Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No. 80 TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. 52. DINSDAG 8 JULI 1930
39e Jaargang
Stemmingsbeeld „it Groentenland
NIEUWE
LANSrEDUKER COURANT
DEZE COURANT VBRSCHIJNT
DINSBAG D®Ni)ERDAÜ
en ZATERDAtl.
per 3 maanden 1.15. Uitgavefirma 1. H. KEIZER. Redactfiur I. H. KEIZER. Bureel Noordscharweude.
AD VERTENTIEN
Van 15 regels 75 cent-;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
Minister Beelaarts van Blokland moet bij we
kere gelegenheid, doelend op de algemeene nei
ging tot verhooging van invoerrechten, gespro
ken hebben over de t-oekomstige economische heil
staat, die hij min-cerbiedig met den naam gek
kenhuis heeft betiteld.
Over Amerika's plannen, reeds wettelijk vast
gelegd, heb ik reeds gehandeld.
'kHeb Handelsberichten" van 3 Juli voor
me, waarin de Itijkslandbouwconsulent uitvoe
rig bericht over de plannen van, den Dtuitschen
Reichsminister Schiele.
Na op den ernst van den) toestand te hebben
gewezen, spoorde de Minister aan tot snelle en
practisehe hulp met gebruikmaking van alle ton
dienste staande middelen. Om den invoer van
alle mogelijk land- en tuinbouwproducten tegen
te gaan, is het noodzakelijk, dab alle mogelijk
heden op handels-politiek ge"bied worden uitge
buit, en dat daar, waar nog nadeelige tariefcon-
solidaties aanwezig zijn, getracht wordt, de han
den zoo spoedig mogelijk vrij te krijgen.
Er komt een roggewet, een melkwet, een aard-
appelenwet, liet invoerrecht op boter en "kaas
moet aanmerkelijk worden verhoogd. Idem het
recht op eieren.
Dan wordt de Beielist-ag binnenkort een wets
ontwerp inzake standaardiseering van land- en
tuinbouwproducten voorgelegd.
Ten slotte werd door den Rijksdag een motie
aangenomen, volgens welke* wettelijk zal wor
den voorgeschreven, dat alle inrichtingen en on
dernemingen van den Staat., de Landen- en de
Gemeenten hun behoeften aan levensmiddelen zul
len moeten dekken uit de binnenlandsche pro
ductie.
Alles gebiedende noodzakelijkheid, zegt Zijne
Excellentie Vehicle.
Uit Engeland komen eveneens zeer merkwaar
dige beric-hten. 'tMoet daar^economisch ook*- ah
niet rooskleurig wezen, leest uw dagblad maar.
Be tegenwoordige regeering heeft beloofd, het
werkloosheidsprobleem tot oplossing te brengen,
doch is daarin heelemaal niet geslaagd. Integen
deel.
Nu heeft het grootkapitaal gesproken en een
advies de wereld ingestuurd. Dat advies is zeer
merkwaardig, afkomstig als het is uit het vrij
handelsland bij uitnemendheid, dat Engeland al
tijd moet zijn geweest.
'tGa.at zoo niet langer, hebben de beurskonin-
gen en de geldmagnaten aan de Theems gezegd.
De Ministers praten wel, belooven wel, maar bet
helpt geen zier.
In liet oude Europa houdt, men wel deftige
samenkomsten in Genève, stelt men prachtige
Resoluties vast, maar er is schier geen land, dal
naar die overeenkomsten handelt.
Wij Engelschen zijn'practisehe mensehen on
ze country kan van theorie niet leven. We die
nen geheel en al van richting; te veranderen, de
nood is ons opgelegd, nu andere; Staten steeds
doorgaan, den invoer van elders te, 'belemmeren.
Er moet een Pan-Engel and komen, en; binnen
het rijk en de dominions (vroeger) koloniën gc-
heeten) dient vrijhandel te worden toegepast.
Maar wat-'van elders komt, moet worden belast.
Zoo redeneeren de toonaangevende Engelsehe
economen van naam.
'tTs zeer opmerkelijk, dat gelijk met dit vor-
ontrustend Engelseh bericht, de dagbladen heb-
iben gemeld van een conferentie teu Parijs, waar
Bluitsehers, Franschen, Belgen en Hollanders bij
een waren, teneinde te beraadslagen over de
slechting van tolmuren.
Daar waren de hooge heeren in principe alle
maal voor; een Pan Europa diende/ er te komen
en in de landen, hierbij aangesloten, dienden alle
invoerbelemmeringen langs lijnen van geleide
lijkheid te verdwijnen.
Als men alles overdenkt, komt men tot dc
conclusie, dat onze Minister van B.uitenlandsche
zaken niets te veel heeft gezegd.
Als het van de wijsheid der menschheid af
hangt, dat blijkt wel zonneklaar is er wer
kelijk geen helder plekje aan het donker eeono-
niisch firmament te ontdekken.
Edoch er zijn nog andere factoren, die de
wijzen dei- wereld niet in de hand hebben, waarop
zij niet den minsten invloed kunnen; uitoefenen.
Ik denk daarbij aan regen en droogte, vruchtbare
en onvruchtbare jaren. Aan dén geweldigen/ in
vloed der natuur, waar wij geen zeggenschap op
bunnen doen gelden.
Deze factoren kunnen van dien aard zijn, dat
ze elke menschelijke berekening foutief doet zijn.
Denk b.v. eens aan het verloop van onze aard
appelenmark ten. We dachten allemaal: 1930
wordt tot een debacle. Waar moeten onze piepers
heen? De Duitsehe, vakpers berichtte: de aardap
peloogst staat er florissant voor; we zullen onze
behoefte aap dit zeer voorname levensmiddel on
geveer kunnen dekken.
België zou. gelijk met ons aan) de markt ko
men, Italië ons een moordende concurrentie, aan
doen.
Pessimisme was er zoowel in handels- als tuin-
bouwkringen. Eiken dag vreesde men voor een
piijsdebacle te staan.
Wat vraag ik is van al die sombere prof-'-
tiën uitgekomen?
Nu blijkt het wel, dat West-Europa heel wat
van de droogte heeft geleden; het) beschot van
aardappelen valt zoowat overal tegen. In D'uitseh
land wordt over droogte geklaagd en bij den
Belgischen concurrent moet het eveneens zeer
droog zijn, terwijl het, gewas schrikbarende ver
schijnselen van degeneratie vertoont. Er ia dan
ook geen sprake van een overvoerde markt, noch
hier, noch elders,
j Te Bovenkarspel blijft de aanvoer tegenover
andere jaren gering. Op tal' van plaatsen is
dit het geval. In plaats van verdere prijsdaling
treedt prijsverliooging in, mee veroorzaak! door
een bevredigende vraag.
Er blijkt al vraag naar aardappelen voor over
zee; bergen kisten wachten op vulling.
I Heden, Maandagmiddag liepen de prijzen voor
j de aardappelen op 'tot f (i per 100 Kg., te Hom
is zelfs f 0.30 per 100 Kg. voor export betaald.
'tWas Maandag een zeer bijzondere dag, en
wel door de invoering van de nieuwe sorteering.
I Vrij algemeen hebben de tuinbouwers de sortee-
I ring voor de groeten en middelbaar en grof in
gevoerd; slechts enkele partijen zijn nog* op "cle
uide maat gesorteerd. Voor heden nam men daar
I nog genoegen mee, als overgangsmaatregel, doch
i morgen, Dinsdag, dient de aanvoer naar voor
schrift te zijn.
I Tc Bovenkarspel noteerde ik de volgende prij
zen:
Middelsoort (Schot) f4.405.10 per 100 Kg.
Grof (Schot) f5.206, por 100 Kg.
Enkele partijen oude maat f4.605.40. -
Voor witvleezige soorten zakte de markt wat
in; er werd betaald van f 4.20f 5, Ijvat tegenover
de prijzen van vorige week Vrijdag en 'Zaterdag
geen verbetering beteekent.
Op grond van 't geen lieden was op te merken,
lijdt het geen twijfel, of de bouwers zullen eige
ner beweging zooveel mogelijk grof sorteeren,:
door alle aardappelen boven 50 m.M. doorsnee
voor dc grove sorteering te bestemmen.
Eensdeels is dit aanbevelenswaardig; voor de
grove sorteering blijkt de meeste vraag te be
staan.
Eien nadeel zal blijken, dat door de aardappelen
van 5055 m.M. bij de groeten te doen, éle mid
densoort fijn zal blijven, waardoor de. mogelijk
heid bestaat, dat deze soort met name in Duitsch-
land wel eens minder gemakkelijk kan, worden
geplaatst.
Misschien leeft straks de handel in plantgoed
op' en kan de fijne middensoorï voor dat doel
verkocht worden. Op dat terrein is er echter nog
weinig animo te bespeuren.
Een vergelijking met de prijzen bovengenoemd
met die aan den Langendijk besteed, wil ik
maar niet treffen.
Vergadering van den Baad der gemeente War
menhuizen op Vrijdag 4 .Tuli j.l.
Aanwezig waren "aUe leden behalve den. lieer
Nannes.
Voorzitter den heer H. Nolet Burgemeester.
Secretaris den heer Bijs.
Nadat dc notulen der vorige vergadering wa
ren goedgekeurd, was no. 1 van de agenda aan de
beurt.
1. Een schrijven van A. Kraakman, waarbij
hij zijn benoeming tot lid van het Burgerl. Arm
bestuur aanneemt.
2. Een schrijven ran den heer Donia, inzake
aanleg lichtleiding sehoolwoning. Laatstgenoemd
schrijven hield in, dat zijn verzoek betreffende
vergoeding voor het in orde brengen! van zijn
lichtleiding volgens zijn idee n,let serieus was
behandeld en gaf daarin eenigszins uiting van
protest, tevens deelde hij daarin mede, dat hij op
zijn verzoek van vermindering van woninghuur
nog eens terug hoopt ,$ekomen terzijnertijd.
Uit' dc gehouden besprekingen van de heeren
Molenaar en .Slot bleek, dat vaiv dit punt- was
afgestapt en toen meer de aandacht was ge
schonken aan de gewaagde vermindering van de
huur van de woning. De heer Molenaar bleef bij
zijn meening van toen, dat hij het billijk vond.
dat de aanleg van ambtswoningen door de.„ge
meente werd bekostigd.
.De heer Slot was het eens met de Vorige spre
ker en meende dat het onbillijk! was dat de e'en
boven de andere werd bevoorrecht.
Weth. de Groot zeido daarop, dat Donia reeds
vier lichtpunten gratis had gekregen en zou wel
eens willen weten wie dan wel bevoorrecht werd..
Daarop antwoordde weth. Swan, dat destijds
de heer Bijs wel de aanleg van zijn woning door
do gemeente vergoed is geworden en, dat dit /ie
reden was van het schrijven van den heer Djonia,
waarom dan de éen wel en den ander niet door de
gemeente alles wordt aangelegd.
Weth. de Groot bleef er sterk tegen en deelde
alsnog mede, dat destijds de aanleg van de wo
ning van den heer Bijs was gedaan en betaald,
zónder dat de Raad daarmede was' gekend en
het eenmaal toen niet goed was gegaan.
De Voorz. meende ook, als men; de een het
gaf de anderen het ook moeten geven, öp voor
stel van Slot zal eens worden, onderzocht wat
de kosten zouden zijn als al de andere gemeente,-
woningen door de gemeente de aanleg zou wor
den betaald en volgens de voorzitter zou dan de
klacht worden voorkomen van minder serieu.se
behandeling.
3. Dc goedkeuring van de begrooting 1930.
Zonder op- of aanmerkingen goedgevonden.
4. Mededeelingen.
Op 28 Juni j.l. was in kas van het tuinbouw
bedrijf f 126.12.
De minister van Financiën en Binnenl. Zaken
deelt mede, dat aan de hand der voorloopige
berekening dc uitkeering per inwoner wordt, ge-
raamd op f4.97i/2.
Volgens weth. de Groot, had dit ook' wel fó
ronci kunnen wezen.
2. Diaar volgens mededeel ing van het best uur
van liet Witte Kruis gebleken isr dat deze ver-
ecniging, gezien het bedrag der verleende bij
dragen ad f'1500, niet meer in staat is patiënten
uit te zenden naar een sanatorium, stellen B. en'
W. voor de subsidie met f600 te verhoogen.
Volgens de besprekingen bleek het dat. er nog
3 patiënten stonden te wachten om) uitgezonden
te worden en dit dan niet. zou kunnen geschie
den wegens de vele aanvragen en de kosten. Ook,
dat het vorig jaar in plaat/4 van "f 1500, maar
f800 was bijgedragen cloor de gemeente^ omdat
dit toen voldoende was voor dat jaar. Dan was
het ook niet onmogelijk dat de Provincie de: helft
van de verhoogde subsidie bij zou dragen en dan
voor de gemeente op f300 zou komen te staan.
Nadat weth. de Groot en de raadsleden Slot
en Molenaar van hun instemming blijk' hadden
gegeven, werd het voorstel zonder stemming aan
genomen.
III. Voorgesteld wordt overeenkomstig het ver
zoek van Ged. Staten, de termijn van aflossing
der geldleening, bestemd voor den aan-, en ver
bouw van hijzondere scholen van 40) tot 25 ja
ren terug te brengen.
De heer Slot is hier tegen om Ged. daarin ge
lijk te geven, en meent, dat. voor deze aanbouw
een termijn van 40 jaar niet te lang* is.
Met het oog hierop, dat dit hoofdzakelijk
nieuwbouw betréft, stelt de voorzitter voor nog
maals te trachten dit op 40 jaar te houden.
IV. Voorgesteld wordt een besluit, te. nemen
tot het doen van af- en overschrijving op de be
grooting 1929, tot een totaal bedrag van f 7496,
en op den dienst 1930 tot een totaal bedrag van
f 600. Verder wordt, voorgesteld de suppletoire
begrooting 1929 vast te stellen op f 1856.26 in
ontvangst en uitgaaf alsmede een suppletoire be
grooting voor den kapitaaldienst groot f26320.
"Wegens de vele betalingen, die moeten go-
sohiedeen, wordt goedgevonden dat. de kasgeld-
leening verhoogd wordt lot f35000.
V. Voorgesteld wordt- vast te stellen eene ver
ordening op de heffing van besmettelijke/ ziek-
egelden, waarin o.a. bepaald wordt, dat van de
kosten is verschuldigd door belastingplichtigen,
wier belastbaar inkomen" bedraagt f1500 of meer
doch minder dan 2000 25 pCit. van f2000— 3000
50 p'Ct., van f3000—4000 75 pCt., en meer'dan
i'4000 het volle bedrag. t
'De kosten van ontsmetting zijn ten hoogste
f40.—
i De heer Mot vindt het billijk,/Mat dit door
diegenen die het beter kunnen betalen,, hiervan
gedeeltelijk wordt bijgedragen.
De heer Molenaar voelt er niet, veel voor en
j meent, dat het niet noodig is* dat hieraan nog
wordt bijgedragen en vermeent, dat dit voor
enkelen een iem zal zijn om het O later, doen,
en is bang dat het daarom zal worden ontdoken
j en hel belang van de gemeenschap^ door de ge-
j meente moet betaald worden.
Wordt daarna zonder stemming aangenomen,
met aanteekening, dat de heer Molenaar» er te-
gen is.
j VI. Voorgesteld wordt aan O. Vlam een half
I jaar ontheffing hondenbelasting te verleenen tot
I een bedrag van f 3, alsmede aanl 'K. Wildeboer,
j eveneens tot een bedrag van f 3.
Zonder stemming aangenomen.
Aan de rondvraag gekomen vraagt de heer
I v. Rijn hoe het staat met de vaste laadplaats
j van de gemeente, daar nog steeds in de oude wal
I bij M. Mosch aardappelen worden geladen.
"Voorzitter zegt toe hier nog eens op te letten
I of het verkeer in de straat daar niet onder lijdt.
I Nadat, de heer Molenaar gevraagd had naar de
j opslag van vuil, waar inmiddels een geschikte
i plaats voor is gevonden, werd de vergadering;
door den voorzitter gesloten.
Uit den Omtrek
ST. PANCRAS.
Zaterdagnacht geraakte een luxe auto met een
vijftal inzittenden in de ondiepe wegsloot, ge
legen langs den Twuijverweg.
Be bestuurder,misleidt door een zwaren damp,
kon niet verhelpen, alhoewel rijdende met; zeer
geringe snelheid, dat de auto in de sloot terecht
kwam.
De inzittenden waren, door het onmiddellijk
openen der portieren, spoedig op het droee.
- ST. PANCRAS.
Eien kranige redder.
Zaterdagmiddag hielden de heer M. en 'zijn
zoon zich onledig met visschen nabij)" de molen
in de Westbevcrkoog, toen de zoon een ver-
frisschend bad wilde nemen in de breede kolk.
Hij kon evenwel niet zwemmen en de sloot, bleek
dieper dan hij verwacht had, zoodat hij tot ont
steltenis van zijn vader in de diepte wogzonlr.
Deze, eveneens niet kunnende zwemmen, trachtte
nog te helpen door het toesteken van den hen
gelstok en zelfs door zich ten einde raad zelf te
water t.e begeven, doch tevergeefs.
De hachelijke toestand werd opgemerkt door
den heer W. Groen, die met zijn zoon' in de nabij-
hed op het veld werkzaam was. Zonder aarzelen
snelde de jeugdige Gerrit naar de plaats des on-
heils, sprong half gekleed te water, dook, en
wist den drenkeling, die reeds gezonken en bui
ten bewustzijn was, aan een been te grijpen en
zwemmende naar den kant te brengen, waar het
spoedig gelukte om den drenkeling weer bij zijn
positieven te brengen.
Een woord van hulde voor dezen kranigen
redder is hier zeker op zijn, plaats.
Nieuwstijdingen
ERNSTIGE AUTO-ONGEVALLEN.
Zondagnacht omstreeks drie uur heeft op den
Rijksstraatweg onder Sassenheim een ernstig auto
ongeluk plaats gehad. De heer Z. uit den Haag had
zijn vrachtauto tijdelijk veranderd in een auto voor
het vervoeren van personen, bestaande uit een der
tigtal Haagsche hengelaars en hun dames, die onder
Aalsmeer zoudengaan visschen. Onder Sassenheim is
vermoedelijk tengevolge van een daar hangende mist
bank de auto in het tramspoor terecht gekomen over
den kop geslagen en vervolgens in een sloot geraakt.
Allen zijn gered. De meesten hunner bleken verwon
dingen te hebben opgeloopen, van wie acht vrij ern
stig. Deze laatsten zijn met eenlge auto's waaronder
ook een inmiddels gerequireerde auto van den ge
meentelijken geneeskundigen dienst te Leiden naar
het St. Bernardusgesticht te Sasenheim overge
bracht en daar verbonden.
De „Crt." had een onderhoud met mej. C. van Eg-
mond, die vlak bij de brug woont, waar het ongeval
zich heeft afgespeeld. Zij vertelde om ongeveer 3
uur des nachts met haar man door een hevig gegil
te zijn gewekt. Aanvankelijk dachten wij niet aan
iets ernstigs, zeide het vrouwtje, dat nog zeer onder
den indruk was, „het gbeurt namelijk zoo vaak, dat
passeerende automobilisten des nachts erg luidruch
tig zijn. Na eenige oogenblikken werd er echter ge
beld en kwam iemand om water vragen. Toen hoor
den wij natuurlijk wat er gebeurt was en hebben
wij, zooals vanzelf sprak al het mogelijke gedaan,
om te helpen. De menschen waren toen echter al
gered zoodat wij niets anders konden doen dan dro
ge kleeren verschaffen. Een viertal passagiers heb
ben wij op deze wijze kunnen helpen. Zij waren er
met een nat pak en den schrik afgekomen. Alleen de
dame, mej. W. C. van S„ had bij een der oogen een
bloeduitstorting. Het was natuurlijk een heele con
sternatie, besloot mej. van Egmond, maar enfin, ik
heb maar een gauw een kopje thee voor ze gezet.
Op den Sint Annaweg te Nijmegen heeft Zon
dagmiddag om 1 uur een auto-ongeluk plaats gehad
waarbij 5 personen min of meer ernstig gewond wer
den. Ter hoogte van de Van Peltlaan reed in vrij
snelle vaart, een luxe auto, waarin 5 personen geze
ten waren. Voor in de auto zaten dr. S. uit Gennep
en zijrt dochtertje, het meisje chauffeerde. Waar
schijnlijk heeft mej. S. op een gegeven oogenblik de
beheersching over het stuur verloren. Plotseling al
thans schoot de wagen van den rechter- naar den
linkerkant van den weg botste daar tegen een lan
taarnpaal die in drie stukken brak, kwam toen in
i aanraking met een boom om ten slotte in een grep
I pel langs den weg te belanden.
i Alle vijf inzittenden werden gewond dr. S. en zijn
dochtertje wel het ergst. Zij werden in een nabij
gelegen woning binnengedragen waar dr. Frenken
hun de eerste hulp verleende. Beiden werden hierna
per ziekenauto naar het Wilhelminaziekenhuis over
gebracht. De drie andere leden va nhet gezelschap
konden na verbonden te zijn, voorloopig hun weg
vervolgen. De toestand van dr. S. en mej. S. was
i Zondagavond redelijk wel. De auto was zwaar bescha
1 digd. De kracht van de botsing was zoo groot, dat de
slag ver in den omtrek hoorbaar was.
ONGEVAL.
i Op de landerijen behoorende bij de hoeve „Vrede-
lust" van den heer Zoetelief te Koog op Tessel, re
den Zaterdagmorgen drie zoontjes van den eigenaar
met paard en kar in het land. Het paard schrok en
sloeg op hol, waardoor de jongens uit de kar werden
geslingerd Een zevenparig jongetje kreeg de kar
bovenop zrch en werd onmiddellijk gedood. De ande
re jongens bekwamen geen letsel.
ZAKKENROLLERIJ IN DEN TREIN.
Een heer logeerende in een hotel te den Haag,
heeft bij de politie aangifte gedaan dat hem inden
trein tusschen Antwerpen en den Haag zijn porte
feuille met f460 is ontrold.
