I"
III - DOÉFllll 19 li 1930
Sanatorium voor ArbeHstherapie (Nazorg) vara de Vereeniging Zonnestraal" te Hilversum
Kamerkroniek
Zomerproeten ver
dwijnen spoedig door een pot
SjJPlltol» Bij alle Drogisten.
Rechtzaken
Binnenland
te kannen
net niet in
jrden opge-
moeilijkhe-
tot onge-
*en crediet-
n Amerika
o heel diep
den produ-
moet gun-
uppels, die
n. Het iet-
aenwerking
;n Indische
eptisch op-
n de totaal
een hart
imsterdam-
-speil is ge-
ip rekening
:e met (één
rrijdag den
eens hard
wilde vaart
hans wareft
sten.
slechts één
ird der Di-
erd in het
twoord on-
;meenhedeti
at het be-
ormale om
sn van zijn
isschentijd-
behoudt de
van Duit-
•dt geënta-
in blanco
te en nau-
gemakke-
is het di-
tot precies
)opwaardig
meer over
ook flauw
rheden nog
(dnoteering
derde van
lit, Rotter-
en. De be
et vreezen,
ider fraaie
dewaarden
en tanden
de A.K.Ü.
Nieuwe ge-
Kuchem-
:en betalen
ilgemeenen
zeer gun-
t koersver-
11
jN'TRAl.E
izen f 4.50
n fO.GO—
R f58.90,
elen f 5.40
tizen f 3.80
r. tomaten
.70, 10000
izen f3.10
e f 0.20»~
izen f 3.50
Kg. „jen
:ool f 1.40
zen f 5.80
Kg. uien
zen f4.40
:old f3.25
5 p. baal
oort f 0.90
briekskaas
f40, 4 st
i kaas f 38
sr fl.10
melk- en
7 paarden
-1 35, 384
f 1839,
4, zouterij
liggen f20
sren f 18
1.25—5.25,
i.305.30,
i A f3.50
n f 0.75—
nen f0.50
i per paar
1ILING.
ie per bak
per 100
snijboonen
tuinboonen
30.10, CC
.50—4.10,
komkom
erges f 33,
alles per
HOOFDGEBOUW (rechts) MET PAVILJOEN (links) IN HET PAVILJOEN HEEFT ELKE PATIENT ZIJN EIGEN KAMERTJE
VILJOEN, WAARVAN RECHTS ONDERAAN NOG JUIST EEN STUKJE TE ZIEN IS, IS IN AANBOUW.
21 Juni 1930.
'„ZONNESTRAALDAG.'
De Sterken voor de Zwakken.
Wanneer wij ons neerzetten om nog eens de aan
dacht te vestigen op het doel en de beteekenis
van dézen dag, dan vragen wij ons onwillekeurig af,
of het nog wel noodig is om hierover te schrijven.
Maar aan den anderen kant weten wij ook, dat het
jammer genoeg nog zeer en zeer noodig is de
zen belangrijken dag onder de aandachat van 't groo
te publiek te brengen.
Overal waar men komt, overal waar men hoort
van het „Witte Kruis", daar is het ook de gewoonte
dat men een verpleegster heeft, die in het bezit is
van het diploma voor tuberculosebestrijding.
Overal hoort men spreken over de tuberculosebe
strijding en het hoog noodzakelijke daarvan, maar
ook hoort men overal klagen over de nog te geringe
aandaeht die daaraan geschonken wordt door de
groote massa.
Overal wordt gewezen op het groote belang van
hygiëne en het nemen van maatregelen tegen deze
zoo zeer gevreesde „volks"-ziekte, maar ook hoort
men overal klagen over de weinige aandacht die er
door de betrokkenen aan geschoken wordt.
En toch ondanks dit ales begint de idéé door te
werken, dat een ieder paraat moet zijn en den strijd
moet aanbinden tegen de gevreesde t.b.c. ten
ziekte waardoor alle rangen en standen worden
getroffen, ouden en jongen worden aangetast.
Hoevelen moeten door deze gevreesde ziekte niet
hun beroep of ambt vaarwel zeggen, om overgeleverd
te worden aan de algemeene liefdadigheid aan
het medelijden. Twee dingen, die Innerlijk zoo'n
pijn kunnen doen Men wordt dan immers beschouwd
als „onvolwaardig" als iemand, die niet meer ge
schikt is voor deze maatschappij, waar alles is in
gesteld op een rusteloos voortarbelden om te kun
nen voldoen aan de groote vraag naar dingen en
zaken, dei onontbeerlijk zijn geworden voor allen, die
de een meer de ander minder, een deel zijn in het
machtig raderwerk van onze samenleving.
Vooraanstaande mannen op maatschappelijk ge
bied en uit de vakbeweging hebben het gevoeld, dat
hier een weg gezocht en gevonden moest worden,
om langs dezen weg deze onvolwaardigen weer hun
plaats in de maatschappij terug te geven.
Zoo werd opgericht en bij Kon. Besluit van 14 De-
I cember 1926 goedgekeurd de „Nederlandsche Ver-
eeniging tot het oprichten van Arbeidskolonies voor
I Tuberculoselijders"; een vereeniging, die onder het
protectoraat staat van het Nederlandsche Roode
Kruis.
En wanneer wij dan eens het orgaan van deze
zoo nuttige vereeniging doorbladeren, dan spreekt
iedere bladzijde ons van het machtige werk dat
door de vereeniging wordt verricht.
De taak die deze veeeniging zich heeft gesteld is:
de patiënten langs den weg van therapie (nazorg)
en hetdoen arbeiden in eigen beroep, weer als
„volwaardigen" in de maatschappij te doen terug-
keeren.
Om deze behandeling te kunnen ondergaan heeft
men in Hilversum een Sanantorium gebouwd met
eigen werkplaatsen, waar de patiënten kunnen wor
den opgenomen.
Patiënten uit alle beroepen en van elke richting,
vinden hier de behandeling, die voor hen de meest
gewenschte is.
Het „Zonnestraal"-verpleegfonds dat men heeft
gevormd moet dienen om hen, die niet kunnen be
talen, de behandeling deelachtig te doen worden,
waarop zij als mensch recht hebben.
Over welk gebouwencomplex de vereeniging be
schikt kan men zien uit de foto, boven dit artikel
afgedrukt.
Van welk groot belang en nut deze vereeniging is
blijkt wel uit het volgende.
Begon het jaar 1929 met een aantal patiënten van
40, terwijl er voor 50 plaatsen beschikbaar waren,
al'zeer spoedig waren deze alle bezet. Door het in
gebruik nemen van de afdeeling voor de meer ern
stige zieken kon het aantal worden opgevoerd tot 60,
maar opnieuw moest naar meer gelegenheid worden
omgezien, omdat vele aanvragen binnenkwamen om
plaatsing
Ook hiervoor werd eeen oplossing gevonden, door
den bouw van 16 boschhuisjes, ieder voor één patient
met een gezamenlijk waschhuis in het dennenbosch
achter het hoofdgebouw.
Met het thans gevolgde systeem van verder verple
gen in boschhuisjes, zal het echter mogelijk zijn,
aan alle aanvragen geleidelijk te voldoen.
Behalve de aanvragen om plaatsing uit de verschil
lende gemeente,n geschieden de opnamen ook uit de
Sanantoria en van welk groot nut de Geneesheer-
Directeur va nhet Sanatorium „Hoog Laren" de op
name acht in de ,Zonnestraal"-inrichting, moge blij
ken uit wat hij schreef in zijn jaarverslag over 1928.
j „Moge speciaal dit gedeelte van ons werk steeds
„groeien, waarbij de patiënten het als vanzelf
I „sprekend vinden, dat men van Hoog Laren naar
„Zonnestraal" gaat in een arbeidsatmosfeer vóór
j „dat men in de gewone maatschappij terugkeert.
„Een nauwe samenwerking tusschen beide stich-
„tingen zal aan de patiënten ten goede komen,
j „Door eenheid worden kleine dingen groot."
Beziet men nu de verkregen resultaten, dan kan
men, gezien de lange zlekteduur van het meerendeel
der patiënten, vóórdat zij hier kwamen, niet anders
dan tot tevredenheid gestemd zijn. Dat zóóvelen, die
anders wellicht waren blijven voortkrukken, nog
konden gebracht worden tot een arbeidsgeschiktheid
van 8 uren maatschappelijken arbeid daags, is groo-
tendeels te danken aan de arbeidstherapie doch daar
naast zeer zeker aan een verpleegduur, welke alléén
met den patient rekening houdt In alle gevallen,
'die dreigden té stranden op tekortkoming op finan-
tieel gebied, heeft het „Zonnestraal"-verpleegfonds
de helpende hand gereikt, waarbij dit fonds een taak
heeft verricht, die niet genoeg te waardeeren valt.
Het verkrijgen van herstel tot maatschappelijke ge
schiktheid op de meest juiste wijze, dient toch wel
voor iedereen verzekerd te zijn. In werkelijkheid
bestaat dit echter nog niet! Vandaar het groote nut
van het „Zonnestraal"-verpleegfonds.
Behalve de lichamelijke verzorging wordt ook het
geestelijke niet vergeten.
EEN TWEEDE PA-
De in November 1.1. te Hilversum gehouden ver
gadering van predikanten van de Ned. Hervormde
Gereformeerde, Luthersche en Evangelische kerk of
Gemeente, waaraan de Chr. Gereformeerde predi
kant zijn instemming heeft betuigd, besloot op „Zon
nestraal" geregeld bijbellezingen te houden, waarme
de aan een zeer gevoelde behoefte werd tegemoet ge
komen. De predikanten ds. Boendermaker, ds. Dle-
deriks en ds. Kruiswijk werden door de vergadering
aangewezen deze om beurten te leiden. De eerste
bijeenkomsten zijn reeds gehouden en werden zeer
op prijs gesteld.
Afgezien hiervan werd steeds met de grootste
bereidwilligheid geestelijken bijstand verleend, waar
bij behalve bovenvermelde Weleerwaarde Heeren,
nog Kapelaan Jansen te noemen valt, die zich de
geestelijke belangen van de Roomsch Katholieke
patiënten aantrok. Ook van den kant van den heer
Onderwijzer, Opperrabijn te Amsterdam, mocht de
meeste belangstelling ondervonden worden.
En voor de voortzetting en uitbreiding van dit
maatschappelijk werk nu wordt Zaterdag 21 Juni a.s.
een Nationale „Zonnestraal"-collecte gehouden.
Ook voor den Langendijk en Sint Pancras heeft
zich een comité gevormd dat bestaat uit de navol
gende personen:
OUDKARSPEL: mevr. N. Wijnveldt-Helder, mevr.
R. Kroon-Borst, mevr. E. Kostelijk-Pranger, mevr.
J. J. Eecen-Schipper.
NOORDSCHARWOUDE: de heeren A. Barten, ds.
O. J. Staal, J. H. Janssonius, B. J. Wilmink.
ZUIDSCHARWOUDEG. Bekker Sr., K. Dijkhui
zen, J. Renaut, J. Th. Kunnen.
BROEK OP LANGENDIJK: C. P. Buyze, H. Ven, J.
van der Graaf, B. Ytsma.
SINT PANCRAS: J. Boskamp, J. van Kampen,
J. Sinjewel, G. Booy.
Als algemeen secretaris treedt op de heer P. Stoop
van Noordscharwoude.
Laat men zich werkelijk solidair toonen met het
streven van dit comité.
Laat Zaterdag 21 Juni werkelijk een „Zonnestraal-
dag" zijn voor hen, die in Hilversum verpleegd en
nog verpleegd zullen worden.
„DE STERKEN VOOR DE ZWAKKEN"
EERSTE KAMER.
Arbitrageverdrag van Nederland en
de Vereeuigde Staten. Wijziging
Arbeidswet 1919.
AVe hebben deze week uit de behandeling van
het wetsontwerp tot goedkeuring van het ge
sloten arbitrage verdrag tusschen Nederland en
de Ver. Staten weer eens kunnen leercn welke
hoopelooze positie de kleine Staten, waartoe Ne
derland te rekenen is, eigenlijk innemen tegenover
hunne grootere broeders en meer in het bizonder
tegenover den grootste der machthebbers, de er-
eenigde Staten. Nog altijd wil de Unie van den
Volkenbond niets weten; hare toetreding tot het
Permanente Hof van internationale Justitie doet
zij met allerlei voorwaarden gepaard gaan. Zij is
wel bereid lot het sluiten van arbitrageverdragen
en zoo kreeg Nederland, evenals in 1928 I^rank-
rijk en sedert dien nog 14 andere Staten, een
eensluidend afschrift van het in 1928 gesloten
verdrag te onderteekenen. Men spreekt dan nog
wel van een verdrag,-maar van eene overeenkomst
is hier absoluut geen sprake, waar de vrije wil
totaal ontbreekt. Het is een document gehee
door de Ver. Statengedicteerd, dat Nederland
slechts te slikken had. Volkomen juist was daar
om de opmerking van de nanti-revolutionnaireö
professor Anema, dat men aan zoon ai bit rage
verdrag eigenlijk niets had. Wanneer er werkelijk
een ernstig meeningsverschil ontstaat, moet. aan
alle mogelijke voorwaarden worden voldaan, een
speciaal arbitragecompromis worden gemaakt en
een goedgunstig besluit door den Amerikaanschen
Senaat worden genomen, voordat aan arbitrage,
sprake zo ukunnen zijn. Ook de minister van Bui-
tenlandsche Zaken, de heer Reelaerts van Blok
land, verheimelijkte niet, dat hier de sterkere
den zwakkere zijn wil had opgelegd.
Waarom het, betrokken wetsontwerp dan wel
zonder hoofdelijke stemming werd aangenomen t
Er was nu eenmaal toch niets aan te doen. De
minister was onschuldig; hij had niet meer weten
gedaan te krijgen.
Zooals men weet uit de behandeling van het
wetsontwerp tot wijziging der Arbeidswet 1919
wordt aan de overdracht van wellicht inconstitu-
tioneele bevoegdheden aan de arbeidsinspectie, aan
wellicht ongeoorloofde delegatie een wettelijke
basis gegeven. Daarom, omdat het ontwerp dus
ingaat tegen de Grondwet, heeft de heer Gijse-
laar (c.-h.) tegengestemd. Zoover gingen de hee-
- ren Pollema (c.h.) en Kranenburg ((v.d.) niet,
evenmin als de minister van Arbeid achtten zij
het wetsontwerp, dat vooraf gegaan was door
soortgelijke regelingen in de Steenhouwerswei
Stucadoorswet, enz. in strijd met de Grondwel.
Wel echter voelden zij zich verplicht critiek uit
te oefenen op enkele uitlatingen van minister
Verschuur, in het bijzonder over hetgeen hij in
de Tweede Kamer gezegd heeft omtrent het al
gemeen belang, waarvoor wet en Grondwet moe
ten wijken. I)e minister is geretireerd zoover hij
kon en 'heeft daarbij' o.a. aan zijn afgelegden eed
van trouw aan de Grondwet herinnerd
Ter sprake kwamen ook de opvattingen van
den Minister betreffende het recht van beroep
der betrokken justitiabelen. In tegenstelling met
prof. Kranenburg heeft de heer Pollema iip.h.r
allerminst behoefte aan een onafhankelijke ad
ministratieve rechtspraak. Hij stelt meer ver
trouwen in de administratie dan de vijanden van
den politie- en ambtenarenstaat, die onder geen
omstandigheden van rechters in eigen zaak ge
diend zijn. Maar evenmin wil de heer Pollema
iets welen van rechtsprekende bedrijfsraden,
waarin de minister als het ware het toovermiddel
ziet, dat de onvoldoende regeling van het be-
roepsrecht voor een vrijwel ideale regeling zal
doen plaats maken. Al kan minister Verschuur
niet gemakkelijk het bezwaar van prof. Kranen
burg ontzenuwen, dat de bedrijfsleider dan voor
zijn concurrenten zou terecht staan, voor eene
afdeeling „Geschillen van bestuur" door prof.
Kranenburg voorgesteld voelt hij maar weinig,
omdat deze dan al te zeer met werk overladen
worden. Een motief om het dan maar met de be
drijfsraden té probeeren.
De Eerste Kamer krijgt nu weer een poosje
rust. Binnenkort zullen vermoedelijk voorstellen
bij de Tweede Kamer worden ingediend, die den
tarwebouw juist loonend trachten te maken en
de suiker tégenover het buitenlandsche product
üi dezelfde positie pogen te brengen als het zout
de sigaren, enz. die voorts de transportkosten
van de tuinbouwproducten zullen verlagen. Maar
zelfs eene spoedbehandeling van die voorstellen
zal nog wel eenigen tijd vergen, zoodat de eerste
kamerleden voorshands nog geen zomervacantie
zullen kunnen nemen. Wellicht zullen zij, voor
dat het zoover is, nog wel eens voor %ndene
onderwerpen bijeen komen.
DALENDE LANDPRIJZEN.
Blijkt uit de publicaties, welke herhaaldelijk ge
daan worden omtrent verpachtingen, dat, als gevolg
van de malaise in den landbouw en de veehouderij
de pachtprijzen geducht terug loopen, ook de koop
prijzen, al hebben ze wat langer weerstand weten
te bieden aan den invloed der steeds goedkooper
wordende producten, beginnen den laatsten tijd op
geduchte wijze af te brokkelen.
Zoo werd in de Groningsche gemeente Grijpskerk
op 23 Mei jl. een boerderij, groot 54.66.19 ha. (waar
van 10 ha. bouwland) verkocht voor f116.400 of voor
f 2130 per ha. Deze boerderij ging in 1919 eveneens
bij publieke veiling in andere handen over en wel
voor een bedrag van f 191.000, exclusief de kosten.
Ze was toen 2.5 ha. grooter, welke oppervlakte, ten
behoeve van den aanleg eener gemeentebegraaf
plaats door de gemeente Grijpskerk werd gekocht
voor f 15000, terwijl ingevolge de bepalingen der
scheurwet, ontvangen werd een bedrag van f4000.
Rekening houdende met deze bedragen kan dus
aangenomen worden, dat met inbegrip van de kos
ten, in 1919 de tegenwoordige oppervlakte een waar
de vertegenwoordigde van pl.m. f 175.000 of ruim
f3200 per ha.
De waarde liep dus met f 1100 per ha. terug, of
schoon er zoowel van de zijde der practische land
bouwers als die der geldbeleggers veel belangstelling
bestond voor dit mooie, aaneengesloten bedrijf, ge
legen aan den rijksstraatweg Gronlngen-Leeuwarden
en hoofdzakelijk bestaande uit zeer goeden kleigrond
die in zeer goeden toestand verkeert.
ALKMAAR,.
VOOR DiEN POLITIERECHTER.
Zitting' van Maandag 16 Juni.
Bic waterdokter wees alle verstandhouding
met aqua poinpa beslist van de hand.
De voortgezette melkverdunningszaak tegen
den melkveehouder Arie BI. uit Anna Paulowna,
die heden als aanvangsnummer door mr. Lede-
boer op het repertoire was gebracht, had bijna
buiten tegenwoordigheid van Arie haar beslag
gekregen en de officier was reeds druk bezig met
zijn requisitoir, toen de delinquent tot veront
waardiging der edelachtbare heeren nog binnen
kwam boemelen en 'direct hevig te keer ging
tegen keurmeester Duurloo, thans als getuige ge
hoord. Volgens Arie had Diuurloo die heele water
en melk-situatie absoluut niet begrepen en was
de aanwezigheid van de likeur uit de watertoren
bet gevolg van een afschuwelijk misverstand.
De brave veehouder gaf echter bij zijn explicaties
zooveel gas, dat de politierechter dreigde hem
qp minder plechtige wijze de zaal uit te zullen
laten zetten, als hij niet tot kalmte geneigd was.
Tenslotte dreef de bui over en werd f50 "boete
of 50 clagen gevorderd, een requisitoir waarop
de Politierechter a.s. week vonnis zal wijzen.
Een oude steen des aanstoots uit den weg
geschopt.
Op 7 April stond terecht zekere heer Dirk H.,
die op 22 Eebruari een Heldersche maler families,
mej. Neeltje Kuiken, huisvrouw S. Kossen, in
een etwas angeheiterden toestand heel leelijke
woorden, te onvoegelijk om er regelruimte aan te
besteden, had toegeslingerd. De zaak was toen
uitgesteld wegens gedwongen afwezigheid van
de beleedigde, doch kon nu worden voortgezet
met, het schoone resultaat, dat de dikke tong
waardige heer Dirk '3. veroordeeld werd tot f 15
boete of 15 dagen.
Wordt gij soms boos blijf dan zondeloos.
De 34-jarige chauffeur M. O:., uit Zuidschar-
woude, meende reden te hebben verstoord te zijn
