij, de „Zepp", daar boog hij alweer
weg, den kant van Utrecht opjuist zooals
wij hem ons hadden voorgesteld van foto's en film
journalen.
Schiphol.
Wanneer door onzen leider, den heer Höhle, de
toegangsbewijzen zijn genomen, passeeren we de
portiersloge en wandelen al schertsend naar het
Stationsgebouw.
Geronk van motoren, die men warm laat loo-
pen, klinkt ons tegen.
We komen de ruime hal binnen en aan weerszij
den wordt de aandacht getrokken door loketten
en kantoren de plaatsen, waar het machtig ra
derwerk van de K.L.M. in beweging wordt gezet.
Voor ons zwarte borden, waarop de vertrektijden
van. de vliegtuigen voor de verschillende diensten
staan aangegeven.
Maar onze blik wordt geboeid door een met krijt
omlijst vak, waarin de mededeeling: De Zeppelin
passeerde om 9 uur Meppel.was om 10 uur" boven
Tilburg.
Het is een gejacht en geloop van ambtenaren
en beambten der K.L.M. Zij hebben het druk
mede in verband met den radio-dienst die in ver
binding staat met den „Graf Zeppelin", welke be
richten steeds worden doorgegeven aan de in span
ning wachtende, duizendkoppige menigte en in
verband met de opstijging der vliegtuigen wat
ons het meest interesseert die den Zeppelin
tegemoet zullen vliegen en het eere-escorte zullen
vormen.
Maar onze aandacht wordt alweder afgeleid van
deze drukte en wij staan voor een viertal feiten
uit het leven van de K.L.M., waarvan wij toch even
onder den indruk komen.
De K.L.M. heeft de gelukkige gedachte gehad,
de mijlpalen in haar leven voor het thans.levende
geslacht en de nog vele volgende generaties vast
te leggen; niet op papier maar zij heeft deze
doen beitelen in marmeren platen.
Dit marmer en de hierin gegrifte belangrijke
evenementen vormen het fundament, den grond
slag, waarop door de K.L.M. kan worden en wordt
voortgebouwd.
We lezen namen als: van der Hoop, Koppen.
Scholten, van den Broeke, Geyssendorfer, Van Laer
Black, „de Postduif", de „F VII" namen, die ons
terugvoeren naar dagen, waarop de geheele we
reld met spanning de Verrichtingen, het grootsche
pogen volgde van mannen, wier namen onafschei
delijk aan de K.L.M. zijn verbonden, om den weg
door de lucht te vinden vanuit het Moederland
naar het tropische Gewest, dat zich als een gordel
van smaragd slingert om den evenaar.
Maar ook dit oogenblik is al weer voorbij. We
worden uitgenoodigd te volgen en komen op 't
vliegveld zelve, waar op het betonnen emplacement
6 K.L.M.- vliegtuigen keurig op een rij staan ge
schaard om straks de passagiers het ijle luchtruim
in te voeren. 2 toestellen voorzien van 2 motoren
ieder, de andere 4 toestellen ieder 1 motor.
Wij gaan met de P.H.-A.E.G., zegt onze leider,
en wijst ons een keurig 2-motorig toestel aan.
Het wachten is nu op het bericht hoe laat we
zullen starten en het komt in den vorm van: wij
starten tusschen 10.30 en 11.30 en zullen trachten
den Zeppelin boven den Haag te ontmoeten.
Wij zien op ons horloge en het blijkt, dat we
nog ruimschoots tijd hebben om gezamenlijk een
kop koffie te gebruiken: een tijd waarin tevens
nader kennis kan worden gemaakt met de andere
leden van het gezelschap.
Al spoedig hebben wij ons 4 dames en 6 hee-
ren om een paar tafeltjes vereenigd en wordt
de tijd gekort met vroolijke scherts.
Totdat wordt medegedeeld dat we ons moeten
gereed houden.
We komen weer op het vliegveld en na een kort
oogenblik van wachten, wordt het gezelschap ge
vraagd te volgen en komen wij bij „ons" vliegtuig,
waar wij worden uitgenoodigd in te stappen.
De 2 keurige gemakkelijke stoelen op de derde
rij van voor af, worden bezet door een dame uit
Egmond aan Zee behcorende tot ons gezelschap
en schrijver dezes. De anderen nemen voor,
naast en achter ons plaats.
Er stapt een heer binnen, vergezeld door zijn
twee zoontjes. De jongens blijven achter in de ca
bine, terwijl de heer, met vliegkap op, naast den
piloot plaats neemt.
Ons viel de eer te beurt, dat niemand minder
dan de Directeur der K.L.M., de heer Plesman,
met ons zou meevliegen.
De P.H.A.E.G. werd bestuurd door den beken
den Holland-Indië-vlieger, den piloot Aler.
De vliegtocht. Den „Graf Zeppelin"
tegemoet.
v-
Langzaam draaiende, zingen de twee zware mo
toren hun eentonig lied laten zij hun zacht ge
ronk hooren.
Nog wordt het toestel tegengehouden door de
blokken, die voor de wielen liggen.
We zien de hand van onzen piloot een paar
handels grijpen en sneller en sneller wentelen de
propellers in het rond steeds zwaarder klinkt
het geronk van den motor.
Daar wordt het teeken gegeven de blokken
worden weggenomen en langzaam rijden wij
voort het terrein op. Even een bocht maken
dan razen met weergalooze snelheid de schroe
ven in het rond als losgebroken monsters, die
zegevierend zich van hun boeien weten verbroken,
grommen en ronken de machtige motoren.
Grooter wordt onze snelheid wij gevoelen ons
als in een autobus, totdat absolute rust. Geen
kuil, die ons doet schudden. De wielen hebben den
grond losgelaten draaien nog eenige oogenblik-
ken rond wij vliegen!
Steeds dieper zinkt de aarde weg hooger en
hooger stijgen wij.
Het gaat dan in de richting Leiden. Op een hoog
te van ongeveer 600 M. en met een snelheid van 160
K.M. klieven wij het luchtruim den „Graf Zep
pelin" tegemoet.
Als rechthoeken, driehoeken en zoovele andere
vormen meer, ontrolt zich de aarde aan onzen
blik en als even zoovele zilveren linten slingeren
zich de vaarten tusschen de landerijen.
Het is als ware zij één groote legkaart, die wacht
op de hand, die alles aaneen zal voegen.
De menschen zijn gelijk mieren de huizen zijn
als kwamen zij uit een speelgoeddoos op den
grond gezet.
Welk een machtig schouwspel is 't, dit schitte
rend panorama vanuit de lucht te kunnen bewon
deren; een panorama dat zich in duizenderlei
schakeeringen voor ons ontplooit.
Een stoomtrein, die wij zien, is gelijk een jon-
gensspoor kruipt als een slak.
Kort daarop passeeren twee electrische treinen
elkaar. Met een snelheid van een 100 K.M. donde
ren zij langs hun ijzeren baan
Maar ongelimiteerd aan snelheid vliegen wij door
het luchtruim met een gang van 160 K.M.
Weer zien we wat anders. Prachtige bosschen
bevinden zich onder ons, waartusschen verscholen
de landhuizen en buitenplaatsen.
Als zilveren meeuwen scheer en de zeiljachten
over de Kagerplassen.
heiden. -
tlïans voor.
't Is echter ondoenlijk de aandacht op een be
paald punt te vestigen.
Rusteloos dwaalt de blik van allen over al het
mooie en schoone heen, als wilde men zooveel mo
gelijk in zich opnemen van dit alles, dat nog niet
op deze wijze was gezien.
Verder steeds verder! We komen boven de
duinen zien rechts van ons Katwijk de zee!
Een oogenblik staren wij geboeid naar dit groote
watervlak naar de groote zandwoestijn, waarin
de begroeide gedeelten als oasen zijn, die verkwik
king en verpoozing brengen aan den eenzamen
wandelaar
Als uit een nevel doemt Scheveningen op, en
wanneer we zien naar de boulevard en de zich ver
in zee uitstrekkende pieren, als houden zij iets in
vaste omstrengeling gevangen, dan klinkt de roep
„daar is de „Zeppelin!"
Statig omgeven door een schitterend kleed
in groote majesteit komt het luchtschip aan
drijven.
In diepe rust stevent het luchtschip onder het
vliegtuig door.
Twee groote beginselen zijn hier in toepassing
gebracht: zweven door middel van een stof „lich
ter dan lucht" en opheffing van de wet der
zwaartekracht: vliegen door middel van een toe
stel „zwaarder dan lucht."
Een ontmoeting in de lucht, zoo grootsch zoo
overweldigend— dat men geen woorden kon vin
den om aan zijn gevoelens uiting te geven. Een
moment dat nooit vergeten zal worden.
Met geringe snelheid gaat de luchtreus verder,
aan weerszijden begeleid door de andere vliegtui
gen van de K.L.M.
Aan den staart wordt de „Zeppelin" gevolgd door
een Pandertoestel, dat, gezien van de hoogte waar
op de P.H.A.E.G. kruist, zich als een venijnig in
sect schijnt te hebben vastgezet op het trotsche li
chaam van dezen veroveraar der luchten.
En onwillekeurig denken wij aan den fabel uit
het rijk der vogelen: „Koning ben ik!" „Koning
ben ik!"
Boven den Haag keerend volgen wij Dr. Eckener
zijn passagiers en bemanning vliegen voor
bij en al keerend en wendend bewonderen wij
de pracht van het luchtschip, dat als een tweede
Robert de Veroveraar zijn weg vervolgt.
Onder het luchtschip waait de Duitsche vlag
het zwart-wit-rood trotsch de nationaliteit ver
meldend van het „schip" dat door zijn machtige
motoren wordt voortgedreven.
Zoo dicht naderen wij. dat we het omhulsel door
den wind kunnen zien bewegen.
Weer komen we boven Lelden. De daken der
huizen, en de torens van de hoogere gebouwen zijn
bezet met menschen, die in spanning hebben ge
wacht op de komst van den „Zepp."
Wij vliegen voort en wanneer dan weder ge
keerd is, zien we het luchtschip boven de Kager
plassen stil! Het drijft! Noch vóór- noch
achteruit beweegt het zich. Het daalt om zich
te laten bewonderen door en als een groet aan hen
die zich aan boord der zeiljachten bevinden
Vol spanning zien we toe en een machtige
bewondering grijpt ons aan voor het menschelijk
vernuft dat dit heeft voortgebracht.
Daar verheft hij zich weer. De schroeven gaan
sneller en voort beweegt hij zich in de richting
Haarlem.
Onafgebroken staren wij geboeid door dit
grootsch luchtschouwspel vergeten dat we zelf
vliegen ons in het ijle luchtruim bevinden.
DRAISMAvanVALKEMBURG'S
LEEUWARDEN
Overal spoeden zich menschen voort. Te voet
per auto en per fiets.
Zoo komen we boven Haarlem. De Groote
Markt is één groote, egale, deinende zwarte massa.
Welk een overheerschende bekoring ging er uit
van dit alles voor hen, die het voorrecht genoten
den „Graf Zeppelin" door het luchtruim te kunnen
volgen.
En wanneer we dit alles schrijven doorleven we
opnieuw de emoties die ons bevingen bij wat we in
de ijle luchten meemaakten.
Halfweg! Nog eens zien we den „Graf Zep
pelin" en dan gaat de P.H.A.E.G. op zich zelf
verder boven het luchtschip en wordt koers
geaet naar Schiphol.
Vanuit de hoogte zien we hoeden en stokken
zwaaien en al kunnen we het niet hooren we
weten dat deze duizendkoppige menigte in groot,
onbedwingbaar enthousiasme hulde brengt aan den
commandant Dr. Eckener en zijn bemanning.
Het wordt rustiger in het vliegtuig. Het zwaar
geronk van de motoren, dat door de geopende ra
men het spreken bijna belette, klinkt zachter.
De piloot laat zijn machines langzamer werken
we dalen en in een sierlijke bocht daalt de
vogel drijvend op zijn vleugels naar beneden.
De wielen raken den grond we rijden en
na een oogenblik staan we voor het betonnen em
placement stil.
We stappen uit en weten dat we thans iets
hebben meegemaakt dat niet zal worden ver
geten.
Nog éénmaal zien we den „Graf Zeppelin"
dan verdwijnt hij in den nevel.
Achter den rug.
We wandelen naar de achtergebleven leden van
ons gezelschap nog onder den indruk van wat
was geweest.
De tocht met de P.H.A.E.G. was schitterend
en vol bewondering zien wij naar het vliegtuig, dat
ons op zoo veilige wijze langs den weg der luch
ten voerde.
Zijn motoren ronken sneller en sneller wen
telen de propellers in het rond even een bocht
de P.H.—A.E.G. stijgt, al hooger en hoo
ger al verder en verderenverdwijnt
in het ijle luchtruim.
K. L. M.
„Koninklijk" is het praedicaat dat wordt gevoerd.
„Luchtvaart" is het doel.
Maatschappij" is het alles omvattend geheel,
ook internationaal welks belangen worden
gediend.
HET VERTREK UIT FRIEDRICHSHAFEN
Zaterdagavond om 11.20 Middel-Europ. tijd (dus
half elf Amsterdamsche tijd) was de „Graf Zeppe
lin" uit Friedrichshafen vertrokken. De hevige wind
der laatste dagen was gaan liggen en de weersom
standigheden waren nu zeer gunstig.
Het aantal passagiers bedroeg 29, waaronder 22
Nederlanders 5 Duitschers, een Zwitser en een Mexl
caan. Zoowaar trachtte weer een jongmensch den
tocht als „blinde passagier" mee te maken. Nog
wel een Nederlander, een slagerszoon uit Soestdijk
die ook reeds dit grapje had trachten uit te halen.
Daar hij echter zijn voornemen vooraf aan enkele
passagiers kenbaar maakte kon zijn plan nog op
tijd worden verijdeld. Kort voor het vertrek werd
hij in de bovenste loopgang van de Zeppelin ont
dekt en door de politie gearresteerd.
Om II uur 15 werd het schip door de Oostelijke
poort van de Zeppelin-hal naar buiten gebracht,
waarop om 11 uur 20 de start geschiedde, die vlot
verliep.
Zonder hulp der motoren verhief zich het schip
langzaam tot boven de hal en verdween toen over
deze in de duisternis van den nacht.
Het commando over het schip berustte bij dr.
Eckener.
De nachtelije tocht in Noordelijke richting ver
liep zeer vlot en juist bij zonsopgang 6.20 Amster
damsche tijd was het luchtschip boven Emden.
BOVEN DELFZIJL.
Van Emden stak de Zeppelin over naar Delfzijl.
De Groningsche zeehaven heeft dus de eer de eer
ste Nederlandsche plaats te zijn welke door het
luchtschip werd bezocht.
Het was toen even over half zeven. Delfzijl sliep
nog maar werd wakker geschrikt door het geronk
der motoren. Het was een mooie verrassing, want
uit de berichten der voorafgaande dagen had men
niet kunnen opmaken dat de luchtreus over Delf
zijl zou vliegen.
Van Delfzijl zette de Zeppelin koers naar Gronin
gen vloog ten zuiden van Appingedam langs en
arriveerde, zooals gemeld, precies zeven uur boven
de stad.
HET VERDERE VERLOOP VAN DEN TOCHT.
Wij vertelden boven dat wij het luchtschip in
Groningen in Zuid-Westelijke richting zagen ver-
