NIEUWE 1
Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No. 104 wé «foiiiMBimt w g"» DONDERDAG 3 SEPTEMBER 1931 40e Jaargang
Stemmingsbeeld! uit i&poentenlandl
i;'5
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
Abonnmentsprij s
per 3 maanden 1.15.
Uitgavi: Firma 1. K. KEIZEB. - Redacteur 1.1. KEIZEI. larael Msdirade.
AD VERTENTEEN
Van 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
Na langen tijd zijn ze weer voor den dag gekomen.
We zouden ze bijna zijn vergeten, indien we alleen
aan hen zouden denken, als we ze zagen.
Doch dat is niet het geval, we denken aan Duit-
schers en Duitschland, ook als we inwoners en land
niet zien. Zoo nauw zijn onze belangen bij Duit-
schers en Duitschland betrokken.
Zoo zag ik dan Dinsdagmorgen bekende gezich
ten uit Rijnland, die elk jaar ter Broeker markt om
dezen tijd des jaars plegen te verschijnen. Septem
ber is in het land, den 31sten Augustus, des nachts
om 12 uur houdt een Duitsche invoerrechtbepaling
op van kracht te zijn, een mooie bepaling, die eiken
invoer van Hollandsche aardappelen in Duitschland
onmogelijk maakt. Met ingang van 1 September
gelden weer de bepalingen, die in Juni—Juli van
kracht zijn, en die export van bovengenoemd arti
kel wel benadeelen, maar toch nog zoo'n beetje te
dragen zijn. Nu komen de Duitschers in Groenten-
land, ten einde zich van goede pootaardappelen
te voorzien. Er is op den afzet naar Centraal-Europa
gerekend en er gaat ook al wat weg, al is de massa
tegenover andere jaren waarschijnlijk niet zoo groot.
Hoe is het bij U, vroeg ik terloops en een der
Duitschers maakte veel beteekenende bewegingen
met duim en wijsvinger.
Daar mangelt het bij ons aan, zei hij in zijn taal
en die beweging en dat woord begrijpt ge, al ver
staat ge geen woord Duitsch.
Toen heb ik hem, ook terloops, gezegd, dat het bij
ons al weinig beter is, ook hier kennen we de moei
lijkheden aan geldschaarschte onafscheidelijk ver
bonden.
Nu zitten we nog voor tal van andere zwarig
heden.
Al kan er theorethisch weer geld uit Duitschland
worden verzonden, en laat dit de „Notverordnung"
toe, zij het onder beperkende bepalingen, daarmee
heeft de koopman zijn vorderingen practisch nog
lang niet binnen.
Wat 'n moeilijkheden de internationale betalingen
opleveren, de meesten onzer hebben er geen begrip
van. In de dagbladen is er wel eens overgeschreven,
en in de Tweede Kamer heeft Dr. Colijn de aan
dacht van de verjaring op deze zaak gevestigd.
Dit geldt hoofdzakelijk de vorderingen, uit hoofde
van léveringen korten tijd vóór het ingrijpen der
Duitsche regeering ontstaan.
Wat ziet menig exporteur nu gebeuren?
Men weet, dat de rentestand in Duitschland bui
tensporig hoog is. 't Moet maar al te vaak voor
komen, dat Duitsche importeurs gewoonweg de ont
vangen gelden voor verkochte goederen uit ons land,
afkomstig, dadelijk naar hun leveranciers opzenden?
Was dat maar zoo, de zaak was doodeenvoudig!
Neen, vaak worden deze gelden tegen grove rente
uitgeleend en de schuldenaar beweert kalmweg; er
bestaat 'n internationaal moratorium. En wat kan
de Hollander nu doen? Niets, hier heeft hij weinig
in te brengen.
Die Hollanders hebben geld genoeg, zooveel, dat
ze er In eigen land niet eens rente voor kunnen
krijgen. Natuurlijk zal hij betaald worden, doch als
het convenieert.
Zoo is het bijna onmogelijk geworden, crediet te
geven. De risico is niet te dragen, men kan zeer veel
Duitsche importeurs op hun woord niet gelooven.
Het onontbeerlijk vertrouwen, in zaken eerste voor
waarde, heeft 'n gevoelige knak gekregen.
Deze toestanden nu werken funest op den gang
van zaken in Groentenland.
Voor steun en hulp van regeeringswege is deze
schier onmogelijke toestanden mag, ja moet 'n be
roep op de regeering worden gedaan. Hier schiet de
arm van den particulier, ook van de organisatie, te
kort. Alleen de regeering kan met de Duitsche re
geering onderhandelen.
Op de vragen van Dr. Colijn is geantwoord, dat
deze zaak de volle aandacht der regeering heeft.
Dat is zoo de gebruikelijke term. Daar kan de tuin
bouw en ook de landbouw het mee stellen, terwijl
hier zeer groote, zoo geen levensbelangen op het
spel staan.
Laat men toch in den Haag beseffen, dat de
plattelandsbevolking zwaar onder den druk zit,
zwaarder als men blijkbaar aanneemt, 't Heeft er
veel van, of men in regeeringskringen niet weet
hoe er gezucht en getobt wordt. Hier en daar ver
neemt men van aan den dag tredende onverschil
ligheid, van een gemoedstoestand, die zich uit in
een: ,,'t kan me weinig meer schelen, wat kan me
gebeuren?"
Laat men toch niet doof blijven voor de nood
kreten, gehoor schenken aan de gerechtvaardigde
verlangens van den georganiseerden tuinbouw.
Er moet naar middelen worden gezocht, om de
lasten van het bedrijf te verlichten. En tevens naar
middelen om den export nieuw leven in te blazen.
Heusch, 't wordt tijd om te doen.
'k Heb dezer dagen per motoboot een tochtje door
't Ambacht gemaakt, van Warmenhuizen naar
Nordscharwoude. Wie zijn oogen op zoo'n tochtje
den kost geeft, ziet 'n heele booel, der vermelding
waard. Allereerst onderschrijf ik de klachten van
de schippers over het vaarwater.
Er is in het Ambacht eigenlijk geen verkeer met
groote motorbooten mogelijk, 't is tobben. Een
schuit van 40 ton mag niet meer dan 10—12 ton
laden, wordt meer ingenomen, onherroepelijk komt
het vaartuig aan den grond te zitten.
Wegen zoekt men er te vergeefs, de geprojec
teerde weg komt er ook niet, we weten het allen.
Zoo is de toestand in een polder, enkele duizenden
bunders groot.
De schippers op de motorbooten moeten kunstige
manouvres uitvoeren, om de scherpe bochten te
nemen. Zelfs de allerbesten mislukt zulks meer
malen; gaat het niet in één keer, dan gaat het op
'n voor- en achteruit, keeren en draaien van heb
ik jou daar. Een tochtje van Warmenhuizen naar i
Noordscharwoude per motorboot van 22 M. lengte
laadvermogen van .44 ton, beladen met 10 a 12 ton, 1
vordert bij goed Weer, overdag, zónder ongelukken
2.30 uur.
Over 't algemeen viel mij de stand van het gewas
niet tegen. Men had mij verteld van onmogelijk
vervuilde akkers, doch dat oordeel durf ik niet
onderschrijven. Op de laag gelegen perceelen on
der Warmenhuizen lagen zulke akkers, ook verder.
Enkele stukken kool kunnen als' mislukt worden
aangemerkt. Menige perceel met roode winterkool
bezet, vertoont een ongewenschte kleur, die aan
potloot-blauw doet denken.
Op de hooger gelegen gronden was de stand van
het gewas doorgaans veel beter, en kan er van
onkruidoverheersching stellig niet gesprokén wor
den. Hoe meer men Langendijk benaderd, hoe min
der onkruid. Daar onder de rook van de dorpenrij
houdt men er blijkbaar ook parade-akkers opna.
Hier en daar was men aan het erwten dorschen.
Onder Warmenhuizen gonsde een dorschmacvhine
gedreven door een motor, elders draaiden mannen
een handmachine, op weer een andere plaats was
een eenzaam man bezig met de dorschvlegel. Hier
en daar zag ik een akker haver.
Eindelijk bereikten we Noordscharwoude en voe
ren onder de beruchte Mosselenbrug door, die zoo
smalle doorvaart geeft, dat de boot aan beide zijden
de uitgeweken muren schuurde. Diep gleuven in de
brugmuren wijzen op veel en gestadig schuren.
Wat 'n primitieve, middeleeuwsche, onbeholpen
doorvaart. Men vraagt zich met verbazing af, als
men dit goed bekijkt: hoe kan men zulks toch in
zoo'n toestand laten.
Ik zie in Noordscharwoude een schitterend raad
huis, scholen, waar niet dat op te zeggen valt.
Doch als er voor deze zaken wél geld is, dan
dient er zeker geld te worden gevonden voor 'n brug
van beteekenis als de Mosselenbrug.
Doch ik zou hier zoo waarlijk haast aan politiek
beginnen.
Plaatseiijk
Nieuws
OUDKARSPEL.
In de vergadering van B. en W. dezer gemeente
is tot eerste plaatsvervanger van den Burgemeester
benoemd de heer H. Bakker en tot tweede de heer
P. Kostelijk.
BROEK OP LANGENDIJK.
Telefoonaansluitingen.
De Directeur van het Post-, Telegraaf en Tele
foonkantoor te Broek op Langendijk bericht hier
mede de volgende wijzigingen in den Localen Gids
van het Telefoonnet Langendijk en wel de nieuwe
aansluitingen onder no.
228 Dirkmaat, D., Schilder, Autolak- en Spuitin-
richting, Noordscharwoude.
229 Swager C.C.Dz., P., commissionair in groenten
Visscherspad Noordscharwoude.
OUDKARSPEL.
Den Burgemeester is door den Commissaris der
Koningin verlof verleend vanaf Maandag 7 tot en
met 23 September a.s.
De uren, waarop de loco-Burgemeester voor het
publiek zal zijn te spreken, worden nog nader be
kend gemaakt.
BROEK OP LANGENDIJK.
Gevonden voorwerpen.
Gemerkt rijwielbelastingmerk 1931-32; roode vul
pen; kinderportemonnaie; paar kindermutsen en
kinderhandtaschje.
Verloren: Twee nieuwe rijwielbelastingplaatjes.
Inlichtingen geeft de Veldwachter.
OUDKARSPEL.
Bij de gehouden stemming voor een lid van het
bestuur voor de Banne Oudkarspel, periodiek af
tredend den heer C. Butter Jz., is deze weder her-
BROEK OP LANGENDIJK.
Burgerlijken Stand over de maand Augustus.
Geboren: Pieter, zoon van P. Bak en van M.
Riedel. Klaas, zoon van C. Blom en van B. den
Hartigh. Meindert, zoon van D. de Boer en van
A. Nellen. Willy, dochter van W. Twisker en van
D. de Vet.
Overleden: Hendrikje de Bruin, oud 81 jaar,
weduwe van Meindert Nellen. Ariëntje Molenaar,
oud 59 jaar, echtgenoote van T. Zijm, wonende te
Sint-Pancras.
Ingekomen en vertrokken personen in de maand
Augustus 1931.
Ingekomen: Wed. K. Stam met dochtertje, van
Oudkarspel. J. Adriaanse Cappel, zonder beroep
van Bloemendaal.
Vertrokken: M. Huibers, echtgenoote van K. Vis
ser, naar Alkmaar. J. Blokker met gezin, arbei
der, naar Noordscharwoude. G. Kouwen, echt
genoote van J. C. Goet, naar Zuidscharwoude. G.
van der Heijden met gezin, reiziger, naar Amster
dam. A. Krul, dienstbode naar Andijk.
Uit den Omtrek
SINT MAARTEN.
Begunstigd door prachtig weer werd heden de
Valkkooger kermis gevierd en heeft er terdege het
hare toe bijgebracht dat de kermis zoo gezellig en
mooi is verloopen.
Ook dit jaar waren weer kinder- en volksspelen
georganiseerd, hetwelk de kermisnamiddagen een
feestelijk aspect gaf.
Maandag werden kinderspelen gehouden welke
bestonden uit: vlaggetjes in een stoof zetten, hout-
diende hiermede een prijsje.
Dinsdag was de dag voor de oudere en konden
de jongens en oudere heeren zich verlustigen in
hardfietsen met klein tandrad voor en 't groote
achter, 't welk een heel vermakelijk aanzien geeft
en heusch nog niet zoo'n gemakkelijk spelletje Is.
Als prijswinnaars traden uit de jongens: le pr. J.
Boontjes; 2e pr. S. Kuiper; 3e pr. H. Kuiper en bij
de heeren le pr. K. Wit; 2e pr. D. Kooij; 3e pr. M.
Kuiper; 4e pr. A. Boontjes; 5e pr. K. Borsct 6e pr.
H. de Jong en 7e pr. W. Zijdewind.
Voor meisjes en glbote dames werd gelegenheid
tot sprietloopen gegeVen. Ook dit bleek een aardige
attractie en kwamen hierbij als prijswinsters uit
als meisjes: le pr. Fr. Broekhuizen; 2e pr. A. Stins;
3g pr. M. Buik; 4e pr. A. Broekhuizen; 5e pr. J.
Pool en 6e pr. D. Moes en bij de dames: le pr.
mej. Stinsde Bree; 2e pr. mej. BoontjesKeizer;
3e pr. mej. BoontjesKoopman; 4e pr. mej. Groot
Bond en 5e pr. Mej. Veeter.
Voorts trad in locaal „de driehoek" onze bekende
„Daan" op, welke wederom allen van zijn spel heeft
doen genieten. Om veel over het gepetoir te ver
melden heeft geen zin daar vele voor mij dit reeds
hebben gedaan maar wel kan gezegd worden dat
enkel de aankondiging: „Daan Pool komt", de on
dernemer een zaal vol menschen bezorgd en dat
zegt reeds alles.
HEER HUGOWAARD.
Ter gelegenheid van Koninginnedag werd door
het Fanfarecorps „Hou en Trou" een concert ge
geven op het sportveld, dat door het stille prachtige
weer tot ver in den omtrek' wer gehoord.
Een deel der aanwezige jeugd meende door bal
dadig ptreden dit concert de noodige luister niet te
mogen onthouden.
KOEDIJK.
Woensdagmiddag had in de Openbare School
De beoordeeling had plaats door den heer en
Mevr. Kikkert, den heer en Mevr. den Hartogh, den
heer en Mevr. Stuffers, Mej. A. MolOver en den
heer A. Sloof.
De uitslag was voor foksia's:
le pr. J. Koorn; 2e pr. C. Butter; 3e prijs Lies
Hart; 4e pr. Lies Blom en 5e pr. Guurtje Hartland.
De uitslag voor de asters was:
le pr. Neeltje Prins; 2e pr. P. van 't Veer; 3e pr.
Jo Geus; 4e pr. W. Schipper en 5e pr. R. Pander.
De Burgemeester reikte de prijzen aan de kin
deren uit en bedankte Mej. Mol en den heer Sloof
voor het beschikbaar stellen der verschillende plan
ten en tevens voor de beschikbaar gestelde prijzen.
De Koksia-planten waren allen door Mej. Mol
gegeven en de asterplanten door den heer Sloof.
De Burgemeester wekte de jeugd op om een vol
gend jaar weder hun best te doen om mooie planten
te kweeken.
Tevens zij hierbij vermeld, dat het voornemen
bestaat een volgend jaar ook kamerplanten ver
krijgbaar te stellen voor ouderen en daaraan een
tentoonstelling te verbinden, waarvan de bate zul
len worden gebruikt voor uitzending van kinderen
naar een vacantiekolonie.
WARMENHUIZEN.
'J.l- Zondagnamiddag hield Bs. Zillinger Mo
lenaar zijn afscheidsrede in een vol kerkgebouw.
Niet alleen velen uit de gemeente waren opge
komen om de afscheidsrede van den zeer bemin
den predikant bij te wonen, maar ook van huiten
de gemeente, Vooral uit Oudkarspel, waar Bs.
Zillniger Molenaar geruimen tijd consulent is
geweest, waren velen aanwezig. Ook zelfs uit
zijne vroegere gemeenten Abbekerk en Graft
de Rijp.
Na het zingen van Ps. 103 verzen 6 en 9 en
voorlezing uit Kor. 1 hoofdst- 3 lie vers en
volgende en gebed, hield de predikant zijn af
scheidsrede, waarbij hij memoreerde, dat tiet af
scheid stemde tot weemoed, maar ook tot dank
en bese fvan groote tekortkomingen.
Als tekst had hij gekozen Kor. 1 tas. 15, vers
58, mijne geliefde broeders zijt standvastig, on
bewegelijk, altijd overvloedig zijnde in het werk
des Heereu.
Als tusschenzang werd gekozen Gez. 4, ver
zen 4, G en 8.
Bij de ontwikkeling van zijn tekst memoreert
hij o.a- dat hij te Warmen/nuizen veel vriend-
scha pheeft ondervonden, vooral bij de viering
van zijn 25-jarig jubileum als predikant werd hij
overstelpt met bewijzen van vriendschap en sym
pathie. Bit is ook de oorzaak geweest, dat hij
bij verschillende beroepen niet heeft kunnen be
sluiten heen te gaan.
"Aan het slot van zijne rede wordt dank uitge
sproken voor de goede samenwerking en mede
werking welke hij heeft ondervonden, vooral van
den Kerkeraad, het College van Kerkvoogden
en Notabelen en de Koster, 'Organist enz.
Na de preek zegt de heer Mink namens den
Kerkeraad den predikant en ook zijne echtge
noote hartelijk dank voor al hetgeen ze In- en
buiten de Kerk hebben verricht.
Be heer P. Klant verzekert, dat Kerkvoog
den en Notabelen eene zeer prettige herinnering
aan den predikant en diens echtgenoote zullen
behouden, en gelooft ook te spreken namens de
geheele gemeente wanneer hij zegt dat zij eene
groote bewondering hebben voor de wijze waarop
de predikant zijn moeilijk en veelzijdig ambt
in deze gemeente heeft vervuld.
Be beste wenschen voor den verderen levens
weg worden geuit.
BjS. van Bjjk van Oudkarspel spreekt namens
den Kring eenige hartelijke woorden en zegt,
dat de groote opkomst uit Oudkarspel een be
wijs van dankbaarheid is voor het nieuwe gods
dienstig leven, dat Bs. Zillinger Molenaar daar
heeft gewekt.
Bs. v- d. Kieboom van Bergen spreekt den
predikant toe namens het Klassikaal Bestuur
en verzoekt den predikant toe te zingen Ps. 134
vers 3.
Ten slotte dankt Bs. Zillinger Molenaar allen
voor hunne vriendelijke woorden en is deze in
drukwekkende dienst na het zingen van Ps. 72
vers 11 geëindigd.
ARRONDISS. RECHTBANK TE ALKMAAR.
Uitspraken.
Pieter Moesker, los arbeider, Amsterdam, thans in
voorarrest, rijwieldiefstal, gepleegd te Texel, vrijge
sproken, met last tot onmiddellijke invrijheidstel
ling.
Uit de Pers
In „der Früchtehandel" van 29 Aug. '31 lazen we
het volgende bericht over „De stand van het Kool
gewas in Duitschland", een artikel, dat we van vol
doende belang achten, het voor onze lezers te ver
talen.
Een beduidende handelsfirma in kool etc. in
Meckelenburg schrijft op grond van eigen onder
vinding en zien:
Nu de voorbijgegane twee jaren, die de Duitsche
koolbouw, voor zoover in 't groot gedreven groote
verliezen bracht, liet dit voorjaar de stand van het
gewas een goede hoop op een goede opbrengst toe.
Echter heeft de geweldige regenval gedurende Juni
en Juli die hoop totaal vernietigd. Na wekenlange
droogte volgde een regenperiode, die zoo lang aan
hield, dat zaj elke vergelijking met vorige jaren
overtrof. Hoofdzakelijk werden de westelijke deelen
van het Rijk, die de hoofdcentra voor koolbouw vor
men, getroffen.
Dagenlange aanhoudende op wolkbreuk gelijkende
regens leidde tot overstrooming van groote opper
vlakten. Bij voorzichtige schatting is 60 pCt. van de
te verwachten oogst vernield.
Het zwaarst is de herfstkool getroffen, die in ont
wikkeling te ver gevorderd was, om deze catastrophe
te doorstaan. Doch ook de winterkool heeft zeer
sterk geleden. De te veld staande oogst van herfst-
witte-kool, voor inmaakdoeleinden bestemd, is zeer
laag te schatten. Dit ongeluk treft te zwaarder,
wijl de oogst van witte kool het eindresultaat verier
bedrijven beheerscht.
Men kan er veilig mee rekenen, dat nauwelijks
een halve oogst van koolvelden kan worden gesne
den. Daar komt nog bij dat de oppervlakte met
kool beplant, door de slechte resultaten van 1929 en
1930, met circa 20 pCt. is ingekrompen.
A. T.
