NIEUWE
Nieuwsblad y. Holl. Noorderkwartier
40e Jaargang
- lilnui: Fifma I. H. «IM
Meur 1. H. KEIZER. Bureel Noordsclrade.
StemmingsbeeldGroentenland
Uit den Omtrek
No. 94 TELWOON INTERCOMMUNAAL NO. O. DINSDAG 11 AUGUSTUS 1931
LAMCrEDUkER COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
AD VERTENTIEN
Van 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
Stemmingsbeeld uit Groentenland.
'k Ben een trouw lezer van de Tuinderij, het
officieel orgaan van het Centraal Bureau van de
Tuinbouwveilingen in Nederland.
En zoo kon het wel moeilijk anders, of mijn oog
moest wel vallen op een ingezonden stuk in genoemd
blad van Vrijdag j.l., afkomstig van twee bekende
personen uit onze naaste omgeving, n.l. van de
heeren G. Barten, voorzitter van Tuinbouwbelang te
Noordscharwoude en H. Glas, praeses van „Groen-
tencultuur" te Broek op Langendijk.
De heeren zijn het niet eens met een in een vorig
Tuinderij-nummer geplaatst redactioneel artikel en
zonden een ingezonden stuk.
Mijn eerste gedachte, na het lezen van het epistel
was: 's jongen, daar ben ik goed afgekomen. Immers
heb ik ook in deze rubriek over deze zaak geoordeeld
als de betrokken schrijver in de „Tuinderij".
En deze moet nu 't spit afbijten en ik word onge
moeid gelaten.
Wat 'n boffer.
Doch laat mij eerst de heeren aan 't woord laten,
de zaak wordt op waardige wijze aan de orde ge
steld, hier heeft men met een eerlijke, rond uitge
sproken meening te doen.
De misère der N.-H. vroege aardappelkweekers.
Zeer geachte Redactie,
Mogen wij naar aanleiding van het stukje in de
Tuinderij van 24 Juli over de aardappelmisère en de
daarvoor eventueel te bieden steun een plaatsje in
de Tuinderij voor het volgende:
Om verschillende redenen wordt de actie voor
steunverleening door zeer velen afgekeurd.
Ook wij behooren daartoe en meenen beslist, dat
een dusdanige steunverleening sterk is af te keuren.
Want wat is nu de juiste verklaring van steunver
leening? Immers, dat er hulp noodig is, of juister,
dat men hulpbehoevend is. Als wij nagaan (wat van
algemeene bekendheid is) de steun welke het vorige
jaar geboden is aan die tuinders, die door den hagel
en door het water schade hadden geleden, dan vra
gen wij ons onwillekeurig af, hoe zal het nu gaan
met de geleden schade van de aardappelbouwers?
Het vorige jaar toch zijn er belangrijke sommen
uitbetaald aan tuinders, die heel goed in staat waren
zichzelf te redden en later een oogst hebben geteeld,
waar tientallen tuinders aan den Langendijk naar
hebben gewatertand. Tuinders, daarentegen, die ook
getroffen waren door een natuurrampde draaihar-
tigheid en de buitengewoon zware regenval, waar
door hun heele kooloogst bijna is vernietigd gewor
den,, hebben geen cent ontvangen, terwijl er velen
bij waren, die steunbieding heel noodig hadden.
Wat er nu gebeuren zal met de steunverleening
aan de aardappelverbouwers, wij weten het niet,
maar wij weten wel, dat rijk en arm zich hebben
opgegeven en dus steun verlangen.
Er blijkt toch, dat velen zich hebben opgegeven,
die zichzelf heel goed kunnen redden, er zijn er bij,
die bij wijze van spreken financieel de beenen stevig
onder het lijf hebben, er zijn er zelfs bij, die finan
cieel sterk zijn. Daar komt nog bij, dat er onder die
goed gesitueerden ook nog zijn, die het vorige jaar
een zeer goed bouwjaar hebben gehad. Terwijl er
daartegenover weer anderen zijn, die het naar onze
meening wel noodig hebben, maar zich niet hebben
opgegeven, omdat zij, als het eenigszins kan, er zich
zelf willen doorslaan.
En als wij de zaak nu goed bezien, zou er dan bij
sommigen, die zich hebben opgegeven, wel van
schade sprake kunnen zijn? Immers men gelooft
nu toch algemeen wel, dat bij een gewonen oogst
de aardappelen dit jaar zeer weinig zouden hebben
opgebracht. Er zijn er toch bij, die met den finan-
cieele uitkomst van den aardappelbouw net zoo
goed, enkelen nog hooger opbrengst hebben verkre
gen dan het vorig jaar, terwijl ook nu nog de nateelt
veel kan goedmaken.
Men vraagt zich onwillekeurig af, waarom heeft
men zich voor schadevergoeding opgegeven? Dan
moet hét antwoord zijn de uitdrukking, die wij van
iemand hoorden: „Als er wat te plukken valt, dan
zullen wij er bij wezen en plukken mee." Ons dunkt,
commentaar is hier overbodig.
Overigens, waar moet het heen, als bij iederen te
genslag maar steuncomité's worden samengesteld?
Zou het niet nu reeds noodig zijn een steuncom-
missie samen te stellen voor de vroege koolbouwers?
Zal het misschien aanstonds ook noodig zijn een
steuncomité samen te stellen voor schade ontstaan
door de draaihartigheid.
Zoo zal men tot in het oneindige kunnen door
gaan. Tenslotte, waar moet het geld vandaan ko
men? moeten zij, die met alle macht beproeven zon
der steun er door te komen, er ook nog aan mee
betalen?
Wij weten, dat wij de tolk van zeer velen zijn, die
meenen, dat aan deze zaak openbaarmaking moet
worden gegeven, opdat er te bevoegder plaatse mee
worde gerekend.
Onze dank voor de plaatsing,
G. BARTEN,
Voorz. van „Tuinbouwbelang" te
Noord-Scharwoude."
HENDRIK GLAS,
Voorz. van de Tuinbouwvereeni-
ging „De Groentencultuur" te
Broek op Langendijk.
Allereerst deze: het door de heeren ingezonden
stuk onderschrijf ik, behoudens twee zinnen.
Wat wordt opgemerkt over vergoede schade, in
Juni '30 door zwaren regenval en hagelslag veroor
zaakt, is m.i. volkomen juist.
Rijk en arm gaven op, welke schade er aan het
aardappelengewas is toegebracht. Hier meen ik even
onze menschen te mogen rechtvaardigen in hun
doen. Allen toch ontvingen als lid hunner organi
satie een in te vullen biljet, het invullen en inleveren
op zich zelf meen ik niet te mogen aanduiden als
een rechtstreeks verzoek om schadeloosstelling. Ver
schillende leden hebben daaraan zelfs geen oogen-
blik gedacht. Dat goedgesitueerden ook opgaven,
och zulke gevallen komen nu eenmaal en soortgelijke
gevallen altijd voor. Vandaag vernam ik van een
geval, waarin een zeer goed gesitueerd tuinbouwer
zich ten raadhuize van zekeren gemeente vervoegde
om bonnen voor levensmiddelen.
Dat hij een vergeefsche reis ondernam, behoeft
wel geen betoog, evenmin, dat hem het onderhoud
ten raadhuize lang zal heugen, als de man ten
minste voldoende eergevoel heeft.
't Is ten eenenmale buitengesloten, dat voor alle
tegenslagen in het bedrijfsleven steuncomité's kun
nen worden opgericht.
Ook hierin ga ik met het stuk geheel accoord.
Zie ik de zaak goed in, dan is er geen schijn van
kans op schadeloosstelling uit de publieke kas voor
geleden verliezen door de aardappelenziekte.
Als de inzenders deze vrees koesteren, dan kunnen
ze gerust zijn. De Medemblikker Couraht toch be
vatte in zijn nummer van 8 Augustus een adver
tentie van den Burgemeester van Opperdoes, waaruit
duidelijk blijkt, dat er aan schadevergadering niet
gedacht wordt. De heer Burgemeester van Opper
does deelt mede, dat het niet uitgesloten is, dat aan
de zwaarst getroffenen steun zal worden verleend
in den vorm van rentelooze voorschotten. Wie meent
daarvoor (te Opperdoes natuurlijk) in aanmerking
te komen, kan zich ten raadhuize melden.
Nu kom ik tot de zinnen, waarmede ik het niet
eens ben, eigenlijk is het er maar één, de eerste wil
ik er duidelijkheidshalve bijnemen.
„Om verschillende redenen wordt de actie voor
steunverleening door velen afgekeurd.
Ook wij behooren daartoe en meenen beslist, dat
een dusdanige steunverleening sterk is af te keuren."
Nu zit er in de uitdrukking „dusdanige steunver
leening" voor mij veel duisters. Wat de heeren er
onder verstaan, weet ik niet, dewijl ze er geen ver
klaring van geven.
Het woord „dusdanig" veronderstelt een vooraf
gaande uiteenzetting, die geheel ontbreekt. En dat
is jammer, wijl deze leemte lichtelijk tot misvat-
stand aanleiding geeft. Ik kan nu meenen, dat de j
heeren alle steunverleening uit den booze achten.
Is dat het geval, dan ben ik het met hen niet eens.
Waar echter een man als Dr. Colijn èn in zijn
bekende radio-rede over de conferentie van Genève
en onze handelspolitiek èn later in een hoofdartikel
in de Standaard nadrukkelijk steun van overheids
wege aan land- en tuinbouw heeft bepleit tot in
standhouding der bedrijven, daar kan ik moeilijk
van de heeren G. Barten en H. Glas voornoemd
aannemen, dat zij elke steun verwerpen. Dat is m.i.
niet vol te houden.
Mocht dit echter toch het geval zijn, dan zouden
de heeren zulks nader dienen uiteen te zetten. 1
Nu neem ik aan, dat zij zich kanten tegen een
steunverleening die het karakter van schadeloos
stelling zou aannemen, en in dit geval ben ik het
volkomen met hen eens. i
En daarvan komt trouwens niets.
Overigens alle waardeering voor het stuk. I
.W ARMENHUIZEN.
Ned. R. K. Volksbond, afd. Warmenhuizen.
(Bovengenoemde vereen, hield j.l. Donderdag
avond eene ledenvergadering. 'Na het openings
woord van den voorzitter, den heer Jb. van;.
.Baar Sr., werden de notulen der vorige ver
gadering voorgelezen welke notulen na een paar
kleine veranderingen, werden goedgekeurd.
Bespreking congres te Utrecht.
De voorz. wenscht dit belangrijke punt op
de agenda nog eens nader toe te lichten. Alvorens
de voorzitter de leden vraagt wie mee naar
Utrecht gaat, besprak de voorz. de toestanden
;Met het oog op verschillende bezwaren was
hiervoor van de zijde der leden geen animo.
Herinneringsborden Rerum Novarum.
Door het bestuur van hetNed. R. K. Werk
liedenverbond zijn herinneringsborden uitgege
ven tegen f 1 pe rstuk. In totaal zijin er tijdens de
vergadering 14 stuks besteld.
Verslag afgevaardigde. D|oo rden afgevaar
digde, den heer A. Groot werd verslag uitge
bracht van de algemeene vergadering te Haar-
lpm, gehouden op 1 Juni j.l. D,e voorz. bracht
den heer Groot dank voor het uitbrengen van
zijn verslag.
Uitslag winterzorg. Volgens deze uitslag is
door de leden van deze afdeeling voor f468.60
ojgesplagen aan anthraciet en voor f 552.50 aan
eierkolen. Volgens den penningmeester bedroeg
het voordeelig saldo van deze winterzorg-trans-
actie f68.02. Eene commissie bestaande uit de
heer A. de Groot Jbz. en Jb. van Biaar Jr., zal de
rekening en verantwoording van den penning
meester nazien.
Vervolgens werd medegedeeld dat de op
brengst van de in dit jaar gehouden bloempjes
dag ten bate van Herwonnen Levenskracht in
Warmenhuizen heeft opgebracht f60.11 en in
iSchoorl f38.40 tegen verleden jaar te Warmen
huizen f48.70 en te Schoorl f26. Dus een mooi
succes. Tevens werd ter kennis gebracht dat
het nieuwe sanatorium, welke te Biilthoven zal
wordem gebouwd, dezer dagen is aanbesteed
voor de som van f760.800. Zooals men zich nog
wel zal kunnen herinneren is verleden jaar alhier
eene groote actie op 'touw gezet voor het nieu
we sanatorium, welke actie een schitterend suc
ces heeft gehad. 'Namens 'net hoofdbestuur van
Herwonnen Levenskracht had de voorzitter 'net
genoegen aan de hardere werkers van bovenge
noemde actie als blijk van waardeering een
diploma uit te reiken. Het diploma bevat een
schitterende voorstelling van het nieuw te bou
wen sanatorium.
Tenslotte kwam de geestelijke adviseur Pas
toor Birinkman nog ter vergadering. Na een
woord van aansporing van den geestelijken ad
viseur sloot de voorzitter de vergadering met
den Ohr. Groet.
HEERHUGG WAARD.
Mejuffrouw Teerink te Alkmaar, benoemd als
onderwijzeres aan O.L. School III, heeft deze
benoeming aangenomen.
HEERHUGOWAAEDl
Ctrisis in den Tuinbouw,
De volgende week zal wederom aan een 23
tal gezinnen in deze gemeente ondersteuning wor
den uitgereikt, bestaande in bonnen aan 'kruide
nier en winkelier, varieerende in bedragen tus-
schen f3 en f10.
HEERHUGOWAABDl
Besloten werd alsnog aan de Commissie, .be
noemd in de Raadsvergadering van 24 Juni,
toe te voegen de heeren O. van Langen en Th. de
Goede, beide Heerhugowaard-Noord, zulks in
verband met het onderzoek voor het in aan
merking komen voor de rentelooze voorschot
ten. Deze zullen hoogstens mogen bedragen f 5
per 100 Kg. minder geoogst dan in normale
jaren. Voor deze gemeente werd als algemeen
geldende norm 16000 Kg. normaal per H-A.
opgegeven, zoodat iemand, die een H.A. heeft
bebouwd gehad en daarvan b.v. 2000 Kg. heeft
geteeld, indien zijn omstandigheden dit wensche-
lijk miken, hoogstens recht tieeft op een rente
loos voorschot van 140 maal f 5.
Uit de Pers
van tijdens en voor het uitvaardigen van de en-
cycliek „Rerum Novarum". Bij gelegenheid van
de herdenking van het uitvaardigen van „Berum
Novarum" zal te Utrecht op Zondag 6 Septem
ber a.s. eene groote herdenkingsbijeenkomst ge
houden worden door de leden van het Ned. R-
R Werkliedenverbond. Teneinde gelegenheid te
geven zooveel mogelijk naar Utrecht te gaan,
heeft het Bestuur gemeend te moeten voorstellen
de helft van de reiskosten aan de leden te ver
goeden. Dit werd algemeen goedgevonden. Tij
dens de vergadering gaven 9 leden zich hiervoor
op. i
Sociale studieweek te Bergen.
Ter toelichting deelde de voorz. medé dat deze
studieweek in het Retraitenhuis te Bergen zal
worden gehouden en duurt 3 dagen achtereen.
DIE MALAISE.
He nsomber beeld.
De „Maasbode" had een onderhoud met den
heer Zaalberg, den directeur-generaal van den
Arbeid.
Daarin lezen we o.m- het volgende:
Hoe ziet u den algemeenen toestand?
,JDie is ellendig en geen sprankje licht! Gaat u
maar na: de werf „Conrad" weg. Rijkée dicht.
Eiurgerhout geen werk, de Gusto" bijna uit,
Wilton ontsloeg op groote schaal. Onze textiel
industrie ziet haar export vernietigd, zij leed in
1929 groote verliezen op voorraden, maar nu
is er een bedrijfsverlies van duizenden guldens
per week.
Met onze scheepsbouw, een van onze basis
industrieën, waaro pook de machine-industrie
rust, is het absoluut mis.
Aardewerk Ffft
Glas Een scherende handbeweging.
Diamant? Zoo goed aj.s weg.
Het is alles slecht, behalve dan met wat ver-
zekeringmaatschappijen of hypo tin eekbanken en
hier en daar een uitzonderlijk bedrijf.
Onze eenige vlasspinnerij te Tilburg vecht om
haar bestaan. Niet wereldschokkend, o neen,
maar toch een tweehonderd mensdnen werkloos.
Aan kranige industrieelen danken we, dat in
groote concerns Nederland wat mee te praten
heeft, maar dit heeft ook nadoelen, als die hee
ren gaa nuitcijferen, waar ze het bedrijf het
voordeeligst inkrimpen.
Gelukkig houden we de kunstzijde te Ede (ik
weet ten minste niet beter), nu Milaan geslo
ten wordt, maar de Unilever zet maar even 'in
verband met concentratie zes zeepfabrieken stop,
te Gouda, Zutphen, Meppél, den Dolder, Leiden.
Het is heel erg.
En ziet u dan onze reederijen eens, alleen de
Indische lijnen houden 'net uit. Bekijkt u Mul-
lers verslag eventjes. Millioenen en millioenen
zijn weg. 'tls allemaal niets. En als ik nu maar
een sprankje licht zag, maar ik zie geen licht."'
Met eer. bitteren lach„Amerika distribueert ook
geen optimisme meer. Het keep smiling is weg
in het land, waar het werkloozencijfer hooger
is dan in Europa. En daar komt de klap tegen
onze kolen-export nog bij."1
Die zwakste plekken.
IVaar ziet u de zwakste plekken in ons land?
„Het Noorden is heelemaal nul, maar dat is
vooral landbouw. Twenthe wankelt, Brabant,
waar we haast nooit werkloosheid laadden, ziet
er nu talloozen in de werkverschaffing. Alleen
Helmond heeft er duizend. In Eindhoven merkt
men nog niet zooveel, want Philips ontsloeg voor
al ongehuwden en vreemdelingen, die teruggaan
naar hun oude woonplaatsen."
^Maastricht met zijn glas- en aardewerk' is heel
somber. En daarbij overal werkloosheid op het
platteland.
Le werven voor den bouw van zeeschepen heb
ben bijna niets te doen. E|n geen werk in het voor
uitzicht. Hier kan de toekomst beteren. Lit is
niet het geval voor den binnenscheepsbouw. Lfeze
wordt niet beter, natuurlijk gevolg van de wijzi
ging der techniek. In het schippers bedrijf wordt
zware honger geleden!"
Dé oorzaken.
Dje oorzaken?
Er zijn er tweehonderd, behalve de oorlog,
die van alles de schuld is. Sommigen zoeken het
alleen in den landbouw. Hier zijn de bronnen ver
plaatst, wij brengen onze bloemen naar Nioe en
op de Zwitsersche Alpen, maar moeten op de
Londensche markt ooncurreeren met de Austra
lische boter.": j I i
Verandering van handelspolitiek?
„(Ons land is 't allerkwetsbaarst. Wij moeten
hef. van in- en uitvoer hebben.''
Een tol-unie mét Djuitschland
,(Mit ware fataal, want onze weg gaat ook' over
zee."
En een tol-unie met Btelgië
^'Zou niets dan voordeel zijn. ;W|e hebben zoo
veel overeenkomst."'
Onze Eisschoppen hebben gepleit voor 'het
gebruik van het nationaal produet.
.J'&t is de juiste weg. Wij moeten eigen indus
trie steunen. Zij is het waard: de chocolade en
biscuit-industrieën hier veroverden de Nederland-
sche markt tegen groote standaardmerken in.
En de kern van groote industrieën is Neder-
landsch: de gloeilampen, de kunstzijde, de mar
garine-unie, de petroleum. D'at is wat waard: de
'Koninklijke doet hier groote bestellingen. Acti
viteit is er genoeg: zijn de van Bterkel's snij
machines geen bewijs."1
Dé „roéde" directeur.
Men zegt, dat u, de „roode" Directeur, heil
ziet in verlichting der sociale lasten. Is dat
zoo?
Ik hen altijd de hardste propagandist geweest
voor een goede sociale wetgeving, maar bovenaan
staat de noodzaak om te leven. Wij zijn zoo diep
in den put dat alles helpt. Alle kleine beetjes
helpen to be or not to be. Wat nog werkt, werkt
meestal met verlies of met kleine winst. Het is
een wedstrijd van uitgemergelde menschen. Ver
geet niet, dat de winstmarge slechts een klein
percentage is van de totale productie-kosten.
Waar men vroeger over heen stapte bij een wet
telijke regeling, moet men nu voorzichtig kijken
als men lasten legt op een bedrijf. Als men weer
maand-balansen ging maken, zo urnen nog heel
