Voor onze Lezeressen
WAT ETEN WE D®ZiE WEEK?
Zondag.
Turksehe salade. Gestoofde kalfscarbonade, "snij-
boonen. Aardappelen. Schuimtaart.
Maandag.
Gehakt, stoofsla. Aardappelen. Wentelteefjes.
Dinsdag.
[Tomatensoep. Versche worst. Bloemkool, aard
appelen. 1
Woensdag.
Runderlapjes. Andijvie, aardappelen. Rijst met
appelmoes.
Donderdag.
Aardappel-ham croquetjes. Spinazie met spiegel
ei. Aardappelpuree-
Vrijdag.
Gebakken makreel. A la Meunière- Sla met ge
bakken aardappelen. Hangop met beschuit en
suiker.
Russische eieren. Princesseboonen, aardappelen,
gebruinde boter. Hangop met beschuit en suiker.
Zaterdag.
Beklap. Appelmoes, aardappelen. Broodschotel
met rozijnen.
Zondag nemen we een frisch slaatje vooraf,
waarbij wij desverlaugd wat geroosterd brood en
boter presenteeren. We hebben noodig: 1 kom
kommer, 4 tomaten, 1 ramenas, 2 groote uien,
peper, zout, olie eu azijn, gehakte peterselie voor
garneering, schijfjes tomaat en hardgekookt ei.
De komkommer wordt geschild en geschaafd,
evenals de tomaat, die we met een zeer scherp
mes in dunne plakjes snijden; de ramenas wordt
geschild en met een rasp in reepjes verdeeld en
de uien worden zeer fijn gehakt, waarna we alles
met elkander vermengen en een uurtje vóórdat
we het zullen opdienen met olie, azijn, peper en
zout vermengd, wegzetten, daarna overbrengen
op ee nplatte schaal en het kussenvormig sdnik-
ken, bestrooien met gehakte peterselie, garneeren
met schijfjes tomaten en plakjes hardgekookt ei.
Het raspen van de ramenas kunnen wij ge
makkelijk op een z.g. zeeprasp, die we voor'het
raspen van groenten en fruit kunnen houden en
de voor slechts 25 cent te verkrijgen is; onlangs
zag ik in een huishoudelijken winkel een aardig
instrumentje, waarop een gepeld, hardgekookt
ei wordt gelegd en op handige wijze in ongeveer
zeer nette plakjes wordt verdeeld. Bieschikt men
hier niet over, dan neemt men een scherp ines
met wat slaolie bestreken en kan men het eï
ook in nette plakjes snijden.
Voor de verandering zullen we Zondag eens
geen gebakken, doch gestoofde kalfscarbonade
•nemen, waarvoor we per persoon een carbonade
van b.v. li/2 ons rekenen. Laten we eens aan
nemen voor 4 personen. 4 car bonaden, 80 gram
boter, 2 d.L. water, waari'n 1 bouillonblokje is
opgelost, 10 gram Bloem, zout, peper en sap van
een halve citroen.
De carbon aden worden gewasschen en droog
gewreven, daarna gezouten en gepeperd.
De botetr smelten wij in de vleeschpan en
laten ze warm worden, daarin de carbonade aan
beide zijden bruin bakken en boruillon, bloem
en citroensap toevoegen, waarna we alles een
half uurtje op een'laag pitje laten stoven.
Zaterdag zullen we de schuimtaart voor Zon
dag al dienen te maken, het is een heel gemak
kelijk te bereiden en ook een goedkoope taart,
die ook voor feestelijke gelegenheden dienst kan
deen. f
3 eieren, 50 gram poedersuiker, 75 gr. aman
delen, 25 gram geconfijte citroenschil.
We kloppen de eieren met de poedersuiker
totdat zij schuimig en luchtig zijn en voegen
hierb ijde gemalen of zeer fijn gehakte aman
delen, die we eerst van het bruine velletje heb
ben ontdaan, door ze eenige minuten in kokend
w'ater te laten broeien en tenslotte de zeer fijn
gehakte citroenschil en stijfgeklopt eiwit, dat
we luchtig om en om door de andere ingrediënten
scheppen. Een taartvorm wordt ingevet en met
bloem bestrooid en het beslag er in gedaan, dat
daarna ongeveer 30 minuten in een matig war
men over geplaatst wordt. Heel precies is een,
baktijd nooit aan te geven, daar dit van de hitte
van de noven afhangt en ook of men een fornuis
oven dan wel die van ee ngas of electrisch fornuis
gebruikt voor het bakken. In ieder geval is het
voorwarmen van den oven noodig bij het bakken,
alsmede een gelijkmatige hitte, d.w-z. dat niet
de eene zijde van den oven meer verwarmt dan
de andere.
Onder het stijfkloppen van eiwit voor taarten
en gebak versta ik, dat het eiwit zóó stijf is,
dat het in de kom, waarin men het klopt, blijft
hangen, wanneer men die omkeert.
Velen uwer zullen onder haar keukengereed
schappen waarschijnlijk al wel een amandelmo
lentje hebben, maar daar de aanschaffing ervan
niet zoo kostbaar is, ik meen 75 cent, is het wel
practiseh dit aan de keukenuitrusting toe te
voegen.
"Donderdag hebben wij inplaats van versche
aardappelpuree, waarvoor we de aardappelen nog
warm zijnde met den etensstamper zeer fijn stam
pen, zoodat er geen klontjes of harde stukken
in achterblijven en nemen, alvorens de puree op
de gebruikelijke wijze vender door toevoeging
van boter, melk en noot af te maken een ge
deelte, b.v. dein inhoud van drie groote koppen
eraf en mengen dit met 1 eierdooier, melk' en 30
gram boter tot een gelijke massa, 'die volstrekt
niet te slap mag zijn, daar de koekjes dan onder
het bakken vaneen zouden gaan.
Anderhalf ons ham wordt aan kleine stukjes
gehakt eu met 1 eierdooier op het vuur ver
mengd, waarna puree en ham geheel en al moe
ten afkoelen. Nu nemen we van de puree een eet
lepel af en vormen daar een rond koekje van in
het midden wat ingedrukt en beleggen dit met
de ham, waarna we er weer een laagje puree op
leggen en dit aan de kanten aandrukken, we ver
werken op deze wijze alle puree en ham en
paneeren de koekjes met eiwit en paneermeel
en bakken ze in de koekepan aan beide zijden
lichtbruin. Tenslotte nog gebakken makreel a
la mounières, waarvoor we de versche makreelen
èschoonmaken, wasschen en ontdoen van kop en
vinnen, ze verder opensplijten, de graat er uit
nemen en in tweeën deelen. We maken een meng
sel van hloem, peper en zout en halen de gehal
veerde visschen er door.
De boter wordt ia een koekepan warm ge
maakt en hierin wordt de makreel gedurende
pl.m. IC minuten gebakken, waarna we ze op
een verwarmde schotel leggen met op elk stuk
vise heen half sdnijfje citroen leggen en hier
en daar een hakje peterselie. Makreel is zeer
vet en het uit de viseh gekomen vodnt zal zich
bij het bakken met de boter vermengen, waar
om het smakelijker is de boter alvorens zij over
de viseh wordt gegoten met citroensap te ver
mengen.
Tot zoover onze recepten de menu's betref
fende, doch alvorens te eindigen wil ik nog even
een smakelijk eenvoudig lunchschoteltje van to
maten geven. We zijn in den goedkoopen toma-
tentijd, dus zullen op allerlei manieren zooveel
mogelijk van deze bij uitstek gezonde vruchten
genieten. Eten ui wordt in zeer dunne schijven
gesneden en met een flink stuk boter in de koeke
pan lichtbruin gebakken, gewasschen en gehal
veerde tomaten worden met den platten kant
op de uien gelegd en eerst aan de eene zijde, daar
na aan de andere zijde gaar gesmoord gedurende
ongeveer 10 minuten, waarna we ze voorzichtig
op een verwarmde schotel (even met kokend
water overgieten) worden overgebracht.
Volgende week zal ik aan de verzoeken tot
mij gericht om recepten voor rolmops en gema
rineerde haring gevolg geven.
veel grooter dan die van het waterijs, daar dit?
laatste een vriespunt heeft van slechts eenige
graden onder nul, terwijl droge ijsblokken een
temperatuur hebben van 80 gr.
Het gebruik van 'droog ijs heeft in Amerika
een zeer groote vlucht genomen, daar het bij
de verzending en het bewaren steeds van aan
bederf onderhevige voedingsmiddelen wordt ge
bruikt.
In de eerste plaats worden groote hoeveel
heden room-ijs in speciaal geisoleerde kasten
verpakt, over groote afstanden vervoerd, verder
viseh, gevogelte, boter, kaas eieren enz. 'Om een
voorbeeld te noemen verzendt men vanuit New
York roomijs naar Cuba, *n na een reis van 5
dagen komt dit consumptie-ijs in absoluut fris
se hen toestand aan.
Voor huishoudelijk gebruik worden tegenwoor
dig ook droog-ijs koelkasten gefabriceerd, die
gevuld met een blok ijs van 10 kilo een koeling
waarboven gedurende 8 a 10 dagen. De in de
koelkast ontstane koude kan men reguleeren, bo
vendien kan men door middel van uitneembare
vrescellen zooveel ijsblokjes van leidingwater ma-
kenn als men wenscht.
Het voordeel van een dergelijke koelkast voor
hushoudelijk gebruik ligt voor de 'nand, veel lan
gere houdbaarheid, veel langere koelwerking en
geen watergemors, daarentegen vervalt nog de
moeilijkheid om de kast dagelijks van versch ijs
te voorzien.
In den beginne was men de meening toegedaan,
dat het om economische redenen niet mogelijk
zou zijn het droge ijs in de plaats van het waterijs
te stellen, daar het eerste vijf maal zoo dun is; als
het laatste. De practijk heeft ednter bewezen,
dat men in de meeste gevallen zuiniger in het
gebruik is. 4
Het droge ijs wordt in normale blokken van
10 Kg. in den handel gebracht, deze blokken
zien er uit als verblindend witte, samengepers-
te sneeuw en kunnen door middel van zagen
of stukslaan naar believen verkleind worden.
Dank zij de droogte van dit ijs kan het in
lichte kartonnen doosjes verpakt en in elke ge-
wenschte hoeveelheid thuisbezorgd worden; ook
kan het evenals dit in Amerika en Zwitserland
sedert jaren het geval is, per postpakket worden
verzonden.
j Voor het leveren van gerechten die aan bederf
onderhevig zijn, is het droge ijs het beste hulp
middel. De gerechten worden naar gelang van de
grootte in kartonnen doozen gedaan met bijvoe
ging van een stuk droog ijs ter grootte van een
vuist; dit is genoeg om deze buitengewoon ge
voelige waren gedurende zeer langen 'tijd, ook:
in het warmste jaargetijde, vólkomen versch te
bewaren.
NUTTIGE WENKEN.
Sterke boter.
Sterke boter krijgt haar goede smaak weer
terug, indien men ze eerst m^t versche melk
en daarna met water kneedt, desnoods met wat
zout. Het boterzuur lost zich in de versche melk
op. Vaak wordt om het sterk worden te voorkp-
meri een peen midden in de pot boter gestoken'.
Meubelpolitoer.
Meubelpolitoer kan men zelf maken door b.v-
5 deelön lijnolie en 5 gelijke deelen wijngeest in
een fleschje te doen en dit flink te schudden,
zoodat. het zich vermengt. Men doet eenige drup
pels op een wollen lap en wrijft hiermede het
meubelstuk in en wrijft het daarna uit met een
wollen doek, totdat het mooi glimmend is.
Vlekken op ongeverfd hout.
Kaarsvetvlakken verwijdert men, door het
kaarsvet eerst voorzichtig met een mes te ver
wijderen en daarna de plek met een grauw pa
pier te bedekken en erover te strijken met een
warm strijkijzer; het papier steeds vernieuwen
totdat er geen vet meer op komt.
.Vetvlekken die met een zeepsopje niet ver
dwijnen, bedekt men met een papje van pijpaarde
en water. Men laat dit eenige uren op de vlek
zitten en neemt het poeder dan weg. Zoo noodig
deze bewerking herhalen.
Wormpjes in frambozen.
Hei idee, dat in vele van deze heerlijke vruch
ten zoo vaak wormpjes voorkomen, weerhoudt
vele menschen hiervan te eten, Spreidt men de
frambozen nu uit op een platte schotel en be
strooit men de vruchten met fijne suiker, dan
zullen de diertjes zich aan deze nog zoutere
snoeperij te goed doen en uit de frambozen ko
men. zoodat men ze gemakkelijk kan verwijderen.
DROOG IJSi.
Droog ijs is een vaste vorm van koolzuur en
wordt sedert, jaren in Amerika zoowel voor het
trarsporteeren als het bewaren van levensmidde
len gebruikt; het heeft zich als eeu voortreffelijk
middel om artikelen goed te houden doen kennen.
Die laatste jaren heeft het gebruik ervan in
Europa navolging gevonden, daar men tot de
erkenning is gekomen, dat het vele voordeelen
boven het gewone waterijs biedt, zoodat er dan
ook verschillende fabrieken zijn opgericht, die
dit droge ijs fabriceeren.
Het groote voordeel van dit köelmiddel is,
dat het niet smelt, doch verdampt; heel lang
zaam; het laat geen enkel spoor van vocht ach
ter het gaat eenvoudig in lucht op en verdwijnt
tenslotte gehèel en al.
Hierdoor is het uitgesloten, dat de af te koe
len waren door vocht of schimmelaanslag be
derven. Daarb ijkomt nog, dat het gasvormige
koolzuur, dat zich door het verdampen vormt,
een conserveerende werking op de voedingsmid
delen heeft, waardoor het bederf voorkomt en
bacteriën doodt.
Verder is de koelwerking van het droge ijs
EENIGE WETEN SW, A ARB IGII EDEN
OVER SUIKER,
Kan iemand zich tegenwoordig nog wel in
denken, dat men in vroeger eeuwen geen suiker
j had? Zeer zeker ligt zulk een suikerloos tijd-
perk wel in het greijeze verleden en moét de
zoete sap van vele plantensoorten reeds vroeger
j de aandacht op zich gevestigd hebben. Zelfs
nu nog zuigen kinderen wanneer zij buiten in
i de velden spelen gaarne aan de stengels der roode
klaver, waardoor zij dan een zoeten smaak krij-
I gen. Voor het dagelijksch gebruik won men daar,
waar het klimaat geen overvloedige plantaar-
dge suiker „leveranciers" liet groeien, de honing,
die het nijvere bijenvolkje uit de 'zeer geringe
I voorraden der bloeiende planten verzamelde.
I Naast deze meest waardevolle en kostelijk
ste aller zoetigheden waren er ten eerste de va-
j rieteiten van het suikerriet dat de grondstof ver
schafte om in de behoeften van suiker voor de
in hei Arabisch „sackfnar" en in de Eiuropeesche
landen noemt men het suiker, sucre, Züeker,
j sugar, Zuccher, enz.
Do in vroeger eeuwen levende geneesheerén
Theophrast en Dioskorides gebruikten het als
I een uit verre landen gekomen product, dat zij
in hunne medicijnen verwerkten.
De Joden en Babyloniers kenden de rietsuiker
niet, ever yZ.uid-Perzië en Arabië verplaatste de
j aanplanting van het riet zich naar Eigypte, S,i-
i cilië en Zuid-Spanje, voor zoover echter het kli-
1 maat guns'tig was voor de planten.
In de negende eeuw na Christus raffineerden de
Arabieren de suiker reeds uit het in Susiana
groeiende riet en aan het einde der tiende eeuw
kwam "het uit Alexandrië naar Venetië en daar
na ten tijde der Kruistochten naar de midden
I Europeesche landen.
Dte Amerikanen schijnen oorspronkelijk (vol-
gens de overleveringen) uit maïs suiker te heb-
ben bereid en in 1490 bracht Columbus het riet
j van de Kanarische eilanden naar Domingo en
van toen af is men het product in de nieuwe
wereld op uitgestrekte velden in groote hoeveel-
heden gaan verbouwen evenals in de tropische
landen. i
Sedert de 16e eeuw heeft men bijna overal in
i Europa raffineerderijen gekregen, om het inge
voerde ruwe product te verwerken, maar toen
maals was de suiker zó óduur, dat het alleen1
voor de welgestelden te bekomen was; de onbe-
miidldelden moesten het nevenproduct de siroop
of bijenhoning gebruiken,
j In de latere middeleeuwen kostte in Krems
aan den Donau, een plaats, die een zeer. druk be
zochte markt had een pond rietsuiker evenveel
als drie groote bakken koren.
Het verwerken van het suikerriet biedt weinig
bezwaar, het eischt slednts zekere voorzorgs
maatregelen, terwijl in de hooge temperatuur der
tropen het sap spoedig bederft.
In het najaar vangt de suikercampagne van
de fabrieken aan en dan wordt gedurende en
kele maajiden dag en nacht gewerkt. Zteer inte
ressant was de film die wij eenige jaren geledein
mochten zien en die werd afgedraaid door de
suikerfabriek Dinteloord.
ménschelijke voeding te voorzien, n.l. de riet
suiker. Oorspronkelijk was het suikerriet een
voedingsplant, zooals trouwens nu nog in vele
streken in Azië, op de Philippijnen en de Zuid-
zee-eilanden. iSedert overouden tijd verbouwt men
het in Indië en China.
In het S,anskrit spreekt men van „Sarkura"
Men zag de bieten of peen in karren aanvoe
ren, deze werden dan in goten, die buiten de
fabriek waren, gewasschen in warm afvalwa
ter, in een waschmolen nagespoeld en gewogen.
Naar het suikergehalte wordt de prijs dan be
paald. De geheele bewerking te beschrijven zou
ons te ver voeren.
A Heen willen wij dit nog zeggenna 'de noodi-
ge verdampingen wordt de suiJcer uitgekristal
liseerd en in liggend^ ketels gevoerd, waardoor
men grootere kristallen krijgt, die donker van
kleur zijn en later in de centrifuge ontdaan wor
den van de aanhangende siroop. Uit deze siroop
bereidt men weer enkele suikersoorten, le en
2e naproduct en tenslotte blijft de melasse over,
dat als veevoeder wordt gebruikt.
De ruwe suiker smaakt niet aangenaam en
moet op de raffinaderij tot zuivere suiker wor
den verwerkt.
Het raffineeren geschiedt tegenwoordig nog
voor een groot deel in Europa.
Yan meer plaatselijke beteekenis is het ge
winnen van suiker uit de suikerahorn in vele
streken van Noord-Amerika en uit de suikerpal
men in Oost-Indië, terwijl de suiker moeras-
gierst. in den regel voor stroop wordt verwerkt
In het midden der 18e eeuw kwam men door
he tnemen van proeven tot de ontdekking, dat
de beetwortel een vrij groot suikergehalte had
en in Neder-Silezië ontstond omstreeks 1800 de
eerste beetwortelsuikerfabriek.
Door het verbouwen van beetwortels op uit
gestrekte velden en b ijeen gematigd klimaat,
was men in staat het voortreffelijke suikerriet
product geheel en al te vervangen.
Toen in 1809 Naporleon door het Continentale
stelsel het in- en uitvoerverbod uitvaardigde,
werd de beetwortelproductie veel grooter, om
dat men door den nood gedwongen was op eigen
krachten te drijven en van dat oogenblik af
kon het vasteland meer en meer in eigen behoef
ten voorzien.
Oostenrijk Hongarije heeft een machtige suiker
productie en grooten uitvoer gehad, totdat na de
ontbinding van het grote bedrijfslichaam het klein
geworden Oostenrijk in den aanvang buitenland-
sche suiker moest betrekken, teneinde in de behoef
ten van het volk te knnen voorzien, tot zich weereen
eigen industrie had gevormd. Sedert dien is de beet
wortelbouw steeds meer toegenomen en speelt thans
een gewichtige rol.
In vergelijking met de verhoudingen van 1919 is
de oppervlakte van het bebouwde beetwortelland
vervijfvoudigd en de gezamenlijke opbrengst daar
van tienmaal zooveel, waardoor het mogelijk is,
dat de inlandsche productie van 6 tot 60 procent
is gestegen.
In datzelfde tijdsverloop nam het verbruik van
suiker In Oostenrijk van 21 kilogram tot 27 kilo
gram per hoofd en per jaar toe, wat een stijging
van 30 procent beteekent.
Reeds lang is men ervan teruggekomen in suiker
alleen een genotmiddel te zien. De waarde ervan als
voedingsmiddel is heden ten dage volkomen erkend
aangezien, het een groot percentage van de, voor
den opbouw van ons lichaam noodige koolhydraten
bevat.
In den oorlogstijd stond het ruwsap zeer hoog aan
geschreven, daar ht nog eiwitstoffen bevatte, die bij
het raffineeren afgescheiden worden, alhoewel hier
door de smaak niet fijner wordt. Men troostte zich
echter met de wetenschap, iets voedends tot zich
genomen te hebben, wat in die jaren lang niet altijd
het geval was.
Een groote rol speelt de suiker bij de accijnzen en
invoerrechten en handelsverdragen, vooral op de we
reldmarkt. Gelukkig is de suiker de laatste jaren
een eind in prijs gedaald en zou de suiker zonder
accijns zeker tegen 13 a 14 cent per pond verkocht
kunnen worden in den kleinhandel. De accijnzen
die voor de suiker opgebracht worden zijn ieder jaar
een sevenue in de schatkist van ongeveer vijftig
millioen gulden.
(Nadruk verboden.)
Nagemaakte slagroom.
Een lezeres zend ons het volgende in, waarmede
zij meent ook andere huisvrouwen van dienst te
kunnen zijn.
Zij schrijft dat zij op een dag onverwachts gasten
ten eten kreeg en niets in huis had, waar zij pud
ding of iets anders van kon maken. In den kelder
had zij wel verschillende soorten geweckte vruch
ten, maar geen eieren enz., zoodat zij besloot een
schaal met diverse vruchten op te dienen. Toen zij
aan tafel zaten en het dessert binnenkwam kon zij
haar oogen niet gelooven, op de vruchten lag een
heerlijke laag slagroom. Zij begreep er niets van en
toen zij er haar meisje later naar vroeg, zei deze wel
mevrouw het was nagemaakte slagroom. Ik heb
eenvoudig een stuk boter genomen en heb dit met
wat suiker geheel en al schuimig geslagen, daarna
druppelsgewijze melk bijgevoegd, terwijl ik steeds
ben blijven kloppen.
Men kan de namaak slagroom inderdaad niet van
echte onderscheiden adaar wij zelf de proef op de
som genomen hebben. Het was in één woord verruk
kelijk. Wij danken onze vriendelijke lezeres dus voor
haar wenk die zeker wel door andere dames zal
worden nagevolgd.
Zomersproeten.
Na de lange dagen die wij buiten hebben doorge
bracht, al waren de recht zonnige dan ook te
tellen, hebben wij toch vaak niet kunnen voorkomen
dat ons gelaat hier en daar sproeten vertoont.
Wij kunnen deze met wat geduld echter wel weer
doen verdlwijnen, indien wij het gelaat bevochtigen
met een watje gedrenkt in karnemelk of in ci
troensap, verdund met water, waarin eenige drup
pels benzoe tinctuur (bij den apotheker te verkrij
gen) zijn opgelost.
Eiwit tot behoud van een goede teint.
Men bestrijke het gelaat met een fijn penseel ge
drenkt ineiwit, lata dit opdrogen en wascht het
anderhalf uur later met lauw water af.
Het is een heel onschuldig, weinig kostbaar toiletmid
del, waardoor de huid mooi en zacht wordt.
