Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
40e Jaargang
y-5ia» ,1.1, - Uitgave: Firma 1.1 KlZtS,
Redacteur 1. H. KEIZER. Bureel Koordscharwoude.
Buitenlandsche
Brieven
1500
OVERHEMDEN
OPGERUIMD.
V1H m LUN S
Het Uitgebreid
Lager Ouderwijs
(WETTEN
BUSTEHOUDERS
koopjes
Gevatte Koude
110; Coenraad
an Amsterdam
Jong, arbeider,
'ind 173.
Z.Scharwoude
NO. 4 TELEFOON INTEKCOMMDNAAL NO^-1-ZATERDAG 10 JANUARI 1931
r beroep, N. H
lijk 24), Zijpe;
5and 53; Jacob
r Heiloo (Bol-
rhaar, zonder
K. Huishoud-
stb. R.K., naar
:ema, arbeider,
i Alida Krap,
onsweg C 61.
12
1300
42
115
18
613 1326
613 1326
ngeschreven 4
len huwelijken
'loeger en Hil-
azina Jaantje,
uurtje Schuyt.
i Raat; Mein-
Helena Eliza-
gen. van Arie
49 42
eboren: 15 m.
rieden 3 m. en
5 m. 668 v.
3 m. 679 v.
taal 1428 per-
ecember '30.
in Theodorus
van Marinus
s, z. van Jan
'antje, d. van
is.
echtgenoote
LtnEiiijyR mum
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
ADVÊRTENTIEN
Van 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
zich vergeten
iroor Mathilde
aar deze was
stiefmoeder,
at zij in zich
woord noch
ken.
et gezin werd
ïbroken twis-
e. De laatste
ld, terwijl de
lde. De baro-
slding zag zij
bezit van de
;nd Mathilde
ij begon zelfs
- en moeder-
endig en op-
n aanhing,
droomerijen
reeds zoo in
>g deelgenoot
s eene vijan-
kindsheid af
urige vervul-
en van hare
was dus zeer
>ba een blij-
,tte.
van den va-
r te bezitten,
pgewekt. Zij
loen wat ha-
>n in zijnen
ia te komen,
op het voor
ehagen, ong
elijke eigen-
die zij ver-
ionen wat zij
j niet bezat,
igen om an-
e's hoofdon-
t werd, een
voortdurend
iwel zij zelve
rent hen die
i geheel ver
aandoening
laren vader,
in hem een
ille anderen,
ïspraak ma-
iare dochter
tn ook later
edelen trots,
i liefde voor
i streng, on-
•on juist de
it vervolgd).
BRIEF UIT BERLIJN.
(Bijzndere correspondentie.)
BERLIJN, 5 Januari 1931.
Zoolang er grenzen en in- en uitvoerrechten heb
ben bestaan, zoolang heeft ook de strijd gewoed
tusschen de ambtenaren, die belast waren met het
innen der in- en uitvoerrechten en de elementen
die er hun winstgevend beroep van maakten, be
laste waren over de grens te smokkelen. De vrede
tusschen de twee tegenpolen, douane en smokkelaars,
zal pas bezegeld worden, wanneer over de geheele
wereld de handel vrij zal zijn, voorloopig'een uto
pistische toekomstfantasie.
Een voor jonge en in opleiding zijnde ambtenaren
zeer leerrijke verzameling, waarin alle ervaringen
op het gebied van smokkelaars en smokkelarij zijn
neergelegd, vindt men thans In het douanemuseum
te Berlijn, waar de ambtenaren door middel van
modellen, schetsen, têékeningen en berichten op de
hoogte gesteld worden van aïle trucs. Toen wij de
politietentoonstelling te Berlijn bezochten, hoorden
wen van dit douanemuseum en besloten er eens heen
te gaan. Het museum ziet er uit asl elk ander. Groote
lichte zalen met lange tafels vol modellen en voor
werpen, de wanden bedekt met schetsen, kaarten en
foto's. Hier en daar staan geheimzinnige machines
en toestellen waarover men zich tevergeefs het
hoofd breekt. Als leek mag men het museum niet
zonder meer betreden. Men heeft een bijzondere ver
gunning noodig, die wij als persman echter spoedig
hebben.
Aan de geschiedenis is ook een groote plaats in
geruimd. Zoo zagen wij alle vlaggen en wapens
van de douane der verschillende landen, die voor
dert oorlog in Duitschland een groote zelfstandigheid
hadden, een geheel op zich zelf staande rijksdienst,
vormden, en dit ook demonstreerde door eigen
vlaggen en wapens. De wapenborden der douanesta
tions waren soms prachtig bewerkte stukken hout
snijwerk met levendige kleuren. Thans zijn zij nog
slechts getuigen van het verleden. Men kan er ook
de uniformen der douaneambtenaren uit de 19e
eeuw zien en hun wapens en rangdistinctieven.
De wapens, degens, karabijnen en pistolen, geven
duidelijk blijk van de gevaren waaraan de douane
ambtenaren bij hun werk zijn blootgesteld, doch te
vens van het telkens weer opkomend streven om hen
bij het actieve leger in te lijven. Thans dragen de
Duitsche douaniers een groene soldatenjas en een
zwarte lange broek. Zij zijn bewapend met een de
gen in zwartzijden foudraal en een revolver aan hun
riem, doch de geheele inrichting der organisatie
van deze tak van dienst is toch sinds 1919 principi
eel veranderd. Uit den ouden tijd zagen wij ook
nog voorhistorisch aandoende geldkisten met inge-
wikklde sloten, kunstwerken uit een rustiger tijd.
Verder waren er oude stempels, matijrzen voor plom
bes en brandmerken voor vee en groote colli, bijna
alle uit de hand gesneden en getuigend van een
verrassenden kunstzin. De grootste plaats is echter
uit den aard der zaak ingeruimd aan de verzame
ling modellen. Hier vindt men bijna alles, wat voor
de ambtenaren belangrijk en leerzaam is en ook
voor den leek zeer belangwekkend is. Zoo ziet men
modellen van clandestiene stokerijen w.o. een on-
deraardsche en een geheel van koper vervaardigde
voor een kelder. Verder ziet men drukinsallaties,
fotografische ateliers, suelpersen, etserijen steendruk
kerijen, enz. die gebruikt werden om douanemerken
banden voor sigarettenblikjes en plakzegels na te
maken. Het smokkelen of clandestien bereiden van
alcohol en het namaken van belastingzegels schijnen
het meest winstgevend bedrijf te zijn. Anders zou
den er ook niet telkens opnieuw zulke groote kapi
talen in gestoken worden. Wanneer de overtreders
echter ontmaskerd worden en op den langen duur
wordt elke- clandestiene stokerij ontdekt en elk
smokkelaarschip aangehouden, dan komen zij er ook
niet af zonder hooge geldboetes en dikwijls zeer
langdurige gevangenisstraffen.
Men kan zich al elesk geen voorstelling vormen van
de hoeveelheid werk die aan het innen der in- en
uitvoerrechten verbonden is. Zoo zijn verschillende
waren ingedeeld in belastingklassen, die door zeer
gevoelige instrumenten moeten worden bepaald. -
Het is bekend dat men voor alcohol betaalt naar
het gehalte aan alcohol, doch wie heeft ooit gehoord
van een dradenteller, die de dichtheid van het weef
sel moet bepalen? Hoe meer draden er geteld worden
hoe dichter het weefsel en hoe beter de kwaliteit
is, hoe meer belasting men ook moet betalen. Een
andere interessante bijzonderheid was de wijze van
afsluiting der schepen, die in een haven komen met
belastbare waren aan boord en worden afgesloten,
voordat zij verder het land invaren. Op de plaats
van aankomst worden dan de waren door de douane
onderzocht en de verschuldigde som vastgesteld. Op
een groot aantal tafels waren zoogenaamde grens-
curiosa uitgestald, d. z. modellen van plaatsen en
gehuchten waar de grens dwars doorheen loopt.
Zoo bevindt zich te Bardel aan de Hollandsch-
Duitsche grens een huis, dat voor de helft op Hol-
landsch en voor de andere helft op Duitsch grond
gebied staat. Ergens anders staan de stallen van een
boerenhuis op Hollandsch en het huis zelf op Duitsch
gebied. Op een groote kaart zien wij den „ooievaars-
snavel" een zeer lange strook Tsjechisch grondgebied
die bij Fugau in Saksen ver in Duitschland in
dringt. Al dergelijke dingen hebben de bijzondere
aandacht der smokkelaars en voor de bewaking
ervan is een evenredig groot aantal ambtenaren
noodig. Het is onbegrijpelijk, dat de wederzijdsche
regeeringen deze grenzen niet beter een eenvoudiger
laten trekken door gemegngde commissies. Op de
20 of 30 menschen, die in zoo'n grensgebied wonen,
komt het toch voor geen enkel land aan en de
finantieele uitgaven zouden door zoo'n regeling be
langrijk beperkt kunnen worden. Een voorbeeld van
zoo'n regeling is Schaffhausen, dat staatsrechterlijk
tot Duitschland behoort en alleen ten aanzien van
de douane tot Zwitserland.
Ok hier heeft men dus tegen het trekken van
nieuwe grenzen opgezien, (terecht, want het betreft
een belangrijke plaats) doch men heeft tenminste
op verstandige wijze de onnoodige moeilijkheden
voor de douane weten op te heffen.
.(Nadruk verboden.)
enz. worden tegen spotprijs
naast Victoriatlieater
ZIET ETALIOE.
Des avonds wordt men wijs
Voor d'afgeloopen dag;
Maar nimmer wijs genoeg
Voor die nog komen mag.
Er is een boekje verschenen, onder den titel „Naar
de U. L. O. School", geschreven door den heer J G.
van Ginkel, Hoofd der U. L. O. en der Lagere School
van de Nijmeegsche Schoolvereeniging
Het is een geschriftje, dat reeds door zijn inlei
dend woord de aandacht trekt.
Met zeker gezag, waaraan stellig niet mag worden
getornd, zegt de schrijver in het voorwoord:
„Als het uwe bedoeling is, voor uw kind te
zoeken, de plaats waar het thuis hoort, als u
zoekt „de School, waar uw kind een goed leer
ling kan zijn," dan wil ik trachten bij U waar
deering te wekken vóór- en belangstelling in
dezen mooien tak van onderwijs.
Het spreekt haast wel van zelf, dat dit boekje niet
is geschreven voor de Nijmeegsche ouders alleen.
Voor alle ouders, die wonen in plaatsen waar een
V. L. O.-School is gevestigd en de aaste omgeving
zijn de in dit geschriftje verstrekte gegevens van
groot nut. En wij zullen de vrijmoedigheid nemen
enkele appeltjes te schudden van dezen boom uit
buurmans boomgaard, omdat wij meenen, dat de
smaak van deze vrucht U zal bekoren. En wij pluk
ken er de beste vruchten af en wij vragen, heel
bescheiden, proeft eens, - ze zullen U bevallen. Maar
voor wij ze U aanbieden, vragen wij U verder een
scherp mesje te nemen om ze van de schil te ont
doen. Niet te dik schillen, anders gaat er te veel
van de vrucht verlorerh Men slijpt het mesje vooraf
-op een niet al te ruwen steen. Doe 't met geduld en
overleg en de vrucht wordt nog bekoorlijker om er
in te bijten.
Hoort gij, ouders, de klanken van het aardige
liedje nog uit het oude schoolgebouw: ,,'k Wil in
dien donkeren stal niet zijn, - ik haak naar lucht
en zonneschijn?" - Die plaats is u niet vreemd, daar
ontvingt ge uw onderwijs, daar werdt ge gevormd
naar verstand en hart. Daar werd een deel van de
taak uwer opvoeding overgenomen, daar werdt gij
geleid op een wijze, die U nog altijd met genoegen
en vreugde doet gedenken de dagen uwer jeugd. Gij
herinnert U dien zorgeloozen tijd nog, gij wilt nog
wel eens met uwe herinnering leven in dat tijd
perk van blijde dartele onbezonnenheid, toen het
leven zoo rustig heenvlood en' de bestaanszorgen
geen plooien groefden in 't voorhoofd uwer ouders,
zooals nu. - Toen hadt gij nog belangstelling voor
het ontplooien der ruige knopjes die zich repten om
:in de zonneschijn hunne glanzende zijden blaadjes
te laten blinken. Toen luisterdet gij nog naar den
lustigen wildzang, die overvloed vonden in de mate-
.looze voorraadschuren der rijke natuur. - Voor hen
geen dure tijden! -
Toen - en nu! -
Hebt gij wel eens overwogen, wat het door U
genoten onderwijs voor uw latere leven en uw
toekomst heeft beteekend. Hebt gij niet dikwijls in
stille mijmerij, in eerlijke bekentenis moeten ge
tuigen: „ik had er nog meer van kunnen genieten?"
En hebt gij in dat stille uur van zelfoverdenking,
jtoen ge tot U zelf inkeerdet, niet meermalen uw
zedelijken en geestelijken rijkdom, wat gij zijt, kent
en bezit, al uw gedachten, ieder Woord, iedere daad
door u verricht eens op de weegschaal gelegd?
Herkent gij ze niet, al uwe schijnbaar mislukte,
iuwe onvoltooide en uwe miskende en misschien
nooit gewaardeerde werken, uwe vervlogen illusiën,
uwe onbereikbare idealen?
Daar stormt uw kind de kamer binnen en 't is
met uw stille overpeinzing gedaan. De werkelijkheid
ziet er anders uit dan het rustige verleden, waarin
ge zoo graag een oogenblik vertoefdet. Maar uw
zoon of dochter heeft een goed werk verricht met
'u tot de werkelijkheid terug te roepen. Het was
wel een hard ontwaken - want de jubel van uw
kind deed nog Sterker het besef tot u doordringen,
dat het ook een toekomst heeft en dat het binnen
afzienbaren tijd zal gedaan zijn met zijn vrije,
blije jeugd. Neen kind, denkt ge onwillekeurig, het
zal voor jou minder gemakkelijk gaan dan met ons.
Gelukkig maar, denkt ge er dan wellicht bij, dat het
dat minder zwaar zal gevoelen, dan gij zelf het
ziet. - En gij belooft U zelf, zoo veel als in uf
vermogen is, het te helpen, te steunen en voor te
bereiden op zijn marsch door het leven. Want ook
hij moet door den diepen, snellen levensstroom en
worstelen door het volle menschen gedrang. En nu
beseft gij en begrijpt gij, dat het uw plicht i's, ge- At Vfijl iCtTBlIS
steund door uwe groote liefde voor hem, uw kind, iT»lwl BIMI 1*1 wllw
naar uw draagkracht en vermogen, naar zijn aard
en aanleg, toe te rusten om op zijn marsch, dien hij
gaan moet, de moeilijkheden te kunnen overwinnen
of te dragen, die ook hem niet zullen worden ont
houden. Nu klinkt het duidelijker in uw oor, de
melodie van het blatende dier, dat niet in den
donkeren stal kan tieren maar naar lucht en zonne
schijn haakt.
En dan wilt ge leven om te kunnen leven, dat is
zichzelf gedragen voelen door het besef de belan
gen van uw kind, zijn toekomst en zijn levensgeluk
te hebben bepeinsd en bevorderd tot zijn heil en uw
eigen rust.
En dan hebt ge u te haasten. Gij zult uw tijd nog
noodig hebben, zoo zult ge u zelf moeten bekennen,
om uw tuintje te wieden. En dan ziet ge in uwe
verbeelding voor lederen schralen distel een geu-
rigen vrucht, voor iedere wilden doorn een bloeien-
den boom. Zoo moet het worden, daarnaar moet ik
streven, daarvoor moet ik nog leven. Dat is de
vrucht uwer overpeinzing,
Wij zetten boven dit artikel: „Het Uitgebreid Lager
Onderwijs!" In bovenstaande beschouwing hebben
wij getracht U ernstig de vraag te doen stellen: Wat
moet mijn zoon of dochter worden?"
Wellicht brengt deze vraag er U toe, eens ernstig
te overwegen of de U. L. O.-School voor uw kind
niet mogelijk de school kan zijn, waar het naar
aanleg en aard en geschiktheid het meest op zijn
plaats is.
Omdat deze belangrijke tak van onderwijs wordt
gewaardeerd om den ernst van zijn werkers en de
degelijkheid der organisatie, die zich in geenen
Brillen.
Bij ons hebben wij meer raadsleden dan in de
omliggende gemeenten, waar in elke gemeente er
zeven zijn. En wat was nu mijn plan, denkt ge wel,
waarde lezer?
Ik zou hen allen eens door een bril willen laten
zien.. Het zal natuurlijk heel moeilijk zijn voor
ieder een passenden bril te runden. Ik zal dus reke
ning moeten houden met kleur en beginsel der
respectieve raadsleden. Maar ze zijn er wel, natuur
lijk! Voor eiken neus is een bril te vinden. Maar
het zal blijken toch niet zoo gemakkelijk te zijn,
want, al te dikwijls immers staat er een neus op
een gezicht van verbeelding, om het met Hilde-
brand te zeggen. En welke soort bril moet daarvoor
gekozen worden? - Niet gemakkelijk, - dat zult ge
mij moeten toegeven. - Maar laten wij eens passen!
- De heeren kunnen, indien het niet voegt, den
bril verruilen. - En of - er een nemen, die - beter
staat, - meer indruk maakt of eigenlijk hoort op den
neus waarop hij gezet wordt. - Dan hebben wij
eerst den gouden bril, waarvan de glazen door
breede gouden randen een soliede, vooral soliede,
gouden pennen voorzien zijn. De gouden bril - zoo
geloof ik stellig, heeft een verleden gekend - zonder
bril - Hij was vier jaar raadslid - beregende, dat hij
in die vier jaar zijn best had gedaan om de belan
gen der gemeente te behartigen; - overdacht, dat
hij, door zijn invloed, althans door zijn stem, de
totstandkoming had bevorderd van - ja - wat eigen
lijk - nu ja, dat het vermenigvuldiglngscijfer niet
verhoogd was; T en - nu hij jarig werd, - hij had
zich al eens in dien geest uitgelaten, - had hij een
gouden bril gekregen. - De gouden bril heeft hem
van gedaante doen verwisselen; - deze verkondigt
zijn - voornaamheid. Door die omlijsting van edel
metaal loopt hij meer in de gaten. - Daarbij komt
nog, dat hij is verziend, - Hij zou den uit
vinder van den bril, - Salvino degli Armati, een
vorming voor de praktijk van het leven in de
maatschappij, tot behoorlijke ontwikkeling van het
opgroeiend geslacht. Waarover in een volgend num
mer meer.
deele beperkt tot schoolsch-theoretische ontwikke- Florentjjn graag nog als portret in zijn kamer
ling, maar gericht is op - en verband houdt met de Qf kantoor ophangen. - Wie past dezen bril? -
*•-*■ J" Geneer U niet, - het maakt furore!
~~Dan volgt de „alwetersbril". Een brilletje, zoo
licht als een veer, op een vrij breeden neus, wiens
top verbaasd naar omhoog ziet. Ovale glazen. - Hu
weet alles beter, heeft op alles wat aan te merken,
en is sterk in het gesticuleeren, minder sterk in
woorden en zwak in gestie. - Die bril en die neus
doen 't 'm eigenlijk! Past die wellicht op een der
wijze neuzen? Daan komt de knijpbril. Met een licht
hoofdzwaaitje, - rechts of links - wordt de bril
met den linkerhand van den neus genomen; - En
dan even met het hoofd in de hoogte, alsof hij
over zijn bril heen ziet, komen heel gemoedelijk de
woorden langzaam uit den mond. - Bestraffend en
weerleggend, maar eenvoudig raak, - met een tikje
ironie, -
Zal een der vroede vaderen zoo'n bril passen en
- goed staan? - Zoo'n bril is rechtszinnig en vormt
een groot contrast met het moderne lorgnet, de
modebril, hangende aan een gouden kettingtje. Deze
wordt gedragen op een jeugdigen neus, die eenige
verbeelding toont. Het hoort er zoo bij als men
aan de tafel met het groene laken komt te zitten.
Zoo'n bril is bescheiden of brutaal. In het laatste
geval onuitstaanbaar en zonder doorzicht en er
varing. Wat boekenkennis en een citaatje vormen
zijn oordeel over zaken, die den voorzitter doet vra-
Bij gevatte Koude in Hoofd en ledematen,
Rheumatische pijnen, Griep en Influenza,
Hoofdpijn, Kiespijn, Aangezichtspijn en vast
zittende Hoest, gebruike men
Mijnhardt's Poeders.
Deze werken genezend en nemen de pijnen
weg. Prijs per poeder 8 cent en in doozen
van 6 stuks 45 ct. Alleen echt wanneer doos
en poeders voorzien zijn van den naam
Mijnhardt. Let hierop! Vraag ze Uw Drogist.