Nieuwsblad v. Holl, Noorderkwartier
39e Jaargang
Revue van de Week
Buifenlandsch Overzicht
No. 19 TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. 52. DONDERDAG 13 FEBRUARI 1930
Li\liEI)IJKER COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DIN6BAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
^bonnmentspr^en fiis pjf[na j n KEIZER. Redacteur J. H KEIZER. Bureel Noordschafwoude.
ADVERTENTIEN
Van I5 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
11 FEBRUARI.
Het wa3 in Sprokkelmaand van het jaar 1929.
dat wij vergast werden op een- dusdanig Sibe
rische temperatuur, dewelke vele weken achter
een aanhield, dat het zelfs den vrienden en
vriendinnen van de allerhevigste winters een
deel van de beoefenaars der ijssport inbegrepen
toch al te kras werd. Vermoedelijk zullen slechts
de leveranciers van brandstoffen gejubeld heb
ben over het buitenkansje, dat hen te beurt viel.
Tot Februari van 1930 was de winteï zeldzaam
zoel .Fm reeds werd hier en daar verkondigd,
dat de wintervorst ons in 1930 zou voorbijgaan,
zonder zijn scepter te zwaaien, toen het in de
Noordelijke provinciën van ons landje begon te
sneeuwen, zoozeer zelfs, dat het tot op 10 c.M.
bleef liggen. 'De dooi trad echter zeer spoedig in.
Men beschouwde het als een vleugje, iets van
voomijgaanden aard. Men vergiste zich. Het kwik
in de thermometers ging dalen. De bontjassen
én mantels werden voor den dag gehaald. Em
rte vraag kwam weer aan de orde, of wij in het
vroege jaar van 1930 niet toch nog een „da cape"
zouden krijgen van Siberisch wintertje.
'Onder zulke meteorologische omstandigheden
gingen wij de tweede Februari-week in, die der
herleving in de Binnenhofferij.
Do Senaat staat gereed de Rijks-begrooting
voor dit jaar in openbare behandeling aan te
vatten ,reeds op den 25e a.s. President De Vos
van Steenwdjk bevindt zich eiken voormiddag,
zitting of geen zitting, op zijn bureau in de
Eerste Kamer. En deze werklustige senator blijkt
alles te doen om spoedig afdoen der zaken te be
vorderen. De senatoriale griffie werkt met alles
zins te roemen spoed. Aldus kan een groot deel
van dit 'Rijksbudget vóór April worden afge
maakt voor de koninklijke bekrachtiging.
Minister de Graaff heeft de Memorie van Ant
woord voor de Indische Begrooting de Tweede
Kamer doen toekomen. Zooals men weet, staat
den Hen Februari de Surinaamsche Begrooting
bovenaan op de agenda voor ons Lagerhuis., Blij
kens een regeeringsverklaring, in het Engelsche
Lagerhuis afgelegd, heeft mr. John Buil nog
geen beslissing genomen inzake het aan Neder
land faciliteiten verleenen met betrekking tot
onze Indische mail-luchtreizen. Men zal zich her
inneren, dat minister Reijmer zich onlangs in
optimistischen zin over deze kwestie uitliet. Eir
bestaat dus gelukkig aanleiding om te vermoeden,
dat Engeland in deze geen spaak in het wiel zal
gelieven te steken.
Het Kon. Besluit is uitgekomen, bepalend dat
de wettelijke zomertijd dit jaar zal duren, van 15
Mei tot den 5en October. Dat is vergeleken
met het vorige jaar een vervroeging. De kans
openend, dat de heer Braat een interpellatie over
dit punt zal voegen bij de vele interpellatiën,
welke de Tweede Kamer wachten voor-en-aleer
het Paaschreces in uitzicht komt.
Paschen valt in 1930 bijzonder laat. Maar de
lust om maskeradefeesten te vieren, begint zich
reeds te openbaren. Sommigen gaan zelfs zóó
veöH om een „witte Paschen"-carneval op het
ijs, voor dit jaar te profeteeren!
In de Haagsche Trèves-zaal is den 7en Februari
de Vredes- en Volkenbondstentoonstelling geo
pend. Waar tal van autoriteiten hun belangstel
ling kunnen toonen voor den grooten, moeizamen
arbeid voor het behoud van den wereldvrede,
thans ook gehuldigd, met de practische daad,
schoon de realisatie van het einddoel dan ook
nog zeer ver moge liggen, op de Londensche Con
ferentie.
H.M. de Koningin en Prinses Juliana vertoe
ven thans in het schoone Beiersche Oberstdorf,
in het hotel-JVittelsbach. Nadere berichten meld
den, dat H. M. reeds den 16en a.s. in het vader
land met de Kroonprinses zal terugkeeren, na
wellicht nog elders dan te Oberstdorf even ver
toefd te hebben. Prins Hendrik begaf zich naar
Berlijn.
H.K.H. Prinses J Juliana nam afscheid van
Katwijk aan Zee met een hartelijk woord van
dank en sympathie aan de bevolking. Terwijl zij
den burgemeester opdracht verleende bekend te
maken, dat de Prinses de fondsen beschikbaar
zal stellen, noodig om een door Katwijk zeer be
geerd gedenkteeken op te richten ter eere van de
nagedachtenis der visschers van het zeedorp, die
in den oorlogstijd hun leven hebben gelaten.
Personalia: In Plankenland zal den 13en a.s.
het 55-jarig jubileum worden gevierd van Aug.
Kiehl, een van de vermaarde ,,drie K's", (Kreeft,
Kelly en Kiehl), waarvan Kelly niet meer tot
de levenden behoort.
Den 5en j.l. was het een halve eeuw geleden,
dat mr. dr. Snijder v. Wissenkerke, oud-voorzitter
van den Octrooiraad, te Leiden promoveerde.
Dien dag bereikten hen tal van blijken van ver
eering en vriendschap.
Tot burgemeester van Doorn is benoemd mr. M.
P. Thomassen a Thuessink v. d. Hoop van Sloch-
teren, burgemeester van Breukelen.
Johan de Meester, onze geniale literator, belle-
trist en romanschrijver, is den 6en j.l. ter gelegen-
heid van zijn zeventigsten verjaardag met warmte
gehuldigd.
Tot leden van het D. B. van den Ondernemers-
raad voor Ned.-Indië zijn benoemd: dr. O. J. K.
van Aalst, president van de Nederlandsche Han-
del-Maatschappij en J. A. van der Leer, directeur
van de Handels ver eeniging te Amsterdam.
Cornelis Dopper, onze componist en Concert
gebouw-dirigent te Amsterdam, is op zijn zes
tigsten verjaardag o.a. via serenade gehuldigd.
De luitenant-kolonel van den Generalen Staf
zal eerlang tot kolonel worden bevorderd en op
treden als commandant van de Infanterie-brigade-
Uit de doodenlijst: Op 36-jarigen leeftijd is
bezweken de controleur bij de Haagsche Tram
Maatschappij, die onlangs op het Binnenhof in
de Residentie onder een tram raakte. Just Have-
laar, criticus en publicist, 50 jaar, te Amers
foort. Mr. J. H. van.Hasselt, voorzitter van
den Bond van eigenaren van Ned. Indische sui
ker-ondernemingen, bekende figuur in planters-
i kringen, onder-voorzitter van den Indischen On-
dernemersraad. Dr. C. te Lintum, 66 jaar,
oud-leeraar in Geschiedenis en Aardrijkskunde,
oud-privaat-docent aan de Utrechtsche Univer
siteit te 's Gravenhage. 'Dr. A. J. A. Thomas,
oud-voorzitter van de Maatschappij tot Bevorde-
dering der Geneeskunst te Baarn.
Aan de jongste criminalia ontleen ik, dat te
Amsterdam twee vreemdelingen, resp. 31 en 28
jaar, in arrest werden genomen terwijl zij bezie:
waren het filiaal van Cook's Reisbureau voor
een bedrag van 16.000 dollars op te lichten. De
heeren bleken te behooren tot een internationale
bende van „gentlemen-gauwdieven".
In de strafzaak-Liebermann werden voor het
Gerechtshof te Amsterdam de pleidooien door
mrs. Kokosky e|n Duijs gehouden. Waarbij de
juridische adviseurs van den beklaagde rur.
Van Gigh vooral ongenadiglijk onder handen
werden genomen. Een der bladen meldt, dat te
gen deze advocaten, 'die hun zakken danig zou
den gespekt hebben, na de uitspraak van het
Gerechtshof een vervolging zal worden begonnen.
I nDen Haag worden telkens „winkelratten"
gepakt. Laatstelijk twee „dames", die een der
groote warenhuizen wilden bestelen.
Ten Postkantore te Haarlem werd op extra-
brutale manier een bakje met zilvergeld ter waar
de van 6000 gulden gestolen. Men was den ver-
moedelijken dader al vrij spoedig op 't spoor.
Een allerbrutaalste roofoverval herinnerend
aan Schinderhannes' tijd had plaats in het
dorp Woubruggen. Gemaskerde en met revolvers
gewapende bandieten persten een daar wonenden
boer f 500 af. De roovers werden gepakt, terwijl
zij nog in het bezit van hun buit waren.
De Geldersche Credietvereeniging te Gronin
gen is via een valschen wissel, voor f 5430
opgelicht. De vermoedelijke dader kon worden
achterhaald. Inbrekers wisten zich in een huis
aan de Prins Hendriklaan te Rijswijk (Z|.H.)
van circa f 2000 meester te maken.
Te Hengelo speèlde zich een bloedig drama af.
Een 30-jarige vrouw werd door haar schoon
vader door hamerslagen op "het hoofd vermoord.
De man melde zich bij de politie aan. Twist over
het betalen van successierechten schijnt tot deze
ellende te hebben geleid.
Uit de verdere misère-rubriek teeken ik aan,
dat op den Rijksstraatweg onder Kerkwijk een
auto met een boom in botsing kwam. Een inwoner
van Soesterberg liet er het leven bij.
Bij Valkenburg is een 45-jarige jlloegbaas bij
het schoonmaken van een wissel onder een trein
verpletterd.
Onder de gemeente Heemskerk is bij een auto-
botsing een inwoner van Den Helder gedood.
Te Lieshout (Br.) zijn twee metselaars, die in
hun nachtverblijf een bak met gloeiende kolen
hadden laten staan, gestikt.
Voor de verdere „misere-nova" die van 'den
„rooden haan" inbegrepen, verwijs ik ditmaal
naar de bladen.
De proeven tot het verwekken van regen,, nog
maals door den heer A. Veraart uit Rijswijk (Zi.
H.) gewaagd, zijn wederom mislukt. Nu eens
waren er geen wolken, dan trad weer de regen
storend in. De „regenmaker" blijft den moed er
in houden. Afwachten is de boodschap.
Dal- de liefhebberij tot visschen in Patria nog
niet is verdwenen, blijkt wel hieruit, dat in
1926 toch nog altijd 57.605 vischakten werdén
uitgereikt, waarbij 4220 hengel-akten. Totaal
werd daarvoor een som van f 65.500 besteed.
Een mooie, verblijdende tijding is, dat van
26 Januari tot en met 1 Februari noch encepha-
litis-gevallen, noch alastrim-gevallen werden aan
gegeven. De wekelijksche mededeelingen over
deze laatste zijn stopgezet. Moge het aldus blij
ven
Den len Mei a.s. worden twintig vliegers en
technisch personeel naar Soerabaya uitgezonden,
teneinde bij het militair vliegwezen dienst te
doen. De verbintenis duurt vijf jaar en er is veel
„animo' 'voor deze verbintenissen.
Voor den belastingdienst in Oost-Indië worden
jeugdige juristen door de regeering gevraagd.
Men zie de Staatscourant van 5 Febr. j.l.
Tot de „goede berichten" mag ook worden ge
rekend, dat de Arbeids beperking bij de Amster-
damsche diamantindustrie na 10 Februari a.s.
zal worden opgeheven. Velen vermoedden, dat de
.stremming langer zou duren.
Bij den Graanhandel heerschen groote moei
lijkheden. Verschillende groote firma's zagen zich
genoodzaakt, hun betalingen te staken. Er is in
den laatsten tijd veel geschreven over de psitta-
cos, papegaaienziekte. Daarbij is ook veel over
drijving .Van medische zijde wordt echter ge
waarschuwd tegen het te nauw in aanraking ko
men met huisdieren, wat steeds zaak van voor
zichtigheid blijft.
Er is in Patria een heel kleine, de allerkleinste,
gemeente. Zij ligt in Gelderland en heet Heumen.
Telt 211 zielen. Op haar volgt Monnikendam
met 224 zielen.
Een reeks van jaren onder dictatoriaal be
wind, met heel den aankleef van dien, als cen
suur, verbod van vergadering en betoog etc., moet
uit den aard funest zijn voor een gezond partij
leven in een land, vooral, wanneer dit land eene
bevolking heeft, die van nature een gemoedelijk
heid bezit en een soort ongeinteresseerde ironie
ten opzichte van de daden eener toevallige regee
ring .gelijk dit in Spanje met de Spanjaarden
het geval is. De weinige vooraanstaande en
scherpzinnige politici, die Spanje op het oogen-
blik nog bezit, zijn het er dan ook roerend over
eens ,dat alleen een hernieuwing en wederople
ving van het partijleven in Spanje blijvend een
gunstigen koers zullen geven aan de politieke
ontwikkeling, nadat door den val van Primo de
Rivera een nieuwen koers is ingeslagen.
Hieraan wordt dan ook reeds volijverig ge
werkt. Onmiddellijk na beëindiging van primo's
dictatuur viel het op, dat logischerwijze ten
gevolge van deze dictatuur de linksche elemen
ten ,in dit geval voornamelijk de republikeinsche
partij sterk in kracht hadden toegenomen. Ook
de groote reeds bestaande partijen zullen zich re
kenschap moeten geven van de veranderde om
standigheden en hunne houding bepalen, teneinde
het vertrouwen van de kiezers niet te verliezen
en nieuwe kiezers te winnen. Waar naar alle
waarschijnlijkheid deze partijen niet algemeen
bekend zijn en wij in de naaste toekomst wel
meer over hen zullen hooren, lijkt het ons niet
ongewenscht ze even de revue te laten passeeren.
Om met den gevallen dictator te beginnen,
onder zijn bewind ontstond een hem welgezinde
regeéringspartij, de Union Patriotica, waarvan
Primo ook thans nog de eerste leider is. Vervol
gens noemen wij de conservatieve partij, die
merkwaardigerwijze tijdens de dictatuur revolu-
tionnair optrad, aangezien zij als voornaam punt
op haar programma het herstel van de grondwet
van 1876 heeft. Haar leider is.Sanchez Guerra,
tijdens den mislukten opstand van het vorig
jaar leider der beweging en liberaal georiënteerd.
De liberale partij, onder leiding van Romanones,
een der bekwaamste en invloedrijkste hedendaag-
sche staatslieden in Spanje, en Garcia Pietro is
welpen voorstandster van het koningschap, doch
resoluut tegenstandster van de absolute heer
schappij des konings, krachtig strevende naar
beperking van de monarchale macht, sociale wet
geving, democratie enz.
Ten slotte de boven reeds genoemde tijdens de
dictatuur sterk gegroeide republikeinsche par
tij, welke voornamelijk het centrum is van de in-
tellectueelen. Tot haar behooren tal van bekende
advocaten, professoren en litteratoren, benevens
de meeste studenten. Als laatste dient dan ge
noemd de socialistische partij onder wier leiders
vooral Fernando de los Rios, Julian Besteiro,
Indalecio Prieto op den voorgrond treden.
Bij het zich opnieuw vormen en hervormen 'der
partijen zal de kwestie, welke houding zal wor
den ingenomen tegenover het koningschap wel
een der voornaamste zijn. Voorloopig althans. Er
bestaat inderdaad een sterke strooming tegen het
koningschap. Koning Alfonso is evenwel intelli
gent genoeg om niet de kansen, die hij nog heeft
te verknoeien. Was hij-aanvankelijk ingenomen
genoeg met het bestuur van Primo, later, toen
hij bemerkte welken kant het daarmede uitging,
maakte hij er zich resoluut van los. Zioo ont
trok hij zich o.a. aan de viering van het vijf
jarig bestaan der dictatuur door naar het buiten
land te vertrekken. Persoonlijk gelooven wij dan
ook niet dat Spanje binnen afzienbaren tijd mede
tot de gewezen koninkrijken zal gaan behooren
en tot de jonge republieken. Onmogelijk is het
evenwel geenszins. Doch dit zal de tijd moeten
uitwijzen. En de onderlinge verhouding der tot
nieuw leven ontwaakte partijen en natuurlijk
hun onderlinge machtsstrijd. W,ant die zal ten
slotte den doorslag geven.
Plaatselijk Nieuws
-ZÜIDSCHAR'
NOORDHOLLANDSCHE VEREENIGING
„HET WITTE KRUIS"
AFD. LANGENDIJK.
Dinsdagavond werd in het lokaal van den heer P.
Kramer te Zuidscharwoudye een vergadering gehou
den van genoemde afdeeling, welke door een dertig
tal personen was bezocht.
De voorz., de heer S. Wagenaar van Broek op Lan-
gendijk opent met welkom aan de aanwezigen deze
bijeenkomst, waarna door den secretaris, den heer
F. Moeijes Fz. van Oudkarspel, de notulen van de
vorige vergadering worden gelezen, die onder dank
zegging aan den samensteller worden goedgekeurd
en geteekend.
Door den heer S. Timmerman wordt hierna na
mens de Commissie belast met het nazien der boe
ken van de penningmeesteresse verslag uitgebracht
over het gehouden beheer en is door de commissie
behoudens enxele fouten, die in den nieuwen dienst
zullen worden opgenomen, alles in orde bevonden.
De ontvangsten voor het Witte Kruis hebben be
dragen f4974.49 de uitgaven f4390.69, voordeelig
saldo groot f 583.80.
Voor de Wijkverpleging hebben de ontvangsten
bedragen f2233.55 de uitgaven f2131.44 alzoo een
voordeelig saldo van f 102.11.
De uitgaven voor het badhuis hebben bedragen
f 936.06 de ontvangsten f 331.80 alzoo een nadeelig
saldo van f 604.26.
Het totaal saldo bedraagt dus f81.65.
DWoor de penningmeesteresse mej. Paarlberg-
Hartland worden hierna de verschillende posten ge
specificeerd voorgelezen en blijkt dat een subsidie
voor de T.B.C.-bestrijding van het rijk is genoten
van f701.35.
Door de bijzonder sléchte exploitatierekening
van het badhuis, komen de tongen in beweging en
wordt er door den heer Zeeman op gewezen, dat
het voordeelig saldo van het W. Kr. bijna geheel
teniet is gedaan door het badhuis. Echter waren
verschillende klachten geuit over het bahuis en ze
ker mag hij namens het bestuur zeggen dat deze
zooveel mogelijk zullen worden weggenomen.
Mocht de toestand zoo blijven dan zijn er in de
toekomst misschien voorstellen te wachten om tot
sluiting over te gaan. Echter hoopt hij dat velen de
inrichting zullen steunen door het nemen van ba
den.
De voorz. zegt dat het hem daar in het geheel
niet aanstaat. En het is daar ingeen geval hygië
nisch ingericht. Bijna was door hem een voorstel
gedaan deze inrichting te sluiten. En zoo er geen
verandering komt, zou er - zoo zegt hij in het
bestuur wel eens een meerderheid te vinden kun
nen zijn om tot sluiting voor te stellen.
Het vorig jaar heeft het badhuis f 500 gekost en
nu f600.
Door den heer Ooijevar wordt nog gevraagd of
de uitgaven voor het badhuis grooter zijn of dat er
minder baden worden genomen.
Hierop wordt geantwoord dat de ontvangsten in
1928 hebben bedragen f 445 terwijl deze in 1929 wa
ren f331.80.
Door den heer du Burck wordt gewezen op de ge
dachte, die naar voren komt, dat het badhuis geen
levensvatbaarheid heeft, want zooals het nu gaat,
gaat het niet de goede richting uit.
We lezen dat Broek nu ook een badinrichting
krijgt, en wanneer die er komt dan wordt de levens
vatbaarheid van de inrichting in Noordscharwoude
geringer.
Spr. gelooft niet dat er nog iets van zal komen
ook al wordt er propaganda voor gemaakt.
Hierna wordt aan den secretaris gelegenheid ge
geven de diverse jaarverslagen voor te lezen en
dan noteeren wij uit dat van het Witte Kruis dat
het aantal leden van 1769 tot 1824 is gestegen. 41
leden werden afgeschreven terwijl 96 nieuwe leden
toetraden.
De gebouwen en materialen verkeeren in uitste
kenden staat.
Door den magazijnmeester werd 1500 maal ver-
pleegmateriaal afgegeven ten behoeve van de leden
Aan 106 leden werden 530 porties ijs verstrekt tot
een totaal gewicht van 2800 kilogram. 12 maal werd
een ligtent geplaatst. 6 maal werd de ontsmettings-
kist gebruikt. Ten behoeve der malariabestrijding
werd 17 liter flyosan uitgereikt. Waren vanaf 1913
de functies van secretaris en penningmeester ver-
eenigd, sinds 1929 zijn deze gesplitst. 5 maal werd
een bestuursvergadering gehouden en 2 maal een
ledenvergadering. De cursus eerste hulp bij onge
lukken werd gevolgd door 14 cursisten. De moeder
cursus werd gevolgd door 19 dames.
Het verslag van-de Wijkverpleging geeft aan dat
het aantal leden van 1183 is teruggegaan tot 1181.
Dit verslag is reeds geplaatst evenals het verslag
over de T.B.C.-bestrijding.
De secretaris ontvangt een woord van dank voor
Door den heer P. Zeeman wordt verslag uitge
bracht over de vergadering van de hoofdvereeniging
door hem met den heer S. Timmerman als afgev.
bijgewoond.
Oo khiervoor wordt een woord van dank ge
bracht.
Door de Penningmeesteresse wordt hierna de be
grooting van het Witte Kruis voorgelezen.
Hieruit blijkt dat de ontvangsten zijn geraamd op
een bedrag van f 4147.65 de uitgaven op een bedrag
van f4622.65 waaronder een post van onvoorzien
groot f91.32 zoodat deze begrooting sluit met een
nadeelig saldo van f475.
De begrooting van de wijkverpleging geeft aan