NIEUWE
Nieuwsblad y. Holl. Noorderkwartier
No. 83 telbfoon intercommunaal Na n. DONDERDAG 16 JULI 1931
40e Jaargang
Redacteur 1. H. KEIZER. Bureel Noordscharwoude.
Onze Kederlandsche Bank
Uit den Omtrek
BEURSOVERZICHT
De Liefdes
Parade
lUI.IIIIJkH! COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG. -
Abonnmentsprijs:
- per 3 maanden 1.15. - UltQaVe: FlflM I. H. KEIZER.
AD VERTENT IEN
Van 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
Be president van de Nederlandsche Bank staat
in zijn verslag over het afgeloopen jaar uiteraard
stil bij de gevolgen van de malaise. Zijn uitla
tingen daarover hebben groote beteekenis, om
dat het bedrijf van onze centrale bankinstel
ling in velerlei opzicht, als een gevoelige plaat
de indrukken van het internationale gebeuren
op geld- en 2akengebied opvangt en vastlegt.
Niet in beelden maar in cijfers. Men denke aan
do reusachtige kapitaal verplaatsingen, waarbij
de internationale goudbeweging een groóte rol
speelt. Over dat alles bevat het dezer dagen
gepubliceerde verslag interessante mededeelingen.
Verschillende overzeesche landen, welker beta
lingsbalansen in. hoofdzaak afhankelijk zijn van
den export van grondstoffen, waarvan de prij
zen thans sterk zijn gedaald, zagen hun goud
voorraad aanmerkelijk, slinken. Blrazilië b-v. zag
vriiwel zijn geheelen goudvoorraad wegvloeien.
Nederland behoorde in dit opzicht tot de ge
lukkige uitzonderingen. Onze goudvoorraad ver
toonde dit jaar per saldo een stijging van 14
miilioen. „Het spreekt echter vanzelf," merkt
Mr. Vissering in zijn verslag op, „dat een land
als het onze, 'dat door zijn buitenlandschen '.ïan-
del, zijn belangen in overzeesche gebieden en
zijn positie als financieel centrum zoozeer op
het internationale verkeer is aangewezen, niet
gespaard is gebleven voor de gevolgen der eco
nomische depressie. Geconstateerd kan echter
worden, dat het economisch leven van 'Neder
land een groote mate van weerstandsvermogen
aan den dag heeft gelegd, en dat de teruggang
der conjunctuur zich er later en in het algemeen
ook minder scherp dan elders beeft doen ge
voelen."
Beze woorden van den president zijn niet be
doeld als pleister op de wonde. Wij mogen er
ons echter wel degelijk rekenschap van geven,
met de dankbare erkenning, dat ons land voor
mogelijk nog ergere onheüen gespaard is ge
bleven. Om welke redenen Nederland niet dieper
in het moeras der depressie is weggezakt? Het
verslag van de Bank noemt daarvoor o.a- het
feit dat Nederland tot dusver aan het beginsel
van den vrijhandel is blijven vasthouden. Mede
aan dezen factor is het te danken, meent Mr. Vis
sering, dat b.v- de werkloosheid in Nederland,
al is haar omvang ten. gevolge van de depres
sie aanmerkelijk gestegen, toch in de verste verte
niet de afmetingen heeft aangenomen die zij in
verschillende andere landen heeft bereikt. Nauw
keurige gegevens omtrent het aantal werkloozen
ontbreken weliswaar, doch als hoogste selnatting
kan een totaal cijfer van 200.000 worden aange
nomen. Zelfs met dit cijfer, dat bovendien geldt
voor een tijdstip, waarop de seizoen-invloeden
op de werkloosheid zich 'net krachtigst deden
gelden maakt Nederland, vergeleken met de
meeste andere landen, een gunstig figuur.
'Ook de cijfers van den buitenlandschen handel
van ons land over het kalenderjaar 1930 geven
blijk, aldus het. verslag van Mr. Vissering, van
het opmerkelijk weerstandsvermogen dat Neder
land tot dusver tegenover de depressie aan den
dag heeft gelegd. Wel daalde, vergeleken Bij
het vorige, kalenderjaar, de waarde van onzen,
uitvoer van 1989 miilioen op 1718 miilioen en
die van onzen invoer van 2752 miilioen op 2418-
miilioen, doch deze verminderingen zijn betrek
kelijk aanmerkelijk geringer dan die welke Ie
meeste andere landen te zien geven. Bovendien
zijn zij uitsluitend toe te schrijven aan' de prijs
daling, want het gewicht? zoowel van den export
als van den import is nog gestegen. Ondanks
de depressie was Nederland dus in 1930 in staat
zijn buitenlandschen handel in vollen omvang
te handhaven en bovendien een quantitatief groo-
ter invoer-overschot met. een geringer bedrag
(f699 miilioen tegen f762 miilioen m 1929) te
betalen.
Wij hebben deze regels uit het verslag aan
gehaald ,niet alleen omdat zij getuigen van een
ruimen kijk op het vraagstuk van den vrijhandel,
maar tevens omdat zij komen van een volkoman
tot oordeel en bevoegd autoriteit, wiens ziens
wijze nu eens niet door politieke bijbedoelingen
wordt vertroebeld. Totnutoe is Nederland a -
tijd den dans ontsprongen, al heeft het soms
wweinig gescheeld, er is in het kamp van de
proteetionisten hard gewerkt voor een zooge
naamd beseheiden tariefmuurtje, maar de regee
ring is voor dien drang niet gezwicht. Em thans,
nu het aan den horizon begint te lidnten, ook
het vraagstuk van de tariefmuren zal wei ter
sprake komen bij de onderhandelingen over de
herstelbetalingen, is Nederland klaar om onmid
dellijk van elke opleving te profiteeren.
Wij hebben geen protectionistische nalaten
schappen te liquideeren.
|S|TP PANC(RAS-
Binsdag 14 Juli hebben de hoogste klassen
van de O. L- School hun jaarlijksche schoolfeest
gevierd.
Per autobus van de Firma Kok, 'Tuinman
en W ilken ging de reis naar Haarlem en Zand-
voort, de morgen liet zich uitstekend aanziert
en onder schitterend weer, confetti serpentines
en gejuich der kinderen, werd de reis aangevan
gen.
Allereerst werd gepleisterd in de speeltuin
,,Veiserend", waar volop werd genoten. Vervol
gens de „Ruïne van Birederode" bezichtigd, waar
na de reis werd voortgezet naar het kopje te
Bloemendaal, vandaar naar Zandvoort schitte
rend weer aan zee. 'bewolkte lucht doch warm,
dus ideaal weer om te genieten van de golven,
hier werd natuurlijk door de jeugd ferm ge
bruik van gemaakt en toen het aankleeden dan
ook; klonk, was 't bij velen nog; moéten we nu
al weg.
Hierop weer in de bus en gereden naar de
speeltuin „Kostverloren", weer genieten van wip,
schommel, draaimolen enz., dit werd even onder
broken doordat een klein buitje zich begon te
laten voelen, doch gelukkig van korten duur.
Vanuit dezen speeltuin werd gereden over
Haarlem, doch thans begon de regen bij stroo
men te vallen, gelukkig dat dit niet eerder was
gebeurd, nu was 't wel een troosteloos aanzien^
doch de kinderen bleven droog. Onder het noo-
dige gejuich en zingen van de populaire mop
van hela hola en tioerageroep der kinderen, wer-
de ndeze weer opgewacht door hunne ouders,
na volop te hebben genoten, 'tweer was thans
weer opgeknapt, dus konden allen droog naar
huis gaan.
Zoo is het dan toch tot een debacle in Buitsch-
land gekomen en is de Hoover-hulp waarover
men zich alom zoo verblijd had tot een misluk
king geworden, dank zij de tegenwerking
terecht dan of ten onrechte die van meerdere
zijden hierin ondervonden werd. Politiek en eigen
nooddruft zijn een rol gaan spelen en zoo viel
alles in duigen wat er kort geleden nog zoo
vertrouwen-herstellend uitzag.
Be ineenstorting der Norddeutsche Wollkam-
merei waar een verlies geleden werd van niet
minder dan 225 a 250 miilioen mark sleepte
andere belangen mede en ook Nederland zal
hieraan wel een directen tol hebben te betalen.
Na den val van de Oosterreichische Creditanstalt
kwam de Banque de Génève de wereld opschrik
ken en 'heel spoedig al liepen kwade geruchten;
over de Barmstadter- und Nationalbank, die
groote verliezen bij de Nordwolle had geleden.
Toen deze groote Buitsche Bank Maandag 1.1-
har loketten moest sluiten konden de andere
Buitsche Grootbanken het al evenmin bolwer
ken en werd overgegaan tot sluiting der Buit
sche Beurzen en het staken van alle betalingen
door alle Buitsche Banken, nadat tijdelijk nog
geheel of ten deele was uitbetaald. Tegen den
algemeenen run zoude het immers de liquiditeits
positie van geen enkele bank hebben kunnen uit
houden. Intusschen komt de Merkurbank te Wee-
nen met een surséance-aanvrage en sloten ook
in Littauen en in Banzig de banken hun deuren
zij het dan dat dit denkelijk slechts als voor-
loopige maatregel geldt. Be voorzitter van de
Berlijnsehe Beurs, Julius Schwarz, firmant van
do Berlijnsehe firma i?chwarz, Goldsdimidt en
Oo., heeft zijn functie neergelegd, .omdat deze
firma eveneens heeft moeten sluiten wegens haar
verhand met de Barmstadter.
Quid nune? Wat nu?
Zal men er toe komen spoedige afdoende hulp
aan Buitschland te brengen en nog te redden wat
te redden valt in het belang ook van andere
landen? Of zal de chaos verdere verwoestingen1
blijven aanrichten en' den weg gaan openen voor
nieuwe Leiding, die er dan denkelijk niet beter
om zal zijn? Immers overal wordt het roeriger,
terwijl het maar al te gemakkelijk is het actueele
gebeuren te schuiven op de schouders van laet
tegenwoordige stelsel. Mocht Buitschland over
slaan tot uiterste politiek dan zeker zal ook
elders de terugslag hiervan niet uitblijven. Maar
ook zonder dat zullen nog wel heel wat slacht
offers vallen van het gebeurde. Want teveel
leed is reeds toegebracht en teveel teleurstelling
ondervonden. En in ieder geval heeft het niet-
j algemeen en onmiddellijk enthousiast doorzetten
van Hoover's voorstel beduidende vertraging ge
bracht in het mogelijke economische wereldher
stel dat er in gelegen was toen de factor „ver
trouwen" opnieuw zijn intrede had gedaan.
Heines: „Bie Welt is ein grosser "Viehstall,
der nicht so leicht wie der des Augias gereinigt
wwerden kann weil, wahrend gefegt wird, die
Ochsen drin bleiben und immer neuen Mist an-
liaufen" houdt eenige juistheid in!
Over onze Beurs valt eigenlijk heel weinig te
vertellen en vooral is een prognose zeer moei
lijk omdat alles afhangt van wat bij de Ooster
buren zal gebeuren. Uitgaande van het standpunt
„dat er iets gedaan moet worden daar het an
ders overal en absoluut misloopt" neemt men
aan, dat er iets gedaan zal worden en dat er dus
hul pzal komen. Maar ging ijlaguntum niet te
gronde, terwijl de Senaat maar aldoor delibe
reerde, oftewel zal de hulp tijdig genoeg komen
om nog redding te kunnen brengen? Van paniek
was inmiddels aan onze Beurs geen sprake. Wiel
waren de koersverliezen uiterst scherp en menig
optimist heeft de laatste dagen zijn plezier best
op gekend. Onnoodig speciale fondsen te bespre
ken. Een lawine sleept nu eenmaal alles mede,
wat zij in haren weg vindt. Be omzetten waren
intusschen meestal zeer beperkt en alleen in de
hoofdfondsen waren de omzetten soms beduiden-
der. r
Op de Suikerafdeeling stemde het bericht dat
Chineesche en Cubaansdie ondernemers een groote
suikerraffinaderij in Sjanghai met 1 mülioeni
pd. st. kapitaal zouden beginnen, onaangenaam.
Sommige rubberplanters blijven nog steeds ho
pen op medewerking der Regeering, die inmiddels
naar het laatste bericht luidt, een flinken slag
om den arm houdt.
Be wisseltransacties in Buitscti Bevies werden
Maandag in Amsterdam stopgezet en blijven dit
tot nadere aankondiging terwijl maatregelen wer
den genomen voor de afrekening van loopendo
posten.
Op de effectenbeurs geschiedt al of niet no
teering van Buitsche fondsen onder beoordeeling
van het bestuur der Vereeniging voor den Effec
tenhandel
Op straat keerden de handelaars in Marken
weer terug en herinnerden ©enigszins aan de
dagen der Buitsche inflatie, onzaliger nagedach
tenis.
Geld blijft zeer ruim. Bp Buitsche Kapitaals-
vlucht heeft den overvloed nog in de Land ge
werkt.
Nieuwstijdingen
MARKENANGST TE VENLO.
Geen omwisseling; van Duitsch tegen Nederlandsch
geld.
Gisteren hebben de gezamenlijke bankierskanto
ren te Venlo geweigerd, Duitsche marken om te
wisselen tegen Nederlandsch geld. Dientengevolge
konden de Duitschers, die op de veiling zelf komen
koopen, geen groenten inslaan. Onmiddellijk deed
het gerucht de ronde in de stad, zoodat in de win
kels ook geen Duitsch geld meer werd in betaling
genomen, noch gewisseld. De handelstransacties
hebben een schok gekregen, en voorloopig wordt
geen crediet meer verleend. Een en ander is een
slag voor handel en industrie en tuinbouw daar ter
stede. Enkele zaken in de stad willen de zilveren
Mark tegen 32 cent inwisselen.
Dinsdagavond is het dorp Neunen, waar op het
oogenblik kermis wordt gevierd, in opschudding ge
bracht door een brutalen overval op klaarlichten
dag. Omstreeks half zeven drongen twee jonge man
nen in de woning van den ruim 80-jarigen land
bouwer J. van Bakel, die met zijn eveneens ruim
80-jarige echtgenoote alleen woont in 'n kleine
boerenhofstede aan een zijweg van den weg Nuenen-
Eindhoven, binnen. De indringers overvielen de
beide oudjes en hebben henmeteenhardvoorshrdlu
beide oudjes en hebben hen met een hard voor
werp, waarvan de aard nog niet vaststaat, bewus
teloos geslagen.
De oudjes wisten evenwel nog om hulp te roepen,
wat tot gevolg had, dat de landbouwer Jansen, die
op de nabijgelegen boerenhofstede woont, te hulp
snelde. Toen hij de woning binnenging, gingen de
beide onverlaten er van door. Zij sprongen op hun
fiets en reden den weg op naar Eindhoven. Jansen
greep onmiddellijk ook een fiets, ondanks het feit,
dat een der beide mannen hem met een revolver
bedreigde, en begon de achtervolging. Hij heeft
deze echter moeten opgeven, omdat de ketting van
zijn rijwiel brak. Onmiddellijk werden de politie en
de marechaussee van den overval in kennis gesteld.
Ook de dokter van het dorp, de heer W. F. J. An-
deregg werd gewaarschuwd, die spoedig ter plaatse
was. Hij behandelde de beide oudjes, die vrij ernstig
aan het hoofd gewond waren. Direct levensgevaar
bestond er niet.
Van Bakel en zijn vrouw zijn voorloopig verbon
den en onder bewaking in hun huisje gebleven. Zij
zullen naar het ziekenhuis te Eindhoven worden
overgebracht.
Voor zoover kon worden nagegaan is er in het
huisje, doordat de indringers gestoord werden niets
gestolen. De geldkist werd onaangeroerd gevonden.
Het was bekend, dat de oude landbouwer van Bakel,
ondanks het feit, dat hij in een kleine hofstede
woonde, er goed bij zat.
De vermoedelijke daders zijn bij de marechaussee
bekend. Het zijn de 23-jarige L. vah D. en de 20-
jarige L. P. K. In den loop van den avond heeft
de marechaussee geholpen door de politie, alle po
gingen in het werk gesteld om beide jonge mannen
op te sporen.
De vermoedelijke daders gearresteerd, doch weer
vrijgelaten.
Dinsdagavond laat is een der vermoedelijke daders
de 23-jarige L. van D. te Eindhoven gearresteerd.
Tegen half elf werd ook de tweede verdachte op
straat aangehouden. Beide verdachten ontkenden
echter iets met den overval te maken te hebben
en gaven een alibi op, dat bij onderzoek juist bleek
te zijn. Verschillende getuigen bevestigden, dat de
beide mannen zich tegen zeven uur, toen de overval
plaats vond, op het kermisterrein te Nuenen te
hebben bevonden. Tegen twaalf uur zijn zij wederom
in vrijheid gesteld. Politie en marechaussee zetten
het onderzoek in andere richting voort.
VIERJARIG KINDJE VERBRAND.
Toen een vrachtauto van de papierfabriek uit
Bergeijk, zooals gewoonlijk, de spoeling bij de afne
mers te Leende bezorgde en zulks ook in een kuip
bij den landbouwer A. G. had afgetapt, geraakte op
hetzelfde moment een vierjarig zoontje van genoem
den landbouwer bij het spelen in de kuip met de
kokende massa. Direct ingeroepen geneeskundige
hulp deed den armen kleine, die met deerlijke brand
wonden was overdekt, naar 't gasthuis te Eindhoven
vervoeren, waar het is overleden.
HET KANAAL KOLHORN—SCHAGEN—STOLPEN.
Naar wij vernemen, zal eerlang de aanbesteding
plaats vinden van de werken voor het graven van
het Kanaal Kolhorn-Schagen-Stolpen. Het staat
thans vast, dat o.m. een veste brug zal worden
gelegd tusschen Nesdijk en Klons, in het kanaal vak
Kolhorn-Schagen, welke voor dubbelspoor zal wor
den gemaakt en een breedte van 40 M. zal krijgen.
AUTO TEGEN EEN BOOM.
Maandagavond omstreeks 10 uur is op den Arn-
hemschenweg tusschen Ede en Arnhem nabij Plan
kenwambuis een in de richting Arnhem rijdende
auto, bestuurd door jhr. Panhuys, uit Velp, na het
inhalen en voorbijrijden van een vrachtauto, geslipt
en met een 30 K.M. vaart tegen een boom gebotst.
Jhr. Panhuys bekwam verwondingen aan den neus
en werd bwusteloos.
De inzittende dame viel uit den auto en bekwam
beenverwondingen.
De auto was ten deele vernield.
NEKKRAMP.
Bij Veenwouden (Fr.) is een geval van nekkramp
geconstateerd. De patiënte, een meisje van 8 jaar, is
naar een ziekenhuis overgebracht.
gezien hebt, hebt U de
sprekende film in al haar
verrassende veelzijdig
heid leeren kennen,
'n glansrol van
MAURICE CHEVALIER
de verfijnd knappe regie is van
ERNST LUBITSCH
