Hike Breijer's
Nieuwsblad y. Holl. Noorderkwartier
No. 43
ZATERDAG 11 APRIL 1931
40e Jaargang
/u*. - lliliiw: Unci IJ. KM
Buitenlandsche
Brieven
Nieuws
Speciaal Csrsetten - Magazijn
STIJFSEL
TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. 51.
NIEU WE
LANGGDUKM COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
lidactiu I. H. KEIZER. -
Bureel Noordscharwoude.
ADVERl'ENTIEN:
VaD 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15. cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
Die aardbeving in Nicaragua.
Onbekende feiten nit een onbekenjd land.
Onder eurateele van de Ver. Staten.
(door een bijzonderen correspondent.)
Granada, April L931
De oude werel die zich teveel bezig houdt
met zichzelf en haar eigen nooden, hoort op ont-
S stellende wijze iets over Nicaragua, een land, dat
9 ons over het algemeen onverschillig laat. E{r
S moest eerst een ontzettende aardbeving plaats
jS vinden, 'dood en vernieling moesten tot het top-
gV punt van hun macht stijgen, om onze aandacht
te vestidgen op het in Midden Amerika gelegen
landje. Nicaragua met zijn ongeveer 650.000 in-
ijfl woners, waarvan slechts ongeveer een zesde ge-
Sa deelte uit blanken bestaat.
I De telegrammen hebben ons reeds gemeld, wel
ke verschrikkelijke tooneelen zich hebben afge-
|g speeld in 'de hoofdstad van het land, het kleine
tl Managua. In een overigens niet door vulkanische
M verschijnselen bezochte streek heeft ©en vreese-
lijke aardbeving gewoed, die de stad vrijwel ge-
heel heeft verwoest, een grooten brand heeft ver
f oorzaakt en volgens de laatste berichten het le-
ven van ongeveer 2500 menschen heeft wegge
rukt. Zoo'n ramp verwekt over de geheele we-
■li reld medelijden met het zwaar getroffen land, hoe
|T onbekend en hoe afgelegen het ook is. Eln in dit
geval wordt het land wel bijzonder zwaar be-
;è- zocht, omdat het reeds tevoren arm en in sehul
den was. .Men kan zich eenvoudig niet voorstel-
M len, waar president Adolfo Diaz het geld van-
daan kan halen om althans 'de eerste nood te ver-
p zaehten. De dakloos geworden bevolking moet
ig worden gevoed en er zal later nog een groot ka
lt pitaal noodig zijn voor 'den wederopbouw der
ip hoofdstad. De materieel© schade wordt thans
reeds op 30 millioen dollar geschat. Eln dat in
een land, waar 'de totale nationale schuld t.en
bedrage van 6.5 millioen dollar reeds een ondra
gelijke last was. In een land, dat zich ondanks
voortdurende revoluties etn onlusten in het Oos
telijk Heel niet eens 'de weelde kan veroorloven
van een leger of een politiemacht, maar- zich
tevreden moet stellen met 800 beambten onder
leiding van 48 officieren. In een land, dat voor
een schamele 3 millioen dollar, drie politiek en
economisch uiterst belangrijke landstreken, nl.
de zone voor het Nicaraguakanaal de baai van
Fonseca en de Mair-eilanden aan de Vereenigde
Staten moest verpachten om ze nooit meer te
rug te krijgen.
Dat Nicaragua sinds het uittreden uit den
„Bond 'der Vereenigde Staten van Centraal Ame
rika" in 1839 in naam een Amerikaansche kolonie
is, dankt het alleen aan het feit, dat er geen pe
troleum en geen steenkool binnen zijn grenzen
zijn gevonden. Als dat het geval was geweest,
had de almachtige dollar allang eens een klein
revolutietje geënsceneerd onider de leus „aan
sluiting bij de Vereenigde Staten." Em zou zoo'n
revolutietje soms niet slagen? Maar er zijn in
Nicaragua geen petroleum- of steenkoolbelangen
te .verdedigen" en daarom is Amerika er tevre
den mee „slechts toezicht uit te oefenen" op de
finantien, niet minder dan drie sterke militaire
posten in het land te onderhouden, het ook voor
de wereldpolitiek zeer belangrijke Nicaragua
kanaal als zijn eigendom te beschouwen en ove
rigens alle takken van den handel aan zich te
trekken, die het slechts eenigermate van belang
toeschijnen.
De uitvoer van'koffie 8.1 millioen dollar
en de invoer van hout l.:3 'millioen gaat
voor 85 proeent over de Amerikaansche hande
laars, die hun prijzen vrijwel kunnen Idicteeren
en binnen niet al te langen tijd alle plantages van
het land zullen hebben opgekocht. De enkele
banken van het „zelfstandige" land behooren of
geheel aan Amerika of zij zijn van Amerikaan
sche banken afhankelijk. De staatsspoorwegen
zijn voor het grootste deel verpjacht, evenals de
ongeveer 2 millioen dollar per ajar bedragende
inkomende rechten.
Eir breken in Nicaragua geen revoluties en geen
opstanden uit zonder medeweten en medewer
ken der Amerikanen. Er wonden geen gebouwen
opgetrokken zonder idat de Amerikanen er fi-
nantieel bij betrokken zijn. Nicaragua heeft in
naam nog deelgenomen aan den wereldoorlog,
omdat Amerika het wilde. Em het is vertegen
woordigd in den Volkenbond, eveneens omdat
het in den kraam van Uncle Sam past. Deze
groote belangstelling van de Amerikanen voor
Nicaragua staat rechtstreeks in verband met 'de
reeds tientallen jaren ouide plannen voor den
aanleg van het Nicaraguakanaal. Want de weg
vJh den Atlantischen naar den Sitillen Oceaan
bestaat wel reeds in den vorm van het Panama
kanaal, doch Amerika kan daar niet zoo'n ster
ke militaire basis stichten om zeker te kunnen
zijn, dat elke vijandelijke vloot, hoe serk ook,
erdoor kan wonden tegengehouden, terwijl de
Amerikaansche schepen er toch ongehinderd kun
nen passeeren, ook in oorlogstijd. Amerika heeft
dus te allen tijde gestreeft naar een vermeerde
ring van het aantal steunpunten, zoodat het zon
der lange reizen dadelijk kan ingrijpen, wanneer
de omstandigheden het noodig maken. Iln de
eerste plaats is daarvoor een tweede kanaal noo
dig en bovendien moet Amerika in alle staatjes
van Midden Amerika een zekere machtspositie
innemen om op een groot aantal platsen een vloot
basis te kunnen aanleggen. Dit is dan ook ge
schied ni,et alleen in Panama en Nicaragua,
maar even goed in Costa Pica en Mexico. Daar
door beheerscht Amerika nu zoowel de Carai-
bische zee als den Sitillen Oceaan.
Daarnaast spelen natuurlijk ook de belangen
van den Amerikaanschen handel een grooten rol
De Amerikaansche banken en kooplieden hebben
altijd graag hun geld in Midden Amerika belegd
al was het maar, omdat de behoefte aan kapi
taal zoo groot was, dat zelfs voor kleine bedra
gen, die dadelijk opvraagbaar zijn, onevenredig
hooge rente kan worden gevraagd. En tenslotte'
is ook de productie van koffie, ijzerhout en ba
nanen in deze landen een vrij belangrijke factor.
Tenslotte nog enkele bijzonderheden speciaal
over Nicaragua. De 650.000 inwoners bestaan
voor 16 procent uit blanken, voor 9.5 procent
uit Negers voor 69 procent uit de zg. Trigue-
nos nakomelingen der oude Inca's, die geheel
aan lager wal zijn geraakt en een armoedig le
ven leiden als arbeiders op de plantages. De
rest der bevolking bestaat uit Mestiezen en ge
importeerde werkkrachten uit Oost Azie. Het
verkeer is er zee gebrekkig georganiseerd. Er
zijn 240 kilometer staatsspoorwegen grooten-
deels verpand en 110 kilometer spoorwegen
in het bezit van Amerikaansche planteurs en
exporteurs. In het geheele land zijn 180 post
kantoren, waarvan 106 tevens als telegraafkan
toor zijn ingericht. Aan het telefoonnet zijln 674
toestellen aangesloten. De vloot van Nicaragua
bestaat uit een oude vrachtstoomboot op het'
meer van Managua, twee sïoombooten op het
dicht daarbij gelegen meer van Granada en een
stoomboot die thuis hoort te Puerta Arenas, een
plaatsje aan 3e Westkust. De voornaamste ha
venplaatsen zijn San Juan del Norte en San Ju
an del 'Siur met elk ongeveer 1000 inwoners.
Dit armelijke landje is thans bezocht door
een vernielende ramp. Hoe het Idien slag ooit te
boven zal komen, kunnen wij ons eenvoudig niet
voorstellen.
(Nadruk verbolden.)
Plaatselijk
ZUIDSCHARWOUDE.
Door het Raadslid, den heer J. Groen Az., is aan
B. en W. een schriftelijke vraag gericht of het juist
is dat het verleenen van de bijslag in de kosten van
het autovervoer van arbeiders naar de Wieringer-
meer, is beëindigd en zoo ja, waarom in deze den
Raad, die overigens deze zaak nooit officieel heeft
behandeld, niet is geraadpleegd.
Verder wijst de heer Groen op het scherpe con
trast tusschen deze maatregel en het aanbrengen
van een vrij kostbare verlichting van het Gemeente
huis, ter gelegenheid van de algemeene vergadering
der vereeniging „Schuttevaer" en wordt gevraagd
waarom ook hierin de Raad niet is geraadpleegd.
ZUIDSCHARWOUDE.
De heer Jac. Groen Az., alhier, is aangewezen als
secretaris der commissie voor de aan te leggen pro
vincialen weg door het Geestmerambacht, waarvan
de heer P. Kostelijk Pz. te Heer Hugowaard voor
zitter is.
Mient II Alkmaar Til. 526
Vertrouwd adres voor:
goedpasseude
Buikbanden
Elastieken Kousin
Rechthouders en Rechthouder-
Corsetten
Uit den Omtrek
Dïrkshorn.
OOp 7 A pril vergaderde de a.r. kiesvereeni
ging onder leiding van haar voorzitter den hr
L. Doekes in de consistoriekamer alhier. D
voorz. ging voor in gebed en opende de vergade
ring, waarbij hij mededeelde dat wij hier aanwe
zig waren tot het afdoen van eenige dringen(de
zaken, die geen uitstel meer konden lijden. Ain-
ders had het no wel een paar weken geduurd voor
wij vergaderden. Want onze vereeniging zoo
zei de voorzitter 'heeft op het oogenblik eeni
ge overeenkomst met een boot, waar de motor
uitgehaald is. Door het vertrek van onzen ijve-
rigen secretaris G. Troost is die plaats in Janu
ari opengevallen en nog steeds niet vervuld, het.
welk dan toch ook moet gebeuren.
Onze vereeniging moet weder paraat zijn.
Vervolgens werden eenige ingekomen stukken
behandeld en daarna werd overgegaan tot ver
kiezing van een secretaris, waarbij de heer Oj.
Koedijk' werd benoemd.
Nu was aan de orde het opstellen van de can-
didatenlijst voor de gemeenteraden. Voor Haren-
karspel werden aangewezen de heeren 1. li. Doe
kes, 2. K. Gootjes, 3. J. jjj Slot, 4. G. Elzinga
Voor iSint Maarten 1. P. Gootjes, 2. Cl. de
Geus, 3. J. Gootjes, 4. Jb. Rus.
Vervolgens werden nog eenige besprekingen
gevoerd over huisbezoek enz. hetwelk naar de
propagandaclub werd verwezen. Hierna, daar 't
inmiddels al aardig laat geworden was, sluiting
waarbij O. Ploeger ons voorging in 'dankgebed.
Oude Niedorp.
De bibliotheek der Ned. Hervormde gemeen
te is weder gesloten. Eir is dezen winter weder
om een tamelijk druk gebruik van gemaakt.
Aan 35 personen werden 548 boeken uitgereikt.
O mie Niedorp.
Verloren. In deze gemeente of op 'den
Terdiekerweg is verloren een portemonnaie met
eenig geld. Inlichtingen ter secretarie.
Sint Paneras.
De eandidatenlijst der wilde partij voor de
a.s. gemeenteraadsverkiezingen is als volgt sa
mengesteld
1. J. van Kamepn, aftredend.
2. Tj. Koelemeij, aftredend.
3. Jb. Wit.
4. Jb. Dz. Kloosterboer.
5. Jb. Wijn.
6. J. Boskamp.
lOci R PAK
W ARMENHUIZEN.
Herwonnen Levenskracht.
De afdeeling Warmenhuizen van bovengenoemde
vereeniging hield Dinsdagavond in het Patronaats
gebouw een propaganda-filmavond met als spreker
den heer Vuister uit Utrecht. Het doel van dien
avond was, den menschen te laten zien het doel de
werking en het nut van een dergelijke vereeniging.
De heer Vuister deelde allereerst mede, dat de
Vereeniging „Herwonnen Levenskracht" is opge
richt tot bestrijding der tuberculose. Het Sanatorium
dezer vereeniging is thans gevestigd te Apeldoorn.
Hierna werd een film bestaande uit 5 acten over
het Sanatorium Berg en Bosch afgedraaid. Deze
duidelijke film behelsde het geheele verloop van de
kuur van een patient. Van het begin der behande
ling tot aan het einde werd op de film heel goed
weergegeven. Schitterend kwamen de houten pavil
joens tusschen de bosschen uit. Nadat men eerst ge
zien had de opneming, de behandeling en verple
ging der patiënten, zag men verscheidene patiënten,
die reeds zoover hersteld waren, dat ze mochten
wandelen en eindelijk een arbeids therapie onder
gingen. De keuken en werkplaatsen voor degenen die
aan den arbeid mochten kwamen heel goed naar
voren. Na de 4 acte trad de heer Vuister naar voren
om eens uitvoerig het werk van „Herwonnen Levens
kracht" te bespreken. Volgens den heer Vuister
bestaat deze vereeniging reeds 17 jaren. Jaarlijks
worden er pl.m. 320 patiënten verpleegd. Er komen
jaarlijks 400 aanvragen ter verpleging binnen zoo
dat dus jaarlijks een kleine 100 patiënten niet di
rect geplaatst kunnen worden. Thans staan er 110
patiënten op de wachtlijst. Dat Nederland nog
„rijk" is aan T. B. C.-patiënten blijkt wel uit de
navolgende cijfers. Jaarlijks sterven er 6 a 7000
menschen aan de T. B. C. Over geheel Nederland
zijn momenteel pl.m. 35000 menschen ziek door de
tuberculose. „Herwonnen Levenskracht" heeft der
halve een groote taak te vervullen. Herwonnen
Levenskracht is een instelling van het R. K. Werk
liedenverbond.
De spreker spoorde vervolgens de aanwezigen
aan om door een vrijwillige contributie het grootte
werk van „Herwonnen Levenskracht" te ondersteu
nen. In 1930 verkreeg het bestuur hierdoor de som
van f52000. Het plaatselijk bestuur van „Herwon
nen Levenskraccht" is van plan om dezer dagen bij
de menschen aan huis te komen ten einde vrijwillige
leden aan te werven van f 0.05 per week per lid.
Binnenland
iSterkc groei van de Nfld. Cilir. Landarbeidersbond
Steeg het ledental dezer organisatie over 1930
met 1231 leden en klom daardoor tot 9903 le
den. Na 1 Januari 1931 is die groei enorm toe
genomen en het ledental gestegen tot 11000.
Zeven en zestig nieuwe afdeelingen zijn in 3
maanden tijds opgericht, wat zeker wel een be-»
wijs is, dat de landarbeiders gaan inzien, dat or
ganisatie noodig is.
De provincie Zeeland waar tot dusver het
aantal afdeelingen nog gering was, is dat aan
tal met 18 vermeerderd. In Friesland werden
20 nieuwe afdeelingen opgericht, Groningen 15
Overijsel 6, Noordholland 4 en in Zuidholland
3 nieuwe afdeelingen. v
Het aantal afdeelingen van den bond bedraagt'
thans 385. t
Het bewijst zeker wel, dat de plattelandsche
arbeiders zich sterk voelen* aangetrokken tot ge
noemde organisatie. Maar tevens wél een be
wijs dat de Christenarbeider voelt voor organi
satorisch werken onder eigen beheer.
