Hike Breijer's
lening
Het witte doek
Pinksteren
Binnenland
TABAKSACCIJNS OP SIGARETTEN.
Ingaande 1 Juni worden de 30 op
centen geheven.
De minister van finantien heeft na advies van de
commissie van deskundigen voor den tabaksaccijns
gisteren door opneming in de „St.Crt." ter kennis
van belanghebbenden gebracht, dat met ingang
van 1 Juni 30 opcenten worden geheven op den ta
baksaccijns op sigaretten.
Deze heffing geschiedt behoudens uitzonderings
gevallen door middel van aanvullingszegels, waarvan
moeten zijn voorzien alle met het gewone accijnsze
gel gezegelde verpakkingen, welke van genoemden
datum af in het vrije verkeer worden gebracht.
De opcenten worden nagevorderd van hen, die
elders dan in entrepot of in een pand, waarin het
bedrijf van fabrikant wordt uitgeoefend, voor zich
zelf, of voor een ander op 1 Juli a.s. sigaretten
ten verkoop in voorraad hebben, waarvan de ver
schuldigde opcenten op den accijns nog niet zijn ge
heven. Voor het navorderen wordt ook gebruik ge
maakt van bedoelde aanvullingszegels.
An de bepalingen betreffende de opcenten op den
tabaksaccijns voor sigaretten, door den minister
van finantien ter kennis van belanghebbenden ge
bracht is nog het volgende ontleend:
Het aanvullingszegel heeft een beeldgrootte van
18.5x59 milimeter, met inbegrip van marge bedra
gen de afmetingen 22.5x63 milimeter. Het beeld van
het zegel bestaat uit den Nederlandschen Leeuw en
het woord „Nederland", in paarse kleur gedrukt
en tezamen met den rooden ondergrond in de aan
duiding van de waarde in groen, en een lijst van
paarse kleur gevat. In den ondergrond worden de
woorden „opcenten Cigarettenaccijns Nederland" re
gelmatig herhaald.
Op elke verpakking mag slechts één aanvullings
zegel worden aangebracht. Het moet in zijn geheel
daarop worden gekleefd.
Aanvullingszegels worden voor fabrikanten en impor
teurs op dezelfde wijze verkrijgbaar gesteld als gewo
ne accijnszegels.
Mien! 17 Alkmaar Tel. 526
Vcitronwd adres voor:
goedpasseude
Buikbands
Elastieken Kousen
Rechtliouders en Reehthouder-
Corsetten
de rechtercommissaris uit Haarlem ter plaatse om
een onderzoék in te stellen.
EEN JONGEN VERMIST.
De 16-jarige H. van Deth, wonende Kerkbrink te
Hilversum, is te Loosrdrècht per kano van het Pias
huis vertrokken en sedertdien niet teruggekeerd.
Hoewel den geheelen nacht naar den jongen is
gezocht is het niet gelukt hem of de kano terug
te vinden.
EEN VERLOREN PORTEFEUILLE.
Te Utrecht heeft een bediende aengifte gedaan
van de vermissing va neen portefeuille met f 200. Toe
vallig maakte de politie denzelfden dag proces ver
baal op wegens openbare dronkenschap tegen niet
mnder dan zes zwervers. Daar dit groote aantal be
vreemding wekte, werd in een volkslogement waar
enkelen verblijf hielden, een onderzoek ingesteld,
en met succes. Onder het kussen van een der bac-
chusvereerders vond men de bewuste portefeuille
e.ie nog f 100 bevatte. Later verklaarde een 66-jarige
zwerver, dat hij het geld gevonden had en er vijf
anderen van had laten meeprofiteeren. In totaal
ward f71 verbrast.
EEN OPLICHTSTER AANGEHOUDEN.
Te Maastricht is gearresteerd een internationale
oplichtster, die den laatsten tijd in Vaals, Valken
burg en Heerlen haar operatieterrein had gekozen
Op verschillende manieren trachtte zij geld los te
krijgen hetgeen haar ettelijke malen is gelukt.
SMOKKELAAR DOODGESCHOTEN.
Nabij Kerkrade, is even over de Nederlandsche
Duische grens een smokkelaar doodgeschoten, die op
het haltgeroep van de douane niet was blijven staaii.
Een partij koffie werd op hem in beslag genomen.
EEN BRUTALE AANRANDING.
Donderdagavond tegen elf uur is de heer Brants
te Azewijn, gemeente Bergh, juist voor zijn huis
aangrand. De aanrander wierp den heer Brants een
zak met ongebluschte kalk in het gelaat en sloeg
hem toen met een stuk ijzer op hoofd en armen.
Op zijn hulpgeroep kwamen de huisgenooten toesnel
len en nam de aanrander de vlucht zonder herkend
te zijn. Bij onderzoek bleek, dat de heer Brants
door d eslagen een armbreuk had gekregen. De da
der, die zich tusschen huis en schuur van den heer
Brants had opgesteld, moet iemand zijn die met
de gewoonten van den aangevallene bekend was.
De heer Brants kwam van de vergadering van A.
B.T.B. waar hij als penningmeester rekening en ver
antwoording had gedaan. De gelden, ten bedrage van
ruim f3000 had de heer Brants in een ijzeren kistje
bij zich. Ondanks zijn armbreuk hield de heer B.
zijn waarden en boeken vast en de aanrander had
geen succes. Elk signalement van den dader ont
breekt.
Buitenland
DE CHAOS IN SPANJE.
UITWIJZING DER JEZUITEN.
De gemeenteraad van Barcelona besloot zich aan
te sluiten bij het verzoek van den gemeenteraad
van Gyon aan de regeering, strekkende tot uitwij
zing der Jezuiten uit Spanje.
STRAATGEVECHT TE BARCELONA.
Dezer dagen kam het in een der stadswijken tot
een kloppartij tusschen lieden van laag allooi. Een
indivdu loste een schot op een tegenstander, een
matroos die juist voorbij kwam, werd getroffen en
gewond. De guardia civil arresteerde den dader en
een ander individu dat een revolver in de hand had.
De menigte wilde ze lynchén, in de meening verkee-
rende dat het pistoleros of betaalde moordenaars
betrof. Een van hen werd door stokslagen gewond.
De belde mannen werden voorloopig in het po-
loitieburaeu opgesloten, doch de menigte trachtte
het buraeu te bestromen. De gouverneur begaf zich
ter plaatse, sprak de menigte toe en zeide dat er
recht zou worden gedaan. Een detachement solda- j
ten slaagde er na een uur in de twee gedetineerden
naar het paleis van Justitie over te brengen.
De bezittingen van d©n ex-koning- in
beslag genomen.
Die republikeinsche autoriteiten hier ter stede
hebben vijf jachten en motorbooten van ex-koning
Alfonso in beslag genomen.
Zij zullen waarschijnlijk in het openbaar wor
den verkocht:
Vermogen der koninklijke familie.
Het Spaansche Ministerie van Financiën heeft
de offciieele cijfers gepubliceerd van de vermo
gens van de verschillende leden der afgezette
Spaansche koninklijke familie. Het vermogen van
Alfonso in geld en in papieren bedraagt ruim
500.000 pond sterling, terwijl het particuliere
vermogen van ex-koningin Etna 47.000 pd. st. be
draagt. Het totale vermogen der koninklijke prin
sen en prinsessen bedraagt 240.000 pd. st., waar
van de Infant Don lame 50,000 pd. st. bezit en
prinses Beautrice 34.000 pd. st. De geheele ko
ninklijke familie, met alle neven en nichten van
den koning er bij inbegrepen, beschikt over een
kapitaal van 600.000 pd. st.
NADERENDE LGONiTRIJDi.
iA' houding van arbeiders cn bankiers.
Uit New York wordt aan de „Daily Tel." ge
seind, dat een stemming onder de Amerikaansche
vakvereenigingen de vastbeslotenheid bij de over
weldigende meerderheid aan het licht heeft ge
bracht om weerstand te bielden aan een algemeen©
loonsverlaging of het verlagen van het levens
peil. Op deze politiek wordt aangestuurd door
bankiers en financieele belangen. De bankiers;
zouden een algemeen© loonsverlaging willen for-
ceeren door het inhouden van credieten aan de
werkgevers, die instemmen met het argument der
arbeiders dat de snelste weg tot economisch her
stel is het handhaven van de sterkste koopkracht
der arbeiders. Dit argument wordt gedeeld door
president Hoover en andere regeeringspersonen
en industrieele leiiders als Henry Ford, Farrell,
leider van de U. 8. Steel Corporation, en Swope,
directeur van de General Electric Company. De
arbeiders erkennen dat loonsverlagingen noodza
kelijk zijn zoodra de maatschappijen niet meer
in staat zijn, dividenden uit te keeren na besnoei
ing van de salarissen der hoogbetaalde ambte
naren.
VERMINDERING VAN WERKELOOSHEID
IN DUITSCHLAND.
Blijkens medeeling van het rijksinstituut voor de
arbeidsbemiddeling waren er op 15 Mei bij de ar
beidsbeurzen 4. 211.000 werkloozen ingeschreven
of 147.000 minder dan op 30 April.
GROOTE PAKHUISBRAND TE PHILIPPOPEL.
Te Philippopel is een zes verdiepingen hoog tabaks
pakhusi tot den grond toe afgebrand waarbij een
groote hoeveelheid regietabak in vlammen opging.
De 500 in het gebouw werkzame arbeidersslaagden
er met veel moeite in zich in veiligheid te stellen.
Tengevolge van de enorme hitte-uitstraling kon de
brandweer niet veel tegen het vuur uitrichten. De
Nieuwsiijdingen
GROOTE BRAND TR BENNEBROEK
Villa „Vrendenhof" op den Viersprong afgebrand.
De Haarlemsche correspondent van het „Hbld."
meldt:
De groote villa „Vrendenhof" op den viersprong
te Bennebroek, die daar op de kruising van den
Heerenweg staat schuin tegenover den bekenden
„Ouden Geleerden Man" is gisternacht afgebrand.
Er staat niets meer dan een ruine, waarub de rook
van het smeulende hout nog opstijgt. De voorgevel,
en enkele brokken van zijgevels staan nog overeind,
maar zij zijn zoo wankel, dat zij wel zullen worden
omver gehaald.
Over dezen brand worden de volgende bijzonderhe
den geemld:
Gisternacht ongeveer half een schrikte men in
ht dorp op door een geewldigen knal als van een
ontploffing Even later kon men een rook- en
vuurzuil uit de villa „Vrendenhof" zien opstijgen.
In een oogenblik was het een ontzaglijke vuurmas
sa, die door den oostenwind aangewakkerd, zoodat
een dichte vonkenregen over het dorp dreef. Doordat
de villa vrij stond, ko nhet vuur geen grootere uitbrei
ding krijgen, tenzij de boomen van den grooten
tuin, waarin het huis huis stond, werden aangetast.
De takken en bladeren van de dichtstbijzijnde boo
men zijn geschroeid, Verder is het vuur niet geko
men.
Van het huis viel niets meer te redden. Ds plaat
selijke brandweer deed wat zij kon maar er was geen
houden aan. De vlammen hadden iri een oogenbiik
de geheele villa aangetast, en sloegen aan alle kan
ten uit deuren en vensters, waarvan de ruiten spron
gen of al gebroken waren.
Het geheele dorp was ondanks het nachtelijke uur,
uitgeloopen en kon zoo meemaken, dat er na een
paar uur van het groote huis niets meer dan een
puinhoop over was.
Over de oorzaak meldt hét blad het volgende:
Omtrent de oorzaak van den brand bestaat nog
geen zekerheid. Het huis, dat toebehoorde aan den
heer W. Sweerts de Jong te Haarlem, was eenigen
tijd geleden verhuurd aan den heer Clemens te s-
Gravenhage. Deze was voornemens er een hotel-res -
taurant in te vestigen, dat einde van deze maand
geopend zou worden. Er was al een gedeelte van het
noodige meubilair ingebracht en het huis was uit
wendig juist opnieuw geverfd.
De vergunning, die op naam van mevrouw Cle
mensDoorenbos was aangevraagd, was echter niet
verleend.
De heer Vetter, die de exploitatie zou leiden, was
ten ongeveer twaalf uur des nachts bezig eenige
kisten met glaswerk uit te pakken. Hij stak er,
naar hij mededeelde, een sigaret bij op en toen moet
het vuur zijn terecht gekomen in de houtwol. Even
nadat de heer Vetter het huis verlaten had, volgde
de' ontzaglijke slag dien men in het dorp hoorde,
en oogenblikkelijk daarna stond het geheele huis
in vlammen. Het huis was verzekerd.
In verband met de onzekere oorzaak van den
brand waren de substituut officier van Justitie en
ALKMAAR.
Gisteravond hadden wij het genoegen de eerste
vertooning van de film „Wien, du Stadt der Lieder"
in het Gulden Vlies bij te wonen.
En geheel sprekende en musiceerende film.
En wanneer wij dan iets zouden moeten zeggen,
dan zouden wij willen beginnen met: dat de weer
gave van het gesproken woord en van de muziek
van den meest subliemen aard is, hetgeen te dan
ken is aan het Movietone Foto-geluidssysteem.
In ons vorig nummer gaven wij reeds een in
houdsbeschrijving van deze film, waarin tot ui
ting kwam, dat een gezelschap de 100.00 zou heb
ben getrokken, waardoor zij aan den boemel slaan,
hun baantjes er aan geven, in de veronderstelling
dat zij nu niet meer behoeven te werken.
Dan blijkt echter dat de letterzetter hun een
poets gebakken heeft, en met opzet duze fout in
de krant heeft gemaakt.
Maar ook dan keert het gezelschap weer naar de
respectievelijke baantjes terug, terwijl zij hooren
de melodie van „Wien,, du Stadt der Lieder."
Het is een film, waarbij men de dagelij ksche zorgen
eens op zij kan zetten, doordat men moet lachen om
de bijzonder fijn komische momenten in deze film
op het witte doek getooverd.
Het is een film die de lach doet schallen van on
gebonden vroolijkheld.
Het is een film vol van fijn spel der optredenden,
waarvoor u de namen der spelenden borg staan.
Maar naarnaast ziet men de meest bekoorlijke
tafereelen die het oog bekooren ,en de ziel boeien.
Deze rolprent draait nog de geheele week tot en
met Donderdag a.s. en wij kunne dan ook niet anders
dan werkelijk een ieder aanraden deze buitengewone
film, die thans ook voor het eerst in Amsterdam
draait, en waarover het „Handelsblad" zoo'n gunsti
ge recensie schreef, te gaan zien.
Wij voor ons hebben de overtuiging, dat het niet
bij deze film zal blijven, want naar men ons me
dedeelde, heeft men alreeds beslag gelegd op een
bijzonder fraai filmwerk, van onvergelijkelijke
schoonheid, en waarbij de zangliefhebbers kunnen
genieten van ware kunst.
Wij waren reeds in de gelegenheid deze film in
het Tuschinski-theater te Amsterdam te kunnen
bewonderen, waarom wij onze lezers opwekken, voor
al goed op de aankondigingen in dezen te letten.
brand, die een aanzienlijke materieele schade heeft
aangericht, werd vermoedelijk door kwaadwilligen
aangestoken. Slechts een deel van den voorraad was
verzekerd.
TOENEMENDE WERKELOOSHEID.
Reuter meldt, dat blijkens een rapport van het
ministerie van arbeid de werkeloosheid in Engeland
in het jaar 1930 het grootst is geweest sedert 1921.
Gedurende het afgeloopen jaar is een zesde van alle
tegen werkeloosheid verzekerde personen zonder ar
beid geweest. Elke industrie van eenige beteekenis
zag haar percentage werkloozen stijgen. In de ka
toennijverheid steeg de werkloosheid met 33 procent,
in de metaalindustrie met 28.6 procent, en in de
scheepsbouwnijverheid met 21.8 procent.
„Het was in enen Sinxendage
Dat heid bosch ende hage
Met groen ende loveren waren
bevvaen."
Reinart de Vos.
Onze groote feesten, zoo schreef eens Laurillard,
beginnen in de sneeuw en loopen uit in de rozen.
En zoo is het. Immers de kerkelijke cyclus vangt aan
met Kerstlnis, als de sneeuw de aarde bedekt en
eindigt met Pinksteren als de natuur in volle bloe-
semtooi steekt.
Pinksteren beteekent vijftigste en ontleent zijn
naam aan de omstandigheid, dat het zeven weken
na Paschen gevierd wordt, reden waarom door de
Israëlieten van Scheboeooth of Wekenfeest spreken.
Maar ook noemen zij het „Katsier", d.w.z. Oogstfeest,
welke benaming wijst op de oorspronkelijke betee
kenis van Pinksteren, hetwelk bij de Joden gevierd
wordt ter herinnering aan de Wetgeving op Sinai en
bij de Christenen de gedachte levendig houdt aan de
stichting der Christelijke kerk, dit laatste in ver
band met het gewijde verhaal der Uitstorting van
den Heiligen Geest. Deze gebeurtenis wordt nog in
zekere landen in de Katholieke Kerken symbolisch
herdacht door op het feest een duif neer te laten
uit een opening boven het hoofdkoor, terwijl soms
ook rozebladeren van de Pioenroos als vlammende
tongen over de hoofden der aanwezigen worden
uitgestrooid.
De oude beteekenis van Pinkster als oogst- of
zomerfeest openbaart zich duidelijk in de wijze
waarop men het vroeger algemeen vierde. Van deze
nog niet geheel uitgestorven gebruiken, is zeker niet
het minst kenmerkend de worsteling, zooals deze in
de Rijnstreek hier en daar nog vertoond wordt en
waarbij een als grijsaard vermomde en met dorre
takken getooide zich in 't strijdperk begeeft met een
met veldbloemen omkransten jongeling, tegen wien
de oude 't al spoedig moet afleggen als zinnebeeld
van de overwining van den Zomer op den Winter.
Dan zingen de menschen:
De winter heeft het verloren,
De winter is gevangen!
Luilak.
Het Pinksterfeest werd van ouds ingeluid met
Luilak. De bakkers zorgden dan op den Zaterdag
voor de feestdagen voor een grooten voorraad warme
bollen en degene, die 's morgens te laat aan de
ontbijttafel verscheen, moest tracteeren op het
dampende brood.
Erger maakte het de straatjeugd, die er plezier
in schiep allerlei viezigheden aan de deur te hangen
welke onprettige verrassing oorspronkelijk bedoeld
was als een bestraffing voor de langslapers.
Wee ook den jongen of het meisje, die in vroeger
dagen 's morgens als laatste op de gemeenschap
pelijke wei verscheen. De Nussekoek (van het werk
woord „nusselen" of talmen afgeleid), zooals de
langslapers in Drente heet of de Pinksterbloed, moest
het geducht ontgelden. Soms met klissen (klitten)
overdekt vandaar ook de naam klisseboer voor
„bloed of luilak gegeven" en met brandnetels
gestriemd wordt hij in optocht door het dorp ge
voerd, onder het zingen van een liedje als:
Nussekoek, zitst dou zoo diep in de vaerren,
Kanst het geroep niet heurren,
Hast dou geen oogies van kiekerdekiek,
Komst ja te laat met de koe*n opyden diek!
De antipode voor den „Nussekoek" was de „Vroeg
rijp" of „Dauwworm". Wie het eerst op de welde
kwam en de beste plaats kreeg in den stoet die
door het dorp trok.
Ook thans nog treft men in de groote steden
uitvloeisels van Luilak aan. Dan wordt het door de
jeugd als een recht beschouwd 's morgens heel in
de vroegte belletje te trekken of met de tegenwoor
dige electrische schellen, belletje te drukken. Dan
wordt op de deuren der langslapers met krijt „Lui
lak" geschreven. Duidelijk is hier het verband te
zien tusschen dit gebruik en het oudé feest van den
oogst, bij welken het vooral aankomt op het „voor
dag en dauw" uit de veeren zijn. In dit kader past
ook de „Pinksterbloem", zooals zij voorheen als
„Sinxenbruid" werd rondgeleid door stad en dorp,
begeleid door haar staatsie juffers, die soms een pre
senteerblad droegen, waarop een duif als symbool
van den H. Geest was geplaatst. Hieruit kan men
zien hoe hier weer het oude Heidendom en het la
tere Christendom zijn vermengd.
De „Vrijstersmarkten".
In Schermerhorn, eenmaal vermaard door zijn
„vrijstersmarkt", werd de „Pinksterbloem" door haar
speelgenooten op een burrie rondgedragen, versierd
met zilveren bellen, beugeltasschen enz., terwijl een
der geleidsters een zilveren kom in de hand droeg,
waarvan de bedoeling duidelijk uitkomt in het oude
versje:
Hier is de schone Vierpinksterblom
Met een rozenkrans om haar hoofd.
Pinksterblom
Keer nou reis om
Een stuiver of een halve in de kom.
Het woord „vier" ook wel fierde beteekent volgens
Winkler „vrouw". Het was echter een minder pret
tige gewaarwording voor een meisje om bij haar
ontwaken te vernemen, dat er des nachts een „Dor-
hoed" een potsielijk uitgedoste stoopop op het dak
was geplaatst, omdat zij zich zoo teer als leer hield
of van vrijers veranderde als van handschoenen.
Die „Dorhoed" was oorspronkelijk een dorre kroon,
welke de onvruchtbaarheid moest symboliseeren en
als een soort volksrechtspraak moest gelden, terwijl
hij eens de wraakneming der vertoornde Holda»
godin der vruchtbaarheid, beduid moet hebben.
Een soort vrijstermarkt was het ook die te Ecaus-
sines in Henegouwen op Zondag na Pinkster werd
gehouden, waar de meisjes van de Congregatie der
H. Maagd de jongelingen uit den omtrek op een
„koffiemaaltijd" noodigen. Een koffiekopje aan het
knoopsgat hangens in 't insigne, die hier een
verloofde komt zoeken.
In Engeland gaat de Pinksterbloem op Meidag
rond en heet dan „May Queen", gelijk wij ons
herinneren uit Tennyson's gedicht van dien naam,
waarin hij de uitverkorene aan den vooravond van
't feest laat zeggen:
You must wake and call me early
Call me early, mother dear!
