Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
Weekagenda
No. 6
DONDERDAG 14 JANUARI 1932
41e Jaargaag
Bedactour 1. H. KEIZER. Bureel Noordscharwoude.
Wij kunnen niet.
Een nabetrachting
komt
TELEFOON INTERCOMMUNAAL NO. 52.
NIEUWE
LANGEDIJKER COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
- en ZATERDAG. -
Abonnmentsprtjs:
per 3 maanden ƒ1.15. - UltflaVfl I flflM 1. H. KEIZER.
ADVERTENTIEN
Van I5 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
15 Januari: 7.30 Gemeenteraad Zuidscharwoude.
16 Januari. Hotel „Concordia". Openbare verga
dering Langedijker Bestuurdersbond, Filmver-
tooning.
19 Jap. Jaarvergadering Ziekenvereeniging te
Uroek op Langendijk „Steunt Elkander.,"
Voorstellen wonden ingewacht tot uiterlijk
Woensdag 13 Januari a.s. bij den secretaris
H. Vinke.
25 Januari. Hotel „Concordia", 7.30 uur, Jaarver
gadering „Onderling Hulpbetoon".
23, 24 en 25 Januari. N. H. Cinema met de Privé-
Secretaresse in de „Roode Leeuw" te Zuid
scharwoude.
27 Januari: Hotel de Brederode, Oudkarspel, 7 uur
Jaarvergadering „Hulp in Nood."
Het verlossende woord!
Reeds zeer vaak in de geschiedenis heeft het
„Noh possumus", d.i. de verklaring van onmacht
om datgene te doen, wat verlangd werd of geëischt,
de schrikkelijkste gevolgen na zich sleept. Het „non
possumus" van de Servische regeering als antwoord
op het Oostenrijksche ultimatum is het sein ge
weest voor den jongsten wereldoorlog. Meestentijds
bevatten die woorden dan ook een gevreesde ver
klaring, maar nu eindelijk werden zij een verlos
sende uitspraak, nu de Duitsche rijkskanselier ze
bezigde ten opzichte van een hervatting der herstel
betalingen.
Heel de wereld weet, hoe de verplichting tot
betaling van enorme schulden, over en weer
Duitschland aan de vroegere geallieerden* en deze
weer aan de Ver. Staten het economische wereld
bestel ontwricht houdt en de maatschappelijke
crisis bij voortduring verergert. Iedereen wéét dat
en tóch. omdat men de consequenties van onder
linge schulddelging niet aandruft en vooral omdat
overwinningswaan en bekrompen egoïsme zich er
tegen verzetten om den geslagen vijand de meeste
vruchteji van zulke schulddelging te gunnen, daar
om laat men de welvaart der wereld liever vergaan,
dan de consequenties te aanvaarden van het eenig
reddend besluit.
De machthebbers bedisselden weer een Herstel
conferentie, niet om de zieke wereld door de eenig
mogelijke operatie voor goed te genezen, maar om
er weer drankjes te mengen en nieuwe bloedtrans
fusies te ontwerpen, die de lijdende maatschappij
nog een- poosje sukkelend in het leven zouden kun
nen houden en de definitieve saneering uit te kun
nen stellen, tot wéér later!
Maar nu zijn al die wereld-kwakzalvers is eens
aan het schrikken gebracftt door den Duitschen
Michel, wien men jaren lang het bloed aftapte om
door transfusie het zieke werldje draaiende te kun
nen houden. „Non possumus", zei Brüning, nu
niet en overd rie jaar niet en nóóit meer! Het beetje
bloed, dat haar nog rest, heeft Duitschland zelf
noodig en de wereld kan er niet mee gebaat zijn.
Of Bruning den moed tot die verklaring van zich
zelf heeft, of dat het hier den moed van Hittler-
wanhoop betreft, doet weinig ter zake. De verkla
ring is er en de menschheid kan er mee gebaat
zijn, omdat de aarzelende werelddoktoren er door
gedreven zullen worden tot het inzicht, dat ze dat
andere geneesmiddel te baat zullen moeten nemen,
dat een definitief herstel kan bewerken, maar dat
ze uit halfslachtigheid wilden reserveeren voor het
uiterste moment van noodzaak.
Alles, wat werelddokter is, knikte, toen Bruning
gesproken had, meer ze maakten tevens een gebaar
van afgrijzen. „Zoo vlak-weg zégt men de dingen
niet in de diplomatie" heette het.
..Meer dan ooit", zei de voorzichtige dokter Mac
Donald, „is nu de Herstelconferentie noodig". Als we
den Duitschen Michel maar eenmaal in de consult
kamer hebben, zoo denkt hij, dan is hij misschien
nog wel te bepraten om zich nog voor enkele jaren
voor onzen transfusiedienst beschikbaar te houden,
al was het maar voor den schijn."
Maar de menschheid hoopt, dat het slachtoffer
voet bij stuk zal houden, opdat de maatschappij
eindelijk eens van haar onzekerheidslot worde ver
lost. Het mes moet er in, de zieke plekken moeten
worden uitgesneden, opdat de wereld weer leve door
haar eigen gezond bloed.
Dat is een algemeen belang, dus ook voor ons
land.
Het is eeen waandenkbeeld, te meenen, dat de
wereld door Duitsche betalingen te redden zou zijn.
Zelfs geen Fransche of Amerikaansche wereld.
Duitschland is arm op het oogenblik en als het over
eenige jaren weer in staat zou zijn om haar schul
den te voldoen, dan zou dat zijn uit de welvaart,
die het uit andere landen had geroofd. Geld groeit
niet aan en het arme Duitschland van heden kan
over enkele jaren onmogelijk rijk zijn uit zich zelve.
Rijkskanselier dr. Bruning zei het zoo klaar bij het
jaarlijksch banket van de Amerikaansche Kamer
van koophandel te Berlijn, op 12 Dec. j.l.
„Duitschland kan haar schulden slechts betalen
uit de overschotten op den uitvoer. Men staat thans
voor deze beslissing: óf men late Duitschland uit
voeren, óf men belemmere den uitvoer, doch dan
maken de schuldeischers zelf de betaling der schul
den onmogelijk."
Natuurlijk wenscht men geen geld van Duitsch
land, dat men eerst zelf moet voorschieten uit eigen
welvaartsbronnen van handel en industrie. Toen liet
Brüning zijn „Non possumus" hooren. Het is alles
heel logisch.
En het is alleen de logica der feiten, waarvoor de
politieke kwakzalvers zullen moeten zwichten.
Laten wij eendrachtig met elkander sa
menwerken.
Ik doe een beroep op uw aller steun en
medewerking.
;Met den wensch, dat de discussies be
knopt en zakelijk zullen worden ge
houden en de goede toon zal worden
gehandhaafd.
„C'est le ton qui fait la musique".
We moeten terug naar de verkiezingen. In
Oudkarspel was de toestand eenigszins precair
geworden, d. i. twijfelachtig, nl. wat betreft de
eventueele samenstelling van den raad. In bij
zonderheden treden is minder noodig. Elke par
tij er zijn er heel wat tracht haar verte
genwoordiger in den raad te krijgen en waar 'de
kansen voor sommige partijen gering waren, daar
ging het „botje bij botje" en wat zagen wij
gebeuren te Oudkarspel, de vertegenwoordiger
der IS. D. A. P., de heer Zaagman, bleek te zijn
de zondebok en werd de woestijn ingejaagd. Ja,
maar zegt de heer Zaagman, ik laat me zóo
maar niet wegsturen, ook al krijg ik een krijt
streep op mijn jas in de verkiezingskrant van
de S. D. A. Pi. en dacht en handelde! naar het
woord van Ibsen: „Sterk is hij, die alleen durft
te staan." Ik heb toch zeker ook mijn aanhan
gers, zoo meende hij en trok er op uit. Niet
naar de woestijn, die is te zandig, daar stormt
de iS <une,en en om die door te trekken heb je
kameelen noodig. Neen, ik ga per pedes aposto-
lorum het dorp door en vraag aan mijn tuinbou-
wende burgers of ik 't dan zoo verbruid zou
hebben, dat mij geen zetel meer in den raad
zou toekomen, waar ik vier jaar van mijn kos
telijk leven voor de belangen der gemeente heb
gezeten .gesproken, gepleit en gedebatteerd.
En het resultaat was verrassend. Eir uit gewor
pen door zijn partijgenooten en er weer In ge
worpen door zijn vrienden. Hij bedankte voor
zijn partij bleef de beginselen getrouw en
het wilde vaandel voerde het devies: „Gemeente
belangen." Em, waar is het „gemeentebelan
gen" slaat meer in dan .„partijbelangen:"
Nog zoo dom niet! Eln wij gelooven, dat er op
den avond van den dag der verkiezing in alle
huizen de naam van Zaagman "heeft geklonken
in alle toonaarden, in mineur, in majeur,
en toasten er tussehendoor.
Maar in de S.D'.A.P.afdeeling werd deze ze
gepraal beschouwd als een Pyrrhus-overwinning,
die den overwinnaar meer zou verzwakken dan
de overwonnene. De atmosfeer was met elec-
trieiteit geladen.
De vergaderingen kwamen en zoo af en toe
kon men uit de maat en de grillige toonzetting
van het preludeum, dat het groote-elkander-inf
het-haar-zittendef-gemeentebelangeh-eonoert in
luidde, reeds ontdekken, dat er hulplijnen noodig
waren om de toonhoogte der muzikale hooge
trillers van zenuwachtige opwinding, of de la
ge bastonen van den met een grafstem zich
uitende 'Siberische minachting, aan te geven, af
gebroken door staccato's, welke alle gelegenheid
gaven om adem te scheppen.
En nu heeft de groote uitvoering van het me-
lo-drama plaats gehad. Eigenlijk eerder dan de
kapelmeester zich had voorgesteld, maar die dan
toch, bezield met de gedachte: „Een bemoedigend
woord verteedert de harten", den dirigeerstok
zwaaide met kunstenaarstalent, en vooraf de so
nate BakkerZaagman inleidde.
Het muzikale stuk bestond, buiten de versie
ring, werkelijk uit vier van vorm verschillende
deelen, nl.:
1. Adres van den gemeenteraad van Oterleek.
2. Brief van den gemeente-arts Dr. J- G. Vo
gelenzang.
3. Adres van de gezamenlijke Moderne-, Ka
tholieke-, Christelijke- en Federatieve Werk
nemers-Organisaties
4. Stopzetting uitkeering aan noodlijdende tuin
ders.
Oterleek kreeg een pil te slikken, die zwaar
genoeg zal hebben gelegen of nog ligt. Op
voorstel van den Raad om adhaesie te betuigen
,op een adres tot verlaging der tractementen van
Burgemeesters, Secretarissen en "Gemeente-Ont
vangers, antwoordde de heer Zaagman, dat toen
twee jaar terug door Ged. Staten de salarissen
werden verhoogd, van Oterleek geen verzet werd
gehoord. Was de melk toen duurder? vraagt
genoemd raadslid ironisch. Ja, mijnheer Zaag
man, dat was ze en twee jaar terug was 't boter
tje op den bodem. Ein het had wellicht een zeer
goeden indruk gemaakt, als u tegen den heer Kos-
ielijk had gezegd en dan het liefst eenigszins
theatraal „collega, reik mij de hand!" Em
als wij ons niet vergissen, zinspeelde u op de
samenvoeging van de Langedijker gemeenten,
Broek op Langendijk uitgezonderd toen u
aanraadde om de kleine gemeenten maar op te
ruimen als middel van bezuiniging. W;ij hoo
ren in dezen toch zeker nog wel nader van u
De brief van dr. Vogelenzang, waarin hij mil-
delijk meldde 10 procent van zijn salaris te wil
len afstaan ter verlichting van de gemeente-fi-
nantien, die in dezen crisistijd al geducht worden
aangesproken, gaf waarlijk ook al reden tot de
bat. Wij vragem: „Hoe is het mogelijk!"
Em de besprekingen over dit nobel gebaar ston
den o. i. in het teeken van ongemotiveerde ach
terdochtigheid. Em na het gebral wordt ten
slotte de schenking aanvaard. Want wij noe
men- het een schreeuwende vertooning een der
gelijke daad, die den ambtenaar eert, op onhof
felijke wijze te verklaren als een middel om an
deren op te wekken hetzelfde te doen of er de
booze gedachte uit te distilleeren, dat „het adres
voor allerlei uitlegging vatbaar is. Hier begon
de (dissonant reals te klinken, die zich voorloopig
niet in een schoone harmonie zou oplossen.
Nog eens, hoe is het mogelijk, dat men deze als
blijk van medeleven voorbeeldige daad heeft kun
nen verdenken, en daarmede heeft aangetast
de eer van een man, 'dien men reeds langer dan
dertig jaren kent en aanspraak heeft op ieders
achting.
Em dan volgt het adres, inhoudende het ver
zoek de steunregeling voor georganiseerde arbei
ders vast te stellen of aan hun productief werk
te verschaffen.
Hier bleek men van den tongriem gesneden te
zijn. Men was zoo loslippig mogelijk en kwam
de gal boven bij enkele raadsleden als oorzaak
van toorn, boosheid en wrok. M;en veegde elkaar
den mantel uit en wij dachten aan het volgende
versje:
'Met u strijd ik niet meer,
fatsoen gebiedt mij 't zwijgen,
Een snuifje bood men u,
gijgooit met prdevgen.
Een eindeloos debat. Neen, eindeloos niet. Er
kwam een einde aan, niettegenstaande de heeren
Bakker en Zaagman elkander in het worstelstrijd-
perk niet los bonden laten. Em de heer Bakker
gaf toestemming door te zeggen: „Ga je gang
maar!' en reageerde voorloopig met geen enkel
woord op de filippica van 'den heer Zaagman,
die den sociaal-democratischen wethouder ver
weet, dat hij zwak was en als roode wethouder
met modder naar de arbeiders gooide. Toch ont
vangt de heer Zaagman satisfactie, als de heer
Rakker meent aan zijn eer verplicht te zijn Zaag
man te antwoorden. Em het loopt maar over
werkverschaffing aan werkloozen, die er bij
na niet zijn en over het verschaffen van werk
dat er niet is. Die heer Rijper gooit ook nog een
duit in het zakje en de wethouder krijgt 't dus
warm genoeg, maar de voorz. neemt 't voor hem
op, verklaart, dat hij een gevoelsmensch is en
'•oor iedereen klaar staat. En na de verdediging
van den heer Bakker komt de heer Rijper nog
eens uit den hoek en verklaart, dat wethouder
Blakker wel zijn goede hoedanigheden heeft op
gesomd, maar, dat hij niets tot stand heeft
gebracht. f j
D|o voorzitter tracht een en ander te ontze-
nuwen en verklaart ronduit, dat de heer Rijper
den toestand in de gemeente niet kent. Vuile
aanval, plichtverzaking, grievend verwijt,
bittere pillen en persoonlijke grieven uitspelen
relletjes uitlokken ziedaar de alternatieven
die kwistig kwinkeleeren in het koor van verwij
ten, aantijgingen en beschuldigingen waarin
„plichtverzaking" het motief is, dat door de
geheele klachten-melodie weerklinkt.
Eindelijk valt de dirigeerstok en het hoofd
nummer is vertolkt.
En na al het krakeel wordt zonder hoofdelij-
j kc stemming besloten, dus bij acclamatie, de toe-
juichingen en handgeklap bleven uit, het adres
I voer kennisgeving aan te nemen,
i Ook de uitkeering aan de noodlijdende tuin
ders wordt stop gezet. "Wethouder Blakker stem
de tegen. Het crisis-comité zorgt nu verder
voor steun in natura.
Na de rondvraag nog een hoffelijk woord, doch
rond voor den kop als hij is, van den voorzitter,
die later nog wel eens aan z'ijn goede wenschen
bij de opening zal hebben gedacht.
Em nu ons oordeel over dit muzikale septet bij
de uitvoering van dit melo-drama?
Bezetting van het corps uitstekend.
Het samenspel kop beter.
Op de maat dient voortaan beter gelet.
'Men lette vooral op de dirigeerstaf
Leiding 8.
Em verder is gebleken, dat, niettegenstaande
het roffelen van de groote trom, de voorstellen
van B. en W., onder welk college een roode wet
houder, die zijn partij machtig is, alle werden
aangenomen.
"Nog zoo kwaad niet.
Nu voortaan beter oppassen, edelachtbare hee
ren, opdat de voorzitter bij volgende zittingen
zal kunnen zeggen:
jJM.it Euch ist es gut spazieren!"
CORRESPONDENTIE.
Wij ontvingen een ingezonden stuk, welks in
houd te persoonlijk is, om welke reden het dan
ook niet kan worden opgenomen.
RED,.