De crisis in Duitschland
Plaatselijk
Nieuws
BROEK OP LANGENDIJK.
„Met ingang van 15 Juli e.k. zal, voorlopig bij
wijze van proef, voor spoorwegreizigers de moge
lijkheid worden geopend om telegrammen door
spoorwegpersoneel aan spoorwegstations te doen
aanbieden zonder dat zij daartoe den trein behoe
ven te verlaten. In de treinen zullen aanbiedings
formulieren bij de conducteurs verkrijgbaar worden
gesteld."
Uit den Omtrek
W ARMENHUIZEN.
Aan de Middelbare Technische School te Haarlem
slaagde voor het eind-examen onze plaatsgenoot
de heer Jn. Helder Jr., in de afd. Weg- en Water
bouwkunde.
De jongeheer li. EL J. Leuring is van de
4e naar de 5e klas der Hl. Bi. S. te Alkmaar
bevorderd.
HEER,HU GO W A ARDi
Dezer dagen worden door het Comité tot het
houden van een rijtocht voor de ouden van da
gen de inteekenbiljetten huis aan huis bezorgd.
Laten We hopen, dat op deze methode met
verwachte succes niet uitblijft. Als minimum
leeftijd van deelname werd ook thans weder
den zeventig-jarigen leeftijd gesteld.
HEER HUGOWAARD.
Vergadering van den Raad is uitgeschreven tegen
Maandag 20 Juli n.m. 2.30 uur.
HEER HUGOWAARD.
De bescherming van den trekhond, schijnt, ten
minste wat deze gemeente betreft, haar doel voorbij
te streven en verdwijning van dit dier tengevolge te
hebben, dit laatste veroorzaakt door de steeds stren
ger toegepast wordende keuring, al mag deze ver
dwijning dan mede voor een deel op de tijds
omstandigheden worden geschoven.
Naar we vernamen zullen aan de op 17 Juli a.s.
plaats hebbende keuring slechts een vijftal dieren
worden onderworpen.
Binriemilagiid!
Die veilingen te Venlo.
Gespannen toestand.
Gistermorgen waren op de beide groote vei
lingen vele Duitsche opkoopers met hun auto,
doch konden niet koopen, omdat ze geen Hol-
landsch geld konden krijgen. De algemeene toe
stand is volgens de veilingsbesturen zeer gedrukt
en nerveus. Honderden karren met kropsalade,
die al uren gewacht hadden op Inun beurt, pas-
seeren de klok zonder bod en worden op de
daarvoor bestemde plaats in een kuil vernietigd.
Gistermorgen was dit aantal tot ruim 1 millioen
gestegen. Alle groenten lijden aan prijsdruk en
vinden gèen afzet meer. Onder de honderden le
den van beide veilingen heerscht een zeer ver
drietige stemming, welke ontmoedigend op de
cultuur werkt, zoodat om de moeite van vroeg
opstaan, plukken, sorteeren en naar de veiling
rijden te besparen, vele tuinieren hun saladevel-
den omschofeflen. Om 10 uur was de depressie
op de V. V. V. zoo groot, dat de verkoop een
half uur werd gestaakt, om de besturen van de
beide veilingen in Rpodestraat en Havenstraat
te doen beraadslagen. -
Besloten werd mede te deelen, dat de veilings
besturen om het bedrijfsleven niet geheel te
ontwrichten, de mark tegen 50 ct. zouden aanne
men, de risico daarvan geheel op zich nemend.
Dit hielp eenigszins, doch de aanvoer was zoo
groot, dat, ofschoon de prijzen eenigszins ste
gen, toch nog zeer veel onverkoopbaar bleef
naar aanleiding van telefonische berichten uit
Duitschland. De aanvoer van eieren was ruim
2imillioen, doch in verband met den vastge-
stelden koers van 50 ct. vonden deze alle afzet
naar binnen- en buitenland. In de stad heerscht
over het algemeen een gespannen toestand en
overal hebben besprekingen plaats in verband
met den toestand in Duitschland. Het bezoek
van Duitschers aan Venlo is aanzienlijk vermin
derd, nu er geen koopkracht voor hun marken is
in alle zaken. Handelsaffaires worden niet meer
afgesloten.
Stopzetting van den grenishandel door
Duitschland.
,M et ingang van hiedem Donderdag, zal het ver
boden zijn voor bewoners van de Diuitsche grens
streken om kleine hoeveelheden waren, de z.g.
;,Freimenegn" vanuit Nederland naar Duitsch
land in te voeren. Deze nieuwe maatregel is
van grooter gewicht dan algemeen wordt be
seft. De middenstand in de grensplaatsen zal
er nl. in ernstige mate door worden getroffen-
Er zijn op Nederlandsch gebied tal van winke
liers ,die hoofdzakelijk bestaan van hetgeen ze
aan de Duitsche grensbewoner^ verkoopen. Deze
laatsten komen tal van artikelen in Nederland
koopen omdat de waren daar niet alleen goed-
kooper ,maar over het algemeen van veel beter
kwlitei tzijn dan in het eigen land. "Wanneer mor
gen aan de grens hoopt men nog steeds, dat
het besluit niet tot uitvoering komt inderdaad
de grenshandel wordt stilgelegd, worden tal van
Nederlandsche zakenmenschen er de dupe van.
De Duitsche douanebeambten verkeeren nog
in onzekerheid over de te nemen maatregelen.
De moeilijkheid is, dat het verbod alleen de Duit
sche grensbewoners geldt. Een Nederlander, die
op reis gaat, mag rustig de toegestane hoeveel
heden sigaren en tabak meenemen. "In de prak
tijk zal de toepassing van dezen maatregel tot
allerlei moeilijkheden aanleiding geven.
Niet alleen in Nederland, maar ook in Duitsch
land heeft het verbod van den gsendnandel zeeft
ernstige ontstemming veroorzaakt. Juist nu de
betrekkingen tusschen de beide grensgebieden
meer en meer normaal worden en de vormen van
voor den oorlog gaan aannemen, komt de Duit
sche regeering deze weer verstoren. Een ophef
fing van dit verbod zal voor de betrokken Ne
derlandsche zakenmenschen een uitkomst betee-
kenen. Algemeen wordt gehoopt, dat onze re
geering in deze stappen zal willen doen.
(Hdbld.)
Nieuwstijdingen
RAMSAY MACDONALD NAAR NEDERLAND.
Morgen zal de Engelsche premier Ramsay Mac
Donald op zijn doorreis naar Berlijn, Waalhaven
aandoen en op 20 Juli zal op de terugreis eveneens
Waalhaven worden aangedaan.
De tocht geschiedt met drie Engelsche militaire
machines.
PORTEFEUILLE GESTOLEN.
Een koopman van den Schiedamscheweg te Rot
terdam heeft bij de politie aangifte gedaan, dat men
in de omgeving van dat bureau zijn portefeuille, in
houdende f 3900, heeft gerold.
SALARISVERHOOGING.
B. en W. van Dordrecht bieden den Raad ter
vaststelling aan een verordening tot wijziging der
salarisregeling van onderscheidene groepen ambte
naren.
Voor verschillende ambtenaren in dienst van de
Secretarie en de Bedrijven worden verhoogingen
voorgesteld, ook voor enkele groepen van het politie
personeel.
De verhoogingen bedragen in totaal f19.850 per
jaar.
Voorgesteld wordt ze te doen ingaan met terug
werkende kracht tot 1 Januari 1931.
MOORDAANSLAG OP EEN DRANKZUCHTIGEN
VADER.
Te Culemborg had een ongehuwd zoon zijn vader,
die drankzuchtig is, onderdak verleend. Maandag
moet hij zijn zoon zoo gesard hebben, dat deze hem
in een opgewonden toestand met een mes in den
buik stak. In de veronderstelling, dat hij zijn vader
vermoord had, liep hij naar den commissaris van
politie, meldt het „Hbld.", die vergezeld van een
paar agenten een onderzoek ter plaatse instelde. De
wonde was evenwel van geen ernstigen aard, zoodat
de vader, na in het ziekenhuis verbonden te zijn,
weer naar huis kon terugkeeren.
DE MOORDAANSLAG OP NOTARIS MORRA
TE 's-GRAVENHAGE.
De toestand van notaris Morra was gistermiddag
bevredigend. De patënt was voor het oogenblik bui
ten gevaar. De kogel kon echter nog niet worden,
verwijderd.
Het motief nog steeds onbekend.
Hetvoortgezet onderzoek naar de motieven, welke
geleid kunnen hebben tot den aanslag op notaris
Morra, heeft niet tot resultaat geleid.
De heer Morra, die tweemaal gehoord is, bleef bij"
zijn verklaring, dat hij geen enkele verklaarbare
reden wist op te geven.
Ook bij onderzoek in andere richting werd geen
oplossing gewonden.
Zijn vrouw vermoord?
Zaterdagmorgen maakten de echtgenoot en zijn
25-jarige vrouw op Ameland een fietstocht langs
het Noordzeestrand naar het Gerd. Mevrouw
stelde voor een bad te nemen. Zij zou onmiddel
lijk, nadat zij zich te water had begeven, onwel
zijn geworden. Haar echtgenoot snelde toe, greep
haar en droeg haar aan land. Kort Viierna
passeerden een paar voorbijgangers, die bijstand
verleenden en medische hulp inriepen.
Aldus de lezing van het gebeurde.
Op het lijk was geen spoor van worsteling
of anderzins aangetroffen. Ook uit de houding
van den echtgenoot na het ongeval bleek niets,
dat op moord zou wijzen. De verslagene werd op
de plaats, waar beiden zich vóór het bad te
nemen ontkleed hadden, aangetroffen, zoodat van
verre afdrijving geen sprake is geweest. Me
vrouw kon niet, de man daarentegen wèl zwem
men. De verhouding tusschen man en vrouw
was tijdens hun verblijf op Ameland goed. Het
was niet hun gewoonte bij het publiek te baden.
Na het drama was de man als gebroken van
Ameland vertrokken.
De justitie twijfelde aan de juistheid van deze
voorstelling, te meer omdat de echtgenoot, die
jren lang op Ameland heeft gewoond, met de
gevaarlijke plaatsen aan de kust volkomen op
de hoogte moest zijn en het zeer vreemd leek,
dat hij, terwijl hij zidn ook in zee bevond, niet
in staat- geweest zo uzijn zijne vrouw onmiddel
lijk te redden. Er waren echter geen verdere
aanwijzingen, die de justitie aanleiding gaven
om in te grijpen.
Dinsdag, na de teraardebestelling zijner echt-
genoote, werd het hem te madntig en toen be
kende hij, haar te (nebben verdronken.
De man is gescheiden van zijn eerste vrouw en
anderhalf j aar geleden hertrouwd met de vrouw
die toe nals huishoudster bij Inem woonde. Ver
moed wordt, dat de man ,die vroeger een'igen tijd
in een krankzinnigengesticht is verpleegd, in
een vlaag van waanzin zijn vrouw van het leven
heeft beroofd. Hij verzekert, zich niet te kun
nen begrijpen, hoe hij tot zijn vreeseiijke daad
is gekomen. Het lijk zal thans voor sectie moe
ten worden opgegraven.
VAN ALLES EN NOG WAT
Gok Nederland ondervindt aan den lijve, dat
de financieele toestand in Duitschland catastro-
phaal is geworden. En wel in de eerste plaats zijn
het de groente nen fruitveilingen in het Oosten
van ons land, die er een direct nadeel van on
dervinden. Daar de Duitsche banken gesloten
zijn, kunnen de Duitsche fruitkoopers geen Ne
derlandsch geld opnemen en door de veilingen
wordt slechts schoorvoetend overgegaan tot (net
in betaling nemen van Duitsche valuta. Om
eenigszins aan de Duitschers tegemoet te komen
besloot men de marken tegen 50 cent aan te ne
men. Maar de prijzen op de veilingen daalden
met dit al schrikbarend, voor tomaten en krop
pen sla kon men geen koopers vinden en de
veldproducten verdwenen daarom in de mest-
put. y
De Nederlandsche spoorwegen wagen zich niet
graag aan markenspeculatie, zij zijn waarschijn
lijk den inflatietijd nog niet vergeten, en nemen
geen Buitech geld méér ter betaling aan hun lo
ketten aan. Vele Duitschers trachten intussdnen
aan de grensplaatsen hun marken in guldens
om te wisselen, omdat zij geen vertrouwen meer
stellen in hun eigen munteenheid.
Het spreekt natuurlijk vanzelf, dat onze ex-
porthandel naar Duitschland tlnans moeilijke tij
den doormaakt, en wel speciaal de groenten en
fruit-export heeft er van te lijden. Het is wel
treurig dat juist de landbouwende en tuinierende
bevolking het eerste de klappen krijgen, zij die
reeds zoo erg door de wereldcrisis hebben te
lijden.
Overigens is het gelukkig nog vrij kalm ge
bleven in Nederland, zij het dan ook alleen op
het gebied van den handel. De radio is en blijft
in ons land een bron, waaruit niets dan proble
men en onaangenaamheden opwellen. Dan weer
is het een vereeniging ,die overhoop ligt met de
radio-controle-commissie, dan weer zijn kat be-
toogende vereenigingen, die van zich doen spre
ken. De V.A.R.A. hield op een landgoed bij
Hilversum een zomerfeest, dat door meer dan
honderdduizend personen werd bezocht. Dit
scheen zekere elementen een doorn in het oog.
En ze strooiden op de toegangswegen, die naar
het meetingterrein leiden kopspijkertjes uit, met
het gevolg dat enkele honderden fiets- en ver
schillende autobanden er aan moesten gelooven.
Iedereen behalve dan de aanstichters van dit
laffe bestrijdingsmiddel zal het er over eens 'zijn,
dat dit minderwaardige,' ontoelaatbare praetij-
ken zijn. Naar alle waarschijnlijkheid bevinden
zich de daders onder leden van onze dappere
fascistenbeweging ,,De Bezem", jongelui, die zich
wel eens meer aan daden van sabotage hebben
schuldig gemaakt en van Nederland graag een
tweede Duitschland zouden willen maken, Het
is te hopen, dat men de daders van deze laffe
daad weet te vinden en zij een voorbeeldige
straf niet zullen ontloopen.
Dien zelfden Zondag, genoten onze badplaatsen
een groote toevloed van badgasten. Zandvoort
en Scheveningen en de vele andere kleinere bad
plaatsen mochten zich in een druk bezoek ver
heugen. D ezee, de verkoeling brengande zee
lokte als steeds weer tienduizenden- baders en
baadsters in de zilte golven. Maar vooral bij
Scheveningen stond een sterke stroom langs de
kust,- die aan de W&ssenaarsche slag aan drie
personen het leven kostte, 's Morgens verdronk
daar een jongeman, die zijn schoonzuster trachtte
te redden, welke zich te ver in zee had gewaagd.
Het meisje werd gered, doch de redder kwam
om. 'sMiddags kwamen op dezelfde plaats twee
andere personen om het leven, die eetn waterpolo-
bal, die aan het afdrijven was, wilden terug
halen. Uit deze verdrinkingsgevallen blijkt twee
erlei: Ten eerste dat de baders in de zee de noo-
dige voorzichtigheid over (net hoofd zien, maar
ten tweede blijkt ook, dat de reddingsmiddelen
aan onze' kust op vele plaatsen onvoldoende zijn.
In "Wassenaar waar men Zondags duizenden aan
treft ,zijn de reddingsmiddelen ten èenenmale
onvoldoende. De noodige reddingslijnen ontbre
ken en een zuurstofapparaat, dat bij het op
wekken der levensgeesten zulke uitmuntende dien
sten kan verrichten is er evenmin.
Tegen den avond ontlastte zich aan onze kus
ten een onweer van ongekende hevigheid. Het
vuur was somtijds tientallen minuten niet van
de lucht. In Hoek van Holland, de badplaats,
van Rotterdam, ging deze onweersbui gepaard
met een windhoos, die twintig huisjes van inet
kampeerdorp verwoestte. Een van de luchtige
houten huisjes maakte een ludntreis van eenige
meters, met passagiers, die enkele oogenblikken
later door de politie uit hun benarde positie
moesten worden bevrijd. Later op den avond ver
plaatste het onweer zich landwaarts en op Hol-
lum op het eiland Ameland is de onderwijzeres
der bijzondere school aldaar door den bliksem
getroffen. 1
Ook dezen Zondag eischte weer het gebrui
kelijke aantal slachtoffers van het verkeer. In
jSassenheim vloog een auto ove rhet trottoir. Een
daar wandelende heer kreeg een beenfractuur
en een 8-jarig meisje werd zoodanig verwond,
dat het is overleden. De verschillende andere
ongelukken, die de zwarte lijst van den Zon
dag volmaken eischten meer of minder zwaar
gewonden. Bij een ongeval in Hoogezand, waarbij
een auto in het Winschoterdiep reed, verdronk
een 2l-jarig meisje.
Stappen we thans af van de rij duistere ge
beurtenissen, die rond den Zondag plaats von
den. De naam Hilversum heeft binnen enkele'
jaren wereldbekendheid gekregen. Yan ëen klein
villadorp is het uitgegroeid tot een groote villa-
stad, ruim gebouwd en met een feestelijke zo-
mersche sfeer overgoten. Voo riemand, die de
toestt.anden in deze plaats niet kent klinkt het
vreemd in de ooren als hij de Hilversummers
hoort zeggen, we moe'ten even het dorp in. Als
er een plaats den naam dorp ontgroeid is, dan
is het wel Hilversum. Em b ijeen stad hoort na
tuurlijk een waardig raadhuis. Dit heeft Hilver
sum thans gekregen in de moderne schepping
van Ir. W(. M. Dudok, dezelfde die ook het ge
bouw van De Bijenkorf in Rotterdam ontwierp.
In het nieuwe stadhuis, een'juweel op Inet gebied
van architectuur bezit Hilversum thajs eèn Jpun
de mooiste gebouwen óp dit gebied in Nederland,
Ons land bezit vele mooie antieke Raadhuizen,'"
maar een in moderne lijnen, waaruit de moderne
tijdgeest spreekt dat bezit het eerst thans in tiet
Hilversumsche Raadhuis van D'udok, dat Maan
dag officieel is geopend en een attractie te
meer zal zijn voor deze schoon gelegen plaats,
vanwaar de radiogolven dagelijks hun weg door
de wereld vinden.
DUITSCHLAND AAN DEN RAND VAN DEN
AFGROND.
BANKEN EN BEURZEN GESLOTEN.
ZAL HET BUITENLAND REDDING BRENGEN?
EEN SPOEDIGE REVOLUTIE VOORSPELD!
We zijn in den modernen tijd wel aan snelle
tempo gewend. Een reis om de wereld in iets meer
dan een week verwondert ons nauwelijks; snelver-
bindingen door de lucht met overzeesche gebieden
en de radio, die al deze snelheidsrecords sneller de
wereld rondbazuint, dan de stem van een spreker
noodig heeft om door te dringen tot het einde van
een zaal. We leven in een koortsachtig tijdperk,
onze zenuwen zijn elke seconde van den dag ge
spannen, we zijn op het onmogelijke voorbereid en
toch kwam in de gespannen atmosfeer dezer dagen
het onheilsbericht uit Duitschland tamelijk onver
wacht. Een van de vijf Duitsche grootste banken,
de „Darmstaedter und Nationalbank", in de bank
wereld meestal aangeduid met Danat-bank staakt
haar betalingen. In sprekende headlines brachten
de kranten in de oude en nieuwe wereld deze sen-
sationeele mededeeling, voor de buitenstaanders zoo
onverwacht nog gekomen. Men begint zich af te
vragen, hoe dit zoo plotseling in zijn werk is gegaan.
Zou dan het Duitsche schip van Staat, waarop de
bemanning dag en nacht de laatste weken in de
weer was om de lekken te stoppen, bij het gezicht
van de haven, weer zulk een groote averij hebben
opgeloopen, dat het niet in staat is de zoo dichtbije
haven binnen te loopen? Zal het dan toch nog in
de branding van de besprekingen om het Hoover
plan vergaan? Dit zijn vragen, die opkwamen bij
het bekend worden van het alarmeerende bericht,
eenige dagen nadat Frankrijk en Amerika met elkaar
tot overeenstemming waren gekomen inzake de
moratorium-kwestie. Het is in Duitschland een
uiterst moeilijke toestand geworden. En sombere
voorspellers herinneren aan den tijd der inflatie, het
spookbeeld, dat men voorgoed begraven dacht. Een
week heeft men dit spookbeeld acnter slot en gren
del gezet. Het bank- en beurswezen is voor eenige
dagen stilgelegd. De thermometer, waarop wij anders
hadden kunnen aflezen hoe de patient het stelde,
is buiten werking. De dokters hebben dit besluit
genomen opdat de naaste familieleden zich anders
in hun wanhoop tot gevaarlijke dingen zouden laten,
verleiden. Spoedig zuilen wij precies weten hoe de
patient het gehaald heeft. Of men er in geslaagd
is hem in deze weinige dagen door injecties in het
leven te houden. Ja, over die injecties, daar is het
meeste over te doen. De injecties moeten uit de
financieele laboratoria van het buitenland worden
betrokken. De leiders daar zijn echter niet zoo
scheutig met het serum in den vorm van leeningen
en credieten. Want zij vragen zich af, houden we
hiermee een misschien ten doode opgeschreven pa
tiënt kunstmatig een korten tijd nog in leven of
populaire bewoordingen gezegd is het geen boter aan
de galg gesmeerd? Verdwijnen deze credieten niet
in een bodemlooze put?
Wat moeten wij nu van den toestand zeggen? Is
hij hopeloos, zal Duitschland na de inderdaad held
haftige pogingen, die het de afgeloopen jaren heeft
gedaan om zijn financiën weer in evenwicht te bren
gen, weer even hulpbehoevend en zonder vooruit
zichten worden als na de inflatie? We zouden zeggen,
Alles wijst er op. Wel is men thans meer interna
tionaal verbonden dan destijds, wel spreken er geen
haat gevoelens meer in Engeland en Amerika en is
ook de stemming in Frankrijk heel wat milder ge
worden dan in de jaren vlak na den oorlog. Maar
inmiddels is de stemming in Duitschland zelf heel
wat gewijzigd. Er is een hevige reactie van uiterst
rechts en links ontstaan, die met den dag groeit en
een voortdurende bron van onrust en hetze vormt.
De uiterst rechtsche partijen dragen in hun vaan
del de opgaven: Ondergane smaad uitwisschen. De
verloren oorlog ongedaan maken. Geen schuld meer
betalen aan het buitenland! Zoo spoedig mogelijk
weer een oorlog. Al zeggen zij dit laatste niet met
zoovele woorden, hun geheele actie is daar toch op
berekend. De buitenlandsche mogendheden krijgen
van het tegenwoordige Duitschland met zijn voort
durende binnenlandsche verwikkelingen op politiek
gebied dus geen al te betrouwbaren indruk. Het is
dan ook begrijpelijk, dat vooral Frankrijk zich be
denkt alvorens dit land groote kapitalen ter be
schikking te stellen, welke miesschien wel eens
konden aangewend worden om de militaire positie
van Duitschland te versterken. Frankrijk zal er
alleen maar in toestemmen om kapitalen ter be
schikking te stellen als het politieke waarborgen
krijgt. D.w.z. als het ook kan beslissen, waarvoor het
geld wordt aangewend. WeJ heeft de Duitsche regee
ring een verklaring afgelegd, dat de door het Mora
torium vrijkomende gelden niet voor leger of vloot
zullen worden bestemd, maar het staat te bezien of
de schadevergoedinigsgelden, die Duitschland in 1931
had op te brengen er wel waren. Met andere woor
den, is het practisóhe resultaat van het moratorium
voor Duitschland wel zoo groot als men heeft willen
doen voorkomen? Duitschland hoeft in het komende
jaar niet te betalen, maar als het moratorium niet
was gekomen, dan waren de betalingen eveneens
uitgebleven, want er was geen geld. Dat zijn de
nuchtere feiten. Doch afgescheiden van dit mora
torium is dan toch nog de ineenzinking gekomen,
ondanks de vele noodverordeningen, die de laatste
weken zijn afgekondigd. Duitschland is leeggeheveld
door de herstelbetalingen. En daarbij kwam nog, dat
inplaats van nieuw kapitaal toevoer, buitenlandsche
bankiers in Duitschland geplaatst kapitaal opvroe
gen en vele Duitschers hun kapitaal in het buiten
land in veiligheid brachten. Wat zal onder deze om
standigheden het buitenland doen? Zal het de noo
dige kapitalen ter beschikking stellen van het uit
gemergelde land of zal het zich afzijdig houden,
wachten op een algeheele instorting en de failliete
boedel van het Duitsche rijk voor een appel en een
ei opkoopen?
Er is eigenlijk een diepe tragiek in het gebeuren
