Bij de Zuurkoolmakers van Langendijk
Hike Breijer's
zyn
gemakkelijk wordt het de gewone vraag is echter naar de zuurkool die
aangesproken vat niet de prooi van allerlei slechts kort OtAcriftf. In Ao ff
(Overgenomen uit „Die Nieuwe E|euw", week
blad voor Nederland.)
fm?'
[wij ontvingen van bevriende hand een exem
plaar van „De Nieuwe Eeuw", waarin onder de
rubriek „Nijver Nederlan^" een artikel voor
komt van „Mechanicus", dat tot opschrift draagt:
„Bij de zuurkoolmakers vainj Langendijk';.
iWjj nemen dit zeer interessante artikel over
dn Wij twijfelen niet of het zal met belangstel
ling tworlden gelezen, temeer omdat het hier
geldt het product van een ons, en in hetj bin-
Inern- en buitenland zeer bekende firma nl.
DlE FIRMA K. KRAMER EN ZONEN TE
ZUIDSCiHAEWODDE.
Eerst had ik boven dit artikel als hoofd wil
len zetten „Biij de zuurkool eters van Langen
dijk", maar dat deed me direct denken aan "Stan
ley's „Bij de mdnscheneters van Avisibba". Toen
wilde ik er van maken „Bij de zuurkoolinma-
kers" maar dat is technisdn niet geheel juist;
de Lahgendijkers maken kool in en van die kool
maakt een gistingsproces zuurkool. D|aarom is
het hoofd van dit artikel tenslotte geworden
wat het hu is, al is het nog niet heelemaal
nauwkeurig.
Lahgendijk is b.v. een zeer aanvechtbare naam.
Het is geen plaats ge zult er tevergeefs 'naar
zoekeh in het register van uw atlas of in) het
spoorwegboekje het is een Legrip. Het is de
lange dijk, waarop liggen in elkaar overgaan
de Broek ojp Langendijk, Zuidscharwoude,
Noordscharwoude en Oudkarspel. Geen van deze
plaatsen ligt aan het spoor, al hebben ze stati
onnetjes, die hun naam dragen. Men bereikt ze
het .snelst v-an uit Alkmaar met de autobus.
Die Lange dijk met zijn vier plaatsjes is een
zeer schilderachtig geheel van een Noordhöl-
landsch-Venetiaansche schoonheid, waarvan ge de
weerga tevergeefs zult zoeken. Ben 'nauwe, lange,
gelukkig niet rechte straat, met aan beide zijden
huizen. Achter de huizen een sloot totaal
dus twee die de allures van een kanaaltje
heeft en waarover elk oogehblik een grappig
kippenbruggetje voert, dat nooit open hoeft, om
dat zelfs de hoog opgestapelde koolschuiteu er
zonder meer onder door kunnen varen. Over die
slooten liggen ook weer tal van woningen
vandaar die bruggetjes zoodat op vele plaat-
sein de Langendijk uit vier rijen huizen bestaat,
zij het nergens vier gesloten rije n ach ter elkaar.
Wel staan in 1 of 2 rijen de huizen wel eens als
'goede buren tegen elkaar geleund, maar dik
wijls hebben de huizen een erf, altijd een achter
tuintje met een wasch vlonder aan het water,
indien die niet in het voortuintje wordt aange
troffen. Aan bloemen, heesters en boomen is
op den Langendijk geen gebrek en op een mooi en
dag is het de moeite waard er equate gaan kijken.
Op de beide hoofdslooten komen tal van breede
dwarsslooteti uit. Naar het iWpsten voeren zij tot
aah het Noord-Hollandsch kanaal, waarachter de
duinenrij, die heel in de verte zich als een gol
vende horizon af teekent. Naar het Oosten schij
nen zij zich in de oneindigheid der koolvelden
te verliezen. Alleen een 'enkel huisje is er op
de velden te zien; de bewoners ervan komen des
Zondags met de- koolschuit ter kerke gevaren
hetzij dat de jonge kerels de boot er heen hoo
rnen, hetzij dat de motor hen de taakruit handen
heemt.
Op die slooten groeit in September een hoogst
merkwaardige kroossoort, die meer op dik ren
diermos lijkt dan welk gewas ter wereld ook
aan kroos doet ze zeer weinig denken. Ze vormt
ih de herfstmaanden zoo'n flik tapijt op 't wa
ter Jdat de onnadenkende er suf weg over zou
wandelen om er door heen te zakken men
sehen en honden is dat dan ook reeds overkomen.
Dit kroos is uit Florida afkomstig, tijdens den
oorlog moet het met houtladingen hier zijn ge
komen. Het luistert naar den naam van azolla
Carolina. De [Westenwind drijft het in den
Noord-Zuid loopenden hoofdsloot ten Westen van
den weg uit al de kilometers lange zijslooten
bijeen; enkele dagen vorst doen het echter even
snel verdwijnen als het gekomen is.
Op en om den Langendijk wonen een driedui-
zöudtal koolboeren, wier levenstaak en levens
vreugde het is, millioenlen kooien te planten en
te markten in de dagen van den oogst.
In de vroege lente worden ontelbare koolplan
tjes in zaadbedden onder glas uitgezaaid en als
het op den kouden grond nog vriest schieten zij
reeds snel omhoog. Zoodra zij groot genoeg zijn
dn het weer blijvend zachter is geworden moeten
op Langendijk is de eene veiling met een 1400
leden; te Noordscharwoude de tweede, de Noor-
dermarktbond met een dikke 1500. In September
werden verleden jaar alleen al 759.000 kilo witte
kool geveild, in October de spitsmaand
klom dit tot 2.538.600 kilo. Al deze kool wordt
tot zuurkool verwerkt in de zuurkoolfabriekan,,
vanwaar ze in blikken en vaten over Nederland
en de geheele wereld wordt gedistribueerd. Die
IJslanders eten Nederlandsche zuurkool evengoed
I als de blanken onder de keerkringen en persoon-
j Bjk at, ik ze zelfs in een hotel op de Algereinsdne
hoogvlakte, terwijl de Amerikanen indien ze
hun tariefmuren maar wat willen verlagen
zeker groote afnemers kunnen worden.
j De zuurkool is een gistingsproduct. Natuurlijk
heeft een D[uitsch professor een boek geschreven
„D'as absolute sauerkraut und das Sauerkraut'
ar- uud für sich" de groote fout' van Versailles
is geweest,dat in het vredesdictaat niet opge-
j nomen is een verbod tot het in het licht geven
I van dergelijke publicaties. Elrkend moet echter
worden, dat ze toch ook' hun goéde zijde hebben,
ieder die op wetenschappelijk gebied zidn in de
I zuurkool wil orienteeren verwijs ik naar: Das
Sauerkraut (Sauerkohl) van professor Doctor W.
Hennèberg. Abteilungsvorsteher im Institut für
Garungsgewerbe in Bjerlin.
Het schijnt, dat de zuurkool een uitvinding
van de kloosterkeuken der vroege middeleeuwen
is, wier streven er altijd op gericht was de
•vleeschschotels terug te drinlgen en een meer
vegetarische tafel in te voeren. Dit ter kalmee-
ring van allerlei driften, welke in den mensch
huizein en die bij vleeschvoeding veel sterker
Spreken de kafferkoning Moselekatze wist
bijv. wel wat hij deed toeii hij zijn krijgslieden
uitsluitend met rauw vleesch ging voeren; zij
sprongen letterlijk boven op de assegaaien hunner
vijanden.
Dit het Zuiden en uit den Romeinso'nen tijd
kenden de monniken het bewaarbaar maken der
olijven, door ze te zouten en dit zelfde recept
hebben zij blijkbaar ook op kool toegepast, die ze
echter eerst fijn sneden, omdat kooien nu eenmaal
wat al te groot zijn en niet als olijven in hun
geheel in potten kunnen worden gedaan. In de
losse gesneden kool vinden de zoogenaamde wilde
gistcellen, die altijd en overal in de lucht aan
wezig zijn behalve aan de polen en boven de
gletschers en ijsvelden in 't Inooge gebergte
een prachtige voedingsbodem en wanneer maar
gee'n overmaat van zout wordt toegevoegd, zoo
als men dat bijv. bij het inleggen van boontjes
juist wel weer doen moet, ontstaat direct een
gistingsproces, dat tengevolge heeft, dat de inge
legde kool zeer aangenaam van smaak en uiterst
gemakkelijk verteerbaar wordt. Bij het maken,
va!n zuurkool heeft het zout eigenlijk géén ander
doel dan het water uit de cellen te trékken
het water vertegenwoordigt tot 80 pet. van het
koolgewicht.
Dit product vati de kloosterkeuken of mis
schien juister gezegd van de kloosteihuishou-
ding heeft eene wer'eldreputatie gekregen en wel
zeer terecht. Kool roode, savoye, witte enz.
is wel een zeer smakelijk voedsel en bijv. een
prachtige middenstof voor het bereiden van
stamppot, maar kool „an und für sich" is nu
juist geen licht verteerbare spijze of een zieken-
kbstje. Daarvoor stelt kool aan cie verteringsor
ganen te hooge eischen. [Maar de witte kool,
door het gistingsproces waarbij; de melkzuur
bacteriën "hun ontledend werk gedaan hebben
tot zuurkool geworden, is zeer licht verteerbaar.
De maag van volwassenen, kinderen en zieken
kan het even gemakkelijk verwerken. In Ameri
ka bottelt men zélf het overtollige sap, dat bij1
de gisting vrij komt en dat men in Holland
weg laat loopën en brengt dat als „sauerkraut-
juice" in den handel. Men drinkt het aan tafel
en hoe de liefhebber van een goed glas wijn of
bier bij zijn maaltijd daar ook om lachen zal, on-
loochehbaar is tiet, dat het voor de spijsvertering
ofngemeen bevorderlijk is en dat men er zijn
volle verstand bij houdt. In Holland zal zuur-
koolmost echter wel niet gauw in de mode komen.
Wanneer tegen den herfst de kooien dikke ron
de bolled gevormd hebben en de onafzienbare
velden klaar staan voor het mes, begint op Lan
gendijk de inmaak. Heel den zomer heeft men
ialleén te wieden gehad, maar n;u js het de tijd
van den blijden oogst. Vreugde is er in het snij
den der kool, die men zelf geplant heeft, zou
Multatuli zeggen. In Augustus begint het lang
zaam aan en de aangevoerde kool kan nog direct
verwerkt worden. Men begint zoo vroeg omdat
prooi van allerlei
schimmels. Hoe sneller een aangesproken vat of
bus wojrdt leeggegeten hoe beter en dat is alleen
mogelijk wanneer een groot aantal gezinnen mee-
hjelpt, dus als regel slechts bij winkelverkoop;.
gestichten en pensionaten kunnen natuur-
1 lijk' zeer hun voordeel doen met vaten of bussen
j iü te slaan.
I In September en October wordt het aan den
j Langendijk steeds drukker. Voor de vorst invalt
moet al de kool tehmmmste in de schuren onder
dak en binnen zijn het inmaken zelf is zoowat
half December afgeloopen. Het wordt tenslotte
eene lawine van kool, die alles overstroomt. Ell-
i ken dag opnieuw varen de schuiten, geboomd
do°r gondeliers in blauwe kielen of bombazijn
of voortgestuwd door ploffende motoren, naar de
beide veilingen. Ik bezocht die te Noordschar
woude ,de Noordermarktbond, (di-e denken doet
aan een reusachtig ovetdekt zwembassin waar-
j in een heele vloot koolschepen kan worden ge-
borgen, die reeds 's morgens vroeg van alle kan
ten komen opdagen. Soms 300 schuiten op één
dag, schuiten, elk geladen met 3, 5, 6 of
duizend kilo kool. Al heeft Vondel ze niet be
doeld, men denkt onwillekeurig aan zijn dicht
regels, wanneer men de vloot ziet aankomen:
Ghy zult het va'n dien kant zoo heerlijk
op tfieh dagen,
Met schuyten zonder tal, eer u de zon
I i beschijin.
iWanneer men dan de prozaïsche waarsdnu
wing in het veilingsgebouw leest: „Verboden
ledige vaartuigen in de goot te leggen, moet) men
j eerst even weten, dat met de goot het groote
bassin bedoeld wordtde oude naam van de
overdekte sloot bleeif behouden toen het vei-
lingsgebouw tot zijn tegenwoordige ontzagwek
kende grootte groeide. j f
Als een brieschende leeuw zoekende wie hij
kan verslinden, gaat de keurmeester en zijn hel
per van schuit tot schuit, telkens hier en daar
een kool uitnemende en met een reusachtig mes
doorsnijdend, zoodat èn hij èn de koopers net
inwendige van het genomen monster kunnen zien:
Dat de kool ontdaan van stronk en losse bladen,
zoo glad en vast moet zijn als een oude kanons
kogel spreekt wel vanzelf stronk en "bladen
zijn op het veld achtergebleven. Van de veiling
gaan de schuiten naar de zuurkoolfabrieken. Wij
mochten de bekende firma Kramer bereid vin
den ons toe te staan eens bij haar
hoe het 'zuurkoolmaken geschiedt.
verspeend, uitgezet worden. Diaar komt heel er in September al liefhebbers zijin, die naar
de Langendijk aan te paszelfs de scholen sluiten
in die dagen hun deuren. Maar tevergeefs plan
ted de 'kool planters als de Heer van den oogst
zijh zegen niet geeft. En wat baat een schitte-
de oogst wanneer de menschen zidn in hun dwaas
heden verliezen zooals in onze dagen en
de oogst onverkoopbaar wordt. Als 100 Kilogram
prachtige kool op de velden totaal zestig cent
opbrengt of zelfs heelemaal niet meer vérkoop
baar is?
Maar zij, die He kool uitzetten, zijn altijd
weer vol goeden moed. Gedrieën doen zij hun
w©rk, gansch den langen dag. E|en man steekt
diet een graafje eim opening in den grond, met
de rechterhand, de- linkerhand op den rug ont
vangt van den achter hem loopenden jongen een
koolplantje, dat hij plant, met zijn klomp weer
dén grond dichttrappend. De derde man giet
wat water om in den geroerden grond de wortel
tjes wat aan te slempen. Voor de laté en inmaak-
kcol wordetn de plantjes op eaadbedden in den
«ouden grond uitgezaaid, het verspeenen .ge
schiedt op dezelfde wijze.
Rioode kool is wel het hoofdproduct van deze
streek. Maar daarover zullen wij bet in dit
artikel niet hebben; vermelden wij alleen even,
dat de Noordermarktbolnd in het seizoen in nor
male tijden 30 tot 40 wagons per dag van deze
kool alleen naar Djuitschland stuurt. Te Broek
zuurkool vragen in Limburg moet ze er bijv
reeds zijn bij het begin van de patrijzenjacht'.
'Eleh patrijs of een fazant komt licht aange-
bradeh en daarna in zuurkool gestoofd zeer bij
zonder tot zijn recht. Met dergelijke wenscken
heeft men aan dien Langendijk rekening te
houden, want men bereidt er zoo wat 95 pet.
van de 45.000 vaten zuurkool elk plus) minus
van 180 K.G. netto die Nederland produceert
en. voor negentiende zelf gebruikt.
Dit fabriekmatige bereiden der zuurkool heeft
eeh steeds stijgend verbruik van dit gezonde
Voedsel tengevolge. H,et zijn alleen de eenvoudi-
gën, die de wetten der hygiene niet kénnen, of
er nooit over nadenken, die zweren bij „eigen
inmaak". Het is op deze, dat de winkeltjes spe-
cüleeren, dat het reclamebord van de fabriek'
wegstoppen eh er voor in de plaats zetten een
met in dikke letters „eigejn inmaak" er op, ter
wijl ze rustig de zuurkool per vat laten komen.
Maar de wereld wordt alleen bedrogen omdat
ze bedrogen wil worden. Dje moderne zuurkool-
fabriek, waar alles machinaal geschiedt onder
voortdurende afwasschingen en de gesneden zuur
kool practisch niet met de hand wordt aange
raakt heeft natuurlijk alles voor op de „eigen
inmaak", die alleen historische rechten en een
eerbiedwaardige oude reputatie kan doen gelden.
D'at de huisvrouw zelf zou inmaken is fneeleimaal
De voorraadschuren barsten van kool en de
kuipen vloeien over van most dat is het eerste
wat men denkt, wanneer men de fabriek betreedt,
Rappe handen werpen de kooien uit de ouder
wétsche booten op zeer moderne door kleine elee
tromotoren aangedreven transportbanden en an
dere, even rap, nemen ze er weer af eni zetten
ze op stapels. Eerst moet de kool eeh paar we
ken narijpen en van groenig tot smétteloos wit
opbleeken dat geeft de blankste zuurkool.
Elke kcol, die nadat ze voldoende gelagerd
heeft wordt voor ze naar de boor en daarna
naar de snijmachine gaat eerst nagezien en ge
ïnspecteerd; geen enkele „Sehönheitsfehler" mag
zij hebbeh. Ook wordt telkens weer 'n monster-
kool doorgesneden, blindelings genomen van den
hoop, om te zién of er geen ziekte inj zfit. De
firma Kramer is bijzonder streng met de keuring,
waht zij heeft de reputatie van haar gedeponeerd
merk op te houdenG. K. Z|. f dat) zou kunnen
beteekénen Goede Kerngezonde Zuurkool
of beteekén't het eigenlijk K. Kramer en Zonen
Dit modern ingerichte en todn weer ouderwet-
sohe familiebedrijf, waar Oom Jan leiding geeft
en neef Piet voorman is, maakt een zuurkooltje
dat noch mijne, noch uwe huisvrouw hoe
voortre'ffelijk ze overigens ook zijn ooit zou
kuunen namaken.
Eerst gaan de kooien naar de boormachine
te onderste boven worden ze tegen de boor aan
gedrukt. Deze boor is geen spiraal maar een
breed soort timmermans boorde boor trekt er
©en aantal spiralen door zooidat straks de snij
machine van den stronk geen schijfjes maakt
zooals u dezer dagen van uw ontbijtrammenas
maar slechts lange dunne viespeltjes, zooal3
van 'de rest van de kool.
In 'de snijinaehien, horizontale doozen, waar
in 6 en meer kooien tegelijk worden gelegd,
snijden de snelrondwentelende sikkelmessen de
kool aah flarden het resultaat is groote bak
ken vol dunne lange draden. D|eze bakken staan
op wielen en worden naar de groote geftiètselde
betonnen putten gereden, Hie de plaats van de
oude houten kuipen innemen. De putten wor
den eerst brandschoon gespoten en geschrobd,
©venals de planken schotten, welke op den bodem
gelegd worden en tegen de wanden gezet. Achter
deze schutten en langs den cementen wand ont
snapt het gas, dat bij de gisting in groote hoe
veelheid vrijkomt. In zoo'n put gaat dikwijls
eéh dertig duizend soms zélfs 50.000 kilo versch
gesheden kool. Laag na laag met gaffels uitge
spreid. Elke laag wordt ihgeloopen, ingetreden,
door mannen die met schoone klompen, welke
zij alleen in den put dragen en verwisselen voor
hun gewone Haagsd.ie zoodra zij er uitkomen, de
zuurkool treden als eertijds de druiventreders de
wijndruiven in de pers. Ze schijnen een geheim
zinnige dans uit te voeren; men meent een soort
vertraagde film te zien van de een of andere
religieuse exotische dans, wier doel bezwering
is. Op elke laag wordt wat zout gestrooid om het
celwater vrij te makén.
Men vult den put die veel langer dan diep
is, maar toch altijd nog wel twee en eenj halve
meter met een flinkén kop er boven op. Dan
wordt op de kool, waarin de gistbacteriën uit de
lucht bij het snijden reefls toegang vonden, een
laag zeer zorgvuldig uitgezochte koolbladeren ge
legd. Daaroverheen gaat een groote linnen doek',
waarop weer planken, waarna men het geheel
zwaar belast, met vaatjes zand of extra zware
inmaak'steenen. 1
slechts kort gegist heeft.
Voor verzending wordt de zuurkool in vaten
ingekuipt of ook in bussen vapi 10.en 25 Ki.G.
verzanden de bussen zijn voorzien van een
veiligheidsklep je, zoodat de voortgezette gistihg
ze niet 'kan doen barsten.
Kort geleden heeft ondergeteekfende en een
150-tal a'nderen, journalisten en autoriteiten ge
tracht de Brabantsdne industrie er boven op te
eten. Naar de mate van zijn zwak kunnen heeft
hij gedaan wat hij 'kon i iin hetf laatste carrlë doet
men wat men kan. Maar ik geloof niet, dat het
uiteindelijk veel resultaat heeft gehad. In het
algemeen laten industrieën er zich nu eenmaal
niet boven op eten. Voor de zuurkoolindustrie
kan men echter zeer zeker eene uitzondering
maken. "VV ie de handhaving van den goiiden stan
daard aan het hart ligt, wie iets voor de vader-
landsc-he nijverheid, voor zijn gezondheid en spijs
vertering voelt, kan ik slechts één raad geven:
eet meer zuurkool! MECHANICUS.
Mien! 17 Alkmaar
Tel, 526
Vertrouwd adres voor:
goedpassende
Buikbandan
Elastieken Kousen
Rechthouders en Rechthouder-
Corsetlen
„EEN PAKKENDE" RECLAME.
EEN „SMAKELIJKE" RECLAME.
EEN „GEZONDE" RECLAME.
Zaterdagmorgen gingen wij als gewoonlijk de
post uit onze postbus halen, teneinde de laatste
copie te krijgen voor ons blad.
Na deze te hebben ontvangen, verlieten wij het
kantoor, maar werden teruggeroepen er was nog
een paket een doos biskwie zoals men zei
voor ons gekomen.
Wij namen het paket in ontvangst keurig ver
pakteen met plakstrookjes, waarop het woord „bis-
Vanzelf wordt de ingemaakte kool nu door
de gistbacteriën omgezet in zuurkool. Binnen
14 dagen a 3 weken is ze reeds' voor de consump
tie gereed gas en wit schuim in groote inoe-
veelhede'n ontwikkelend. (Maar voor transport
naar Indië laat men ze eerst, in vaten een 3 (Biaan-
den uiigisten, terwijl men ze zelfs wel 2 jaar
in den put kan laten. De liefhebbers van een
sterken smaak waardeeren deze zuurkool zeer;
kwie" was afgedrukt. Als afzender stond zichtbaar
aangegeven: „Sluis' Biskwiefabrieken", Deventer.
Wij dachten op zijn minst een zending adverten
tie cliché's te ontvangen, door middel waarvan de
genoemde firma reclame in ons blad wilde maken
voor haar artikel. Het zou toch waarlijk geen won
der zijn, wanneer men in aanmerking neemt Let
rayon, dat door ons blad wordt bestreken, en het
enorme zielental.
Op ons kantoor gekomen, eerst de correspon
dentie behandelen, waarbij we natuurlijk tevens een
opdracht van de fa. Sluis verwachtten.
Ja, daar was de brief al. En die hield ook waar
lijk een „opdracht" in.
Een vriendelijke brief aan de Redactie
en kunnen wij U verzekeren dat de inhoud van het
blikje zich ook zeer wel doet smaken bij de thee,
die op uw kantoren wordt geserveerd."
Wij openden het blik en de kostelijke boudoir
melange lokte tot snoepen, terwijl we met genot
daarna dachten aan het kopje thee, waarvoor wij
ons des middags een oogenblik tijd gunnen. Want
nietwaar niet iederen dag krijgt men iets toe
gezonden dat den tong zoo streelt als deze boudoir
melange (duidelijker gezegd eter-biskwies.
Een boekje, dat zich tevens in den brief had be
vonden, hadden wij een oogenblik terzijde gelegd,
maar na het herlezen van den brief, schonken wij
daar eens meer aandacht aan. Het was een keurig
uitgevoerd receptenboekje.
Maar laten wij nu eens verklaren natuurlijk
ten behoeve van onze kokkerellende lezeressen
hoe Sluis' Biskwiefabrieken tot deze „innemende re
clame zijn gekomen.
In den winter, wanneer het fruit schaars en duur
is kunnen wij ons vooorstellen, dat vele vrouwen
naar hun „bobbed"-hoofd grijpen, en zich afvragen
wat zij als „toetje" op tafel moeten zetten, indach
tig aan het volksgezegde, dat bij de heeren der
schepping „de liefde door de maag gaat!"
Maar er is uitkomst voor U, vrouWen. Wanneer
i den smaak van den man kent, speculeert daarop
en zijn liefde zult ge honderdvoudig ontvangen.
Laten wfj U een „tip" geven en koopt U steeds
stijgende stukken van „Sluis Biskwiefabrieken" te
Deventer.
Wenscht uw heer gemaal een geurige pudding,
geen nood. Gaat zijn smaak meer uit naar een pi
kante vla, ook hieraan kan worden voldaan, wan
neer ge de recepten, voorkomende in het recep
tenboekje, samengesteld door mevrouw Wittkop-
Koning, nauwkeurig opvolgt.
U behoeft heusch geen huishoudschool te hebben
bezocht, om het heerlijkste „toetje", bereid met
Sluis eierbiskwie, op te dienen.
De door ons ontvangen boudoir-melange vormen
het middel daartoe, en geven die heerlijke aroma
en pikante nasmaak aan een gerecht.
In een blikken, goed sluitende doos verpakt be
houden de eier-biskwies heel lang hun broosheid,
en fijnheid van smaak, en vormen „de" delicatesse
van uw nagerecht.
Koopt deze boudoir-melange, schaft U tegen den
prijs van 10 cent bij genoemde firma een recepten
boekje aan en ge zult Sluis Biskwiefabrieken te
Deventer, dankbaar zijn, dat zij door middel van
het door ons ontvangen blik, u den weg hebben ge
wezen, om een zeer smakelijk en goedkoop nage-
ricnt aan uw huisgenooten voor te zetten.