Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
39e Jaargang
Uitgavefirma I. H. KEIZER. Redacteuc H. KEIZER. Bureel Hoordscharwfliide.
Revue van de Week
óuitenlandsch Overzicht
Uit den Omtrek
No. 34 TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. 53. DONDERDAG 20 MAART 1930
NIEUWE
LAltvEDUKER COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSBAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
Abonnmen tsprij s
per 3 maanden 1.15.
ADVERTENTIEN
Van 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
18 Maart.
De officieele lente staat nu voor de deur, maar
veel zonneschijn van de echte voorjaar-soort, heeft
Maart tot nu toe niet gebracht, zoodat men zich
troosten mag met het besef, dat de befaamde
staart" van Lentemaand zich in 1930 tot dusver
niet al te erg geweerd heeft. Maar voor de Hol-
landsche huismoeders, die zich voor de traditio-
nêele schoonmakerij laten interesseeren, was de
noodzakelijkheid om althans in een deel der wo
ning het kaehpl-gesnor te. staken of althans op te
schorten, verre van aangenaam.
Aan beide kanten van het Haagsche Binnenhof
werd ook in de afgeloopen week hard gewerkt,
in openbare zittingen. De Tweede Kamer nam
op Dinsdag 11 Maart ,,in principe" 'het ontwerp
winkelsluiting aan- Artikel 2 van het wetsvoor
stel bepalend dat er verbod van verkoop zal
zijn: op den Zondag, alsook tusschen 8 uur 'sa-
vonds en 5 uur 's ochtends, werd goedgekeurd
met 749. De Vrijheidsbond, de heer Braai en
de communist Wijnkoop, Jzijn vriend-tegensta ncfe r
L. de Vissen was absent) stemden tegen.
Waarna de lange strijd begon over de verschillen
de afwijkingen op 'dezen stelregel. Die zitting van'
11 Maart werd door den soc.-democratischen theo
loog ds. v. d. Heide ,,een theologisch bacchanaaJ
genoemd". Stellig niet zonder reden.... Voor de
bijzonderheden verwijs ik naar de bladen. Dit
werd vooral uitgelokt 'door een amendement ir.
Van Dis (van de uit drie maijj bestaande Kersten-
groep) dat den echten „Fngeischen Zondag" te
onzent wilde invoeren. Minister Vfechuur waar
schuwde tegen diistxev.en, waardoor zei JE, Esc.
van Arbeid, Handel en Nijverheid de mensehen
,.van den godsdienst zouden worden afgeschrikt'
Set amendement-Van Dis werd den Hen j.l., op
laat middaguur, verworpen met 79 tegen 2 stem
men der Kerstianen v. Dis en Zandt. De heer
Kersten was kórt vóór de stemming uit de zaal
vertrokken.
Een amendement-Van Rappard (sigaren-ver
koop in café's ina sluiting der winkels toelatend
duikelde met 44—36. F|en amendement-mr. Van
Hellenberg Hubar (geen drukwerken op stations
verkoopen gedurende den „besloten tijd" werd
goedgekeurd met 46-35- Flen tweede van dien af
gevaardigde (de automaten in de wet willende be
trakken werd afge)wezen 'met 5127.
Al deze beslissingen waren geheel in overeen
stemming met de adviezen, welke minister Ver
schuur de Kamer gaf-
De Tweede Kamer heeft in haar zitting van
Woensdag 12 dezer" de interpellatie-L. de Visser
over de werkloosheid, alsook die van den anti-
revolutionnair v. d. Heuvel over de crisis in het
landbouwbedrijf op de agenda geplaatst. Alsook
dé regeling der arbeidsovereenkomst voor kapi
teins en schepelingen. Op artikel 4 van het win
kelsluiting-ontwerp waren niet minder dan
dertien amendementen ingediend. Ik teeken aan,
dat ten slotte een amendement Van Dis (in de lijn
van den „Fingelschen Zondag" vallend) duikel
de met 799. Aangenomen zijn, met instemming
van minister Verschuur, twee amendementen van
den anti-rev. Smeenk, strekkend om de uitzonde
ring niet toe te laten voorbanketwinkels op
Fiersten Kerst-, Paasch en Pinksteren; 2e. voor
bloemenwinkels op Eersten Kerst- en Paaschdag-
Zonder stemming kwam er een amend-8noeck
Henkemans (Ohr. Hist), om op den avond vóór
Goeden Vrijdag den winkeliers te vergunnen,
hun zaak tot 10 uur open te houden.
Bij artikel 5 kwam aan de orde. de kwestie dei-
vrijstelling voor de Joodsche winkeliers, door den
Vrijheids bonder dr. Vos met warmte in de Ka-
me(r bepleit. Hij wilde tegenover het op den
Sabbath gesloten houden gesteld zien: de vrijheid
om den geheelen Zondag de zaken opentte houden.
De minister had geen^bezwaren van principieelen,
wel van practischen aard tegen dit voorstel. Ten
slotte is het amendement dr. Vos verworpen met
42—25 een voor,stel, dr. v. d. Berg om gedeelte
lijk te gaan in de richting, door dr. Vos. bedoeld,
evenzeer. Fin met 3829.
De bepaling t.o. van de Joodsche neringdoend^
is dus gebleven, zooals het ontwerp die beval
Alle amendementen op art. 8 zijn verworpen
of teruggenomen. Fn de Kamer kwam in de
zitting van Donderdag 18 Maart tot art. 9, de
gelegenheid openlatend aan Gemeentebesturen om
onder controle van de Kroon af te wijken van de
bepalingen, in de winkelsluitingswet opgenomen-
In de zitting van Vrijdag heeft de Tweede
Kamer het ontwerp-verplichte winkelsluiting, af
gedaan. De eindstemming heeft plaats op Vrij
dag a-s. 21 Maart De aanneming van het wets-
voorstel staat vast. Ongeveer den ganschen dag
was gewijd aan 'het debat over het verband tus
schen sluitings- en Zondagswet (van 1815 da
teer end).
De minister van 'Arbeid, Handel en Nijverheid
heeft o.m. verklaard, dat hij tegen het weldra
in behandeling nemen van het tien jaar geleden
ingediend wetsvoorstel eener nieuwe Zondagswet
geen bozwaar heeft. Dr. Nolens, de Katholieke
leider, had daar ook zijnerzijds op aangedrongen.
Eindverslag over dit ontwerp is reeds den 3en
Mei 1929 uitgebracht.
De communist Wijnkoop hield Vrijdag j.l. een
interpellatie over de huiszoekingen bij leden van
de communistische partij te onzent gedaan. Mi
nister Donner verduidelijkte dat niet de regee
ring ,maar de Justitie daartoe termen had ge
vonden. De heer L. de Visser d,ie den heer
Wijnkoop het recht ontzegde om in de Kamer
namens de communistische Partij op te tófeden,
gebruikte met bulderend gekrijseh vervolgenséder-
mate ontoelaatbare woorden, dat de voorzitter
hem eindelijk het woord moest ontnemen. De heer
De Visser bleef doorschreeuwen, maar tegen het
gebonk van den presidialen hamer kon zelfs zijn
stem 't.toch niet volhouden. Moskou zal wel toe
geven. dat zijn agent op 14 Maart 1930 zijne
,,schuldigkeit" in het Nederlandsche Parlement
heeft gedaan...
De Eerste Kamer 'heeft de Begrooting van Wa
terstaat en die van Posterijen, T. en T. den 12en
j Maart goedgekeurd. Fn den 13en, j.l. die van
Onderwijs Kunsten, en Wetenschappen. De Vrij
dag besteedde onze Senaat aan afdeelings-onder-
zoek van de Indische Begrooting 1930. Voor de
senatoriale bespiegelingén en hetgeen door de
Regeering werd geantwoord moet ik verwijzen
na-ar-de verslagen, welke de bladen daarover heb
ben bevat.
De iSenaat zal vermoedelijk nog wel een paar
weken noodig hebben om 'door zijn rijk-beladen
Voorjaarsagenda te geraken.
Uit de Begeerings-keuken" is gekomen het
reeds aangekondigde ontwerp tot wijziging der
Drankwet, strekkend om de vergunningen van
vóór Mei 1904 en de bijzondere vergunningen tot
1 Mei 1930 ie doen voortduren.
Te Den Haag kwam onder presidium van
den grijzen staatsman en jurist, minister van
Staat rar. Th. Heemskerk bijeen: de Con
ferentie tot Codificatie van' het Volkenrecht. H.
M, de Kóningin beantwoordde een telegrafische
hulde Haar .gebracht, met een telegram aan den
secretaris-generaal der Conferentie, Sir Firic
Drummond, waarin onze Koningin van hare war
me belangstelling voor het doel der internationale
samenkomst verzekerde. De Conferentie heeft een
streng-juridisch karakter en ontsnapt daarmee
aan de publieke belangstelling.
Een comité heeft zich gevormd om giften bij
een te brengen ten bate der slachtoffers van de
schrikkelijke overstroomingen, waardoor Frank
rijk werd geteisterd. Prof. W. F. Treub is er de
voorzitter van.
De crisis in het landbouwbedrijf, waarover (ge
lijk hierboven vermeld het Tweede Kamer-lid
Van den Heuvel weldra zal interpelleeren, is
inderdaad van zeer ernstigen aard. Daarbij komt
de .strop" voor vélen, dat millioenen eieren in
de koelhuizen zijn opgehoopt, waar men in 1930
op een extra-kouden winter had gerekend. Het
kippenvoeder is ook fantastisch laag van prijs.
Men zal dus op Paschen van dit jaar volop van
eieren-éten kunnen profiteeren- Wat nu de land
bouwcrisis betreft i;,De Standaard" noemt deze:
een benauwend probleem. De prijzen der hoofd
producten, vooral van aardappelen, zijn verbijste
rend dalend. De geweldige invoerrechten, door
allerlei landen geheven, maken de situatie voor
onze landbouwers uiterst moeilijk. Een levendig
debat" over een en ander zal weldra in de Tweede
Kamer worden gehouden. Waarbij de kwestie:
vrijhandel of protectie, overheerschend zal zijn.
In het voorjaar breekt de periode van de sta
kingen aan. Te Amsterdam hebben de drie samen
werkende gezellen-organisaties in het meubelma
kers- en behangersbedrijf, alsook hun vakgenooten
in de Hofstad een ultimatum gericht tot de werk
gevers. Wordt aan die eischen niet voldaan, dan
zal den 24en a.s. de staking worden geprocla
meerd.
Dien llen j.l. hebben de Koningin en Prins Hejv
drik de 22e Jaarbeurs te Utrecht bezocht. Een
29en Maart zal HM. de nieuwe schutsluis te
IJmuiden, welke de grootste, wordt genoemd, tot
dusver gemaakt, openen.
Het Gemeentebestuur van Batavia heeft den
schilder Jan Franken opdracht verleend, een por
tret van H. M- te maken, dat geplaatst zal wor
den in het Raadhuis aldaar.
Fr is thans een officieele tegenspraak gepubli
ceerd van de geruchten over de voorbereiding
van een reis, welke prinses Juliana eerlang naar
Ned.-Indië zou maken. Toch wordt volgehouden,
dat de bedoelde geruchten volstrekt niet uit de
lucht waren gegrepen. Qui vivra verra.
Personalia: De luitenant-kolonel der cavalerie
van het Indische Leger Colthof zal eerlang wor
den bevorderd tot kolonel en benoemd tot Inspec
teur van de Indische cavalerie, als opvolger van
kolonel Koopman, die den dienst met pensioen
gaat verlaten.
Mr. F. J. van Lanschot, burgemeester van
Den Bosch, vierde onder vele blijken van sympa
thie zijn koperen ambtsjubileum.
Uit de doodenlijst: Jhr. W. F. G. A. van Pes-
tel, gep. generaal-majoor der artillerie, 95 jaar.
Mr. J. C. Overvoorde, directeur van Tiet museum
„De Lakenhal" en van 'het Gemeente-archief te
Leiden, 64 jaar, te Wassenaer. P. Roorda, oud
directeur van het doofstommen-instituut te Gro
ningen ,74 jaar, te Hilversum. V. R. Los van
Aarlanderveen, oud-directeur van de Scheepvaart
en 2teenkolen-Maatschappij te Rotterdam, 68 j.,
Ben Haag. Dr. J. van Campen, oud-chef-chi,-
rurg van het Wilhelmina-gasthuis te Amsterdam,
op 67-jarigen leeftijd. Pr. J. A. Korteweg,
oud-hoogleeraar in de heelkunde .te Leiden, 78
jaar, Bergen (N.-H.). H. J. Ramakers, direc
teur van het Huis van Bewaring te 's Gravenhage
Van de jongste eriminalie vermeld ik, dat:
uit de antecedenten van Jan Hoek, den verdachte
van den moord te Bennekom, meer en meer aan
den dag is gekomen, hoeveel deze man, aan aller
lei misdrijven, inbraken inbegrepen, zeer waar
schijnlijk op z'n kerfstok heeft.
De Rotterdamsche Rechtbank heeft den ver
dachte van dem moord op den heer Lans gepleegd,
veroordeeld (wegens doodslag) tot 15 jaar.
Liehermann, de veroordeelde in de strafzaak
der Veendammer Hypotheekbank, heeft in zijn
vonnis beruSl. Fe zaak komt dus niet voor den
Hoogen Raad. N
De gemeente-ontvanger van Papendreeht is door
den Raad oneervol ontslagen. In zijn kas is een
tekort van f 35000 ontdekt.
De politie wist een stuk of wat beruchte indi-
viduën in 't inet te krijgen. Aan het Centraal-Sta-
tion te Amsterdam werd een 27-jarige man inge
rekend, die een lange reeks van rijwieldiefstallen
.heeft, gepleegd, alsook tal van andere vermo
gens-delicten. Te Voorburg (Z.-H.) zijn een paar
inbrekers ingerekend.
De roode haan blijft helaas ultra-actief-
Bij den geweldigen brand in de De Jong's éa-
cao-fabrieken te Wormerveer, waarbij voor oen
millioen schade werd berokkend, hadden geen
persoonlijke ongelukken plaats.
Te Nijmegen werd het oude gedeelte van een
maïzena- en stijfselfabriek door het vuur ver
nield. De schade beloopt eenige tonnen.
Een café-restaurant te Beverwijk en een inkt-
fabriek te Ulft zijn in de asc'n gelegd. Bij een
brand, welke een' kapitale boerderij te Kleingeest
(Fr.) verwoestte, zijn 76 stuks vee in de vlammen
omgekomen.
Gelukkig zijn er'ook thans „nova" van meer
opwekkende soort.
Het graafwerk is begonnen, bij Zutphen, voor
aanle gvan het Twente—Rijnland kanaal.
Don 25en a.s. hoopt de heer Veraart, de taai-
volhardende, nieuwe experimenten te houden met
zijn systeem van regen verwekken.
Een andere vriend der toepassing van het woord
„de aanhouder wint", is de 60-jarige „tippelaar"
de heer P. M. van Wijk, directeur van borstel-
fabriek te Hoorn, die in zes dagen een wandeling
maakte van Hoorn naar Vlissingen. De kranige en
krasse voetganger kwam frisch-als-een-hoentje in
zijn woonplaats terug. Ook: ter navolging.
vermindering der vlootbewapeningen zal wel niet
tot stand komen, of uiterst miniem zijn; het
eenige voordeel is dan, dat op deze conferentie de
geheele stof eens duchtig doorgenomen is, dat men
elkanders standpunten beter heeft leeren zien en
kénnen en dat hierdoor voor een volgende, ontwa
peningsconferentie de noodige voorbereiding ver
kregen is.
Mocht het dan al niet tot vermindering der
bewapeningen komen, zelfs met stabilisatie,
d.w.z. vermijding van den funesten bewapenings
wedloop met al de daaraan klevende gevaren
zal men voorloopig al zeer tevreden kunnen zijn.
Intusschen, de conferentie duurt voort en
waar er leven is
Terwijl men te Londen poogt de statenscheiden-
de invloed der bewapeningen althans in te dam
men, worden te Geneve even hardnekkige pogin
gen aangewend om de minstens even belangrijke
en gevaarlijke scheidingsmuren der invoerrechten
en uitvoerrechten, benevens de in- en uitvoerver
boden te doorboren. Veel succes heeft men hierbij
tot nog toe niet te boeken gehad. F;n dat is be
grijpelijk. Want al leven wij in een tijd, waarin de
absolute noodzakelijkheid van internationalisee-
ring der economische principes algemeen erkend en
nagestreefd wordt, wanneer het puntje bij het
paaltje komt, is het voor de afzonderlijke lan
den meer dan moeilijk óm de binnenlandsche in-
dustrieele en agrarische belangen, welke door de
kunstmatige bescherming der rechten konden ge
dijen deze bescherming 'te ontnemen, o'f in mindere
mate toe te dienen. Wel is men algemeen over
tuigd van de belemmering, die in laatste instantie
de rechten vormen op een gezande economische
ontwikkeling, doch, wanneer deze nu eenmaal
bestaan .blijkt toch altijd het hemd nader te zijn
damde rok. Toegegeven moet natuurlijk onmiddel
lijk dat het niet doenlijk is onmiddellijk alle
beschermende maatregelen, met behulp waarvan
industrieën zich hebben kunnen ontwikkelen en
staande te houden op te heffen. Dit zou te fatale
gevolgen hebben en misschien even groote nadee-
len hebben, als op den duur het voortbestaan der
rechten. De moeilijkheid 'zit hem dus: in het vinden
van den overgangsvorm.'Eu hierbij wordt nu fel
gestreden, leder wil 'zoo lang en zoo veel mogelijk
handhaven, wat tot nu toe van voordeel gebleken
is voor eigen land, ook al weet men, dat dit op
den duur in nadeel zal verkeeren. Want natuur
lijk verschillende meeningen over het tijdstip,
waarop dit nadeelig worden zou intreden.
Laat ons oo khiervan het beste hopen.
Binnenland
Scheen het reeds geruimen tijd, dat de Londen-
sehe conferentie 'tot een deplorabel echec zou lei
den, te meer betreurenswaardig, daar de optimisti
sche redevoeringen van Miacdonald c.s. de hoop
van de geheele wereld en zekerlijk van de pu
blieke opinie ten zeerste hadden opgewekt, de be
sprekingen tijdens het vorige weekend in Che
quers gevoerd, schijnen de lucht weer wat te heb
ben doen opklaren, hoewel de oorzaken van deze
opheldering nog geenszins duidelijk zijn.
Gelijk wij indertijd echter reeds te dezer plaatse
schreven, zal men goed doen van de Londensche
conferentie niet te veel te verwachten, een directe
IJMUIDEN KAN NIET BEELEN IN DE
FEESTVREUGDE.
Zooals gemeld werd, heeft H.M. de Koningin
zich bereid verklaard de nieuwe' sluis te IJmui
den op 29 April a.s. te openen.
Naar wij vernemen zal het gemeentebestuur
van Velsen zich van alle feestelijkheden, die ter
gelegenheid van de opeining wellicht zullen plaats
hebben, onthouden. In de memorie van antwoord
op het" rapport der afdeelingen tot onderzoek
der g-emeentebegrooting hebben B. en W. inder
daad reeds opgemerkt, dat de opening der sluis
geen zaak der gemeente is.
Een lid van het ooilege van B. en W. merkte
op, dat er neelemaal geen aanleiding is voor de
gemeente, om deel te nemen aan de feestelijkhe
den. Mer, heeft de sluizen, die op het grondgebied
Velsen liggen, afgesloten met prikkeldraad; ver
schillend ezaken, vooral de hotels en koffiehui
zen, ondervinden van dezen maatregel groot na
deel. Want het is in Amsterdam al genoegzaam
bekend, 3at mén bij het vertrek van een mailboot
niet meer naar IJmuiden behoeft te komen.
Gezien dus de houding van de autoriteiten,
staat, men te Velsen zeer gereserveerd ten opzichte
van de feestelijke opening der nieuwe sluis.
ST. MAARTEN.
Bij de heden gehouden verpachting van het
grasgewas der Westfriesche dijk alhier, waarbij
van de 37 perken er 7 zijn opgehouden, bracht
dit in massa op f1091, tegen f 1414.50 in 1929.
Eveneens de verpachting van Let grasgewas
der Banne St. [Maarten, hetwelk in 1929 op
bracht f 204.50 tegen thans f 179.50.
