„Nieuwe Langedijker Courant''-29 Nov. 1930 - Tweede Blad
Oe groote Uitverkoop
Buitenlandsche
Brieven
Sinterklaas vertelt
Uit den Omtrek
van Dames- en Kinderconfecfie bij H. L Heeger, begint Zaterdag a.s. 29 November
Brief uit Madrid.
DE WANKELENDE TROON.
MADRIR, November 1930.
Ongeveer twee jaar geleden is Markies de Villa-
Lobar gestorven, een Spaanseh edelman uit een
oeroud geslacht, die een fanatiek monarchist was
en zijn koning heeft gediend als gezant te Brussel
voor, tijdens en na den wereldoorlog. Deze man was
toch ten zeerste bezorgd voor den Spaanschen
troon en kon het optimisme van Koning Alfonso
niet deelen deze moet eens gezegd hebben: „Mij
kunnen ze niet wegjagen, want ik versta mijn vak.''
Villalobar voorzag echter toen reeds, dat de dic
tatuur van Primo de Rivera tot een crisis voor den
Spaanschen troon zou voeren. Hij had weinig ver
trouwen in Primo's regeering door geweld en voor
zag daarvan een sterke oppositie van den kant der
revolutionaire elementen. Én dan zouden naar zijn
meening voor de keus komen te staan, zich aan de
republikeinen te onderwerpen en zoo de monarchie
moreel te vernietigen, of door hen te worden ver
jaagd en misschien wel vermoord.
De dictatuur van Primo heeft Spanje niets ge
bracht van alles wat men beloofd had. Geen ver
betering van den economischen toestand; geen
ophouden der corruptie, doch een verergering, omdat
er niets meer over gezegd mocht worden in de
pers. Vroeger zorgden daar tenminste nog die bla
den voor, die men verzuimd had om te koopen.
Het land kreeg zelfs geen nieuwe grondwet. Primo
is ook voor zijn eigen belangen op het juiste moment
gestorven, zonder dat hij rekenscchap behoefde te
geven van de misstanden, die hij in Spanje achter
liet.
Zijn opvolger Berenguer heeft eigenlijk niets
anders gedaan dan de dictatuur voortzetten en voor
de pers de teuegels wat minder vast aantrekken.
Toen hij negen maanden geleden de macht in han
den kreeg, was het betrekkelijk gemakkelijk voor
hem geweest, de crisis op de een of andere manier
meester te worden. Het land keek uit naar verkie
zingen naar een parlement, Berenguer had verkie
zingen van een „razende oprechtheid" beloofd. Het
nieuwe Parlement zou inderdaad nauwkeurig de ver
houding der partijen in het land weergeven. Doch
tot nu toe zijn er geen verkiezingen gehouden. En
wel om een echt Spaansche administratieve onbe
holpenheid. Want sinds zeven jaar zijn er geen
verkieezingen geweest, zoodat vele kiezers overleden
zijn en aankomende jongens kiesplichtig zijn ge
worden. Om de nieuwe kiezerslijsten te kunnen op
stellen, moest men eerst een volkstelling houden en
daarvoor had men tot nu toe geen tijd.
Intusschen is het nu inderdaad geloopen, zooals
Villalobar voorzien had. Door de dictatuur zijn de
republikeinen inn aantal toegenomen en zijn nu
sterker dan zij ooit geweest zijn. Bovendien is door
Primo's onhandig optreden tegenover de universi
teiten en het leger hun positie versterkt en in dit
opzicht schijnt Berenguer niet beter gedaan te
heebben dan zijn voorganger. Zoo zijn in het leger
alle onderofficieren met hun ondergescchikten repu-
blikeinsch geworden. Dit republikeinsche gevoelen
heeft niets met revolutie en socialisme te maken,
doch beteekent slechts ontevredenheid met d <i
monarchie, zooals deze zich onder den tegenwoor-
digen koning ontwikkeld heeft. Meer vooruitstrevend
zijn alleen de studenten, doch ook deze zouden
tevreden zijn, als men het parlement zooals het
voor de dictatuur van Primo was, weer terug wilde
geven.
De dictatuur is ook niet in staat geweest, de
monarchisten te organiseeren. De „Union Patriotica"
was meer een lijfgarde van Primo en volkomen
ontoereikend voor het doel, de monarchie te ver
sterken. Primo gebruikte haar slechts voor zijn
spion-nage en droeg haar naast deze negatieve
werkzaamheden geen positie op, zoodat daardoor
slechts de conservatieve ideeën in Spanje onpopu
lair werden gemaakt. Koning Alfonso weet dit zeer
goed en daarom aarzelt hij, te steunen op dit soort
conservatieven. Hij voorziet n.l., dat de republikein
sche oppositie dan spoedig zoo sterk zou worden, dat
zij de meerderheid kreeg en de monarchie vernie
tigde. Het is daarom waarschijnlijk, dat de koning
meer op de linksche dan op de rechtsche partijen
zal steunen en zoo zal trachten, de monarchie ten
minste nog eenigen tijd in stand te houden met
behulp van een parlementaire regeeringsvorm. Zoo
wordt hij dus inderdaad gedwongen, zich te onder
werpen aan de republikeinen, die hem wel willen
handhaven, mits hij tot een strpopop wordt. Zou dit
experiment gewaagd worden door den liberalen lei
der Santiago Alba, die nu te Parijs woont en er
misschien door den koning toe zal worden aange
zocht?
(Nadruk verboden).
HALF AZIë.
WARSCHAU, November 1930.
Men heeft de Oostenrijksche Oekraine weieens
Half Azië genoemd. Er heerschten n.l. min of meer
Aziatische toestanden in dit gedeelte van het oude
Oostenrijksche gebied. De Oekrainische boeren of
Ruthenen werden onderdrukt door de Polen, even
als de Magyaren de Roemeensche boeren in Zeven
bergen onderdrukten. Dit werd door de Oostenrijk
sche regeering oogluikend toegelaten, omdat zij de
Polen en de Magyaren noodig had in de binnenland-
sche politiek. Zoo ontstonden in Oostenrijksch Polen
ten noorden der Karpathen half-Aziatische toestan
den, die echter nog beter waren, dan wat men er
thans aantreft.
Er werden in dien tijd ook verkiezingen gehouden,
waarbij zwaar gewerkt werd met gratis bier en
jenever, wat in ieder geval aangenamer was dan het
opsluiten van weerspannige kiezers en candidaten
in de ongezonde gevangenissen. Waar zaj slecht
eten kregen. Onder het Oostenrijksche bestuur kon
den tenminste ook leden der oppositie in de volks
vertegenwoordiging komen, doch Pilsoedski wil
thans zien te bereiken, dat hij een parlement zon
der oppositie krijgt om mee te regeeren. Daarvoor
moet hij echter vele kiezers, vooral in de Oekraine,
machteloos maken
Hij deinst niet terug voor een daad als van
Mussolini, die de leden van het Parlement niet laat
verkiezen, doch benoemt; daarom wil hij den schijn
van een vrij kiesrecht ophouden. Evenmin wil Pil
soedski een officieele militaire dictatuur, hoewel hij
in den grond der zaak alleen daarvan zijn heil
verwacht. Hij spreekt en schrijft in heftige bewoor
dingen over de door hem voorgestelde maatregelen
en toont zich in zijn uitlatingen alles behalve een
diplomaat.
Toch kan men niet zeggen, dat Pilsoedski persoon
lijk de macht in Polen in handen heeft. De mili
tairen in zijn omgeving hebben grooten invloed op
hem, waaraan misschien het feit niet vreemd is
dat hij eerst op lateren leef-tijd officier is geworden.
Zijn aanhangers hebben Polen tot het meest mili-
tairistische land van Europa gemaakt. Nu zijn de
grenzen oï>k van dien aard, dat het land bij een
eventueelen aanval zeer moeilijk te verdedigen zal
zijn. Vooral met de corridor naar de Oostzee is dit
het geval; en toch is de verbinding met de Oostzee
een levensbehoefte voor Polen en kan een aanval'er
door het bezetten der smalle strook het land groo-
tendeels machteloos maken. Het is voor het land te
hopen, dat Pilsoedski! het juiste inzicht heeft en
zijn maatregelen gunstig uitwerken, want als dit
niet het geval is, kan het verstikken der stem der
oppositie noodlottige gevolgen hebben voor den jon
gen staat. De landen, die vroeger den Poolschen
grond onder elkaar hebben verdeeld, zijn nog altijd
belust op het terugwinnen van hun oude grondge
bied.
hoog, om ineens te betalen.
Maar zijn patroon stond hem toe, in termijnen
het bedrag te voldoen. Due bracht hij des avonds
zijn cadeautje mee. Ik zag hoe hij haar kuste voor
den zijden das, dien ze hem omstrikte, en hoe hij
toen zijn doosje voor den dag haalde een snoer
zachtrose steentjes glansde in een wit zijden fou-
draal. En wat zei zij?
Hè jakkes, hoe kan je nu rose steentjes nemen,
je weet toch,, dat ik zoo dol ben op hemelsblauw.
Nou, je hebt toch zeker ook elw vaak in de krant
van die verhalen gelezen, allemaal in verband met
mijn ver jaardag, waarin je te hooren kreeg, hoe het
niet altijd koek en ei is met die cadeautjesgeverij.
Hoe „mijnheer" 'zich vergist en een kostbare
bontmantel per ongeluk aan zijn vrouw wordt be
zorgd en iemand anders zich tevreden moet stellen
met een Libertysjaaltje. Ze zijn legio, is het niet?
Die laten me koud, zie je daar sta ik heelemaal
buiten eigenlijk. Ja, ja, Piet, ik .weet wel wat je
zeggen wilt ik sta er altijd buiten, ik doe zelf
niets, het is mijn naam waarachter de menschen
zich verschuilen en er wordt mij veel op mijn dak
geschoven, waar ik part noch deel aan heb. Ja, wel,
ja wel, maar die echt menschelijke daad, het ver
rassen van hen, die men lief heeft, het geven, het
offeren, om de blijheid van een ander te zien, de
vele gevallen waarin Sint Nicolaas onbekend wil
blijven, dat allemaal is. door mijn naam gewekt in
den mensch.
Zoo zag ik eens op mijn verjaardag des avonds
in een plantsoen, hoe een jonge bloemenventer zijn
laatste bosje bloemen een oude bedelares in den
schoot wierp, haar toeroepend „van Sinterklaas."
Eens scheen de maan door de boomen op 5 De
cember en aan den kant van den weg op een
omgehakte eikestronk zaten een jongen en een
meisje. De jongen gaf het meisje zijn portret en
in ruil daarvoor mocht hij een krulletje haar, dat
langs haar wang viel, afkinppen en in zijn borstzak
bewaren. Zij stopten elkaar een suikerhart in den
mond en zongen: „Zie de maan schijnt door de
boomen
Daar was eens een oude tante, die wilde haar zes
tienjarig nichtje verrassen en als Sin Nicolaas-sur-
prise ontving het jonge ding een balboekje en een
suikerhart met een groote rose strik er om.
Maar de geefster was onbekend. Dus dacht
het meisje direct aan dien aardigen jongen met wien
zij op het laatste bal zoo vaak gedanst had. Hij ont
kende natuurlijk, maar zoo, dat zij wel gelooven
moest, dat het toch van hem kwam. Zij werden
een paar, maar helaas maar een jaar. Toen vorm
den ze een trio en tante verdween, toen baby ver
scheen en zij tante nam het geheim van het
balboekje mee.
Nu ga ik op mijn ouden dag nog rijmelen ook,
gromde Sint. Het is ook een wonder ze rijmen
bliksem en donder. Zoo las ik gister:
(Nadruk verboden!
Het is niet altijd vreugde, die ik breng, brom
de Sint Nicolaas.
Dat was verleden jaar een pijnlijk geval.
Ik had twee pakjes af te geven aan een jongen
man. Hij zat aan tafel, het hoofd in de handen.
Ik opende pakjes en legde den inhoud voor hem
op tafel. Het was een portefeuille en een meisjes
portret en een boek met een opdracht.
Bij den aanblik van mijn geschenken liet de man
een dof gekreun hooren hij trok ze naar zich toe
en weande.
Ze kwamen van de vrouw die hij lief had ze
was gestorven eenige dagen tevoren. Smart, diepe
smart bracht ik dien avond.
Zoo herinner ik me nog een ellendigen verjaardag.
Een winkelchef uit een groote galanteriezaak had
een pronkzieke vrouw. Dat „pronkziek" zijn, van
vrouw kostte hem natuurlijk veel geld en veel hoofd
brekens maar hij had haar lief dus offer
de hij met vreugde. Toen het zoo'n beetje naar mijn
verjaardag liep, had zij hem wel duidelijk te ken
nen gegeven, dat er maar één verrassing voor haar
waszoo'n snoezig colbertje met gekleurde
steenen, dat zij bij zijn patroon voor het winkelraam
had zien liggen. Hij kende den prijs. Die was te
Dit kleed van baluw satijn
lief maagdelij n
heb ik duur betaald.
De prijs hebben de stommerds doorgehaald!
En al zette ik er 90 gulden boven,
Je zou dat toch niet gelooven.
En als je zou weten, wie het je gaf,
dan was voor mij de aardigheid er af.
Je moet nu alle heeren,
de revue laten passeeren.
Daaruit zal ik dan leeren,
Wie er met jou verkeeren.
Maar owee, zoo je mij vergeet,
foetsjie is dan je satijnen kleed.
Want ik kocht het op afbetaling.
En in dat geval heb ik aan termijnen maling.
Maar het zou toch anders zijn, als ik aan heï
tuowtje mocht trekken, Piet. Want een feit is het,
dat, degenen, die naar verrassingen hunkeren, ze
niet altijd krijgen. Ik bedoel hiermede die millioenen
kinderen, die een jaar lang in mij gelooven en fanta
seeren, dat ik ze alles kan brengen, die maanden
lang van te voren uitzoeken wat ze zelf graag wil
len hebben en wat ze anderen graag gunnen en die
met een handvol pepernoten tevreden moeten zijn:
Kijk, ik draag den kinderen een warm hart toe.
Piet, en kan het daarom niet met leede oogen aan
zien. dat juist zij van een koude Sinterklaas thuis
komen. Wat zeg je Piet, dat er toch zooveel speel
goedwinkels en Sinterklaastafels geplunderd zijn als
mijn verjaardig om is.
Dat is juist m'n grootste grief. Die niets of weinig
krijgen verdenken me van voortrekkerij. Als ik mijn
eigen baas was Piet, klom ik in elke schoorsteen en
strooide vooor elk kind hetzelfde neer, en jij keek
door elk vensterke en gaf elk zoet kind veel veel
veel van het gedroomde speelgoed en lekkers en elk
stout kind idem, idem. „Beste Sint", zei Pi»t mee
warig „je wordt oud, je moet denken aan de con-
currentie.
Kijk! daar ben je al van het tooneel verdrongen
Wonden
huiduitslag, springen-
I de handen, kloven, win-
J terteenen, dadelijk ver-
I zachten en verzorgen met
1 AKKER's h
KL0OSTERBALSEM
bijt niet!
Wrijf Uw
pijnlijke spieren
en gramme gewrichten, verdrijf 1
die Sfmattende pijnen van rheu- J
i mat'ek en spit met de beroemde!
1 AKKER'. M
kloosterbalsem
Roeumatiek
ergert,
AKKER
kloosterbalsem
door een aangekleede jongen". Sinterklaas keek sip
naar zijn conterfeitsel en zuchtte diep en zei
mismoedig: „ja, die denken zeker geven is beter dan
niets krijgen."
„Je hebt het mis hoor Sinterklaas; we zetten zoo
vaak vergeefs onze laars", zoo riepen de jongens
„Nu trekken we zingend van deur tot ruit,
en verdeelen eerlijk de ingezamelde buit."
Sinterklaas af
OUDE NIEDORP.
Woensdag 26 Nov. 1930 werd een stemming ge
houden tot benoeming van een lid van het Dage
lij ksch Bestuur en een Hoofdingeland van de Banne
Oude Niedorp.
Tot lid van het Dagelijksch Bestuur werd benoemd
de heer Jb. Rootjes in de plaats van den heer
C. Over, die had bedankt en tot Hoofdingeland werd
herbenoemd de heer G. Ursem.
OUDE NIEDORP.
Door het Dagelijksch Bestuur van de Banne Oude
Niedorp werd Woensdagmiddag verhuurd het gras
gewas van de dijken en de wagen alsmede de z.g.
bouwalckers, met de volgende uitslag:
Perc. 1. verhuurd aan Jb. Doorn voor f35.—;
perc. 2 verhuur aan J. Buisman voor f35.perc. 3
verhuurd aan J. Buisman voor f35.—; perc. 4 ver
huurd aan F. v. Breugel voor f35.—; perc. 5 ver
huurd aan P. van Vliet voor f 35.—; perc. 6 verhuurd
aan S. Veen voor f 1.50; perc. 7 verhuurd aan P.
de Boer voor f2.perc. 8 niet verhuurd; perc. 9
verhuurd aan P. Krouwel voor f 6.perc. 10 ver
huurd aan P. de Boer voor f 1.—perc. 11 verhuurd
aan Jb. Doorp voor f 10.perc. 12 verhuurd aan
C. Hollander voor f 15.perc. 14 verhuurd aan C.
Moras voor f 2.—; perc. 15 verhuurd aan P. de Jong
voor f7.—; perc. 16 verhuurd aan P. de Jong voor
f 1.perc. 17 verhuurd aan C. Moras voor f2.
perc. 18 verhuurd aan W. Zijdewind voor f 8.
perc. 19 verhuurd aan F. Berghuis te Nieuwe Nie-
I Moderne Mantels met rijke Bontgar-
neering heheel op zijde g
gevoerd vanaf T QjOU
Moderne Japonnen vanaf f3,75 f
Elegante Zijden Bal- J| r§ O01 i
en Avondjaponnen OjHU 1
H. L. Heeger
Ongekend lage prijzen
H. L. Heeger
