NIEUWE H
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No. 48 TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. 52. WOENSDAG 23 APRIL 1930
39e Jaargang
Redacteur I.
StemmingsbeeldfSroentenland
LAMDIJKER (III R UT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG D®NDERDAG
en ZATERDAG.
- per 3 maanden ƒ1.15. - Hïtfltlffl: Fif!!13 J, H. KEIZER.
Bureel Noerdscharwcude.
ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
D)en 30sten April p.k. hoopt de groote tuin-
bou-wvereehiging do Noordermarktbond in algo-
mecne vergadering bijeen te .komen. D'e jaarver
slagen van den secretaris, den penningmeester en
van den secretaris van de Commissie van Beheer
vond ik in het Zaterdagnummer van ons blad, en
al die bescheiden heb ik met 'belangstelling ge
lezen. i
Hoe hecht en soliede de financieele basis van
den grooten Veilingsbond is, blijkt voldoende uit
de gegevens van den beheerder der financiën; het
boekjaar eindigt met een voordeelig saldo, zooals
gewoonlijk het geval is. Het nadeelig saldo van
'28 vond zijn oorzaak zeker niet in een tekort aan
inkomsten uit het gewone bedrijf, integendeel; het
werd veroorzaakt door de buitengewone uitgaven,
voor nieuwbouw uitgegeven.
De verstrekte gegevens spreken voor zichzelf',
zijn zeer duidelijk en overzichtelijk, behoeven ver
der geen commentaar.
Het bestuur van den Bond mint blijkbaar een
voorzichtig financieel beheer, wat wel uit 't eer
ste voorstel, door hem ingediend, blijkt. Het wil
voor algeheele vernieuwing van het veilingsge-
boüw een fonds vormen, en dit verkrijgen, door
het marktpercentage voor de aanvoerders met
45/i00 pUt- te verhoogen, en de korting der koop
lui voor contante betaling te verlagen van 25/ioo
tot 45/ioo pCt., zoodat, wordt dit voorstel aan
vaard, en iji totaal 1/4 pCt., van den veilingsomzet
voor nieuwbouw zal worden gereserveerd.
Bij een omzpt van vier millioen komt er dan
een reserve voor vernieuwing van het veilings
gebouw van f 10.000 per jaar; past men dit toe,
dan krijgt men in een luttel aantal jaren een flink
kaiptaal bijeen.
Op het bestuursvoorstel tot verhooging van
het marktpercentage van 45/ioo pCtdoor de aan
voerders te dragen, heeft de bij den Bond aange
sloten vereeniging de L.T.B. afd. 'Langendijk een
aïnendement ingediend, strekkend om- in plaats
van 45/ioo> 10/100 pC:t. te lezen. Van groote be-
teekenis is dit voorstel m.i. niet, 't gaat slechts
om een beetje meer of minder. Blijkbaar wenscht
de voorstelster gaarne aan den hoognoodigen
nieuwbouw haar medewerking te verleenen.
Zooals reeds gezegd, beduidt het voorstel I..
T. B„ afd. I angendijk niet zoo heel veel. Om dit
heel 'duidelijk te laten uitkomen, nemen we 't
geval, dat een aanvoerder voor f5000 per jaar
verveiltj voor reserve nieuwbouw vraagt het be
stuur van dit bedrag 1'7.50 de LT'.B. f5.--, 't
verschil bedraagt een heel achterwiel per jaar
ycor zoo'n aanvoerder. Over den geheelen aanvoer
is het bedrag echter niet onbeduidend en het wil
mij voorkomen, dat het bestuursvoorstel uit dien
hoofde de voorkeur verdient.
Van dezelfde vereeniging is afkomstig het m.i.
niet aanbevelenswaardige voorstel, om de met
veel moeite verkregen wortelensorteering weer
ongedaan te maken. Het verwondert me eigenlijk
zeer ,dat men in den jare 1930 nog mek een der
gelijk voorstel voor den dag komt. Van de bijge
brachte argumenten onderschrijf ik geen enkele,
integendeel, 'kben er van overtuigd, dat ze er
glad naast zijn. Onlangs heeft de eminente Ne
derlander 'Colijn een paar artikelen geschreven in
de Standaard over de Nederlandsche handelspoli
tiek en ook over de crisis in den land- en tuin
bouw. Met groote ingenomenheid zijn deze artike
len, glashelder en voor ieder verstaanbaar, zelfs
door het. Handelsblad begroet.
Het heeft mij gefrappeerd, dat de kundige schrij
ver econoom van groot gezag en van internatio
nale reputatie, als beste middel tót overwinning
van moeilijkheden bij uitvoer onzer producten,
speciaal prima sorteering en verpakking heeft
aanbevolen. De wereldmacht vraagt een kwali
teitsproduct en zou men in de practijk op derge
lijke raadgevingen geen acht slaan?
Is het nog noodig te wijzen op tde deskundige
meening van een man als de heer Valstar, die
sedert jaren zoo forsch op dit zelfde aambeeld
hamert
Ik kan me niet voorstellen, dat de Algemeene
Vergadering van den Noordermarktbond dit voor
stel zal aanvaarden en onderschrijf van az bet
afwijzend prae-advies van het Bondsbestuur.
De vereeniging „De Eendracht" heeft er zorg
voor gedragen, dat het onontbeerlijk „bonnenge-
reéht" op het vergaderingsmenue niet ontbreekt.
Wie kan zich een groote tuinbouwvergadering
voorstellen, zonder bonnen-voorstel
Van meer nabij bekend en onlangs nog welwil
lend te dezer zake op de hoogte 'gebracht, hoe het
met de bonnen toegaat ter veiling van den Bond,
l meen ik, is een verdere uitweiding over deze
materie totaal overbodig. Laat het maar over
aan den veilingsleider, die er nauwkeurig op toe
ziet, dat dc aankoop op bon binnen bescheiden
perken 'blijft. j i
En. de felste auti-bonnen-Noordcrmarktbonder
bedenke, dat het practisch onmogelijk is voor
de kooplui, gezien den beperkten laadtijd van de
wagons, hoeveelheden van eenige beteeken is op
die wijze te bemachtigen, al werden er volop bon
nen gegeven, wat echter niet zoo is-
Het is me dit ten besluite, zeer meegevallen,
dat de veilingsómzet van den Bond in het ka
lenderjaar '29 nog bijna de 41/2 millioen gulden
heeft bereikt.
Dit is een felicitatie waard. Mijn beste wen-
schen voor het welslagen van de-jaarvergadering.
In het Zaterdagnummer van ons blad trok een
groote advertentie de algemeene aandacht van de
koolbouwers. De advertentie zelf is duidelijk ge-
genoeg, de bedoeling van de opstellers komt er
goed ir. uit, doch ik vraag: waarom gaan die
„eenige belanghebbenden" schuil achter het mas
ker der anonymiteit?
Komt open en rond met uwe namen voor den
dag, bepleit wat ge voor hebt in tuinbouwver
gadering en in de pers.
Dat men er toe wil komen, met eerlijke midde
len, de veilingsaanvoeren zoo goed mogelijk te
regelen naar gebleken (vaak veronderstelde) be
hoefte, is toch waarlijk niets, om daarvoor de
namen te verzwijgen.
En zou het niet veel juister zijn, zich te wenden
tot de besturen der veilingen, met het verzoek een
inventarisatie van roode kool te houden? Ik Voor
mij geloof niet, dat de gevolgde methode eenig
succèes belooft. Laat men zijn krachten eens be
proeven niet eind April, doch begin December!
Van het Langendijker koolfront verdef geen
nieuws, kan ik wol schrijven. Een paar dagen
vóór Paschen liep de markt voor gele kool sterk
op, den volgenden dag waren de aanvoeren weer
van dien aard, dat de prijzen weer sterk daalden.
Ondanks het gunstige koude weer wil het niet
vlotten.
Plaatselijk Nieuws
BROEK OP LANGENDIJK,
Den 2den Paaschdag mocht de oudste inwoner
dezer gemeente, de heer Wiering, zijn 92st.e ver
jaardag opgewekt vieren. Aan belangstelling
heeft het den sympathieken oude niet ontbroken-
Oifficieel is de heer Wiering 92 jaar geworden
toen we hem feliciteerden, toonde men ons een
verzekeringspolis, waarop als'zijn geboortedatum
21 April 1837 stond aangegeven; daarop afgaan
de ,zo ude jarige 93 'jaar geworden zijn-
Hij was buitengewoon helder van geest, uiterst
spraakzaam, en 't lieeft ons getroffen, hoe goed
hij met het wel en wee zijner bekenden op de
hoogte was- 't Gezichtsvermogen is dermate ver
zwakt, dat hij niets kan onderscheiden, ook de
beenen dreigen den dienst geheel te zullen staken.
Toeh heeft deze oude man nog een voorname
bezigheid te verrichten, waairin hij trouwer is.
dan menig christen in bezit van volle lichaams-
ene geesteskracht. Wiering is een bidder en mei
groote getrouwheid bidt hij voor velerlei belang.
Hij wacht met geduld en lijdzaamheid dc stonde
zijner entbinding af geheel zich overgevend aan
zijn Heiland en Heere.
Het, Schriftwoord: in grijzen ouderdom zullen
zij nog vrucht dragen: vindt zijn bevestiging in
dezen hoog bejaarden grijsaard-
ZUIDSCHARWOUDE.
De prijs der melk is hier mét 2 cent per L-
afgeslagen en alzo'o op f2 eent gebracht-
ZUIEiSGHAR WOUD'E.
De Emmabloemcollect-e heeft ongeveer f55.
opgebracht.
ZUttJSCHARWÖUDlE.
Toen de, heer 3. gister met zijn motorfiets door
Amsterdam reed, maakte het stuur plotseling een
zwenking, door welke oorzaak is hem niet be
kend. Het gevolg was, dat de berijder met groote
hevigheid op de straatsteenen werd geslingerd,
waarbij hij verschillende verwondingen opliep,;
terwijl volgens den dokter, onder wiens behande
ling hij zich moest stellen, waarschijnlijk het elle-
pijpsbeen stuk is.
FLORALIA-VEREENIGING
BROEK OP LANGENDIJK,
De, verkoop namens de vereeniging van plan
tin aan de leerlingen van de Openbare en Chr.
School alhier is een ongedacht succes geworden,
wat stellig mee te danken is geweest; aan de zeer
gewaardeerde medewerking' van de Hoofden en
onderwijzers aan genoemde scholen.
Aan de leerlingen van de Openbare School zijn
afgegeven 74 plantjes, aan die van de Dhr. School
200 stuks.
N uk'omt het er voor de kinderen op aan, goed
voor de plantjes te zorgen. Zoo af en toe zal de
heer P. Glas in ons blad eenige algemeene wen
ken geven; we raden de lezers van ons blad aan,
alle stukjes onder het hoofd Eloralia nauwkeurig
te lezen. 'tGaat er straks om, op de te houden
tentoonstelling goed voor den dag te komen. El
ders in onze omgeving worden pracht-exposities
van bloemen en planten door Floralia-Vereenigin-
gen gehouden, en we zouden ter wereld niet we
ten .waarom iets dergelijks in Broek niet bereik
baar zo uzijn; Broek met zijn bollenveiling mag
gewoonweg niet bij andere plaatsen ten achter
komen 't Bestuur van Eloralia rekent dan ook op
MEE5TE KOPPEN GIT KEG'5 THEE
verdere medewerking van de zijde van de bur
gerij.
Nu nog tweeërlei mededeeling.
De eerste is voor een deel van de kinderen
bestemd, en wel hen, die laatst een Floralia
of Asparagus hebben gekocht. Zij worden uitge-
noodigd Zaterdagmiddag a.s. hun plantjes Ln groo-
tere potten te laten verplanten. Dit geschiedt,
gratis door den heer P. Glas, alhier, bij wien men
zich vervoege-
Niet zelf doen, hoor!
Laat het verpotten door een vakman doen, dat
is veel beter.
"We spraken over 'de te houden tentoonstelling.
Teneinde deze zoo goed mogelijk te doen sla
gen, stelt Floralia ook ouderen in staat, aan den
wedstrij ddeel te nemen met planten, die zij ter
beschikking stelt. Men kan uit een zestal een
keuze doen van drie planten.
Beschikbaar zijn: Fuchsia 35 ets. Asparagus
25 ets., Begonia's. 20 et., Geranium 35 cl. en
Varen 35 cent. 1
Deze planten worden geleverd in groote potten,
verpotten is niet noodig. Voorwaarde van deelna
me aan de tentoonstelling is, dat de controle
kaartjes aan de plantjes bevestigd' blijven.
Tot 1 Mei is de gelegenheid open zich bij den
lieer P. Glas van planten te voorzien, uitslui
tend Zaterdags, ooji 's.avonds.
Buitenland
GROOTE BRAND IN EEN GEVANGENIS.
Een geweldige brand heeft gewoed ln de groote
gevangenis te Columbus in den Staat Ohio, tenge-
volge waarva nhonderden dooden zijn te betreuren.
Er hebben zich de verschrikkelijkste tooneelen af-
gespeeld, voordat de deuren der cellen konden ge-
i opend worden en ongeveer 500 overlevenden op de
j binnen plaats konden ontsnappen. Het hospitaal is
gevuld met de slachtoffers en verscheidene gewon
den konden wegens plaatsgebrek niet worden op
genomen. De gevangenen heben geen pogingen ge
daan om te ontsnappen en een groot aantal heeft
de wachters en brandweerlieden geholpen het vuur
te bestrijden en de dooden en stervenden die later
nog in de gevangenis waren uit de vlammen te
redden. Om kwart voor negen eergisteravond wa
ren 305 lijken geborgen. Toen woedde het vuur nog
steeds voort.
Gebleken is later dat de brand aan misdadig op
zet is te wijten, daar hij tegelijkertijd op verschil
lende plaatsen uitbrak. Uit voorzorg werden 1500
soldaten gezonden met mitrailleurs, traangas en
bajonetten. Er zijn later aanwijzingen ontdekt, dat
sommige gevangenen de uitbreiding van den brand
in de hand werkten. De brandslangen werden door
genseden en vier brandwachts kregen schotwonden
Omstreeks middernacht waren de soldaten en de
gevangeniswachters er in geslaagd verscheidene
duizenden veroordeelden te overmeesteren.
De gevangenis werd gebouwd voor 1500 personen
maar bij het ochtendappel bleek dat er 4300 waren.
Gistermorgen was de orde wederom hersteld.
De brand is de grootste welke in Amerika geduren
de de laatste 10 jaren is voorgekomen. Wat het
aantal slachtoffers betreft is hij slechts te verge
lijken met den brand in het Iroquois-theater in
Chicago, in 1903 en met de aardbeving en brand-
catastrophe te San Francisco in 1906, waarbij 400
tot 500 personen om het leven kwamen. De materi-
eele schade is zeer gering en bedraagt slechts 20
duizend dollar.
Volgens latere berichten bedraagt het aantal doo
den 400 en dat der gewonden minstens 300.
Feitelijk heben er twee branden gewoed. De twee
de brand is door de gevangenen, die door de ramp
van den eersten brand in groote opwinding waren
geraakt gesticht in de wolspinnerij van de gevan
genis. Het tooneel vande ramp bood een triesten
aanblik in heta licht van de talrijke fakkels, die 't
terrein verlichtten. Alle lichtleidingen waren door
vuur vernield, waardoor het gevaar van een even-
tueelen opstand der gevangenen nog meer ge
vreesd werd.
Het viiur brak om zes uur des avonds uit, juist
toen de 5000 gedetineerden uit de eetzalen naar hun
cellen werden teruggebracht. De vlammen sloegen
in het gebouw op drie plaatsen tegelijk uit. Zij
vonden in den door olie gedrenkten dakkoepel gre
tig voedsel, Enkele minuten na het uitbreken van
den brand stonden reeds drie afdeelingen in lichte
laaie. De bewakers weigerden in den beginne de
cellen te opeenen. Gedeeltelijk ook waren de sleu
tels in de enorme opwinding zoek geraakt. De be
wakers en gedetineerden braken voor zoover dat
mogelijk was, de celdeuren met bijlen en hamers
open. De dooden en gewonden werden langs eeni
ge touwladders geborgen. Eenige ladders braken
evenwel tengevolge waarvan bewakers en slacht
offers in de diepte stortten. De brand bereikte zijn
hoogtepunt toen de wolspinnerij door de gevange
nen in br and werd gestoken. De commandant van
de brandweer dreigde daarop met terugtrekking
van het bluschmateriaal. Eerst nadat de veiligheid
der brandewerlieden gegarandeerd scheen, gaf hij
opdracht de blusschigswerkzaamheden voort te zet
ten.
COMMUNISTISCHE WOELINGEN.
Aan den optocht der communistische jeugd te
Leipzig namen Zondag ongeveer 15000 personen
deel.
Op den Augüstus-platz zag de politie zich genood
zaakt ruim baan te maken voor een vrachtauto,
die door demonstranten werd tegengehouden, waar
bij van gummistokken en van vuurwapens werd ge
bruik gemaakt.
Een politie-beambte werd doodgeslagen. Een twee
de overleed na eenige uren aan de opgedane ver
wondingen, een derde ligt in het ziekenhuis op
sterven.
Een der demonstranten is doodgeschoten, vier ge
wonden zijn in het ziekenhuis opgenomen. De stoet
werd zonder bijzondere voorvallen ontbonden.
Voor Maandag waren alle openlucht-demonstra
ties verboden, maar toch hadden er hier en daar
nog botsingen plaats.
Uit Praag wordt gemeld, dat in een naburig dorp
waar communistische demonstraties verboden wa
ren, Zondag een communistische stoet wilde door
trekken. Toen aan het bevel om den stoet te ont
binden niet werd voldaan, loste de politie eenige
schoten, waardoor vijf jonge meisjes die aan het
hoofd van den stoet gingen, werden gewond. Zij
moesten naar het ziekenhuis worden gebracht.
GROOTE BRAND IN TOKIO.
350 HUIZEN VERBRAND.
Uit Tokio wordt gemeld, dat aldaar 350 huizen
door brand zijn vernield. J
Beweerd wordt, dat de brand gesticht is door
trampersoneel dat te Tokio in zijn geheel in sta
king is gegaan.
