Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier No. Ill TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. 52. DONDERDAG 18 SEPTEMBER 1930 39e Jaargang ÏÏÏU» i.i5. Uitgave: Firm I. H. KEIZER. fladacteur I. H. KEIZER. - Bureel Mscliarwoude. Engelsche brief Revue van de Week Rubriek van den Arbeid Buiteniandsch Overzicht Kamer kroniek NIEUWE LAÏGEDIJOR COURANT DEZE COURANT VERSCHIJNT DINSDAG DONDERDAG en ZATERDAG. ADVERTENTIEN Van 1—5 regels 75 cent; elke regel meer 15 cent. GROOTE LETTERS NAAR PLAATSRUIMTE. (Van onzen eigen correspondent) KINDEREN WORDEN GROOT! Londen, September '30. Sinds vele jaren heeft men te Londen niet zoo veel zorgen gehad als thans. Men kan het merken aan het feit, dat men er weinig van de season heeft bespeurd. Een tennis-wedstrijd, de Derby, een roei- wedstrijd trekken nog altijd legioenen goed-ge- kleede toeschouwers. Ze zien er allen uit, of er geen werkeloosheid, geen boycot van Engelsche goederen in Britsch-Indië en China bestond. Een staatsman heeft eens gezegd: Engeland is onder crisissen groot geworden. Men doet er geen afstand van een meer- waardigheidsgevoel en men zou dit zelfs blijven houden, wanneer het eens falicant verkeerd ging en het Empire in elkaar zou vallen. Natuurlijk zal men alles doen, om de zaak zooveel mogelijk bijeen te houden. Want moeder Brittannia heeft al eens een flink uit de kluiten gewassen kind verloren. Een 1 kind dat sindsdien onder den naam van de Ver- j eenigde Staten van Noord-Amerika onafhankelijk is geworden envoordeeliger geboerd heeft. Nu zijn het twee andere kinderen, die het de moeder lastig maken: Indië en Zuid-Afrika. Indië zelf ontkent elke bloedverwantschap. Het is zelfs een paradox ouder dan de moeder en wil daarom van die Engelsche moederlijke ge voelens niets weten. Wat moet Engeilind daar tegen doen? Want eigenlijk werd Ghandi opgesloten, om dat de Engelschen zich voor hem schamen! Op zekeren dag moeten zij hem en de andere nationa listische leiders toch loslaten, om met hem te onderhandelen. Ging het in Egypte met Zaghloel niet precies zoo? Voor Engeland is Indië toch verloren en het zou struisvogelpolitiek zijn, dit niet te willen erkennen. Op een andere manier echter dan Amerika verloren ging. Daar bleef tenminste de Engelsche cultuur bestaan. Maar in Indië wendt men zich van de Engelsche cultuur af, en tracht men een nieuwe Indische cultuur te scheppen, wat natuurlijk niet zonder moeilijkheden gaat en vermoedelijk nog lang zal duren. Voorloopig schijnt Engeland dat nog niet in te te zien en ook het kabinet zal daarom niet vallen. Want men vindt het veiliger, dat een arbeiders kabinet zich bemoeit met Indischce quaesties, dan met binnenlandsche. En ook een ander kind snakt naar onafhankelijk heid, Zuid-Afrika. Ookdit land veroorzaakt vele moeilijkheden, moeilijkheden die zich zelf uitstrek ken van Cairo tot aan Kaapstad. Ook in Egypte heeft men immers met oudere beschaving te ma ken. En Engeland schaamt zich ervoor eens op voet van gelijkberechtigheid met Egypte te moeten on derhandelen. Het zal er toch van moeten komen, wanneer de zoo belangrijke macht over het Suez- kanaal niet verloren wil gaan! Want dan gaat het om het bestaan van het Rijk, een rijk, dat niet meer alleen met louter militai'e middelen kan verdedigd worden. Men moet van koers veranderen. En zal Engeland daartoe overgaan? De gevaarlijke onafhankelijkheids pogingen doet Zuid-Afrika echter. Want de Boeren zijn slechts schijnbaar overwonnen. In werkelijkheid beheer- schen zij heden ten dage de economische en poli tieke machten in de geheele Zuid-Afrikaansche Unie. Ze hebben nimmer iets voor de Britsche vlag gevoeld en zullen er nooit iets voor voelen. En de Boeren zijn des te gevaarlijker, omdat men hen niet meer kan bestrijden. Men tracht er in Londen iets anders op te vinden, maar de leiders der Zuid-Afrikaansche Unie, die zelfs een zetel en stemrecht heeft in de Volkenbond, zijn mannen, die weten, wat zij doen en hebben zich reeds menigmaal uitnemende politici getoond. De oplossing van het probleem is dan ook verre van gemakkelijk. (Nadruk verboden). 16 .September. Het zittingjaar 1930'31 van de S-taten-Ge- neraal is begonnen. De stoet, waarmee H.M. de Koningin zich van het Noordeinde-Paleis naar de oude Haagsche Ridderzaal begaf voor het uitspreken van de Troonrede, was wederom saam- gesteld in dden omvang en met de praal van voor den oorlog. pD,e Koningin-tMoeder nam dit maal ook deel aan den Frinsjes-dag-tochtVoor de eerste maal nadat Koningin Wiïhelmina in het huwelijn is getreden. Over de sluitingsplechtigheid van Zaterdag middag 13 September valt ook thans zeer weinig- te vermelden. Van de 150 afgevaardigden der hei de takken van onze Volksvertegenwoordiging wa re nruim dertig aanwezigen. Ep de uiterst korte rede, door minister Ruys de Beerenbrouck in deze Vereenigde Zitting uitgesproken, gaf ook thans niet de minste stof tot „bespiegeling''. Baron de Vos van B,teenwijk, voor de tweede maal aangewezen als Senaats-praeses, leidde de vergadering van Zaterdag, gelijk' hij die hooge functie had te vervullen in de Ridderzaal, op den 16en September. De eerste week van het bijeen zijn der Kamers in openbare vergadering in nieuw Zittingjaar, is bijna geheel gewijd aan formaliteiten. In den middag van 16 dezer dient de minister van Fi nanciën de ontwerpen der Rijksbegrooting voor 1931 in. De [Tweede Kamer maakt de nominatie op voor het presidium. Natuurlijk wordt mr. an Schaik wederom numero-een, dus: de,spea ker" van ons Lagerhuis. Verschillende commissiën moeten worden hernieuwd. De Senaat heeft, more majorum! zijn ganschelijk-neutraal adres van Antwoord op de Troonrede te redigeeren, en goed te keuren. D;itmaal moet ook nog een ont- werpje tot wijziging van het reglement van or de der Eierste Kamer worden behandeld. Wij hebben; ons voor te bereiden op een buiten gewóón druk parlementair jaar, "TSitaat vast,: dat het ontwerp van minister Deckers, ook wel Vlootplaji genoemd, omstreeks half October, dus voor de Begrootings-campagne in openbare behandeling zal komen. En ook in den Senaat is er veel, spoedeischend werk aan 'den winkel 't.Was in de afgeloopen week, dat te Utrecht de 23ste Nederlandsche Jaarbeurs werd geopend. Zij verheugt zich dermate in de nationale be langstelling, dat weldra uitbreiding noodig zal zijn. D;e koloniale Jaarbeurs wordt afzonderlijk in October of November gehouden. De leger-manoeuvres van dit jaar die door militaire attache's van verschillende mogendhe den zullen worden bijgewoond, worden niet (op 23 en 24 dezer) bij Amersfoort gehouden, daar men het gevaar van besmetting door mond- en klauwzeer te groot oordeelt. N.ader is bepaald, dat de manouvres onder leiding van iden Comman dant van het Veldleger, in Noord-Limburg zul len plaats hebben. Onze Kroonprinses heeft den lOen j.l. de Land bouwtentoonstelling en het concours Hippique te Brummen bezocht. Op Vrijdag 19 September neemt prinses Juliana officieel afscheid van Ka"t+ wijk aan Zee, Waar H. K. H: woonde tijdens haar studie aan do Leidsche Universiteit. De Prinses zal er dan een monument onthullen ter eere van de nagedachtenis der gedurende, den oorlogstijd omgekomen visschers. Haar zal door een zang koor van 3000 schoolkinderen en een vereeniging een grootsche zanghulde worden gebracht. Den Ben September heeft de Prins der Nederlanden de nieuwe Maashaven te Venlo geopend. Tot de tijdingen van algemeen belang en van zeer-verblijdenden aard mag worden gerekend'; het eindigen der staking van de piloten der Kon. Luchtvaart Mjj. Den 15en September is de pilof ten-arbeid hervat, Directie en Luchtvaarders zijn, onder leiding van den Rijksmiddelaar Mr. de Vries Czn., den oud-minister, tot verstandig over leg gebracht. Dr. Lovink heeft in de algemeene vergadering der Holl. Mij- van Landbouw een belangrijke rede gehouden over de crisis, thans land- en tuinbouw drukkend. Hij bleek t.a. van den thans te wachten of reeds binnengebrachten oogst pes simistisch gestemd. Algemeen werd ter vergade ring van de hierbedoelde deskundigen op adra- risch gebied de wenschelijkheid van een maal- gebod voor tarwe uitgesproken. In-Djen Haag werd Zaterdag j.l. een demonstra tie fOongres van de SiJXA.P. en het N.V.V. ge houden. Groot bleek de verontwaardiging over de weigering van den Radio-Raad tot het doen uitzenden van de redevoeringen, daar deze niet vooraf waren bekend gemaakt ter controle. Personalia: Den lOen September bereikte luit.- generaal p'. de Bas te 'sGravenhage, oud-direct ear van het krijgsgeschiedkundig archief, den 90- jarigen leeftijd. Tal van gelukwenschen, ook van het Koninklijk Huis,.'bereikten den grijsaard. Die lieer Di. Hans, voorzitter van' den Nederl. Journalistenkring, treedt 1 November a.s. op als hoofdredacteur van „De Avondpost" te 'sGra venhage. —i Ir. J. Ci. van Staveren, directeur van het Centraal Bureau der Vereeniging van direc teuren van Eilectrische Bedrijven, is benoemd tot buitengewoon hoogleeraar in de electro-teohnóek te Utrecht. Tot hoogleeraar in Staats- en Ad ministratief Recht aan de Gem. Universiteit te Amsterdam vis benoemd mr. E. J. H. Huarti te Leeuwarden. '(Dir. (Willem (Mengelberg heeft het commandeurskruis ontvangen der Kroonorde van Italië. De geruchten over de weldra te wachten benoeming van oud-minister Kan tot. burgemees ter van Den Haag houden aan. Uit de doodenlijst: de oudste vrouw in Neder land, wed. Bresijn-van Zuuren Otterlo (Ede), op 106-jarigen leeftijd. J. T. Vervloot, een be kende figuur in het Rotterdamsche handelsle ven, op 82-jarigen leeftijd. Enkele grepen uit de jongste misdadigheids- serie: Te Deurne (bij Helmond) is bij een woe sic vechtpartij een stukadoor doodgestoken. Twee per sonen zijn in verband hiermede gearresteerd. - Het blijft de bange tijd van allerlei roovers-' overvallen. Een vrouw, op weg van Roermond, naar Heythuizen was' slachtoffer van zulk een schanddaad. Ziji gaf het. geld, dat ze bij zich had, af en werd niettemin ernstig mishandeld. De dader wist te ontkomen. Iln Den Haag is een man aangehouden, ver dacht van verschillende kostbare -schilderijen uit de lijsten te hebben gesneden toen zijn landhuis te Apeldoor in brand, geraakte. Het zou be grijpt men om do verzekeringsduiten zijn ge gaan. Die man is te Zutphen ingesloten. In de Rotterdamsehe Prinsenstraat ijs een pu blieke vrouw geworgd op haar bed gevonden. Van den' dader Was tot nu toe geen spoor te vin den. Die directeur van het Bank-kantoor te- Uithoorn heeft bekend voor 1 ton a 140.000 gpHeiï ver duisteringen te hebben gepleegd. Bij een vechtpartij te Enschede is eert -80-jarige wever uit Lonneker doodgestoken. Een reeks van inbraken... Voor de, "bijzonder heden verwijs ik naar de bladen. Te Alemlls de kassier der Boerenleenbank over vallen en van f3000 beroofd. Men heeft een paar kerels te pakken gekregen, of zij de scïiuldigen zijn, moet nader blijken. In de Haagsche Wilhelminastraat had een af schuwelijk drama; plaats, waarbij de 68-jarige man niet zeer ernstig werd gewond, maar de 55-jarige vrouw zich ten slotte met glasscherven den hals slagader doorsneed en aldus aan haar levenseind kwam. Iets heel bijzonders in de criminaliteit is, dat de pastorie der Ned. Herv. Gemeente op het eiland Urk door inblrekers bezocht werd. Een Haagsche adv.-procureur, verdacht van verduistering eener som van f20 000 werd te Rjutterdam gearresteerd. Hij legde bekentenis af. De roode haan heeft weer geweldig gespookt. Die bliksem steunde hem ook thans. In het ge meentehuis te Berkëlo is hij ingeslagen. Tal van boerderijen werden in de asch gelegd. O.a. een zeer kapitale te Neede. Te Slemaken (L.) werden drie kinderen in een kelder bedolven. Een 7-jarig knaapje vond er den dood. i j Een 35-jarige motorrijder is op de Siadionbaan te Amsterdam bij de „training" met extra-snel- race-vaartje rijdend, om het leven gekomen, j Een Amsterdammer viel tusschen Eerbeek en Loenen uit den trein. Hem werden beide beenen afgereden, wat den dood berokkende. Zoeken wij tenslotte nog iets anders dan „mi sère-tijdingen". Weldra zullen radiografische ver bindingen worden geopend tusschen Nederland en Portugal, Italië en Polen. De|n I22en September wordt het zilveren jubi leum van de Technische Hoogeschool geveird met een groot feest-diner. Een comité heeft zich in Patria gevormd voor het inzamelen van giften en .gaven voor het vreeselijk geteisterde Santo-Domingo. Waar Hr. Ms. „Arend" zich heen begaf om zooveel moge lijk te helpèn. Voor zeer velen 'zijn de tijden thans uiterst be nard. In emigratie zoekt men heil. Wie aan land verhuizing denkt, richte zich allereerst tot het Bureau der Nederi. Vereeniging „Landverhui zing denkt, richte zich allereerst tot het Bureau der Ned. Vereeniging „Landverhuizing", Bezui- denhout 97, te 'sGravenhage. Daar verschaft men góeden raad. Verduidelijkt allereerst, dat thans emigratie naar Amerika op niets dan te leurstelling en ellende uitloopt. Er zijn altijd nog personen, die' zich trachten te verrijken ten koste van emigranten. genaam is, is een tweede. Wanneer echter in Frank rijk lieden mochten zijn, die nadenkende tot de overtuiging mochten komen, dat de beste manier om dit Duitsche radicalisme den kop in te drukken is, om zooveel slechts mogelijk is aan de in zoo vele opzichten redelijke Duitsche verlangens toe te geven en vervolgens ook daadwerkelijk mede te werken aan een Europeesche economischcen op bouw, o.a. blijk gegeven heeft al heel weinig te voe len, dan zal ook uit dit euvel, want dat het een euvel is, daarover is vrijwel iedereen het eens, iets goeds te voorschijn zijn gekomen. Een tot angstig wordend toe groeiende werkeloos heid, een in verdrukking levende middenstand, meer dan zware belastingen, dure levensmiddelen, dure genotmiddelen, hooge huren en een vooruitzicht op nog zwarter tijden, ziedaar hoogstwaarschijnlijk, ja vrijwel zeker de oorzaken van de meJkwaardige resultaten der Duitsche verkiezingen. De kiezers waren moe, moe van wachten en sloven en het directe gevolg was, dat zij geen vertrouwen meer hadden in de politieke richtingen, die zuiver en alleen steunen op een krachtig, gestadig en gedul dig nastreven van vaste programma-punten. De wandelaar wiens voeten doorgeloopen zijn, wiens beenen pijnlijk trekken van oververmoeidheid, gaat aan den kant van den weg zitten en vraagt zich niet af of de plaats, waar hij toevallig terechtkomt droog en gemakkelijk is. Hij kan niet verder. En wanneer er een auto langskomt, waarvan de chauf feur hem met schoone termen aanbied te brengen, waar hij wezen wil, zal hij niet meer vragen of tóze chauffeur den weg wel weet, of hij., mis- sfibien wel chauffeeren kan. De wandelaar is te moe om dat te beoordeelen. Goed denkt hij, zooals het ©n gaat, kom ik er toch ook n-iet, laten wij het zoo tne.ar eens probeeren. Met j&eze verslijking lijken wij de eemge logi- sche verklaring te kunnen geven van de merk- waardiige (pyerwinning der nationaalsocialisten en de commuiaislefc.. Merkwaardig, omdat, vooral de eersten te velde getogen zijn Taiet een werkelijk opvallend gebrek aan overtuigend strijdmateriaal. Hun eenig bezit bestond uit groofe' woonden en holle leuzen be nevens een vervaarlijk stemgeluid en omstandig heden, die het voor ernstig willenden bijkans onmo gelijk maakten om tot resultaten te komen. In der- gelijke gevallen heeft de meest biedende en de I duid schreeuwende de grootste kans. i En daarom kunnen wij den toestand niet zoo t catactrophaal inzien als vele anderen. Het absoluut gebteïk aan practische werkelijkheidszin der natio- j naalsoqtólisten maakt het voor hen onmogelijk nnders d&o ajs oppositiepartij op te treden. Dit kan matuurUjk^Wde regeerende partijen lastig genoeg worden", gevaarlijk ecb/er wel nauwelijks. Misschien zelfs, dat ,dé Overgebleven ernstigen hierdoor ge dwongen zullen zijn zich nauwer aaneen te sluiten, over -betrekkelijk kleine onderlinge geschilpunten heen te stappen en een tegenwicht te vormen tegen- over deze leege heethoofden. In ieder geval is de in vele Fransche bladen tot uiting gekomen ongerustheid op zijn minst genomen voorbarig, en zeker getuigend weinig inzicht in economische en menschelijke drijfveeren. Het geeft zelfs te denken. Iemand, die een rustig geweten iheeft, zal zich niet zoo gauw ongerust maken over idp daden en woorden in dit geval vooral woorden van zijn buurman. Zouden deze Fransche bla den, die hun critiek en alarmgeschreeuw zoo heel dichï bij de lippen dragen, eigenlijk niet in hun I diepste binnenste voelen, dat Frankrijk dezen Duit- schers toch eigenlijk heel wat schuldig is? Dat de Fransche politiek in zekeren zin gedeeltelijk mede I verantwoordelijk is voor de toestanden van het huidige Duitschland? Het is misschien een weinig ver gezocht, onmogelijk evenwel niet. En dat deze critiek voorbarig was, blijkt toch I wel om te beginnen zeer sterk uit de knappe rede- I voering van dr. Curtius te Genève, waarin deze de voortzetting van de politiek van Stresemann be- loofde en in het algemeen een houding voorstond, welke zeer nauw verwant was aan de Engelsche en ARBEIDSCONFLICTEN IN NEDERLAND. Dezer dagen is het uitvoerig overzicht van het Centraal Bureau voor de Statistiek verschenen van de arbeidsconflicten, welke in 1929 in Nederland hebben plaats gevonden. Daaruit bleek, dat het aantal stakingen 214 be droeg en iets grooter was dan in 1928, doch nog verre blijft onder het jaargemiddelde van 1921 1925, dat 283 was. Ook het aantal betrokken onder nemingen van 1929 (1274) en het aantal stakers (19.500) was belangrijk minder dan het gemiddelde in 19211925. Bij de in 1929 uitgebroken conflicten gingen in totaal 939.000 arbeidsdagen verlaren. Het belangrijkste conflict was wel dat in de landbouwbedrijven in Groningen, dat niet minder dan 532.000 arbeidsdagen kostte en dat van 1 Mei tot 14 Octcober 1929 duurde.. Dit heeft dan ook tengevolge, dat, terwijl anders steeds de nijverheids- bedrijven het grootste aantal stakingsdagen vertoo- nen, dit voor 1929 op rekening van den landbouw komt. In de nijverheidsbedrijven gingen in 1929 335.000 arbeidsdagen verloren, tegen ruim 625.000 in 1928. De grootste conflicten waren wel dat in het Houtbedrijf te Zaandam, waar 133.000 arbeidsdagen verloren gingen, de Cokesfabriek te Sluiskil, 40.500 verloren arbeidsdagen, het Stuwadoorsbedrijf te Zaandam, 37.200 verloren arbeidsdagen, de Zinkwit- fabriek te Maastricht, 30.000 verloren arbeidsdagen en de Bontweverij te Hengelo, 25.400 verloren ar beidsdagen. De overige conflicten waren van kleine ren omvang. Wel blijkt uit het, in vergelijking met andere jaren, in de Nijverheid geringe aantal verloren ar beidsdagen, dat 1929 een betrekkelijk rustig jaar is geweest. Dit neemt niet weg, dat de opsomming der hierboven genoemde groote conflicten aantoont, dat er door deze arbeidsconflicten nog steeds een groot aantal arbeidsdagen verloren gaat en dat het voor de welvaart in het algemeen van groote beteekenis is, conflicten te voorkomen. In dit opzicht kan het overleg tusschen werkge vers en arbeiders nuttig werk verrichten. Tegen woordig zijn de organisaties van werkgevers en arbeiders in het algemeen wel zoodanig ontwikkeld, dat omtrent de arbeidsvoorwaarden in de verschil lende bedrijfstakken geregeld overleg plaats vindt en dat, wanneer de arbeidersorganisaties rekening houden met de economischce mogelijkheden van het bedrijf, en dus niet met onredelijke eischen ko men, de werkgevers steeds geneigd zijn besprekin gen te voeren over eventueele wenschen of grie ven, teneinde te trachten door overleg een bevredi gende oplossing te vinden. Hie is dus een belangrijke taak voor de arbeiders- vakvereenigingen. Zij hebben het tenslotte zelf in de hand om door de werkgevers erkend te worden als de vertegenwoordigers der arbeiders in het be drijf en zij zullen in het algemeen steeds in de gelegenheid zijn hun zienswijze naar voren te bren gen bij de werkgeversorganisaties, wanneer zij kun nen beseffen, dat, mede door de moeilijke economi schce omstandigheden waarin het bedrijfsleven in den laatsten tijd verkeert, de werkgevers maar niet zonder meer de eischen kunnen inwilligen, die op een gegeven moment in het hoofd der arbeiders leiders opkomen. De economische mogelijkheid is nu eenmaal de onverbiddelijke derde, die per slot van rekening de grenzen bepaalt. Wanneer dit algemeen zou kunnen worden ingezien, zou het aantal arbeidsconflicten nog heel wat minder zijn dan het in de laatste jaren het geval is geweest. DE TROONREDE. Had men, zoo vroegen wij' ons af, aan fascisten en communisten, de beide principiëele tegenstan ders van het parlementaire stelsel wel beter be wijs voor hunne stelling, dat dit systeem leidt tot lamlendigheid, futloosheid en ondergang, kun nen verschaffen, dan de troonrede van 1930? Onbeduidend vraagstuk, waaruit spreekt een geest van nonaetiviteit-, van berusting is al moei lijk denkbaar. De economische wereldcrisis, zoo leest men, heeft ook Nederland aangetast. Vooral land- en tuinbouw, maken moeilijke tijden door. 't.Zijn waarheden als koeien! Er dienen voorzie ningen te worden getroffen. Accoord! Dte regee ring zal deze ook' treffen, en de hervorming van de economische voorlichting treedt daarbij op den voorgrond. Goed! Maar dan leest men, dat.... zelfs van de best' voorbereide en ten uitvoer ge legde maatregelen weinig vrucht te verwachten is .indien zij niet door oprechte internationale sa menwerking, in hun kracht worden versterkt. En alle vertrouwen in de in uitzicht gestelde regeeringsactiviteit, is daarmede natuurlijk to taal verdwenen. Een regeering die aldus spreekt, heeft alle kracht in zichzelf verlorenEen ding is echter goed, de regeering zal op do duiten passen. Maar het is ook noodig want, een don- kfeaje schaduw, wordt door de ingetreden crisis geworpen over den toestand van s Rijks finan ciën. 1 ,/Niet alleen zal het gunstig verloop van de opbrengst der middelen, zooals dit in ide laatste

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuwe Langedijker Courant | 1930 | | pagina 1