NIEUWE 1 Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier 88e Jaargang Uitgave: Firma J. H. KEIZER. Redacteur 1. H KEIZER.Bureel Noordscharwoude. Auiiesilandsch Overzicht Algemeen Overzicht Kamerkroniek NO 126 MTERC. TELEPHOOH 91 Donderdag 24 October 1929 HM [J IJ Mil MUM Deze courant verschijnt Dinsdag, Donderdag en Zaterdag A bonnementeprijs per 3 maanden f 1.15 Advertentiën van 15 regels 7S cent, elke regel meer 15 cent. Groote lettere naar plaatsruimte Het „Volkbegehren." Beschuldiging van landverraad. De stemmen der ambtena ren. Gebrek aan eenheid. ook tegen over het buitenland. De vlootconferentle in 1930. Voorconferenties. Italië wil gelijk staan met de best bewapende mo gendheid. De reis van MacDonald. Geen blinde afspraken tusschen Engeland en Amerika. Geruchten over MacDo- nald's aftreden tegengesproken. De En- gelsche luchtcolossus. Fransche tegen spraak. De nationaliteit van Columbus. De zonderlinge gierigaard. Er moeten in Duitschland tal van menschen zijn die in de resultaten van de Haagsche conferentie een opluchting hebben gezien en nog zien en die het plan-Young met een zekere blijmoedigheid aan vaarden, ook al legt het nog verscheidene jaren lasten op het Duitsche volk. lasten die toch anders Zullen zijn dan die welke door de uitvoering van het plan-Dawes op het Duitsche volk drukten. Maar er zijn er en ook in grooten getale, die van de toepassing van het plan-Young niets moeten we ten, dat zijn de Duitsch-nationalen. Zooals reeds vroeger gemeld werd is de bedoeling van Hugen- berg c.s. een ontwerp tegen het plan-Young in den Rijksdag te brengen. De vorige week zijn de in schrijvingen begonnen op de lijsten voor het Volk begehren." Hugenberg en de zijnen zullen het min stens to vier millioen stemmen moeten brengen om het wetsontwerp tegen het plan-Young in den Rijksdag te brengenNu is Hugenberg nogal optimistisch en beweert, dat hij, als het tot een referendum gekomen is, op twintig millioen stem men voor zijn ontwerp zal kunnen rekenen. Over het algemeen is er van de zijde der huidige regee- ringsautoriteiten veel tegenstand, wat ook te be grijpen is, alleen al daaróm, omdat in het „Volk begehren" heel krasse dingen gezegd worden. Een der paragrafen er van beschuldigt den Rijkskanse lier en de Rijksministers, die het plan-Young en dergelijke verdragen sluiten van landverraad. De Rijkspresident Hindenburg heeft dit als een on- juisten en persoonlijken politieken aanval geken schetst. De positie van de Rijksambtenaren is ten opzichte van het onderteekenen van het „Volk begehren" eenigszins moeilijk. De Rijkscommissie voor het „Volkbegehren" heeft er eens geïnformeerd hoe de regeering zou staan tegenover het ondertee kenen (van het Volkbegehren) door de ambtena- ran. De Rijksminister van Binnelandsche Zaken heeft geantwoord dat, waar het „Volkbegehren" tracht de houding van den Rijkspresident en van de Rijksministers als landverraad te brandmerken, de Rijksregeering niet in staat is en niet bereid de ambtenaren, die door de onderteekening de grondwettige grenzen overschrijden, tegen de dis ciplinaire straffen der betrokken autoriteiten in bescherming te nemen. De ambtenaren moeten dus maar weten wat ze te doen hebben. Uit een en ander valt op te maken, dat Duitschland zich op velerlei gebied, ook op industrieel technisch ge bied weer epo weet op te heffen (ook de „Graf Zeppelin" getuigt daarvan) op het gebied der bin- nenlandsche politiek nog alles behalve in het reine is en dat met name de eenheid de eendracht, die zoolang tegenover het buitenland werd be tracht en nagestreefd, tenslotte toch, ook tegen over het buitenland heel veel te wenschen over laat. De verschillende mogendheden die tot bijwoning van de in Januari te houden vlootconferentie wer den uitgenoodigd, hebben de uitnoodiglng aange nomen. De Fransche regeering heeft aan den En- gelschen minister van Buitenlandsche zaken, Hen derson doen weten, dat zij overtuigd is van het nut van voorbereidende besprekingen tusschen de vijf mogendheden. Italië heeft den wensch te ken nen gegeven dat het van te voren met Frankrijk wel eens van gedachten wil wisselen. En Japan, de beste wenschen voor de te houden conferentie uit sprekende gaf aan Engeland te kennen, dat het groote beteekenis hechtte aan de voortduring van de niet-officieele besprekingen tusschen Engeland en Japan. De mogendheden willen wellicht elkaar eens polsen, voor ze samenkomen te Londen en En geland en Amerika hebben al zooveel samen ge praat, dat het te begrijpen is, dat de andere mo gendheden van te voren ook wel een onderonsje willen hebben. Dan weten ze, als ze te Londen bij elkaar zitten, zoo'n beetje wat ze aan elkaar heb ben als ze dit tenminste reeds niet al zoo ten naastenbij wisten. Mussolini heeft indertijd verklaard, dat Italië be reid was een accoord te sluiten op voorwaarde ech ter, dat de positie van Italië gelijk zou z|ijn aan die van de best bewapende mogendheid in Europa. Van een „best bewapende mogendheid" in Europa zal op die manier kwalijk sprake kunnen zijn. want de best bewapende is er uit den aard der zaak maar één en geen enkel land zal ronduit durven of willen verklaren, dat het zoo dolgraag die eene zou willen zijn, al mochten er dan ondanks alle beweringen van vredelievendheid en vredeswil ook meerdere zijn, die het nog zoo kwaad niet zouden vinden als ze inderdaad die „best bewapende" mo gendheid konden zijn. MacDonald heeft zijn reis naar Amerika vol bracht. Naar gemeld wordt zou hij aan het eind dezer week naar Europa scheep gaan. Nogmaals heeft hij verzekerd, dat tusschen hem en Hoover inzake de vlootkwestie niets besproken is, dat bin dend zou kunnen zijn voor Engeland of de Ver- eenigde Staten. Bindende afspraken zullen alleen gemaakt worden in Londen, in Januari 1930. Geruchten over een aanstaand aftreden van Mac Donald werden ook door of namens hem tegenge sproken. Heeft Duitschland zijn „Graf Zeppelin" Enge land heeft zijn R 101 het nieuwe luchtschip dat met zijn vijftig passagiers (behalve de bemanning) de proefvluchten gemaakt heeft. Of de Engelsche re- geeering ons Hollanders ook in de gelegenheid zal stellen met het kolossale luchtgevaarte kennis te maken? Van de buitenlandsche rechtspraak, met name van de Fransche, hebben we hier in Holland toch maar geen flauw besef. Onlangs stond voor het assisenhof in een Fransche stad een student te recht, die een zijner medestudenten in een vuist gevecht had doodgeslagen. De aanleiding tot het vuistgevecht was een vrouw. De jury heeft den zeker bekwamen vuistvechter onschuldig be vonden en hij werd vrijgesproken op grond van het feit, dat hij geacht werd niet met voorbedachten rade gehandeld te hebben. Spanje en Italië betwisten elkaar de eer Colum bus hun landgenoot te mogen noemen. Het gaat dus over de nationaliteit van Columbus. Men zou kunnen vragen wat het er tegenwoordig toe doet of Columbus een Italiaan is geweest of een Span jaard, maar men schijnt het nu eenmaal te willen weten. Blijkens een pasgedane vondst in Italië zou Columbus inderdaad een Italiaan geweest zijn. En dan pleit het toch voor de Italianen dat ze er zoo zeer prijs op stellen, dat Columbus hun landge noot is, ook al hebben zij dan van den wereld ontdekker maar weinig of niet geprofiteerd en al zijn tenslotte de Spanjaarden met de winst, in casu met de door Columbus ontdekte landen gaan strij ken. Blijft misschien nog de vraag of het ei van Columbus van een Spaansche of een Italiaansche kip afkomstig was. Besluiten we met de mededeejing, dat de Melo- neesche bladen vertellen van een heel eigenaardi- gen gierigaard, die onlangs gestorven is. De man heeft jaren en jaren rondgeloopen met zijn ka pitaal op zijn rug, d.w.z. verstopt in een kunstma- tigen bochel, die hem tevens diende het medelij den op te wekken. Toen hij gestorven was, werd in de zeer bijzondere schatkamer een bedrag ge vonden ter waarde van tien millioen lire aan bank biljetten. Zijn mismaaktheid had hem wel veel op gebracht. Edison over ons land. Een woord van bewondering. Huldiging van Edison. iMooi en vlug werk van politie en justitie. Een ernstig ver dachte inzake den kindermoord gevat. Een net gespannen over heel Ne derland. De retourvlucht. Vlie gen naar Indië nog niets voor vrou wen en kinderen. De vierde tocht mislukt. Echte pokken. Een rapport. Stijgende lijn bij de ont wikkeling van den eeonomischen toe stand. Een goede Septembermaand. Schelautomaten en postpenningen. Briefportverlaging. Het is nog maar enkele tientallen van jaren geleden, dat men o.a. in schoolboekjes lezen kon, dat het electrisch licht, hoe schitterend, hoe mooi ook, „vooralsnog" slechts te gebruiken was in, fabrieken, voor de verlichting van groote ge bouwen enz. en dat het voor huiselijk gebruik nog niet geschikt, ook niet veilig genoeg was. Maar, sindsdien heeft de electriciteit en daaron-) der ook het electrisch licht zich met verbazende) snelheid van nagenoeg elk terrein meester ge maakt en, daarbij heeft zich o.a. het aardige ver schijnsel voorgedaan, dat in vele plaatsen de evo lutie van de verlichting een zoodanige is geweest, dat in den langen schakel tusschen de zeer pri mitieve verlichtingsmiddelen uit de middeleeu wen en die, op het bezit waarvan we ons "heden ten dage mogen beroemen, een der schakels isi overgeslagen te Veten die van de gasverlichting. In vele gemeenten toch kwam men van de petro leumverlichting ineens tot het electrisch licht. Deze week in het bijzonder gedenkt ons land op „schitterende wijze" den man, die door zij® moeizaam streven en door zijn rusteloozen arbeid zooveel heeft bijgedragen tot de vervolmaking van ons electrisch licht. Edison, dp uitvinden van de electrische gloeilamp, wier gouden jubi leum deze week gevierd wordt, heeft door middel van het Algem. Hbld. zijn bewondering uitge sproken over de vorderingen welke door ons vólk gedurende de laatste halve eeuw zijn gemaakt op alle gebieden van het menschelijk streven, ook op het gebied der verlichting dus. We kunnen; tevreden zijn met Edison's bewondering, maar gaarne zullen we ook zonder die bewondering hulde brengen aan den vernuftigen uitvinder, die zeker wel in staat is de vorderingen, welke' door ons volk gemaakt zijn naar waarde te schatten, hij, wiens geest heeft gezocht en gespeurd en,, gevonden op alle terreinen der natuurwetenschap pen. Voornamelijk in de groote steden wordt deze week aan Edison de welverdiende hulde gebracht. Of ons land de vergelijking met andere landen ten volle kan doorstaan op het gebied van dej door Edison bewonderde vorderingen,, is ietts dat we niet durven beweren. Maar, er zijn in ons land wel dingen, die onze eigene bewondering af dwingen. f Het verschrikkelijke moordgeval in den polder Blijdorp beeft de politie en justitie blijkbaar tot een intensieven arbeid omgezet, waarvan de re sultaten prachtig zijn, een arbeid waarvoor men zoo om de organisatie als om het succes, respect moet hebben. In korten tijd toch was over ons, land een net gespannen, door de geheime construc ties aan burgemeesters e.a. gegeven, een net, zoo secuur, dat de gelegenheid om door de mazen er van heen te glippen welhaast onbestaanbaar leek. Het resultaat is bekend. De vermoedelijke dader, althans de man, tegen wien vele aanwijzingen) zijn, is in Limburg, te Heerlen gesnapt. Of hij' inderdaad de dader is, zal nog moeten blijken., Voorloopig bleef hij ontkennen iets met den) moord uitstaande te hebben. Maar, aangenomen, dat hij den bedoelden moord niet op zijn geweten heeft, ook om andere feiten werd hij door de politie gezocht. De postvluchten naar en van Indië hebben de belangstelling van ons vólk, speciaal bij de Am sterdammers natuurlijk, die de koene vliegers! zien gaan en komen. Het eerste vliegtuig heeft de retourvlucht volbracht. Blijkens een interview dat door een der leden vau de bemanning aan het „Hbld." werd toegestaan is de,reis prachtig ge weest voor vrouwen en 'kinderen zou de reis door de lucht nog wat te vermoeiend zijn, ook omdat het nog wat behelpen is aan boord, maar overi gens gaat het uitstekend. Die vlieger, die een en ander aan het „Hbld." vertelde, de heer Smir- noTf had bij zijn aankomst te Batavia juist een. millioen kilometer gevlogen, dat is vijf en twin tig maal den omtrek van de aarde! Ofschoon het vliegen van en naar Indië prach tig gaat, zijn toch tegenspoeden niet uitgesloten. Bit is gebleken op den tocht van het vierde vlieg-i tuig, waaromtrent gemeld werd, dat het, op de; heenreis, in de buurt van Konstantinopel heeft' moeten landen, nadat het in den mist in aanra king was gekomen met een begroeiden heuvel. Heeds eerder was een storing in een der motoren geconstateerd. Volgens de eerste berichten moest het vliegtoestel gedemonteerd worden. De reis zou dus mislukt zijn. De kust, de groote vijand van de zeevarenden, is het blijkbaar ook voor de luchtvaarders. Door een commissie is dezer dagen rapoprt uitgebracht over hun zienswijze omtrent den aard der in ons land heerschende epidemie,) het z.g.n. alastrim. Blijkens dit rapport moet; de ziekte als echte pokken worden opgevat. On der meer zegt de commissie in haar rapport ook, dat aan invoering van eenigerlei vorm van ge dwongen vaccinatie wegens het encephalitisge- vaar niet valt te denken. Deafgeloopen Septembermaand is voor de schatkist weer een goede geweest. Voor de schat kist, dus eigenlijk ook voor ons allen, al hebben wij dan voor een zeer belangrijk deel gezamenlijk onder verschillende vormen de schatkist het fi- nancieele meevallertje bereid. De September maand van dit jaar bracht bijna vier millioen meer op, dan de gelijknamige maand van het vo rige jaar. En zoo ging het vrijwel van maand tot maand. Augustus bijv. bracht ongeveer drie en een half millioen gulden vooruitgang bij verleden jaar. Voor het reeds verloopen deel van dit jaar bedragen de inkomsten al twintig millioen meer dan de raming van het afgeloopen tijdperk was. Ein, de stijging betreft bijna de geneele linie. Hieruit mag geconstateerd worden, dat de econo mische toestand van ons land zich in stijgende lijn blijft ontwikkelen. Zooals we reeds vroeger meedeelden is er een sohelautomaat uitgevonden. Door de toepassing van de nieuwe vinding wordt het gedurig en on- noodig naar de bel loopen voorkomen, want de bel gaat slechts over, wanneer men een cent in de gleuf werpt. E® wie niet tot de bona-fide bel lers behoort, krijgt zijn cent niet terug. In ver band met de schelautomaten zijn nu ook z.g. postpenningen uitgevonden. De' bestellers toch moeten wel eehs een keertje bellen en met het oog daarop zouden ze altijd een goeden voorraad oenten moeten meedragen. Dank zij de uitvinding van de geelkoperen postpenningen kunnen ze de oenten thuis laten. Men zal vragen welk verschil er is tusschen het meedragen van eén aantal cen ten en het meedragen van een gelijk aantal post- enninpgen. Dat zal vermoedelijk in de waarde; zitten. Een besteller die belt, heeft niet altijd tijd te wachten tot opengedaan wordt (ofschoon, als er dan toch zooveel minder gebeld wordt)! kunnen de huismoeders, dienst- en belmeisjes voor ëen enkele keer wel eens wat vlugger loo pen misschien. En als de besteller niet kan wach ten, kan hij de cent ook niet terug ontvangen) Het zou in dit en dergelijke gevallen te veeL gevergd zijn het publiek zelf de oenten te laten terugbezorgen en, er zouden ook lieden kunnen zijn, die h.et terugbrengen van den cent op zijn beloop lieten en daar zou de Staat schpde bijv hebben. Daarom: postpenning, die voor het pu bliek geen waarde hebben. Vooralsnog meenen we is de sch,elautomaat nog niet algemeen in gebruik, wat ongetwijfeld de vele negotiemen- schen wel aangenaam zal zijn, die toch reeds door de bordjes„aan de deur wordt niet gekocht" al meer tegenwerking zullen hebben dan hun lief is. Zeer waarschijnlijk gaat men November, of in verband met de voorbereidende maatregelen een of meer weken na den eersten, een nieuwe verla ging der posttarieven in en wel voor brieven in binneulandsch verkeer. Het briefport vpor een brief beneden twintig gram wordt gebracht op zes cent en dan krijgen we een nieuw tarief van twaalf cent voor brieven met een gewicht van 20 tot 40 gram. Het minimumport voor monsters in binnenlandsche verkeer wordt verlaagd van vijf tot drie cent. Alle beetjes helpen! TWEEDE KAMER. Ambtenarenwet. Critiek op de houding van de Nederlandsche delegatie te Genève. Onzie verhouding tot België. De openbare behandeling van de zgn. ambtena renwet vordert, zooals te verwachten was, veel tijd Men is thans tot artikelsgewijze bespreking overge gaan en een groot aantal sprekers, te veel om op te noemen, voerden het woord. De critiek op het wets ontwerp betrof in de eerste plaats den 13 a 14000 arbeidscontracten. Het schijnt, dat er bij de aan stelling dezer personen nogal misstanden bestaan. Zoo werd er bv. aangehaald, dat in het arbeidscon tract van zulk een persoon is vastgelegd dat al leen de dwingende bepalingen van het Burgerlijk Wetboek voor hem gelden .terwijl hij niet de sanc ties ter verdediging van zijn rechten kan toepas sen. Het coalitierecht en het stakingsrecht bestaan voor hem niet. Hoe dit nu ook zij, alle kamerclubs interesseeren zich bijzonder voor deze menschen, welke belangstelling door de sociaal-democraten tot uiting werd gebracht in eenige amendementen. Het slot was, dat de minister van Justitie, mr. Don- ner verklaarde de ontwerpen, welke redelijkerwijs geregeld moeten worden, bij algemeene maatregel van bestuur geregeld zullen worden, waarmede men voorlooping tevreden was. In de tweede plaats zijn degenen, onderhevig aan krijgstucht, zooals mili tairen en marechaussees, het onderwerp van be spreking geweest. Het betrokken ontwerp bepaalt alleen, dat het formeele recht voor hen niet zal gelden, aangezien, aldus minister Donner, de ge- heele regeling van de disciplinaire straffen reeds voor de militairen is vastgelegd. Toen de minister had medegedeeld, dat de regeling der administra tieve rechtspraak voor militairen in voorbereiding was, trok de heer ter Laan (s.d.a.p.) zijn amende ment in, terwijl een amendement Marchant, strek kende om alle militairen onder deze wet te bren gen, met 53-29 stemmen werd verworpen. Door den soc. democraat van den Bergh, werd nog een poging gedaan om personen, in dienst van semi-publiekrechterlijke lichamen in den vorm van naamlooze vennootschappen, onder de werkings sfeer van de wet te brengen, maar hiervan moest minister Donner niets hebben en wel omdat het In gaan zou tegen de Grondwet. Men zou komen op een terrein, waarop men bij deze Wet niet moet zijn. Semi-publiekrechterlijke lichamen kunnen niet worden aanvaard. Met 54 tegen 15 stemmen werd het amendement van den Bergh verworpen. In het wetsontwerp werd voorgesteld de benoe ming der ambtenarengerechten door Ged. Staten te doen plaats hebben. Een amendement, dat zon der stemming werd goedgekeurd stelde voor de le den van de Ambtenarengerechten door den minister van Justitie te doen plaats hebben. Zooals gezegd, werd het aanvaard. Verworpen werd evenwel een, door den heer ter Laan (s.d.a.p.) van den heer Boon (v.b.) overgenomen amendement om aan de organisaties gelegenheid te geven haar wenschen door een aanbeveling kenbaar te maken. Over de door de Nederlandsche delegatie te Ge nève aangenomen houding schijnt men van ver schillende zijden minder te spreken te zijn. Bij het onderzoek der begrooting van buitenlandsche za ken in de afdeelingen der Tweede Kamer hebben tenminste verscheidene leden op die houding cri tiek uitgeoefend. Speciaal vond men minder juist het optreden van den heer Loudon ter gelegen heid van het voorstel van Lord Cecil om een snel leren voortgang der besprekingen over het ontwa- peningsvraagstuk te bevorderen. Hoe is op het oogenblik de Belgische kwestie? Is er binnen afzienbaren tijd overeenstemming te verwachten? Aldus luidden de vragen. Men meende, dat de medewerking van het Departement van Waterstaat inzake de Belgische kwestie, te wenschen overlaat. Het standpunt der Kamer inzake deze materie schijnt nog niet veranderd. Van een Moerdijkka naal moet men niets hebben en mocht België een herziening der verdragen van 1839 verlangen, dan dient België zich ook aan een uitspraak van het Hof van Internationale Justitie te hauden.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuwe Langedijker Courant | 1929 | | pagina 1