Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
39e Jaargang
Redacteur J. H. KEIZER. Bureel Mscharweude.
Stemmingsbeeld»» Groentenland Plaatselijk Nieuws
Uit den Omtrek
NO. 75 TELEFOON INTERCOMMUNAAL DON DËR O AO 26 JUNI 1930
NIEUWE
UNGEDIJKER COIIIUM
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSBAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
per 3 mianden ƒ1.15. - UltQaVB! Firiil8 J, H. KEIZER.
ADVERTENTIEN:
Van 1—5 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
Wie zich interesseert voor praetisehe econo
mie, is verplicht, heel wat lectuur te- verslin
den. In de laatste maanden heeft die lectuur
zoo heelemaal niets van een gezellig verhaal of
spannende roman. Integendeel, 'tis al somber
heid, wat de economische klok slaat.
Amerika heet schatrijk, en 't zal wel zoo wezen
ook. Maar de vele millioenen, in handen van niet
zoo heel velen, werpen onvoldoende rendement
af, neen erger, er zijn schatten verloren gegaan.
'tWil niet vlotten met den beurshandel, de
toch al lage koersen zijn de vorige week voor
tal van waarden nog verder gedaald.
En op de goederenmarkten is het ook' al mi
sère, de granen inzonderheid kregen weer een tik,
ondanks de door de A merikaansche regeering
getroffen maatregelen. De werkloosheid neemt
in Dollarland hand over hand toe.
Dat is Amerika, 't land der onbegrensde mo
gelijkheden.
De nieuwste remedie, naar zeer oud recept,
wordt weer eens toegepast, de tarieven worden
verhoogd. Voor ons is deze verhooging in zoo
verre,van belang, dat we mensehelijkerwijze ge
sproken, met onze artikelen uien en kool in Ame
rika niet, meer 'te maken hebben. Groeit er onge
veer "niets, komen er rampen voor, dan is de
Hollander goed genoeg, 'dan mag hij leveren.
O, die Amerikanen zijn zoo pienter; in hun tarief
wetgeving komt o.m. de bepaling voor, dat de
President de bevoegdheid heeft het bepaalde
recht naar gelang van omstandigheden (die wel
nauwkeurig zullen zijn 'omschreven! te verhoogep
of te verlagen.
Frankrijk verhoogde, Genève ten spijt, en in
weerwil van Briand's Pan-Eiuropeesche plannen,
het invoerrecht op boter en kaas. l.ojiis 'Rae-
makers teekende in de Telegraaf een Hollandsche
boer, die met verstoordgelaat aan de chique
Marianne te kenfnen gaf, dat hij 't niks niet
vriendelijk vond. Maar 't deerntje trok 'n lip
en draaide zich gedecideerd en gracieus om op
heur zeer modieuso hakjes.
Ik 'zei imnftrs al, 'tis tegenwoordig heelemaal
geen mooie, onderhoudende lectuur in dit op
zicht.
En de.- Belgen 'hebben weer een ander euvel,
eigenlijk een deugd, die ons lastig is. Ze leven
te goedkoop en ze werken zoo hard en voor 'n,
beetje. Daardoor kunnen ze goedkooper leveren,
dan wij - Dat is heel erg lastig, dit komt trouwens,
elders ook voor. 'Zoo kan onze textielindustrie
maar zoo moeilijk met. Japan coneurreeren in.
onze eigen koloniën.
Polen kan goedkooper aardappelen leveren (late
wel te verstaan) dan, wij, Roemenië goedkooper
graan produeeeren dan onze boeren, om van Ca
nada maar te zwijgen.
Zoo zitten we met tal van tegenstellingen en
deze wil men trachten te neutraliseeren door in
voerrechten, waardoor eigenlijk de chaos nog
grooter wordt.
De 'heer Colijn 'heeft dezer dagen een zeer leer
rijk artikel gesclireven over de tegenwoordige
economische moeilijkheden en 't werk van den
Volkenbond. Als voorbeeld noemt, hij Duitsch-
land, 'tland dat voor den Neder landsch en land
en tuinbouw zoo groote beteekenis heeft. „Voor
den oorlog aldus Colijn behoorde Duitsch -
land tot de drie groote industriëele naties der
wereld. Zijn productie van ijzer, staal, machi
nes, electro-teehnisehe en chemische producten
meer dan dubbel zoo groot als van Engeland. In
de voortbrenging van kolen en textiel goederen
Engeland op zij strevend en een handelsvloot, die
zich in snel tempo uitbreidde. Terwijl de Duit-
sche kapitaalbelegging in het buitenland steeds
grooter afmetingen aannam.
En enkele jaren later?
Afgegeven moesten worden voorwaarde voor
den wapenstilstand Ö000 locomotieven en 150
duizend spoorwegwagons. Elzas Lotharingen, als
mede de Saarmijnen gingen verloren, alsmede
zeer belangrijke gebieden in 't Oosten.
Om van de koloniën en de geheele handelsvloot
(schepen boven 1800 ton) maar niet te spreken.
De Duitsehe bevolking ging met, 8.700.000 zie
len terug, verloren werd 20 pOt. van de kolen-
productie, 50 pCt. van het ijzererts, 20 pCt. van
de staalindustrie, van zink 59 pCt., van lood
24 pCt., van- het beschikbare bouwland l.M/o
pCt., en 12 pCt. van den veestapel.
Be buitenlandsche beleggingen 30 milliard
Mark of 1/10 van het nationaal vermogen, wer
den geconfiseeerd, de handelsvloot bron van
groote verdiensten bestond niet meer."
Tot zoover het beeld, door den heer Colijn ge
geven van Duitschland na den oorlog. Een dus
danig geplukt volk moet bovendien enorme be
dragen als oorlogsschatting opbrengen. Buiten
landsche bezittingen heeft het practisch niet,
het Duitsehe volk kan dus practisch niet an
ders betalen dan met goederen en diensten.
Dat komt dus hierop neer, dat Duitschland
weinig kan invoeren en zich met alle kracht op
export moet toeleggen. Zoolang de groote her
stelbetalingen moeten Worden gedaan, zoolang
is er van kapitaalvorming geen sprake. Het groo
te probleem is nu, dat de exportt. van Duitsehe
producten ten zeerste wordt belemmerd; de En-
gelsche,- Fransche en Afnerikaansche belangen
botsen tegen een Duitsehe export, evenredig aan
de Duitsehe verplichtingen.
Wie voor deze dingen oog heeft, ziet dan ook
in dezen doolhof van tegenstrijdige belangen en
eenzijdige verplichtingen geen uitweg. Het eri-
sist overal en naar de heer Colijn meent, is er wel
een 25 jaar mee gemoeid, voor Europa de malaise
te hoven zal zijn.
Wij in Groentenland, die zoozeer bij den ex
port van tuinbouwartikelen zijn geïnteresseerd,
doen wel, op al deze dingen acht te geven.
Zien we naar de prijsbeweging op de veilingen,
op de noteeringen voor de speciaal -Noord-Hol-
landsche artikelen, en letten we op het boven
staande .dan mag gezegd, dat het tegenover den
akkerbonw, en den tuinbouw nog zoo'n beetje
gaat.
Be prijzen voor granen en peulvruchten zijn
bepaald zeer laag en laten den producenten gee
nerlei mogelijkheid van bestaan. Betten we op de
prijzen van de late aardappelen dit voorjaar,
dan moet gezegd van de prijzen der vroege aard
appelen, dat het zelfs tot heden nog eenigermate
dragelijk is geweest.
Tegen veler verwachting in zijn de aardappel
prijzen de vorige week beduidend gestegen; ze
waren reeds lot de f 4 per 100 Kg. gedaald en
zoowaar er viel verbetering te bespeuren tot f 6
per 100 Kg. en zelfs nog hooger.
Hoe dat kwam?
De groothandel, die ik om inlichtingen vroeg,
meent door de verhoogde vraag. De kwaliteit
onzer aardappelen is buitengewoon dit jaar, en
't is een feit, dat de meerdere vraag goeddeels
een gevolg was van de kwaliteit.
Tegenwoordig wordt weer veel in balen aan
gevoerd, en 't is opmerkelijk volgens betrouw
bare inlichtingen dat niet Zoodra dit deels
ontveld product in 't buitenland aankwam, ook
de klachten afkwamen.
Dp aanvoer in manden is zeer waarschijnlijk
van grooter invloed geweest als wel wordt aan
genomen. Nu is de aanvoer van aardappelen in
manden veel meer aan den Langendijk ingebur
gerd dan „om de Oost", wat wel zijn oorzaak
vindt in den grooteren binnenlandschen afzet
hier dan elders.
Merkwaardig was het dan ook in de 8treek
om op te merken, dat niet zoodra de prijs voor
't product in manden of zakken aangevoerd, geen
verschil gaf te zien, op eenmaal als bij tooverslag
sehier geen mand of krat meer werd gebruikt.
Eu toch worden nog tal van partijen aange
troffen, die er bij het omstorten zeer onooglijk
uitzien. Vele partijen zijn onrijp, en worden door
de zakken velloos.
Dinsdag j.l. waren de aanvoeren ruim, te Groo
tebroek—Bovenkarspel plm. 19200 baal; ook aan
den langendijk was de aanvoer dien dag ruim.
Woensdag was er te Bovenkarspel nauwelijks
14000 baal .ondanks de beduidend geringere aan
voer liep de prijs bijna f 1.per 100 Kg. terug.
ÖVer 't algemeen verwacht men geen zeer
ruime aanvoeren meer, over 't algemeen valt het
beschot tegen, en neemt men aan, dat' de uit-
plant geringer is geweest dan in 1929.
Uit het buitenland luiden de oogstberichten
van groenten en vroege aardappelen ongunstig,
de minder gunstige, meermalen zelfs zeer slechte
stand van het gewas wordt aan droogte toege
schreven.
We zullen het hier van de tegenslagen elders
moeten hebben. Overgroote aanvoeren zullen
spoedig tot lage prijzen leiden, 'tls niet. onmo
gelijk, dat de aardappelprijzen zich weer herstel
len, aangezien er in de eerstvolgende dagen, in
het hoofdcentrum der cultuur een veel geringe-
ren aanvoer wordt verwacht, wijl de tulpenbouw
thans vele handen werk verschaft.
ZUIDSCHARWOUDE.
i In de gisteravond gehouden vergadering van ln-
j gezetenen met de schoolfeestcommissie, waren 13
„personen aanwezig. Nadat de voorzitter, de heer du
Burck, de vergadering met een kort woord had ge-
I opend, deed de heer de Geus, secretaris, voorlezing
van de notulen die ongewijzigd werden vastgesteld.
Aan het reglement, dat ieder jaar moet worden
voorgelezen, ten einde de vergadering in de gele
genheid te stellen desgewenescht wijzigingen aan
te brengen, werd niets veranderd.
In de plaats van de heeren R. de Boer en J. Schoorl
die als commissieleden aftraden, werden gekozen
de heeren W. Luyting en D. Schoenmaker, de eerste
in herstemming met den heer W. Verkroost, die ech
ter voor de herstemming had te kennen gegeven
te bedanken. Uit de rekening van den penningmees
ter, den heer J. Schoenmaker Pz. bleek, dat ontvan
gen was met inbegrip saldo vorig jaar f 356.40 en uit
gegeven f320.28. De bescheiden werden nagezien
door de heeren J. Heneweer en C. de Ruiter, die tot
goedkeuring adviseerden.
Den penningmeester werd dank gebracht voor
zijn beheer.
De rondvraag leverde niets bijzonders op.
Nadat was vastgesteld, dat de volgende bijeenkomst
na 14 dagen zal worden gehouden, sloot de voorz.
de vergadering met dank voor de aangename bespre
kingen en het uitspreken van de hoop, dat de bur
gers zich straks niet onbetuigd zullen, laten bij het
aanbieden der inteekenlijsten en vooral zij niet, die
geen mindere inkomsten hebben dan voorheen ter
ontlasting van hen, die maar weinig of niets kun
nen missen.
OUDKARSPEL.
Dinsdagavond vergaderde het bestuur van de voet
balvereeniging D. T. S., ten lokale van den heer
Jansen.
O.a. kwamen aan de orde de finantien van D.T.S.
Getracht zal worden om de groote onkosten, die
een voetbalvereniging nu eenmaal heeft, uit eigen
middelen te bestrijden.
Daar het vorig jaar de bepaling, dat de donateurs
kaarten slechts geldig waren voor competitiewedstrij
den,-heel wat stof heeft doen opwaaien, en de op
merking vaak werd gehoord dat men liever wat meer
betaalde, indien de kaarten voor alle wedstrijden
geldig waren, heeft het bestuur gemeend, aan dien
wensch gehoor te moeten geven, en werd bepaald,
dat de donateurskaarten f 1.25 per kwartaal zouden
kosten, waarop het geheele gezin toegang heeft, mits
kinderen beneden de 18 jaar.
Voorts zullen er begunstigerskaarten verkrijgbaar
zijn voor die menschen, die wel met D. T. S. sym-
pathiseeren, maar niet geregeld de wedstrijden kun
nen bezoeken, Zij ontvangen dan een kaart geldig
voor acht wedstrijden en deze kost f2.50 en is
strikt persoonlijk.
Verder zal de entrée voor de komende competitie
van het eerste elftal op 40 cent, met inbegrip van
plaatselijke belasting gebracht worden, en voor de
lagere elftallen op f0.25.
BROEK OP LANGENDIJK.
Uitslag van de gehouden landbouwtelling in de
gemeente Broek op Langendijk.
Er werden genoteerd 179 tuinbouwbedrijven waar
van;
grootte eigenaars pachters
0.05—0.15 H. A. 3 2
0.150.25 1 4
0.25—0.50 5 0
0.50—1.— 6 7
1 .5.— 55 81
50 en daarboven 0 0
eigen land 185.05 H.A. gepacht land 282.12 H.A.
van dit laatste in pacht van ouders 62.12 H.A.
De grondgebruiker wordt geacht eigenaar te zijn,
als het grootste deel van den gebruikten grond zijn
eigendom is, en pachter zoo hij het grootste deel
van den gebruikten grond heeft gepacht.
Grasland 30.17 H.A. Tuingrond 437 H.A. aan
tal eenruiters plat glas 1605 stuks staand glas
verwarmd 4150 vierk. Meter.
Trekpaarden 21 hitten 3 melk-, en kalfkoeien
70 ander mestvee 25 jong vee boven 1 jaar 2
idem beneden idem 2 schapen boven 1 jaar 62
lammeren 40 kuikens 3970 oudere kippen 153
oudere eenden 500.
OUDE NIEDORP.
't Veld W. O. L.-polder.
Het Provinciaal blad van Noordholland nummer
51 bevat de afkondiging van een besluit van Gede
puteerde Staten dezer provincie, d.d. 11 Juni 1930,
nummer 94, waarbij met ingang van dien datum
eervol ontheffing is verleend van de waarneming
hunner betrekking aan:
Jan Wit Senior te Blokhuizen, Oude Niedorp, Voor
zitter, P. Wit JHzn., te Zijdewind Oude Niedorp, en
P. Steur te Blokhuizen Oude Niedorp leden van het
bestuur van den voormaligen Westerkampenpolder
Jac. Wit Czn. te Oosterkamper, Nieuwe Niedorp,
Voorzitter en M. Smit Jan., te' Zwarteweg Oude Nie
dorp lid van het bestuur van den voormaligen Ooster
kamperpolder en
J. Ligthart te 't Veld Oude Niedorp Voorzitter, H.
Wit JHz., te de Weel Oude Niedorp en A. Molenaar
Gz. te 't Veld Oude Niedorp leden van het bestuur
van den voormaligen Leijerpolder.
Een en ander tengevolge van de samenvoeging dier
waterschappen onder den naam van W.OX.-polder
bij besluit van Gedeputeerden d.d. 20 Juli 1927, nr.
II, goedgekeurd bij Koninklijk Besluit van 8 Septem
ber 1927, nr. 12.
ST. PANCiRAS.
In verband met de door hagel en water ver
oorzaakte schade aan tuinbouwgewassen van in
gezetenen dezer gemeente, was door de plaatse
lijke tuinbouwvereeniging bekend gemaakt, dat
er op Dinsdag 24 Juni des avonds 8 uur in de
vergaderzaal van den heer Gerritsen gelegenheid
zou zijn, .de geleden schade op te geven. Aau
dien oproep was door verschillende tuinders ge-
volg gegeven. Tevens was aanwezig de heer Jb.
Kroonenburg, burgemeester.
De heer 6. Kloosterboer heette de aanwezi
gen welkom, inzonderheid den burgemeester en
deelde mede dat deze bijeenkomst was belegd
omdat was gebleken dat ook in deze gemeente
belangrijke schade was veroorzaakt. Spr. wees
op de te dier zake ingestelde regelingseommissie
te Harenkarspel en hoopte, dat een poging om
te komen tot schadeloosstelling mocht slagen.
Rij verzocht thans aan den burgemeester een.
en ander te willen uiteenzetten.
De Burgemeester, alhoewel uit den aard der
zaak eeuigszins er buiten staande, hoopte van
harte ,dat." de „Tuinbouw" deze zaak ter hand
zou nemen. Gaarne was hij bereid tot het geven
van steun en voorlichting, welke weg te volgen
resultaat te verkrijgen. In de eerste plaats
was noodig om te trachten opgenomen te wor
den in de combinatie van gemeenten, welker in
gezetenen schade hebben geleden door hagel en
water op 12 Juni. In dit verband) was het z.i.
noodig zich onverwijld in verbinding te stellen
met den Rijkslandbouw-consulenl, ir. Veenstra
en zoo noodig telefonisch tot den Minister. A.s.
Vrijdag zal te D'irkshorn een vergadering plaats
hebben waar de verschillende rapporteurs ver
slag van hun bevindingen zullen moeten uitbren
gen. Dus voor dien moet alles voor elkaar zijn,
indien ook onze gemeente bij de combinatie zal
kunnen worden opgenomen. Het is dus onze'taak
hier te benoemen twee taxateurs, nadat de aan
wezigen opga ve van hunne vermoedelijke schade
zullen hebben gedaan. Deze taxateurs zullen moe-
teu werken precies volgens voorschrift van den
Rijkslandbouw-consulent, met kennis van zaken
en volkomen, te goeder trouw, zooals degelijke
adviseurs betaamt. Te dien einde is het gewenscht
dat. deze heeren zich direct in verbinding stellen
met b.v. de taxateurs in de gemeentel Koedijk,
de heeren Visser en de Geus, die nauwkeurig met
de instructies op de hoogte zijn. Intusschen,
aldus spr., zal ik doen wat op mijn weg ligt en
hoop dat beide taxateurs a.s. Vrijdag te D'irks
horn aanwezig zullen zijn om te rapporteeren, te
gelijk met die uit de andere betrokken gemeen
ten, zoodat de geheele administratie tegelijk kan
worden afgewikkeld.
D:e voorzifter dankte den burgemeester voor
zijn duidelijke uiteenzetting, waarna nog ver
schillende vragen van aanwezigen werden beant
woord, waarbij o.a. nog naar voren Kwam,, dat
deze besprekingen uitsluitend golden voor deze
gemeente, zooals iedere betrokken gemeente waar
op aandrang der ingezetenen een commissie is
ontstaan.
Na eenige besprekingen kreeg iedere aanwe
zige gelegenheid de geleden schade op te nemen.
Tenslotte werden door den burgemeester als taxa
teurs aangewezen de heeren Jac. l)z. Kloosterboer
en Jac. 'Duif Gz., die beiden de benoeming aan
vaarden, met instemming der vergadering.
- OUBiE NIEDORP.
Maandagavond gaf de tooneelvereeniging „Mo
lière" alhier in het 'café van den heer A. Mijts te
Verlaat een openbare uitvoering. Opgevoerd werd
„Hanengevecht," oen blijspel in drie bedrijven,
door D. M. Scheffer, een echt kermisstuk., Van
verschillende zijden werd ons medegedeeld', wij
konden zelf niet tijdig aanwezig zijn, dat er
best was gespeeld. Er is dien avond gelachen,
ja soms hinderlijk om alles goed te. kunnen vol
gen. Het daverend applaus dat hen ten deel viel,
was dan ook welverdiend. Bc opkomst had groo
ter kunnen zijn. De thuisblijvers hebben wat
gemist. Een gezellig bal was het slot,
