i
Stemmingsbeeld ui< Groentenland
De jaarwedden
I-«|I
li! f
1
1
I
2
i
1
Zooals afgesproken, begin ik ditmaal met een
korte bespreking van het mij toegezonden jaar
verslag van de Provinciale Commissie uit de
Tuinbouwveilingen in Noord-Holland.
Levendig kan ik me voorstellen, dUt het den
i Voorts dankt spr. den heer W„ J. Smit, die zoo
bereidwillig was de begeleiding op zich te hemen.
Nauwelijks had Boris Lensky het tooneel be-
1 treden of een krachtig applaus verwelkomde den
1 solist. Het programma, vermeldde; a. Legende van
j j i Wieniawskv, b. Fantasie op het bekende K.erst-
yan den Vierbond; verwaarloozen we desnoods Naflht„ yan |oris Lensk c. La
de producten uien en peen, en Bepalen we ons j F<mtaino Fautastique van Boris Lensky.
j De aanwezigen geraakten alras onder de beko
ring van dit fijngevoelige, diepgaand snarenspel.
Nemen we nu alleen maar eens het kwantum
derhalve maar bij kool.
nevenaig nan L ui» JStellen we het aantal verzenddagen tot 1 Mei yan flu 11]ngevoeuge, aiepgaanu snarenspel.
opsteller eigenaardige moeilijkheden bezorgt, om (waarop toch zeker met t oog op de oogs i w heerlijke melodieën weet deze kunstenaar
i -ij rlo \'or>\xrQ rm A p Ira.qagjV <|p Irnol hftnOOTt.' t.P, Z11T1 V6T- ii i i
aan zijn instrument te ontlokken en met een
een jaarverslag uit te brengen, op een tijdstip, de verwarmde kassen, de kool behoort te zijn ver
dat zes volle maanden ligt na het afsluiten van zonden) op honderd.
het boekjaar.
Immers wordt eind Diecember verslag uitge
bracht over een boekjaar, dat eindigt °P 30
Juni '29. 't Zal misschien op administratieve
moeilijkheden stuiten, om de data te verande
ren; zoo dit geen groot bezwaar oplevert, zou het
m i. toch aanbeveling verdienen het boekjaar b.v.
te beginnen met 1 Mei. 'tGroote voordeel zou
zijn, dat een juister overzicht over de financiëele
uitkomsten van het Noordhollandsche tuinbouw
bedrijf werd verkregen, dan had men een "betere
kijk op de uitkomsten van een jaarseizoen; zoo
als het nu is, zijn in' de cijfers bedragen van twee
seizoenen opgenomen.
Tk'Begrijp volkomen de opmerking van den
verslaggever; ,,'kWord beinvloed. door den toe
stand der bedrijven op Beden, die verre van roos
kleurig is. En toch is de toekomst van mijn be
cijfering gunstig, ftl/2 millioen toch is de omzet
in dit boekjaar hooger dan in 't vorige. Ga ik op
die gegevens door, dan is dit in flagranten strijd
met 't oogenblik; waarop dit verslag door mij
wordt opgesteld."
Ddt verschijnsel kan telkens optreden, zoolang
men vasthoudt aan een .boekjaar dat loopt van
.1 Juli tot 30 Juni.
Natuurlijk is deze opmerking van onderge- j
schikt belang, meer waarde heeft de opsomming
van de verschillende werkzaamheden, door de
Prov. Commissie in het afgeloopen jaar verricht, j
En die zijn veel en velerlei, als reclame voor het j
Noordhollandsch product, voor welk doel de Pro- j
vincie de volle toegezegde som van f 10.000 heeft
bijgedragen, waaruit kan opgemaakt, dat de tuin
bouwers zelf ook f 10 mille beschikbaar stelden.
Immers heeft het Provinciaal bestuur toegezegd,
eenzelfde bedrag als "de belanghebbenden te four-
neeren, tot een maximum van f 10.000.
Een zeer goede reclame is gemaakt voor 't ge
bruik van tomaten in onze Provincie, nl. te
Purmerend, Medemblik en Alkmaar, 't Wil me
voorkomen, dat deze vrucht nog veel te weinig-
bij de burgerij is ingevoerd; in massa's gezinnen
is de tomaat geheel onbekend.
kien luxe mag dit product, gezien de zeer lage
prijzen nu al twee jaar aan één in het volle sei
zoen niet meer heeten.
Verder is schitterend geëxposeerd jioor de Pro
vinciale Commissie op de tentoonstelling te Ut
recht; daar was de N.-H. inzending de clou van
de expositie.
De financiëele resultaten van de demonstratie-
bedrijven waren niet gunstig, men bedenke, dat
hier gesproken wordt over het eerste exploitatie-
jaar dier instellingen. Naar mij is verzekerd,
draagt de Provincie in het eventueel tekort bij
voor 75 pCt.
Het, ongunstig resultaat (reeds eerder wees ik
er óp) is niet veroorzaakt door het mislukken
van de cultures, doch 'eenig en liitsluitend te wij
ten aan voldoende prijzen.
Gememoreerd wordt het teleurstellend resul
taat verkregen met de teelt van reuzébloemkool-
zaad in Italië.
Voor 1930 zal meer zaad beschikbaar zijn, wat
verblijdend kan worden geacht. Dezen zomèr heb
ik.op verschillende plaatsen bij de tuinbouwers
geïnformeerd en hen gevraagd, hoe ze over de
bloemkool uit het Italiaansch zaad verkregen,
oordeelden. Dit oordeel luidde onverdeeld gunstig,
frappante staaltjes zou ik daarvan kunnen mee-
deelen.
Het lijkt me gewenscht. vooral waar door on
gunstige weersgesteldheid in Italië wat teleurstel
ling het deel was der initiatiefnemers, hierop
eens de aandacht te vestigen.
Het is mijn vaste overtuiging, dat de Provin
ciale Commissie hier een uitnemende greep heeft
gedaan en zij zal zich door de ondervonden te
leurstelling op dit gebied, veroorzaakt door force
majeure, wel niet laten ontmoedigen.
Verder wordt nog gewag gemaakt van de in
ventarisatie der stapelproducten, welk resultaat
elk jaar met groote belangstelling door tuinder
en koopman wordt ingewacht.
De Provinciale Commissie heeft meer en meer
een plaats van groote beteekenis in ons Gewest
verkregen. Het Gewestelijk bestuur treedt met
haar herhaaldelijk in relatie, ze is daarvoor het
aangewezen adres. E;n ook voor particulieren is
de altijd tot voorlichting en hulp bereide secre
taris gereed, van welke bereidwilligheid ik zoo
menigmaal reeds gebruik heb gemaakt.
Welnu,. dan moeten er eiken werkdag- van 1
Januari tot eind April van de vier laadplaatsen
104 wagons „rollen' 'zou de Duitscher zeggen.
Dit kwantum 'is nog nimmer 'zoo hoog geweest;
vaardigheid die bewondering afdwingt. Een da
verend applaus weerklonk na ieder nummer.
Velen hebben alreeds dikwerf kunnen genie
ten van dit prachtige spel, daar Boris Lensky
voor de radioliefhebbers geen onbekende is en
'k vroeg laatst een paar groothandelaars; wat j onze n verre overrijden,
denkt ge gezien den grooten voorraad, van de wij reeds z°iden) het succes was over- 1
situatie? mQ<, j weldigend, waarin ook de heer Smit zijn deel
Ze keken ietwat bezorgd, t is een heele mas kreegë hetwelU beiden ruimschoots hadden ver-
sa, zei er een, en de ander gaf als zijn meening dAnd
te kennen: „Zet maar in de courant, dat er aan- j Dg A Y d> Heide de. Kerstred.-
geboerd, moet worden, aangevoerd, want t mag
niet voorkomen, dat ook de geringste vraag on- j 1 vertelde ons *een persoonlijke herinnering j
bevredigd blijft. I uit den herfst van 1918. In het dorp in Fries-
Beiden waren van meening, dat er van den ham Mj redikant was, waren in een lokaal
del dezen winter het allerhoogste aan „Leistung J* School een 25 Fransche vluch-
und Initiative zou.worden gevergd. telingen'onder gebracht. Niemand in het dorp,
Daartoe laatst door den heer Balk! uit Alkmaai was de taal van die menschen
in staat gesteld, laat ik hier eens z00 kwam Mj dagelijks hun opzoe.
hoeveelheden kool etc. sinds 1918 zyn yerhan- j J je maken Toen kwam de wa.
fi leze en b^tudeir/e^Sr af ^'zien i penstilstand. Spr. ging de vluchtelingen het
elke bouwer vrage zich zelf den maar at, gezien 1 1 - - 0
wij als 'extra nummer rSerenade van Boris Eensky
Hierna sloot de voorzitter deze in alle opzich
ten hoogstaanden avond met een bijzonder woord
van dank aan den heer Smit, die zich zoo geheel
belangloos beschikbaar stelde.
van Burgemeesters, Secretarissen en Ontvangers.
DE JAARWEDDEN VAN BURGEMEESTERS, SE
CRETARISSEN EN ONTVANGERS DER GEMEEN
TEN IN DE PROVINCIE NOORDHOLLAND, MET
EEN ZIELENTAL VAN 20.000 EN DAAR BENEDEN,
ZOOALS DEZE ZIJN VASTGESTELD DOOR GE
DEPUTEERDE STATEN DEZER PROVINCIE.
deze reeksen;
zouten.
Jaar Kood Geel D
'19 1166 1802
'20 1441 1077
Is het verantwoord, kool op te
.Witte Uien Peen
1147
978
Totaal
4115
'3496
1675 1737 740
440 6840
'23 15641/2 844 20521/2 203 173 6437
'24 3046 1449 2337 288i/2 304y2 7425
'25 4010 2555 2366 329 115 9375
'26 4120 23771/a 3191 462 156 103061/2
,27 2140 15751/2 31351/2 203 78 7132
'28 3625 256U/2 3075i/2 392 163 9817 -
5045 7531/2 268 122511 Ik kan mij, aldus spreker, niet, indenken, dat
nieuws mededeelen. Fen jonge Fransche metaal
bewerker sprak daarna zijn lotgenooten toe en
zeide dat de 4 jaar van onpeilbaar leed, dat geen
menschenkind zich kan indenken, nu voorbij wa
ren. Het is een verwoesting en vernieling geweest
die zijn weerga nimmer heeft gekend. Maar toch
zal het blijken zijn goede zijde te hebben gehad,
want na deze aardsche hel zal er toch wel geen
volk meer te vinden zijn, noch een regeering,
die ooit meer haar medewerking zal willen ver-
leenen voor een nieuwen oorlog. Spreker moest
later nog dikwijls aan die woorden denken, want
ook hij dacht en met hem duizenden menschen,
nu zal er toch wel nooit meer oorlog komen
'29 43871/2 1798
Uit bovenstaand staatje is te zien, hoe groot
de voorraad deensehe witte kool dit jaar is, even
tjes 2000 wagons meer dan in 1928'29. Menig
een krabt- zich, als hij zijn deentjes in de boet
ziet, achter 't oor, en denkt: Hoe zal dat afko
men Hebben we nog een kansje op Amerika als
afzetgebied? In „Handelsberichten" van 19 dezer
vond ik dit lezenswaardig rapport van oneen
consulent te Washington, ir. Peters::
de mensehheid deze harde, bittere lessen zoo
1 spoedig weer zou vergeten.
i Nu is hef 1929. Nu zijn wij bij elkaar om
de kerstgedachte te vieren. In dien kerstnacht,
toen het Christuskind werd geboren, en tot de
verschrikte herders werd gezegd, „vreest niet,
1 ziet ik verkondig u groote blijdschap", toen de
engelen zongen Vrede op aarde, in menschen
een welbehagen", en „Eere zij God'in den Hooge".
j Nu vieren wij in dit dorp de kerstgedachte. Maar
wat is er tot nu toe terecht gekomen van de
Vooruitzichten van de markt voor kool. j engelenzang. Vrede op aarde? Wat van de hoop
De productie van Djeensche witte kool in de van dien metaalbewerker en die van millioenen
zes voornaamste staten (Colorado, Michigan, Min- j andere menschen Er is nog niets verbeterd;
nesota, New York, Pennsylvania en Wisconsin) Veel van de oorzaken, die tot den oorlog van
wordt, -volgens een officieel rapport, dat geba- j 1914 leidden, zijn ook nu weer aanwezig. Presi-
seerd is op den toestand per 1 November 1929, dent Hoover uit Amerika heeft onlangs ver-
geschat op 21.248 'wagonladingen van 12y2 ton. i klaard ,dat er op dit oogenblik 30 millioen ge -
De voor dit jaar geschatte productie is 4 pet. wapende mannen in de wereld tegenover elkaar
grooter dan in 1928, doch 16 pet. beneden de j kunnen worden gebracht, dat is 10 millioen meer
gemiddelde productie der laatste vijf jaren. da.n bij het uitbreken van den oorlog van 1914.
De voorraad Deensehe witte kool, opgeslagen wapens en anderemiddelen die men nu ter
door handelaren en producenten en bestemd voor
latere verzending, werd per 1 November geschat
op 9.680 wagon ofwel 46 pet. der productie. Dat
dit percentage zoo gering is, moet worden toege
schreven aan de vroegtijdige verzending van ge
wone witte kool en aan het feit, dat een gedeelte
van de Deensehe witte kool werd gebruikt voor
zuurkoolbereiding in den staat New York
beschikking heeft, zijn zoo geraffineerd, dat die
uit den oorlog '14'18 maar kinderspel waren.
Hoe komt dit alles toch Omdat in alle lan
den één klasse heerscht, die van het kapitaal. Zij
bezitten de fabrieken, mijnen en den grond en
gebruiken dit niet in het belang van de gemeen
schap, maar alleen om zichzelve te verrijken.
Hebben nu twee landen het oog op hetzelfde
New-
York.
1924
1925,
1926
1927
1928
1929
De zes
staten.
1924
1925
.1926
1927
1928
1929
ladingen
13.912
14.528
16.344
20.74)4
10.736
12.480
7.815
7.375
8.412
8.435
5.404
24.432
11.673
48
24.328
10.022'
'41
26.648
11.400
43
30.153
11.270
37
20.525
7.995
"39
21.248
Zoo ontving ik van den bovengenoemden func
tionaris het officiëele resultaat der laatste gehou
den inventarisatie van stapelproducten.
'k Heb het staatje voor mij liggen, en staar op
het eindresultaat, 12252 wagons goed; een ge
weldige hoeveelheid; trekt men de hoeveelheden
uien en peen van. liet totaal af, dan houdt men
over 112311/2 wagon kool a lïTton. Wat 'n massa,
er valt wat te doen, voor en aleer dat kwantum
de eters heeft bereikt.
Htsewel grooter dan in 1928, blijft'de productie
van Deensehe witte kool toch aanmerkelijk be-,
neden de totaalcijfers der voorafgaande jaren. De
markt voor kool is vrij vast en vertoonde de
laatste weken aanmerkelijke verbetering.
Omstreeks midden November werd te New-
York betaald voor Deensehe witte kool 2328
dollar (571/2—20. gld.j per ton (losverladen), ge-
durehde de laatste week van Nov. bedroeg de
gemiddelde prijs 3538 'dollar (87i/2—95 gulden)
(het vorig jaar terzelfder tijd 4550 dollar).
Boode kool brengt meer op; ongeveer '45 dollar
(II21/2 gulden) per ton.
De gemeenten worden naar het bevolkingscijfer
verdeeld in negen klassen:
.MBKg
Klasse 1 0— 750 zielen
2 750— 2000
3 2001— 3000
4 3001— 4500
5 4501— 6000
6 6001— 8000
7 8001—10000
8 10001—15000
9 15001—20000
Kerstvergadering S. D. A. P.
AFDEELINGEN LANGEND!JK.
Spr .niet teleurgesteld, daar hedenavond ook' door
I ije V.A.B.A. een zeer mooi programma werd uit-
gezonden en velen thuis konden genieten en niet
door deze koude behoefden te gaan. Spr. gevoel-
'Zaterdagavond waren velen getogen naar Con- [f zi+ch gelukkig een avond van wijding- als
eordia' 1 deZe
'ter bijwoning van bovengenoemde ver
gadering.
De heer P. Zeeman opende als voorz der Fe
deratie met een woord van welkom dezen avond.
Dat de opkomst niet grooter was, hierover was
In onderstaande tabel wordt vermeld de totale middel om zich nog meer te kunnen verrijken,
productie van Deensehe witte kool in den staat dan komen er nieuwe oorlogen.
New York en in de zes bovengenoemde staten Gerhard Hauptmann, de bekende Duitsche too-
gezainenlijk gedurende de laatste 6 jaren, alsmede neelschrijver heeft een nieuwe Tijl Uilenspiegel
het aantal wagonladingen kool, dat na 1 Nov- samengesteld. Die Tijl treedt op in dezen tijd.
naar de markten verzonden werd. pen hoofdstuk verhaalt hoe Tijl in een groóte
Productie Verzenddinjg na 1 Nov. gjad 0p de kermis staat met een tent. Aan de
Percentage v. 1 buitenzijde hangen de portretten van keizers.
Wagonladingen. productie koningen en presidenten uit. de landen'die deelge
nomen hadden aan den oorlog. Hij vertelde de
menschen dat hier binnen de ware schuldigen
aan den grooten oorlog waren te zien. Het kost
te maar een dubbeltje. Natuurlijk stroomde het
publiek naar binnen. De spanning steeg al meer
en meer. Eindelijk was de tent, vol en gebeurde
zooals Tijl had gezegd. Het licht ging op en voor
zich zagen de menschen een heel groote spiegel
en daarin zichzelve. Wanneer, aldus de spreker,
Tijl Uilenspiegel hier eens op de kermis kwam
met zijn tent, wie uwer zou dan zijn dubbeltje
terug durven vragen, zeggende: „Ik heb er te-,
gen gedaan, al wat in mijn vermogen is."
Zeg dan niet, wat'kan ik daar nu tegen doen?
Alleen staat men machteloos, maar samen,
hand in hand, kunnen wij de hevigste stormen
van den oorlog wederstaan en haar golven breken-
Voor den oorlog was er in de Cathedraal te
Bazel een bijeenkomst voor den vrede. De socia
listen waren daar ook flink vertegenwoordigd.
August Bebel, de Duitsche socialist, zei o.a. dat
hier veel menschen aanwezig waren, die niet ge
loven in de gewone, geijkte beteekenis van het
woord. Maar als Christus nog eens op aarde
kwam, waar zou hij zich beter thuis gevoelen, te
midden der ongeloovigen die Bet werk des vredes
en dor liefde willen, of temidden der geloovigen,
1 die hunne volle medewerking geven, althans niet
vechten tegen den vloek' van den oorlog?
j De S.D.A.P. heeft vóór den oorlog '14'18
gevochten in alle landen om den oorlog te voor
komen, echter te vergeefs.
Zoo en nog meer sprak Ds. v. d. Heide. Die spr.
eindigde met den wensch, dat dit kerstfeest dat
nadenken zou brengen. Ik vTaag nooit, aldus ein
digde hij, sluit u aan bij de S.D.A.P., maar wél
wil ik u toeroepen, beseft uw verantwoordelijk
heid.
mogen openen.
Spr. riep het welkom toe aan den spreker van
hedenavond, Ds. A. v. d. Heide en aan den heer
Boris Lensky, die met zijn prachtig vioolspel
een keurig programma ten gehoore zou brengen.
■Na de pauze trad Boris Lensky nogmaals op
met Ghant. Hindow van Bimsk-Korsakow Kreis-
ler, Wiegenlied van Bramhs, Tarentelle van Bo
ris Lensky en Czardas van Kempner en kregen
rl N CO
s^a> S
a) h u 2
bf) CD d) rO 00
O-o
I I I 1
i
7
7
1
7
6
i
0
I
co
O
SS
00 co
s
01)
3
m
8
Bij de invoering dezer regeling worden gerang
schikt in
de gemeenten: Abbekerk, Ankeveen, Beets, Katwou-
de, Kwadijk, Middelie, Opmeer, Oudendijk, Schel
linkhout, Vlieland, en Warder.
KLASSE II:
de gemeenten: Avennorn, Barsingerhorn, Benne-
broek, Broek in Waterland, Callantsoog, Graft Héns
broek, Jisp, Koedijk, Kortenhoef, Sint Maarten,
Marken, Midwoud, Nibbixwoud, Nieuwe Niedorp, Ob
dam, Oosthuizen, Opperdoes, Oterleek, Oude Nie
dorp, OUDKARSPEL, Oudorp, SINT PANCRAS de
Rijp, Schermerhorn, Spanbroek, Sijbekarspel, Twisk
Ursem, Westwoud, Wieringerwaard, Winkel, Wog-
num, Wijdenes, Wijdewormer, Zuid- en Noord Scher
mer, ZUIDSCHARWOUDE en Zwaag.
KLASSE III:
de gemeenten: Akersloot, Berkhout, Blokker, Boven
karspel, Egmond Binnen, 's-Graveland, Hoogkar-
spel, Hoogwoud, Ilpendam, Limmen, Monnikendam,
Muiden, Nederhorst den Berg, NOORDSCHARWOU
DE, Schoorl, Venhuizen, Warmenhuizen en West-
zaan.
KLASSE VII.
KLASSE VIII.
de gemeenten: Andijk, Blaricum, BROEK OP LAN-
GENDIJK, Diemen, Egmond aan Zee, Haarlemmer-
liede en Spaarnwoude, Harenkarspel, Landsmeer,
Oostzaan, Ouder-Amstel, Terschelling, Uitgeest, Uit
hoorn, Urk, Weesperkarspel en Wervershoof.
V:
de gemeenten: Anna Paulowna, Assendelft, Beem-
ster, Castricum, Grootebroek, Heemskerk, Heerhu-
gowaard, Heiloo. Medemblik, Schagen, Wieringen,
Wormer, Wijk aan Zee en Duin, Zaandijk en Zijpe.
de gemeenten: Bergen, Huizen, Koog aan de Zaan,
Krommenie, Naarden, Texel en Weesp.
de gemeenten: Beverwijk, Enkhuizen, Nieuwer Am-
stel, Wormerveer en Zandvoort.