De Eerste Langedijker Middenstandstentoonstelling
Een praatje over vastrecht
BIB
Binneniandsch Overzicht
Reeds liggen de eerste dagen van de tentoonstel
ling weder achter ons.
Dagen van een bijzonder opgewekten geest, pret
tige stemming, groote bedrijvigheid en van opmon
terende gezelligheid.
Het tentoonstellingsbestuur en de standhouders
zijn tevreden dat het doel, waarvoor deze tentoon -
stellng wordt gehouden op deze wijze wordt bereikt.
Maar hoe zou het ook anders kunnen.
En toch viel er iets te overwinnen.
Er waren er die dachten dat aan deze organisatie
een anderen naam was gegeven en de opzet toch
was dat wederom een soort bazar werd gehouden
ten bate of ten voordeele van de een of andere or-
De roep die er door middel van de eerste bezoekers
van de tentoonstelling uitging, deed echter toch be
sluiten eens een kijkje te nemen en men zag en
ondervond dat het geen bazar was, maar werkelijk
een tentoonstelling van artikelen op verschillend ge
bied, geëxposeerd door hen, die deze artikelen ver-
koopen.
En we weten ook, dat de gedachte reeds ingang
vindt, dat er bij de Langedijker winkeliers en zaken
menschen toch alles is te bekomen.
Ja, het gaat zoo ook goed, en reeds werd het ie-
deren dag drukker.
Natuurlijk wordt er op gerekend dat de laatste
dagen zullen uitmunten en we twijfelen niet, of dit
vertrouwen zal niet worden beschaamd.
Men kan hier rustig ronddwalen, het oog wordt
verlustigd door het vele mooie en goede dat er te
zien is, en men zal hiermede later zijn voordeel kun
nen doen, want nu weet men, dat onverschillig welk
gebruiksvoorwerp of luxe artikel ook, het aan den
Langendijk is te verkrijgen.
Het was een goede gedachte geweest om ook de
kinderen van de verschillende scholen uit te noodi-
gen, de tentoonstelling te komen bezichtigen. Deze
uitnoodiging betrof dan de hoogste klasse.
En dat deze uitnoodiging op prijs werd gesteld,
bleek al reeds Donderdagmiddag, toen de kinderen
van de openbare school te Noordscharwoude. onder
leiding van hun hoofd het eerste bezoek brachten.
Verschillende dingen werden gedemonstreerd
alles werd getoond verschillende zaken werden
verklaard en de kinderen genoten.
Vrijdagmiddag brachten de kinderen der U.L.O.-
school te Noordscharwoude en van de o. 1. school
te Broek op Langendijk, onder geleide van het on
derwijzend personeel een bezoek aan de tentoon
stelling.
De vele demonstraties trokken als vanzelf spre
kend veler aandacht. Met groote oplettendheid
werden de verrichtingen gadegeslagen en waren de
ze jeugdige bewoners van den Langendijk een dank
baar object voor de demonstranten.
De fa. Wed. G. Oud Pz. en Co. onthaalde hen
op de bekende limonade „Jaffa" wat bij allen zeer
„in den smaak" viel en was dit voor hen een bijzon
dere attractie.
Voldaan vertrokken zij en zal er thuis met de
huisgenooten zeker nog heel wat over gebabbeld j
worden.
Wie de kinderen heeft heeft de toekomst.
Vooral gisteravond was er een groote toeloop van
publiek en het was voor allen een aangenaam ge
zicht de aanwezigen met de grootste belangstelling
alle stands te zien bezichtigen en een prettig ge
voel voor de exposanten, dat aan hun exposities zoo
veel aandacht werd geschonken.
Zij zien hier toch in een waardeering van de zij
de van het publiek.
Ook werden verschillende demonstraties gegeven
van verschillende door electrische beweegkracht
voortbewogen machines.
Ook had men het genoegen gisteravond het be
stuur van de Schager Middenstandsvereeniging te
mogen ontvangen, en het was een groote voldoening
van die heeren te mogen hooren dat alles keurig
in orde was gebracht en een schitterend geheel was
verkregen.
Moge het een aansporing zijn voor anderen om ook
nog een bezoek aan de tentoonstelling te brengen.
In aansluiting op onze beschrijving der verschil
lende stands komen wij thans nog even op een en
ander terug.
De „Hendrik Hudsou"-sigaren welke op deze ten
toonstelling op opvallende wijze zijn geëxposeerd,
immers deze stand behaalde den 3en prijs, zijn in
een groote verscheidenheid voorhanden en voor ie
ders beurs bereikbaar. Wij hebben aan de vriendelij
ke uitnoodiging van den standhouder dit merk te
keuren, gevolg gegeven en wij bekennen openlijk,
niet tot onzen spijt: „de sigaar is 2acht en heerlijk
van geur."
De fabrikante van de „Hudson"-sigaren is de fa.
JASPER SNELLENS, te Valkenswaard,, de hoofd-
vertegenowordiger is de heer O. Geus te Alkmaar.
In de stand van den heer D. Schuitemaker Jr. te
Noordscharwoude werden ons getoond de nieuwste
modellen „Telefunken" radiotoestellen en -luidspre
kers. De heer Schuitemaker heeft voor dit fabrikaat
de alleen-vertegenwoordiging voor den Langendijk
en Omstreken.
Een bijzonderheid zagen wij nog in den stand van
den heer Jb. Bakker te Noordscharwoude.. Op sug-
gereerende wijze komt men tot de overtuiging, dat
op fotografisch gebied door middel van de „Imperial*
films en platen zeer mooie resultaten te bereiken zijn
Een zestal kunstfoto's, welke electrisch verlicht zijn
en door amateurs zijn opgenomen, geven een spre
kend beeld hiervan.
De heer K. Nap te Oudkarspel levert de beoefe
naars van de rijwielsport een binnenband van Hol-
landsch fabrikaat. De soliditeit werd ons getoond
door het uitrekken van de band over een lengte
van 4 meter. Voorwaar een doorslaand bewijs. Deze
banden zijn vervaardigd van onvervalschte Pararub
ber en de prijs is, ondanks dit alles, zeer laag.
Een nieuwigheid op het gebied van een zg. kin
derzitje trok onze aandacht. Met één schroef wordt
dit zitje, hetwelk op veeren is geplaatst,, aan het
rijwiel bevestigd.
In den stand van „Maggi" wordt deze dagen hoofd
zakelijk gedemonstreerd de selderysoep, welke de
nieuwste is, die door deze fabriek wordt vervaardigd.
Ieder bezoeker kan zich van de fijnheid dezer soep
overtuigen, daar een ieder een kopje hiervan gratis
wordt aangeboden. Tevens zij gewezen op de veel
zijdige toepassing der aroma's, speciaal op het ge
bruik van roma met sla. De soepensorteering omvat
thans 18 soorten.
Het bekende kindervertelboek „Pim de Padvinder"
geschreven door Clinge Doorenbos wordt aan de kin
deren gratis uitgereikt.
De heer Jac. Kaas te Oudkarspel, deelde ons me
de ,dat met het oog'op de komende drukte voor de
twee laatste dagen' van de tentoonstelling een extra
zending „Fyfes"bananen is aangekomen. Liefhebbers
behoeven niet te vreezen teleurgesteld te zullen wor
den, de voorraad is zeer groot.
De heer Piersma te Oudkarspel vroeg onze aan
dacht voor de zg. „Welff'-schoen. Deze schoen is
voorzien van steunzolen. Diverse modellen zijn te
bezichtigen.
Vermeldden wij reeds dat de fa. Wed. G. Oud Pz. te
Haarlem de bekende Oud's kinawijn en limonades
exposeert, nog zij er op gewezen, dat deze firma
een overheerlijke advocaat in den handel brengt.
Een collectie zeer moderne fotoalbums zien wij
geëxposeerd bij den heer P. Mienis van Oudkarspel
Ook op het gebied van teekenbehoeften is een groote
verscheidenheid aanwezig.
De N. V. E. Ostermann Co.'s Handel Maatschappij
te Amsterdam exposeert het alom bekende artikel
„Persil" zelfwerkend waschmiddel. Met dit wasch-
middel worden in den stand den geheelen dag demon
straties gehouden. De resultaten,, welke men bij die
demonstraties bereikt, zijn wel het beste bewijs, dat
Persil buitengewone eigenschappen bezit en onont
beerlijk is voor iedere huishouding.
Verder zien wij er het artikel „Henco" Henkei s
Wasch- en Bleeksoda, hetwelk onmisbaar is voor het
in de week zetten der wasch en voor het zachtma-
ken van het dikwijls zeer schrale water.
Ook vindt men er het radicale Schuur- en Reini
gingsmiddel „Ata" een schitterend artikel voor het
schoonmaken van pannen, potten, enz. tentoonge
steld.
Tenslotte valt ons oog op het nieuwe Afwasch-,
Spoel- en Reinigingsmiddel „Imi", hetwelk door de
firma Osterman sedert korten tijd in den handel
wordt gebracht. Imi is een geheel nieuw praeparaat
van de Persilfabrieken en lijkt ons werkelijk een on
misbare hulp voor de huisvrouw bij het wasschen
van vaatwerk, lepels, vorken, messen, enz.
En bescheidenheidshalve willen wij er nog aan
toevoegen, dat de „Heidelberger" drukautomaat
steeds aller aandacht trekt.
Gisteravond ging de 500ste bezoeker door de con
trole, die op het podium werd gefeliciteerd met
het geluk een prijs te mogen ontvangen.
De gelukkige, de heer H. Meeldijk van Noord
scharwoude kon in het bezit worden gesteld van
een Terry-zadel.
Plaatselijk Nieuws
BROEK OP LANGENDIJK.
Vrijdagavond kwamen een 29-tal leden met
het Bestuur van „Belang der Jeugd" ten huize
van den heer A. Alaakal te zamen om te beraad
slagen over het jaarlijks te houden schoolreisje,
reisje.
Mei veel animo werd aan de besprekingen dooi'
alle aanwezigen deelgenomen.
De gang zat er blijkbaar bij de ouderen in,
wat ons eigenlijk niet hoeft te verwonderen. Ae
'waren geïnspireerd door de kinderen, die reels
eenige dagen van te voren voor schooltijd een
nieuw spel, door henzelf uitgevonden, speelden,
nl. schoolfeestje. In een lange rij marcheerden ze
door de Dorpsstraat op de maat van een nieuw
marschlied, genaamd: 't Vacantiekinderfeest. Kin
deren zijn ongeduldig va naard. Ze kunnen den
loop der dingen niet afwachten, evenmin als
jonge zwaluwen, vóór ze in 't najaar de groote
reis naar 'tZuiden aanvaarden, onrustig heen en
weer Vliegen en in steeds grootere getale 'sa-
vonds op 't oude kerkdak terugkeeren, totdat
eindelijk definitief de groote tocht wordt onder
nomen.
Spoedig gaven zich 4 collectanten op, die elk
een gedeelte van Broek voor hun rekening; ne
men. Hun belangeloos werk verrichtten ze de
daarop volgtende week op schitterende wijze.
f273.85 bracht de inzameling op. Waarlijk, on
ze kinderen mogen trotsch op hun oudera zijn.
En nu de belooning voor de collectanten'? Zé
mogen op Vrijdag 11 Juli, den vastgestelden
datum voor 't schoolreisje, het toezicht houden
over een schare feestvierende schooljongens. Als
man uit de praktijk van het schoolleven geef ik
den heeren den raad: Trek je beste plunje maar
niet aan.
Buiten het onderwijzend personeel gaan er ook
nog een viertal dames mee.
Waar de reis naar toe gaat? Dat deel ik nog
niet mee, des te langer blijven de [kinderen er naar
raden en ik houd er van ze af en toe eens te pla
gen. Maar ik twijfel niet, of ze zullen zich amu-
BROEK OP LANGENDIJK.
Onze winkelstand geeft blijk ondernemingsgeest
te bezitten. Men zit waarlijk niet bii de pakken
neer. Hier IS gebouwd, ginds WORDT gebouwd, en I
op weer een andere plaats ZAL worden gebouwd of j
verbouwd.
Een winkelverbouwing is weer gereed gekomen de
heer J. C. Koolaard, brood- en banketbakker alhier
opent heden zijn nieuwen winkel, geheel naar de j
eischen des tijds ingericht.
Men ga den winkel eens zien. Het verleidelijk uit- I
ziend gebak is geborgen achter glas. Geen insect kan
er bij.
De uitstalkast is keurig. Reeds prijkte er een mo- j
len van chocolade, een confisseurswerkje op zich
zelf.
Wij wenschen den ondernemer voorspoed in zijn
gerestaureerde zaak.
Herhaaldelijk ontmoeten wij in den lnatsten j
tijd bij oesprekingen ove relectriciteitstarieven
den naam Vastrechttarief, waar velen zich' bij
I deze uitdrukking óf niets óf iets verkeerds voor-
I stellen, daar zai een korte uiteenzetting wellicht j
j van nut kunnen zijn.
Eerst iets over het ontstaan vanj het begrip
j Vastrecht. Vroeger vond men bij alle electr.
bedrijven enkel één soort tarieven, n.m. «een be-
1 paalde prijs voor de afgenomen Kilowattuur (dit
is de eenheid voor het verbruik van electrische
stroom, evenals b.v. gespróken wordt van een ku
bieke meter water of een kubieke meter gas),
deze eenheid wordt kortweg aangeduid door de
letters K.W.U. Al naar gelang het doel, waar
voor de stroom gebruikt werd, werden afzon
derlijke prijzen per K.W.U. vastgesteld, dus voor
lichtgebruik, voor krachtgebruik, voop straal -
verlichting enz. Waar de electr. bedrijven in het
algemeen gehaat zijn mét een verhoogde stroom-
afname, mits hieraan voor het bedrijf geen al te
hooge kosten verbonden zijn, daar roes als van
zelf bij vele electr. bedrijven de gedachte op om
alle eleetriciteit, die boven de reeds bestaande
afname kon verkocht worden, tegen een minderen
prijs te leveren, om zoodoende deze meerdere
afname te bevorderen. Zoo ontstond het vast
rechttarief, d.w.z. eerst moesten de onkosten aan
de bestaande, stroomafname verbonden, verzekerd
worden door een vastrecht, al wat verder verkócht
werd kon dan tegen een lageren prijs geleverd
worden. De gebruikers werden dus verlokt om
meer stroom to gaan verbruiken. Als vanzelf
rijst nu de vraag: is dit in het belang van het
bedrijf, of in dat der verbruikers, of profiteeren
beide hiervan en hierin schuilt nu juist de moei
lijkheid voor het beoordeelen van de billijkheid
van een vastrechttarief. In het algemeen, kan wel
gezegd worden, dat het bedrijf het meest profi
teert, mits de toename van het stroomverbruik
buiten de uren valt, waarin de meeste stroom
gebruikt wordt, dus buiten de avonduren. Wat de
verbruikers betreft zullen alleen die verbruikers
er van profiteeren, die hun stroomverbruik' op de
een of andere manier sterk kunnen vermeerderen,
b.v. door toepassing in het huishouden,, alsmede
die verbruikers, welke geregeld reeds een zeer
hoog verbruik hebben. De kleine verbruikers zul
len er in het algemeen weinig of niets beter,
de meesten zelfs slechter door worden,, daar zij'
toch niet meer dan het hoognoodzakèlijke gebrui
ken voor licht en de aanschaffing) van allerlei
prachtige en dure huishoudelijke apparaten voor
hen onmogelijk is. Ieder bedrijf moet, dus voor
zich zelf uitmaken of een vastrecht voordeel
biedt, ja dan neen.
Beschouwen wij thans één der vormen van vast
recht, het z.g. oppervlaktetarief, zooals het' bij
de Provincie in gebruik is, 'dan kan met enkele
voorbeelden nog duidelijker de beteekenis van
het vastrechttarief voor de verbruikers worden
aangetoond. Bij dit provinciaal tarief wordt het
vastrecht, dus het bedrag, dat elke maand vast
moet worden betaald, bepaald volgens de vloer
oppervlakte van het perceel van den verbruiker.
Voor de bepaling van de oppervlakte tellen alle
ruimte nmede, behalve de zolder (maar wel ka
mertjes op den zolder). Reeds dadelijk springt
hier in het oog het onderscheid tusschen de stad
en het platteland, in de stad zijn over het alge
meen de woningen met veel kleiner vloeropper
vlakte dan die op het platteland, neem b.v. hier
in onze streek maar eens de oppervlakte van een
gewone "bouwersvereeniging met koolboet en daar-
legenover een arbeiderswoning in de stad! En
toch kunnen beide hetzelfde aan eleetriciteit ge
bruiken. Krijgen deze nu vastrecht volgens) de
oppervlakte, dan komt de bouwer in de slechtste
positie. Als voorbeeld neem ik een .bouwerswoning
met een eigen vloeroppervlak van 50 M2. en een
boet van 100 AI2., dan is het vastrecht volgens
de provinciale tarieven daarvoor f 2.52 per maand
Volgens verbruiksgegevens van het bedrijf hier
kan het verbruik aan l-icht voor een dergelijke
bouwer gesteld worden op 120 'KWj.U. per jaar
(dit hangt natuurlijk nauw samen mét de weers
omstandigheden in den winter), voor deze 120
K.W.U. moet hij dan nog extra betalen 120 maal
5 cent of f 6.—, hij betaalt dus voor zijn stroom
twaalf maal f 2.52 of f30.24 plus: f 6 of totaal
f36.24. Als ik dit bedrag door 120 (zijn verbruik'
in K.W.U.) deel, dan betaalt deze bouwer dus
30.2 cent voor de K.W.U. Bij gewoon tarief van
23 cent per K.W.U. betaalt deze bouwer hier
thans voor zijn 120 K.W.U. f27.60,- dus liefst
f8.64 minder!
Nu de arbeider in de stad, deze zal aan vloer
oppervlak' 50 A12. hebben en nog, 20 M2. voor
schuurt jeof iets dergelijks, di1 wordt aan vast
recht 12 maal fl.72 is f20.64, neem ik diens
verbruik op 100 K.AV.U. aan, dani betaalt deze
100 maal 5 cent of f 5, plus f 20.64, totaal 25.64
of per K.Wi.U. 25.6 cent, gebruikt^'hij ook 120-
K.W.U. evenals de bouwer, dan worden zijn
kosten totaal f26.64 of 22.2 cent: per K.W.U.
Uit. dit voorbeeld blijkt dus duidelijk" hoe een
zelfde vastrecht voor stad en dorp tot groote
onbillijkheden kan voeren ten opzichte der ver
bruikers, alleen als de bouwer zijn verbruik op
voert tot 176 K.W.U. dan zq uhij hetzelfde ge
middelde voor de K.W.U. betalen als bovenge
noemde arbeider, maar betaalt dan natuurlijk' ook
weer 76 maal 5 cent meer! En zoo kómen wij tot
de slotsom: wat geeft het, wat' de verbruiker
gemiddeld per K.Wi.U. betaalt, de hoofdzaak is
en blijft toch, wat moet hij totaal betalen.
Juist in dat gemiddelde zit de verlokking van
het vastrechttarief, er wordt nu geredeneerd: och
elke K.Wi.U. meer kost mij maar 5 cent, dus
vooruit maar! en het bedrijf vaart, daar wel bij
(indien die overbodige K.W.U tenminste buiten
de avonduren vallen!), maar de verbruiker moet
per slot toch ook dit overbodige verbruik betalen,
dus wat wint déze dan? Niets, integendeel en of
hij n ual kan zeggen: ja maar ik heb het afgeloo-
pen jaar toch maar 20 cent per K.W.U. betaald,
dan ka nnog niet gezegd worden,, dat de man
goedkoope stroom heeft gehad, het komt er slechts
op aan, wat hij in totaal betaald heeft.
Uit het bovenstaande zal dus duidelijk ge
worden zijn, dat het vaststellen van een vastrecht
voor alle verbruikers vooral voor het platteland
uit den booze is en tot vele onbillijkheden moet
voeren, iets anders is het, om naast de bestaande
gewone tarieven oo knog de gelegenheid open te
stellen voor hen, die meenen met een vastrecht
goedkooper stroom te kunnen verkrijgen, een vast -
recht te bepalen, met andere woorden, het vast
recht niet verplicht te maken, maar vrijwillig.
Eerst in dit geval is een vastrecht billijk, omdat
dari de aanvrager zelf moet nagaan of hij goed
kooper uitkomt, hij zal het dan aan zichzelf te
wijten hebben, als het aan het eind van het jaar
blijkt, dat hij veel meer betaald' heeft, als hij
zich heeft voorgesteld.
Na deze uiteenzetting zal het ieder duidelijk'
zijn, dat het vaststellen van een tarief, dat' ieder
een bevredigt, tot de moeilijkste problemen voor
een electr. bedrij fbehoort, maar meen ik ten
slotte toch ook nog te moeten wijzen op het feit,
dat de verbruikers er niet zijn voor het bedrijf,
maar dat hei- bedrijf er is: voor de verbruikers,
dat is de taak va nde gemeenschap, de tarieven
moeten dus bepaald worden rekening houdend
met den aard der verbruikers.
De tijd gaat snel. We gaan het jaar al
weer „uit." De nieuwe zendtijdverdeeling
is ingegaan. Wat ts een algemeen program
ma. Wat het naar de meening van de re
geering geven moet. Het mond- en klauw
zeer. Het middel dat acht jaar geleden ge
vonden heette te zijn doch als waardeloos
werdvergeten. In Spanje als deug
delijk erkend.? Een Nederlandsche vee
houder ging er op uit. Negatieve resulta
ten ook in Spanje. Het suikerwetje. Ver
schillende beoordeeling. Verhooging van
den suikerprijs. Nota van der^ heer Co-
Hjn. Niet meer produceeren dan ons land
behoeft.
Den langsten dag hebben we al weer achter den rug
en de eerste helft van het jaar eveneens. Wat zoo
veel zeggen wil als dat we het loopende jaar thans
even hard uitgaan als we het nog maar luttele maan
den geleden ingingen. De tijd gaat snel. De lange
avonden krimpen al weer in, wat ongetwijfeld door
velen als iets onprettigs gevoeld wordt. Maar er zijn
er en zeker ook wel velen, die met eenig genoe
gen constateeren, dat van dag tot dag de lamp wat
vroeger aangestoken moet worden. Voor menigeen,
die des avonds nog wat te doen heeft binnenskamers
is de verzoeking te groot om nog wat buiten te blij
ven en zoo is tenslotte de zomertijd voor hen, die
des avonds nog te arbeiden hebben aan werktafel of
studeercel ln zeker opzicht een ongerief waaraan de
korte dagen geleidelijk weer een einde maken.
Deze week Maandag is de nieuwe zendtijdregeling
voor de radio ingegaan, de veel besproken, veel be-
critiseerde zendtijdregeling die aanleiding gegeven
heeft tot protest zoowel als tot waardeering. Er zal
op gezette tijden ook een algemeen prgoramma ten
gehoore gebracht worden, met de uitvoering waar
van de verschillende omroepvereenigingen beurte
lings belast zullen worden. De vraag is gesteld van
sommige zijden wat men onder een algemeen pro-
gromma te verstaan had. Daaromtrent kan men van
meening verschillen. Bij beschikking van den minis
ter van waterstaat is een commissie ingesteld, tot
keuring van het algemeen programma. Met betrek
king tot die commissie en tot het algemeen pro
gramma zijn eenige regelingen vastgesteld en met
betrekking tot het algemeen programma het volgen
de: dat het algemeen programma zal moeten om
vatten mededeelingen van woord toon of beeldin
houd van ontspannenden leerzamen aesthetischen of
ethischen aard en dat het algemeen programma zoo
moet zijn dat redelijkerwijze niemand aan den in
houd aanstoot kan nemen. Hieruit blijkt dus, dat
algemeen programma zoo zal moeten zijn, als wel
elke omroepvereeniging voor haar leden ln het bij
zonder zal wenschen te geven. Zou er een vereeni-
ging zijn welke haar leden zou willen trakteeren op
een programma dat hiet ontspannend, niet aesthe-
tisch of niet leerzaam is of op een programma dat
wel aanstoot zou kunnen geven? Nu, dit laatste mis
schien wel. Elke omroepvereeniging spreekt uit den
aard der zaak speciaal voor hare leden en luister
vinken en zoo verbroederd zijn we in ons land nog
niet, dat er, als we „onder ons" zijn niet eens een
enkelen keer iets gezegd of gezongen zou kunnen
worden waaraan anders denkenden eenigen aastoot
aan zouden kunnen nemen. Het algemeen program
ma is blijkbaar bedoeld, als iets, dat door allen
genoten zal kunnen worden. En juist over de nood
zakelijkheid van een van hooger hand opgelegd „al
gemeen" programma is ook al verschil van meening
ontstaan.
Wie een tochtje maakt door de veeteelt- en land
bouwgebieden komt al gauw tot de ontdekking dat
het gevreesde mond- en klauwzeer weer allerwege
voorkomt Boerderijen waar het bekende biljet „Mond
en klauwzeer" niet voorkomt zijn haast uitzondering
Het mond- en klauwzeer is een veeziekte die bijna
jaarlijks aan den veestapel groote schade .berokkent
en tevens voor menigen veehouder een belangrijk
finantieel verlies beteekent. Geen wonder dus dat
ijverig wordt uitgezien naar het verlossende middel
tegen deze ziekte. Een jaar of acht geleden leek het
inderdaad dat het middel gevonden was en menig
belanghebbende zal zich in die dagen vergenoegd de
handen hebben gewreven. Edoch naar al spoedig
bleek, werd van wetenschappelijke zijde de waarde
loosheid van het middel betoogd en 't middel dat
gevonden heette te zijn verdween in den doofpot.
Eenige weken geleden verscheen in verschillende
bladen de zeker opzienbarende mededeeling, dat het
in ons land als niet deugdelijk verworpen en verguis
de middel in Spanje toepassing had gevonden met
medewerking van de hooge regeering en de weten
schap daar te lande. Het is te begrijpen, dat van
sommige zijden met eenige scherpte op het geval
werd gewezen en dat (wederom) een aanval werd
gedaan op de wetenschappelijke autoriteiten op
grond van wier verklaringen de waardeloosheid van
het middel (nu ongeveer acht jaar geleden)door
velen als een feit was aanvaard. En te verklaren was
het ook, dat met eenige ontevredenheid werd opge
merkt, dat de fabriek die in Spanje het middel heet
te te vervaardigen niet alleen hier, in ons land had
kunnen maar ook had moeten staan. We gelooven
niet, dat de belanghebbenden de veehouders nu di
rect zoo bijzonder warm liepen voor hetgeen uit
Spanje werd medegedeeld. Een Nederlandsch vee
houder heeft de stoute schoenen aangetrokken en
is naar Spanje gegaan om een onderzoek in loco ln
te stellen en de fabriek te bezoeken niet alleen, maar
tevens zijn licht te gaan opsteken bij de mannen van
de wetenschap in het land van Sinterklaas. Het ver
slag door bedoelden veehouder uitgebracht is nu niet
bepaald gunstig te noemen en de hoop, dat het hier
te lande verguisde middel in Spanje inderdaad zoo
veel succes zou hebben gehad wordt door dat ver
slag den bodem ingeslagen. De in Spanje genomen
proeven toch moeten een negatieve uitkomst gege
ven hebben, werden reeds een jaar geleden genomen
en in een schrijven van den directeur van het abat
toir te Madrid wordt het middel een kwakzalvers
middel genoemd dat geen enkele wetenschappelijke
waarde heeft, terwijl meerdere Spaansche autori
tenten verklaringen omtrent de waardeloosheid afleg
den. Het middel tegen mond- en klauwzeer blijft
dus voorloopig nog weer illusoir. En het mond- en
klauwzeer waait rond van boerderij tot boerderij
en blijft hier en daar zijn offers eischen, wat in
verband met den heerschenden crisis op landbouwge
bied vermoedelijk nog een haartje erger is dan
anders.
De regeering is overgegaan tot het nemen van een
maatregel in verband met den heerschenden land
bouwcrisis en wel in den vorm van het suikerwetje.
Als dit wetje tot stand gekomen isen wordt uitge
voerd zal door de heffing van een invoerrecht op
suiker de suikerprijs twee tot twee en een hal ven
cent per kilogram kunnen stijgen. De regeering
geeft in de memorie van Antwoord aan de Eerste
Kamer uiting aan haar meening, dat dit geringe,
door het Nederlandsche volk te brengen offer ge
rechtvaardigd is door het behoud van de suikercul
tuur met haar vele werkgelegenheden in de suiker
industrie. Blijkens het voorloopig verslag van de
Tweede Kamer wordt het suikerwetje zeer verschil
lend beoordeeld. Er waren leden die dit wetje be
schouwden als de eerste positieve regeeringsmaatre-
gel om den landbouw te helpen. Anderen bleken
bezwaren te hebben en kwamen o.a. met de vraag of
het nu wel door den bietenverbouw veretgenwoordig-
de ta kvan landbouw moet zijn, die het eerst voor
steunmaatregelen in aanmerking moet komen ter
wijl nog andere opmerkingen dat met het op bedoel
de wijze verleenen van steun aan den verbouw van
de suikerbieten het pad werd betreden, dat zou
leiden tot het verleenen van soortgelijken steun
aan andere landbouwproducten, wat tenslotte zou
kunnen voeren tot een alzijdige protectie.
De heer Colijn heeft in een nota er o.m. op gewe
zen, dat als men de boeren metterdaad met zes mil-
