NIEUWE
ePinksterdrukteenhetweer
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
40e Jaargang
StemmingsbeeldGroentenland
De B.O.L.T.H.A.
No. 61 TEI.KFOON INTERCOMMUNAAL N0. U. DINSD AG 26 MEI 1931
LA1GEDUKE1R (0(R1\T
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
Abonnmentsprijs:
per 3 maanden ƒ1.15.
ilitgavn: firma 1. H. KEIZER. Redacteur I. H. KEIZER. Bureel Noordscharwoude.
ADVERTENTIEN:
VaD 1—5 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.l
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
Gaf ik de vorige maal enkele indrukken weer
omtrent den stand van de vroege aardappelen in
tiet meer Westelijk gelegen deel van Groentenland,
iven voor de feestdagen had ik het voorrecht in
;eer gewaardeerd en ter zake kundig gezelschap
net Oostelijk deel van Groentenland en zelfs een deel
yan Friesland te mogen bezien. We reden dan over
Winkel. Kolhorn naar het voormalig eiland Wierin-
gen, een rit, ieder thans aan te bevelen, die Noord-
Holland op z'n mooist wil zien.
Langs den Laanderweg is het aan de akkers, voor
(vinterkool bestemd, terdege te zien, dat Mei veel
egen gaf. De ploegers zijn zichtbaar met den arbeid
op achter, menige akker ziet er verre van netjes uit.
Heel wat vuil, waaronder pollen gras ziet ge, wat den
bouwers wel niet nara den zin is, doch waar ze door
bet weer machteloos tegenover stonden.
Als straks de ploegers hun werk hebben gedaan,
sal het gezicht op de gronden langs den Laanderweg
beel wat gewonnen hebben. De vroege aardappelen,
staan er dooreen genomen goed, doch wat achterlijk
[n het betrekkelijk geringe deel van Friesland, dat
we bezochten, konden we over den stand van het
sroege aardappelgewas nu juist niet roemen. De aard
ippelakkers, de meeste althans, vertoonden een ge-
leel ander beeld dan bij ons. Van rietmatten ziet
e niets, zooals aan den Langendijk gebruikelijk,
rrouwens langs den Laanderweg is daar evenmin
ets van te zien. In Friesland zet men de aardappelen
>p bedden, elk bed telt slechts enkele rijen aardappe-
en. Natuurlijk weet men daar heel goed, wat men
wil, deze methode heeft daar stellig reden van
Destaan. We weten dat in Friesland de verbouw op
verkrijgen van prima pootgoed is ingesteld, slechts
en bescheiden deel van de opbrengst wordt voor
onsumptie-doeleinden verkocht. Of zulks ook het
eval is in de omgeving van Zurich, Pingjum, Wit-
narsum, is niet bekend. Gaat men vandaar naar
3olsward en Sneek, dan ziet men, dat daar de
weide overheerscht.
Op den terugweg zagen we, naar ons aller indruk,
ie beste en meestbelovende, meest voorlijke vroege
lardappelen, en dat was niet op de parade-akkers
angs den Twuyverweg, niet in Friesland, doch in
ie omgeving van Grootebroek en Bovenkarspel.
Wat men daar ziet, spant op dit gebied den
croon.
Ik had het genoegen dezer dagen den heer Duif
van Sint Pancras te spreken, den man, .die nu reeds
en paar jaren tomaten-sorteeringsprokaijk bij de
.angedijker Groenten-Centtrale heeft, en wiens ar-
oeid verdiende waardeering geniet.
Natuurlijk spraken we over tomaten, en t oma ten-
vrijzen, alsook over de vraag, of het kasproduct in
rnze omgeving dit jaar beduidend later is dan vorgi
ar.
Het zal, wat het laatste betreft weinig of niets
schelen bij verleden jaar, meende de heer Duif.
Dat is juist, sprak daarop een hoofdknecht van een
Ier groote exporthuizen. Bij ons op kantoor hebben
we èn aangevoerde hoeveelheden èn data van '30
n '31 vergeleken.
Er is geen verschil in den tijd, de aangevoerde hoe
eelheden zijn dit jaar echter grooter. De besteedde
irijzen zijn thans hooger, zijn goed te noemen.
Waar ik de vorige week meende, dat evenals de
vroege aardappelen ook de stooktomaten dit jaar la
ser zouden zijn, dan het vorige seizoen, haast ik me
leze correctie even aan te brengen.
In ons Donderdagnummer hebben de lezers van
iit blad onder Zuidscharwoude kunnen lezen, dat
iaar sedert enkeel dagen een nieuwe vereeniging
J>e vereenigde Zuurkoolfabrikanten in Nederland*'
s gevestigd.
Vermeldde dit bericht alleen de namen van de
leeren C. Wagenaar Kz. te Alkmaar als voorzitter
in N. Kramer te Zuidscharwoude als secretaris,
lader vernemen we, dat verder zitting in het bestuur
lebben Mej. H. Verburg te Noordscharwoude, als
lenningmeesteresse, en de heeren M. Hart te Oud-
carspel, N. de Nijs te Zuidscharwoude, P. Kooij te
Wedemblik en D. B. Nieboer te Bedem als leden
Het besluit van bovengenoemde vereeniging, om
iet grootste deel der benoodigde blikken, welke
voorheen uit Duitschland kwamen, in Nederland te
letrekken, im daardoor de Nederlandsche industrie
e steunen, volgt m.i. logisch uit de toestanden, die
egenwoordig op handelsterrein heerschen.
Het is voor onze Zuurkoolfabrikaten ten eenenmale
luitengesloten hun product naar Duitschland uit
:e voeren. Oorzaak bekend, kunnen we wel zeggen,
looge in voerrechten, zo ohoog, dat zij practisch met
invoerverboden zijn gelijk te stellen.
Het overgroote deel der productie wordt op de bin-
aenlandsche markt geplaatst. Behoeft het dan nog
te verwonderen, dat de fabrikanten besluiten, hun
benoodigde fust ook in ons land aan te koopen?
Ia, beslist aan het inlandsche fabrikaat de voorkeur
willen geven, zelfs als dit iets duurder zou zijn?
Het moet dien kant wel uit, zelfbehoud dwingt
tot dien maatregel. Naar we te weten, zijn gekomen
sal hierdoor een bestelling op blikken fust ter hoogte
van plm. f 50.000 bij de Nederlandsche industrie wor
den geplaatst.
Naar het zich laat aanzien, zal men geen hooger
prijs dan Duitsche fabrikanten vragen, behoeven te
betalen. Wat tot voldoening zal stemmen.
Had ik het voornemen opgevat, ditmaal eens de
aandacht bijzonder te vragen voor de zorgen, die te
genwoordig aan d eaflevering van de tuinbouwproduc
ten dienen te worden gesteld, om het hoofd in dezen
crisis- en concurrentiestrijd boven water te houden,
laat me dit tot een volgend maal mogen uitstellen.
Ik zou te veel plaatsruimte vragen. En ik wil dit
punt, dat ik het genoegen had te bespreken met de
bestuurslëden van den Noordermarktbond, niet ter
loops behandelen.
Voor ditmaal wil ik besluiten met in zijn geheel
over te nemen een hoofdartikel uit de „Tuinderij"
voor Groentenland van buitengewoon belang. Het
gaat over de bestrijding van de aardappelziekte.
Zeer aanbevelenswaardige lectuur. Dat men nu niet
alleen met instemminglezen, doch voor alles, dat men
er ook naar handele. Het artikel luidt:
DE BESTRIJDING VAN DE AARDAPPELZIEKTE.
Een der groote vijanden onzer vroege aarappel-
cultuur is de aardappelziekte. Dit is een uiterst ge
vaarlijke ziekte, die, als zij optreedt, funeste gevol
gen kan hebben voor kweekers en handelaren.
Er zijn jaren, dat gdurende de geheele vroege
aardappelcampagne de ziekte dreigt, maar dat de
nadeelige gevolgen uitblijven. De weersomstandighe
den spelen daarbij een zeer groote rol.
Maar re zijn andere jaren, dat een belangrijk ge
deelte van den oogst verziekt en de geheele handel
door het optreden der ziekte ontredderd wordt. De
schade, die dan door den handel en de telers wordt
geleden, kan zeer groote afmetingen aannemen en
het is daarom verklaarbaar, dat gezicht wordt naar
een weg om de schade en het risico der aardappel
ziekte te. beperken.
Ook het vorige jaar trad midden in het seizoen
de aardappelziekte op en hebben meerdere handela
ren daardoor stroppen gekregen.
De vraag is toen gerezen of de kweeker, eventueel
de veiling voor die schade niet aansprakelijk kon
worden gesteld. Tenslotte is deze zaak een punt
van overweging geworden tusschen den Bond van
Noordhollandsche exporteurs en het Centraal Bu
reau.
Het gevolg van deze bespreking is oa. geweest,
dat het Centraal Bureau de toezegging deed,, in
het bijzonder de aandacht te vestigen op de groote
wenschelijkheid om de aardappelziekte te bestrijden.
In ditzelfde nummer van de Tuinderij nemen wij
een oproep aan de aardappeltelers op oni de aard
appelziekte te bestrijden. De heer Hazeloop was zoo
bereidwillig de circulaire te ontwerpen en door het
Centraal Bureau is zij in 20.000 ex. aan alle aard
appelveilingen toegezonden ter verspreding onder
hare leden.
De gunstige invloed van het toepassen der in de
circulaire aangegeven bestrijdingsmiddelen staat vast
De opwekking om een dier middelen toe te passen
niet als het ziek optreedt, maar voor dat de ziekte
zich vertoont is niet overbodig. Het is in sommige
streken waar vroege aardappelen worden geteeld,
nog niet de gewoonte om uit voorzorg het aardappel
gewas een of meerdere malen te besproeien.
Niemand zal durven beweren, dat het de moeite
niet dubbel loont. De ernstige nadeelige gevolgen
van de aardappelziekte liggen nog te versch in het
geheugen. Het is veel voordeeliger het kwaad als
het nog tijd is te voorkomen, dan het te genezen.
Neem daarom niet alleen kennis van de circulaire,
maar handel er naar.
Het mag niet beperkt blijven tot enkelen meer,
dan degenen, die het tot nu toe reeds deden. Neen,
het bestrijden der aardappelziekte moet algemeen
worden. Alleen dan worden wij als kweekers behoed
voor een totale instorting der prijzen, wat toch een
niet te ontkennen gevolg is wanneer-de aardappelen
in het buitenland ziek op de plaats van bestem
ming aankomen.
Maar dan ook de handel voortaan met vertrouwen
voortgaan met exporteeren. Niets is nadeeliger
dan een geschokt vertrouwen in het product, dat wij
ten verkoop aanbieden. Dan tuimelen de prijzen en
wij hebben voor dat jaar een schade, die onze aard
appeltelers niet kunnen hebben
Wat ons het minst past is zorgeloosheid en onver
schilligheid. Misdadig is, wat ook wel gebeurt, dat
men op zien komen speelt en als de ziekte zich dan
vertoont de door ziek aangetaste plekken in een
akker of geheel aangetaste akker nog vlug rooit en
aan de markt brengt, in de hoop, dat men er wel
doorheen glipt. De gevolgen daarvan treden enkele
dagen later toch onherroepelijk aan den dag en
berokkenen schade en nadeel aan ons zelf en aan
de handelaren.
Daarom, verzuim het bespuiten van de aardappelen
niet en laten wij op die wijze medewerken om het
kwaad van de aardappelziekte te helpen keeren.
Hoe het weder was hebben wij niet te vertellen,
at er van geprofiteerd is en kon worden, hebben
"ij ook hiet te zeggen, maar, dat het een Pinkster
geweest die niet zal hebben teleurgesteld, dat
sch, zee en duin duizenden en duizenden bezoekers
ebben getrokken en de ontspanningsplaatsen en
oorden hun duizenden gasten met vreugde ontvin-
en 't spreekt van zelf en stemt tot dankbaar-
Bussen en trams, electrische treinen en autocars
zaten vol en duizenden fietsers en auto's passeerden
de verkeerswegen. Plezierbooten schommelden van
haar menschelijken last en de muziek en speeltuinen
werden als 't ware bestormd.
Ongelukken weer bij de vleet.
Zoo lazen wij in „De Courant" „Het Nieuws van
den Dag" de volgende droevige berichten:
Maandagmorgen is op den weg van Hommerts j
naar Sneek een auto, waarin vijf jongelui uit laatst-
genoemde gemeente waren gezeten, tegen een boom
gereden. Twee der inzittenden, de 25-jarige bestuur
der T. Bergstra en de naast hem gezeten, evens
ongeveer 25-jarige J. Boersma, werden op slag ge
dood. De drie overigen, de heeren P. Stilna, J. Dam-
stra en J. Wierda werden gewond.
Over de toedracht van dit vreeselijke ongeval kan
nog het volgende gemeld worden. Op genoemden
weg reden hedenmorgen omstreeks halftwaalf twee
autobussen achter elkaar, Daarachter kwam eerst
een ziekenauto en vervolgens de auto met jongelui
uit Sneek, waarvan de bestuurder door snignalen
te kennen gaf, dat hij de voor hem rijdende voer
tuigen wenschte te passeeren. De ziekenauto en de
eerste autobus werden zonder moeilijkheden voorbij-
gehaald, doch toen de personenauto met de voorste
autobus zoowat gelijk opreed, week deze om tot nu
toe onbekende redenen naar links en drukte den
auto met jongelui tegen de boomen. Het voertuig
werd totaal verpletterd; Bergstra en Boersma had
den, toen men hen uit de stukken van den auto
had bevrijd, reeds den geest gegeven.
In den ziekenauto, die met een patiënt op weg
was naar het St. Anthoniusziekenhuis te Sneek,
zaten twee verpleegsters, van wie een zich terstond
beschikbaar stelde om hulp te verleenen en maat
regelen te nemen voor het vervoer der slachtoffers;
de ander vervolgde met den ziekenauto de reis naar
Sngek om den patiënt naar het St. Anthoniuszieken
huis te brengen. In allerijl keerde de ziekenauto
daarop terug naar de plaats van het ongeval. De
stoffelijke overschotten van de om het lven gekomen
jongelui en de drie gewonden, die zeer onder den
indruk waren, werden naar het St. Anthoniuszieken
huis alhier gebracht. Eén der gekwetsten, de heer
J. Wierda, kon na verbonden te zijn naar huis gaan.
Ook de heer Damstra, die een lichter schouder
fractuur had opgeloopen, kon, na te zijn behandeld,
huiswaarts keeren. De heer Stilna klaagde over pijn
■in de borstkas en werd ter verpleging opgenomen.
Naar wij nog vernamen, moet de bestuurder van
den verongelukten auto voldoende signalen hebben
gegeven. Om wilke reden de autobus, welke niet is
beschadigd, plotseling naar links week is, zooals
gezegd, nog niet opgehelderd. De politie stelt een
onderzoek in.
fh den nacht van Zondag op Maandag heeft op de
"breede Vughter brug te 's-Hertogenboseh een ern
stig motorongeval plaats gehad, waarbij twee per
sonen het leven hebben gelaten.
De 34-jarige gehuwde H. van Antwerpen, wonende
te Amsterdam, Makassarstraat 26, die de Pinkster
dagen bij zijn ouders te Vught doorbracht, reed te
ongeveer halftwaalf met zijn motor van Den Bosch
naar Vught. Zijn zuster had op de duo plaats ge
nomen. Midden op de brug kwam plotseling de
30-jarige J. van Berkel, wonende Graafsche Weg te
Hintham, eveneens op zijn motor achter een auto,
dien hij in snelle vaart wilde passeeren, te voor
schijn. beide motorrijders botsten met een harden
slag tegen elkaar en vielen tegen den grond. De
motor van den heer Van Antwerpen vloog in brand,
terwijl de berijder er onder lag. Vol ont zetting
snelden getuigen van het ongeval toe en trachtten
den kermenden man onder den brandenden motor
vandaan te halen; sommigen liepen daarbij zelf
brandwonden op. Men scheurde den motorrijder de
kleeren van het lichaam en wikkelde hem in een
deken, om zoo de vlammen te dooven. Toen men
echter na enkele oogenblikken, meenende dat het
vuur wel gebluscht zou zijn, de deken weer opsloeg,
laaiden de vlammen hoog op, Met moeite slaagde
men er eindelijk in het vuur te blusschen; het slacht
offer bleek toen geheel met brandwonden overdekt
te zijn.
Intusschen waren andere toeschouwers den mo
torrijder Van Berkel te hulp gesneld. Ook hij had
zulke ernstige kwetsuren opgeloopen, dat hij ster
vende was.
De zuster van den heer Van Antwerpen, die het
ongeval zag aankomen, had nog kans gezien van de
duo af te springen, een bewijs dat haar broeder met
geen groote snelheid heeft gereden. Zij moest ge
tuige zijn van het vreeselijk lijden van haar broer,
zonder hulp te kunnen bieden en viel ten slotte in
zwijm. Naar ooggetuigen van het ongeval verklaar
den, zou de motorrijder Van Berkel met groote snel
heid hebben gereden, terwijl aan het slingeren te
zien was, dat hij zijn motor niet geheel meer
meester was. De gemeentepolitie, die zeer spoedig
met bluschapparaten ter plaatse was, bracht de
beide slachtoffers naar het Protestantsch Zieken
huis, alhier, waar dr. Diamant geneeskundige hulp
verleende. De heer Van Berkel bleek bij aankomst
in het ziekenhuis reeds overleden te zijn. Heden-
Zondagmorgen vroeg is ook het tweede slachtoffer
onder vreeselijke pijnen bezweken.
DE BEKRONINGEN VAN DE INZENDINGEN
VAN DE B.O.L.T.H.A.
Voor de verschillende inzendingen tulpen, nar
cissen, hyacinthen en bijgoed heeft de jury thans de
bekroningen vastgesteld.
Hieronder volgt de lijst van de bekroningen met
de namen van de schenkers en van hen aan wie de
bekroningen zijn verleend.
Eere-prijzen: Bronzen medaille. H. M. de Ko
ningin, J. de Goede, Breezand; H. K. H. Prinses
Juliana, G. A. Preyde, Breezand; Z. K. H. Prins
Hendrik, H. de Groot, Breezand. Groote gouden
medaille: Gemeentebestuur Den Helder, J. de Goede
Breezand; Gemeentebestuur Anna Paulowna, A.
Kloosterman, BreezandKamer van Koophandel
en Febrieken, G. A. Preyde, Breezand. Verg. zilv.
Lauwertak: Comité B.O.L.T.H.A., Homan en Van
Oosten, Breezand. Zilveren Beker: Fa. H. van Willi
gen, Den Helder, J. Onderwater Co., Breezand
(grootste en beste inz. Hyacinthen); Economische
Commissie, Den Helder, J. de Goede, Breezand.
Kleine gouden medaille: Alg. Ver. v. Bl.cultuur,
Haarlem, A. van den Berg Gz., Anna Poulowna;
Alg. Ver. voor Bl.cultuur, Anna Paulowna, G. A.
Preyde, Breezand; P. Wilms, Anna Paulowna, J. van
den Berg Cz„ Breezand; Dep. Den Helder Mij v.
Nijv. en Handel, J. de Goede, Breezand;Polder „Koe
gras", E. Nieuwenhuijs, KoegrasjHoll. Bloembollen
huis, Lisse, H. M. Ruysenaars, Breezand; N.V. Druk
kerij v.h. C. de Boer Jr. Den Helder, Homen en Van
Oosten, Breezand; Copex, Exportbedrijf, Hillegom,
J. Onderwater Co., Breezand; Kunstvoorwerp:
Noorder Kunstkring, Den Helder, B. Moolenaar
Zn., Breezand; Verg. Zilv. plaq.: Jb. Neuvel, Anna
Paulowna, C. P. Kuys, Anna Paulowna; Gemeente
Winkel, M. A. Kolster, Breezand; Maarten Smit,
Koegras, H. v. d. Berg Zn., Breezand; Verg. zilv.
medaille: Noorderbank, Alkmaar, P. J. Komen, Anna
Paulowna; Orenstein Koppel, Amsterdam, A. v. d.
Berg Gz., Anna Paulowna; Holl. Bloemb. Genoot
schap afd. A. Paul., P. v. Kooten, Breezand; Gebrs.
Meyer, Den Helder, J. Onderwater Co., Breezand;
Ned. Middenstandsbank, Den Helder, J. Onderwater
Co., Breezand; A. M. Engelmann, Den Helder, H.
M. Ruysenaars, Breezand; Kamer van Koophandel,
Alkmaar, J. Onderwater Co., Breezand; M. A.
Grunwald Zn., Den Helder, H. M. Ruysenaars,
Breezand; Lissensche Kistenfabriek, Lisse, G. A.
Preyde, Beezand; Ver. v. Oud-leerl. Tuinbouwwinter-
cursus, Breezand, Homan en Van Oosten, Breezand;
Stoomwasscherij „Den Helder", De Wilde Essen-
veld, Breezand; Gebr. Boerman, Breezand, E. P.
Zwager, Breezand; Jb. Borst, Breezand, J. Onder
water Co., Breezand; H. Brons Jr., Rotterdam,
J. Onderwater Co., Breezand; J. Vlaming, Anna
Paulowna, B. Moolenaar Zn., Breezand C. de
Moor, Schagerbrug, E. P. Zwager, Breezand; Mid-
denstandsvereen., Anna Paulowna, Gebrs. Zandber
gen, Breezand; Rotterdamsche Bank, Den Helder,
De Graaf Gerharda, Lisse; Grondbedr. A. v. d. Berg
c.s. A. Paul., B. Moolenaar Zn., Breezand; Lissen
sche Kistenfabriek, Lisse, J. Onderwater Co., Bree
zand; jrw. J. Schreuder, Den Helder, J. de Goede.,
Breezand; G. Wesseling, Sassenheim, De Wilde
Essenveld, Breezand; A. Huiberts, Breezand, A. van
den Berg, Anna Paulowna; R.-K. Boerenleenbank,
Anna Paulowna, G. L. Elfring, Anna Paulowna;
Gebrs. van Trigt, Hillegom, Homan Van Oosten,
Breezand; N.V. L. v: Staalduijnen Jr., 's Graven-
zande, H. van den Berg, Anna Paulowna; Lissensche
Kistenfabriek, Lisse, E. Nieuwenhuis, Lisse; R.K.
Winkel ver. De Hanze, Den Helder, F. Nyssen, Bree
zand; N.V. Landbouw-Kant. Alkmaar, P. J. Koomen,
Anna Paulowna; Zilv. Medaille, extra: Mij. van Nij
verheid en Handel, Haarlem, J. de Goede, Breezand;
idem Gebr. Lubbert, Breezand; Zilv. Medaille: Kamer
van Koophandel, Alkmaar, M. A. Kolster, Breezand;
idem, H. van den Berg Zn., Breezand; idem A. van
den Berg Gz., Anna Paulowna; Alg. V. V. V.., 's-Gra-
venhage, H. de Groot, Breezand; A. W. Arntz, voorz.
K. van K„ Alkmaar, H. de Groot, Breezand; Alg.
Winkeliersver. Den Helder, E. Komen, Breezand;
Coop. Bloemb. veil.-ver. Anna Paulowna, A. Moerel,
Breezand; V.V.V. Held. Belang, Den Helder, G. A.
Preyde, Breezand; A. v. d. Berg, Anna Poulowna,
H. van den Berg Zn., Breezand; J. Jonker, Bree
zand, E. Wilms, Anna Poulowna; H. J. H. Naaste
pad, Anna Paulowna, Gebrs. Zandbergen, Breezand;
Adr. Borst, Breezand, Jb. Rozenbroek, Anna Pau
lowna; Coop. Land- en Tuinb.aank. ver. Breezand,
P. de Haas, Breezand; J. Leyen, Breezand, B. Moo
lenaar Zn., Breezand; W. J. van Biezen, Sassen
heim, H. M. Ruysenaars, Breezand.
Grootste Gouden medaille. Inzending G. A. Preyde
voor de meest uitgebreide collectie bolgewassen,
waarmede tevens de beste reclame gemaakt wordt
voor het gebruik van bolgewassen In den tuin.
Groote Gouden medaille. J. de Goede voor wild-
beplanting vroege tulpen met specialen prijs in den
vorm van zilv. beker, voor beste inzending bijgoed.
Uit de Pers
Het Centraal Bureau van de Tuinbouwveilingen in
Nederland deed in 20.000 exemplaren afdrukken een
oproep aan de aardappelkweekers, ter bestrijding
van de aardappelziekte.
De heer ir. Hazeloop, tuinbouwcosulent te Alkmaar
heeft den oproep samengesteld, die aldus luidt:
Mat#®**
BESTRIJD DE AARDAPPELZIEKTE.
„Dat vroege zoowel als late aardappelen voor een
groot aantal ziekten vatbaar zijn, is tegenwoordig
bij de telers wel algeemen bekend. Sommige dier
ziekten kunnen bestreden worden of, juister gezegd,
een bepaalde partij kan er in meerdere of mindere
mate van worden bevrijd, door een nauwkeurige se
lectie, waarbij dan bij het winnen van poters van
geheel gezonde planten wordt uitgegaan.
Er zijn echter ook ziekten, waartegen de meest
nauwkeurige selectie niet baat, wat o.a. het geval
is met ziekten, veroorzaakt door zwammen, waarvan
de voortplantingsorganen de sporen, door de lucht
worden verspreid. Tot deze ziekten behoort de kwaal,
welke bij den aardappel langer dan alle andere
kwalen bekend is en die daarom wel de aardappel
ziekte genoemd wordt. Sreekt men van „de aarap-
pelziekte" zonder eenige nadere aanduiding, dan
bedoelt men geen bladrol, geen topbont, geen Crin
kle, geen ringvuur, geen Rhizoctonia, geen wratziek
te 'of hoe a ldie ziekten ook mogen heeten, maar dan
bedoelt men uitsluitend de oude ziekte, welke zoowel
de bladeren als de knollen „ziek" maakt en welke
