Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No. 74 TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. 52. DINSDAG 24 JUNI 1930
39e Jaargang
Wat kan men legen
radiostoringen doen?
NIEUWE
LAÏGEDIJKM COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSBAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
per 3 maanden 1.15. Uitganfirma I. U. KEIZER.
Redacteur I. H. KEIZER.
Bureel Noerdscharwoude.
AD VERTENTIEN
Van 15 regul* 75 cent;
elke retól meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
Plaatselijk Nieuws
ZUIDSCHARWOUDE.
Zondagavond sloeg de bliksem in de woning van
den heer Peters, zonder echter brand te veroorzaken
Ook werd een paal van het electrEsch bedrijf geraakt.
ZUIDSCHARWOUDE.
Het vierjarig zoontje van den heer P. Gutter al
hier, had Zondag het ongeluk van de trap te vallen,
waarbij het kind een been brak. Het werd naar het
ziekenhuis te Alkmaar overgebracht, Voor geneeskun
dige behanedling.
ZUIDSCHARWOUDE.
Bij de gehouden kolf wedstrijden de Binnen Wij
zend behaalden de heeren P. Molenaar en P. van
der Welle, beide alhier, resp. een eersten prijs in de
eerste en tweede klasse.
ZUIDSCHARWOUDE.
Van de 7 bestuursleden van de afd. Zuidscharwoude
—Broek op Langendijk hebben er 6 bedankt. A.s.
Donderdag zal op een ledenvergadering in de vaca
tures worden voorzien.
BROEK OP LANGENDIJK.
Tijdens het onweer van Zondagavond sloeg de
bliksem op het electrisch net, zoodat men hier zon
der licht kwam te zitten.
BROEK OP LANGENDIJK.
Het zal velen welbekend zijn geweest, dat de afd.
Langedijk van de groote landelijke organisatie
„Schuttevaer" pogingen in het werk stelde om het
congres in 1931 aan den Langendijk te doen houden.
De leden van de afdeeling bleken echter zooveel
voor dit plan te gevoelen, dat op een der vergade
ringen ruime finantieele en daarbij ookmoreele
steun werd toegezegd.
Thans werden ons éenige inlichtingen uit zeer be
trouwbaren brond verstrekt, waaruit bleek ,dat zoo
goed als met zekerheid kan worden gezegd, dat in
in 1931 het congres hier aan den Langendijk zal
worden gehouden.
Niet alleen dat dit reeds een feit van groote betee-
kenis is, maar het genoegêh óm de deelnemende
heeren aan dit congres te mogen ontvangen, wordt
nog verhoogd door een gewichtige gebeurtenis in
het leven en werken van „Schuttevaer."
Dan toch zal de heer mr. Smeenge, voorzitter
van de landelijke organisatie het jubileum van. zijn
40-jarig voorzitterschap herdenken.
NOORDSCHARWOUDE.
De plannen van den „Noordermarktbond" om een
nieuw betaalkantoor te bouwen, waarin tevens een
woning en vergaderzaal zal worden ingericht, zullen
in werkelijkheid worden omgezet.
Heeft de aanbesteding eenigen tijd geleden plaats
gehad, toen kon nog geen gunning volgen.
Thans is gunning gedaan en werd het werk opge
dragen aan den heer J. Lugtig te Heerhugowaard
voor een bedrag van f 17.455.
Het schilderwerk zal worden uitgevoerd door den
heer I. de Zijp van Noordscharwoude voor een be-
drag van f 1666.
LANGENDIJK.
Collecte „Zonnestraaldag."
Deze collecte heeft opgebracht:
Te Broek op Langendijk f93.54 2
Te Zuidscharwoude f 47.47
Te Noordscharwoude t o2.2U
Te Oudkarspel f 68 60
Totaal
f 271.82''2
NOORDSCHARWOUDE.
De brug aan de Spoorstraat begint zoo langzamer
hand in een zeer vervallen toestand te geraken.
Wanneer wij zeggen vervallen toestand, dan be
doelen wij daarmede in de allereerste plaats gevaar-
liJHet is niet overdreeven wanneer wij zeggen, dat
bijna alle deelen van het brugdek los liggen.
Niet alleen los liggen, maar zelfs het eene gedeel
te boven het andere uitsteekt.
Men behoeft heusch geen vrees meer te koesteren
voor auto's die de Spoorstraat passeeren, want zij
kondigen zich van verre al aan. Gaan zij over de
brug, dan is het een oorverdoovend gerammel en ge
klepper, en ook rammelt het wanneer men de brug
pre fiets passeert.
Het wordt nu toch waarlijk tijd dat daar eens een
doeltreffende verbetering wordt aangebracht zoo
gaat het waarlijk niet langer.
NOORDSCHARWOUDE.
Wij eindigden ons artikel over „Onze Harmonie
op Concours' met de woorden: „Het wachten is nu
op den volgenden Zondag."
Het wachten was nu op den Zondag, waarop het
corps van Beverwijk zou optreden, om te zien, of
deze vereeniging in de eere-afdeeling boven onze
Harmonie zou kunnen komen.
In den gewonen wedstrijd had het corps van Be
verwijk 130'/-_> punt, terwijl „Excelsior den vorigen
Zondag 129 punten behaalde.
Maar in den eere-wedstrijd moest Beverwijk het
voor de volgelingen van den heer Pranger afleggen.
Behaalde „Excelsior" toen'305 punten, Bwer^k
moest volstaan met 300 punten, zoodat de eerste eere
prijs definitief ten deel viel aan „Excelsior van
Noordscharwoude.
En waaruit bestond deze prijs.. „h,™».. nf
Nu eens niet uit een gouden, verguld zilveren of
zilveren lauwerkrans maar uit een verzilverde piston
Voorwaar een schitterend succes.
Als eerste prijs voor den gewonen wedstrijd kon
aan „Excelsior" worden uitgereikt een lauwerkrans.
Een van de meest urgente radio-vraagstukken is
zeker wel dat van de bestrijding van radio-storinges.
De storingen, die wij hier bedoelen en die helaas
wel eens een schaduw werpen op het genoegen, ver
schaft door radio-ontvangst, worden voor verreweg
het grootste deel veroorzaakt door electrische toe
stellingen en geleidingen van den meest uiteenloo
penden aard.
Zeer terecht betitelen de Amerikanen dit soort
storingen dan ook met den verzamelnaam „man
made static" Elk slecht electrisch contact, elke los
zittende lamp, elke contactvonk kan als storings
generator optreden. De schakelaar van de lamp in
Uw huiskamer, de nummerschijf van de automati
sche telefoon, de electrische straatbel, de tram voor
de deur, deze stoorzenders veroorzaken op clandestie
ne wijze „vloedgolven" en „ontploffingen" in den.
aether, die niet alleen in de onmiddellijke nabijheid
maar zelfs tientallen, ja soms honderdtallen meters
ver, de radio-ontvangst kunnen bederven.
Oppervlakkig beschouwd zal men wellicht meenen,
dat hier een scherp belangenconflict ontstaat tus-
schen electrotechniek aan de eene zijde en radio
techniek aan de andere. Bij nadere beschouwing
blijkt van een werkelijk belangenconflict geen spra
ke te zijn. Het veroorzaken van radio-storing is niet
inhaerent aan het goed functioneeren van bedoelde
apparaten, maar veeleer te beschouwen als een con
structiefout, waartegen men tot dusverre om verschil
lende redenen heeft gemeend nog geen maatregelen
te moeten treffen.
Niet alleen, dat het zeer wel mogelijk is, alle sto-
ringverwekkende apparaten nagenoeg storingvrij te
maken, ook heeft in vele gevallen het aanbrengen
van een anti-storings-inrichting een gunstigen in
vloed op de werking van het beveiligde apparaat.
Bovendien en dit is een van de redenen waarom de
meeste electriciteitsbedrijven in de V. B. A. er zelf
stroomaanleg, zich vrijwel steeds aankondigt door
radio-storingen, alvorens de fout van een dusda-
nigen ernst is geworden, (lat storing in de stroom
voorziening er het gevolg van is. Uit het laatste
voorbeeld blijkt, dat, wel verre van de uiting van
een belangenconflict te'zijn, het verhelpen van ra
dio-storingen in het belang van beide partijen is,
ook al omdat de moderne radio-toestellen voor wis
selstroomaansluiting tezamen een niet te onderschat
dra deze aan het einde van de leiding gekomen is.
en goede klanten van de electriciteitsf abrieken zijn.
Prohylaxe of therapie?
„Voorkomen is beter dan genezen" is een bekend
gezegde en het is ook ten volle toepasselijk op radio
storingen. Om zoowel het een als het ander te kun
nen doen, moet men weten, hoe de storingen kun
nen worden voorkomen, of hoe zij kunnen worden
opgeheven, en daarom is het noodzakelijk eën juist
inzicht te hebben in de wijze, waarop de storingen
ontstaan.
De beschouwing, die het meest dienstig is geble
ken, bestaat daarin, dat de storingen beschouwd
worden als te worden veroorzaakt door de in de
hoogspanningstechniek bekende' zg. „loopende gol
ven" (Wanderwellen) De theorie van deze loopen
de golven vormt een betrekkelijk onbekend gebied
van de theoretische 'electriciteitsleer en tót dusver
re is er slechts betrekkelijk weinig aandacht aan be
steed, omdat zij hun invloed slechts doen gevoelen bij
hoogspanningsinstallaties, waarin zij aanleiding kun
nen geven tot ernstige storingen, zooals het door
slaan van transformatoren en kabeis.
Thans, nu het blijkt, dat deze „loopende golven"
in vele gevallen de oorzaak zijn van radio-storingen,
is er een reden te meer om deze interessante ver
schijnselen nader te bestudeeren. De loopende elec
trische golven langs leidingen zijn van denzelfden
aard, als die welke optreden indien men een sterk
gespannen touw op een bepaalde plaats een slag
geeft. De golf loopt met een bepaalde snelhefd langs
het touw en wordt onder zekere omstadigheden aan
het einde weer teruggekaatst. Hetzelfde gebeurt
weer aan het beginpunt en de golf loopt zoolang
heen en weer totdat de energie tenslotte uitgeput
is. Men kan bij electrische leidingen ook een dusda-
nigen. toestand scheppen, dat de golf uitdooft, zoo
dra deze aan het einde van de leding gekomen is.
Volgens de theorie van prof. Larsen van de Poly
technische Hoogeschool te Kopenhagen is het voor
al het scherpgekante golffront, dat bij dergelijke
electrische loopende golven optreedt, dat door de
zeer plotselinge verandering van het electrische en
magnetische veld, waarin het ontvangtoestel zich
bevindt, de radio-storingen veroorzaakt.
Indien men er in slaagt, om door bepaalde electri
sche schakelingen dit steile golffront „af te vlakken"
zal hierdoor radio-storing verdwijnen.
Een complicatie, die bij radio-storingen optreedt,
is, dat deze het ontvangstation niet steeds langs zui-
vérdraadloozen weg bereiken, maar vooral in steden
wordt voortgeplant, langs de netwerken van elec
trische-, gas- en waterleidingen. Indien wij ons even
een modern ingericht huis voorstellen en alle bouw
materialen verdwenen denken, dan blijft in de ruim
te een metalen kooi staan met zeer nauwe mazen,
gevormd door ijzeren, koperen en looden buizen. Op
deze wijze is het duidelijk, hoe het mogelijk is, dat
radio-storing optreedt, hoewel in de directe omge
ving geen storend toestel te vinden is.
Het schijnt ook voor te komen, dat tramstoringen
zich langs bovengrondsche telefoonlijnen voortplan-
t6Men zal zich nu afvragen of het niet mogelijk
is, aan de zijde van het ontvangtoestel op te heffen.
Men kan toch, zoo zal men allicht redeneeren, met
behulp van een selectief ontvangtoestel, slechts één
zander ontvangen, terwijl er honderdtallen gelijktij
dig in werking zijn, om de storingszenders op deze
wijze, nl. door het toepassen van bijzondere ont-
vangschakelingen te climnëeren. Tot dusverre is
men van meening, dat in deze richting niet veel
succes kan worden verwacht, omdat de door de sto
ringzenders veroorzaakte radiogolven een dusdanig
sterk gedempt karakter hebben, dat scherpe afstem
ming van het ontvangtoestel weinig of geen invloed
heeft en wel omdat de afstemketens van het ontvang
toestel als het ware door stoot-exitatie in werking
gorden gebracht.
De toekomst zal moeten uitwijzen in hoeverre de
ze zienswijze juist is. Toch zijn er een aantal mid
delen, die tot een beter resultaat kunnen leiden. Als
voornaamste van deze middelen moet genoemd wor
den: het vergrooten van de energie der zendstations
en het verbeteren van de gebruikte antenne en wel
om de navolgende redenen:
Het storingsniveau.
„De graad van hinderlijkheid" als men het zoo
noemen mag, van radio-storingen, wordt bepaald
door de verhouding tusschen de signaalsterkte, die
van het zendtation ontvangen wordt en het zg. sto-
fingsniveau, Is nu de verhouding tusschen signaal
sterkte en storingsniveau gunstig, d.w.z. de eerste
groot ten opzichte van de laatste dan kan het ont
vangtoestel zoodanig worden ingesteld, dat de mu
ziek meer dan voldoende luid is en de storingen ge
heel of nagenoeg verdwenen zijn.
Pe signaalsterkte (veldsterkte) wordt uitgedrukt
in milli-volts spanningsverschil per meter hoogte
verschil.
Een signaalsterkte A van 30 mV/m is wat men zou
kupnen noemen „wegblaassterkte" omdat ontvangst
Van andere stations onder deze omstandigheden is
uitgesloten; een dergelijke toestand heeft men ook
in de onmiddellijke nabijheid van zenders.
Veldstertke B, 10 mV/m, geeft, wat de Engelsche
omroepingenieurs noemen „A service" Hierbij blijft
goede ontvangst mogelijk zelfs bij krachtige storin
gen van trams, etc.
Veldsterkte C geeft een zg. „B" service. Ook hierbij
iggzelfs bij .storingen goede ontvangst mogelijk en
men heeft het voordeel, dat de zender 'niet zulk een
breeden golfband stoort als bij „A" service met ge
wone ontvangtoestellen het geval is.
Veldsterkte D komt ongeveer overeen met den
hier te lande bestaanden toestand bij ontvangst
van Hilversum en Huizen, waarbij de verhouding
tusschen storingsniveau en signaalsterkte soms zeer
ongunstig, is.
Nu staan er twee wegen open, om tot een gun
stige verhouding te komen tusschen signaal en sto
ringsniveau. De eerste is, dat de signaalsterkte ver
groot wordt, doordat het zendstation met grootere
energie gaat werken, de laatste dat de ontvang-an-
i tenne verbeterd wordt. Het is nl. een gelukkige om-
standigheid, dat bij het hooger maken van de an-
1 tenne, het storingsniveau niet evenredig toeneemt
met de ontvangen signaalsterkte. In het algemeen
kan den raad worden gegeven, om de antenne zoo
hoog mogelijk te maken, zonder dat zij daarom nood
zakelijk lang behoeft te zijn. Men bedenke, dat de
ontvangen signaalsterkte evenredig is aan het kwa
draat van de effectieve hoogte van de antenne, dus
dat een antenne, om zeer globaal te spreken, op 2
maal grootere hoogte aangebracht, een 4 maal zoo
sterk signaal ontvangt. Meerdere gevallen zijn be
kend, waarin opvolgen van dit advies de radio-sto
ringen nagenoeg deed verdwijnen. Behalve door het
verhoogen van de antenne en door het veranderen
van haar richting kan in sommige gevallen verbete
ring worden verkregen door inplaats van een aard-
verbinding een zg. tegen-capaciteit te gebruiken.
In het algemeen kan men dus zeggen, dat de op
lossing van het storings-probleem gezocht zal moe
ten worden in:
'a. het voorkomen van de radio-storingen door
passende voorzieningen aan electrische toe
stellen.
b. het vergrooten van de enregie der zendstations
en eventueele verbetering van de antennes.
Kunnen electrische toestellen storingvrij gemaakt
worden?
Deze vraag kan bij den huidigen stand der tech
niek reeds in bevestigenden zin beantwoord worden.
Het is gelukt motoren en dynamo's van elk vermo
gen electrische schellen, poolwisselaars, telefoontoe
stellen, hoogfrequentapparaten, warmtekussens, stof
zuigers, ventilatoren enz. nagenoeg storingvrij te
maken. Middelen, welke men hiertoe te baat kan ne
men zullen in een volgend artikel besproken worden.
M. LEEUWIN.
Nieuwstijdingen
Een vrouw door gas vergiftigd. Gistermiddag
heert zich in de Boerhavelaan te Utrecht een drama
afgespeeld. De echtgenoote van P., werd in haar wo
ning aangetroffen door gas vergiftigd den dood na
bij. Onderwijl men met pogingen bezig was, om de
levensgeesten op te wekken, kwam de echtgenoot in
beschonken toestand thuis. Hij werd naar het bureau
van politie getransporteerd. Daar de pogingen om de
vrouw bij te brengen geen resultaat gaven, werd zij
naar de Rijksklinieken vervoerd. Haar toestand is
hopeloos.
Socialistische radio-programma's Naar de
V.A.R. bekend heeft gemaakt, zou met de partijgenco
ten in België een overeenkomst getroffen zijn, waar
door de luisteraars de gelegenheid krijgen na 1 Juli
de geheele week socialistische programma's te beluis
teren. Gedurende de dagen dat de V.A.R.A. niet de
beschikking over de zender heeft, zullen haar partij-
genooten via Leuven zenden.
Een complete inboedel verdwenen. Een be
woonster van de Oostenburgervoorstraat te Amster
dam liet, terwijl zij een dag uit de stad was, haar
woning behangen. Toen zij terugkeerde zat het nieu
we behang er op, maar de complete huisboedel bleek
verdwenen. Het meubilair was niet aan den stijfsel
kwast blijven kleven, doch per auto door den be
hanger weggebracht en aan epnige opkoopers ver
kocht. De politie heeft de goederen achterhaald en
den behanger reeds gearresteerd.
Acht personen te water. Zondagmiddag om
streeks drie uur is in het Merwedekanaal op de
hoogte van de Diemerlaan een motorboot overva-
rèn, waardoor acht presonen te water geraakten.
De bestuurder van de motorboot voer naar een
kano, waarin twee dames zaten. Zwemmende jon
gens hingen aan deze kano om haar om te trekken.
De schipper van de motorboot was op dat oogenblik
niet oplettend en werd overvaren door de stoomboot
„Koophandel."
De motorboot kantelde en had een gat in de boeg.
Door zwemmers en burgers die aan' den wal liepen,
zijn alle acht dadelijk gered. Zij werden met een au
to en een watertaxi naar huis gebracht.
Een vuurbal. Boven Aarle-Rixtel barstte Zon
dag tegen acht uur een hevig onweer los. Plotseling
kon men boven den tuin van de r. k. pastorie een
grooten vuurbal waarnemen van wel acht meter in
doorsnede. Boven het struikgewas spatte de bol uit
een en richtte daardoor egen noemenswaardige
schade aan.
Door den hevigen regen die met het onweer ge
paard ging, liepen vele veldgewassen belangrijke
schade op. Veel rogge, haver en aardappelen sloegen
tegen den grond. Te ongeveer 12 uur vannacht was
het onweer uitgewoed.
De chauffeur van Richard Tauber bekeurd.
Richard Tauber is Zondagavond na afolop der voor
stellingen van ,„Das Land des Lacheln" er op merk
waardige wijze aan herinnerd, dat ons land er een
is van werkelijkheid en niet enkel van lachen en
zingen.
De voorstelling in den Koninklijken Schouwburg
was afgeloopen en de gast der Fritz Hirsch operette
stapt ein zijn auto om naar zijn hotel op Schevenin-
gen terug te keeren. Blijkbaar verlangde de gevoerde
zanger erg naar zijn bed of naar een bad Hoe het zij
Tauber reed in een vaart die den Haag nu eenmaal
niet duldt in de richting van Scheveningen. Hij reed
evenwel niet zoo hard of een agent der motorpolitie
reed nog harder. Deze zette den snelrijdende auto
auto achterna en op den nieuwen Parklaan werd 't
een racepartij van jewelste, die door den agent werd
gewonnen vlak voor het Ualace-hotel.
De chauffeur werd opmerkzaam gemaakt, dat hij
veel te snel had gereden en dat hij dus moest wor
den bekeurd.
En reeds haalde de politieagent opschrijfboekje en
potlood voor den dag, toen Tauber op minedr artis
tieke wijze te kennen gaf dat hij het er heelemaal
niet mee eens was. Hij maakte zich erg kwaad en
oordeelde het blijkbaar eerst op dat moment'noodig
zich aan den politieagent voor te stellen. „Wissen
sie wohl wer Ich bin? Ich bin der Kammersanger
Richard Tauber und sie, sie sinden toen
volgde een kwalificatie, waaraan de politieagenten
in den Haag niet voldoen.
De man liet zich dat geen tweemaal zeggen, al was
het ook Tauber of wie weet ook welke gewichtige
persoonlijkheid en hij zette den chauffeur van den
Kammersanger op de bon.
In een hachelijke positie. Vrijdagmorgen om
streeks half negen waren, naar het „Centrum" meldt
eenlge spoorwegarbeiders aan het herstellen tusschen
de rails in de directe nabijheid van den overweg aan
den Vleutenschenweg te Utrecht,
Plotseling geraakte een der wegwerkers met de
hak van zijn schoen tusschen de rails bekneld, te
gelijkertijd dat de wissel verzet werd.
Heftige pogingen werden door den man en zijn
collega's aangewend om zijn voet los te rukken
want eensklaps kwam een D-trein van de lijn Den
Haag—Rotterdam aanstormen. Gelukkig waren eeni
ge honderdtallen meters daarvoor de seinpalen pas
even van te voren op veilig gezet, zoodat de trein
iets in vaart verminderd was.
Met een groote tegenwoordighei dvan geest rende
de overwegwachter den trein tegemoet, luide stoo-
ten op zijn hoorn gevend. De machinist, opmerk
zaam gemaakt door het hoorngeblaas en de bewegin
gen van den man, die hartstohctelijk met de armen
zwaaide remde uit volle macht.
Precies één meter voor den vastgeknelden man
stond de D-trein stil.
Een woord van hulde aan den overwegwachter, die
een groote tegenwoordigheid van geest toonde, en
j aan den scherp oplettenden machinist der expresse,
is wel op zijn plaats.
Brutale inbraak. Men meldt uit Muiderberg:
Zaterdagavond circa acht uur heeft een drietal
mannen ongevraagd een bezoek gebracht aan de
woning van mevrouw de wed. de Vries, Tesselschade
laan te Muiderberg welke dame op dat tijdstip te
Amsterdam vertoefde. Door het stukstooten van het
gaas uit een hor, welke Zich voor een kelder-opening
bevond, heeft men zich toegang tot de woning we
ten te verschaffen. Een der mannen hield intusschen
bulten de wacht. Terwijl de anderen binnen een on
derzoek instelden, kwam door de achterdeur de heer
K wonende aan de Nienhuis Ruyskade de woning
