Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
Stemmen uit de Kaasresidentie
m m
No. 108
DONDERDAG 11 SEPTEMBER 1930
39e Jaargang
Uitgave: Firma I. H. KEIZER. Redacteur I. H. KEIZER. Bureel Noordscharwoude.
Amerikaansche brief
PSaatseBijk
Nieuws
Uit desi Omtrek
N ieuwstsjdingen
lmacteur,
en. Veidt
end. Dan
TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. 52.
NIEUWE
LANGflDIJKER C0ITR41T
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSBAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
Abonnmentsprijs:
per 3 maanden 1.15.
ADVERTENTIEN
Van 1—5 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
^Van ónzen eigen -corespondent
IN E I A A N S|C H Ei EIS C HEN.
Tuba Qity, September 1930.
Onze roode broeders strijden weer voor hunne
rechten. Ditmaal echter niet met Tomahawk of
Vuursteenbuks niet tegen huifkarren en woud-
loopers stel u gerust, lezerD'e strijd wordt
thans gevoerd voor het hoogste Amerikaansche
gerechtshof en geen gevederde, wraakzuchtige
roodhuiden, doch Europeesch gekleede beschaaf
de Indianen, die meerendeels de Amerikaansche
universiteiten bezoeken, vullen de tribunes en
een bekend Amerikaansch rechtsgeleerde bepleit
hun eischen. Zij willen als Amerikaansche staats
burgers erkend worden en het volle eigendoms-
recht over hunne bezittingen verkrijgen.
Want de procesvoerenden zijn millionairs. Op
hun gronden heeft men olie gevonden. Welis
waar zijn' zij, volgens contract met de explotee-
rende maatschappijen, aandeelhouders en bedraagt
hun vermogen reeds vele millioenen dollars, doch
zij ontvangen slechts een klein deel daarvan. De
rest wordt door den staat beheerd. Reeds twee
jaren duurt het proces. Daarom roeren zij nu de
groote trom.
Ik reis nu tezamen met een zeer ontwikkelden
roodhuid naar de reservation der Novajo- en
Hopistammen, waar de indiaan handteekeningen
wil verzamelen. Het. is een reis door streken,
waar men nog geen groote wegen heeft aangelegd
Wij hebben daarom tenten bij ons, conserven
een pantser-thermosreservoir met ijswater. Etn
dan vertrekt onze 100 P.K. reis&uto, om dwai,v
door oerwouden, prairiën en woestijnen, de uitge
strekte gebieden van Noord-Arizone te bereiken.
Het is historische grond, waarop de voorva
deren van de .tegenwoordige Novajo's hebben ge
woond. Ein vrij en onafhankelijk als deze voorva
deren waren, zoo leven ook nu nog hun nakome
lingen. Zoolang zij hier wonen zullen zij de al-
leenheerschers zijn. Zij'zijn nog geen Amerikaan
sche staatsburgers, betalen, geen belastingen en
hebben hun eigen politiemacht.
Die zon was nog niet geheel ter kimme, toen wij
vertrokken uit El-Tovarhuis in The Grand-Csi-
non. Een onmetelijk woiid omzoomt van hieruit
den weg, stil en grootsch als een betooverdo
tuin. De oer-oude woudreuzen zijn bedekt met
lichtgroene mossoorten, die in het gedempte licht
van de schemering onwerkelijk glanzen, terwijl
dikke moskussens een golvende bedekking vormen
van de roodgetinte rotspartijen.
Het woud eindigt in een eindelooze prairie, met
wildgroeiende saliestruiken en groote kudden her
ten, reeën, kleine gele prairiehonden, en hoende-
ren, die krijschend opvliegen.
Dan bereiken wij, na de brug over de kleine
Colorado-canyon te zijn gepasseerd, de z.g. pain
ted desert, een zandwoestijn, ongeveer zoo groot
als Oostenrijk, in het midden waarvan de reser
vations liggen, het doel onzer re'is.
D'e indianen noemen deze vlakte,De schilder
doos van den Grooten Geest, want het zand heeft
hier honderden kleuren bloedig purperrood en
zacht lichtrose, groen en lila, fijn hemelsblauw
en dreigend donkergrijs. Een golvende en stra
lende kleurenzee is deze woestijn, een symphonie
van tinten, een oneindig bont tapijt.
Geen straatwegen geven de richting aanrecht
uit rechtaan suizen wij over de vlakte, waar zand-
zuilen omhoog dwarrelen en een kleurenslüier
deint kilometers ver achter onze wagen op en
neer. Negen uur achtereen moet men rijden om
het centrum van dit landschap te bereiken
door ingewikkelde doolhoven tusschen exotisch
roode rotsmassa's, die^nauwelijks honderd meter
hoog zijn. Slechts hier en daar boomen en een
enkele bron, die in de lente echter reeds geheel
uitdroogt.
Ten Westen en ten Noorden van deze oasen
wonen de 20 000 indianen, <ïie tegenwoordig nog
als nomaden leven. In „hogans" wonen zij, kleine
houten hutten, die met gras en plaggen bedekt
zijn. D:och alleen des winters, want' des zomers
slapen zij onder de boomen.
Bij de eerste hut, die wij" tegen koment hou
den wij halt en vragen den weg naar Tuba City.
Een vrouw zit buiten, gekleed in zware, eigenge-
weven, met veelkleurige patronen uit den Inka-
tijd versierde doeken. Tusschen twee houtblokken
wrijft 'zij een gele bloem tot poeder. Mijn) gids
verklaart mij, dat dit de „century plant" is. de
bloem van een tropischen boom, die ongeveer 20
jaren oud wordt en slechts eenmaal aan het einde
van zijn leven bloeit. Dan is de boom bedekt met,
deze gele hloemschermen, wier sap geneeskracht
bezit. Na het bloeien sterft de boom en valt na
eenige jaren, |p m.
Een uur later komen wij in Tuba City. aan.
Dteze stad bestaat uit vier huizen, een) gebouw
waarin de! regeeringsgemachtigde zetelt, een post
kantoor, een school en een warenhuis. Het „wa
renhuis" is een waar manusje-van-alles. De india
nen ruilen hier hun schapen en weefsels tegen
conserven, zout en tabak. Tegelijkertijd is er in
dit gebouw een soort, bank gevestigd. In het wa
renhuis staat een groote glazen keet met een
hord „not for sale" (niet tè koop). Deze kast
bevat een waardevolle verzameling oud-zilveren
versierselen. Als de Novajo's geld noodig hebben,
brengen zij hier hun kostbaarheden heen en krij*
gen er voor eeuwjaar, renteloos geld op heleend.
De versierselen worden altijd stipt op tijd inge
lost, want de meeste voorwerpen zijn niet alleen
familiestukken, doch ook zeer dikwijls amulet
ten.
Terwijl mijn begeleider zijn propagandatocht
organiseert, bezoek ik de school. 500 kinderen
wonen hier intern. De regeering voorziet hen
van de noodige leermiddelen, betaalt hun klee
ding, voeding, huisvesting en onderhoud. Half
naakt komen de kinderen op deze school en kun
nen dan slechts enkele indiaansche klanken uit
brengen. Na zes jaar zijn zij volkomen rijp voor
iedere hooge school. Mooi werk! - Begeerig ne-
jnen z,ij[ de kennis tot zich en binnen kortehr tijd
hebben zij zich volkomen aan de hedendaagsche
beschaving aangepast. Dteze kinderen hebben vele
talenten, meerderen zijn b.v. volmaakte teeke
naars. Dóch slechts 'zelden studeeren zij verder; de
meesten gaan terug naar hun ouders, naar hun
stam, naar de vrijheid.
Het indiaansche landschap heeft dan ook een
betooverende schoonheid. Als de zon bloedrood
ondergaat en de zandkristallen in dezen hellen
gloed in vurige kleuren schitteren begrijp ik,;
waarom deze menschen hier willen wonen en
nergens anders.
Mijn gids had weinig handteekeningen kunnen
verzamelen. Treurig deelde hij mij dit feit mede.
Zij willen hier niets afweten van den strijd en
het gewoel van de „Groote Wereld".
„Ik ben een slecht agitator", zei de roodhuid,
„want ik bemerk hoe innig gelukkig de broe
ders van mijn stam hier samenleven Arm en
vergeten doch' vrijer dan welken Yankee ook.
,|Vfaar dat is niet overal het geval," voegde hij!
er snel aan toe, „en wij moeten den strijd voort
zetten."
(Nadruk verboden).
breekt het noodzakelijke overwicht, anthropolische
ervaring en tact bij eventueel zelfstandig optre
den.
En daarom is het naar mijn, altijd beseheiden
meening, ten zeerste gewenscht, dat tot ambte
naren, met politiegezag bekleed nfet bij voorkeur,
(omdat het oplevert als eerste winst in de gemeen
tekast een salarisbesparing) jongelieden, ter nau-
wernood meerderjarig verklaard, maar personen van
rijperen leeftijd en dan liefst zij, die aan het hoofd
staan van een gezin te benoemen.
Men moet toch niet vergeten, dat ongehuwde
jongelieden, die zich nog bevinden'te midden van
de gelukkige „storm und drang" periode met het
aantrekken hunner uniform de gevoelens van het
hart het zwijgen niet kunnen opleggen en de aan
trekkingskracht naar het schoone geslacht niet
wordt uitgeschakeld. Integendeel! Maar het staat
ook vast, dat dergelijke scharrelpartijtjes, periodiek
of permanent, niet bevorderlijk zijn voor de zuiver
Ambtelijke uitoefening van den dienst en amou-
reuse corruptie niet tot de onmogelijkheden kan
jtehooren.
Het gebeurt dan ook wel eens, dat een jong
agent je, dat meer aandacht schonk aan de prinses
Zijner droomen dan aan zijn onvriendelijke instruc
tie, 'n gebiedende wenk kreeg om tijdig eervol ont
slag te verzoeken, of om het nu eens meer vul
gair te zeggen: Ga je d'r uit of ik trap je d'r uit.
Het gebeurt ook wel eens dat gehuwde ambtenaren
een dergelijke „tip" krijgen, doch dit behoort geluk
kig tot de uitzonderingen.
Wat overigens de gezagsuitoefening van jeugdige
ongehuwde inspecteurs of adjunct inspecteurs over
meer bejaarde agenten en huisvaders aanbelangt,
4>ok deze omstandigheid kan ongunstig werken op
den goeden corpsgeest.
Het is niet altijd zoo prettig en bevorderlijk voor
de dienstliefde, gecommandeerd te worden door een
piepjonge snuiter, die zijn hoogere positie voorna
melijk dankt aan diploma's, schoolsche wetenschap
en voorspraak van Commissaris of burgemeester.
Men gelieve, waarde lezers, hier te bedenken dat
ik generaliseer en geen speciale feiten op het oog
heb.
Maar wel wil ik de aandacht vestigen op het ver
schijnsel dat door de opheffing van den rang van
hoofdinspecteur in Kaasburg (de laatste titularis,
die elders benoemd werd tot Commissaris, was
zeer populair) dan voorheen veel jongere func
tionarissen zijn aangesteld en al mag ik gaarne
toegeven, dat deze jongelieden hun taak ambitieus
en punctueel vervullen, zoo zou ik, desgevraagd,
of liever ongevraagd, gaarne willen adviseeren, dat
men op dezen niet aanbevelingswaardigen weg, het
aanstellen van adjuncten of volontairs in zulke
verantwoordelijke functies, liever niet moet voort
gaan.
Dreigt een tekort aan werkkrachten, laat men
dan een flinken maatschappelijk constant gesitueer
den agent benoemen. In deze tijd wordt ook van de
geestelijke ontwikkeling der agenten, als Ned. Taal,
kennis der verschillende wetten en verordeningen,
Koninklijke en Ministrieele besluiten, verkeersrege
len en wat dies meer zij, zoo veel gevraagd, dat 'n
eenvoudige agent van politie geacht mag worden
voldoende capaciteiten te bezitten om ook met suc
ces bureaudienst te kunnen verrichten.
Trouwens is dit in de Kaasresidentie reeds vol
doende geconstateerd kunnen worden.
Met handdruk en groet,
GELIEFDE LUISTERVINKEN.
EEN NIET AANBEVELENSWAARDIG SYSTEEM.
De Vox populi uit de Kaasresidentie vraagt uw
geëerde aandacht voor de volgende onderwerpen.
Zooals ik uit de actueele dagbladen van de stad
mijner geboorte en inwoning vernam, ligt het in
het voornemen van het gemeentebestuur, met goed
keuring en machtiging van de vroede vaderen en
moeders, laat ik dus kortelijk zeggen, gemeente
lijke familie Raad, om wegens gebrek aan schrijf-
krachten aan te stellen een adjunct inspecteur,
met welke aanstelling tevens wordt bezuinigd een
nog onmisbaren agent van politie. Nu is het verre
van mij, dat ik critiek zou willen uitoefenen op het
wijs beleid van de bestuurderen der mij zoo dier
bare gemeente, maar deze eerbied en politesse mag
toch voor mij geen beletsel zijn in gepaste termen
eenige opmerkingen te maken, die men niet het
karakter moet toedragen van een minder vrien
delijke beoordeeling, doch meer beschouwen als een
welwillende vingerwijzing, 'n gebaar, geboren uit
waarachtige belangstelling.
En dan komt het mij voor dat dit besluit ma,g
worden beschouwd als een daad van zuinigheid,
die de wijsheid bedriegt. A
Ik geloof dat het niet in het prestige is van het
corps, dat terecht mag genoemd worden een keur
corps, omdat daarin veel politiemannen dienst doen
toegerust met wetskennis, ervaring en bezadigd
heid, om aan te stellen meerdere zeer jeugdige amb
tenaren aan wien, ongedcht of zij een meer supe
rieure dan wel inferieure positie bekleeden, nog ont-
OUEKARiSiPEiL,
Uitslag van den Kolfwedstrijd bij den heer
C. Vis alhier, (25 slagen ®gdstxijd).
lê klasse: i
punten
ie prijs P. Molenaar, Zuidscharwoude, 233
2e prijs G. Hop, Noordscharwoude 210
3e prijs K. Quant, Warmenhuizen, 205
Serieprijs J. Schenk, Barsingerhorn 49
2e klasse:
le prijs O. Bakker, Qudkarspel 217'
2e prijs J. Gelder 213!
'3e prijs P. Gelder "192
Serieprijs Jb. Zijp, Zuidscharwoude 50
3e klasse:
le prijs K. Kat, Oudkarspel '2'zfJ
2e prijs Bib. Böon, Alkmaar 205
j 3e prijs K. Langendijk, Noordscharwoude 199
bij loting met Jn. Bruin, Noordscharwoude.
Serieprijs Jb. Strijbis, Harenkarspel 49
kfïj loting met. Jn. Bruin, Noordscharwoude.
NOORDiSlOHARW OUDE.
Gisteren, Woensdag werden in het hotel ,,Het
Bonte Paard" alhier kolfwedstrijden gehouden,
waarvan de uitslag is als volgt:
le klasse:
punten
le prijs K. Quant, Warmenhuizen 157
2e prijs P. Molenaar, Zuidscharwoude 153
3e prijs J. Hagenaar, Alkmaar 1,50
Serieprijs S. Eivers, Oudkarspel 50
2e klasse:
le prijs Cl. Bal der, Noordscharwoude 148
2e prijs A. Moeijes, Oudkarspel 136
3e prijs P. M uileboom, Noordscharwoude 130
Serieprijs Sj. Maakal, Broek op langendijk 54
3e klasse:
le prijs K. Langedijk, Noordscharwoude 138
2e priis W. Kuin, 'Noordscharwoude 113
3e prijs Bakker, Noordscharwoude 102
Serieprijs W. Bakker, Noordscharwoude 42
NOORDlSCHARW OU DE.
Gisteren werd in hotel „Cöneordia" te Noord
scharwoude een kolfwedstrijd gehouden, waar
van de uitslag is als volgt
3e klasse:
O. Kuiper, Noordscharwoude 150
K. Boot, Noordscharwoude 148
G. Deutekom, Noordsoharwoude 138
Hoogste serie KI. langedijk, Noordscharw. 46
ZUIDSCHARWOUDE.
Dbor de Kolfclub „Gezellig Samenzijn" zijn
tol Kórpskólvers voor de Nationale Kolfwed
strijden aangewezen de heeren G. Mettes, J. Zijp
en J. Bergen.
ZUIIÜSCII AR W OUDE.
D'e gemeente-rekening over 1929 sluit met een
voordeelig saldo van f21056.51 hij een uitgaaf
van ruim f 58000. Commentaar is hierbij niet
noodig. Die cijfers geven ze zelf.
ZUIDSCHARWDUBlEu
Voor den Ciursus in Vakonderwijs, welke hier
29 September wordt geopend, "hebben zich 13
nieuwe leerlingen aangemeld. Met het groote
aantal, dat de lessen reeds volgt, wordt dit een
respectabel getal. Wel een bewijs, hoe dit on
derwijs op prijs wordt gesteld.
ALKMAAR.
Zilveren jubileum bij de Rijksveldwacht.
Dinsdag herdacht de heer J. v. d. Ploeg, Rijks
veldwachter brig. tit. bij den parketdienst te
Alkmaar zïjn 25-jarig dienstubiljé. Hem werd
uitgereikt de gebruikelijke zilveren eere-medaille
voor 25-jarigen trouwen dienst, terwijl hij van
zijn brigade, behalve de traditioneele gelukwen-
schen ook nog ontving een fraaie wandregulateur
met gongslag. D(e heer v. d. Ploeg was gedurende
vele jaren gestationeerd te Heerhugowaard, al
waar men hem leerde achten en waardeeren als
een welwillend en bezadigd politieambtenaar.
le klasse:
T. Pranger, Noordscharwoude
P. Molenaar, Zuidscharwoude
O. I angedijk Pz., Noordscharwoude
Hoogste serie O. Pranger, Noordsch.
2e klasse:
T. Kostelijk, Noordscharw.
G. l angedijk, Oudkarspel
I Dtekker, Oudkarspel
Hoogste serie A. Boon, Alkmaar
punten
210
198!
'193
'169
153
136
37
DIEFSTAL.
Dinsdagavond werd tijdens de kermis te Gel-
drqp, In café „De Kikvorsch" ingebroken. Elen
opkamer, waar een rijksambtenaar verbleef, werd
geheel overhoop gehaald. Eien bedrag, groot ruim
f200, in ontvreemd.
DIE RiCOVERiSl VAN ALEM.
In verband met den overval te Alem bij dep
heer |W[. A. 'Otten, kassier van de Boerenleenbank,
kan nader worden gemeld, dat ide politie twee
vermoedelijke daders heeft gearresteerd. Zij zijn
Inaar D'en Bosch overgebracht voor een eerste
verhoor door den officier van justitie.
BRAND TE EGMOND A. ZEE.
Dinsdagavond is een felle brand uitgebroken in
de vischrookerij van den heer E. Schong te Eig-
mond aan Zee. Het gebouw, dat geheel van hout
was opgetrokken, brandde tot den grond toe af.
;egaan.
ARIBO.