NIEUWE
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No.
40e Jaargang
Redacteur H. KEIZER. Bureel Noordscharwoude.
StemmingsbeeldGroentenland
79 v TELEFOON INTERCOMMUNAALNOi. DINSDAG 7 JULI 1931
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG. -
Abonnmentsprij s
per 3 maanden 1.15. j
Uitgitt: Firma I. H. KEIZER.
ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
„Ik heb wat voor je"; zei me dezer dagen een
Langendijker handeldrijvend middenstander, wiens
naam zeer vele malen in ons blad voorkomt. „Lees
dat nu eens op je gemak door en zeg daar het uwe
eens van!"
Zoo kreeg ik in handen het ochtendblad van de
Telegraaf van 26 Juni 1931. Met vette letters ge
drukt, viel al gauw mijn oog op het artikel „Langen
dijker Tuinbouw hoopvoller gestemd." In groote
trekken geeft het artikel vrij zuiver den toestand
hier weer, de veilingomzetten van het afgeloopen
jaar door de beide veilingen bereikt, zijn juist. De
verdere bijzonderheden, over het verleende tuin-
bouwcrediet, den gang van zaken gedurende het
winterkool seizoen, de beschouwingen over de tarief-
muren, geven geen aanleiding tot commentaar.
Evenmin kan cap tie worden gemaakt op de cijfers,
die de marktwaarde voor tomaten en vroege aard
appelen in het seizoen aangeven.
En toch meen ik, dat, hoe de bedoeling van den
schrijver isgeweest, hoe juist ook zijn cijfer
materiaal was, hij toch door een ietwat te gunstigen
bril den algemeenen toestand heeft bekeken.
Nog onlangs las ik in genoemd blad een artikel
over oorlogsprijzen voor het Langendijker product.
Wel is ook dit niet geheel juist te noemen, inder
daad was op 't eind van het seizoen de kool duur,
evenmin kan worden ontkend, dat de prijzen voor
zomerkooi, aardappelen en tot dusver peen goed zijn,
maar toch, gaat men den toestand nuchter en zake
lijk na, dan is m. i. de indruk, die door dergelijke
artikelen wordt gewekt bij den buitenstaander, niet
in overeenstemming met de werkelijkheid.
Wat toch wordt te veel in dit artikel over 't hoofd
gezien? Dat van de gunstige resultaten van de
winterkool, in de laatste maanden van het seizoen
behaald, zoo weinig door de Langendijker tuinbou
wers in 't algemeen is geprofiteerd. Slechts betrek
kelijk weinig hadden voordeel en die het hadden,
danken het gunstig resultaat niet van de eigen,
doch van de vreemde, elders gepachte gronden. De
bouwer, die kool verbouwde op (aan den) Langendijk
gelegen akkers heeft een zoo slechte oogst gehad,
dat geen prijs, het eindresultaat goed kon maken.
Van een hoopvolle stemming heb ik aan den
Langendijk noch in 1930 noch in 1931 veel gemerkt;
in het gunstigste geval mag men zeggen, dat het
eindresultaat van 1930 niet zoo ongunstig is ge
weest, als wel gevreesd werd.
En dat kan ook gezegd van het seizoen, dat we
thans doormaken. Zeker de vroege-aardappelenprijs
is niet slecht, het tegendeel is waar. Edoch, 't is in
zoo heel veel gevallen precies als 't was met de be-
waarkool. Wat geeft een koolprijs van f 14 als er per
snees nog geen 100 Kg. kool wordt gesneden? Wat
baat een aardappelexport-prijs van f 10 als men
50100 Kg. per snees delft? Wie telt de Langen
dijker Sneezen, die minder dan 150 Kg. opbrengt
geven? Wie weet dan niet, dat èn slechte koolop
brengst en slechte vroege aardappelenteelt vaak,
maar al te vaak, door dezelfde personen worden
verkregen?
Ben ik te somber?
'k Geloof het niet. Wie niet in het globale blijft
hangen, doch een open oog heeft voor de bijzondere,
veel voorkomende gevallen, oordeelt zoo luchthartig
niet.
Er wordt in dat artikel ook beweerd, dat de Lan
gendijker bouwers ten opzichte van de kool meer
hoop voor de toekomst hebben. Als bewijs moet dan
dienen, de enorme aanplant.
Hier is de schrijver er m.i. glad naast. Als er iets
is, dat zorg baart, is het juist de gedwongen uit-
breeiding. Gedwongen door den toestand in den
landbouw, door de groote risico van den koolbouw
op Langendijker grond, die al zoo vaak mislukte.
Ik denk aan de geringe aanvoeren van vroege-
aardappelen aan de beide Langendijker verlingen,
aan die te Obdam, ongeveer 1/8 van een normale,
aan die te Grootebroek, waar de aanvoer op onge
veer 1/3 van 1930 is te schatten.
Sommige streken van Noord-Hollands Groenten-
land zijn ondanks goede prijzen, zwaar gedupeerd.
Heden vernam ik te Hoorn, dat er een vergadering
van tuinders „om de Oost" is gehouden, waar nood
kreten aan het adres van de Nederlandsche regee
ring zijn geslaakt. Men heeft mij verzekerd, dat er
een uitgebreid verslag dezer samenkomst stond in
het het Noordhollands Dagblad, 'k Deed moeite een
exemplaar te krijgen, 't is me niet gelukt.
Ik ben dus aangewezen op 't geen mij te Hoorn is
meegedeeld.
De heeren Roosjen van Grootebroek -Bovenkais-
pel, Houben van Wognum en Schoemakers van Me-
demblik moeten er 't woord hebben gevoerd. Een
commissie heeft een audiëntie bij Minister Ruysch
de Beerenbrouck aangevraagd.
Er is nog wel van iets anders te melden, dan van
een hoopvolle verwachting.
Met dankbaarheid mag worden vastgesteld, dat
een dreigende catastrophe niet intrad. Voor veer
tien dagen vreesden velen met mij een zoo goed als
algemeen mislukte vroege-aardappelen oogst. Dank
zijn het buitengewoon gunstige weer is deze zeker
niet ongegronde vrees gelukkig beschaamd.
Buitengewoon zijn de prijsschommelingen. Zater
dag nog werd een groote partij opgehouden voor
even f 6.per 100 Kg.
Maandagmorgen werd er f 9.50 voor betaald.
'k Was er getuige van, dat een bouwer een partij
van 2700 Kg. bij 't begin van de markt ophield. liet
ophouden bracht hem een winst van meer dan f 32.
Nog enkele cijfers. Ninety-fold brengt b.v. Woens
dag op f 8.509.00; een daling tegen den vorigen dag
van f2.50—3.00 per 100 Kg. Onthutste gezichten,
vrees voor den volgenden dag. En dan constateert
men prijzen van f 12 en daar boven.
't Is thans een zeer wisselvallige markt.
Plaatselijk iSSeaws
Bilt O EK OP LANGENDIJK.
D© Directeur van het Post- Telegraaf- en Ter
lefoonkantoor te Eroek op langendijk vestigt
de aandacht van aangeslotenen aan 'het Rijkstele-
fonnet Langendijk, tevens rekeninghouder bij den
Postcheque- en Girodienst, op de voor hen be
staande gelegenheid tot het per telefoon aanbie
den en ontvangen van telegrammen ook in de
uren ,dat genoemd kantoor voor aangeslotenen
voor den telefoondienst is geopend, doch de kan
toren in hunne woonplaats voor de telegraaf
dienst zijn gesloten, zonder dat daarvoor meer
dere kosten in rekening worden gebracht.
Nadere inlichtingen worden desgewenscht gaar
ne aan het kantoor,ook per telefoon, verstrekt.
Ter toelichting diene dat voor aangeslotenen
aan het net langendijk de telefoondienst ter
beschikking staat van Maandag of dag na een
feestdag 7 uur tot Zaterdag of dag voor een
Feestdag 24 uur. Op Zondag van 8 tot 9 uur.
BlRÖEK OP LANGENDIJK.
Vrijdag 3 Juli was het de groote dag voor de
kinderen en voorstanders der O;. L-. S,- te Broek
op langendijk. Op dien dag was n.l- het school
reisje bepaald, dat dezen keer tot een heele reis
was uitgegroeid. Hoewel 's morgens de lucht
dreigend stond, zou he't volgens eenige geleiders
weerprofeten wel los loopen en de heeren heb
ben schitterend gelijk gekregen. Na het gebrui
kelijke afscheid, onder stroomen van snippers
en confetti vangt de reis aan. Vanuit de bussen
klinkt waar Indianengehuil op, als belangstel
lenden, langs deti weg geschaard, ons een „veel
pleizier" toewenschen. Gesnoep en gezang wis
selen elkaar af tot 't IJmuiderstrand toe, waar
we de beenen rekken in een wedloop om prijzen.
Nadat eindelijk de dorstige kelen zijn gelaafd,
zetten' we de reis voort langs de bezienswaardig
heden van IlJmuiden over Velsen naar Bloemen-
daal. Wat een verrukkelijke vergezichten biedt
het heuvelig terrein voor onze verbaasde oogen,
zoo gewend aan het vlakke landschap van Hol
lands vetten kleigrond. Het hoogtepunt van de
tocht is wel de ruïne van Birederode. De kasteel-
wchter vindt dan ook een aandachtig gehoor tij
dens den rondgang door de eerbiedwaardige steen
klomp, die tot ons spreekt uit het grijs verleden
met zijn schimmen en legenden. Ook demonstreert
de verwoeste burcht zoo duidelijk het leed en
verdriet, door onze voorouders geleden tijdens
den Tachtigjarigen Oorlog, 't Wordt langzamer
hand tijd, naar huis terug te keeren, maar eerst
rijden we nog door de villa-wijken van Haarlem.
Nu in een stevig tempo op Velsen aan. De
l angendijker bussen en chauffeurs vertoonen hier
een staaltje van hun kunnen.
Vanaf den Beverwijker speeltuin gaat het nu
in één stuk door, door de Heerhugowaard, naar
den Biroekerhoek. Wa't een ontvangst. Twee mo
torbooten met popelende ouders liggen ons daar,
op te wachten. Het wakkere gezelschap der Dek
kers laat een vroolijk welkomstlied hooren. De
booten houden- een triomftocht door het dorp,
onder het schallen der muziek. Heel Broek is
getuige van onze vreugde en onze liefde voor
de Openbare School. Afgestapt in de kolfbaan
van den heer Borst, richt de voorzitter van
,,'tBielang der Jeugd" het woord tot de kinde
ren, die hem antwoorden met een danklied".
Na. ook nog alle medewerkenden aan 'het feest
te hebben bedankt, eindigt de voorzitter met
deze woorden: „Broek stond weer in 't teekeiï
van 't Belang der Jeugd". Tot besluit van de
pret ontvangen de kinderen nog een reep cho
colade en gaan daarna vermoeid, maar met van
blijdschap stralende oogen naar huis.
Z üTBlSCH ARW O UDK
De zes herkozen raadsleden, alsmede het nieuw
gekozen raadslid hebben de benoeming aange
nomen.
Uit den Omtrek
W ARMENHUIZEN.
Postduif aangekomen.
Naar wij van politiezijde vernamen, 'is bij
den heer M. Pronk Pz., Stationsstraat, Warmen-
huizen, dezer dagen een postduif aangekomen.
Het beest had een zilveren ring om zijn poot
met het volgende opschrift: „nr. 509, Holland
NB 31".
Inlichtingen zijn te bekomen bij de politie
alhier.
W ARMENHUIZEN.
Naar wij vernemen is de verbouw der Bijz.
School te Krabbendam opgedragen aan K. Wes
ter van St. Pancras voor de somma van 'f4890.
Genoemde was de laagste inschrijver.
W ARMENHUIZEN.
Aan de veiling alhier werd verhandeld:
Juni 1931 Juni 1930.
Aardappelen 256.225 485.898 -Kg-
Uien 650
Bloemkool 6.015 stuks1.
De omzet bedroeg in Juni '31 fl9.723.44i
tegen f31.440.41 in Juni 1930.
j HEER HUGOWAARD.
i Aan het kerkbestuur der Ned. Herv. Gemeen-
te word machtiging verleend tot aanvaarding
van een legaat van f1000 onder bepalende voor
waarde, vermaakt door mejuffrouw H. Heenk,
den 7 Maart j.l. overleden te Hilvarenbeek,
een zuster van wijlen den weleerw. heer ds. J.
Heenk, voorheen predikant in deze gemeente.
Verloren voorwerpen.
Eamestaschje, o.a. inhoudende beursje, waarin
geld.
- HEERHUGOWAARDl
Door het comité tot het houden van een rij
tocht voor de ouden van dagen, worden ook
voor dit jaar weder plannen beraamd om de
gebruikelijke rijtoer door te laten gaan. Werd
de vorige jaren door de leden persoonlijk aan de
huizen gecollecteerd, thans zal vermoedelijk,
gezien de gunstige resultaten in andere plaatsen
daarmede bereikt, een huis aan huis circulaire
worden verspreid, waaraan een inteekenstrook is
gehecht, die later weer opgehaald zal worden.
Tegelijkertijd kunnen dan de namen 'van even-
tueele deelnemers worden opgegeven.
- HEERHUGOWAARDl
Deuitslag van den aardappeloogst blijkt over
het algemeen niet gunstig. Die knollen zijn zeer
klein van stuk, zoodat de opbrengst niet mee
valt. Sommige perceelen wil men wel om het
rooie ngeven, doch geen liefhebbers bieden zich
aan. Voor vele klein-bouwers, wier budget voor
een groot deel op de inkomsten van dezen oogst
steunt, breekt dan ook weder een moeilijke tijd
aan, temeer daar velen van hen niet konden pro-
fiteeren van de hoogere koolprijzen, die dit voor
jaar besteed werden, omdat zij ook al weer
noodgedwongen dikwijls terwille van de beta
lingen, die zij hadden te doen, de kool moesten
opruimen voor dit met voordeel kon geschieden.
Een enkel geval hoorden we waar sproeien
zeer goede uitkomsten had gegeven en de oogst
boven het middelmatige kon worden genoemd,
doch velen schijnen pas zijn gaan sproeien toen de
ziekte zich reeds in het loof openbaarde. Tot
gevalgjjsal .dit wel hebben, dat een volgend jaar
nog weerberichten gelet zal wor-
deVdhSarot 'rftt toe geschiedde.
- HEERHUGOWAARD.
Bij schapen, weidende in deze gemeente, in
eigendom behoorende aan den heer Jb. Wage
naar 'te Oterleek, werd rotkreupel geconstateerd.
Zomersproeten verdwijnen
in korten tijd geheel door
Sprutol Bij alle Drogisten.
Pot 90 ct. Tube 50 ct. Zeep 60 ct.
Nieuwstijdingen
Ds. LINGBEEK UIT DE KAMER?
Beroep naar St. Philipsland.
Dominee C. A. Lingbeek, lid der Tweede Kamer,
heeft zich weer beroepbaar gesteld in het Ned. Her
vormd Kerkgenootschap.
De predikant ziet zich echter bij zijn beroep naar
de gemeente St. Philipsland voor een onaangènaam
geval gesteld. Door acht leden van het kiescollege
dezer gemeente is protest aangeteekend tegen „de
onwaardige en misleidende wijze" waardoor het mo
gelijk werd gemaakt aan ds. Lingbeek met vijf van
de dertien stemmen de toezegging van beroep te
doen.
Of dit beroep dus door zal gaan staat niet vast;
wel dat ds. Lingbeek geneigd is te bedanken voor
het lidmaatschap van de tweede kamer, waarin hij
sinds 1925 zitting heeft.
HET PROCES HULSTIJN CONTRA VOGT n.s.
Schadeloosstelling van f 56.000 geëischt.
Naar de „Msbd." verneemt, zal in den loop van
deze week de dagvaarding worden uitgebracht inza
ke de' bekende procedure van den heer Wouter Hul-
stijn tegen de heeren Willem Vogt en oud-kolonel
van Gheel Gildemeester, resp. directeur en secretaris
van de Algemeene Vereeniging Radio Omroep. In
deze dagvaarding stelt de heer Hulstijn, dat de
heeren Vogt en van Gheel Gildemeester door een
demarche bij den heer Holdert, directeur van „De
Telegraaf" zijn ontslag als leider der afdeeling we
tenschappen van genoemd dagblad hebben veroor
zaakt. Deze démarche had tot doel den heer Hul
stijn als lid van het dagelijksch turnbestuur te
dwingen tot het volgen eener bepaalde gedragslijn
in overeenstemming met de plannen van de heeren
Holdert en Vogt. Aangezien gedaagten door te han
delen gelijk zij deden tegenover den eischer een
onrechtmatige daad hebben gepleegd eischt de heer
Hulstijn een schadeloosstelling van f 56.000 of zoo
veel minder als de rechtbank in goede justitie zal
noodig oordeelen. Aangezien de onrechtmatige daad
door de gedaagden te zamen werd gepleegd stelt de
dagvaarding, dat zij derhalve ieder voor het geheel
aansprakelijk zijn voor vergoeding der geleden of
$e, lijden schade.
FIETSER GEEFT ANDEREN WIELRIJDER
EEN DUW
In de Rozenstraat te Rotterdam waren Zaterdag
middag twee fietsers tegen elkaar gebotst. De een
gaf hierbij den ander een duw, waardoor deze onder
een auto geraakte en zwaar gewond naar het zie
kenhuis werd overgebracht. Hij is daar overleden.
Het slachtoffer was een zekere J. D. Lagendijk.
Nadat de politie om inlichtingen had verzocht,
heeft de andere fietser zich bij de politie aangemeld.
Hij heeft verklaard, dat hij den overledene niet met
opzet een duw had gegeven. Er werd evenwel tegen
hem toch procesverbaal opgemaakt.
ERNSTIGE BRAND TE DREUMEL.
Zondagavond brak brand uit In het kasteel van
J. Oorsouw aan den Ouden Maasdijk te Dreumel.
Onmiddellijk daarop sloeg de brand over op de twee
naastbij gelegen boerderijen van J. Bouman en A. de
Jong.
Tijdens het blusschingswerk werd de brandweer
gealarmeerd in het perceel gelegen aan den Waal
dijk, alwaar de boerderij van A. Verhoeven in brand
stond. De vier gebouwen brandden tot den grond toe
af. Circa 300.000 pond hooi werd een prooi der vlam-
i men, alsmede een stuk of 40 varkens.
VECHTPARTIJ IN UTRECHT.
Op den Loevenhoutschen dijk te Utrecht is een
j vechtpartij ontstaan tusschen twee gebroeders en
1 een familie, bestaande uit een vader en diens beide
zoons. Een der gebroeders kreeg drie messteken in
den rug, zoodat hij in zorgwekkenden toestand naar
j de Rijksklinieken moest worden vervoerd. De politie,
I die later ter plaatse verscheen om de vechtersbazen
i te arresteeren, bleek onmachtig hiertoe over te gaan,
daar vader en zoons zich in hun woning hadden
verscholen en weigerden deze te verlaten. Den ge-
heelen nacht is daarop voor de deur gepost en
eerst om kwart voor zes Maandagochtend, toen alle
drie zich naar het werk wilden begeven, durfde de
politie het ten slotte aan hen naar het bureau over
te brengen.
ZIJN KOSTBAAS VERMOORD.
In een café in de Hopel (Eigelshoven) ontstond
ruzie tusschen een kostbaas en een kostganger. Na
eenigen tijd gingen beiden naar boven waar de
kostganger plotseling een revolver trok en zijn kost
baas daarmede een schot door het hoofd gaf. De
man was op slag dood. Diens vrouw kreeg bovendien
nog twee schoten in de borst. In ernstigen toestand
is deze naar het ziekenhuis te Kerkrade overge
bracht.
De dader is gevlucht, vermoedelijk naar Duitsch-
land.
Buitenland
Hevige cycloon in Frankrijk.
I Eien cycloon heeft de streek tusschen le Bugue
en Eyzies geteisterd. Böomen -weiden uit den.
grond gerukt en korenvelden vernietigd. In de
1 omstreken van le Blugue bleef geen blad aan de
I Doornen, geen wijnstok in den grond. Die geheel©
oogst, werd verwoest. De straten van le Bugue
zijn onbegaanbaar tengevolge van een slijklaag.
Meer dan 7000 gezinnen zijn geruïneerd.
Be ramp te Vinccnnes.
Geen kwaadwilligheid
Naar aanleiding van de vele geruchten, die
omtrent de oorzaak van den aoodlottigen brand
in het Nederlandsche paviljoen op 'de koloniale
tentoonstelling te Parijs de ronde doen, had een
persvertegenwoordiger een onderhoud met den
met de leiding van het onderzoek belasten com
missaris van politie, Leriche, die thans reeds een
week met het onderzoek bezig is en dus over
meer feitenmateriaal kon beschikken, dan in de
eerste dagen na den brand.
Be heer leriche verklaarde, dat het, bij het
ontbreken van zekerheid omtrent de oorzaak van
een brand als deze, haast niet te verwonderen
valt, dat allerlei wilde geruchten de ronde gaan
'doen en heel makkelijk ontstaat dan de beschul
diging, dat kwaadwilligheid den brand heeft
veroorzaakt.
.Wanneer, zooals thans het geval is, slechts
wat asch en puin is overgebleven, valt zulks
onmogelijk met zekerheid vast te stellen. Niette
min verzekerde commissaris Leriche, dat de mo
gelijkheid van kwaadwilligheid al zijn aandacht
heeft gehad en dat hij alle aanwijzingen, die hij
in deze richting heeft gekregen, nauwkeurig
heeft onderzocht. Het resultaat hiervan was ech
ter in alle gevallen negatief. Op het oogenblik
bezit men niet de minste aanwijzing of waar
schijnlijkheid, die de veronderstelling wettigt,
dat de brand door kwaadwilligen is aangestoken.
Indië's medewerking.
Het college van burgemeester en wethouders
van Blatavia besloot de inzending van de ge
meente Batavia op 1de internationale koloniale
tentoonstelKfcg te Parijs'te reconstrueeren en
per snelste gelegenheid naar Parijs te doen ex-
pedieeren.
Die heer Moe jen onderscheiden.
De heer (Moojen is door de Fransche regee
ring benoemd tot officier in het Legioen van
Eer.
31 Augustus opening van het
nieuwe paviljoen
Zooals gemeld, worden thans reeds de noodige
voorbereidingen getroffen, om zoo spoedig mo
gelijk een nieuw Nederlandsch Paviljoen te bou
wen, zij het ook van bescneidener afmetingen,
dan het door den brand vernielde. Men is druk
bezig het terrein daarvoor in orde te maken.
Met den bouw van het nieuwe paviljoen zal
ongeveer ruim een maand gemoeid zijn. Wanneer
de werkzaamheden een vlot verloop hebben en
voldoende inzendingen zullen zijn aangekomen,
ligt het in de bedoeling, het nieuwe Nederland
sche paviljoen op de internationale koloniale ten
toonstelling op 31 Augustus a s. den verjaardag
van H. M. de Koningin te openen-
MAURICE
CHEVALIER
KOMT!