Amerika en Europa
PUROL rijk aan geneeskracht
Het lijk van den man werd opgehaald uit een j p|SclijBc
sloot waarin zich weinig water bevond en ge-
legen ongeveer 200 M. afstand van een boerderij.
Het hoofd was ernstig gewond, terwijl een ket
ting in zijn nabijheid lag. Het vermoeden, dat
een roofmoord is gepleegd wordt hierdoor ver
sterkt. Heden zal op( het lijk sectie worden
verricht.
Nieuws
Portefeuille met bankbiljetten verloren.
In Januari 1929 deed een stalhouder te Oost- j
zaan bij de politie aangifte van de vermissing 1
van een portefeuille met bankpapier, welke hij
vermoedelijk op den weg zou hebben verloren.
Het ingestelde onderzoek leverde echter geen j
resultaat op en er werd verder niets over ver
nomen. I
De vrouw van den stalhouder echter, die on
langs toevallig naar de politie-radio-berichten
luisterde, ving een verzoek op van den burge
meester van Noordwijk tot aanmelding van
rechthebbenden op een portefeuille met inhoud,
welke iri die gemeente bij een tuinder op het
land was gevonden bij het omspitten van den
grond.
Hoewel haar man nimmer daar was geweest,
stelde de vrouw zich door bemiddeling van den
burgemeester van Oostzaan in contact met diens
ambtgenoot van Noordwijk en hoewel deze laat
ste brieven had ontvangen van meer vermoede
lijk rechthebbenden, kon toch aldus „De Tel."
aannemelijk worden gemaakt, dat de portefeuille
den stalhouder moest toebehooren.
Hoe had zich n.u deze merkwaardige gang
van zaken toegedragen.
De stalhouder, die in Juli 1930 den mest van
zijn paarden aan een schipper had verkocht, her
innerde zich, dat deze onder andere mest le
verde aan tuinders in Noordwijk. Een van hen
was de vinder van de portefeuille en deze wist
ook nog dat hij in den zomer van 1930 mest
van dien schipper had gekocht.
Deze omstandigheid, gevoegd bij het feit dat
de stalhouder zich de biljetten, waaruit de in
houd der portefeuille bestond, nog vrij goed
wist te herinneren, was aanleiding hem als den
waren rechthebbende te beschouwen.
De bijna vergane bankbiljetten zijn ingeruild
bij de bank en de gelukkige vinder kreeg een
belooning. Het is echter wel opmerkenswaard,
dat de portefeuille bij het inladen en lossen en
het verwerken van den mest over het land niet
onmiddellijk ontdekt is.
Het wordt tijd, dat onze taal nieuwe woorden
geeft voor de verschillende begrippen, die wor
den samengevat in de uitdrukking „vrede" en
de bitter weinig met elkaar gemeen hebben.
Op dit oogenblik is er vrede in den zin, dat
actief wapengeweld ontbreekt, er is geen oor
log ,er is passieve vrede. Maar is dit nu het be
grip, dat reeds in de laatste jaren van den we
reldoorlog de zedelijke rechtvaardiging heette
van den grootsten menschenmoord, dien de we
reld ooit gekend heeft, toen men ons voorhield,
dat de strijd giüg om de vernietiging van den
oorlog zeiven, dat de menschenoffers niet ver
geefs werden gebracht, doch dienden om Wil
son's hooge idealen van wereldvrede in vervui
ling te doen gaan? Ieder onzer heeft het gevoel
te leven in èen pauze tusschen verschillende be
drijven van oorlog in, eiken morgen verwacht
men, dat de courant het begin zal melden ven
nieuwe conflicten, men weet niet waar of hoe,
maar het bewustzijn leeft, dat de oorlog latent
is; er is oorlogsspanning. De oorlog, die naar
Wilson's voorspelling dood zou zijn, ligt slechts
in een onrustigen slaap, wee de menschheid, wee
Europa, als hij ontwaken mocht. En de mensch
heid ziet en beseft de feiten en wacht af. Waarop
wacht men? Op nieuwe conferenties, op het in
eenstorten van Duitschland, op inzakking van
de FFransche politiek? Moet hieruit de actieve
vredestoestand, de Wilson-vrede, geboren wor
den of is ons ideaal al zoover teruggezakt, dat
onze hoogste verwachting is, dat Europa door
éen groep zal worden beheerscht of als maxi
mum gelukt het evenwicht der machten, zooals
wij dat konden vóór 1914?
Het vraagstuk van de schadevergoedingen,
waarom indertijd de stille strijd in Hoer- en Rijn
gebied zich heeft bewogen, heeft vele jaren Ame
rika onberoerd gelaten. Gelukkig is er een kente-
rng te bespeuren in de houding, door de Ver-
eenigde Staten van Noord-Amerika tegenover
Europa in den 'loop der laatste jaren aangenomen.
In het eerst, nadat de toetreding tot den Vol
kenbond was afgestuit op het verzet van die
Yankees, welke Europa liefst in eigen vet lie
ten gaar koken, was geheelonthouding het parool.
Op den duur zag men te Washington echter
wel in, dat een dergelijk systeem niet vol te
houden was. Zoo ontstond het instituut der Ame-
rikaansche waarnemers.
Nog een stap verder, en de Unie bleek bereid
op bepaalde punten van Volkenbondswerk tot
actieve deelneming over te gaan.
En thans is men reeds zoover gevorderd, dat
U'ncle Sam heeft besloten tot het herstel van
Europa mede te werken.
glneller dan menigeen vermoed of gehoopt
heeft, is dus 'tot heden de ommekeer in de hou
ding van Washington geweest, een houding, die
dit mag Wel haar voren worden gebracht, meer
getuigt voor het gezond staatkundig verstand
van het Amerikaansche volk, dat het negatieve
besluit, waarmee het zichzelf destijds, toen het
tenslotte niet bereid bleek den nobelen strijder
en leider Wilson te volgen, een geduchten klap
in het aangezicht gaf.
BROEK OP LANGENDIJK.
Vermelden we reeds eerder dat door de feest
commissie pogingen in het wprk gesteld werden om
de plaatselijke vereenigingen uittenoodigentothet
de plaatselijke vereenigingen uit te noodigen tot
het geven van een concert op Koninginnedag, thans
hebben de plannen een vasteren vorm gekregen'en
zal door omstandigheden niet op 31 Augustus maar
Woensdag 2 September, des avonds het inheemsche
gedeelte verzorgd worden door het Chr. Fanfare
corps, directeur de heer van Walken te Hoorn en
het vocale gedeelte door het mannenkoor „De Lof-
stem" en Gem. Koor „Halleluja", onder leiding van
den heer P. Kok. Een en ander beloofd een kunst
volle avond te worden. Iedere liefhebber van muziek
en zang trekke Woensdagavond naar het buiten
land om te beluisteren hetgeen daar ten gehoore
wordt gebracht.
Binnenland
OUDE GULDENS.
Opgelet.
wy vestigen er nog eens ae aandacht op, dat NA
MAANDAG de oude guldens, JAARTAL VOOR 1920,
moeten zijif ingeruild. Na den 31 Augustus ikan
men de oude guldens niet meer inruilen.
HET KASTEEL RADBOUD TE MEDEMBLIK.
Vragen van het Eerste Kamerlid Polak. z
Het lid der Eerste Kamer, de heer Polak, heeft
aan den minister van Onderwijs, K. en W. de vol
gende vragen gericht.
I Is het den minister bekend, dat een fabriek
van verduurzaamde levensmiddelen, staande in de
onmiddellijke nabijheid van het kasteel Radboüd te
Medemblik, onlangs is afgebrand en is zyne Excel
lentie niet van oordeel, dat daardoor eens te meer
gebleken is welk gevaar vele onzer belangrijkste mo
numenten bedreigt door de nabuurschap van fa
brieken e.d.?
n. Is de minister bereid, met het oog daarop
ook omdat door het verdwijnen der bedoelde fa
briek het kasteel veel beter tot zijn recht komt en
de aanblik der stad op dit punt aanmerkehjk schoo
ner is geworden, bereid te bevorderen, dat het ge
meentebestuur van Medemblik in overweging worde
gegeven niet toe te staan, dat gezegde fabriek op
de oude plaats wordt herbouwd, noch dat op het
terrein andere opstallen zullen verrijzen?
III. Zou zijne Exc. tevens het gemeentebestuur
van Medemblik opmerkzaam willen maken, dat het
wenschelijk is de geheel open vuilnisbelt niet lan
ger in de onmiddellijke nabijheid van het kasteel
te laten voortbestaan, daar deze aan de waardig
heid van het monument afbreuk doet?
Nieuwstijdingen
Vaat den schrik gestorven.
De groote brand welke in de huidenpakhui
zen van de N.V. Interlapin aan de Eerste Kade
te Gouda woedde, heeft nog een tragisch onge
val veroorzaakt, aldus de „Tel."
Als zoovelen had de 67-jarige mej. J- Pon-
sioen van den Langen Tiendeweg zich naar het
terrein van den brand .Begeven, toen zij halver
wege zoo hevig van de vlammenzee en vonken
regen schrok, dat zij naar huis moest terugkee-
ren. Enkele minuten later trad bij haar de dood
in. Voorts heeft een bewoonster van een aan de
aangetaste perceelen grenzend huis ten gevolge
van den schrik het bewustzijn verloren. Zij kon
bij kennis gebracht worden zonder verdere na-
deelige gevolgen te ondervinden. Door de groote
hitteverspreiding zijn van de in den naasten om
trek der pakhuizen gelegen woningen in totaal
95 ruiten gesprongen.
Vreeset ijk ongeval te Maastricht.
In den vernismolen van de Sphinx-fabriek,
bekend als de Cannermolen te Maastricht, is
de 33-jarige arbeider J. J. Gielkens met toraal
verbrijzeld ho'bfd gevonden tusschen de tand-
welen der machinerieën.
Nader worden hierover nog de volgende bij
zonderheden gemeld:
hoen in den voormiddag een agent der ge
meen te-politie te Maastricht, een vriend van .het
slachtoffer, nabij diens woning kwam, werd hem
door de echtgenoöte van 'Gielkens verzocht eens
naar haar man te zien, die sedert den morgen
weg was en in den molen geen werk te verrich
ten had. Daar Gielkens in de omgeving niet te
bespeuren was, heeft de agent den molen betre
den en Bij nader onderzoek hem in den kelder
tusschen de tandraderen aangetroffen, met totaal
verbrijzelden schedel. Door de politie is een
onderzoek ingesteld. Het lijk werd in beslag
genomen en overgebracht naar het ziekenhuis
GCalvariënberg te Maastricht, waar de sectie
verricht is. Er zijn aanwijzingen, waaruit valt
af te leiden, dat men hier niet te doen heeft met
een ongeluk, maar waarschijnlijk moord in het
spel is.
Immers bloedsporen wijzen er op, dat het lijk
naar de' tandraderen de rmachine gesleept is,
zulks om sporen van moord te verwijderen en
den schijn te wekken, dat de dood sleehts aan een
ongeval te wijten is.
Op de plaats van het ongeval is groot foto
materiaal verzameld.
Die dubbele moord te Zmidbroek.
Gistermiddag heeft dr. Hulst uit' Leiden sectie
verricht, op de lijken van de weduwe Molanus en
haa rzocn Hendrik. Uit het onderzoek is komen
vast te staan, 'dat de weduwe is overleden ten
gevolge van verstikking (een slaapmuts was haar
.in den mond geduwd en Hendrik door verdrin
king.
Waar de zoon op het hoofd een groote wonde
had van 4 x 7 cM. en er op de lijken spoken van
geweldpleging (steek - ên snijwonden) aanwezig
waren, is uitgesloten, dat de zoon zijn móeder
vermoord en daarna zelfmoord gepleegd zou heb
ben. Bovendien zijn aan de woning sporen van
braak gevonden, terwijl eenige zware deuken in
het hout van de deur aanwezig waren. Die ijzeren
deurklink is geheel verbogen en gedraaid.
Van den vermoedelijken dader of van de da
ders is nog zo ogoeü als geen spoor. Wel hebben
op den avond van den moord twee jongemannen
gezien, dat er tegen elf uur van den weg langs
het Winschoterdiep twee onbekende mansperso
nen kwamen. Het vrij vage signalement van
deze personen luidt als volgt:
Beiden zijn van middelbare grootte, een van
hen, dien men in het liolnt der lantaarns heeft
gezien, was haveloos gekleed in een licht ge
streept boezeroen en een lange loshangende jas
van donkere stof, vermoedelijk bruin. De man
droeg een jockey-pet en heeft vermoedelijk een
bleek gezicht en ingevallen wangen. Hij had
een knuppel of paal onder den arm. De tweede
persoon trachtte uit het lidat der lantaarns te
komen, maar men heeft gezien, dat hij eveneens
haveloos gekleed was en een jaaglijn over den
schouder droeg. Dit signalement is door den
burgemeester naar alle gemeenten in de drie
Noordelijke provinciën gezonden.
Etornitó moest in zijn colbertjasje preeken.
Kort geleden heeft een predikant uit een niet
onvermaard stadje in een onzer Oostelijke pro
vinciën een eigenaardig avontuurtje, waarbij het
komische niet geheel ontbrak, beleefd, vertelt
de „Rotterdammer".
De predikant zo uin een Hollandsehe plaats
een preekbeurt vervullen. Dies Zaterdags ging hij
op reis. Aan het perron te Utrecht kon hij nog
juist een broodje knappen, om zijn eetlust te
bevredigen. Juist dat broodje was de eerste aan
leiding tot een ietwat komische vergissing.
Dominé zat weer op zijn gemak in den spoor
wegcoupé en zo unog eens zijn preek bestudeeren,
waartoe hij zijn koffertje ter 'hand nam en 'net
opende. Wie beschrijft de minder prettige ge
waarwording des pastors, toen hij tot de ont-
king kwam, dat de inhoud niet die eens pastors
bleek 'te zijn.
Men oordeele zelf. Noch de preek, noch de
toga, die een reizend predikant pleegt te verge
zellen, waren aanwezig. Inplaats van de preek
werd een rozenkrans in den koffer ontdekt, be
nevens twee foto's van jonge meisjes. En dominé
moest het ook zonder toga stellen, daar inplaats
hiervan een onderjurk en een corset aanwezig
bleken te zijn. Beide kleedingstukken mogen
vooralsnog niet op de kansels van dominé's kerk
gemeenschap gebezigd worden.
Onze predikant zat leelijk in de penarie en er
zat niets anders op, dan 's Zondags in zijn col
bertjasje te preeken.
Alle middelen, om den koffer, zijn koffer,
die door zijn gelijkenis met een anderen koffer
zulk een fameuze ruil bleek te zijn, terug te
krijgen, faalden tot dusver.
vreemdeling. De Nederlander beweerde te Amster
dam een groote radio-zaak te hebben en naar Ber
lijn te zijn gegaan om de radio-tentoonstelling te
bezoeken. Hij wilde afstappen in een pension aan
de Schiffsbauerdamm. Hij vroeg den Duitschen
koopman om een adres van een lokaal, waar hij
een genoegelijken avond zou kunnen doorbrengen,
en de koopman gaf hem daarop het adres van het
danshuis, waar de bestolen vreemdeling ook inder
daad is gesignaleerd.
Een paar dagen later wilde de Duitsche koopman
zijn Nederlandschen reisgezel in het pension op de
Schiffsbauerdamm opzoeken. Hij vernam daar dat
de Nederlander in het geheel niet in het pension
was afgestapt, hoewel hij een kamer had besteld.
i vermoedt dat de Nederlander terstond van het
station naar de danszaal is gegaan, na wellicht eerst
zijn bagage in het station in depot te hebben ge
geven. Hij is nog altijd zoek.
ULTIMATUM VAN FORD.
Groenten kweeken ofontslag!
Henry Fordt heeft, naar de New-Yorksche cor
respondent van de „Times" meldt, last gegeven dat
iedere gehuwde man in zijn fabriek werkzaam vol
doende groenten moet kweeken in zijn tuin voor
zich en zijn gezin dat hij tegen den volgenden
winter althans gedeeltelijk zijn behoeften kan dek
ken. Mannen, die geen groenten kweeken zullen
worden ontslagen.
Ford heeft volgens den correspondent dit plan
blijkbaar bedacht om een alternatief te hebben voor
werkloosheidsverzekering en andere vormen van
sociale wetgeving. Het bevel slaat zooals gezegd
alleen op gehuwde mannen, die bijgestaan zullen
worden door deskundigen op het gebied van inten
sieve cultuur. Het volgende jaar zullen de resul
taten door inspecteurs van Ford worden nagegaan.
Er is niet bepaald hoe groot de productie van ieder
i man moet zijn.
WAAROM NEDERLAND&CH FABRIKAAT?
Wanneer wij bedenken, dat ons land is geble
ven buiten den oorlog, dat het lgit in het ver-
keerscentrum van Europa, dat wij steeds waren
een. arbeidzame natie, dat er nooit een tijd is
geweest, dat de wetenschap zoo groote vorde-
ringen heeft gemaakt, dat wij, Nederlanders,
van onze koloniën 200 a 300 millioen. gulden
'sjaars aan uitkeeringen ontvangen en wanneer
wij daarnaast zien, dat onze kapitaalvorming
te wenschen laat, dat de belastingen een onge-
I hoorde hoogte hebben bereikt en dat de werk-
I loosheid overweldigend groot is, dan komen wij
I tot de overtuiging, dat er lekken zijn, waardoor
onze welvaart wegvloeit.
Een van die lekken is, dat wij onze inkomsten
niet goed besteden. Dat wij niet altijd het bin
nenlands voortgebrachte koopen als het met het
buitenlandsche kan mededingen. Hoeveel werk-
loozen zouden te werk worden gesteld in het
moreel en economisch belang van geheel Neder
land, indien alle Nederlanders allereerst tracht
ten Nederlandsche fabrikaat te koopen?
Buitenland
HET GETEISTERDE HANKAU.
Donderdag is er volgens een bericht van de
„British United Press" uit Hankau brand uitge
broken in het groote petroleumdepot van de Texaco
Oil Company, waardoor petroleum ter waarde van
1.200.000 gulden verloren ging. De brandende pe
troleum verspreidde zich over het gezwollen water.
Honderden huizen en booten liepen gevaar in vlam
men op te gaan. De brand brak om 3 uur 's middags
(ruim 8 uur 's morgens Nederlandsche zomertijd)
uit en woedde vijf uur later nog. Rook en vlammen
waren mijlen in den omtrek te zien en groote stalen
vaten vlogen door ontploffingen 60 m. hoog.
(Hbld.)
INKOMSTENBELASTING MET DE HELFT
VERHOOGD.
Wegens toenemende werkloosheidsondersteuning.
Gouverneur Roosevelt heeft aangeraden de in
komstenbelasting met 50 pCt. te verhoogen in den
staat New-York, met het oog op de toenemende
kosten die de werkloosheidondersteuning vordert.
(Alg. Hbld.).
SALARISVERLAGING DER AMBTENAREN
IN ENGELAND.
De regeering heeft als eerste bezuinigingsmaat
regel bepaald, dat de salarissen der ambtenaren en
beambten met ingang van 1 September zullen wor
den verlaagd. Het betreft 300.000 personen. De kor
ting varieert, naar gelang van de salarisklasse, van
1 tot 5 shilling per week. Hierdoor wordt een be
sparing verkregen van 800.00 per jaar.
De salarisverlaging wordt gemotiveerd met de ver
laging der prijzen voor levensmiddelen.
(Alg. Hbld.).
NEDERLANDER VERDWENEN TE BERLIJN.
Te Berlijn heeft een vreemdeling en wel vermoe
delijk een Nederlander, in een bekend danslokaal
de onvoorzichtigheid begaan, zijn goedgevulde por
tefeuille te toonen; toen hij het lokaal verliet werd
hij achtervolgd door enkele jongelieden, die hem
onverwacht te lijf gingen en beroofden. Toen de
politie opdaagde, waren zoowel de aanranders als
hun slachtoffer verdwenen en sindsdien heeft men
van den vreemdeling ook niets meer vernomen.
Bij de Berlijnsche politie heeft zich nu een Duit
sche koopman gemeld, die op 18 Augustus met den
sneltrein uit Amsterdam naar Berlijn was geko
men. In een coupé tweede klasse had hij kennis
gemaakt met een Nederlander, wiens beschrijving
geheel overeenstemt met die van den verdwenen
Groentevervoer
NOORDSCHARWOUDE, Wagonladingen.
Zaterdag 22 Augustus
Maandag 24 Augustus
Dinsdag 25 Augustus
Woensdag 26 Augustus
Donderdag 27 Augustus
Vrijdag 28 Augustus
8 wagons
1 wagon
10 wagons
7 wagons
4 wagons
7 wagons
37 wagons
BROEK OP LANGENDIJK, Wagonladingen
Zaterdag 22 Augustus
Maandag 24 Augustus
Dinsdag 25 Augustus
Woensdag 26 Augustus
Donderdag 27 Augustus
Vrijdag 28 Augustus
Totaal
11 wagons
5 wagons
9 wagens
10 wagons
9 wagons
12 wagons
56 wagons
AGENDA
Geref. J. V. „Soli Deo Gloria". Afd. I.
BROEK OP LANGENDIJK.
Agenda voor Zondag 30 Augustus.
Vr. Jacab Smit. Gel. Bel. art. 25. „Van het afdoen
der ceremonieele wet."
Vr. Jacob Koedijk. Vrij onderwerp.
„Teorieën omtrent de ziel."
Geref. J. V. „Soli Deo Gloria" afd. II.
Broek op Langendyk.
Agenda voor Zondag 30 Augustus.
K. Kool. Gel. Bel. art. 19. „Van de vereeniging en
het onderscheid der twee naturen van Chris
tus in één Persoon"
P. Vroegop. A. R. art. 12.
„Van de scholen."
Predikbeurten
ZONDAG 30 AUGUSTUS.
OUDKARSPEL.
Ned. Herv. Gem.
Geen dienst.
NOORDSCHARWOUDE.
Ned. Herv. Kerk.
Voorm. 10.30 uur Ds. W. A. F. v. Dyk.
Geref. Kerk.
Voorm. 10 uur Preeklezen.
Nam. 7.30 uur Ds. D. J. B. Allaart, Miss. Pred
ROOMSCH KATHOLIEKE KERK LANGENDIJK.
Voorm. 7.30 uur Vroegmis zonder preek.
Voorm. 10.30 uur Hoogmis met preek door Kap.
van Ginkel over de prediking der leliën in het veld
Mt. 6 28.
Nam. 7 uur Lof met preek door Kap. Van Ginkel
over: de schepping in het algemeen.
ZUIDSCHARWOUDE.
Ned. Herv. Gemeente.
Voorm. 9.30 uur (o.t.) Ds. Jellema.
BROEK OP LANGENDIJK.
Ned. Herv. Kerk.
Voorm. 9.30 en nam. 2.30 uur Ds. J. Langman van
Wassenaar.
Doopsgez. Kerk.
Voorm. 9.45 Ds. A. de Jongh.
Chr. Geref. Kerk.
Voorm. 9.30 uur nam. 3 uur Ds. J. Drenth.
Geref. Kerk
Voorm. 10.30 en nam. 3.30 Ds. D. J. B. Allaart van
Voorschoten
