.Woensdagmiddag half 3 vergaderde bovenge- j
noemde Kamer ten stadhuize onder presidium
vaji den heer S.. W. Arntz. Secretaris de heer
D. J. Scheffel.
Afwezig de heeren Kuiper'en Oolthof met ken
nisgeving. Van de heeren Endel, de Baat, Blaau-
boer, Kluitman en Grondsma, is geen bericht van
verhindering ingekomen.
De voorz. opent devergadering met een woord
van welkom en deelt mede, dat deze vergadering-
de laatste va ndit jaar zal zijn. Tevens feliciteert
de voorzitter de herbenoemde'leden dezer Kamer.
Spreker merkt op, dat de stemming zonder strijd
is geweest, hetgeen door spre'ker wordt toege
juicht, daar eene gelijke verdeeling voor de ver
schillende branches, welke van belang zijn voor
dit district, thans behouden wordt. Spreker hoopt,
dat de benoemden hunne functies met dezelfde
gevoelens zullen waarnemen in de komende vier
jaren als dit de afgeloopen vier jaren geweest is.
Hierna worden de notulen der vorige vergade
ring d.d. 2 October 1929 ongewijzigd goedge
keurd en vastgesteld.
Ingekomen stukken.
Missive van het Departement van Arbeid, Han
del en Nijverheid, dat de Turksche Regeering
niet kan overgaan tot het verlagen der kanselarij
rechten, welke door het consulaat te Amsterdam
worden geheven.
b. Idem, dat de Noorsche Wet van 21 Juni
jl. op den kleinhandel op 31 Januari 1930 in
werking zal treden. Voor de handelspatenten,
waarvan handelsreizigers zich voor het doen van
zaken in Noorwegen moeten voorzien, zal voorl
aan 200 Kronen betaald moeten worden voor
iedere 30 dagen.
c. Idem, dat de uitwisseling der nota's heeft
plaats gevonden, waarbij de Spaansche en Ne-
derlandsche regeeringen elkaar meestbegunstiging
verleenen ,resp. voor de goederen uit de Spaansche
grondgebieden van de Golf van Genua ingevoerd-
in Nederland, Ned.-Indië, Suriname en Curacao
en -voor de Nederlandsche, Ned. Indische, Suri-
naamsche en Curacaosche goederen in de Spaan
sche grondgebieden van de Golf van Genua.
d. Idem, dat vanaf 1 Januari 1929 in Spanje
dezelfde invoerrechten worden geheven op kaas
geïmporteerd uit Nederland en uit ZZwitserland
en wel volgens het tweede tarief 1.50 peseta
goud per Kg.
e. Schrijven van het Gemeentebestuur van
Sehoorl aan de Directie'der Nederlandsche. Spoor
wegen met verzoek de dienstregeling op het baan
vak AlkmaarWarmenhuizen te versnellen en
tevens op deze lijn motorrijtuigen in dienst te
stellen. De Kamer betuigde aan dit adres ad-
haesie.
f. Antwoord van den Directeur van het Post
kantoor te Alkmaar op de door de K anier gestelde
vragen inzake de postbestelling te Alkmaar,
waaruit blijkt, dat door den Directeur-Generaal
der Posterijen nog geen beslissing is genomen.
Door den Directeur-Generaal is goedgevonden,
dat in den vervolge de post op Zondag door één
persoon kan worden afgehaald voor vcri^elvy^eiuU'
firma's, mits deze persoon hiervoor eene "nacht i-
ging kan overleggen, echter mag d4izc persoon^
er geen bedrijf van maken.
De heer Kolster acht het de beste weg, nu
Aan den Directeur van het postkantoor zal
verzocht worden de tijden der buslichtingen voor
de verschillende richtingen voor de belangheb
benden beschikbaar te stellen. Tevens zal de Ka
mer zich in verbinding stellen met den Inspecteur
ter verkrijging van verbetering van de uren van
eenige lichtingen der postbussen.
g. Dankbetuiging van de gemeente Oude Nie-
dorp voor de door de Kamer verleende subsidie
voor de verbetering van. de sluis' te Verlaat.
h. Schrijven, van de firma L'rans en Co. te
'sGravenhage, waarin de aandacht wordt ge
vraagd voor een driemaandsche reis naar Zuid-
Afrika voor het aankoopen van zakenrelaties
met dit land.
i. Schrijven van de. K. v. K. te Breda aan den
heer Chr. v. d. 'Heuvel, lid van 'de 2e Kamer der
Staten Generaal, waarin deze Kamer hare er
kentelijkheid betuigt voor de door hem gestelde
vragen aan den in. v. Waterstaat betreffende hel
gesprekkentarief op de locale telefoonnetten.
De heer Grunwald spreekt zijn sympathie uit
voor de krachtige handelwijze van de K. v. K.
te Breda. A
j. Adres van de K. v. K. te Leiden aan den
Minister van Waterstaat naar aanleiding van de
op 1 'Januari 19'30 in te voeren gesprekkentarief
op de telefoonnetten.
De voorzitter deelt mede, dat in dit adres ten
duidelijkste naar voren wordt gebracht, dat hel
voorgestelde tarief voor den handel zeer geschikt
is.
De heer Schmalz merkt op, dat de middenstand
meer getroffen zal worden door het tarief der
plaatselijke gesprekken, ondanks met Januari een
verhoogd tarief wordt ingevoerd "ten aanzien van
gesprekken binnen 'een bepaalden afstand. Het
wordt dus een extra belasting voor den Midden-
st.and.
De. heer Kolstar acht het de beste weg, nu
geen succes is verkregen bij den minister, zich
te wenden tot de verschillende fracties der Twee
de Kamer. l
Na eenige discussies wijzigt de heer Kolster
zijn voorstel, door het verzoek tot te fracties-
langs officieusen weg te doen.
Mr. Moens stelt voor, zich met een adres recht
streeks te wenden tot de Tweede Kamer.
De heer Ringers meent, dat alle Kamers van
Koophandel gezamenlijk een adres zullen richten,
waarvan wellicht meer kracht van uitgaat.
De heer Wagenaar deelt mede, dat „Koophandel'
iet tegen invoering is, daar vele plaatsen te berei
ken zullen zijn tegen een tarief van 10 cent.
De voorzitter deelt mede, dat het niet tegen dit
tarief gaat, doch tegen het locale tarief.
De heer Grondsma komt ter vergadering.
De voorz. zegt dat het adres van Leiden beoogt
het instellen eenre commissie om deze zaak te on
derzoeken.
Na een korte gedachtenwisseling wordt hierna
het voorstel-Kolster met algemeene stemmen aan
genomen.
Schrijven van het hoofdbestuur der Posterijen en
Telegrafie waarin de Kamer wordt verzocht hare
meening te kennen te geven inzake de invoering
van briefteyegrammen in het binnelandsch ver
keer, van den volgenden inhoud:
1. Overwogen wordt in het binnenlandsch ver
keer, bij wijze van proef gedurende den tijd van 1
jaar, naast de gewone telegrammen een goedkoo-
per soort telegrammen (z.g. brieftelegrammen) in
te voeren. Die telegrammen zouden per telegraaf
worden overgebracht naar het kantoor van bestem
ming aldaar niet door den telegraafdienst bij den
geadresseerde worden bezorgd, doch in de gewone
postbestellig worden opgenomen.
2. De regeling meer in het bijzonder is als volgt
gedacht:
AANNEMING: de aanneming kan geschieden op
alle kantoren gedurenden den gehelen openstellings
tijd. Aanbieding per telefoon en in giro is toegelaten
ADRES: adresseering door middel van een tele
gramadres is toegelaten.
INHOUD: de inhoud mag uitsluitend verstaanba
re taal bevatten.
OVERSEININGde overseining geschiedt na die
der volbetaalde en uitgestelde telegrammen.
BESTELLING: de aflevering geschiedt per gewo
ne postbestelling. Overseining naar stadsbijkanto
ren, tevens met postbestelling belast vindt niet
plaats. Aflevering door de post in postboxes is toe
gestaan.
BETAALDE DIENSTAANWIJZINGEN: de briefte
legrammen moeten boven het adres de betaalde
dienstaanwijzing Lt. dragen.
BIJZONDERE DIENSTEN: Toegelaten zijn:
RP (antwoord betaald.)
GP (post restante)
GPR (post restante aangeteeknd.)
TR (telegraaf restant.)
LX (geluktelegram)
FS (naseinen) alleen in het binnenladsch ver
ier.
Post
PR (post aangeteekend)
KLACHTEN: geen terugbetaling van seinkosten
zal kunnen geschieden bij verloren raken van een
brieftelegram na aflevering aan het postkantoor.
Overigens bestaat geen bezwaar tegen terugbetaling
bij rechtmatige klachten.
AANKONDIGEN: teegen de eindsluiting van het
kantoor van bestemming vindt aankondiging- plaats
ONBESTELBAARHEID: wanneer een aan de post
ter bezorging gegevn telegram door het postkantoor
ter plaatse van bestemming onbestelbaar wordt be
vonden en aan het eindtelegraafkantoor wordt
teruggezonden, zendt laatstbedoeld kantoor een no
ta van onbestelbaarheid aan het kantoor van af
zending. Na ontvangen inlichtingen, of zoodra mag
worden verondersteld, dat die inlichting zal uit
blijven, levert het eindkantoor het telegram hetzij
met hetzelfde, hetzij met een verbeterd adres we
der aan de post af. Kan het postkantoor ook na
verbetering van het adres den geadresseerde niet
vinden, dan behoort indien het postkantoor het
telegram weder terugzendt aan 't telegraafkantoor
door dit kantoor opnieu ween nota van onbestelbaar
heid te worden gezonden aan het kantoor van af
zending. Het telegram wordt daarna door het eind
telegraafkantoor weder afgegven aan de post, die
het verder op de voor onbestelbare brieven voor
geschreven wijze behandeld.
TARIEF: het tarief za lbedragen 7/10 van het ta
rief voor volbetaalde telegrammen, met opwaart-
sche afronding tot een veelvoud van 5 cent.
3. Wat het tarief betreft, zij opgemerkt, dat de
reductie althans bij telegrammen met een woorden
tal tot circa 25, zich voor een groot déél bepaalt
tot de kosten, welke de telegraafdienst uitspaart
door het niet uitvoeren van de bestelling. Bij tele
grammen met grooter woordental gaat de reduc
tie, bij toepassing van 7/10 van het tarief voor vol
betaalde telegrammen, meer boven het bedrag der
bestelkosten uit.
Verschillende leden zijn van meening dat het
tarief te hoog is.
De heer Schmalz zegt, dat deze brieftelegrammen
alleen worden bezorgd tenzij er postbestelling is,
terwijl expresse-bestellingen altijd worden bezorgd
Voorgesteld wordt aan het hoofdbestuur te be
richten dat de K. v. K. geen prijs stelt op de in
voering der brieftelegrammen daar het tarief te
hoog is ph weinigen hiervan gebruik zullen maken
_en telefoongesprekken en telegrammen meer effect
scjrteererv en het tarief der brieftelegrammen in
verhouding hiertoe veel te hoog is.
Tevens zijn aan deze brieftelegrammen groot be
zwaar verbonden ten aanzien van de onzekerheid
der tijdige bestelling.
Aldus wordt besloten.
Verzoek van de Nederl. vereeniging „de Rijwiel
en Automobiel-industrie" te Amsterdam om adhae-
sie te betuigen aan een door haar verzonden adres
aan de Tweede Kamer der Staten-Generaal inzake
de toepassing van de wegenbelasting.
Mr. Moens geeft een toelichting omtrent de toe
passing van bovengenoemde belasting ten aanzien
der wegenkaarten voor het maken van proefritten
waarvoor op een verlaging van den prijs dier kaar
ten wordt aangedrongen en wordt verzocht eenige
respijtdagen in te voeren. Tevens wordt bezwaar
gemaakt tegen de hooge belasting der motorrijwie
len, waarmede hoofdzakelijk bedoeld worden de
driewielige motorbestelwagens.
Besloten wordt adhaesie te betuigen.
Verzoek van het hoofdbestuur der Posterijen aan
den handel bekend te maken dat de machinale af
stempeling der brieven veel vertraging ondervindt
door de wijze van indeeling van de hoofden der
enveloppen.
Genoemd hoofdbestuur beveelt aan dat omslagen
worden gebezigd waarop ten behoeve van den post
dienst bovenaan een strook ter grootte van onge
veer 4 c.m. wordt opengelaten voor het plaatsen
van stempelafdrukken, het aanhechten van strook
jes voor aangeteekende en expresse stukken e. d.
Ter linkerzijde op den omslag kan desgewenscht
een strook worden gebezigd voor het aangeven
van naam, adres en verdere aanwijzingen van den
afzender. De omslagen welke de Post- Telegraaf-
en Telefoondienst bezigt, zijn reeds op deze wijze
ingericht overeenkomstig de voorschriften, welke
het Centraal Normalisatiebureau te den Haag voor
het gebruik van enveloppen heeft gegeven.
Voor het verkrijgen van een in dit opzicht meer
economische werkwijze bij den postdienst en ter
bevordering van de belangen van het publiek wordt
de medewerking der Kamers van Koophandel inge
roepen.
De heer Kluitman meent, dat de drukkerijen met
bovenstaande in kennis dienen te worden .gebracht
en haar cliëntèle bij eventueele bestellingen in de
zen geest adviseeren.
Besloten wordt dat door de K. v. K. een verzoek
zal worden gericht aan alle drukkerijen in haar
district.
Schrijven van het hoofdstembureau houdende
mededeeling van de benoemde leden der Kamer bij
de verkiezingen gehouden do. 6 November jl.
Wordt voor kennisgeving aangenomen.
Adres van de gemeente Sehoorl aan den Minis
ter van Waterstaat inzake de invoering van de nieu
we telefoontarieven met verzoek dit te willen onder
steunen.
In dit adres wordt gewezen op het groote belang
dat men zich op goedkoope en vooral doeltreffende
wijze van de telefoon kan bedienen in plaatsen
waar tuinbouw, bloembollenteelt alsmede pension-
bedrijf (bosch en zee) zich ontwikkelen.
Aangedrongen wordt geen kosten te berekenen
voor locale gesprekken en vorming van een streek-
net dat een ruimen kring bevat, omda: de land
en tuinbouwbelangen ten Zuid-Westen en ten Nrd.-
Oosten van Alkmaar één zijn. Doeltreffend is zeer
zeker langere uren van openstelling der kantoren
en gedurende het zomerseizoen ook des Zondags.
Is reeds behandeld bij punt j.
Adres van de K. v. K. te Vlaardingen aan den
Minister van Finantien met verzoek te willen be
vorderen, dat het zegelrecht voor kwitanties tot 5
'ordt verlaagd.
algemeene stemmen wordt besloten adhaesie
te betuigen.
Rapport van den heer Ch. H. Th. Schmalz, van ae
besprekingen van de afd. Kleinbedrijf der Kamer
omtrent de invoering van de Wet op de winkelslui
ting in verband met het werktijdenbesluit.
De heer Schmal^ deelt mede dat de betreffende
vergadering nog niet heeft plaats gehad daar de
behandeling in de Tweede Kamer waarschijnlijk
eerst in April tegemoet kan worden gezien en hier
in aanleiding is gevonden bovengenoemde verga
dering in het voorjaar te houden.
Verslag van den heer Chr. H. Th. Schmalz over
het door hem bijgewoonde Middenstandscongres te
Hengelo.
De heer Schmalz brengt een keurig gesteld ver
slag uit, waarvoor de voorzitter den spreker har
telijk dank brengt.
Rapport van den heer G. Nobel, voorzitter van
de onderwijscommissie der kamer, omtrent de cur
sussen Esperanto en Spaansche taal, alsmede voor
de opleiding tot wikelpersoneel.
Doordien de heer Nobel afwezig is, deelt de heer
Scheffel als lid dier commissiemede, dat de be
staande cursus in de Spaansche taal kon worden
voortgezet daar de leerlingen bereid zijn gevonden
het lesgeld met 10 gulden te verhoogen. Aangaande
de nieuwe cursus stelt de commissie voor hiermede
niet aan te vangen, daar hiervoor te weinig animo
bestaat,
Aldus wordt besloten.
Ook voor het Esperanto blijkt te weinig belangl
stelling te bestaan en wordt besloten deze niet aan
te vangen.
Naar aanleiding van de opleiding tot winkelper
soneel deelt de heer Scheffel mede, dat hiervoor
de voorbereidingen in vollen gang zijn en zal bin
nenkort een definitief rapport door de commissie
worden uitgebracht.
Mededeelingen van, den voorzitter inzake de
zittingen gehouden door de heeren J. M.Donker,
Seer. K. v. K. te Kaapstad en de heer M. J.
Fontein, Nederlandsche consul te Lagos.
De voorzitter deelt mede, dat bovenvermelde
heeren zitting hebben gehouden in het gebouw
der K. v. K. voor het verstrekken van inlich
tingen, waarvan een druk gebruik door belang
hebbenden is gemaakt.
Spreker brengt beide heeren voor hun arbeid,
welke van groot belang voor de handel is, harte
lijk dank.
De heer Scheffel brengt een woord van dank
aan de pers voor\hare medewerking in deze.
Benoeming commissie belast mét het, onderzoek
der geloofsbrieven van de nieuw benoemde leden
der Kamer.
De heeren Moens, Wagenaar en Slot worden
als zoodanig benoemd.
Ingekomen is een schrijven van de K,. L. M-,
waarin wordt medegedeeld, dat deze maatschappij
agent is geworden van de Compagnie Générale
Acro Postale te Parijs, waardoor eene geregelde
luchtpostverbinding wordt onderhouden met Z,uid-
Amerika.
U itgegane stukken
Rondvraag.
Dte heer Schmalz deelt mede, dat van den In
specteur der Directe Belastingen te Amsterdam
bericht is ingekomen, dat de weegbrug te Schagen
in dienst is gesteld voor de wegenbélasting.
De heer Hoogland verhfiugt zich er over, dat
blijkens het. interview tusschen ir. Ringers en
de Alkm. Courant, genoemde ingenieur ten stel
ligste rekent op de 'toezegging van de Rijkssub
sidie voor de kanalisatieplannen én tevens rekent
op de spoedige uitvoering van de twee zoo dik
werf besproken kanalen.
De beer Wagenaar vraagt inlichtingen omtrent
de frankeering bjj abonnement, welke door den
voorzitter worden verstrekt.
De heer Grondsma merkt op, dat door de Ka
mer van Koophandel een verzoek tot den Direc
teur van het postkantoor is gericht voor vlug
gere bestellingen, echter is dit thans niet het ge
val, doordat de aangeteekende stukken mede in
de bestellingen worden opgenomen, hetgeen op
onthoud veroorzaakt.
De voorzitter zegt, dat het laatste eene proef
neming is. Mocht echter blijken, dat dit werkelijk
oponthoud veroorzaakt, zal hieróp direct Worden
gewezen.
De heer Grunwald zegt, dat door den minister
een wet is ontworpen voor verlaging der rech
ten op suiker, die vermoedelijk door de Eerste
en Tweede Kamer zal worden aangenomen.
Spreker stelt voor een verzoek aan den Min.
te richten, dat van de in voorraad zijnde suiker
aan het einde van elk jaar en waarop reeds rech
ten zijn betaald, deze kunnen worden terugge
vorderd.
De voorzitter zegt, dat "hiertegen geen bezwaar
bestaat.
Niets meer aan "de orde zijnde, volgt, sluiting.
religieuse artikelen, Haarlem, Jansstraat 49,
thans te Amstelveen, R.c. Jhr. Mr. Strick van
kinschoten, Our. Mr. Silvain Groen, Haarlem.
19 Nov C. H. Meinburg, koopman, Haarlem,
Vefsp'rockweg 110, R.c. Jhr. Mr. Strick van
1.inschoten, Cur. Mr. L. V. Hoog, Haarlem.
19 Nov. P. Penning Sr., koopman, Heemstede
Oosterlaan 4, thans zonder bekende woonplaats,
R.c. Jhr. Mr. Strick van kinschoten, Our. Jhr.
Mr. de Savornin Lohman, Haarlem. 19 Nov.
Jan van der Jagt, -kantoorbediende, Heemstede,
Heerenweg 110, R.c. Jhr. Mr. Savornin Lohman,
Our. Mr. W, de Rijke, Haarlem. 19 Nov.
Leendert Kraak, mandenmaker, Hillegom, Tres
longdwarsstraat 9. R.c. Jhr. Mr. Strick van
kinschoten, Cur. Mr. J. Nieuwenhuijs, Haarlem.
Opgeheven wegens gebrek aan actief
18 Nov. H. de Lobel, Breskens. 18 Nov. L.
Versluijs, koopman, Middelburg. 18 Nov. Th.
A. Ei. Overeem Sr., Leiden. 19 Nov. W.
Kruijfl', Haarlem.
Vernietigd op grond van verzet:
19 Nov. H, S. de Reus, Weisen 'N.
Faillissementen in Nederland.
Plaatselijk Nieuws
OPGEGEVEN DOOR VAN DER* GRAAF Co. N.V.
(Afd. Handelsinformaties.)
Uitgesproken
14 Nov. J. Mulder, manufacturier, Fijgelshoven
R.c. Mr. Testa. Cur. Mr. Hensgens, Heerlen.
14 Nov. Th. .T. van Raaij, stoker, Nijmegen.
Hatertscheweg 154, R.c. Mr. J. H. H. van der
Grinten. Our. Jhr. Mr. N. van der Goes van
Naters, Nijmegen. 14 Nov. nalatenschap van
wijlen Berendina Sweers, Arnhem, R.c. Mr. J.
H. IT. van der Grinten, Our. Mr. A. A. H. M.
van den Grintden. Cur. Mr. A. A. H. M. Plochg,
Arnhem. 15-Nov. Hand. Venn. o.d. firma A.
v. Leeuwen Co., in liquidatie, Hilversum,
Kerkstraat 94a, R.c. Mr. H. J. Hulsmann, Cur.
Mr. J. O. van Kempen Amsterdam, Warmoesstr.
197—199. 15 Nov. P. H. W. Klop, lid van de
Vennootschap onder de fa. P. H. W. Klop en Co.,
Brouwersgracht 43, R,.c. Mr. O. W. Thone, Cur.
Mr. v. d. Krone, Amsterdam, Keizersgracht 405.
18 Nov. D. L. Lansen, koopman, Goes. Rlc.
Mr .A. v. d. Hoop, Cur. Mr. Ph. Ri. Hugenholtz,
Goes. 18 Nov. A. Roovers, timmerman, Ter
Neuzen, Ri.c. Mr. J. H. Bybau. Cur. Mr. G. Ti-
ychelman, Terneuzen. 18 Nov. J. A. M. Mar-
cussen, Den Haag, Joseph Israëlsplein 1. R.c.
Mr. Dr. W. Pick, Cur. Mr. H. L. Romeijn, den
Haag, Oude Meistraat 12F. 18' Nov. S. Leene,
vischhandelaar, den Haag, Fahrenheitstraat. 254
R.c. Air. A. S. Rueb, Cur. Mr. J. F. R. Rutgers,
den Haag, Koninginnegracht 11. 18 Nov. J.
van der Bijl. graanhandelaar Aerlanderveen, ge
meente Alphen, Stationsweg 4, R.c. Mr. J. C.
van der Burcht van Lichtenbergh, Cur. Mr. J. A
R.isseeuw, Alphen. 18 Nov. J. Jacobs, ma
kelaar in assurantiën, Scheveningen, Luijkerstr.
12, R.c. Air. J. H. van I.aer, Cur. Mr. L. Lin
deboom, den Haag, Parkstraat 12. 18 Nov.
Adrianus van der Park, bloembollenhandelaar
en kweeker, Egmond a. d. Hoef, gem. Egmond-
Binnen ,R.c. Mr. N. Muller, Our. Mr. A. Séhenke-
veld, Alkmaar. 19 Nov. A. Bleker, 'koopman in
INSTITUUT VOOR ARBEIDERS
ONTWIKKELING.
Alhier trad op de heer W van der Vall, met
het onderwerp Troelstra's Wording". Dat de
spreker hier een goede bekende was, was op te
maken uit de flinke' belangstelling. Het was dan
ook een gelukkige gedachte van het' bestuur om
den heer v. d. Vall dit onderwerp te laten be
handelen. De heer v. d. Vall namelijk is zelf
ingeburgerd in Groningen en Friesland en spre
ker verklaarde dan ook dat het voor ieder ander
dan een Friesch niet mogelijk was de figuur van
P. J. Troelstra naar waarde te begrijpen. SprV
immers had in dezelfde plaatsen z'n jeugdjaren
doorgebracht als Troelstra. Wanneer Troelstra
dan in zijn boek „Wording" zijn jeugdleven en
het leven zijner oüders-voorouders beschrijft, dan
kan spr. zich daar zoo goed in verplaatsen, om
dat, hij de omgeving, die zooveel verschilt van
de onze ten volle kent.
De grootouders van Troelstra waren in den
tijd van Napoleon welgestelde boeren. Zooals be
kend, bracht de Napoleontijd een crisis in de
Friesche boerenstand. Velen geraakten hun ge-
heele welvaart kwijt. Zoo ook Troelstra's groot
ouders. Hij werd van zijn boerderij verjaagd en
werd werkman. Zoo iemand staat dan echter
a.h.w. met twee linkerhanden in het leven. Tol
overmaat van ramp vertilde hij zich en op 47
jarigen leeftijd stierf hij, z'n vrouw met drie
kleine jongentjes en 50 centen handgeld achter
latende.
Troelstra's vader moest op zesjarigen leeftijd
reeds meehelpen het brood te verdienen. Op dien
leeftijd moest' hij al oorijzers poetsen bij een
goudsmid. Tot zijn 9e jaar ging hij naar school
Een leveft van armoede stond hem niet aan, en
diés l>esloot hij rijk te worden en heel kna.j)
Inderdaad gelukte hem dit. Hij werd later een
zeer welgesteld man en daarbij flink ontwikkeld.
Hij was een self made man geworden, maar
daarbij ook een hard^jnan. Zijn weetgierigheid
maakte dat hij, de strenge calvinist, een vrijden
ker werd. Niet in de beteekenis van een atheïst
d.i. iemand die Gods bestaan ontkent, maar'ie
mand die zijn éigen gedachten er op na durfde
houden, zonder deze te laten voorschrijven. Troel
stra's ouders waren zeer godsdienstig. Spr. ci
teerde een paar episodes uit de liefdesbrieven
van Troelstra's ouders, waaruit bleek dat zij
hun correspondentie in hoofdzaak wijdden aan
den godsdienst en wat daarmede in verband
stond.
20 April 1860 werd Pieter Jelles Troelstra
geboren. Op elfjarigen leeftijd verloor hij zijn
moeder. Een ieder die zijn moeder vroeg verloor
zal weten wat dat beteekent. Hij hunkerde naar
liefde en was dankbaar wanneer hij een hartelijk
woord ontving. Als student in Leeuwarden
maakte hij geen uitzondering wat grappen en
kroeglevefl betreft. Geheelonthouders bestonden
er in die dagen onder de studenten niet. Toch
waren de omstandigheden gunstig voor hem. Al
schooljongen dweepte hij met groote mannen en
als men hem vroeg wat hij later moest worden,
luidde het antwoord steeds kort en bondig
Luther!" Later was het 't boek „Max Have
laar" van Mjultatuli dat in die dagen grooten
opgang maakte. Op 19-jarigen leeftijd hield hij
een lezing die zijn gehoor in verbazing bracht en
spoedig daarop bond hij den strijd aan tegen" on
tucht en chanteuses.
Troelstra, die voor rechtsgeleerde studeerde,
verdedigde reéds vóór hij gepromoveerd was een
groep landarbeiders. Fa- was nl. een crisis onder
de bouwers van vreemd graan. De bouwers lieten
dit echter drukken op de arbeiders, door hunne
loonen te verlagen." Toen ontstond de landarbci-
dersbond. Kort daarop geeft hij zich op als lid
der Volkspartij. Dit veroorzaakt een conflict met
zijn vader, die deze richting heelemaal niet if
toegedaan. Wanneer Troelstra dan toch volhoudt
weigert zijn vader hem verder alle geldelijke)'
steun en dreigt voor de zoon dus de kans, niet
te kunnen afstudeeren. Toch blijft hij zijn begin
sel getrouw, klemt de tanden op' elkaar ten slaagt
T.och, hoewel lid van die Volkspartij, onthoudt hij
zich van politiek: Wel echter sprong hij steeds
in de bres, wanneer hij meende dat onrecht ge
schiedde en gewoonlijk bracht hem dit niet veel
op, daar het meestal de arme menschen ware"
die hij rechtskundige bijstand verleende. De m|
met de groote talenten, die er mee gewoekerd
heeft, maar deze talenten stelde in dienst 'der ge'
meenschap, uit liefde voor de armen en verdruk
ten. Hij wilde het licht brengen, ook in de harte"
der armen. Met zijn groote talenten had hjf
een weelderig en gemakkelijk leven kunnen 1?'
den, maar hij verkoos; de strijd en de dienst aa"
de opbouw der gemeenschap.
'Thans ligt de leider der socialistische bewegiG'
op het ziekbed, en is hij uitgestreden, maar m"'
groote voldoening kan hij op zijn levenswerk
terugzien.
Mochten wij allen dezen mepsch navolgen
onze roeping getrouw blijven en het werk d»'
wij voelen te moéten doen, trachten te volbre"'
gen, zonder eerzucht, maar uit naastenliefde
