NIEUWE 8
Vergaderingen
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No. 55 TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. 52. DONDERDAG 8 MEI 1930
39e Jaargang
.Kiwi: firma 1.1 ([HEI - Redactsur l H KEIZER. -
Bureel NoerdsGharwoude.
Stemmingsbeeld uit Groentenïesid
Langedijker Groente-Centrale
)U-
LAMDIJKÏR III It UT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSBAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
Abonnmentsprijs:
per 3 maanden 1.15.
ADVERTENTIEN
Van 1—5 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
De eerste week van Meimaand in hel jaar
1930 zal monigen verbouwer van kool, peeii en
uien lang heugen, mei zwarte letter kan zij
worden aangemerkt. De prijsdaling van de arti
kelen loch nam catastrophale afmetingen aan,
menige partij goede kool bleek onverkoopbaar,
geen bot; was er op te krijgen. Heden is het 7
Mei, deze datum is genoemd in de advertentie
oxjor houders van roode kool in der tijd geplaatst.
Tot dien datum wenschen zij 'ééen derde deel van
het artikel roode kool, omstreeks half April aan
wezig, vast te houden.
Vandaag is het 7 Mei. en ik vraag: is er ooi!
groot er fiasco op eenig plan te zien gegeven? Do
aanvoeren waren toch werkelijk zoo abormaal
groot niet, of er nog heel waf "aanwezig is, is mij
onbekend. Nu staat wel vast, dat geen enkele
regeling van aanvoer ook maar eenig effect zou
hebben gesorteerd, de vraag naar 'het koolproduct
begin April nog redelijk, is plots geheel en al
schier uitgebleven.
Mei 1930 heeft ons al Jen iets te zeggen.
'Ier jaarvergadering van den NoordermarkI-
bond i? intuitief gevoeld, dat er aan den afzet
van het product iets hapert. Het bedrijfsrisico
a'fm lang- bewaren van '1 goed verbonden, is veel
en veel te groot, ja hef is er m i. piet ver van
daan kool overhouden tot in Mei op één lijn te
stellen met gewaagde beursspeculaties. Gaat men
na ,hoe de koolhandel zich gemeenlijk in 't late
voorjaar ontwikkelt, en dat over "meerdere jaren,
dan zit er dooréén genomen, meestal verlies aan.
De enkele gevallen van zeer hooge prijzen in Mei
verlokken menigeen tot een gokje; en.'71 it jaar
te meer, wjjl do bedrijfsresultaten $cAéjil heel
slecht waren. De laatste kool kan do "zaak voor
29 nog eens redden 1 sprak menigeen bij. zich
zelf. Als ik voor rood en geel "t kan toch
eens f 14 a f 15 maakte, spring ik er nog zoowaf
uit. En de kool bleef in de boet
Maar 'tweer heeft ons parten gespeeld ach
teraf heb je mooi praten hoor ik al tegen
spreken. Toegegeven, eind April, begin Mei gaf I
heerlijk, zonnig lenteweer, en dat heeft de kool
de -das omgedaan 'kweet het maar al te goed. I
Doch is het verdedigbaar, met, veel te groote i
voorraden te speculeeren op koude in Mei Ter-
wijl het koolproduct in elk jaar grooter hoeveel- j
beid op de Europeesche markten wordt geworpen,
terwijl Europa een economische crisis doormaakt,
waarvan 't einde nog niet is te zien en onze groot -
afnemer Duitschland im grossen ganschen er zeer
penibel voorstaat?
Men sprak ter jaarvergadering van den Noor-
dermarktbond over een regeling van den veilings-
aanvoer; het bestuur heeft van dit moeilijke
vraagstuk in-studie-neming toegezegd. Ik. geloof,
dat het hoog tijd wordt, op dit vraagstuk alle
aandacht te concentreeren. 't&'taat voor mij vast.
dat een groot deel van het nu op de producten,
verloren bedrag, bij een goede aanvoerregeling te
redden zou zijn geweest! In elk geval kan men er
toe overgaan, meerdere kooitellinge.n te honden,
b.v. elke maand, Aan de hand van de cijfers kan
dan worden nagegaan, óf de afzet in een bepaalde
epriode voldoende is geweest en kan er met klem I
van redenen op meerdere aanvoer bij te geringen I
afzet worden aangedrongen. We zullen moeten j
komen tot een systematise-hen afzet en wil men I
voorloopig het. vrijwillige aanvoerstelsel behou-
den ,dan zal er, wil men iets bereiken, in dezen
geest wel iets te doen 'zijn. Of het aanbeveling
verdient, een premie te geven voor "U-C.B.-kool
vóór Januari geveild, durf ik nog niet te beoor-
deelen.
't Dijkt me voorloopig gewenscht, hot besef
er bij de menschen in te hameren, dat het dwaze
bedrijfspolitiek is, een veel te groot percentage
van de producten speculatief vast te houden tot,
de gevaarlijke Meimaand.
Is liet. onuitvoerbaar in groote trekken een
uizet plan vast te stellen? Zooveel dient er elke
maand te worden verzonden en na te gaan, wat
er in Noord-Holland verzonden Ls? Om dan zoo
n ooi lig de alarmklok ie luiden?
Ni cfi les van 1930 lijkt me de uitvoering
hiervan mogelijk, en meen ik, dat de mensehen
er rijp voor zijn.
O ja, er is tc Noordseharwoude ook weer over
de bonnen gesproken. Die bonnen bederven de
markt, bederven de menschen en de prijzen. Alle
redeneeringen hebben slechts zeer betrekkelijke
waaide, veranderen de omstandigheden, dan pra
ten we weer anders.
Zou er nu waarlijk nog- iemand in Groenten-
land gevonden worden, wien het niet berouwt,
dat er indertijd niet veel en veel meer „op bon
via het betaalkantoor is verkocht
Er is ook "in het seizoen, nu bijna afgeloopen.
menige vogel over hot touw _govlogen. Ja, ik
durf beweren, achteraf zal er wel eens gezegd
worden, ook door den grootsten bonnenhater:
't Is toch mis.
Waarmee ik maar zeggen wil, dat aan elke
vraag naar groenten, op elk tijdstip moet kunnen
worden voldaan. Is de. veiling voorbij, kan het
niet meer op de normale wijze, dan in vredesnaam
maar „op bon". Want: niet de verkoopmethode,
hoezeer ik een groot voorstander ben van het
veilingssysteem, is doel, maar veeleer: hoe krij
gen we 't goed 't best aan den man. Veilen regel,
bon uitzondering.
Doch geen verstarring, de veilinggklêp open.
4 Ge vindt, heer en lezers en wg.arde lezeressen in
dit nummer ook een verslag van cfe"gelioucTên1
vergadering 'te Alkmaar, waar uitvoerig is ge
sproken over een zeer urgente, reeds tallooze ma
len in dit 'blad besproken zaak, nl. die van de
keuring en den afzet van pootaardappelen.
Met ingenomenheid en waardeering heb ik van
de plannen, daar besproken, kennis genomen.
De lezers zullen, zich nogevel herinneren, hoo
't talrijke malen in deze rubriek van leer is ge-
trókken tegen de mi. minder gewensehte toe
standen bij 'den afzet van goedgekeurd pootgoed.
'kBen er van overtuigd, dat die ongewenschte
verhouding tussehen den handel en de pootgoed-
commissies cle afzet van goedgekeurde pootaard
appelen niet weinig heeft geschaad.
Vele kooplui interesseerden zich voor het arti
kel juist door die verhouding niet, en dat zal, I
lukt het de zaak in andere hanen te. leiden, nu
stellig anders worden.
Voor cle tuinbouwers is het nu zaak, hun vel- i
den te laten keuren; de kosten zijn zeer gering-,
i'4 per H.A.
Het Friesche voorbeeld werkt.
Dij den huicligen gang van zaken is het dien- j
stig, elke mogelijkheid van voordeel onder de j
oogen te zien. 'tïs algemeen bekend, dat de po-
tershandel al grooter proporties aanneemt. Fries
land levert van de vroege soorten praotisch wei
nig of niets meer voor consumptie-doeleinden, in
die provincie gaat schier alles als plantgoed weg,
aan prijzen,zelfs in het slechte aardappel jaar
'29, om van te watertanden.
Een zeer mooi ding is het, dat de Provinciale
Commissie uit cle Tuinbouwveilingen blijkens het
officieel verslag, het IC. L Z. zeer sympathiek
gezind is.
In'het IC. 1. Z. werken handel en tuinbouw
eensgezind samen, men woont erin een glazen
huis, heeft geen onder-onsjes, en huldigt den juis-
ten regel: cle afzet van het gekeurde goed is
vrij. Wie er in handelen wil, ga zijn gang.
Het IC I. Z. verdient de algemeene sympathie.
Vergadering van het bestuur der Langendijker
Groenten Centrale op Maandag 5 M«i 1930.
Tegenwoordig 25 personen .waaronder 2 leden
van Koophandel.
Voorzitter Burgemeester Slot. opent met een
welkom.
De keuringslijsten over Maart en April, welke
i'osp. 7 en 15 keuringen bevatte, werd geen op-
of aanmerking over gemaakt.
Uit het rapport over het nazien van het be
taalkantoor werd medegedeeld dat alles in goede
orclo was bevonden en dat in de maand Maart
geveild was voor een bedrag van f 437.557.60,, 1
waarvan voor Broek op Lang-endijk f 90381.62;
Koedijk f77940.07, Zuidscharw. f 71.593.21Ml.
Kath f 12835.84; Sint Pancras f 68137.17; 31.
Paneras Zuid f 12031.59 H.H waard f32104.90:
11. Katli. f 37050.03- Ursem f6704.33- de Scher
mer f 9834.27; Hensbroek f 4951.81: Oterleek j
f4534.05; diversen f 10458.69.
Schrijven ingekomen van de vereeniging do
Koophandel-met verzoek een subsidie van f80 te
verkenen voor de nachttelefoondienst. Daar deze j
dienst van het rijk uitgaat, mo-eten,de kosten hier- j
van geheel apart betaald worden, welke ongeveer
f850 bedragen-
In verband hiermede wordt van de gemeenten
en veilingsbes turen een subsidie gevraagd van
f80, terwijl dan door cle vereeniging ,,de Koop
handel" het resteerende bedrag van f300 zal bij
betaald worden
Gezien het groote belang voor deze streek'
werd besloten het gevraagde bedrag te verkenen.
Van dezelfde vereeniging een verzoek om een
andere regeling te treffen aangaande het over-
leggeld bij beurtbevrachting en wel om tie Allans
geldende f'5 na 3 uur nader te regelen in over-
kggeld per uur.
De heer Kramer (Koophandel) zegt dat wan-
ii -er de schuit een kwartier of 2 uur over tijd is
j evengoed f 5 betaald moet worden, en zou gaarne
i zien dat die verhouding geregeld werd per uur.
1 Ik secretaris zegt dat de opvatting niet juist
is /laar het niet gaat om de tijd na 3 uur, maar
de tijd toti 3 uur, wanneer men reeds van des mor
gens rot \s middags 3 uur heeft gewacht, dan is
f5 overleggeld verschuldigd.
Ilaar het vorige jaar de tijd van wachten van
2 uur 's middags tot 3 uur is verlengd, werd be
sloten niet op het verzoek in te gaan.
Schrijven ingekomen van den secretaris der
bloembollenvereen'iging, afd. Alkmaar, met be
richt dat de heer PTromp te Heerhugowaard
gekozen is als hun vertegenwoordiger in de com
missie van de bloembollenveiling tc Broek op
Langendijk.
Van de Prov. Commissie, schrijven ingekomen,
waarin aanbevolen werd een nieuwe aardappel
soTteering.
Tevens werd vermeld dal in een vergadering-
"met de vereeniging- „de Koophandel" cle N.-H.
Exportbond en de Nederl. Vereen, van aardappel
handelaren overeenstemming is bereikt, om de
navolgende sorteering voor'te stellen: Beginmaat
voor drielingen van 28 - 33 m.M. en groote hoven
y-3 m.M., dit is de bestaande maat. welke steeds,
zoo geweest is.
Wanneer de aardappel volgroeid is, welk tijd
stip in overleg'met de Prov. Comm. -rn tte handel
bepaald wordt, dan zal voorgesteld worden om
de rnaat der drielingen te bepalen van '28—38
m.M. en groote boven 50 m.M., zoodat voor iedere
soort een speling is toegestaan om het sorteeren
te vergemakkelijken.
Voor witvkezige aardappelen de. beginmaat
grooter boven 40 m.M,. en op een nader te bepa
len tijd boven 45 m.M,.
Deze sorteering werd aanbevolen omdat in cle
eerste plaats deze maten veel gevraagd worden,
maar ooft omdat andere consumeerende landen
hunne sorteering steeds verbeteren.
Besloten werd deze sorteerinjg aan te nemen,-
en dat iedere afgevaardigde deze in hun vereeni
ging zal bespreken.
In verband met de te houden vergadering van
de Prov. Comm. op 24 Mei a.s. werd verzocht
aan de afgevaardigden om voor dien datum aan
den secretaris verslag uit te brengen van hunne
vergaderingen.
I)e voorzitter geeft hierna een korte uiteenzet
ting der Vergadering van den Keuringsdienst
FC. I. Z.
Aan de bestaande keuringsdiensten hier, is
meestal een verkoopbureau aan! verbonden, het
welk niet: goedgekeurd werd. De keuringsdienst
IC. I. Z. staat dit niet toe, zoódat de goedge
keurde aardappelen in de vrije handel komen.
Ook keurt het IC. I. Z. aardappelen zonder lier-
komst, waarop bij voldoende zuiverheid een cer
tificaat wordt gegeven.
Er is dan ook van de zijde van het bestuur
geen bezwaar deze keuringsdienst aan te bevolen.
Verder werd medegedeeld het aankoopen van
pöotjcsbakken, papier daarvoor, en het aankoo
pen van bloembollenmanden en cle benoeming
van controleur-portier.
De iondvraag niets opleverende, volgt hierna
sluiting.
Hei K. I. Z.
Verslag van de vergadering over het Keu-
rings-instituut voor zaaizaden en plant
goed (K. I. Zi.), in het Laiulbouwhnis
ie Alkmaar, op 3 jMjei j.I.
Deze vergadering was belegd door een comité
van groothandelaars in aardappelen, om meer be
kendheid te geven aan het werk van het K.I.Z.,
den heer S. v. Wijk, van Vijfhuizen (Haarlem
mermeer), verzocht de werkwijze van het IC.I.Z.
te komen uiteenzetten op deze vergadering, waar
toe tevens waren uitgenoodigd de Prov Commis
sie uit de veilingen ,en de besturen van cle Vei
lingen en 'Tuinbouwvereenigingen in Westfries
land. Voor deze vergadering bleek veel belang
stelling te'bestaan.
In zijn openingswoord wees de voorzitter der
vergadering er op. hoe de Rijkstuinbouwconsulent
I (Sevenster, te Parijs, voortdurend in Frankrijk
waarschuwt tegen het betrekken van ongekeurde
j pootaardappelen, en het koopen van goedgekeurd
pootgoed aanbeveelt, hoe in Duitschland hetzelf-
I de gebeurt, terwijl de Zwitsersche regeering het
invoerrecht voor goedgekeurde plantaardappelen
belangrijk lager heeft gesteld als voor ongekeurde
en eetaardappelen, hoe dus steeds meer regeerin-
gen maatregelen tot wering van ongekeurde po
ters nemen en nog zullen nemein, en dus naar uit-
I breiding van de keuring moet worden gestreefd,
waarvoor bet IC. I. Z., uitgaande van tuinders
en handelaars, bij uitstek geschikt is.
I De heer v. Wijk, het woord krijgende, doet uit
komen hoe hei altes-beheerschende element in
het IC. I. Z. is de samenwerking tussehen telers
en handelaars. Ieder .lid van het IC. I. Z. is vrij
zijn goedgekeurde poters te verkoopen aan wie
hij wil, alleen verkoop-coöperaties mogen niet
worden gesticht. Toen na den oorlog in Friesland
den coöperatieven afzet van door het „Centraal
Comité" goedgekeurde poters sjpeds meer ingang
vond bij de telers, richtten de daarover ontevreden
handelaars met niet voor coöperatie voelende te
lers een nieuw keuringsinstituut op, het K- I. Z.
De oprichting hiervan werd een groot succes.
Door de bekwame leiding en de strenge keuring
is het nu zoover dat in Friesland 6000 bunders
aardappelen door het IC. I. Z. worden gekeurd,
en in Groningen, Friesland en Noordholland af-
cleclingeip zijn gevestigd, teywyl bejl .-ertifieant.
van het. K. I. Z. in het- buitenland èén uitstekende
naam heeft.
Ten opzichte van den coöperatievenafzet is
behartigenswaard dat. het verkoopbureau, dat de
Zeeuwsche Maatschappij van Landbouw stichtte,
weer werd opgeheven, evenzoo dat in Groningen
dat voor eenigen 'tijd zijn bestaan eindigde met
een dificit van f3.000.000.
Die keuring van het K, I. Z. is streng en onpar
tijdig, zélfs bij liet ophalen is toezicht. 'Het K. I.
Z. moet de verantwoordelijkheid op zich kunnen
nemen voor de kwaliteit van het gekeurde pro
duct,, waar het ook in de wereld belandt.
Op cle vraag van den heer Visser, Koedijk,
naar cle financieele voorwaarden van het IC. I. Z.
antwoordt do heer v. Wijk, dat het lidmaatschap
f 1 kost en het keuren f 4 per H.A., terwijl voor
net plombeer en der zakken 25 ets. per 100 Kg.
wordt berekend.
De lieer Hazeloop vraagt waarvoor het IC. I. Z„
hier noodig is. De bestaande keuringsdiensten
werken inet toenemend succes en doen de keuring
ook goed.
Hierop wordt geantwoord, dat de handelaars
aan het'IC. I. Z. cle voorkeur [geven. Dat in Fries
land bijna alle Schotsche Muizen als goedge
keurd pootgoed steeds voor hooge prijzen worden
verkocht is vooral ook daaraan te danken, dat de
Friesche handelaars zich er voor interesseerden;
omdat het meeste, door het K. D Z. wordt ge-
keiyd Bij ons in Noordholland stelden tot heden
de meeste exporteurs door het coöperatief optre
den van cle keuringsdiensten, heel weinig belang
in goedgekeurde poters en hierin kan alleen het
IC. i. Z. verandering brengen. Indien het Kj- I. ca
hier gaat keuren, zullen de exporteurs zich veel
meer voor den afzet van goedgekeurd pootgoed
gaan interesseeren. De voorkeur van de hande
laars voor het IC) I. Z. is zoo sterk, dat zei zoo
mogelijk uitsluitend door het IC. I. Z. goedge
keurde poters koopen-
Behalve van dezen steun, profiteert het K. I.
Z. 'ook van de voorlichting van de handelaars,
omdat 'die steeds op de hoogte zijn met de ei-
schen en de omstandigheden in het buitenland.
Het K. I. Z. maakt zelf ook propaganda voor
het cloor hein gekeurde pootgoed.
Een verbetering voor de tuinders Ls bovendien,
dat het IC. I. Z. reeds het eerste jaar certifica
ten geeft voor goedgekeurde poters, omdat ook
door de meeste bouwers, die niet laten keuren
steeds selectie wordt toegepast, terwijl de eischen
van het K I. Z. er niet minder hoog om zijn.
Burgemeester Slot, de voorzitter der Prov.
Commissie, wijst er op, hoe de hier bestaande
keuringsdiensten wel goed werken, doch dat het
goedgekeurde nooit over de veiling gaat, terwijl
het standpunt van de Prov. Commissie is, dat de
verkoop aan den handel moet blijven. De Prov.
Comm. heeft daarom niet het minste bezwaar
