Nieuwsblad v. Holl. Noorderkwartier
No 2I DONDERDAG 18 FEBRUARI 1932 41e Jaargang
Uiliaii: Firma I. H. KEIZER.
Redacteur I. H. KEIZER.
Bureel Noordscharwoude.
Weekagenda
Als 't kindje hongert
BinitgnSandsch Overzicht
Buiieniandsch
Overzicht
NIEUWE
LAMEDUKER (IlliUVI
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
A'oonnmentsprijs:
ner 3 maanden ƒ1.15.
ADVERTENTIEN:
Van 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRTTIMTE
20 Febr.: N.m. 7 uur ten lokale van den heer V. Vis,
vergadering Neutrale Bond van Boeren, Land
en Tuinbouwers, afd. Oudkarspel.
21 Februari: Tooneelzaal C. Vis, Oudkarspel. Too-
neeluitvoering „Jong Leven".
23 Februari: Idem.
23 Februari: N.m. 6.30 Hotel Concordia, Jaarverga
dering van de vereeniging „Tulnbouwbelang".
26 Febr.: N.m. 7.30 uur Café Bouwstra Sint Pancras
Propaganda-avond Bond van
sioneering.
27 Febr.: N.m. 7.30 uur. Hotel Concordia. Afd. Lan-
gendljk en Omstreken der Alg. Vereeniging
voor Bloembollencultuur. Filmvertooning „Van
Bol tot Bloem".
27 Febr.: N.m. 8 uur, ten huize van den heer P.
Kramer, te Zuidscharwoude. Feestavond
Volksonderwijs.
6 Maart: 7.30 uur Hotel Concordia, Instituut voor
Arbeidersontwikkeling, opvoering „Droom
koninkje."
13 Maart: N.m. 7.30 uur Hotel Ooncordia. Uitvoering
Zangvereeniging „Crescendo".
Wil de maatschappij orde kennen en rust, dan
mcelen er wetten zijn voor de burgers en dan moet
de overheid alle ernstige overtredingen straffen,
die orde en rust van de maatschappij dreigen te
verstoren. Dat straffen moet geschieden zonder
aanzien des persoons.
'Menschen, die met recht en reden in de gevan
genis worden opgesloten, zijn misdadigers, het
geen wil zeggen dat. ze mis hebben gedaan te
genover de maatschappij en gewoonlijk ook tegen
over zich zelf, maar dat laatste niet altijd, of
niet steeds in dezelfde mate. Soms gaat ons me
delijden meer uit naar den moordenaar dan naar
diens slachtoffer de omstandigheden kunnen
daar naar zijn.
Een heel enkele maal kan iemand met opge
heven hoofde door de gevangenispoort gaan, sterk
in het bewustzijn, dat hij tegenover zich en zijn
gezin handelde, zooals hij meende niet anders te
kunnen en te moeten, al kwam hij daardoor in
sttrijd met de reglementen van maatschappelij
ke orde. Dan sluit de cipier de celdeur achter den
delinquent, wetende, dat die mensch niet boozer
of slechter is dan hij of een ander, maar dat de
beveiliging der maatschappij het vereischt, dat
voorloopig althans zijn geval niet uitzon
derlijk wordt behandeld, omdat de wet nu een
maal wet is en een wet geen hart kan hebben.
Anders is dat, ws,nneer straks het woord en de
uiteindelijke beslissing wordt gelaten aan de
rechters, die menschen zijn.
«Laten we even een geval releveeren, dat zich
deze week voordeed. Elen valsche munter werd
gearresterd, iemand, die rijksdaalders namaakte
Gewoonlijk is zoo'n mensch een spitsboef deze
was het niet. Ook de politie, die hem gevangen
deed zetten is daar sterk van overtuigd. De po
litieberichten in de dagbladen worden door de
politiebeambten of dezer rapporten sterk bein-
vloed. Welnu, uit de berichten omtrent de arres
tatie van dezen valschen munter bleek het over
duidelijk, dat de politie van de ordentelijkheid
van dezen misdadiger overtuigd is en hem bij
zijn ontoelaatbare handelingen uitsluitend bewo
gen .wist. door harde levensomstandigheden. Op
zijn gedrag, heet het, is nooit het minste aan te
merken geweest. Hij was een werklooze goud
smid en heeft iniderdaad alles en alles gedaan om>
weer aan den arbeid te kunnen komen. Het ge
lukte niet. Stuk voor stuk heeft hij zijn boeltje
verkocht, maar perspectieven openden zich niet.
Eindelijk was er niets meer en hij leed honger,
echten honger, hij en zijn .vrouw, maar ook hun
heel kleine kindje. D|at. kwam telkens wak
ker van den honger en huilde dan. Toen maak
te deze vader zich eindelijk zijn vakkennis ten
nutte, door het geld, dat hij niet verdienen kon,
na te maken. Als hij een valschen rijksdaalder
had uitgegeven, holde hij naar den bakker om dion gespeeld. Niet minder dan veertig duizend
brood te koopcn. En voor hij weer misdeed te- j enthousiasten uit beide landen waren aanwezig
genover de maatschappij, moesten hij en zijn l om hun favorieten aan te moedigen. Veerttg dui
vrouw eerst weer hebben gehongerd, en het zend. Le bevolking van een stad. Waar dan al
kindje moest hebben geschreid en met de natte ook malaise moge heerschen in de voetbalsport
vraaagoogjes hebben gesmeekt om eten. 'geenszins. Hadde het stadion nog meer plaats
We kunnen het niet helpen, maar we hebben - j-uimte bezeten dan had men zeker kunnen reke-
respect voor den misdadiger, We gelooven, dat i lien op 50000 toeschouwers. Intusschen was de
we zelf, in gelijke omstandigheden, slechter zou stemming van het Nederlandsche publiek bij het
den zijn geweest dan deze mensch, Er zijn vele1 r Aiaar huis gaan verre van vroolijk want onzt
lieden, die zoo Jang niet wachten en een knots j ploeg werd met een 3—2 nederlaag naar huis ge
of revolver grijpen, als oer-instincten ontwaken
en ze om het behoud van het eigen leven, leven
om leven stellen.
De MMstef President heeft bij den aanvang
van dezen winter in de Kamer verklaard, dat ei
geen honger geleden zal worden in ons land,
door niemand. Dat mag ook niet. We zijn niet
zoo erg geporteerd voor overheidshulp en -be
moeiing ter zake van alles en nog wat. We zijn
zelfs overtuigd, dat de overheidshulp soms ver
der gaat dan voor het levendig houden van veler
energie gewenscht is. Maar dat er door niemand,
althans zonder persoonlijke schuld eraan, in ons
land honger worde geleden, daarvoor heeft zeer
zeker de overheid te zorgen.
De nood breidt zich echter zoo uit, dat de
beschikbare middelen der regeering ontoereikend
zijn en dan moet en zal de gemeenschap helpen.
Het is haar dure plicht. Kegeeringshulp trou
wens is niet anders dan gemeenschapshulp, om
dat de regeering van deze gemeenschap slechts
de representante is.
Als de regeering tekort komt, zullen sommigen
zeggen, moet ze maar nieuwe belastingen schep
pen. Zeker en dat doet ze ook, voor zoover dat
gaat. De noodzaak om met belastingheffing ze
kere grenzen te ontzien, houde men wél in het
oog. Alle verhoudingen zijn zoo ontwricht, dat
de regeering moeilijk meer weten kan, waar 'het
benoodigde geld nog is te halen en in hoeverre
ze door nieuwe heffingen de rechtvaardigheid en
billijkheid zou verkrachten.
Ondanks den goeden wil van de regeering en
ondanks het belangeloos ijveren van velen in den
lande, wordt er op het oogenblik honger gele
den door landgenooten en de organisaties van
hulpverleening zijn niet bij machte, beschikken
niet over voldoende middelen, om in allen nood
te voorzien.
Het algemeen crisiscomité en de plaatselijke
afdeelingen daarvan hebben geld noodig, veel
geld.
Geeft als het mogelijk is, geeft dan regelmatig
wekelijks of maandelijks, want bronnen, die re
gelmatig vloeien zijn de rijkste en betrouwbaar
ste. Rekeninghouders van den girodienst, vult
het biljet in, dat ge kreegt van toegezonden van
het comité en stuurt het op naar den Haag.
Geeft, geeft
Want kinderen schreien van den honger
En vaders, op wie nooit iets te zeggen viel,
komen in de gevangenis.
Een -korte winter met tragische onge-
vallen. Voetbal trotseert crisis.
ütinisterieele circulaire en sombere cij
fers. Een „groen front" op komst.
stuurd,
i Koning voetbal trotseert alle crisis en alle ma
laise en zouden we"in Nederland het beroepsspel
kennen dan zou er "in dat bedrijf zeker geen werk
'loosheid heerschen. Maar bij alle andere 'beroe
pen ontkomt men niet aan dit noodlottige ver
schijnsel van den modernen tijd. Lezen we 'niet
dat er op het oogenblik in Nederland niet min
der dan duizend ingenieurs zonder werk zijn
en dat van degenen, die de laatste jaren voor het
ingenieursexamen zijn geslaagd nog slechts en
kelen een betrekking kunnen vinden.
Dat de toestand in het Nederlandsche bedrijfs
leven zeer ernstig is, behoeft geen nader betoog
Reeds herhaalde malen is hierop de aandacht
gevestigd en de regeering doet al het mogelijke
om hulp te bieden. Nochtans blijven dit natuur
lijk slechts lapmiddelen, want de huidige crisis
ts onmogelijk nationaal op te lossen, zooals onze
allergrootste Nederlandsche economen van ver
schillende politieke richting nog maar kort ge
leden hebben verklaard. Toch is de circulaire
van den minister van onderwijs, kunsten en 'w
tenschappen aan de besturen van gesubsidieerde
bijzondere scholen gezonden een aparte vermei
ding waard. Hierin wordt er op gewezen, dat de
Nederlandsche industrieën door den algemce-nen
¥conomischen toestand met groote moeilijkheden
hebben te kampen. Dit heeft tengevolge al
dus de circulaire dat zelfs voorheen bloeiende
bedrijven gevaar loopen ten onder te gaan, dat op
groote schaal werkkrachten worden ontslagen en
dat de werkgelegenheid in ons land voortdurend
kleiner wordt. De uitkeeringen aan de werkloo-
zen leggen tengevolge hiervan groote finantieele
lasten op aan de publieke kassen.
Teneinde te voorkomen dat deze toestand nog
steeds verergert, is het onder meer zaak, dat de
vrebruikers in Nederland, indien eenigszins mo
gelijk, gebruik maken van het Nederlandsche
fabrikaat. In het bijzonder wenscht de minister
hierbij er de aandacht van de schoolbesturen op
te vestigen, dat voor verwarming zoo eenigszins
mogelijk aan Limburgsche kolen de voorkeur
dient te worden gegeven. Dit alles is wel noodig.
Het geld dient zooveel mogelijk binnen onze
grenzen te blijven, het buitenland mag niet ver
dienen ten koste van onze eigen industrie, wier
uitvoerinogelijkheden naar datzelfde buitenland
steeds moeilijker worden. Om slechts enkele pro
ducten te noemen. De uitvoer van margarine en
andere kunstboter heeft bedragen 766000 gulden
in de maand Januari van dit jaar tegen 3.191.000
gulden het vorige jaar. Aan electrische toestellen
en installaties voor draadlooze telegrafie en tele-
1 fonie, al of niet gemonteerd wsrden in Januari
uitgevoerd 588 vorig jaar 1205 tonnen ter waar-
de van 4.077.000 vorig jaar 6.808.000 gulden en
aan metaaldraadlampen in Januari 1.558.900 vo-
rig jaar 3.250.000 stuks ter waarde van 612.000
guldon vorig jaar 1.408.000 gulden. Uit deze
paar cijfers kan men zien hoe moeilijk het onze
industrie wel gaat. De margarine-export tot een
vierde gedeelte van het vorige jaar ingekrom
pen, de radio tot twee derde, gloeilampen tot on
der de helft.
Het spreekt vanzelf, dat deze cijfers, deze wei
nig bemoedigende getallen hun invloed op de
inkomsten van den Staat doen gelden. In de
Even voor het officieel© afscheid van den win
ter, hebben we kunnen constateeren, dat het in
Nederland ook nog vriezen kan, dat sloten en
vaarten met een ijsdek gesloten kunnen worden I
dat men in sommige plaatsen van ons Tand de j eerste maand van Jet jaar 1932 hebben de rijks
ijzers nog onder kan binden, en als onze voorva-
deren weleer in zwierige halen over het ijs snel
len. Maar de vreugde heeft wel kort geduurd en
is nog verduisterd geworden door de vele onge
vallen die hebben plaats gevonden. Reeds en
kele dagen nadat de thermometer ortRer het nul
pnut was gebleven werden de eerste slachtoffers
van het ijs gemeld en die onheilsmeldingen heb
ben aangehouden tot een' zoel lentewindje het ijs
spoedig liet wegdooien. Het meest tragische ijs
geval was wel dat in het dorpje Bemmel, waar
tegelijk niet minder dan drie meisjes en een 'jon
gen zijn verdronken.
Was de oelangstelling voor de ijssport Zondag
tot een nulpunt gedaald bij de beoefenaars omdat
de thermometer boven het nulpunt aanwees, de
voetbalsport daarentegen vergde dubbele belang
stelling. Immers de internationale wedstrijd Ne
derland Delgie werd in het Amsterdamsche sta-
middelen 31.433.723 gulden opgeleverd, dat
11.822.000 gulden minder dan in Januari 1931.
"Ook blijft, dit bedrag bijna 4.5 millioen gulden
onder het geraamde. Men ziet dat deze cijfers
dus vrijwel parallel gaan met die der uitkomsten
van onze industrie.
Thans zijn ook de boeren in beweging geko
men en hebben een betooging in den Haag ge
houden. Eenige tienduizenden land- en tuin-bou
wers uit alle oorden van het land werden er ver
wacht, doch toen om twaalf uur des middags
de meeting geopend werd, waren er slechts en
kele honderdtallen aanwezig, die langzamerhand
tot eenige duizenden zijn aangegroeid. Een de
putatie werd naar de regeering afgevaardigd, die
een verzoekschrift indiende, waarin verbetering
van den ernstigen nood der boerenstand werd
bepleit. Op deze boerenmeeting, waar fascisten
en communisten trachtten zieltjes te winnen,
werd besloten een groen front te vormen. Wij
hebben nu al een zwart front, een rood front
en zullen dus eerstdaags de boeren elkaar hoo-
ren begroeten met groen front. Een nieuwe po
litieke partij van de boeren is intusschen in voor
bereiding en aan den boerenafgeVaardigde in de
Tweede kamer zal het niet liggen of deze nieu
we politieke partij zal een fascistisch tintje krij
gen. De heeren Rraat en Baars treft men nogal
eens in gezelschap van elkaar, en treden vaak te
zamen in boerenvergaderingen op.
Gezien de opkomst van de boeren in den Haag
hebben we geen al te groote verwachtingen van
het groene front der boeren. Het meerendeel
van de agrarische bevolking zal wel inzien, dat
verbetering ook van hun toestand niet mogelijk
is door het stichten van een nieuwe politiek©
partij. Dit zien op het oogenblik grootere poli
tieke figuren dan de heer Biraat in.
De oorlog in het Oosten nog steeds geen
verandering. Presidentverkiezing in
Duitschland. Laval afgetreden.
Nog steeds blijft de Japansch-Chineesche oorlog,
die er officieel geen is, onze aandacht vragen, Ge
ruchten en stemmingen over en van de Japansche
en Chineesche regeering worden naar Europa en
Amerika gekabeld. Het verloop der veldslagen met
het aantal dooden en gewonden wordt eveneens
voortdurend geseind. Speciale gebeurtenissen, die
wel eens den toestand zouden kunnen verscherpen,
zooals het mishandelen van Amerikaansche gezant-
schapsattaché's door Japansche soldaten vragen on-
zefiJSijZonderen aandacht. Maar de gretigheid, waar
mee wij de eerste weken de berichten over het Ja
pansch-Chineesche geschil inzogen is veel vermin
derd. Wij hebben ook weer wat aandacht voor poli
tieke gebeurtenissen in andere landen, omdat het
„daar in het Oosten toch maar hetzelfde blijft".
Inderdaad het blijft hetzelfde. Japan verbeeldt zich
dat het Chineesche grondgebied reeds het zijne is
en dat het van de Chineezen eischen kan, dat zij
in hun eigen land hun troepenfront rond Sjanghai
30 K.M. verleggen. Er schijnt een wapenstilstand van
enkele uren te zijn geweest en wederzijds beschuldi
gen zich partijen elkaar, dat zij dezen hebben ge
schonden.
Intusschen is er ook nog een Volkenbond, die zich
met dit conflict heel voorzichtig bemoeit en ver
manend de vinger opheft van tijd tot tijd. Maar in
de verwoedheid van hun oorlogsspel merken door
de vechtende troepen niet veel van. Evenmin de
duizenden gewonden en de honderdtallen dooden,
die er wekelijks sneuvelen. Evenmin weet de ge-
meene soldaat iets af van de rapporten, die er over
de vijandelijkheden worden gepubliceerd in op
dracht van den Volkenbond te Genève. Thans is het
tweede rapport van de commissie van de consuls
te Sjanghai in de stad van den Volkenbond ont
vangen. Het behandelt de gebeurtenissen, die van
29 Januari tot 3 Februari plaatsvonden. Over de
krijgsverrichten van die dagen brengt het weinig
nieuws. Want het schieten is men reeds zoo ge
wend, dat men er nauwelijks aandaacht meer aan
schenkt. Over en weer bescnieten de partijen elkaar.
De Japanners vuren hun kanonnen op de Chinee
sche stellingen af of bombardeeren, die uit de
lucht, met de verontschuldiging, dat de Chineezen
den wapenstilstand hebben verbroken.
De Chineezen ontkennen dat telkens ten sterk
ste. Aldus beschuldigen beide partijen elkaar. De'
consuls van hun kant zijn van oordeel, dat er geen
formeele wapenstilstand heeft bestaan en ook, dat
het wederzijdsch schieten waarschijnlijk veroor
zaakt is door zelfstandig handelende afdeelingen of
misschien zelfs door agent provocateurs. Verder han
delt het rapport over een kwestie van franc-tireurs.
Van het begin van hun actie af hebben de Japan
ners te lijden gehad van Chineezen in burger, die
van of uit huizen op hen schoten. Zooals steeds gaf
dit den strijd ook hier onmiddellijk een bijzonder
kwaadaardig karakter, maar ook Japansche burgers
vochten mede, voorzien van een band om den arm.
„Dit zijn Japansche reservisten", aldus beweert een
officieel Japansche zijde.
De consuls beklagen zich bitter over het optreden
der Japanners in de buitenlandsche nederzettingen.
Zij hebben in de wijk Hongkong de straten gebar-
riceerd, de politie ontwapend en alle gemeentedien
sten stopgezet, zelfs de brandweer. De politiebu-
reaux hebben zij belet met het hoofdbureau in con
tact te treden. Zij hebben allerlei uitspattingen be
gaan, tot zelfs terechtstellingen zonder onderzoek.
Naast matrozen hebben ook Japansche burgers zon
der officieele eigenschappen zich op die manier ge
wroken op de anti-Japansche actie der Chineezen.
Aldus regeert daar te terreur, zeggen de consuls in
hun rapport. Bijna de geheele niet Japansche be
volking nam de vlucht uit de wijk, die nota bene
onder internatitonale bescherming staat.
Zeer vele Chineezen in de vesting moeten door de
Japanners zijn gevangen genomen of ter dood ge
bracht. Het bestuur de rvesting heeft daarom den
consuls verzocht, den Japanners om inlichtingen te
vragen over het lot van dezeinwonersdervesting.
De Japansche consul verklaarde, dat intusschen de
toestand heel wat verbeterd is en dat de Japansche
Overheid zich de uitspattingen van haar menschen
