NIEUWE 1
Persil
Het jaar 1930.
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
tfci
25 cent
39e J aar gang
Uitgave: firma I. H. KEIZER.
Redacleur I. H. KEIZER. -
Bureel Noordscharwoude.
wordt
goedkooper,
rkost vanaf
1 Januari 1931
nog slechts
per pakje
PUftOL
PUROL
tüf tien Omtrek
1 om mij
re Maje-
llen dien
No. 154 TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. 52. DINSDAG 30 DECEMBER 1930
LANKEDUMiilHJRM
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
Abonnmentsprijs:
per 3 maanden 1.15.
In de „Groene Amsterdammer" vonden wij eenige
weken geleden een plaat, voorstellende de dood, die
gezeten op een stoel tusschen vaten dynamiet en
buskruit in afwachtende houding, zich de vraag
stellende „Wanneer?" Het was deze plaat, die ons in
gedachte kwam toen wij ons de vraag stelden, wat
het jaar 1930 ons eigenlijk wel gebracht heeft. Een
afwachtende mensch, gezeten tusschen tonnen
graan, vaten petroleum enz. die onverkoopbaar
waren maar ook tusschen vaten dynamiet en
buskruit ziehier de mensch van 1930 gekarakteri
seerd.
Onzekerheid op alle gebied. Onzekerheid op eco
nomisch, onzekerheid op politiek terrein. Zou de
toeneming der werkeloosheid eindelijk eens tot
staan worden gebracht, zou er eindelijk eens een
einde komen aan de toenemende malaise in land
bouw, nijverheid en handel? Het was de vraag, welke
men zich het geheele jaar door stelde. Zou de
politieke hemel eindelijk eens opklaren, zou eindelijk
eens de onzinnige wedstrijd in bewapening worden
gestaakt? Het was een andere vraag, waarmede zich
de politici in 1930 doorloopend bezighielden. En
intusschen werd de economische toestand met den
dag slechter dag na dag groeide het leger der
werkeloozen, geen week ging er voorbij, of er werd
weer ee nof andere fabriek gesloten, langzaam maar
zeker werd iedere hoop op een spoedig herstel ver
nietigd. En ook wij Nederlanders kwamen tot
de conclusie, dat Nederland geen oase in de woestijn,
geen eiland in den oceaan kon blijven.
Eén industrie was er, die bloeide de oorlogsin
dustrie. Op het gebied der defensie werd een af
wachtende houdinng aangenomen. Rusland ging
voor: de bevolking van Leningrad werd van gas
maskers voorzien en ook onze minister sprak het
uit, dat eindelijk eens een begin- met den aanmaak
van gasmaskers ter bescherming van de bevolking
tegen luchtbombardementen moest worden gemaakt.
De voorbereidende ontwapenings-conferentie leed
een volledig fiasco.
In Duitschland en Oostenrijk zagen we een ont
zettende vrees aanjagende versterking van het fas
cisme. De Duitsche verkiezingen gaven aan de na-
tionaal-socialisten meer dan honderd zetels in den
Rijksdag: de nationaal-socialistische partij werd in
één slag de op één na de sterkste partij en niet te
ontkennen is haar invloed ook op de Duitsche bui-
tenlandsche politiek. „Het Volk" meldde eeniige
weken geleden, dat thans de sociaal-democratische
partij zich aangordt tot den strijd tegen de natio-
naal-socialisten, maar daarbij zeer terecht de
vraag of het niet te laat is. Het einde der democra
tisch regeeringsmethodes in Duitschland schijnt
werkelijk in zdcht te zijn
Denken wij even aan het verbod van de film
„Van het West Front geen nieuws". In Oostenrijk
heeft de klinkende verkiezingsoverwinning der soc.
het fascisme nog eenigszins kunnen keeren, maar
ook daar looptt naar het ons voorkomt de
democratie op haar laatste beenen.
De Zeppelin-tochten brachten ons in herinnering,
dat het Duitsche Volk nog over eerv groot initiatief
beschikt. Al schijnt het met de Do X behaalde
succes nu niet bijzonder groot te zijn.
Vergeten we niet te vermelden de ontzettende
mijnrampen in Alsdorf en Saarbrucken, waarbij zoo
vele mijnwerkers in eeuwigen nacht zoo jammer
lijk om het leven kwamen.
Spreken wij over tyït vliegwezen, dan komt ons
voor den geest de vreeselijke ramp van de R 101 en
zijn wij in Engeland aangeland. Wij denken dan
aan de vele, vele mmoeilijkheden, waarmede de
Engelsche industrie te kampen heeft en aan het
betrekkelijk geringe succes der Labourregeering in
haar pogingen tot liquidatie der werkeloosheid.
Wij denken aan woelig Britsch-Indië en aan de
Ronde-Tafelconferentie, waarbij de z.g.n. Congres-
Partij niet tegenwoordig is en waardoor aan alle
hoop, dat de Britschc-Indische kwestie zal worden
opgelost, eigenlijk de bodem is ingeslagen. Ook de
Conferentie met Canada is op niets uitigeloopen,
terwijl we maar weer afwachten, wanneer Egypte
weer eens van zich zal laten spreken.
Palestina baart Engeland ook al niet minder zor
gen. Om blijkbaar de Arabieren gunstig te stemmen,
werden den Jooden allerlei hindernissen bij hun
pogingen tot vestiging eener nationale woonplaats
in den weg gelegd waarover de Zionisten alles
behalve te spreken zijn.
De tegenstelling Joden-Arabieren brengt ons op
het nationaliteitenvraagstuk. We denken aan Polen
en aan de verdrukking van D.uitschers en Oekrai-
ners. Trouwens schijnt het regeeringssysteem ondet
leiding van generaal Pilsudski in het algemeen wel
van forsch aan te pakken te houden en van ver
kiezingen zooals wij die hier kunnen schijnt
in Polen geen sprake te zijn. Met alle mogelijke
middelen werd eene .meerderheid geforceerd. De
oppositie-leiders hebben veel te verduren speciaal
op de gevangenen in Brest-Litowsk schijnt men het
yoorzien te hebben. Spanje is in revolutie. Nog is
dictator Berenguer er in geslaagd zich staande te
houden. Maar dat per Saldo de republikeinen of
wat veel erger is de communisten er in zullen
slagen het bewind ten val te brengen lijkt ons
na hetgeen wij over de zaak lazen welhaast zeker.
Het is slechts een kwestie van tijd. Het idee van de
dictatuur het fascisme voooral zou door een
dergelijke val een zeer gevoelige nederlaag lijden.
En dat het fascisme in Italië reeds gevoelige ne
derlagen geleden heeft is aan geen twijfel onder
hevig. Het fascisme staat en valt met de onkreuk
baarheid der leidende personen; het eischt groote
leiders, welke onomkoopbaar zijn. In den aanvang
had het fascisme dergelijke leiders. Maar wij weten
maar al te goed, dat wanneer ëen partij zich ont- j
wikkelt, wanneer het aantal aanhangers grooter I
wordt, de kwaliteit van den aanhang vermindert.
En zoo schijnt het in Italië reeds zoover te zijn
gekomen, dat op vele plaatsen reeds sprake is van
corruptie. De slechte economische verhoudingen
schijnen aan een en ander niet vreemd te zijn. Om
uit de misère te komen is men tot een loons-verla-
ging overgegaan, terwijl met alle kracht aan een
'prijsverlaging wordt gewerkt.
Het Russische bolsjewisme ergerde de wereld, door
zijne verkoopprijzen zoodanig te stellen, dat van
dumping werd gesproken den verkoop beneden
kostprijs. Bovendien vergastte het de wereld op een
proces, als nooit gezien het proces tegen de
z.g.n. Industrie-partij. Algemeen werd aangenomen,
dat dit bestemd was voor binnenlandsch gebruik;
de bevolking moet in verband met het z.g.n.
Vijf-jaren-plan den buikriem nog maar wat nauwer
aanhalen.
De Zweedsche luciferskoning Kreugel deed de we
reld versteld staan van de groote kapitalen, waar
over hij beschikte. Aan vele, in armoede verkeerende
regeeringen leende hij fabelachtige sommen, waar
tegenover hij het lucifersmonopolie dan verkreeg.
Fabelachtige sommen werdn verspeeld in Frank
rijk, het land dat geen werkeloosheid kent. Het
aantal finantieele processen was legio, waarbij uit
kwam, dat vele politieke personen vaak bij die
finantieele schandalen betrokken zijn. Zelfs de val
van het Ministerie-Tardieu schijnt er het gevolg
van te zijn geweest.
België wordt meer en meer de satelliet van Frank
rijk. De voorgenomen militaire werken hebben alle
oogen op het Belgenland gericht. Over de oorza
ken van den doodelijken mist is men het nog steeds
niet eens geworden.
Ook de machige Unie kent thans de werkeloos
heid. In. de V.S. ontbreekt wat men noemt de' tradi
tie en een groot leger van werkeloozen is daarom
daar veel gevaarlijker voor de orde dan in West-
Europa. Langen tijd heeft men de werkeloozen zon
der uitkteering gelaen, maar op het oogenblik heeft
daar het eten uit de staatskas zijn beslag gekregen.
De drooglegging riep de dranksmokkelarij in het
leven; geen week gaat er voor bij, of we vernemen
een nieuw middel, dat de smokkelaars uitvonden
om de politie om den tuin te leiden, wanneer zij hun
zeer winstgevend bedrijf uitoefenen.
In Zuid-Amerika beleefden we evenwel „revoluties"
als er staten zijn, terwijl de revolutionnairen in
Guatemala ons ervan doordrongen, dat ook Midden
Amerika niet van alle revolutionnaire smetten vrij
is. De opstandige Koerden veroorzaakten strubbe
lingen tusschen Isralitische staten en wel Turkije
en Perzië. In China herstelden verschillende gene
raals op de bekende wijze de orde, terwijl de andere
Mongolen, de Japanners, niet alleen last hadden van
een aardbeving doch ook nog van de opstandige
Formosanen.
Trekken wij ons terug in ons kleine landje, dan
beginnen wij melding te maken vanden radio-
strijd. Hij toont ons hoe een klein land groot, ik
bedoel zeer klein, kan zijn. Wij kunnen ons werke
lijk niet goed meer herinneren wat zich op dit
gebied in 1930 heeft afgespeeld. Maar het resultaat
kennen we wel: we weten, dat het thans zoover
gekomen is, dat er heibel is bij de V.A.R.A. en bij de
A.V.R.O. Schijnbaar om spoediger tot samenwerking
te geraken!
Het Vlootplan van Minister Deckers verwekte in
Nederland nogal eenige beroering. We kregen een
petitionnement van de S. D. A. P. waarop heel wat
handteekeningen verzameld werden. Nochthans ;s
het vlootplan er doorgekomen in Tweede Kamer en
binnenkort een aanvang worden gemaakt met dèn
bouw van een derden kruiser en een flotielje-vaar-
tuig.
Voor den Nederlandschen landbouw was 1930 al
lerminst gunstig, hetgeen voor een niet gering deel
moet worden toegeschreven aan de moeilijkheden
om over de opgerichtè tolmuren heen te springen.
Zoowel Duitschland als Frankrijk gaan steeds meer
den protectionistischen weg op. Een gevoeligen klap
dreigde onze Nederlandsche veeteelt te zullen krij
gen door het tusschen Duitschland en Finland ge
sloten handelsaccoord. Door de krachtige houding
der Nederlandsche regeering werd echter het ge
vaar afgewend. In het Nederlandsche parlement
werd de crisis in den landbouw het geheele jaar
door besproken. We kregen verlaging van den sui
keraccijns, eene nieuwe pachtwet en tarwewet.
Of een en ander den boer uit zijn netelige positie
ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 centl
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
het zelfwerkend
Waschmiddel,
zal verlossen, wordt zelfs door den grootsten optimist
in twijfel getrtokken.
De ondanks de actie van den Volkenbond maar j
steeds hooger wordende tolmuren in Europa heeft I
Nederland en de Scandinavische landen dichter bij j
elkaar gebracht. Eenige dagen geleden zijn de j
Nederlandsche, Belgische en Scandinavische dele-
gaties voor de tweede maal in Oslo bij elkaar ge- i
weest om een overeenkomst tot tolvrede te sluiten.
Op het gebied van het vliegwezen heeft Nederland
in het afgeloopen jaar heel wafc gepresteerd. Want de
opening van een geregelden postvliegdienst op Ne-
derlandsch-Indië is waarlijk wel de vermelding
waard. Hierbij dient te worden herinnerd aan moei
lijkheden, welke ons door dë Turksche regeering in
den weg werden gelegd. De eerste Nederlandsche
vliegenier Evert van Dijk vloog over den Oceaan.
Nog nooit is er zooveel regen gevallen als in 1930.
Talrijke overstroomingen waren er het gevolg van.
Zelfs is er gevaar geweest dat de dijk bij Lobith
zou doorbreken, hetwelk een ontzettende ramp zou
hebben veroorzaakt.
Nieuw was voor Nederland, dat het vliegbrevet
kon worden uitgereikt aan een vrouw. Zooals ook
voor de eerste maal het doctoraat in de handels
wetenschappen werd verworven door eene Neder
landsche schoone. Een vrouwelijke veearts was
eveneens een novum.
Tenslotte vermelden wij nog de veroordeeling van
kapitein Borren tot één dag hechtenis, aan welke
zaak onafscheidelijk verbonden is die onbekende
jongedame, welke aangeboden heeft die ééne dag
voor den veroordeelden kapitein te gaan zitten.
Winterhanden
Wintervoeten
Ruwe Lippen j
schrale Neus
KOEDIJK.
28 December werd alhier een St. Nicolaasfeest
gegeven voor de schoolkinderen.
Nadat de Sint te paard langs het dorp was gere
den begaf hij zich naar de zaal van den heer
Groot waar alle kinderen reeds netjes waren ge
plaatst.
De voorzitter van de St. Nicolaas Commissie
opende met een woord van welkom en een woord
van dank voor de van het publiek ondervonden
'medewerking.
Hierna verscheen de goede Sint met zijn knecht
op het tooneel en werden hem door de kinderen
eenige welkomsliederen toegezongen.
De voorzitter deelde daarna mede, dat door de
Wed. van der Zeijden een pop beschikbaar was ge
steld. Daarbij was een verzegelde brief waarin de
naam was vermeld. De meisjes der school mochten
naar den naam raden. Tevens was nog een pop en
een boek beschikbaar die in de zaal zou worden
verloot.
Nadat de kinderen nogmaals hadden gezongen las
St. Nicolaas de kinderen een verhaaltje voor. Hierna
begon de uitdeeling van verschillende cadeautjes
aan de kinderen, waarvan verschillenden een liedje
ten beste gaven voor Stt. Nicolaas.
Nadat 3 klassen waren voorzien had de verloting
plaats van het boek en de pop. Hett eerst werd een
nummer getrokken voor de pop. Daar dit nummer
aan een schooljongen behoorde koos deze het boek,
en werd opnieuw een nummer getrokken voor de
pop; ook toen was het een jongen die de prijs won
doch deze weer ter beschikking van de commissie
stelde. Na de derde trekking won Mej. E. Melder-
Tiesjema, die gretig haar prijs in bezit nam.
Vervolgens verzocht de Voorzitter den gemeente
secretaris om de gezegelde enveloop, waarin de
naam van de pop voor de schoolmeisjes was ver
meld, te openen. Na opening bleek dat 2 meisjes
den juisten naam hadden geraden en bij loting viel
de prijs ten deel aan Guurtje Hartland.
Daarna werden de overige kinderen van een ca
deautje voorzien, terwijl door de kinderen van de
hoogste klassen eenige liedjes voor de Sint werden
gezongen.
Tenslotte dankte de voorzitter der commissie voor
de ondervonden medewerking van het publiek, dat,
niettegenstaande de malaise, gezorgd had dit feest
weer kon worden gehouden en aan alle medewer
kenden inzonderheid ook aan Mej. de Vries, onder
wijzeres, die haar medewerking had verleend, aan de
damesleden en verschillende anderen die hadden
medegewerkt tot het welslagen van dit feest.
Het hoofd der School dankte namens de kinderen
St. Nicolaas voor zijn komst, waarna de klndefen
nog een liedje zongen en de Sint vertrok.
De Commissie mag weder met genoegen op dezen
goed geslaagden middag terug zien.
