Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No. 58 TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. 52. DONDERDAG 15 MEI 1950
59e Jaargang
Redacteur i. H. KEIZER. Bureel Mscharwcude.
Revue van de Week
Buiienlatidsch Overzicht
Plaatselijk Nieuws
NIEUWE
LANGEDIJKER COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSBAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
"er 3 maanden 1.15. -ilitQaVBfiflM J. H. KEIZER.
ADVERTENTIEN:
Van 1—5 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
13 Mei.
De IJsheiligen hebben ons in de laatste dagen
geducht te pakken gehad. Na het zomersehe,,
koesterende weer van begin-Bloeimaand, is ge
volgd de heerschappij van den Noordewind, met
al haar trieste gevolgen. Die kille periode duurde
gelukkig niet zoo heel lang en wij, in het,
oude Patria, moeten ons nu maar troosten met
de gedachte, dat we althans bespaard zijn geble
ven "oor aardbevingen, tornado's en soortgelijke,
natuurrampen, dewelke in andere streken van on
zen aardbol geweldige verwoestingen in de jong
ste dagen teweegbrachten.
In de Binnehof brouwerij te 's Gravenhage is
in de afgeloopen week het leven ontwaakt.
De Tweede Kamer had bij haar eerste samen
komen in openbare zitting, op Dinsdag G ,Moi
een zeer lange agenda af te werken. Het over
groot* deel daarvan bestond' ihtussehen uit con-
elusiën van verslagen omtrent inlichtingenop
adressen. Voor de behandeling waarvan ik ge
voegelijk kan verwijzen naar de verslagen, in do
bladen er over gepubliceerd.
Een iet,wat-uitvoerig debat werd gevoerd over
eene overeenkomst, aan te gaan met de. groot
..Bataafsehe", voor het deze kongsi doen exploi-
teeren van een terrein in het Gouvernement der
Molnkkon Daarbij ging het pro en contra staats
exploitatie De officieele communist L. de Visser
decreteerde: de dictatuur van het proletariaat
moet exploiteeren- En begrijpt men 'Neder
land moet uit „Indonesië'' worden verjaagd. Met
46 22 stemmen werd het ontwerp goedgekeurd.
In hare vergadering van Woensdag 7 {Mei vatte
tin Tweede Kamer het ontwerp aan tot wijziging
van de gemeentewet. Minister Ruys de Beeren-
hrounk leed een niet geheel ongevoelig echec.,
doordien in strijd met zijn nadrukkelijk advies
de Kamer met 4830 goedkeurde een amende
ment-van den soc.-dem. afgevaardigde Mr. v. d.
Bergh. Volgens wélk votum de z.g. vrijgestelden
(bezoldigde bestuurders van vafcvereeni'gingeh van
gemeente-personeel) verkiesbaar zullen zijn voor
de Gemeenteraden. Minister Ruys had voorge
steld, hen uit te sluiten.
Een amendement-Boon (V.Bu) dat krijgslieden
in actieven dienst wilde toelaten tot het Raads
lidmaatschap, duikelde met 5720. Ds. Lingbeek
die geestelijken niet verkiesbaar wilde stellen,
leed nederlaag met 5622. Mr. v. d. Bergh even
zeer - - 4632 met zijn poging om echtge
noot en van niet-verkiesbaren voor den Gemeente
raad (in strijd met het Regeerings-ont.werp) wèl
toe te laten.
De Tweede-Kamerzitting van Donderdag 8 Mei
bracht, minister Ruys de Beerenbrouek een extra -
gevoelige nederlaag.
Deze laatste openbare vergadering van ons
Lagerhuis in de afgeloopen week Vrijdag j.L
werkt,e de Tweede Kamer in de afdeelingen
begon met het afwijzen eener interpellatie, door
den communist De Visser gevraagd over de actie
tegen de geloofsvervolging in Rusland. Met al-
gemeene stemmen, natuurlijk behalve die van den
candidaai-interpellant. De communist heeft ge
dreigd met obstructie, indien de Kamer 't, mocht
wagen, hem zijne interpellatie te weigeren. De
ilhpoge vergadering was verstandig genoeg het
oiRle en wijze woord gedachtig te zijn, dat vrees
eepe slechte raadgeefster is.
Op Donderdag 8 Mei kwam aan de orde de
groote (Jcwestiezal in Nederland een vrouw be
noembaar zijn tot burgemeester van een gemeen
te? In 1923 heeft minister Ruys - blijkens zijn
ingediend ontwerp bevestigend beantwoord.
In 1928 handhaafde Minister Kan deze opvat
ting. Thans was Exe. Ruys tot het, inzicht ge-
komen, dat eene vrouw te onzen^ niet geschikt, is
•voor het ambt van burgemeester.
Ik bepaal er mij toe, .aan te stippen dat de
Kafiner met 4535 liet amendement-Boon de
benoembaarheid van vrouwelijke burgemeesters in
Nederland vaststellend heeft aangenomen- Met
medewerking van verschillende Katholieke lo
gden onder wie dr. Nolens, de voorzitter der
i Kathplieke Kamerfractie, alsmede van Mr- van
eVhaik, clen Kamer-praeses, - werd Minister
Ruys deze schier verpletterende nederlaag den
8en Mei jl. toegebracht. De Kamer hervat op
Dinsdag 13 Mei de behandeling van het ontwerp
tot. wijziging van de Gemeente-wet.
Dut. ook t.o. van de benoembaarheid der vrouw
voor gemeente-secretaris de Regeering aan het
kortste eind zal trekken, 't. is meer dan waar
schijnlijk.
De Eerste Kamer hield in hare zittingen van
Donderdag en Vrijdag- 7 en 8 Mei j.l. bespiege
lingen over de Indische Begrooting-1930- Het
O-Indisch Budget zou allicht den 9en jl. zijn
afgeloopen. indien senator mr. Mendels zich niet
genoopt had gevoeld tot repliceeren. Daartoe zal
de 3oe.-dem. senator den 13en Mei gelegenheid
vinden. Waarna de Senaat nog de -Surinaamsche
Begrooting voor de- Koninklijke sanctie heeft
gereed te maken.
Do Eerste Kamer heeft den 7en jl. een reeks
van ontwerpen in de afdeélingen onderzocht.
Daaronder is ook: het Winkelsluitingsontwerp.
Tegen dit wetsvoorstel is eene in kracht aan-,
zwellende actie in den lande gaande, o.a. van
Joodsche zijde. Men richt ook nu het oog op de
Eerste Kamer, hopend dat van haar heil en red
ding zal komen door verwerping. Zooals de za
ken nu staan, schijnt die hoop tamelijk voorbarig
en ongegrond.
Van het Defensie-departement, is uitgekomen
eene snppletoire Begrooting, volgens welke gel
den - - in termijnen te verstrekken worden
aangevraagd voor het bouwfti van een kruiser in
Oost-Tndië, alsmede van een flott-ilje-vaartuig in
de West. Men krijgt hier een vloot-program voor
de eerstvolgende tien jaren.
Dat, men hier „stof te over'' heeft voor extra-
onstuimige parlementaire debatten in de naaste
'toekomst, - 'tzal- weinig betoog behoeven.
De schoone plannen voor een gemeenschappelijk
vliegveld Den HaagRotterdam schijnen tot de
illusie te moeten worden gerekend.
H M. de Koningin-Moeder stelt zich voor, den
19en a.,s. naar Noord-Brabant te vertrekken, om
eehige dagen te Oisterwijk te vertoeven. Daarna
zal zij haar zomer-verblijf te paleize Soestdijk
vestigen.
In het begin van Juni zal de Groothertogin
van Luxemburg en haar Gemaal onze Koningin
een semi-offieieel bezoek brengen op Het Loo-
Personalia: De inwijding van den B. K. Aarts
bisschop te Utrecht Mgr. Jansen, zal den 5en
Juni geschieden. Den 27en Mei is 't een halve
eeuw geleden dat onze chr- historische staats
man dr. J. Th. de Visser te Utrecht cum laude
promoveerde tot doctor in de Godgeleerdheid op
I proefschrift: „De daemonologie van het Oude
Testament". Tot hoogleeraar in de Latijnsehe
I taal en letterkunde te Utrecht is benoemd: Dr. H.
Wagenvoort, thans als zoodanig te Groningen
xin functie. Prof. Treub, onze oud-minister heeft
eene operatie ondergaan, aanvankelijk met gun-
i stig verloop Uit de dagbladen is inmiddels be-
kend geworden, het overlijden van den oud-leider
der S.Di.A.P. Mr. P. J. Troelstra, op 70-jarigen
leeftijd..
Uit cle doodenlijst: Prof. Dr. H. 'Th. Boissevain,
J oudhoog]eeraar inde klassieke letteren te Am-
sterdam, 79 jaar.
Aan de jongste criminaliteitsrubriek ontleen ik,
I datte 8'teenderen (Dr.) een molenaar zijn vrouw
en dochter met bijlslagen afmaakte en zelfmoord
pleegde. Geldzorgen schijnen den man krankzin-
1 nig 1c hebben gemaakt-
I Een Radio-handelaar te Haarlem is door een
zïner bedienden voor een som van f600 bestolen.
I Bij de N.V. Mpij. voor Seheepscrediet; te Rot
terdam is fraude gepleegd, vermoedelijk voor vele
tienduizenden guldens.
Te Amsterdam heeft men een jassendief te
pakken gekregen, die al sinds vele maanden de
groote café's in tiet centrum der. hoofdstad on
veilig heeft gemadkt.
De moordenaar van vier veldwachters te Groo-
tegast, Wijkstra genaamd, heeft voor het. Ge
rechtshof te Leeuwarden in hooger beroep te
rechtgestaan. Het oordeel der psychiaters over
de vraag der toerekenbaarheid van Wijkstra.
liep uiteen. De rampzalige kerel zelf scheen uiter
lijk onbewogen, onverschillig-
Te Arnhem heeft de politie een bende jeug
dige inbrekers ingerekend- Zij hebben, zes in
getale, elf rooftochten gemaakt.
Onder de jongste inbraken waren er twee, in
scholen te Bussum gepleegd.
Te Hilversum heeft een '15-jarige knaap zijn
vader, een alcoholist, levensgevaarlijk gewond.
De dader meldde zich bij 'de politie aan.
Over 3e vernielingen, door den roóden haan
berokkend, teeken ik ditmaal slechts aan, dat
te .Amersfoort een essence-fabriek in de asch
werd gelegd- Wat een ton schade berokkende.
Te Rotterdam woedde brand in een pakhuis
van glas en aardewerk
Voor de rest zie men de bladen
Uit de. rubriek van andere ongevallen zij geno
teerd, dat ons zoer-groote schip de „Johan van
Oldcnbarnevclt" bij zijn allereerste uitvaart voor
de reis naar O.-Indiil een „panne" opliep, door
Aanvaring in het Noordzee-kanaal met de „Rog-
gestroom De reuze-boot moest naar Amster
dam terugkeeren en heeft Vrijdag jl. den tocht
naar Insulinde hervat.
Op den Amersfoortsehen straatweg bij Zeist,
zeer glad terrein, hadden twee ernstige auto-on
gelukken plaats, waarbij drie personen gewond
teerden, o.a. vrij ernstig de directeur van het
Haagsehe hotel Central. Bij het willen slachten,
vig_ pistool, van een koe, is een slagersknecht te
Middelburg gedood door een schot in de buik-
streek. Voor het restant verwijs ik wederom naai
de bladen.
Tot de meer vreugde en verheugenis brengende
week-tijdingen mag ik rekenen o.m. dat de Rocke
feller-Foundation een som van 110.000 dollars,
heeft gescnonken aan de Leidscffe Sterrenwacht.
De schatgraveiij te Zaandam, onder „de aus
piciën" van eene Berlijnsche helderziende gravin,
duurt voort, ondanks geruchten, deze lichtelijk
fantastische onderneming tot de zwendelarijen
willend rangschikken. „Qui vivra verra".
Inzake de Amsterdamsche kwestie der bespe
ling van den Stadsschouwburg in de hoofdstad
pogen B. en W. de belanghebbende partijen tot
een soort van samenwerking te brengen. Of dat
lukken zal, schijnt nog niet zeker te zijn.
Te Rotterdam is eene eerste Nederlandseho
automobileftnfabriek naar Ford-model in wor
ding.
De eiisis in diamantindustrie heeft ernstig ka
rakter De heer Henri Polak, de leider van den
A.N.D.B. heeft adviezen gegeven om de gevolgen
van dezen allengs voor sommigen tot noodstand
leidtnden toestand Ie kunnen „beheerschenDen
Arnsterdamschen Raad zijn door het II. B. voor
stellen gedaan om de werkloosheid bij dezen tak
van nijverheid door gemeente-steun hulp te bie
den.
Het feest is gevierd van het 60-jarig bestaan
der groote Nederlandseho onderneming, genaamd:
Gist- en (Spiritusfabriek te Delft.
Van 15 Mei a s. af wordt de- trein-verbindingj
tnssehen Nederland en Brussel vijftig minuten
vlugger.
Is dat een „symbolisch teeken" van Neder-
landsch-Belgische toenadering, verkorting van
afstand in figuurlijken zin
Wij hebben -- dit ten leste in Nederland
een 71-jarigen grijsaard, den heer Meeuwis de
Jong, te Rijk (gem. Haarlemmermeer), die te
fiets voor de zooveelste maal zijn tien kinderen
is gaan bezoeken.
Respectievelijk wonend te: Hillegom, Amster
dam, Doorn, Nijkerk, Voorthuizen, Apeldoorn,
U ddelermeer en Arnhem-
Hij begon op zijn 58ste-jaar fiets te leeren.
Hocvelen op 't dozijn in onze dagen geven blijk
up-ic-date te zijn. Deze fietser behoort niet tot
de moderne racers. Maar toch!
Een van de donkere plekken aan den Europee-
schen politiéken hemel, die tijdens de Londenschc
vlooteonferentie zeer duidelijk aan het licht trad
in de verhouding tusschen Trankrijk en Italië-
Frankrijk, "dat 'van den oorlog heeft overgehou- j
den een groote beduchtheid voor Duitschland en j
deszelf smacht stelt er ten zeerste prijs op, om
naast een vredeswil een krachtig leger te bezitten
voor de gevallen, waarin die vredeswil mocht blij
ken te falen en dat op vlootgebied al evenzeer
vertrouwen stelt in gewapende veiligheid. Italië
dat sinds den oorlog, sinds het opkomen van Mus
solini als groote mogendheid is mee gaan tellen
en wiens stem in het Europeesch concert een
toontje mee laat hooren en dat voornemens blijkt
dit verworven prestige op geen enkele wijze te
laten afbreuk doen, doch integendeel dit zoo
veel mogelijk te versterken en in geen geval te
laten onderdoen voor het prestige van Frankrijk,
ziedaar de hoofdmomenten van de tegenstelling
tusschen beide landen. De effecten van deze te
genstelling, die thans te Geneve behandeld zal
worden, zijn geenszins zoo eenvoudig als opper
vlakkig wel zou lijken- Immers, op 'de Middel-
landschc Zee verlangt Italië de erkenning een
even groote vloot te mogen bezitten als de ge
zamenlijke Fraiische vloot, dus met inbegrip van
de schepen, die Frankrijk voor de verdediging van
zijn Atlantische kusten en overzeesehe koloniën
noodig heeft of meent noodig te hebben. Frank-
rijk bleek echter op de vlooteonferentie geenszins
geneigd het gezamenlijke tonnage der oorlogs
schepen in die mate te verminderen als de drie
mogendheden Engeland, Amerika en Japan
dit wel hadden gewenscht, reden waarom alleen
tusschen deze drie mogendheden een overeenkomst
tot. stand gekomen is. Italië nu, ziende, dat
Frankrijk niet van plan blijkt het aantal en de
grootte der schepen te verminderen, en vastbe
sloten bij pariteit met Frankrijk te blijven, zet
een klein dertigtal oorlogsbodems, waaronder 22
duisbooten op stapel, met het gevolg, dat hierdoor
mede het verdrag tusschen de drie bovengenoemde
mogendheden in gevaar wordt gebracht, aange
zien dit verdrag een uitzonderingsbepaling be
vat, waarbij Engeland gemachtigd wordt om, in
dien de veiligheid door sterke bewapening van
een uiet-onderteekenende mogendheid in gevaar
wordt gebracht zooveel bij te bouwen als noodig
mocht zijn voor een behoorlijk tegenwicht.
Waar dan weer het gevolg van zou zijn, dat
Amerika en Japan zouden moetden bijbouwen
om de verhouding niet te verstoren. Hieruit blijkt
wel voldoende van welk belang de tegenstelling
Italië-Frankrijk is.
En liet is duidelijk, dat Henderson, die thans
te Genève de Volkenbondsbesprekingen bijwoont,
zal bijdragen wat hij kon om zooveel mogelijk
dit conflict uit. de wereld te helpen. Want zelfs
in een prest ige-kwestie, gelijk de tegenstelling
tusaehen beide landen tenslotte is, kan een begin
liggen van oneindige ellende, alleen al omdat deze
moderne maatschappij zoo oneindig gecompliceerd,
samengesteld en onderling afhankelijk is gewor
den, dat verschuiving, verdraaiing of breken van
ook maar het kleinste wieltje in deze substiele
machinerie het geheele bedrijf kan doen stagnee-
ren. Laten wij hopen, dat er te Geneve in ver
zoenend opzicht goede dingen tot stand worden
gebracht en dat alsnog een vlootovereenkomst
tusschen Italië en Frankrijk zal worden bereikt,
want wat het onvermijdelijke einde is van een be
wapeningswedloop heeft 1914 afdoende en volko
men overtuigend bewezen. Een nieuw bewijs ver
langt naar alle waarschijnlijkheid niemand.
NOORDi?C;HARWOUBE.
Door de ambtenaren en werklieden aan de
Lioht-bedrijven alhier, is een adres gericht aan de
5 Gemeenteraden, met het verzoek om het Ge
organiseerd Overleg te billen invoeren.
Zooals bekend is een zoodanig voorstel van
den Raad van Zuidscharwoude door de Gas-
cownrssie van de hand gewezen.
Om de raadsleden in de gelegenheid te stellen
zich op het gebied van Georganiseerd Overleg
zco breed mogelijk te oriënteeren, zal vanwege
het Hoofdbestuur van den Bond en Personeel in
Overheidsdienst, een uiteenzetting worden gege
ven, waartoe alle belanghebbende raadsleden be
reids zijn uitgenoodigd. Deze bijeenkomst zal a.s.
Dinsdag plaats hebben in de groote zaal in Con
cordia.
BROEK OP LANGENDIJK.
De collectie, welke gisteren alhier is gehouden,
ten bate van de Blinden te Wolfheze, heeft opge
bracht f 30 netto-
N 00 RiBiSCiH AR W O UDiE.
Een ongeluk en een waarschuwing.
Dinsdagmiddag omstreeks 5 uur geraakte, een
jeugdig wielrijder uit Oudkarspel met zijn fiets
onder een vrachtauto.
De auto-bestuurder, die op duidelijke wijze te
kennen had gegeven naar de westzijde der straat
te zullen rijden, treft geen schuld-
De wielrijder, die achter de auto reed, meende
aan den linkerkant nog te kunnen passeeren,
met het gevolg dat het rijwiel door een der
achterwielen werd vernield- Hij zelf kwam met
den schrik vrij.
In verband hiermede meenen wij een waarschu
wend woord te moeten laten hooren ten opzichte
van heOruekelooze wielrijden van de jeugd, die
in den regel op vaak onbesuisde wijze, door de
Dorpsstraat rennen en hierdoor de veiligheid van
het verkeer en vooral ook die der voetgangers in
gevaar brengen.
Tevens vestigen wij de aandacht op het slechte
werken der remmen, daar vele rijwielen hieraan
laboreeren en zulks zelfs bij de wet strafbaar is.
Ook dit ongeval had kunnen worden voorko
men indien de rem van de fiets normaal had
gcfunctionneerd, doch bij nader onderzoek bleek,
dat de rem vrijwel geheel afgesteld was.
Voor velen aldus weer ee nlesje!
