Noordscharwoude
mmSS der gemeente w»ss«
De vijftigste verjaardag
van H. M. de Koningin
De Belgische Opstand
Woensdagavond, 8 uur, vergaderde de Raad van
bovengenoemde gemeente ten Raadhuize onder
presidium van den Edelachtbaren heer A. L. v.
Spengler, burgemeester.
Secretaris de heer K. G. Reinders.
Afwezig met kennisgeving' wethouder A. Barten.
De voorzitter opent de vergadering met een woord
van welkom, waarna de notulen der vorige verga
dering, na voorlezing, onder dankzegging aan den
samensteller, ongewijzigd worden goedgekeurd en
vastgesteld.
Ingekomen stukken.
Jaarverslag over 1929 van de Gezondheidscom
missie gezeteld te Schagen.
Jaarverslag over 1929 van het Centraal Aichief-
en Inlichtingenbureau inzake Maatschappelijk
Hulpbetoon.
Jaarverslag over 1929 van den Keuringsdienst
voor Waren, gebied Alkmaar.
Jaarverslag over 1929 van de Vereeniging voor
Nederlandsche gemeenten.
Bovengenoemde verslagen worden voor kennis
geving aangenomen.
Nog zijn de navolgende verzoeken:
Jaarverslag over 1929 van de Vereeniging tot be
vordering van het Vakonderwijs in Westfriesland
met verzoek om eene subsidie.
Schrijven van de Commissie Malariabestrijding
door de Bevolking in Noord-Holland, houdende het
verzoek eener subsidie te verleenen berekend naar
1 cent per inwoner.
Verzoek van de Noord-Hollandsche vereeniging
het Witte Kruis eene bijdrage te verleenen voor de
ontsmettingsinrichtingen, berekend naar lI/2 cent
per inwoner.
Verzoek van de Gymnastiekvereen. „Hercules" en
„Hygiea" om een subsidie van f 100.—.
Verzoek van het Instituut voor arbeidersontwik
keling, afd. Noordscharwoude, om eene subsidie.
B. en W. stellen voor deze aanvragen te behan
delen bij de gemeentebegrooting 1931.
Aldus wordt besloten.
Ingekomen zijn nog:
Dankbetuiging van den Nederlandschen Bond
van Personeel in Overheidsdienst voor het besluit
de Gascommissie te adviseeren het G. O. in te
voeren.
Schrijven van de N.V. de Burg, houdende de me
dedeeling dat zij accoord gaat met de bijdrage der
gemeente ad f2100.voor den nieuwbouw van den
stal, dat de bouw zal geschieden in den lijn der
hekken, daar ter plaatse, dat het toezicht en maken
der definitieve plannen zal geschieden door den
gemeenteopzichter, dat met de afbraak wordt be
gonnen direct na de kermis.
Het doet inzendster genoegen dat op deze wijze
eene oplossing tot stand is gekomen, welke naar
beiderzijds genoegen is.
Van Ged. Staten bericht van ontvangst der ver
ordening tot aanvulling van de Algemeene Politie
verordening.
Dankbetuiging van J. Oosterlee voor de hem
verleende gratificatie.
Deze stukken worden voor kennisgeving aange
nomen.
Schrijven van de Nederlandsche vereeniging tot
bescherming van dieren, in verband met het veel
vuldig voorkomen van brand in veestallen, hou
dende verzoek in de politieverordening eene bepa
ling op te nemen, om de dieren zoodanig vast te
maken, dat bij brand deze onmiddellijk naar buiten
kunnen worden gebracht.
B. en W. stellen voor dit schrijven voor kennis
geving aan te nemen, daar stallen, bedoeld door
genoemde vereeniging, niet in deze gemeente voor
komen.
De heer Kwadijk meent dat dit schrijven ook het
vorig jaar is ingekomen en toen besloten is bij
nieuwbouw nauwlettend toe te zien.
De voorzitter zegt, dat bij nieuwbouw deze zaak
de volle aandacht heeft van B. en W.
Conform het voorstel wordt aldus besloten.
Ingekomen is een uitvoerig schrijven van het
P. E. N„ houdende de meededeeling, dat de direc
tie van genoemd bedrijf gaarne bereid is, zoo zulks
wordt aangevraagd, een rapport in te zenden be
treffende de kabeleering.
De voorzitter deelt mede dat een rapport bereids
is aangevraagd en de plannen die ontworpen wa
ren door de Commissie der Lichtbedrijven voorloopig
zijn opgeschort.
Hierna wordt het schrijven voor kennisgeving
aangenomen.
Circulaire van de Commissie tot regeling der
schade, tengevolge het noodweer op 12 Juni 1930.
Gememoreerd zij, dat de schade in deze gemeen
te getaxeerd is op f6249.
Verzocht wordt een bedrag uit de gemeentekas
beschikbaar te stellen.
De voorzitter spreekt er zijn leerwezen over uit,
dat deze vergadering wordt gehouden onder zulke
economische toestanden en hoopt dat spoedig eene
verbetering mag intreden. Tevens uit spreker een
woord van deernis aan degenen, die zwaar ge
troffen zijn door de natuurramp ou 12 Juni j.l.
Echter stellen B. en W. voor afwijzend te beschik
ken daar het niet op den weg der gemeente ligt
om hiervoor gemeentegelden te voteeren, daar vele
tuinbouwende collega's in dezelfde omstandigheden
verkeeren, daar vele producten verdwijnen door
ziekten, wat ook een natuurramp kan worden ge
noemd.
Aldus wordt besloten.
Voorts deelt de voorz. mede, dat het urinoir
tegenover de Geref. Kerk op de plaats waar de
nieuwe brug is gebouwd verplaatst zal worden naar
het terreintje t.o. bakker Bullooper, die dit stukje
grond hiervctor heeft aangeboden, hetgeen door
B. en W. is aanvaard.
Vervolgens worden door B. en W. aangeboden de
Gemeenterekening, de rekening der Gemeenschap
pelijke Lichtbedrijven en die van het Burgerlijk
Armbestuur over 1929.
Namens B. en W. stelt Zijn Edelachtbare voor de
heeren Kooy, Kwadijk en Schrijver te benoemen
als leden van de Commissie van onderzoek.
Alleen aanvaarden hunne benoeming als zooda
nig.
Voorstellen van B. en W. betreffende wijziging
van het belastingstelsel in verband met de nieuwe
met op de financieele verhouding tusschen Rijk en
Gemeente.
Door B. en W. is eene zeer breedvoerige en over
zichtelijke toelichting samengestld waaraan wij het
volgende ontleenen:
De Rijksuitkeering voor deze gemeente is voor
loopig geraamd op f 6766.30.
De gemeente verliest:
b. Beschikking over een gedeelte batig saldo ter weggedaan of gestorven en stellen
stabiliseering der belasting f1050.—. afwijzend te beschikken.
Tevens wordt er in de toelichting op gewezen Aldus wordt besloten,
aat de financieele toestand, beschouwd in het ver- i Rondvraag,
leden en heden, naast een niet al te pessimistischen
wei-film. Voor de eerste film heeft het Zendings»
bureeau veel te danken aan den alom bekenden
heer 11. F. IHlema, die zijn vele duizenden
M&ninndrS„ma«tSt^.2fiet al te Pessimistischen j Wethouder Ootjens drukt er zijn spijt over uit, meters film beschikbaar gesteld heeft om daar-
Afkomst, wettigt en noodzaakt, dat de dat er in het algemeen zoo'n spottende houding uit een keuze te dnen
??™lente zlch zal scharen m de groep der 3e wordt aangenomen ten opzichte der Spoorstraat. ri
De zaak is toch te ernstig, dat er zoodanig over B°rneo-film £6eft «en beeld van het leven
gesproken, geschreven en gedaan wordt. JEp. het °P dat eiland, van het doordringen van de Wes-
algemeen is men van meening dat Noordschar- tersche cultuur (wil denken b v aan het o-rnntA
woude de man is, die zich er in verkneuterd, doch werk van de BataafLheu -t
het is geenszins de schuld van Noordscharwoude. da9rnW.
Tl ATI Tïoi'oL-1™*, U .Ji
Voor 1931-'32 behoeven geen opcenten op de
Gemeentefondsbelasting te worden geheven
Medegedeeld zij nog, dat de gemeente behoort
tot de 7e klasse, waarin perceelen met een belast
bare huurwaarde van fioo.— buiten de belasting
vallen en deze huurwaarde van elk perceel voor de
berekenjng der belasting verminderd wordt met
Bekeken van de zijde van den „belastingbetaler"
beteekent de nieuwe regeling voor de ingezetenen
belasting16 6 68116 aanzienlyke vermindering van
De veerlaging kan veilig gesteld worden op 25
procent, terwijl f2300.— minder zal opgebracht be
hoeven aan Personeele belasting
oofdsom der J'aarlijksch op te brengen fonds
belasting kan gesteld worden op f 16000
Resumeerende stellen B. en W voor
laSnfS'Ëïi,!1" g"mMnte f»»* b«-
°eJ°°rtz'merkt op. dat, dat bij de samenstelling
ban Ho* en W' nlet gedacht hebben ge-
Se"' Seme^rS''AT Voor
tPDhBbb^Kw^dijk spyt het' het Preadvies zoo laat
nipt tvangen- waardoor het voor spreker
niet mogelijk was een goed overzicht te verkrij-
Spreker kan zich niet vereenigen met de voor-
So11 T] ?,n W' omdat de kleine inkomens
worden belast. Wet wordt door den kinderaftrek
rtt\il?°rspr?n,g sekregen, doch daardoor wordln
de kleinere inkomens getroffen.
®teP, daarom voor de gemeente te plaat
sen in de le klasse. Liever wil spr. de heffine van
opcenten als te gaan in de 3e klasse 8
™°rz- merkt op, dat de Raad steeds genoe-
w mot genomen dat het praeadvies van B en
vpn nfi wgtVOegd, ^an de stukken die ter visie la-
hpn' 7vh Praeadvies aan de leden is toegezonden
wijt verwacht?6' W°°rd Va" dank dan een ver'
„T?°rts ^egt ZJSd., dat de hoogere inkomens even
goed worden getroffen en hebben B en W zelfs
de nkomens van f900.- en f 1000.- zelfs fii00_
rllêfr ng ge?cht, en k°mt de nieuwe regeling ten
zeerste in verband met de samenstelling van het
u ïen of niet kinderen heeft. Volgens
Eelilk te stpUener ,m°fd t°e om Noordscharwoude
gelijk te stellen als Amsterdam, nnt.terriam
.v uc ouimu vttii ivuuiusciiarwouae. j J
In het krantenverslag van de raadsvergadering j aaarnaast. van den Diajakker m zijn he id ent-
van Oudkarspel heeft spreker gelezen, dat de hou- dom- Hier heeft de Regeering en de Zending-
diog van het Gemeentebestuur te Noordscharwoude een belangrijke taak. De film geeft verder een
ij 8.WIZM, wat to geen geval waar ie. deel f,t'Zendingswerk. „itgS, v" E.S
en doet vervolgens allerlei, zien uit het leven
van den bewoner van Borneo, geeft hanenge
vechten te zien en als slot een imponeerend doo-
denfeest met al wat daarbij behoort.
De Mentawei-film is, zooals gezegd, een film
daarbij komt dat alle conferenties, die gehouden
•zijn, steeds in het teeken van eendracht hebben
gestaan en door Oudkarspel de houding van Noord
scharwoude steeds is goed gekeurd. Misschien is er
in de naaste toekomst kans dat er verbetering zau
komen, wanneer eenmaal is uitgemaakt of de weg
Oost-West er komt al of niet. Echter is tot heden ri 0—o -> -
nog niets officieel bekend. Nu er destijds bij wijze van Duitscben oorsprong met meer lijn, die aan-
^a£ Pr°ef in een gedeelte draineerbuizen zijn aan- j leiding geeft tot zekere climax, een mooie film
gebracht, nu wordt de schuld op Noordscharwoude met nraehtip-e hpplApn j
geschoven dat de toestand thans zoo is. Doch de i prachtige beelden, hier en daar ontroerend
oorzaak is het dempen van de sloot, die is ge
schied door de bewoners en is verzuimd eene rio-
leering aan te brengen, waarover de bewoners het
niet eens konden worden. Het meeste grieft spr.,
dat de geheele schuld rechtstreeks op de schouders
van Noordscharwoude wordt geschoven.
De voorzitter doet het veel genoegen dat deze
zaak naar voren wordt gebracht. B. en W. wenschen
a. Gem. Inkomstenbelasting (verme-
nigv. factor 0.8)
ultkeering ingevolge de wet van
1897 (aantal inwoners)
ultkeering in de jaarwedden van
Burgemeester en secretaris
Totaal f 28850.—
De gemeente ontvangt:
a. Uitkeering jaarwedden Burgemeester
en Secretaris f 3000
b. Uitkeering naar het aantal inwoners
uit het Gemeentefonds - 12000
c. 3/4 van de opbrengst van de hoofdsom
der grondbelasting - 3800
d. Uitkeering hoofdsom Personeele be
lasting - 6500.—
pplfctf? Utrecht. Zelfs 's Hertogenbosch,1 daT'zeker
een stad van beteekenis is, is in de 2e klasse Kerk-
de3e Uasse2bPHnSiSHe- ,HierUlt bUJkt voldoende, dat
uLeje klasse bedoeld is voor eene gemeente als
Noordscharwoude. Tevens dient in ainmerktag te
woiden genomen, dat de meerdere opbrengst der
Sn>ap7rgvi"U rechtstreeks in de gemeentekas vloeit.
HPto vraagt zich af, in welke klasse dan de ste-
wb ht Amsterdam e.a. zou moeten. Als gezien
^ordt naar andere gemeenten eigent Noordschar
woude met te gaan in de le klasse een privelege
nn T?naf^Hvn( aÜn £eiï Laneendijk z. a. Broek
?p Mapgend^k Is m de 3e klasse, Oudkarspel in de
3e klasse, St. Pancras in de 3e. Nu gaat het niet
aan om voetstoots dezelfde voorstellen van nabu
rige gemeenten aan te nemen, doch zijn dit toch
gemeenten, die onder dezeeflde economische toe
standen verkeeren.
st^epnhe^L?WaKy^ van meening dat de groote
fjrdö? hiertoe besluiten omdat daar eene grootere
arbeidersbevolking is, die dan vrij komen van be-
is er sterk voor dat er zoo min
mogelijk belasting wordt betaald. Het zal natuur
lijk nog moeten uitkomen, hoe het in de toekomst
in deze gemeente zal gaan, niemand kan dat voor-
uit bepalen.
vipu6 *00I?-ue& Aat ïe Plaatsing in de 3e klasse
zich aansluit bij den bestaanden toestand en ziet
de heer Kwadijk geheel over het hoofd dat de be
rekening is gemaakt op een vermenigvuldigings-
cyfer van 0.8, wat abnormaal laag is.
De heer Kwadijk meent, dat met in de le klasse
te gaan, de gemeente zich toch niet zoo verheft en
vraagt spreker zich af, of de gemeente dan gelijk
moet staan met St. Pancras, dat toch lang niet
zoo vooruitstrevend is als Noordscharwoude
Vi)0Jt5 nlerkt de voorz. op, dat het ook niet juist
is, dat de hoogere inkomens minder zullen betalen
integendeel, deze worden juist zwaarder getroffen
Wat betreft de Personeele belasting, zullen de
genen aldus de heer Kwadijk, die fioo verwonen
misschien vrij van belasting zijn. Doch nu gestreefd
wordt om betere woningen te krijgen, die f3.50 a
f4.— huur doen, komen de menschen met de la
gere inkomens juist daarin te wonen. Spreker meent
toch dat deze belasting een beetje zwaar is en
zou voor deze belasting eene klasse lager willen
™aan.
De voorz. zegt, dat men niet denken moet, dat
door de nieuwe wet alle belastingen verlaagd of
afgeschaft kunnen worden. Eene huurwaarde van
f 100.komt niet in aanmerking voor belasting.
Z.Ed. vindt het vreemd, dat het vorig jaar niet
is voorgesteld om in eene lagere klasse te gaan
Toen is het algemeen goedgevonden. Het is in de
ooren van de belastingbetalers wel heel mooie'
muziek indien er haast geen belasting behoeft te
worden betaald, maar de gemeente heeft ook haar
huishouden.
De heer Schrijver zegt zeer erkentelijk te zijn
voor de toezending der toelichting en voor de wijze
waarop deze is ingekleed.
Voorafgegaan door een theoretisch gedeelte,
volgt eene vergelijking met cijfers van de oude en
de nieuwe regeling. Spr. is nog niet voldoende op
de hoogte met de belastingzaken der gemeente
doch aan de verstrekte cijfers weet spr. er nu wat
meer van. Uit de vergelijkende cijfers concludeert
spr. dat de hoogere inkomens worden ontlast en
de kleinere meer worden belast. Nu wordt door B.
en W. het zwaartepunt gelegd op de kinderaftrek,
doch geldt deeze ook voor de hoogere inkomens,
die tenslotte worden ontlast ten koste van de
lagere.
Spr. geeft toe, dat de gemeente zich niet gelijk
kan stellen met gemeenten zooals Amsterdam, doch
er zijn toch nog kleinere gemeenten, die in de le
klasse gaan, b.v. Heiloo. Spr. kan zich niet vereeni
gen om in de 3e klasse te gaan.
De voorz. zegt, dat men niet uit het oog moet
verliezen, dat de vergelijking van B. en W. is ge
baseerd op een factor van 0.8, ons zeer geflatteerd
is en had deze ook 1 kunnen zijn. Nu de toekomst
in oogenschouw wordt genomen, zou de factor ze
ker verhoogd moeten worden, Q.8 is abnormaal laag.
Hierna geeft Z.Ed. met eenige voorbeelden aan,
dat bij de nieuwe regeling verschillende inkomens
minder belasting moeten betalen.
Tenslotte merkt spreker op dat de zaak niet
alleen beschouwd moet worden uit het oog van de
belastingbetalers, maar ook dat de gemeente haar
eigen huishouden moet doen.
De heer Kooy verklaart zich zeer goed te kun
nen vereenigen met B. en W. en vindt, dat allen
tevreden kunnen zijn, nu de gemeente in zulk een
gunstige positie verkeert. Spr. vindt de voorge
stelde regeling een zeer gunstige.
Het voorstel Kwadijk om in de le klasse te gaan
en in de 6e voor de Personeele belasting wordt niet
door hetgeen het leven van de Mentaweiers doet
zienin één woord een film, die evenals de andere
volle belangstelling waard is van gansch Chris
telijk Nederland.
Het gaat er thans slechts om dat Oegstgeest
door krachtige, energieke mannen geholpen wordt
niets liever dan eene afdoende verbetering;'KeFgeen I Zrdï ^Tan^T^T' ber°fP
op verzoek van Oudkarspel is opgeschort met het 1 F h g p Ze:n<1rngsvereenigingen, predi-
kanten en anderen om ertoe mede te werken dat
binnen korten tijd data worden vastgesteld, waar
op een van de vier films draaien kan. Men vrao-e
spoedig inlichtingen aan Oegstgeest; wie het eerst
met een aanvrage komt heeft het meeste kans op
slagen. Daar, waar de Melawan-Gelapfilm nog
niet vertoond is, vrage men deze het eerst. Men
vergete niet dat deze film een eerste klas film
is van ongekende schoonheid. Natuurlijk komen
de beide nieuwe films allereerst 'in aanmerking
voor de wat grootere steden.
Moge ook door deze poging van het Zendings-
bureau gemeente en zending dichter bij elkaar
komen, opdat de gemeente steeds meer zich be
wust worde van haar taak ten opzichte van
Indië.
oog op den nieuwen weg.
Uit de verschillende conferenties is gebleken, dat
Noordscharwoude meer dan voortvarend in deze
zijn geweest en acht spreker het zeer wenschelijk
dat door deze mededeeling eens een anderen kijk
op deze zaak krijgt.
De heer Kwadijk zegt te hebben vernomen dat
de Raad van Oudkarspel met algemeene stemmen
heeft besloten, dat door B. en W. eene conferentie
met B. en W. van Noordscharwoude wordt aange
vraagd. Spreker wenscht gaarne te weten hoe de
houding is van B. en W.
De voorzitter antwoord dat Noordscharwoude
steeds bereid is, datgene te doen wat verbetering
kan brengen.
Niets meer aan de orde zijnde volgt sluiting.
metdeice4Ud0vonspjeaanEtaficmfwypcmfwypcmfwy
Totaal f 3550.—
In verband met onderstaande voorstellen kunnen
deze inkomstenbronnen worden geraamd als volgt:
a. Verhooging wegens indeeling der gemeente
voor de gemeentefondsbelasting in de 3e klasse
f 2500.—.
De heer Schrijver kan, wat het eerste betreft
wel met den voorsteller meegaan, echter niet met
het tweede.
De voorz. acht het moeilijk het voorstel te split
sen een brengt het voorstel van B. en W. in stem
ming, hetwelk wordt aangenomen met 4 tegen 2
stemmen.
Tegen stemden de heeren Kwadijk en Schrijver.
Verzoek van G. H. van Rijn om ontheffing der
hondenbelasting, wegens het niet meer houden van
een hond.
Idem van de Wed. Wiersma.
De voorz. deelt mede, dat na onderzoek is geble
ken dat de honden van adressanten na 1 Juni zijn
Een feestviering tot herdenking, dat Koningin
Wilhelmina haar vijftigste levensjaar afsluit en
wederom een jaar over Nederland heeft mogen
regeeren, behoeft geen verklaring.
Zij is zoozeer in waarheid de Landsvrouwe, zoo
innig verbonden aan ons nationaal besef, dat de
blijheid van ons volk om het bezit van deze Sou-
vereine in haar volle levens- en arbeidskracht, een
vanzelfheid is. Een ontbinding in alle factoren,
welke tezamen leiden tot dit gevoel van aanhan
kelijkheid, van dankbare waardeering, zou de be
teekenis van het geheel verzwakken. Waarom op
den voorgrond te stellen de inwerking op ons
gemoed van de historische herinneringen aan haar
roemrijke voorvaderen en het loorluchtige Oranje
geslacht; de bekoring der persoonlijke waardigheid
en gratie, of de waardeering voor de dagelij ksche
toewijding aan de volkszaak? Waarom te ontleden
onzen eerbied voor haar zelfverloochening en
moed; onze erkenning dat zij ons allen een voor
beeld is in ernst van levensopvatting en door een
soberheid, die toch nimmer het vorstelijke schaad
de; ons besef dat zij het is, die bovenal den Ne
derlandschen naam hoog houdt in de wereld? Al
die eigenschappen, het karakter en het leven dezer
waarlijk vorstelijke vrouw, doen tezamen voor ons
levend worden het beeld der Koningin, en wij
kunnen niet zeggen om welke zij ons het liefst is.
Beter is het dan ook, al deze motieven te doen
samenvloeien tot een glanzend geheel van dank
baar bewustzijn en dezen dag te aanvaarden, zoo
als onze kinderen dit doen, die liefde voor het
Vaderland en voor de Koningin gevoelen als een
zelfde gedachte en zich verblijden in het nationaal
gebeuren.
Theorieën over de waarde van het koningschap
missen de beteekenis, zoolang geen critiek de waar
de kan aantasten van deze Koningin, die naar wel
ken regeeringsvorm ook, voor ons steeds zal zijn
ons Staatshoofd bij uitnemendheid, en die ons
blijvend een waarborg biedt, dat ook in deze en
mingen onze gedachten zich vrij zullen kunnen
uitleven en de grondslagen van ons volksbestaan
niet zullen worden aangetast. Dat weten wij, en
dat verwachten wij van onze Koningin, en vooral
daarom dragen wij den wensch voor haar behoud
en haar geluk in het hart. Daarin ligt geen over
schatting van haar invloed op ons staatkundig
leven, die intusschen veel gewichtiger is dan veelal
wordt vermoed, want elk kabinet, hoezeer zelf ver
antwoordelijk, moet het oordeel inwinnen van de
Kroon en de juistheid van elk voorgenomen plan
rechtvaardigen. Wanneer het gezag der Kroon in
handen is van een wijs staashoofd met hooge op
vatting van zedelijkheid en recht, een toetssteen
voor de diepere belangen der natie, dan is de in
vloed daarvan werkdadig, en is het Koningschap
voor ons geen mystiek begrip, waaruit macht en
gezag van zeiven uitstralen, doch wisselt zijn be
teekenis, en daarmede onze eerbied en waardee
ring, naar de persoon, die de taak vervult. Daarom
is Koningin Wilhelmina voor ons het gelukkigste
voorbeeld der monarchie en daarom kunnen wij in
volkomen oprechtheid van hart en verstand den
wensch uitspreken, dat Zij moge regeeren tot in
lengte van dagen, en voor ons moge blijven het
symbool van eenheid, saamhoorigheid en rustige
kracht.
Aan H. M. de Koningin onze eerbiedige en dank
bare gelukwensche op dit feest van Nederland!
VERZORGING VAN
KRA.NKZINNIIGEIN.
Blijkens het jaarverslag 1929 van de Vereeni
ging tot Christ, verzorging van krankzinnigen
zijn m Nederland in dat jaar verpleegd in Veld
wijk 676 patiënten met 248.370 verpleegdagen in
Bloemendaal resp. 832 en 300.419; in Dennenoord
771 en 273.219; in Wplfheze 604 en 217.069- in
Vogelenzang 247 en 74.45;; en in de kliniek 606
en 34.974. Op 31 December j.l. bedroeg de bevol
king- aan gestichtspatiënten 3123, sanatorium-
patiënten 111, kliniekpatiënten 94, verpleegper-
soneel 891 en ander personeel 353, totaal 4572
De vereeniging heeft ruim 14.500 contribu
anten en 90 corporaties, die geldelijk steunen'
V an de verschillende stichtingen leverde Vo
gelenzang een nadeelig exploitatie-cijfer op van
f113.997 en de kliniek f21.563. De andere stichi-
tingen konden flinke bedragen afschrijven en nog
een voordeelig saldo aanwijzen. De bezittingen
der vereeniging wijzen een bedrag van f5.825.087
Binnen land
TWEE NIEUWE FILjM)8 VAN H;E|T ZEN'-
DINGSiBUREAU CEGSTGEElST.
Het Zendingsbureau te Oegstgeest beijvert zich
gedurende de laatste jaren om door middel van
de techniek het Zendingswerk heel dicht bij te
brengen en van Indië datgene te laten zien, wat
mogelijk en noodig is om de belangstelling van
talloos velen voor den Zendingsarbeid te wekken
of te vermeerderen.
Velen van onze lezers hebben ongetwijfeld de
Wart a-Sarifilm of de Melawan-Galafilm gezien.
In gemeenten, waar men één van deze beide films
nog niet gezien heeft haaste men zich een Comité
te vormen of zelf de hand aan de ploeg te slaan
en er voor te zorgen, dat in de komende weken
één van de beide films vertoond wordt. In Oegst
geest neemt men de aanvragen gaarne in behan
deling; wie het eerste aanvraagt heeft de eerste
rechten. Mot de exploitatie van de film steunt
men de zending tweeledig, aan' de eene zijide gaat
Indië leven voor het publiek, terwijl anderzijds
met de baten het Zendingswerk gediend wordt.
Spoedig vaststellen van data van vertooning ver
dient; om velerlei redenen aanbeveling.
Als nieuwe film brengt het Zendingsbureau
thans in omloop zijn groote Borneo-film en daar
naast een film van Duitsehe oorsprong, de Menta-
Gisteren was het juist honderd jaar geleden, dat
te Brussel de ontevredenheid der Belgen over de
vereeniging met Noord-Nederland, zich uitte in een
opstand. Den dag te voren was in Noord-Nederland
de 53ste verjaardig van Koning Willem I luister
rijk gevierd. Ook in België was die dag een feest
dag, maar tusschen de kreten „Leve de Koning'"
hoorde men zoo nu en dan ook het „Leve de Pot-
ter! Potter was een der voormannen van de oppo
sitie. Te Brusseel was de stemming van het volk
reeds dagen te voren zoo onrustbarend geweest
dat t stadsbestuur wijslijk de feestvieringen had
uitgesteld. Er werd alleen geïllumineerd. Toen des
avonds duizenden zich in de drukke straten ver
drongen en hier en daar groepjes vormden, klonk
het soms onheilspellend: „Heden illuminatie, mor
gen revolutie!"
En den volgenden avond 25 Aug. brak wer
kelijk het onweer los. In den schouwburg te Brus
sel werd de opera „De stomme van Portici" opge-
voerd. Dit stuk stelt den Napelschen opstand onder
Masamello voor. Men had een oproer op het too-
neel, dat weldra op straat werd overgebracht. In
den schouwburg waren alle rangen dicht bezet.
Het publiek verkeerde in opgewonden stemming.
De geestdrift steeg ten top, toen twee acteurs zich
aldus lieten hooren:
Voorzeker, de slaaf heeft geen ramp meer te
Nog beter de dood dan een smaadvol bestaan^611'
Val af dan gij juk! Ziet hem sneven of vluchten
Den vreemd'ling, die ons in zijn boeien dorst
Doe, heilige Vaderlandsliefde, me ontvonken
Van moed en van fierheid in d'eervollen strijd-
Mijn Vaderland heeft mij het leven geschonken,
Tot loon zij dit leven zijn vrijheid gewijd!
De slotregels werden door alle aanwezigen mee
luide stem herhaald. Zingende stroomde men naar
buiten, waar velen de schouwburgbezoekers reeds
stonden te wachten. Groote volkshoopen schoolden
samen en gingen weldra over tot allerlei geweld
dadigheid. Zij plunderden vele huizen, o.a. dat van
Libry Bagnano, directeur van een blad. Ze staken
de woning van den min. van justitie, Van Maanen,
die in België zeer gehaat was, in brand. De burger
lijke en militaire overheden, die bij een krachtig
optreden misschien dadelijk de opstand hadden
kunnen beteugelen, deden niets, omdat ze geen
orders hadden. Den geheelen nacht duurde de
beweging vort. Zingende en joelende benden trok
ken door de stad. Nu en dan hielden ze stand voor
de woningen van sommige ambtenaren, hieven uit
dagende kreten aan, poogden het huis van den
vertegenwoordiger des konings open te breken
rukten de koninklijke wapenschilden langs de stra
ten af. Tegen den morgen van den 26en vermin
derde het rumoer en niets ware gemakkelijker ge
weest, dan de oproerkraaiers onschadelijk te ma
ken. De (Jverheid deed echter niets en al spoedig
werden de volkshoopen weer grooter en dreigen
der. Om zich voor verdere plunderingen te vrij
waren, vormde de gezeten burgerij een burgerwacht,
die afgescheiden van garnizoen en schutterij, de
orde diende te handhaven. Honderden en hon
derden sloten zich bij de burgerwacht aan. Zelfs
de mannen uit het volk schaarden zich onder de
vaan de rustbewaarders, welke vaan was de Oud-
brabantsche vlag. Oud-Brabant werd de leus en
weldra prijkte iedere hoed of. pet «met de rood-geel-
zwarte cocarde.
De opstand was gestild, maar de teugels van het
bewind waren aan het wettig gezag ontsnapt en
daarmee was de eerste schrede tot de omwente
ling gedaan.
Wat het congres te Weenen indertijd zoo aardig
had weten te vereenigen, zou voor goed gescheiden
worden. De twee aaneengesmede volken stonden in
zeden, denkbeelden en belangen te veel tegenover
elkaar.
