Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
39e Jaargang
Hitoave: firma I. H. KEIZER. Radacteur J. H. KEIZER. Bureel Mscharwcude.
Stemmingsbeeld uit Groentenland
Uit den Omtrek
PlaatseSijk iieuws
NO. 71 TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. 52. DIN8DAG 17 JUNI 1930
NIEUWE I
LAMEDIJKER CODRAM
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSBAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
Abonnmentsprij s
per 3 maanden 1.15.
ADVERTENTEEN:
Van 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
Heden den 16den Juni des gedenkwaardigen jaars
1930 peddelde uw aller dienaar, hooggeschatte lezers
kring, heelemaal alleen in zijn eentje met overleg
(ongeorganiseerd) vanaf den Langendijk naar de
vermaarde kaasstad Alkmaar.
Met overleg vanweg de drukkende atmosfeer. En
daar passeerde mij een auto, wat op zich zelf niets
bijzonders of merkwaardigs heeft. Doch dit was wel
het geval met hetgeen op de auto geladen was, nl.
roode kool.
Hartje zomer passeerde me een vracht prima roo
de bewaarkool. Het zou al bijzonder wezen, als deze
partij nu de laatste was, in 1929 gegroeid, waarschijn
lijk is dit niet het geval.
Het is een onnatuurlijk iets, half Juni nog roode
kool te zien, die vrij zeker in de koelcellen te Ymui-
den zoo langen tijd is bewaard.
Het is wel door die koolvracht gekomen, dat ik na
dacht over de jongstgehouden Vierbondvergadering,
waar over onze Langedijker kooloverhouding uit
voerig is gesproken. Die vergadering is stellig van
belang geweest, afgaande op het verslag in dit blad.
In deze rubriek heb ik meermalen gewezen op de
groote wenschelijkheid, meer aandacht te wijden
aan den koolaanvoer in den voorwinter. En zoowaar,
dit onderwerp is besproken en enkele ideeën zijn ge
uit met het doel, te komen tot een betere en meer
systematischen aanvoer van het hoofdproduct aan
de Langedijker veilingen. Het deed me inderdaad
genoegen, dat meerdere personen over dit urgent
onderwerp hebben nagedacht en niet zonder meer
een afwijzende houding aannamen. Er behoort iets
te geschieden, de uitplant is zeer groot. Als het
even kan, moet worden voorkomen, dat in 1931 weer
in Juni kool langs den weg wordt gezien. Maar nu
niet meer over kool, er is heel wat. dat meer de
belangstelling heeft, o.m. de tomaten en de vroege
aardappelen, de verpakking, de nieuwe sorteering en
vóór alles, de prijzen.
De tomaten wat is het daar gunstig mee geloopen,
in de afgéloopen week en heden Maandagmorgen.
Het is een lieve lust, des morgens in de veiling dit"
schitterend gesorteerd, in pracht fust verpak; arti
kel te zien. De tomaat is een van de allermooiste vei
lingsartikelen, daarover zal wel geen verschil van
inzicht bestaan.
Is dit artikel al ingeburgerd in de Langedijker ge
zinnen? Zeker, het is tegenwoordig wat duur, dcch
daarover klagen we niet, integendeel. Wie de tomaat
eenmaal heeft leeren gebruiken, vindt het een heer
lijke vrucht.
En de prijzen, dat is zeer meegevallen. Wie had
zulks kunnen denken, toen deze reeds om en bij de
zeven stuivers per kilo waren gedaald. De grootere
aanvoeren zijn losgekomen, en de prijzen zijn geste
gen tot zestig cents per kilogram en daarboven.
Mooi zoo, zeggen we allen, al hebben we geen enkel
raam van dit product Deze gang van zaken geeft den
burger moed. Begrijp je iets van den -handel0 vroeg
me laatst een veilingsman. Je leest allen dag op
nieuw in de bladen, dat Duitschland midden in de
crisis zit, dat de geldschaarschte enorm is, de werk
loosheid de geesel van het volk en de nachtmerrie
der politici.
En plots rijst de prijs van dit betrekkelijk luxe
artikel met circa 70 procent. Ja, het is een vreerr.d
verschijnsel, waarvoor zoo een twee drie geen ver
klaring is te vinden. Enfin, we nemen het feit ook
graag zonder aan.
Nu blijkt het nieuwe gebouw van de L. G. C.
broodnoodig te wezen. Wat een gemak. Men vaart er
in met de schuit, lost het product onder den kap en
laadt er het gesorteerde, dat veilig den nacht onder
den kap kan blijve.n
Er is volop plaats voor het leege fust, en daar is
heel wat van noodlg. Beladen auto's rijden tot voor
de sorteermachine, in minimum van tijd zijn ze ge
lost en tuffen weg.
Velen gaan eens een kijkje nemen gedurende het
sorteeren der tomaten. Het is de moeite waard, in
zonderheid als er des middags een flinke hoeveelheid
te verwerken valt. Een nieuwe machine is laatst in
gebruik genomen, de oude voldeed niet, de capaciteit
was te gering. Thans draaien twee moderne sorteer-
machines, door electrische kracht gedreven.
Het mag gezien worden, het gebouw, het artikel,
dat in het gebouw wordt verwerkt en de machine,
waarop gesorteerd wordt.
En nu de vroege aardappelen.
Op eenige volledigheid kan ik wel geen aanspraak
maken, slechts een en ander kan worden aange
stipt. De vorige week was de stemming aan ae
markt heel erg flauw, onrustbarend daalde de^prijs.
Enorme prijsverschillen kwamen op eén en denzeli-
den dag voor. Groot is eveneens het P^svenfchn
voor aardappelen in zakken en die m
den aangevoerd, ten voordeele van de laatsten.
Meermalen is een verschil van f 1.50 tot f2.— per 100
kilogram voorgekomen, soms echter was het venxtfui
weer miniem. Men ziet inzonderheid „om 8e Oost
vreemde emballage, als zeer hooge boUenmanden oi
kisten, die wat op konijnenhokken zonder tralies
gelijken.
Heden zag ik een partij in leege margarinekisten
aangevoerd. Ook bezigt men manden met 50 pond
inhoud; die zijn nog te gebruiken. Doch het storten
van aardappelen uit zoo'n konijnenhok, of groote
mand in zakken is niet zoo eenvoudig. Men ziet
dan ook twee man zoo een hok of mand opnemen en
twee man de zak ophouden. Vanwaar dit vreemd ge
doe op de veilingen om de Oost? zal men vragen.
Voorheen zag men schier krat noch mand aan die
veilingen. Dat komt door den voorkeur, die de han
del geeft aan het goed, dat onbeschadigd ter veiling
wordt aangeboden.
In zakken ziet het product er onooglijk uit de teere
huid laat los, het vleesch wordt bruinachtig De Bond
van Exporteurs in Noordholland heeft tot de vei-
lingsbesturen een circulaire gericht, waarin wordt
te kennen gegeven, dat de handel bij voorkeur
aardappelen in krat of mand aangevoerd zal koo-
pen.
Wijl het wel ondoenlijk is voor de bouwers, nu het
seizoen aan den gang is, kisten of manden op te
doen (er zit ook een finantieele kant aan) zal het
product in zakken aangevoerd, dit jaar nog afge
nomen worden, doch in 1931 zullen de aangesloten
exporteurs dit niet meer doen.
Aan den Langendijk is men bijna algemeen gewend
het goed in manden aan te voeren, behoudens dan
de vrachtvaarders, al zijn er ook velen, die dit reeds
doen.
Dat de bouwers „om de Oost" mopperen over de
„nieuwe lastigheid" valt niet te ontkennen.
Echter kan ook niet ontkend, dat het product er
veel beter door uitziet.
Van lastigheden gesproken. De grootste last on
dervindt men van het tijdroovend looden der balen.
Dat is gewoonweg een narigheid, een tijdnemende
nuttelooze plagerij, die het buitenland ons oplegt.
Het is nu zoover, dat de diverse veilingen ongeveer
zooveel tangen hebben, dat men zich kan redden.
De tangen, die dienen om de loodjes de letters N.
P. D. (Nederlandsche Plantenziektenkundige Dienst)
in te knijpen, dragen een nummer. Bij voorkeur
moet een zending met een zelfde tang bewerkt
worden en op het certificaat wordt dan het num
mer, in het lood gedrukt, vermeld. Vergist men zich,
bezigt men bv. per abuis twee tangen, dan dient op
het certificaat nauwkeurig opgegeven uit hoeveel
balen van elk nummer de partij bestaat.
Het moet voorgekomen zijn, dat een en dezelfde
zending van loodjes was voorzien met twee num
mers, wat niet was opgegeven, wat tot groot on
gemak aanleiding gaf.
In Duitschaland zelf hecht men aan de looderij
blijkbaar weinig waarde. Worden de aardappelen
gestort per wagon verzonden, dan kan met verzege
ling van den wagon worden volstaan. Dit is laatst
meermalen voorgékomen met zendingen oude aard
appelen. Het is voorgekomen in Groningen, dat de
Duitsche douane aen Nederlandsche controleurs
van den Wagenmgscnen dienst verzocht, de wagons
te komen looden, wat geschiedde. De Nederlandsche
ambtenaar bracht de loodjes aan. Was hij gereed,
dan stond de Duitsche ambtenaar gereed met een
schaar, de looden te verwijderen.
Aan de ambtelijke formaliteit was voldaan.
Tegenwoordig doet men veel aan „efficiency."
Een fraaie vertooning.
Heden is de nieuwe sorteering van de aardappelen
voor de eerste maal toegepast, te weten die voor drie
lingen van 2838 en voor grooten van 36 m.M. en
grooter. Met verschillende U.C.B. menschen heb ik
gesproken en algemeen is deze nieuwe sorteering
zonder eenige moeilijkheid te ondervinden, toege
past.
Ook bleek, dat algemeen de sorteering dadelijk
goed is ingevoerd, te klein kwam practisch niet voor.
Ik heb zelf tal van partijen gezien en de verbete
ring is opvallend. Het product, voor zeker 90 proc.
onbeschadigd aangevoerd, ziet er magnifiek uit.
Zoo heeft de Nederlandsche tuinbouwer nog nimmer
zijn product geleverd en ik twijfel niet, of men zal
in het buitenland met groote verwondering het
goed bekijken.
En wat me ook is opgevallen?
De tuinbouwer „om de Oost" schimpte bij het los
sen van zijn goed wel op die lastige groote manden,
zoo moeilijk te ledigen, en schopt vaak minachtend
tegen de nog onhandiger konijnenhokken.
Doch men was in den grond over den gang van
zaken niet ontevreden. Men was vol vrees, dat de
prijs het niet houden zou. De vorige week ging het
immers al zoo slecht. En zie daar, de prijs hield
meer dan stand, steeg, ondanks een aanvoer van I
12000 baal te Bovenkarspel. De markt eindigde
Maandagmiddag op een prijs van circa f 7.50 per 100
kilogram.
Dat is meegevallen. Gaat het wat, ziet de nijveie
tuinbouwer, dat zijn zware arbeid slechts matig be
loond wordt, dan komt de tevreden toon al spoedig.
Moge dat zoo blijven en de hoop van land- en
tuinbouwer op een bevredigend resultaat na de te
leurstelling van 1929 niet worden beschaamd.
HEERHUGOWAARDl
Onder leiding van den Burgemeester werd rij-
dagavond op het raadhuis een vergadering gehou
den, waartoe de besturen der land- en tuinbouw-
vereenigingen alhier waren uitgenoodigd en waar
in door den ambtenaar in rijksdienst dor werke
loosheid voorziening en arbeidsbemiddeling, den
heer J. A. Knetsch, gesproken zou worden over
arbeidsbemiddeling in de nland- en tuinbouw.
Vertegenwoordigd waren de besturen van al de
genoodigde vereenigingen.
Na een woord van welkom en een korte uiteen
zetting van hetgeen tot het uitschrijven dezer
vergadering aanleiding had gegeven, gaf de voor
zitter het woord aan den heer Knetsels. Deze
ving zijn rede aan met er op te wijzen, dat( de
arbeidsbemiddeling in den landbouw reeds dateer
de van 1910, doch, dat tot heden nog weinig suc
ces was te boeken, wat aanleiding had gegeven,
dat daarover bij de behandeling der begrooting
hierover in de Kamer was geklaagd. Door den
Centralen Dienst werd spr. aangewezen om zich
geheel aan deze zaak te wijden. Na gewezen te
hebben op het bestaan der arbeidsbeurzen en de
werking daarvan, deed spr. uitkomen, dat in
Limburg, Groningen en Friesland vrij wat re
sultaat is verkregen. Voor een paar jaar terug
kreeg de zaak ook reeds meer ingang in De
Streek en omgeving. Het doel der arbeidsbemid
deling is den werknemer te voorzien van voor
hem geschikte arbeider^, en laatstgenoemde een
voor hen geschikte plants van arbeid te bezorgen.
Spr. wees er op, hoe de trek van arbeiders voor
vast of voor een bepaalden tijd des jaars plaats
vindt, wat naar sprekers oordeel langs den weg
van organisatie dient te geschieden om moeiten
en kosten te voorkomen, zal de arbeidsbemidde
ling in land- en tuinbouw met succes kuümen
werken, dan is daarvoor in de eerste plaats noo-
dig bekendheid met het bedrijfsleven. Spr. tracht
zich daar zoo goed mogelijk in te werken en
heeft daartoe dan ook reeds contact gezocht en
gekregen met. verschillende hoófdorganisaties en
hoopt steeds meer contact te verkrijgen met meer
dere ook plaatselijke organisaties. Daar de
arbeidsbemiddeling werkt over het geheele land,
beschikt ze over zeer vele gegevens. De instelling
moe't steeds meer médewerking en vertrouwen
verkrijgen, zoowel van werkgevers als van werk
nemers. Zooveel mogelijk moet met allerlei fac
toren rekening worden gehouden; de bemiddeling
brengt geen kosten met zich voor de betrokke
nen; op verschillende plaatsen zijn reeds corres
pondenten aangesteld. Een vast verband is tus-
scheu de arbeidsbemiddeling en de organisaties
nog niet gelegd, aangezien de praktijk eerst nog
beter moet aanwijzen, wat de meest,geschikte
weg zal zijn om tot de beste resultaten te komen
en fouten te vermijden.
Door de arbeidsbemiddeling zijn beslist goede
werkkrachten ter beschikking te stellen ook voor
de omgeving.
De rede welke zeer in het kort weergaf, werd
met. groote aandacht gevolgd en gaf aanleiding
tot- een zeer geanimeerd debat, waarbij er o.a. op
gewezen werd, dat de arbeidsbeurzen tot nog
toe soms werkkrachten ter beschikking gaven
voor veldarbeid, die daarvoor volstrekt niet. ge
schikt waren, dat plaatselijke arbeidsbeurzen in
dezen ook zeer goed kannen werken, wat o.a.
bleek aan den I angenaijk. Bij gebrek aan vol
doende geschikte arbeiders kan men zich toch
ook wenden tot de rijksbemiddeling. Nadat ver
schillende opmerkingen werden gemaakt en erva
ringen waren meegedeeld, vond de Spr. hierin
aanleiding nog op verschillende zaken te wijzen
o.a. hierop, dat tot nog toe er niet voldoende
rekening mee gehouden is, dat landbouw ook een
vak is, dat de werknemer moet weten wat hij
krijgt, dat de regeling steeds beter moet wor
den. Ook de arbeiders moéten met, de instelling1
bekend worden gemaakt; gaarne zal Spr. dan ook
voor samengeroepen arbeiders optreden. Hierop
wil Spr. nog eens den nadruk leggen, dat er op
aangestuurd moet worden, dat arbeiders zich
voor inschrijving aanmelden, liefst vroeg 'genoeg,
doch dat, ook tijdig genoeg om arbeidskrachten
wordt gevraagd. Het voornemen bestaat om door
de landbouwpers geregeld een lijst van beschik
bare werkkrachten te doen publiceeren; ook werd
dit gewenscht geacht in arbeidersvakbladen. Spr.
hoopte njQg dat de aanwezige besturen de zaak in
hunne vereenigingsvergaderingen ter sprake zou
den brengen.
Daar de Spr. moest vertrekken, werd de verga
dering met een woord van dank vooral aan den:
Spr. gesloten. Uit het napraatje, 'dat hierna nog
werd gehouden, bleek, dat er wel voor de zaak
wordt gevoeld, mits ze uitstekend georganiseerd
en geregeld wordt.
OUBiE NIEDORP.
Bij den heer .Jb. Rootjes, in de Leijer alhier,
is een postduif komen aanvliegen, gemerkt102
N 2 30.
IJ IR KS HORN.
Het blijkt meer en meer, dat het, onweer van
DbnderHag 1.1. heel wat schade heeft aange
richt in onze onmiddellijke omgeving. Tal van
akkers vertoonen een treurig beeld en zijn door
de hagel zwaar beschadigd of geheel platgeslagen.
Een heel treurig beeld vertoont wel de polder
Koetenburg. De akkers zijn hier totaal verwoest.
Degenen, "die hier door de ramp waren getrof
fen, hebben Vrijdag een vergadering belegd onder
leiding van den heer L. Dpekes, waar maatregelen
werden besproken om steun te ontvangen. Het
blijkt, dat het vooral de polder Koetenburg en
de AVoudmeer zijn, die door hagelslag hebben
geleden. Men komt overeen, dat men zich ge
zamenlijk zal wenden tot de provincie met 't
doel steun te verkrijgen en 'dan wel door persoon
lijk bezoek, omdat men van oordeel is, dat snel
'handelen hier is geboden. Er bestaat een Provin
ciaal Comité tot hulpverleening bij rampen van
algemeenen aard, waarvan de Commissaris der
Koningin voorzitter is. Alen besluit, dat de hee-
ren L. Doekes en H. Kuiper Zaterdag naar
Haarlem zullen gaan om daar de noodzakelijk
heid van steun te bepleiten en op verleening er
van aan'te dringen.
OUDKARSPEL.
Ledenvergadering van den Bond voor Staatspen-
sionneering afd. Ooudkarspel-Noordscharwoude.
Gisteravond vergaderde om half negen bovenge
noemde afdeeling ten lokale van den heer de Hart
te Oudkarspel.
Aanwezig tien leden.
De voorz., de heer C. Olthoff spreekt er zijn genoe
gen over uit, dat er nog 5 leden aanwezig zijn, die
gehoor hebben gegeevn aan den oproep waaruit hun
medegevoel en medeleven met de afdeeling spreekt..
In dezen tijd van het jaar te vergaderen, aldus spr.,
is niet prettig, daar de werkzaamheden op de ak
kers in vollen gang zijn. Echter zijn er omstandig
heden, die het beleggen eener vergadering noodzake
lijk maken, zooals dit thans het geval is, daar het
vorig jaar besloten is den beschrijvingsbrief voor
het jaarlijksch congres in een daartoe te beleggen
ledenvergadering te behandelen. Daar dit congres
op 8 Juli a.s. te Amsterdam zal gehouden worden,
is het thans tijd om te vergaderen.
Met een woord van welkom aan de leden en de
pers verklaart spreker de vergodering voor geopend.
Hierna worden de notulen der vorige vergadering
door den secretaris, den heer J. Bruin gelezen, wel
ke onder dankzegging voor de nauwkeurige weergave
ongewijzigd worden goedgekeurd en vastgesteld.
Ingekomen is een schrijven van de federatie Holl.
Noorden, houdende de mededeeling, dat door ge
noemde federatie met algemeene stemmen als can-
didaten voor het hoofdbestuur gesteld zijn de vol
gende heeren:
Ds. G. Westmijse,'Drachten.
H. Limpers Wieringerwaard.
R. Lissing, Groningen.
Deze candidaatstellingen worden met warmte aan
bevolen.
De voorz: acht het gewenuscht dit schrijven te
bespreken bij de behandeling van den beschrijvings
brief.
I Daar de secretaris geen meerdere mededeelingen
i heeft te doen, wordt hiertoe overgegaan en leest de
voorz. de agenda der algemeene vergadering voor en
wordt de beschrijvingsbrief in behandeling geno
men.
Als eerste punt is aan de orde een voorstel van de
Federatie Groningen waarin het hoofdbestuur wordt
verzocht maatregelen te willen treffen, dat een ver
kiezing van H. B. leden c.q. ook andere, belangrijke
commissies mogelijk worde gemaakt, door in de af-
deelingen te laten stemmen.
Hier is een uitvoerige toelichting aan toegevoegd,
gevolgd door een prae-advies van het Hoofdbestuur,
waarin de aanneming van dit voorstel wordt ont
raden daar er geen enkele geldige reden is, een me
thode, die 30 jaren werd gebruikt en goede resulta
ten had, te vervangen door eene, die duurder en
omslachtiger is.
Na een korte gedachtenwlsseling gaat de vergade
ring met het prae-advies accoord.
Behandeld wordt heth voorstel Utrecht om in het
orgaan wat verandering te brengen. Door den voor
zitter wordt dit toegelicht, waarna wordt besloten
dit punt niet te steunen.
Voorstel van Waterland om de voorstellen voor
den beschrijvingsbrief aan het hoofdbestuur te doen
toekomen voor 1 Maart en niet meer voor l Fberuari.
Waar echter geoodreeld wordt, dat het hoofdbe
stuur in deze zeer gemoedelijk is en men de afdeelin-
gen ook in Maart nog wel ter wille is wordt beslo
ten, ook dit voorstel niet te steunen.
Thans wordt nog besproken het voorstel van de
federatie Alkmaar om ieder jaar in den Haag te
demonstreeren. Een punt dat door de algemeene
federaties is aangenomen.
Door het hoofdbestuur wordt echter aanneming
ontraden, omdat het meent, dat de bond geen men
schen genoeg daarheen te kunnen krijgen. Demon
streeren is wel goed maar met tienduizenden en niet
met honderden.
De vergadering besluit echter dat dit punt door
den afgevaardiged zal worden gesteund.
Bij de bespreking van de candidaten voor het
Hoofdbestuur wordt door den heer H. Bakker opge
merkt, dat er op de federatievergadering naar vo
ren is gebracht de candidatuur van R. Sissing van
Groningen en Cloeck van Alkmaar te steunen en
voor de twee andere vacatures den afgevaardigden
vrij mandaat te geven.
