Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
39e Jaargang
Bureel Meortehrreude.
StemmingsbeeldGroentenland
StemRneRi
:b i
Kaasresidentie
NO. 96 TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. 52. DONDERDAG Ï4 AUG. 1930
NIEUWE
LANGERIJKER COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
per 3 maanden 1.15. Uitgave: firma I. H. KEIZER. - «ateteu I. H. KEIZER. -
ADVERTENTIEN
Van 15 regels 75 cent;
elite regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
Wij, bewoners van Noordhollands Groenten-
land mogen ons verheugen, misschien wel be
droeven, in de bijzondere belangstelling van de
groote pers. 'klees om te beginnen het Han
delsblad, aan welk orgaan wel weinigen objec
tiviteit in de berichtgeving ontzeggen zal. Wel
nu, in dit groote dagblad las ik dezer dagen een
artikel over den toestand in de tuinbouwbedrijven
aan den Langendijk en omgeving, waar weinig
of niets op aan te merken was. Ook de Tele
graaf" berichtte over Groentenland's bedrijfsle
ven, misschien wel meerdere bladen.
Dezer dagen gewerd me door de vriendelijke
zorgen van een lezer van dit blad het derde blad
van het Zaterdagnummer van het „Volk", dd.
9 Augustus, en daarin kwam een zeer lezens
waardig artikel voor, dat niet bepaald over onze
binnenlandsche tuinbouwbelangen, maar meer
over de Duitschc tuinbouwtoestanden handelde.
Het voornaamste wil ik in 't kort weergeven.
Indien het waar is aldus de schrijver
wat de D'uitsche agrariërs verkondigen, dan zal
Euitschland na korte jaren door eigen productie
in zijn behoefte aan groenten, fruit, eieren, boter,
kaas enz. kunnen voorzien. Dat is verteld aan
ieder, die er maar naar wilde luisteren, geen
middel is onbeproefd gelaten, deze gedachte bij
het groote publiek door middel van vergaderen
en van de pers te doen postvatten of te verster
ken. Vooral de Rijksdag is bewerkt, want wilde
het plan slagen, dan waren noodig, ten eerste
credieten en in de tweede plaats hooge invoer
rechten. Wat was het plan? Met een groot woord1
duidde men het ideaal aan: industrialiseerüig#van
den landbouw. Dat moest uitkomst bieden voor
ondêrnemer en arbeider, de eerste zou .winst ma
ken, en de tweede, de arbeider zou er eveneens
wel bij varen. Groot en breed is de opzet geweest.
Credieten zijn verleend, de organisaties van den
afzet verrezen, en men beloofde zichzelf op deze
wijze het probleem van de werkloosheid te kun
nen oplossen.
Credieten zijn verstrekt voor den bouw van
warenhuizen en serres. Niet alleen tuin- en land
bouwers, maar ook koekkebakkers, kasteleins,
kleermakers, gepensionneerden, menschen zonder
vakkennis, hebben van 't regeeringsorediet, ge
noten en zijn een tuinbouwbedrijf begonnen. Als
of ieder zoo maar opeens van timmerman, glazen-
wasseher, etc. tot practiseh tuinbouwer kan wor
den omgetooverd.
't Begint nu echter al te nijpen, tal van de
gemaakte tuinbouwers zijn niet in staat rente
te betalen, laat staan van de geleende sommen af
lossing te betalen. Over 't algemeen is de toe
stand in Diuitschland voor de tuinbouwers nog
slechter dan hier.
'Gver 't algemeen aldus wordt 't artikel
besloten worden de tuinbouw-praestatie's van
de Eluitschers door de Nederlandsehe tuinbou
wers overschat.
De meening van den „Volkschrijver" komt vrij
wel overeen met die van Rangendijkers, die ter
plaatse alles hebben onderzocht. Als men over
onze Oostgrens de concurrentie op voet van ge
lijkheid maar aandurfde, d.w.z. geen spoorvracht-
verlaging tot beneden kostprijs van vervoer, geen
tolmuur en verdere zgnd. voordeelen.
Edoch, daar hapert 't geval en men is er juist
over uit, de Duitsche regeering er van te over
tuigen, dat eenig en alleenhooge tarieven de
land- en tuinbouwers kunnCn redden van een
anders wissen Ondergang.
De dagbladen hebben uitvoerig bericht over
het voorgenomen verdrag tusschen Duitschland
en Finland. Ook in dit blad is er, over geschre
ven. Thans schijnt het gevaar van die zijde
voorloopig te zijn afgewend, want Handelsblad,
Telegraaf en 'Standaard berichtten, dat 'de onder
handelingen tusschen beide Staten zijn mislukt.
En daarop heeft de Nederl. Zuivelbond voorloo
pig zijn boycot ingetrokken.
Over die boycot, waarmee in dit geval een
weren van onze markt van Duitschc producten
wordt bedoeld, is heel wat te doen geweest. Is
deze beweging, spontaan onder 't volk opgeko
men, goed geweest?
Opmerkelijk vinden velen de houding van den
vrijhandel door dik en dun, die geen woord van
afkeuring voor dit afweermiddel had, integen
deel, het, zelfs heeft goedgekeurd.
Ik voor mij meen, dat men in dezen de vrij-
Ihandelaars niets mag verwijten. Zeer scherp heb
ben zij ingezien, waar het om ging in dit speciale
geval, hl. om-het meest begunstigingsrecht. Laat
men zonder meer passeeren een algeheel uithollen,
zinledig maken van dit recht, waarop n.b. onze
heele handelspolitiek rust, dan wordt aan het
systeem een onherstelbare slag toegebracht. Hier
lijdelijkheid prediken zou onnatuurlijk zijn. Maar
vreemd is de redeneering van het Handelsblad,
dat het verzet tegen de Duitsehe voorgenomen
woordbreuk, alleen wil zien gevoerd door de
gedupeerden. Dat de Zuivelbond boycotte, dat
vindt het blad uitstekend, maar aan andere be
drijven mag geen eisch van solidariteit worden
gesteld. Kunnen die mét voordeel op Duitsch
land handelen, laten zij ongestoord hun gang
gaan. En de Nederlandsehe regeering mag heele-
maal niets doen, die mag toekijken en al maar
den lof zingen van het mooie voorbeeld en de
zegening van den ongerepten e'enzijdigen vrij
handel.
Gelukkig maar honden andere meeningen de
defaitistische Handelsblad-meening in evenwicht.
Zooals ik het inzie, mag de Nederlandsehe regee
ring in zoo'n geval niet lijdelijk toezien, "en heeft
zij het recht van de Duitsehe de eerlijke nale
ving van gemaakte overeenkomsten te vorderen.
En als er dan voor recht moet worden opgeko
men', is het een eisch van gezond nationaal be
sef, niet alleen de zuivelboeren en Philips het
spit, te laten afbijten, maar dient heel Nederland
achter de regeering te staan, om waardig op te
komen voor onze belangen. Dat de meestbegunsti-
ging in onze handelspolitiek van groóte waarde
is, bewees zonneklaar en overtuigend de heer
Colijn in zijn bekende Standaard-artikelen.
Op voorstel van den heer Ooijevaar werd de
aftredende voorzitter als eerelid benoemd. Voorts
werden nog eenige besprekingen van internen
aard gevoerd.
Verslag Penningmeester.
De penningmeester, de heer K. Bakker, brengt
hierna het financieel verslag uit, waaruit blijkt,
dat de ontvangsten hebben bedragen f 1396.34,
de uitgaven daarentegen f 1417.57i/2, alzoo een
voordeelig saldo van f21.23i/2. Het saldo van
het vorig jaar bedroeg f5106.25i/2, hetgeen thans
bedraagt f5085.02, waarvan f4874.44 op de
spaarbank is geplaatst en f 21U.58 in kas is. Het
aantal uitkeeringen bedraagt 172 aan 43 perso
nen met 852 ziekendagen tot een totaal bedrag
van fll70.79i/2.
De rekening is gecontroleerd door de heeren
Bankersen en Schuit.
Namens de controlecommissie brengt de heer
Bankersen rapport uit en deelt mede dat alles
accoord is bevonden.
Hierna volgt goedkeuring op de bovenvermelde
cijfers.
Als leden van de commissie tot nazien der vol
gende rekening wordt benoemd de heeren Ki.
Schuit en KL Hoogeboom, de heer A. Kroon als
reserve.
Na gehouden loting, waaraan de 6 leden, door
ziekte, afwezig, deelnemen, blijkt dat de heeren
Jn. Marsman en IV. Zweed voor drie maanden
van contributie zijn vrijgesteld.
Bij de rondvraag wordt er door den voorzitter
op gewezen, dat bij aangifte van ziekte tevens
wordt opgegeven, hoe groot het loon is en mag
hierbij worden opgegeven hetgeen aan overwerk
in d,ie week is verdiend, daar hier mei- met de
uitkeering rekening wordt gehouden en dit even
goed als loon wordt beschouwd.
Hierna volgt sluiting.
ZMDSCHARWOUDE.
Die kolfsocieteit, ,jOp Maat" zal deelnemen aan
de 'Nationale kolfwedstrijden te Koog aan de
Zaan, de volgende maand te houden. Naar de
Alg. Verg. werden als afgevaardigden de 3 be
stuursleden, 71e heeren P. Boon, C. de Boer en
A. Kist aangewezen. Verschillende leden gaven
zich op tot deelname aan de Personeele Wed
strijden van den Bond en tevens voor de 50-sla-
gen wedstrijd.
uit de
Plaatselijk üieiiws
LEDENVERGADERING „HULP IN NOOD"'
TE OUDKARSiPELu
Woensdag 13 Augustus hield bovengenoemde
ziekenvereeniging hare halfjaarlijksche ledenver
gadering des avonds '8 uur ten huize van den
heer O. Vis te Oudkarspel.
Aanwezig 21 leden.
Van 6 leden was bericht van verhindering
wegens ziekte ingekomen.
De voorzitter, de heer G. IJff opent de ver
gadering met een woord van welkom aan leden
en pers en deelt spreker mede dat het aantal
leden nog ruim 300 bedraagt en er door invoe
ring van de Ziektewet weinigen zijn afgevallen.
Hierna worden de notulen der vorige verga
dering door den secretaris, den heer Jn. Ooievaar
voorgelezen, welke onder dankzegging voor de
uitgebreidheid ongewijzigd worden goedgekeurd.
Hierop volgt de vaststelling van de notulen
der buitengewone vergadering, welke was belegd
te» bespreking van de nieuwe Ziektewei.
De voorz. merkt op, dat in de notulen staat
vermeld dat de werkgever bij ziektegevallen ver
plicht is hiervan aangifte te doen. Om abuizen
te voorkomen, vestigt spr. de aandacht er op,
dat dit alleen ten opzichte van de wet geldt en
niet van het fonds. De leden moeten bij ziekte
gevallen zelf aangifte'doen bij het fonds.
Mededeelingen.
B'e voorzitter deelt, mede, dat aan half leden,
die 70 procent uitkeering ontvangen, zulks al
leen voorkomt bij ongevallen en de Rijksverze-
kering dit bedrag uitkeert. Het bestuur stelt
voor dat in deze gevallen het fonds niet geheel
aanvullend optreedt, doch voor de helft 'der thans
geldende uitkeering zijnde f5.25.
Wordt goedgevonden.
Voorts wordt door den voorzitter medegedeeld
dat de inlevering der herstelbriefjes nog niet, is,
zooals die behoort te zijn. Ook het afgeven aan
den bode wordt niet meer toegestaan. Opgaven
dienen te geschieden bij de wijkcommissarissen.
Vervolgens deelt spr. mede, dat er enkele we
ken geleden eene federatievergadering heeft
plaats gehad, welke is bijgewoond door de heeren
'Öoijevaar en v. 4. Hoven. Spr. zelf was door
ziekte verhinderd.
Op verzoek van den voorzitter brengt de heer
V. d. Hoven verslag over deze vergadering uit,
waaruit blijkt, dat de voorzitter der federatie
de Keer Si. Brugman als zoodanig heeft bedankt.
In diens plaats is benoemd de heer Groot te
Heerhugowaard.
Introductie. Vermageringskuur.
Een mislukte attractie. Een Journa
listiek jubileum.
Hooggeëerde lezers van de „Nieuwe Langedijker!
Zonder twijfel zal het u aangenaam zijn in popu-
lairen vorm, zoo wekelijks iets te vernemen uit de
gemeente, die zich het praedicaat heeft aangeplakt
de stad der Victorie en 40-plus te zijn Maar al wordt
er helaas dit jaar aan de Langedijk geen victorie
geblazen en is het fabriceeren van 40-plus niet het
hoofdbestaan van de koolstreek, niettemin bestaat
er tusschen de Langedijken en Alkmaar een band,
gevormd door de overeenkomst der economische be-
I langen. Gaat het in den Langendijk voor den wind,
dan heeft Alkmaar er beslist geen cshade door en
i menig Alkmaarsche neringdoende kijkt al met een
benauwd gezicht naar de lucht en hoopt van harte,
dat er in de Langedijken nog maar goede zaken ge-
1 maakt worden, want in de komende kermisdagen is
een druk bezoek van inwoners uit het land van
j stam- en hutspot-ingrediënten, lang niet onwel-
I kom. De Langedijkers staan toch bekend, dat zij
niet te krenterig zijn om 'n stuivertje te laten rollen
en zich vrienden te maken van het geld, dat zij
door noeste vlijt verworven hebben.
De beroemde komkommertijd is geen bepaald voor
deelige periode voor de Nieuwsbladen. Zelfs de toon
aangevende Nieuwsfabrikanten schijnen op sterk di
eet te zijn gesteld en verschijnen in steeds vermage
rende edities. Overvloedig veel stof voor politieke
beschouwingen uit het milieu der gemeentelijke re-
geering is in den vacantietijd ook al niet voorra- j
dig en de redactie va nden nestor der Alkmaarsche
bladen zocht zelfs zijn heil en troost in het lancee-
ren van een pakkend artikel over het Alkmaarsche
Stedelijk Museum, welk overigens zeer actu
eel en lezenswaardig opstel tevens gevoegelijk dienst
kon doen als reclame voor de yereeniging voor
Vreemdelingenverkeer, die in dezen natten tijd,
waarin de toeristen bad- en vacantiegasten als het
ware worden weggeregend, ook wel eens een opkik
kertje noodig heeft.
Een totaal mislukte vertooning heeft zich verleden
week Vrijdag in onze goede ville de fromage der 40-
plus afgespeeld, door het vliegensvlugge bezoek, 'n
Sight Seeing Americaan waardig, van zijn Keizerlij
ke Hoogheid Prins Takamatzu met hoogstdeszelfs
Echtgenoote, mevrouw Prinses Ke-ke-ka, och neen,
daar was ik in de war met den titel van een Alk
maarsche Dames Kegelclub, die zich
niet onaardig ke-gelen-ki-bbelen-ka-kelen ge
noemd heeft ik meen dan Prinses Ki-Ku-Ko, aan
de Alkmaarsche kaasmarkt. In 'n aantal luxe auto s
die veel overeenkomst vertoonden met Sedanfordjes
van 1924, arriveerde het Prinselijk Echtpaar en Hof-
houding met een snelheid, die menig actief Alk-
maarsch verkeersagent in normale omstandigheden
naar zijn bonboekje zou hebben doen grijpen. Di-
reet werd door de Langestraat naar de Steenen-
brug gereden onmiddellijk rechtsomkeert gemaakt j
en reed het voorname gezelschap terug om onver- i
wijld koers te zetten naar den Helder. De pogingen 1
van onzen dienstvaardigen burgervader Mr. Willem
Wendelaar, wiens ijver voor het voordeel zijner ge-
meente geen grenzen kent en die geheel opgaat in
de trouwe beoefening door woorden en daden van j
de schoone spreuk, aangebracht op den antieken
schoorsteenmantel in de Raadszaal, luidende: „Salus
populi Suprema Lex het welzijn des Volks is
de hoogste zaligheid om den Vorstelijken Japa-
nees te bewegen, toch even de beroemde kaasmarkt
te bezichtigen, leden totaal schipbreuk. Noch het
smeuig schouwspel der glimmende kleine en commis-
siekazen, noch het edele gild der kaasdragers in hun
respectieve veemuniform, lelieblanke kielen en broe
ken en kleurige hoeden, noch de aantrekkelijkheden
der lange pijp, gevuld met geurige portorico, en
evenmin de kennismaking met het vermaarde kaas-
dragersbier hadden eenige uitwerking, hoe vurig ons
geacht gemeentehoofd deze heerlijkheden ook bepleit
te. Ook de toezegging van een gratis entrée in het
Alkmaarsche bioscooptheater, waar speciaal ten
dienste van het hoog bezoek een emotievolle knok-
film uit het misdadigersmilieu van Chicago met
Sessue Hawakaya in de hoofdrol, werd geprojec
teerd, mocht geen effect sorteeren. En op de ver
lokkende aanbieding, dat In de prachtvolle overdekte
korenbeurs, die met succes een vergelijking met het
Chrystal Palace te Londen kan doorstaan, zou wor
den opgevoerd de opera „Butterfly" werd evenmin
acht geslagen. De Prins was zoo begeerig naar de
maritieme bijzonderheden van den Helder, zijn af
spraakje met vice-admiraal Qaunt, de bezichtiging
van H.M. „Heemskerk" en de inspectie van het
kranige corps mariniers, dat Alkmaar met zijn kaas-
dragersbier en zijn korenbeurs daarbij in het niet
verdwenen.
En die geheele consternatie met Prins Takamatsu
en Echtgenoote had voorkomen kunnen worden, in
dien de plaatselijke bladen niet des avonds te voren
de brave Alkmaarders niet op stang hadden ge
jaagd, door het voorgenomen bezoek met "vette let
ters in het Stadsnieuws aan te kondigen. Gelukkig
werd de mop door de wel grootmondige, doch overi
gens gemoedelijke stedelingen nogal goed opgeno
men en heeft het incident geen glasruiten gekost.
Op Donderdag 21 Augustus staat Alkmaar, mede
als een passende voorbereiding van het kermisge-
not, een heugelijk journalistiek feest te wachten.
Alsdan herdenkt de in vele kringen bekende Dirk
Adrianus Klomp den dag, dat hij voor 25 jaren in
dienst trad bij de N.V. voorheen Hermanus Coster
en Zoon, uitgeefster van de „Alkmaarsche Courant."
De heer Klomp Is ontegenzeggelijk een merkwaar
dige figuur. Hij is een autodidact, een self made
man, die zich zelf, figuurlijk gesproken, bij den
kraag heeft gepakt en zich opgetrokken uit de klei
der Alkmaarsche samenleving. Oorspronkelijk scheen
hij bestemd voor straat- en marktventer, doch zijn
fortuin en maatschappelijke opkomst vond hij op
den Voordam, in het bureau van de „Alkmaarsche
Courant", waar hij om zoo te zeggen, ontdekt werd
en zijn verborgen geestesgaven die zich tot dusver
alleen haden geopenbaard door 't uiten van revo
lutionaire neigingen, tot hun volle recht werden ge
bracht. Van advertentiecolporteur bracht collega
Dirk het tot verslaggever en door krachtige zelfstu
die en noeste vlijt is hij in de provinciale kranten
wereld en in zijn woonplaats Bergen een man van
beteekenis geworden.
Het ligt jlan ook in het voornemen van zijn vele
vrienden en vereerders, die hem zoowel als bekwaam
en veelzijdig ontwikkeld journalist en als steeds voor
het algemeen belang onverdroten ijverend plaatsge
noot hebben leeren kennen en waardeeren, hem naar
aanleiding van zijn zilveren jubileum op passende
wijze te huldigen door 't aanbieden van een her-
inneringsblijk.
Een comtié van actie, bestaande uit vele vooraan-
taande ingezetenen van Alkmaar en Bergen heeft
zich bereids gevormd, terwijl onze populaire en al
tijd bereidvaardige burgervader zich genegen heeft
verklaard, het voorzitterschap op zich te nemen.
Ongetwijfeld zal deze feestdag den heer Klomp
worden gemaakt tot een onvergetelijk aandenken
en past het mij, als collega en mede-proletariër
van huis-uit, hem reeds bij voorbaat mijn oprechte
felicitatie aan te bieden en hem toe te roepen: ad
Mul tos annos Nog vele jaren!
RENS O.