NIEUWE
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No. 81 TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO.^52^^ DONDERDAG 10 JULI 1930
39e Jaargang
ÉHH: fimi 1.1 tEIZEB. totem 1. H. HEIZEI. Bami Hoardscharwoude.
Revue van de Week
Buitenlandse^ Overzicht
Nieuwstijdingen
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSBAG DONDERDAG
en ZATERDAU.
Abonnmentsprij s
per 3 maanden 1.15.
COURANT
ADVERTENT IEN
Van 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
8 Juli.
De eerste Juliweek lieéft de verwachte, voor
spelde weersverandering gebracht, maar de vrees
(of hoop) dat het nu voorloopig; met de warme
dagen uit zou zijn, werd niet; in vervulling ge
bracht. Er braken uren aan van geweldig onstui
mig weer, waarin de bliksem niet van de lucht
was, sluizen des hemels geopend leken, om deze
oude beeldspraak voor atmosferische revoltuien'
te gebruiken. Vooral Brabant heeft van zulke
buien te lijden gehad. De „gewone" wekelijksche
lijst van branden -— ook thans schrikwekkend
groot werd nog „aangevuld" door een reeks
van verwoestingen, welke het hemelvuur berok
kende. Tal van boerderijen, waaronder zeer fraaie
en uitgebreide, zijn aldus in de asch gelegd.
Voor de. assurantie-maatschappijen werden de
tijdsomstandigheden al hachelijker. En in den
primitieven toestand van zoovele plattelandsche
brandwoermiddolen schijnt geen verandering te
komen.
Dfe Tweede Kamer heeft in de afgeloopen week
twee openbare zittingen gehouden. Vooral op den
len Juli j.l. moesten onze afgevaardigden met te
bewonderen zelfbedwang de -megr dan tropische
hitte trotseeren om bun plicht in 's lands belang
te vervullen. Er was een nog uitgebreide agenda
af te doen. Waarvan'de beide voornaamste pun
ten: twee crisis-ontwerpen. En wel, de interpella
tie van den Benjamin der Kamér, den. sociaal-de
mocraat De Boer (opvolger van wijlen mr. San-
nes) over den noodstand bij de Binnensehipperij.
En voorts het Suikerwetje der Regeering, om
den landbouw tegemoet te komen rn den crisis,'
welke die thans doormaakt.
De beer De Boer ging uit van de gedachte,
dat Vader Staat tot plicht heeft de binnenschip
pers tegemoet te komen door eene steunregeling:-
Dien wensch had hij in een- motie belichaamd.
Minister Rays de Beerenbrouck wees erop, dat'
indien de Staat de hier-bedoelde categorie van
noodlijdenden gaat steunen op de bedoelde wijze,
men de aanvrage om hulp van zoovele anderen,
die onder den erisisdruk zuchten, niet. zal kun
nen weigeren. Bovendien noemde Z:Exe. dé mo
tie-De Boer praematuur, voorbarig, daar een on
derzoek vanwege de gemeenten "naar'den
toestand bij de Binnensehipperij in gang is. Het
resultaat daarvan dient dus te worden afgewacht.
De opdrijving der vrachten door de schip pers beur
zen, waardoor het vervoer al-meer per vrachtauto
geschiedt, heeft de Binnensehipperij in zeer ster
ke mate benadeeld. Wijziging der scheepvaart
vrachten is dus wellicht een middel, dat verbete
ring kan brengen. De motie-De Boer werd Dins
dag 1 Juli j.l. verworpen met 5119. En de in
terpellatie had weinig jfractiseh effect' gesor
teerd. Zij was -- nogmaals aangestipt - wat
voorbarig.
Een deel van dp 1 Juli 1 en de geheeJe 2 Jüli-
zitting werd (behalve dan de afdoening, in snel
tempo, van een bundeltje legislatief kleingoed,'
in beslag genomen door de behandeling van het,
Suikerwetje, Een compenseerend invoerrecht bren
gend van f2.40 per 100 Kg. op sommige soorten
van suiker. Waardoor vooral de bieten-bouwers
zullen worden gebaat. Van sociaaldemocratische
zijde was een motie aanhangig gemaakt, strek
kend om tegenover de mogelijkheid van prijsver-
hooging met 2 a 2i/2 cents eene accijnsverlaging
tot hetzelfde bedrag te stellen.
Minister De Geer heeft deze raotie-v. d. Sluys
in de zitting van Woensdag 2 (Juli afgewezen. Zij
is met 5023 verworpen. Terwijl voor een motie
van den communist L. de Visser (die, weet men,
wederom ,.aini et confrère" is geworden met den
heer D. Wijnkoop, die voor Moskou het hoofd
in den schoot heeft gelegd), strekkend om den
geheelen suiker-accijns (48 millioen gulden 'sjaars
in de schatkist brengend) af te schaffen. Slechts
de voorsteller ende telkens met Moskou mee
stemmende ex-uit.verkorene van iStad en Lande,
de heer Floris Vos, hun „voor" lieten hooren!
Het Suikerwetje is met 5023 goedgekeurd.
Toen ,in den laten namiddag van Woensdag
2 Juli, is de Tweede Kamer met zomer-reces
uiteengegaan.
Behoudens zeer bijzondere omstandigheden
komt zij eerst bijeen op Zaterdag in September,
vóór de plechtige opening der zitting-periode
1930—'31. De Senaat staat thans (weten wij)
nog voor een respectabel werklijstje.
Woensdagavond 8 Juli: gebruikelijke minia-
tuurzittiug. Donderdag 10 Juli: afdeelings-onder-
zoek van al wat laatstelijk door de Tweede.
Kamei is afgedaan, het Suikerwetje inbegrepen.
Tot hoe laat. in den zwoèlen zomer van 1930 de
'Eerste Kamer zal gelieven bijeen te blijven, het
zal 'nu welhaast bekend worden.
Aan het Departement van Arbeid, Handel en
Nijverheid is den 2en j.l. door ,Exc. mr. Verschuur
geinstalleero. "in tegenwoordigheid van zijn
ambtgenoot van Justitie het Centrale College
inzake Medische Tuchtrecht en de oplossing van
desbetreffende geschillen.
Het wetsontwerp inzake de verbinding van
Amsterdam met den. Rijn is per koerier ter tee-
kèning gezonden aan H.M- de Koningin in Noor
wegen. De nota is gepubliceerd, welke onze re
geering aan de Fransche heeft doen toekomen
op het memorandum van den minister Briand in
zake een federatie van Europeesche staten. Naast
sympathiebetuiging voor het denkbeeld worden
zoovele restricties aangeduid, dat het ook' den
meest-optimistisch gestemde tooh wel duidelijk
zal worden, hóe Briand's ideaal het mag dan
geen illusie heeten voorloopig niet. kan worden
verwezenlijkt. Aan de praerogatieven van den
Volkenbond houdt de Nedérlandsche nota met
kracht vast.
Het Voorloopig Verslag is uitgekomen over
minister Dickers vlootplan. Dat er hevige oppo
sitie tegen zou rijzen, was te verwachten en blijkt
voldoende. Do felle kamp over het vloot-ontwerp
zal wellicht in het begin der zitting-periode
1930-'31 in ons Lagerhuis worden uitgevochten.
In het rapport der commissie-Posthuma 't.a.
van economische voorlichting wordt de stichting
van een Centraal Bureau aanbevolen.
H.M. de Koningin en de Kroonprinses zijn uit
Noorwegen "naar het Zweedsche Bessheim ver
trokken.
Personalia: Den 8en Juli bereikte onze een
maal zoo gevierde oud-tooneelspeler Jan C. de
Vos, zijn 75sten verjaardag. Hij is ernstig lijden
de en een eere-comité trachtte zijn levensavond
te verhelderen.
Burgemeester De Vlugt heeft na zijn, jongste
reizen zijn ambtsbezigheden te Amsterdam her
vat. De heer J. ter Haar Jr. heeft het mandaat
van senator aangenomen. De schout-bij-nacht.
C; .Dl de Haas is bevorderd tot vioe-admiraal.
De Vrije Universiteit' te Amsterdam heeft ter
gelegenheid van haar gouden jubileum eere-dóc-
toraten verleend aan: den minister van Staat H.
Col ij n, leider der anti-rev. partij, ds. D. Bakker,
te Santpoort, den nestor van den zendings-ar-
beid vanwege de gereformeerde kerken. Ds. J.
■C. Rullman, predikant te Wassenaar en prof. dr.
J* Sebes tijen, te Poedapest. Tot voorzitter
der Kamer van Koophandel te Rotterdam, (vaca
ture. J. C. Veder) is gekozen de heer 'W. A. En-
gelbreelit. De Indiö-schilder Leo Eland ver
toeft."gedurende eenigen tijd in Den Haag, alvo
rens volgens opdracht van het depvan koloniën
naar-Parijs te vertrekken, ten dienste van dé
Intern. Koloniale. Tentoonstelling van 1931.
De heer O. L. F. Sarlet, te Haarlem, zal defi
1 len Juli a.s. worden gehuldigd ter gelegenheid
van zijn 45-jarig jubileum als journalist. Den
25eu a.s. is het veertig jaar geleden, dat- luite
nant-generaal Tnsinger, Commandant' van het
Veldleger, tot officier werd benoemd.
Uit de doodenlijstJhr. mr. W..J. M- v. d.
Poll, burgemeester van Vnght, 47 jaar. J. PI).
Korthals Altes, bekend Graanhandelaar, 71 jaar,
Amsterdam. O. G. A. Kriens, kunstschilder,
56 jaar, Voorburg (Z.-H.). Prof. ir. I. Franco,
directeur N.V. Werkspoor, oud-hoogleeraar te
Eielft, 62 jaar, Amsterdam. D;r. J. Haspels,
bekend medicus, 60 jaar, te Nijmegen. Nap de.
la Mar, de bekende karakter-komiek, geniale fi
guur in Plankenland, op 52-jarigen leeftijd, te
Dé Dolder.
Uit de jongste criminalia: Bij Vianen werd een
•'.werver vermoovd gevonden. Het is gebleken,
dat een zwerver en een Poolsche vrouw, door de
politie aangehouden, de schuldigen zijn.
Jn een hotel in de Vijzelstraat, te Amsterdam
is een logé voor vele duizenden aan waarde be
roofd. Men zij op z'n hoede. De „hotelratten"
zijn in volle actie.
De man, die vier veldwachters te Grootegast
vermoordde en tot 20 jaar werd veroordeeld,
heeft in zijn vonnis berust en is naar Leeuwar
den overgebracht.
Een oplichter, manoeuvreerend met een „Hon-
gaarsch contract" voor een Midden-Europeesche
Reisgids, heeft tal van hotelhouders weten te
dupeeren. Zegt het voort.
A'au de Haagsche Valkenbosehlaan loste een
Duitsch student een xevolverschot op een echt
genoot eener dame, met wie hij had willen vluch
ten. De wonde bleek niet levensgeyitarlijk te zijn.
Dé dader werd gepakt.
Bij Harlingen is het lijk van een 28-jarig meis
je drijvende gevonden. In verband hiermede is
een chauffeur aangehouden.
Allerlei, waaronder niet licht na' te speuren
oorzaken, maar stellig in zekere mate het nood
weer der jongste dagen, hebben enorme verwoes
tingen aangericht. Terwijl de waaghalzerij met
zwemmen en roeien, door de hitte aangemoedigd,
het getal slachtoffers zeer beduidend vermeer
derde. -- Hooibroei heeft wellicht veroorzaakt,
dat op de Brinkgreve, de grooto boerderij van de
Psychiatrische Inrichting bij Deventer, gewel
dige vernieling door het vuur werd. aangericht.
Ie Eindhoven is oen ondergoederenfabriek in
de asch gelegd. Sehade ruim 11/2 ton. Te Haar
lem is, aan den Heerensingel, een houtzagerij af
gebrand. Te Sloten, bij Haarlem, heeft het
vuur gewoed in een groote boerderij. Niet minder
dan 80.000 Kg. hooi zijn vernietigd.' Een
clectrische meubelfabriek te Vlaardingen is 'af
gebrand. In de N. Havenstraat, Don Haag, is
een radio-werkplaats uitgebrand, wat eenige dui
zenden guldens schade berokkende. De politie
stelde een onderzoek in naar de oorzaak van den
brand.
Er is nog heel wat. meer te noteeren uit 'de
•miscre-rubriek. Op de Vaillantlaan té 's Graven-
hage is een 22-jarig meisje onder, een tram re-
dood.
Bij Katwijk aan'Zee liét een 33-jarige motor
rijder bij een botsing met auto het leven.
In het Zwembassin to Lonneker is een 15-
jarige 'jongen verdronken. En hier is de plaats,
om in te lassehen, dat een 15-jarige jongen, ge
naamd Helders, die best zwemmen kon, te En
schede een 21-jarigen jonkman uit het water
redde. Dei kordate Aalders sprong .gekleed te
water. Zooveelste illustratié voor de les: laat uw
kinderen toch zwemmen leeren. Voor hun eigen
en anderer heil.
Ook thans nog enkele regels over niet-lugubere
dingen.
Onze gezant te Parijs, jhr. dr. Loudon, heeft
de Fransche regeering kunnen overhandigen de
som van eenmulioen francs, te onz.ent bijeenge
bracht voor de slachtoffers der jongste over-
strooiriingen in Zuid-Frankrijk. De Fransche ge
zant te onzent heeft den hartelijken dank zijner
Landgenooten betuigd.
De eerste papl is geheid voor den eersten „wol
kenkrabber'.' te Amsterdam. Het gebouw zal 12
verdiepingen tellen. Et' zijn 896 palen voor noodig
en zal zich tot, c.e. 50 M. boven den beganen
grond verheffen. In.de Rotterdamsche Diergaar
de- zijn atrnisvogel-eieren uitgekomen. Tot nu
I toe achtte men zoo iets in de Westelijke streek
uitgesloten. Maarook het oude Patria be-
I hoort immers gaandeweg tot de sfeer van de on
begrensde mogelijkheden, zooals-men vrDe.g'er» van
i het land der'Yankees placht te-zeggen.
De een na den ander zijn nu langzamerhand
verscheidene antwoorden binnengekomen op het
memorandum van Briand, betreffende een fede
ratieve Europeesche Statenbond.. Het is ondoen-
lijk in dit kort bestek deze antwoorden een
voor een te .bespreken. laten wij volstaan met
op te merken* dat er in deze antwoorden veel
vuldig op gewezen wordt, dat voor de verwe
zenlijking van Briands idealen in de. eerste plaats
economische voorwaarden vervuld moeten wor
den, waarmede in de'eerste plaats gedoeld wordt
op het slechten der tolmuren. Inderdaad zijn
tolmuren, meer nog dim staatkundige grenzen
de factoren, die de verschillende volkeren van
elkaar verwijderd houden en beletten, dat er
een vrije uitwisseling, vair goederen zoowel als
van meer ideëele zaken plaats kan vinden. AVas
het. begin van de eenheid van het Duitsche Rijk
ook niet de 'Duitsche tol.bond
Intijsschen - Grau isl alle Theorie -— d.-w.z.
dat men op het oogenblik dit bekende gezegde
met nog veel meer kans op waarheid zou kunnen
omdraaien, omdat de verkondigde theoriën er
over het algemeen zeer aanlokkelijk en roos
kleurig uitzien, de praetijk evenwel met een
grauwe en desolate teleurstelling achteraan komt.
Immers, wat zien wij nu geschieden Terwijl er
oqr het papier van talrijke en gezaghebbende
kanten, ja van regeeringszijde óp gewezen wordt,
(Lat. de tolmiiren het grootste verderf zijn, ver
hoogd Amerika zijn tarieven tot in het absurde,
wordt de stróoming naar rijksvrijhandel en pro
tectionisme naar buiten in Engeland met den
dag sterker, neemt Durtschland zijn toevlucht
tot protectie om aan de noodlijdende Oostelijke
gebieden tegemoet te komen enz', enz.
Nu is het gemakkelijk .genoeg te spreken van
onwaarachtigheid, van tegenstelling tusschen
woorden en daden, van inconsequentie, waimeer
men echter den toestand eens een .oogenblik van
meer nabij bekijkt, zal men ontdekken; welke
ontzaggelijke moeilijkheden die oplevert, en hoe
hopeloos het lijkt om daaruit te komen. Engeland
bijv. heeft op dit oogeublik ongeveer driekwart
millioen meer werkeloozen dan een jaar geleden,
terwijl liet er nog niet op lijkt, dat in deze ont
wikkeling snel verbetering zal komen.
AVat staat den politicus onder dergelijke om
standigheden te doen? Zal hij, er van overtuigd
zijnde, dat op den.langpn duur de protectie ver
derfelijk is, represaillemaatregelen uitlokt, ran
cune schept tusschen de verschillende - lunde'n,
Waardoor het eigen land natuurlijk weer den te
rugslag verwacht, dén moed hebben om de óogen-
blikicelijke leniging, welke schijnt te ontstaan
na invoering van protectie hautain voorbij te
gaan .met de oógen gericht óp de toekomst.-? Of
zal hot directe voordeel zwaarder bij hem we
gen. Of, nog anders, is cle. nood zoo hoog ge
stegen, 'dat naar dit uiterste middel gegrepen
moet worden om den patiënt het, leven te doen
1)e.houden, ook al weet men, dat het een krach
tig-gif bevat'?
Hoe dit alles ook zij, het blijkt uit alles dui
delijk, dat men eensdeels hoe langer hoe meer
-- theoretisch overtuigd raakt van de nood
zakelijkheid vaA slechting der tolmuren, omdat
zotider dit' eéh Werkelijke internationale samen
werking en een internationale, zoowel als natio
nale veiligheid niet te bereiken valt, anderdeels
hoe in de practijk de gemoederen hoe langer
hoe rrteer gaati voelen voor protectie, waarvoor
een groot deel van de schuld' op Amerika valt.
die als eerste zijn tarieven zoo onzinnig hoog op
dreef om daarmede het zijn debiteuren zoo goed
als onmogelijk maakte om hun schulden te vol
doen. "Wat het tenslotte winnen zal valt natuur
lijk niet te voorspellen, alhoewel het er naar
uitziet, alsof wpj' een nieuwe periode van pro
tectie tegemoet gaan, met al den naren nasleep
daarvan.
BIJ HET BADEN VERDRONKEN.
Aan de stuw te Borgharen is Zondagmiddag
de 17-jarige arbeider Hekker bij het baden in
de Maas verdronken.
Zondagmiddag is bij het baden in de gemeente-
badinrichting te Venlo verdronken de 24-jarige
ongehuwde tuinarchitect V. de Groot, wonende
te Blerik.
'De 20-jarige K. Schellen te Gorinchem is in
de Keulschevaart bij het baden verdronken.
Bij het baden in de D'inkel bij Denekamp is
verdronken de 28-jarige heer C. Fromme, uit
'sGravenhage.
GEVAARLIJKE KWAJONGEN TBI BK.
Op het hoofdbureau van de brandweer te Am
sterdam ging de telefoon en werd er gemeld:
Hier de directeur van het Rijksmuseum. Er
is brand in het gebouw.
Dit bericht had ten gevolge, dat onmiddellijk
alle brandweerkazernes in de stad werden gealar
meerd, zoodat het in minder dan gegn tijd om
het Rijksmuseum wemelde van de brandspuiten
en het publiek in dichte drommen; toestroomde.
In het Museum zelf bleek men echter van
brand niets te weten en ookJ de directeur had
niets met het gegeven alarm te maken. Blijkbaar
was men het slachtoffer geworden van een ge
vaarlijken kwajongensstreek,, gevaarlijk omdat er
intusschen ergens werkelijk brand had kunnen
uitbreken, terwijl de spuiten niet op hun post-
waren.
ACHTER HET FTUUR FLAUW GEVALLEN.
De 53-jarige heer Van Soest uit Amsterdam is
op den Driebergschen weg bij Zeist) achter het
stuur van zijn auto door een flauwte overvallen.
Ilij reed tegen een boom en werd met zijn echt-
genoote zwaar verwond naar het ziekenhuis over
gebracht, waar de man overleed.
HET BEEN AFGEKNE,LDl
Toen cle 30-jarige schipper Moed uit Eernewou
de bij het inzwaaien van de sluizen op den TJsel
te Katerveer zijn schip met eent staaldraad zou
vastmaken aan het motorbootje, waardoor bet
schip werd getrokken, geraakte hij met het linker
been bekneld in een kronkel van den draad. Het
been werd hem onder de knie nagenoeg afgekne-
peu. Door sluispersoneel werd de ongelukkige
schipper weggedragen, waarna spoedig genees
kundige hulp werd gehaald. In heb Sophia-Zie-
kenhuis is het been later geamputeerd.
OORZAAK DRANK.
Te Kwadeudamrae, gemeente Hoedekenskerke,
is het lijk gevonden van den 43-jarigen P. R., uit
Schore, die zich, waarschijnlijk onder den in
vloed van sterken drank, op den openbaren weg
had te slapen gelegd en vermoedelijk door een
vrachtauto is overreden. Het slachtoffer was on
gehuwd.
TUMULT IN DEN RAAD VAN DEVENTER.
Twee edelarutbaren wilden elkander te lijf.
Aan hel slot der gehouden raadszitting te
Deventer is een groot tumult ontstaan.
De heer Gerritsen (Com.) interpelleerde over de
maatregelen door B. en AY. genomen bij de'bestrij
ding van paratyphus te Deventer en hij beweer
de dat B. en AAri. te laat hadden gelet op de water
leiding.
Toen daarop de heer Roebers (S.P.), lid der
commissie voor de waterleiding, het voor de wa
terleiding opnam en zeide, dat het den heer Ger
ritsen om niets anders te doen is, dan om „bom
barie" en „sensatie", riep de heer Gerritsen uit
dat de heer Roebers zoo'n politiek voert, om
zooveel mogelijk menschen aan zijn sigarenkraam
to krijgen. (Dé heer Roebers staat) nl. met een
sigaren tentje op verschillende markten;;
Deze laatste qualificaties gaven den heer Roe
bers aanleiding om op te staan en den heer Ger
ritsen uit t'e noodigen mee naar buiten te gaan
en af te rekenen.
De burgemeester opende een roffelvuur met den
hamer om de orde te herstellen. Hij gelastte den
heer Roebers te gaan zitten en' richtte zich tot
den heer Gerritsen, dezen er op wijzende, dat hij
dit in den Raad straffeloos kan zeggen, maar dat
hij voor zijn fatsoen toch zekerniemand mag
beleedigen zooals hij den heer Roebers heeft ge
daan.
Des burgemeesters woorden gingen verloren in
de herrie, door de beide Edelachtbaren gemaakt.
Toen de zitting gesloten was, wilde de heer
Roebers den heer Gerritsen in de gang van hek
raadhuis te lijf gaan. Raadsleden, wethouders
en boden trokken hem herhaaldelijk terug, tot
dat hij ziel? losrukte en den heer Gerritsen per
fiets op straat ging vervolgen.
