1
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No. 152 telefoon intercommunaal no. 52. DINSDAG 24 DECEMBER 1929
38e Jaargang
Bedacteur I. H. KEIZER. Bureel Hoordscharwoude.
i.i5. Uitgave: Firma I. H. KEIZER.
Kerstfeest,
Wegens het Kerstfeest verschijnt
ons volgend nr. Zaterdag 28 Deo.
Vrede op aarde
Firma R. J. HOUWING
MIEHT I IEL. 644 ALKMAAR
Vertrouwen in het volk.
Van over de grenzen
Gesprongen Handen
NIEUWE
LANGEDIJKER COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
ADVERTENTIEN
Van 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
De Uitgeefster.
Kerstmis 1648. En nog wist men in het dorpje,
ver van de bewoonde wereld gelegen niet, dat
na 30-jarigen oorlog in October de vrede ge-
teekend was! Wie naar het land moest, nam zijn
maatregelen. Om beurten droeg men bet geweer.
Alvorens aan den arbeid te gaan, werd de omge
ving doorzocht. De één werkte, de ander stond
op wacht.
Nog de laatste dagen had men gewapenden ge
zien, maar men had ze kunnen verdrijven. Of het
afgedwaalde soldaten dan wel roovers waren wist
men niet.
lederen Zondag bad de .geestelijke om den vrede
en liet dan een daarbij passend lied zingen.
Slechts de oude zieke moeder van den nacht
waker geloofde nog in de vredesboodschap. Vijf
jaar geleden, op een winterdag, hadden ze haar
man thuis gebracht. Voorbijtrekkende roofridders
hadden hem moedwillig doodgeschoten, toen hij,
op een omgevallen boom gezeten, rustig zijn
brood opat. Hoe kon God dit hemeltergend on
recht gedoogen. Ze had God vervloekt en gezwo
ren niet meer het avondmaal te nuttigen, zoo
lang er oorlog was.
„Morgen is het Avondmaal in de gemeente,
moeder!"
„Is er vrede in het land?"
Treurig schudt de nachtwaker het hoofd.
„Dat beleven wij niet meer, moeder; u niet,
en ik niet!"
De nachtwaker gaat de deur uit en zijn zoori
neemt zijn plaats in bij het l>ed.
„Ik zal naar de stad gaan, grootmoeder, en
vragen of er vrede is. Morgen vroeg ben ik
weer thuis."
„Ja, ga naar de vrouw van den deurwaarder.
Ze is mijn petekind en heeft als bruidsschat een
zilveren zoutvaatje van mij gekregen. Als bewijs,
dat er werkelijk vrede is, zal ze je dit geven."
De nachtwaker herneemt zijn plaats bij de,
stervenssponde.
„Waar is de jongen?" fluistert hij.
„Op het oogenblik is hij in/ de stad."
„Is hij naar de stad gegaan?"
„Ja, hij zal vragen of er vrede is."
„Moeder!" schreeuwt haar zoon, ,,'ife wegen
zijn zoo onveilig. W,anneer er iets met hem ge
beurt, draagt u daarvan de schuld!"
De zieke mompelt iets onverstaanbaars. Zie
klappertandt.
Als Orion even boven de schuur uitkomt, staat
de nachtwaker op en verlaat zwijgend de kamer.
Bij den grooten grafheuvel staat hij stil. Hier lig
gen er zeventien, die in twee dagen aan pest ge
storven zijn. Ook een vrouw met hare twee meis
jes. Het derde heeft het krijgsvolk meegenomen...
Nooit teruggekeerd!
Juist als hij verder wil gaan, komt een groote
gestalte de dorpsstraat af. Zijn hart juicht
zijn jongen!
„Vader, haal dadelijk de geestelijke, grootmoe
der krijgt het avondmaal! en fluisterend voegt
hij er aan toe: „Er is vrede!"
Geestelijke en nachtwaker treden de kamer der
stervende binnen.
„Er is vredewilt u thans het avondmaal
vraagt de eerste. Angstig zoekt de vrouw met de
oogen.
„Waar is het zoutvaatje?" fluistert ze.
„Ze is krankzinnig geworden fluistert de
nachtwaker.
„Ik wil
„Wat is er moeder?"
„Ik wil zóó sterven!"
De deur gaat open en wankelend treedt de
kleinzoon binnen. Zijn kleeren zijn gescheurd, zijn
borst vertoont teekenen van geweld. Men wil
hem naar een leunstoel brengen, maar hij wijst
naar het bed zijner grootmoeder. TEiij tast naar
haar hand en wanneer hij deze gevonden heeft,
drukt hij eT een voorwerp in.
„Hier grootmoeder; ik breng u de groeten van
petekind en het laat u weten, dat er vrede is.
Hier is het zoutvaatje als bewijs der waarheid."
De stervende betast het zoutvaatje. Haar ge
zicht klaart op.
„Go'd zij dank, vrede, vrede!"
De doodstrijd begint/maar hij is niet zwaar....
De geestelijke knielt. Allen volgeir zijn voor
beeld
„Eere zij God in den Hooge..." heft de geeste
lijke aan.
Men huivert.... De geestelijke heeft met luider
stemme gesproken.
Hij vervolgt. Bein en klankvol als klokgelui
klinkt het door de kamer.
En vrede op aarde, in de m'enschen een
welbehagen!"
Het valt niet te ontkennen, dat in ons land de
Volksvertegenwoordiging nimmer populair is ge
weest. Niet alleen in de laatste jaren, doch ook
vroeger was algemeen de klacht, dat zoo menig
maal wetten werden uitgevaardigd, welke het volk
in zijn groote meerderheid niet begeerde. Inderdaad
stond ons Parlement altijd te ver van ons volk,
waardoor de balngstelling van een toenemend deel
vrijwel geheel gedoofd werd.
Het middel, om het volk meer te betrekken in
het bestuur van het land, is gelegen in het referen
dum, gelijk het reeds in andere landen met succes
werd toegepast, met name in het democratische
Zwitserland.
Het voorstel, bij de laatste grondwetsherziening
gedaan, om aan het referendum, de schriftelijke
volksstemming over bepaalde aangenomen wetten
een plaats te geven in de grondwet, heeft geen
meerderheid kunn enbehalen. Degenen, "die het re
ferendum afwezen, wenschen blijkbaar volledige
vrijheid te behouden voor de politieke partijen, met
als gevolg een groote macht van de partijleiders.
Dit nu kan allerminst democratisch worden ge
noemd: de kern van democratische politiek schuilt
toch hierin, dat men vertrouwen stjelt in het volk,
d.w.z. nietin één bepaalde klasse of groep, maar in
het volk in al zijn geledingen, in de krachten die
daar tot ontwikkeling komen. De ware democraat
moet bereid zijn, aansluiting te zoeken bij wat uit
het volk van onderen opkomt. Eenheid te brengen
in datgene wat uit alle groepen, klassen, richtingen
en gedachten voortkomt. Het is juist het tegendeel
van democratie, wanneer men de eigen overtuiging
met hulp van den Staat, door middel van de wet,
van bovenaf aan hél volk wi opleggen. Immers,
men schuift dan de velerlei krachten die in de
natie sluimeren, ter zijde, en heerscht dan door
dwang over het volk, dat zich wetten ziet opgelegd
welke tenslotte alleen een minderheid begeert. Dit
nu is met elke democratische gedachte ten eenen-
male in strijd.
Het referndum nu is het bij uitstek aangewezen
middel om deze gevaren te keeren. Bij de schrifte
lijke volksstemming over een bepaalde wet kunnen
alle partijen hun standpunt toelichten, zoodat de
burgers het vraagstuk kunnen zien in het verband
van alle belangen. Voor een goede staatkunde is
vooral in een land als het onze, met zijn sterke
politieke verdeeldheid, de volksuitspraak onmisbaar
Het referendum zal het Parlement nader brengen
tot het volk, zal de publieke belangstelling doen
toenemen, en zal werken als een bederfwerend ele
ment in de politiek, welke toch reeds zoo gesmaad
wordt.
Zoo ligt dan aan het referndum een inderdaad
gezonde democratische gedachte ten grondslag. Het
is te hopen dat dit democratische beginsel in ons
staatsbestel spoedig de plaats zal innemen welke
het verdient.
PRaaiseRijk Nieuws
ZUIDSCHARWOUDE.
In de kolfbaan van den heer D. Rijper werd de 2de
ronde gespeeld van den match, die door de Langedij
ker kolfclubs is georganiseerd en welke om de beurt
door een der afdeelingen A en B gespeeld wordt
in de verschillende kolfbanen aan den Langendijk.
Heden waren het de afdeelingen B welke den vreed
zamen kamp tegen elkander aanbonden:
We laten hier den uitslag volgen:
„Op Maat" Zuidscharwoude
P. Langedijk 130 punten, P. Goet 186, A. Boon
116, C. Berkhout 160, J. Zijp 141, P. van der Welle
96, totaal 829 punten.
„Gezellig Samenzijn" Zuidscharwoude:
W. Kuin 132 punten, J. de Wijs 141, P. Bruin 112,
J. Bruin 152, Th. Vroling 160, Jb. Kraakman 98,
totaal 775 punten.
„Volharding" Oudkarspel.
D. Plakman 114 punten, K. Kat 99, C. Blokker 81,
L. Stokman 110, C. Plakman 95, F. Moeijes 92, to
taal 591 punten.
„Ons Genoegen" Noordscharwoude:
D. Bakker 141 punten, J. Hink 122, W. Bakker 102,
F. Blauw 104, Sj. Maakal 117, Chr. Olthoff 121, to
taal 707 punten.
„V riendenkring" Noordscharwoude.
L. Dekker 127 punten, J. Bakker 129, G. Deute-
kom 140, S. Timmerman 168, C. Kuiper 136, K. Lan
gedijk 161, totaal 861 punten.
Opgemerkt zij nog, dat „Onder Vrienden" te Oud
karspel geen B-klasse heeft, waarom er 6 A-klas-
sen en slechts 5 B-klassen in de baan komen.
BROEK OP LANGENDIJK.
De heer J. H. Enters, onderwijzer aan de Chr.
school alhier, is als zoodanig met ingang van 1
April 1930 benoemd aan de Marnixschool te Haar
lem.
BROEK OP LANGENDIJK.
Gekozen tot diaken in de Ned. Herv. Kerk de hr.
J. Kostelijk Bak en tot ouderling Jb. Vroegop Jz.
OUDKARSPEL.
De bazar die ten bate van de voetbalvereeniging
D.T.S. op touw is gezet begint al meer en meel
de vervolmaking te naderen.
De voorbereidingen, die aan de organisatie voor
af gaan, verkeeren thans in een stadium van uit
gebreidheid, dat spoedig zal moeten worden begon
nen met de inwendige werkzaamheden, nl. het in
richten van de zaal van den heer C. Vis tot „Ba
zar."
Er is en er wordt natuurlijk ook nog naar buiten
gewerkt, en we mogen gerust zeggen, dat deZe
Werkzaamheden met succes worden bekroond.
De alom zoo bekende naam van D.T.S. draagt ze
ker hiertoe het zijne bij, want de er spreekt waar
deering uit de vele gaven die binnen komen.
De diverse commissies vergaderen houden voe
ling met het hoofdbestuur on omgekeerd.
Plannen ter uitvoering voorgedragen werden ook
goedgekeurd en alras zal men kunnen ontwaren wat
er alzoo zal worden gedaan om deze bazar tot een
der meest aantrekkelijke te maken.
Wij moeten natuurlijk ook nog voor volgende
verschijnende nrs. iets bewaren, om maar weer
steeds opnieuw de aandacht op deze bazar te kun
nen vestigen. Daarom publiceeren wij thans een
„gedeelte" van de lijst van schenkers en schenk
sters:
Onderstaande adressen deden hun bijdrage reeds
toekomen aan het Hoofdbestuur c.f deden daartoe
Noordscharwoude: N. L. Courant E. de Boer
L. Huigen Jb. F. de Boer K. Boeit.
Oudkarspel: F. Beijssens C. Rootjes J. Slik
ker G. Hart C. Vennik Jb. Blokker H.
Mooij D. Kist W. Verkroost Gelder.
Alkmaar: firma Holsmuller Spaanier en Co.,
Ko Botteman Aardenburg de Raat J.
Bulthuis S. Trijbetz C. Oudes Jac. Kuyt
Firma Spruit en Leijers H. en L. Heeger B.
Willers H. van Gijzen en Co. B. J. Schuiff
Buers Marchand A. Englander J. Metz
E. W. Vet Nieuwkuyk A. Doets Du Crocq
G. Geus Firma Jung en van der Hoek.
Amsterdam: Overman P. J. van den Brul.
Ook van vele particulieren werden ons de goede
ren toegezonden en werden toezeggingen gedaan
of een geldelijke bijdrage geschonken.
Zooals reeds boven door ons werd gezegd, we moe
ten wat voor later ook iets bewaren en zullen in ons
Zaterdganummer wederom een lijst van schenkers
(sters) plaatsen.
ZUIDSCHARWOUDE.
Door de gladheid van den weg reed een werkauto
van het Provinciaal Waterleidingbedrijf, die moest
uitwijken voor een andere auto en daardoor slipte
in de etalage van den manufacturier Verweel Voo-
ren. Het glas werd geheel versplinterd en ook het
kozijn werd ingedrukt.
NOORDSCHARWOUDE.
Onder verwijzing naar de in dit nr. voorkomende
advertentie vestigen wij er de aandacht op dat op
den lsten en den Kerstdag door de Centraal Bios
coop een uitermate mooi filmwerk zal worden ge
geven getitel „de Prinses van het Lunapark."
Wij raden een ieder aan vooral deze rolprent te
gaan zien.
Voor den Nieuwjaarsdag heeft de directie beslag
kunnen leggen op het meestrwerk „Tien dagen die
de wereld dene wankelen."
Een machtig filmwerk met niet minder dan
120.000 medespelenden, onder de massa-regie van
Elsenstein.
Deze film werd in Hammersteins Theater, te
New York in beslag genomen.
DRAISIM-vanVALKEMBURG'S-
•jLEVERTR
LEEUWARDEN-
Heeft de Fim-Film zich ontzaglijke moeiet en of
fers getroost om deze grootste aller superfilms voor
het Nederlandsch publiek machtig te kunnen wor
den deze zelfde moeite heeft de directie van de Cen
traal Bioscoop zich getroost om dit meesterwerk in
haar theater te kunnen geven.
Men leze de aankondiging in ons volgend nr.
In het Russisch-Chineesch conflict is thans een
overeenkomst bereikt, waarmede tenminste deze
duistere plek in de toch al niet stralenden politie-
ken hemel lichtelijk opgeklaard is. Te Chabarowsk
vonden sedert eenige weken onderhandelingen
plaats tusschen de Sovjetregeering, vertegenwoor
digd door Simanowski, en de Chineezen, gepresen
teerd door den diplomatieken commissaris Tsai
Deze onderhandelaren hebben een protocol opge
steld en onderteekend, waarbij de status qou ante
volkomen wordt hersteld, zoodat dus zeer veel bloed
vergoten en geld, d.w.z. economische kracht ver
spild en versmeten is, om ten slotte op het zelfde
punt terug te komen, waar men oorspronkelijk van
is uitgegaan. Dit protocol is Maandag geratificeerd.
Er kan dus thans geconstateerd worden, dat de
eerste poging die de Chineezen deden om hun ge
bied van buitenlandsche invloeden te zuiveren, vol
komen mislukt is. Wat hiervan die gevolgen zullen
zijn in verband met de verdere Chineesche plannen
op dit terrein, o.a. het opheffen der exterritoriali-
teitsrechten dg: groote mogendheden, valt natuur
lijk niet onmiddellij te zeggen, hoewel het ten zeer
ste waarschijnlijk is, dat, vooral waar de binnen-
landsche orde en rust in China nu niet bepaald
Arcadisch genoemd kunnen worden, ook hier niet
veel succes te behalen zal zijn voor de Chineesche
nationalisten.
Het Volksreferendum tegen het Young-plan in
Duitschland is radicaal mislukt. Voor de stemming
bestond een verheugend gebrek aan belangstelling
zoodat hiermede wel duidelijk bewezen is, dat de
Hugenberg-kliek, ondanks het vele leven, dat zij in
de brouwerij pogen te scheppen, toch niet veel weer
klank bezit bij ae landgenooten, die gelukkig nog
niet geheel ontbloot zijn van redelijk denkvermogen
De aanvaarding van het Plan-Young in Duitsch
land is nu verzekerd, de liquidatie van den oorlog
kan voortgang hebben al moet erkend worden
dat deze voortgang een slechts minimaal snel tem
po heeft en tot stand komt meer ondanks de heeren
politici dan wel dank zij. De redevoeringen klinken
altijd zeer fraai en ontroerend, de ons voor oogen
gespiegelde idealen en vlammende leuzen zijn im
mer hartverheffend, alleen het hemd blijkt, wan-
nee rhet er op aan komt nog altijd nader dan de
rok en wantrouwen naar binnen en naar buiten
een onuitroeibaar politiek kwaad.
In Egypte is thans een einde gekomen aan den
wantoestand, die ontstaan was door den dictato-
rialen staatsgreep van vorig jaar. Het parlementair
regiem is weer geheel hersteld, hetgeen wil zeggen,
dat de meerderheid des volks inderdaad als meerder
heid in het parlement vertegenwoordigd is. Deze
meerderheid de Wafd, zal thans moeten beslissen
over het al of niet aannemen van het verdrag dat
Engeland onder de Labourregeering in Augustus jl.
Egypte heeft aangeboden, de Engelsche troepen te
rug te trekken naar het Suezkanaal, het herstel
len in den Soedan van het voormalige Engelsch-
Egyptische samen bstuur, consulaire rechtspraak
en vrijheid van belasting voor buitenlanders vervan
ging van den hoogen commissaris door een ambas
sadeur en het steunen van de Egyptische candida-
tuur voor den Volkenbond.
De moeilijkheid is nu, dat dit verdrag veel meer
aanbiedt, dan Engeland ooit te voren bereid was
aan te bieden, doch teyens minder dan de Wafd
ooit altijd geëischt heeft. De Wafd staat dus tus
schen twee vuren. Aanvaardt zij het verdrag, dan
zal pas goed blijken in hoeverre de partij een ho
mogeen geheel was, niet alleen samengehouden
door een aantal eischen, t.o.v. Engeland, doch te
vens door constructieve principes. Wijst de partij
het verdrag af, dan zal haar levensduur waarschijn
lijk niet van al te langen duur zijn. Het zal ons
benieuwen welke keuze hier getroffen zal worden.
Want Egypte is belangrijker, en wordt belangrij
ker, dan veelal wordt gemeend.
Ruwe Huid Schrale Lippen
Winterhanden Wintervoeten
Doozcn 30-60 «n 90 ct. Tube 80 ct. Bij Apoth
