NIEUWE Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier No 118 «^MSSSStfSZ^DINSDAG 6 OCTOBER 1931 40e Jaargang - Uitlui: Fkm I. H. KEIZER.-iilitlm I. K fflfll. Irnil Hwlitliimtri». De vierde man 90 DEZE COURANT VERSCHIJNT DINSDAG DONDERDAG en ZATERDAG. - Abonnmentsprijs: per 3 maanden 1.15, ADVERTENTIEN Van 1—5 rebels 75 cent; elke regel meer 15 cent. GROOTE LETTERS NAAR PLAATSRUIMTE. Uit de Pens Uit de Tuinderij van 2 October knipten we een zeer mooi en leerzaam artikel over „Onze afzet naar Engeland". Op zeer duidelijke wijze worden de niet zoo een voudige zaken toch eenvoudig gezegd. We twijfelen er niet aan, of onze lezers zullen het artikel met belangstelling lezen. ONZE AFZET NAAR ENGELAND. In het vorig nummer schreven we een kort artikel over de financieele crisis, die Engeland had over vallen. Op Maandag 21 Sept. besloot de Engelsche regeering de gouden standaard (d. i. de verplichting van de Bank van Engeland om haar bankpapier in te wisselen tegen goud) tijdelijk op te heffen. Ge durende twee dagen werd de effectenbeurs gesloten. Het disconto (de rente voor wissels) werd verhoogd tot 6 pet. De laatste maatregel heeft ten doel cre- dietnemers te pressen door hoogere rente hun cre- dieten af te lossen, waardoor het bedrag van in omloop zijnde bankbiljetten zal verminderen. Op de diepere oorzaken van deze crisis zullen wij niet gaan. De directe aanleiding was de steeds ver minderde gouddekeking van de Bank van Engeland. Het buitenland scheen alle vertrouwen te verliezen: het vluchtte voor het pond. Steeds meer vorderin gen werden opgevraagd en Engeland kon alleen maar terugbetalen met goud. Al kleiner werd de voorraad van het gele metaal en tenslotte ging men tot de genoemde maatregelen over. Wij leven snel tegenwoordig. Wij vroegeen in ons vorig artikel: „Wat staat ons nu weer te gebeuren?" Verschillende landen hebben Engeland's voorbeeld moeten volgen: de 3 Scandinavische rijken, Italië en Griekenland. Van Denemarken en Noorwegen is het heel goed te begrijpen: Noorwegen's vracht vaart en visscherij wordt geheeel gedreven in En gelsche munt en Denemarken leeft voornamelijk van den export op Engeland. Door het ontbreken van de goudbasis van het pond was er nauwelijks eenige handel in ponden. De koers, die nog altijd bepaald was door de goud- waarde van 't pond en omstreeks 12.04 was, schom melde geweldig: het leek wel of de oorlogsdagen waren teruggekeerd. Het was een zoeken naar een nieuw evenwicht. Het pond daalde tot 8.75 en is op het oogenblik, dat wij dit schrijven weer 9.50—9.70. Het is duidelijk, dat dit een geweldigen invloed op den handel moet hebben. In de eerste plaats op den wereldhandel. Londen is nog altijd de we reldmarkt voor stapelproducten als granen, erts, rubber, koffie, enz. De prijzen dezer artikelen luiden in en door de daling van het liepen ze sprongs gewijze omhoog. Maar nog meer handelaren wilden niet meer in ponden aanbieden en zoo stokte de geheele handel. Van nog meer invloed waren de koersschomme lingen op de markt voor onze eigen producten. In den wereldhandel is het mogelijk om de zaak voort te zetten: is het niet in ponden, dan b.v. in dollars of guldens. De invloed op den groentenexport. Maar de directe handel met Engeland loopt ge heel in ponden en dat is zooals vanzelf spreekt niet in een handomdraaien veranderd. Onze producten worden vrijwel onmiddellijk van de hand gedaan; de betaling geschiedt in ponden en de Engelsche han- de laar stuurt zijn cheque voor de opbrengst. Zoo is het altijd gegaan en zal het wel blijven gaan. Plotseling kwam dus onze handel voor het feit te staan, dat in plaats van f 12 maar f 9.— voor een pond te maken was. Het is duidelijk, dat bij dergelijke koersen de handelaar een enorm verlies lijdt. Hij loopt altijd risico: het normale risico van den handelaar, „ik koop in tegen zooveel en hoeveel kan ik voor het product op de buitenlandsche markt maken?" Het tijdsverloop toch tusschen koop en verkoop brengt een prijsrisico met zich. Boven het normale risico kwam nu nog het ab normaal risico van den pondenkoers. Het is dui delijk, dat de handel dan begint te lijken op spe culatie in het groot en dat onder zulke omstandig heden de ondernemingslust bijna bevriest. Het di recte gevolg was een prijsdaling der producten op de veieling, die met recht catastrophaal genoemd mag worden. Zoo hebben handel en tuinbouw weer rijkelijk hun deel gekregen van de golf van ellende die over de wereld slaat. Termijnhandel. Toch zoekt de handel weer naar wegen om aan den druk te ontkomen, en het zal onzen handelaren ook zeker gelukken. In zekeren zin is het een licht punt, dat de groenten- en fruitexport op een con tante basis gedreven wordt. Andere takken van pro ductie worden nog zwaarder getroffen, de bloem- bollenhandel b.v. geschiedt op contract. Hetzelfde geldt gedeeltelijk voor de zuivelindustrie en voor den handel in eieren. Hier zijn de verkoopers gebonden te leveren tegen een bepaalden prijs in ponden, waarvan men dacht: „dat is dus zooveel guldens". Als straks de levereing geschiedt en de betaling komt in ponden binnen, hoeveel zal dan de opbrengst zijn? De onzekerheid van wat straks zal worden ontvangen moet een verlammenden invloed hebben op den handel. Is bij den contanten handel een groot verlies gevallen het duurde gelukkig niet lang, maar bij dezen termijnhandel zullen de verliezen ongetwijfeld groote afmetingen aannemen. Gevolgen der inflatie. Het is hier niet de plaats de gevolgen van de opheffing van den gouden standaard in den breede na te gaan. We willen daarom met een enkele opmerking daarover volstaan. In de eerste plaats beteekent de koersdaling een geweldig verlies voor het land. Men schat dat Engeland voor 50 milliard guldens in het buitenland heeft belegd. Bij een koersdaling van 15 pet (het is nu reeds meer) beteekent dit een verlies van 71/2 milliard guldens. Verder moeten de in Frankrijk en Amerika geleende bedragen met opgeld worden terugbetaald. Tegenover deze verliezen staat het voordeel, dat de Engelsche in dustrie, die in het buitenland niet tegen haar concurrenten op kon, een nieuwe kans krijgt. De Engelsche industrieel toch betaalt aan zijn arbeiders en employé's nog hetzelfde loon als 14 dagen geleden. Door de daling van het pond zijn al die loonen automatisch verminderd. Een loon van £Z was 14 dagen geleden nog f36.— en nu maar f28.50. Zoo'n drastische loonsverlaging is in geen ander land mogelijk! Wel zal de industrie haar grondstoffen duurder moeten inkoopen, maar in vergelijking met het buitenland wordt de kostprijs zoodanig verlaagd, dat in de concurrentiestrijd op de exportmarkt Engeland een belangrijke voor sprong krijgt. Een opleving van de industrie is dus zeer waar schijnlijk, de werkloosheid zal afnemen en het economische leven weer op gang komen. De levensmiddelen-import. Daartegenover staan ook schaduwzijden: Enge land produceert aan directe levensbehoeften mis schien om twee maanden in zijn onderhoud te voor zien. Het ontbrekende moet dus ingevoerd worden. Door de waardedaling van het pnd zullen die im portgoederen in prijs stijgen. Bij een plotselinge waardedaling van het geld stijgen de prijzen niet zoo snel; zij blijven achter. Bij den val van de Mark, die soms met een duizelingwekkende vaart naar beneden schoot, wisselden de prijzen per uur en toch bleven ze in onze oogen goedkoop. Het is heel goed te begrijpen, dat men in Engeland op het oogenblik nog niet meer betaalt dan veertien dagen terug maar de aanpassing der prijzen volgt on herroepelijk. «ierbij moeten we echter een voorbe houd maken: door prijsstijging vermindert het ver- bruik de prijs zal dus vermoedelijk niet evenveel stijgen als het pond gedaald is. Dan zal het risico van het pond afgewenteld worden op het product eveneens een nadeelige factor voor den prijs te lande der artikelen) die voor export in aanmerking komen. Aanpassing vindt plaats, het niveau voor Engeland zal hooger liggen dan thans, voor ons lager dan voor eenigen tijd. De les der geschiedenis, die we allen leeren moe ten, luidt dat alle inflatie op den duur leidt tot verarming. De kanselier van de Engelsche schatkist Snowden, heeft dze les ter harte genomen en in het Parlement gezegd, dat iedere maatregel die tot in flatie zou leiden zou worden geweerd. De groote vraag is of de omstandigheden hem niet zullen dwingen op den ingeslagen weg voort te gaan. Hij kon geen verklaring afleggen omtrent de stabili satie van het pond en alleen door het pond te stabiliseeren kan verdere inflatie worden tegen gegaan. We hebben na den oorlog in alle ons om ringende landen gezien, dat inflatie als een lawine is naar beneden stortend wordt ze hoe langer hoe grpoter. Eerst aan het einde blijkt, welke ellende de lawine heeft veroorzaakt. Hoe langer Europa wacht met samenwerking, hoe moeilijker het wordt haar te vinden en hoe sneller de ineenstorting staat te vreezen. En daarbij wint misschien een enkeling maar de massa verliest. Het wachtwoord is geworden: wachten. Maar nooit: bij de pakken neerzitten. Doorgaan, doorwer ken, op hoop van zegen. Piaatsel ijk Hieuws FEUILLETON „In een zaak als deze, Miel, kan de kleinste ver gissing, van wien dan ook, de boel in 't honderd sturen. Afgezien van de soesah, die ik over haar uitlevering zou krijgen, zou het een heel klein kunstje zijn, deze juffrouw, die zich nu eens ver pleegster dan weer boekhoudster noemt, als ver dacht van medeplichtigheid in de moordzaak Leu- vensteyn aan de justitie ovèr te leveren. Maar wat heb ik dan nog bereikt? Instinctief voel ik. dat er veel meer achter deze zaak zit, zóó veel, dat het ongetwijfeld de moeite zal loonen haar tot de wor tels te onderzoeken. En hoever zijn we nu? Hoog boven op een tak zitten we, gedwongen tot een werk loosheid, die me m'n rust ontneemt en met het voortdurende gevaar voor oogen door een onhan dige streek van een ander naar beneden te zullen tuimelen." Wils schoot onwillekeurig in de lach. „Je beeldspraak dunkt me nogal gevaarlijk. Wil. Misschien, dat die fraaie boomen langs de Königs- allee je daartoe hebben geïnspireerd. Maar overi gens ik kan me jouw positie indenken en ten slotte weet ik daarop maar één advies: Zie, dat je zoo spoedig mogelijk weer een werkzaam aandeel in de onderneming krijgt. Je zult zelf wel zoo ver standig zijn daarbij niet overijld te werk te gaan." „Ik zou b.v. kunnen beginnen met de Dussel- dorfsche bladen der laatste dagen eens door te lezen om te zien of het bericht van den moord ook tot hier is doorgedrongen. Bijzonder productief lijkt me dat werk wel niet, maar het geeft tenminste eenige afleiding." Hij stond op en begaf zich naar de leestafel, van waar hij spoedig met een aantal nieuwsbladen te rugkeerde. Ook Wils verdiepte zich thans weer in zijn ochtendblad en eenigen tijd hoorde men nu niets dan het ritselen der couranten, welke de inspecteur haastig doorbladerde, zich schijnbaar slechts nu en dan tijd gunnend een bericht in zijn „de Onbekende Soldaat", wat een diepe aanklacht was tegen den oorlog. Door den heer G. Hop werd zeer verdienstelijk voor piano begeleiding gezorgd. Het Instituut kan met deze eerste avond in dit Seizoen ongetwijfeld op een goed geslaagden avond terugzien. Uit den Omtrek W ARMENHUIZEN. Aan onze veiling werden verhandeld in de maand Aardappelen Slaboonen Snijboonen Roode Kool Gele kool Gewone witte kool Gele nep Uien Bieten Peen Tuinboonen Grauwe erwten Vale erwten Groene erwten Bloemkool Sept. 1931. Sept. 1930. 217.391 Kg 530.500 Kg. 13.078 14.783 347 577 167.125 251.025 35.425 46.100 602.700 502.000 32.620 98.725 73.550 133.975 7.025 4.925 1.250 8.525 3.257 6.195 880 264 stuks blad op den stoel naast zich en stond dan plotseling op. De reporter wierp hem over zijn krant een half verbaasden, half spottenden blik toe. „Als ik overal zóóveel waardeering vond onder m'n lezers, zou ik geen letter meer schrijven," zei I hij. I Sanders negeerde deze opmerking. „Ik heb geen rust meer, Miel; ik ga naar de po litie. Vandaag of morgen zou ik toch tot dien stap moeten besluiten en dan dunkt het me beter zoo spoedig mogelijk door den zuren appel heen te bijten. Blijf hier en wacht op me. Ik kan je natuur lijk niet vooruit zeggen, hoe lang of het duurt, maar ik beloof je zoo gauw mogelijk terug te zullen ^Een hulpvaardige kelner, die ijlings toeschoot om den inspecteur in zijn jas te helpen, belette zoowel een nadere toelichting van Sanders-' zijde op hetgeen hij van plan was, als de vraag die Wils in verband hiermede, op de lippen zweefde. Met een kort „tot straks" verliet de eerste het café, ter wijl de reporter opnieuw troost trachtte te vinden in den stapel nieuwsbladen. Ongeveer een half uur lang scheen de lectuur inderdaad al zijn aandacht in beslag te nemen, doch langzamerhand verflauwde zijn belangstel ling en al spoedig dwaalden zijn gedachten af naa.r de gebeurtenissen, die oorzaak waren dat hij op dit uur in een café te Dusseldorf een buitenlandsche krant zat te lezen, terwijl bij zijn blad in Amster dam z'n aanwezigheid wellicht dringend noodzake lijk was. Hij begon zich af te vragen, of het niet wat onverantwoordelijk geweest was zich op deze reis bij Sanders aan te sluiten. Hoe lang kon deze geschiedenis nog duren? Het eind was er immers niet van te zien en bovendien was het nog zeer problematisch, of de affaire zooveel belangwekkende copie zou opleveren, dat de verloren tijd daardoor werd goedgemaakt. Stel, dat de zaak eens scheef ging en ze beiden op hangende pootjes naar Am sterdam moesten terugkeeren. Zeker, hij wist op het oogenblik al heel wat meer dan z'n collega's, maar per saldo was het toch zeer de vraag, of hij daar van voor z'n blad gebruik zou mogen maken. Zoo lang het onderzoek niet geëindigd was en dat kon tenslotte nog maanden duren zou de politie NOORDSCHARWOUDE. Openingsavond Instituut voor Arbeiders Ontwikkeling. Zaterdagavond vond in „Concordia" alhier de openingsavond plaats van de afdeeling Langendijk van het Instituut voor Arbeiders Ontwikkeling plaats. De opkomst was uitstekend, daar de groote zaal nagenoeg bezet was. De aankondiging, dat de be kende humorist Daan Pool van Oudesluis o.m. zijn medewerking zou verleenen zal hier wel niet vreemd aan geweest zijn. De bijeenkomst werd geopend door den voorzitter de heer Frielir.k, die mededeeling deed van de ver schalende cursusavonden welke het Instituut dezen winter hoopt te houden en opwekte deze te bezoe ken. Hierna werd het woord gegeven aan den spreker de heer P. K. Polderman, algemeen secretaris van het Instituut. Spreker wees op d etaak van het Instituut om in dezen tijd van werkeloosheid het geestelijk peil der arbeidersklasse hoog te houden nu velen door pau perisme bedreigd worden. De ontwikkeling door or ganisatie van het onderwijs laat veel te wenschen over, waarom voor het Instituut een belangrijke taak is weggelegd. Ook het bioscoop gevaar, waaraan zich in de ste den vele arbeiders vergapen noemt spr. een euvel van dezen tijd. In de arbeidersbeweging zijn het de V.A.R.A. en het Instituut welke de ontwikkeling ter hand heb ben genomen. Spr. noemt de eigen filmdienst van het Instituut welke vele goede films vertoond, de voorstellingen van het Groot Volkstooneel, de reis organisatie en verder de vele ontwikkelingscursus sen, welke allen de cultureele opvoeding der arbei dersklasse beoogen. Het is onze roeping zegt spr. om het licht te laten schijnen overal waar het duis ter is in het belang van een betere menschheid. (Applaus.) i Hierna was het (je in deze omgeving zoo bekende Daan Pool, welke de aanwezigen aangenaam bezig hield met voordrachten, zoowel komische als meer ernstige. Zijn succesnummer van deze avond was zeker niet willen, dat er ook maar een letter over in de krant verscheen en zoolang dat het geval was, beteekende het verzamelen van gegevens practisch niet veel meer dan het bevredigen van een per- j soonlijke nieuwsgierigheid. En toch kon hij op het oogenblik bezwaarlijk te- I rug. Als hij zich vanavond of morgenochtend weer op de redactie liet zien zonder iets te hebben be- j reikt, zou de nutteloosheid van zijn reis eerst recht j aan het licht treden. Nee, dan maar liever een paar dagen er aan wagen. Gelukkig was het vandaag al Vrijdag, zoodat hij tot Maandagmorgen waarschijn lijk niet langer dan anderhalve dag gemist zou worden. Er zat niets anders op dan in zijn lot te berusten. Overigens was dat lot nog wel te dragen. Zoolang je beroep slechts van je eischte, dat je met een kop koffie en een goeie sigaar in een niet ongezellig café met desgewenscht uitzicht op een levendige promenade een krant ging zitten lezen, was de wereld eigenlijk nog zoo slecht niet. Zijn stemming, die na het overhaastte vertrek van Sanders eenigszins gedaald was, kwam langza merhand weer op het peil, dat bij een man van zijn karakter normaal genoemd kon worden. Reeds had hij zich verzoend met het vooruitzicht misschien nog wel eenige uren op den inspecteur te moeten wachten, toen een heer de zaal binnentrad, die, na een onderzoekenden blik op de weinige gas ten te hebben geworpen, regelrecht op zijn tafeltje afstevende. De reporter, die zich, meer om den tijd te ver drijven dan uit oprechte belangstelling, weer ver diept had in een artikel, die onder normale omstan digheden zijn aandacht zeker niet zou hebben ver mogen te trekken, bemerkte den man eerst, toen deze hem genaderd was en nmiddellijk in het Duitsch het woord tot hem richtte. „Pardon, is u misschien meneer Wils uit Holland? De journalist wierp den man een zoo verbaasden blik toe, dat deze blijkbaar een oogenblik twijfelde den gezochte voor zich te hebben. Wils bemerkte dit en haastte zich daarom den vreemdeling te ver zekeren, dat hij inderdaad de man was, voor wien deze hem hield. Het gelaat van den ander verhelderde. „Aha," zei hij. „Dan heb ik toch goed gezien. Mijn naam is Degenhardt, rechercheur bij de crimineele politie. Ik mag me misschien ten overvloede wei De omzet bedroeg in September 1931 f24.170.78 tegen f 42.718.44 in September 1930. SINT MAARTEN. Gevonden voorwerp: Een rijwielplaatje. Inlich tingen bij den Gemeente Veldwachter. EENIGENBURG. Uitgaande van de Tuinbouwvereeniging „De Noordwet" alhier was een vergadering uitgeschre ven en wel op Zaterdag 3 October j.l. ten huize van den heer K. Visser, ter bespreking „de nood der tuinders". 35 Leden waren ter vergadering aan wezig. De voorzitter, de heer W. Meijles, opende met een gepast woord deze vergadering er op wijzende dat slechts 1 punt op het program prijkte en wel „De Nood der Tuinders". Deze vergadering zegt voor zitter is een uitvloeisel der te Warmenhuizen ge houden vergadering der Centrale Veilingsvereeni- ging, waar ook een bespreking der noodtoestand heeft plaats gehad en alwaar door de aanwezigen een program van actie is opgemaakt, vastgelegd in 8 punten dewelke heden alhier nader zullen worden besproken. Ik stel dan ook voor, zegt voorzitter om deze 8 punten aan de vergadering voor te lezen en daarna in bespreking te brengen. Hierna leest de secretaris de keurig gestelde notulen voor welke in dank worden goedgekeurd en geteekend. Voorzitter deelt mede dat Dinsdag de 3-jarige cursus aan vangt en het aantal deelnemers voldoende bleek. Hierna leezing der punten: Punt 1 luidt: „dat de actie de meeste waarde zal hebben als zij van een organisatie uitgaat. 2. Verzoek om rentelooze voorschotten voor hen die dit noodig heeft. 3. Een kooluitvoerpremie. 4. Een toeslag, groot naar evenredigheid van het tuinbouwbedrijf. 5 en 6. Afschaffing grondbelasting en die op de ongebouwde eigendommen en meer gelijkheid in de te betalen Hoogheemraadslasten. 7. Verlichting der sociale verzekeringen en ten 8. Actieve handelspolitiek. De punten thans in bespreking gebracht werden op enkele op- en aanmerkingen na, heel zakelijk en kalm besproken. Punt 2. Rentelooze voorschotten, bleek velen te bezwaarlijk daar deze hulp hen niet uit de put zal helpen en weer anderen meenden dat dit wel een goed reddend middel zal zijn als de regeering maar een ruim en royaal tijdperk voor terugbetaling stelt b.v. 29 jaren. revers van zijn colbert op, waardoor een metalen plaatje zichtbaar werd, van een soorte zooals Wils die vroege reeds van meer nabij bewonderd had. „Ik heb opdracht van den commissaris in de derde sectie u uit te noodigen mij naar het bureau te volgen," vervolgde de drager van dit insigne, zonder eenig antwoord af te wachten. „De zaak, waarover uw collega ons heeft ingelicht, eischt namelijk, dat onmiddellijk maatregelen worden getroffen. Uw collega was van meening, dat u het op prijs zou stellen bij een en ander tegenwoordig te zijn en verzocht daarom den commissaris iemand naar u toe te zenden." Wils was opgestaan. „Ik ben u zeer erkentelijk voor de moeite, dien u zich getroost hebt om mij te waarschuwen," zei hij, „temeer, omdat ik niet, zooals u blijkbaar ver onderstelt, een collega van den heer Sanders ben, maar hoogstens een medewerker, die louter uit eigen belang politiediensten verricht. Ik ben n.l. verbonden aan de redactie van het in Amsterdam verschijnende dagblad „De Mercuur" en volg de zaak, waarom het hier gaat, dus uitsluitend uit een oogpunt van belangwekkende reportage." De beminnelijke glimlach op het gelaat van den rechercheur scheen plotseling te verstijven. Aha, is u van de pers?" antwoordde hij en zijn toon klonk aanmerkelijk koeler toen hij vervolgde: Tja, dat is een kwestie, die de commissaris zal moeten beoordeelen. Mijn opdracht luidt slechts u te verzoeken mij naar het bureau te volgen. Ik vermoed echter, dat uw vriend den commissaris inmiddels reeds van uw antecedenten op de hoogte zal hebben gesteld, al kan ik u dan wel in vertrou wen meedeelen, dat het hier bij de politie niet usance is bij het onderzoek van een zaak de hulp in te roepen van verslaggevers." De hautaine toon, waarop deze laatste woorden gesproken waren, prikkelde Wils. „Van hulp inroepen door de politie is geen sprake", antwoordde hij, nu eveneens met de noo- dige reserve. „Het spijt me, dat ik zoo openhartig was u in te lichten over m'n verhouding tot in specteur Sanders. Ik had daarmee kunnen wachten tot ik tegenover den commissaris sta." (Zie vervolg vierde pagina).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Nieuwe Langedijker Courant | 1931 | | pagina 1