Kameroverzicht
y. Holl. Noorderkwartier
No 30 DONDERDAG 17 MAART 1932
41e Jaargang
lilmi: fail 1.1. Mil. - Bedacteur I. H. 1EJZEIL - Bureel MoordscharwDude.
Weekagenda
Potlood en Revolver
De Tuinderscredieten
De eerste betaling van de rente-
looze voorschotten aan Tuinders.
Binnenland.
NIEUWE
LMGEDIJKER COURANT
DEZE COURANT VERSCHIJNT
DINSDAG DONDERDAG
en ZATERDAG.
Abonnmentsprljs: L
per 3 maanden 1.15.
ADVERTENTtEN:
Van 15 regels 75 cent;
elke regel meer 15 cent.
GROOTE LETTERS
NAAR PLAATSRUIMTE.
17 Maart: 7.30 Gemeenteraad, Zuldscharwoude.
20 Maart: In de „Roode Leeuw" N.H. Cinema „Ta
boe". Aanvang 8 uur.
21 Maart: Nam. 4.30 voor kinderen, nam. 7.30 voor
volwassenen Lichtbeeldenvertooning van den
heer Ten Bruggencate „En reis naar Indië",
in een lokaal der school m. d. Bijbel te St.
Pancras, ten bate van het crisis-comité.
22 Maart: Jaarvergadering „De Eendracht" te Oud
karspel bij Vis. Aanvang 7 uur n.m.
22 Maart: 1.30 uur Café „Halfweg" Heerhugowaard
Algem. Vergadering Lange dijker Groentencen-
trale.
23 Maart: Nam. 2 uur. Visschersvereeniging „Geest-
mer-Ambacht" bij K. de Hart Oudkarspel.
24 Maart: 7.30 uur Hotel „Concordia" 14e Algem.
Vergadering Bond van Begrafenisvereenigin-
gen.
Per abuis was ook 17 Maart vermeld, deze datum
vervalt.
27 Maart: N.m. 7.30 uur Hotel de Brederode, Oud
karspel. Qperetteclub „Caecilia", Kinder
operette.
28 Maart: N.m. 7.30 uur Tooneelzaal J. de Bakker,
Noordscharwoude, Gymnastiekvereen. „Hercu
les en Hygiéa", Gymnastiekuitvoering.
tegenover hij zich dan het monopolie voor den
verkoop van zijn fabrikaat bedwong. Het publiek,
dat geen vertrouwen had in de credietwaardigheid
der Staten, verschafte geld aan den luciferskoning
en die gaf het weer aan de regeeringen der landen.
Hij zelf kreeg er staatsfondsen voor, waarvan hij de
risico's kende. Geen nood, de winsten op de luci
fers zouden de risico's ruim dekken. In veertig
landen verwierf hij zich aldus een monopolie. Daar
ineens bleek zijn berekening mis, heel het reuze
gebouw van economische wereld-constructie kraakte
Toen nam Krueger een revolver en schoot zich
dood. Ontvluchtend de verantwoordelijkheid.
Dat bouwt en sticht, en bindt het lot van mil-
lioenen aan zich, maar als het misloopt, dan vech
ten ze niet langer om met eenzelfde energie nog te
redden voor die anderen, wat ze bedierven, maar
dan steken ze den kop in het zand van de eeuwig
heid, om niet te zien en niet te hooren. Hara-kiri
van den veldheer na den verloren slag.
Vandaag deed zoo een Krueger, eiken dag doen
het, zoo niet hier dan elders op de wereld, nota
rissen, bankiers, industrieelen. echtgenooten, vaders
De wereldorde wordt te bouwen gelaten aan de
wereldburgers, die door gemis aan verantwoor
delijkheidsgevoel soms wangedrochten scheppen.
En wie werkelijk bouwtalenten hebben, lijden
vaak een zelfoverschatting. Als het mis gaat met
den bouw, demonstreeren ze bovendien eenzelfde
gemis aan verantwoordelijkheidsgevoel, als de mas
sa. Een schot knalt, inluidende het verderf voor één,
de ellende voor duizenden.
Als ieder zich meer zijn verantwoordelijkheid te
genover zich zelf en de maatschappij bewust zou
worden, kon de regeering van het potlood een zegen
worden en zouden revolvers in roest vergaan.
Een revolver is niet kostbaar, een potlood is het
nog minder. Toch wordt met het gebruik van deze
voorwerpen over 's werelds lot en welvaart beslist.
Met het eerste voorwerp het potlood kan
worden gebouwd en vernietigd, een revolverschot
beteekent altijd ruine.
Ter illustratie dienen twee actueele gebeurtenis
sen.
Daar hebben we allereerst de jongste presidents
verkiezing in Duitschland. Hoevelen van de mil-
lioenen, wien daar het potlood in handen werd ge
geven om er hun keuze mee kenbaar te maken,
zouden zich volkomen bewust zijn geweest van het
groote gewicht hunner handeling? Niet het lot
van een party alleen, ook niet slechts de toekomst
van Duitschland, maar misschien wel de verdere
ontwikkeling der wereldgeschiedenis werd bepaald
door cje wyze waarop de eenvoudige burgers het
verkiezingspotlood zouden gebruiken. De verkiezing
van j.l. Zondag zou het rammeien beteekend kunnen
hebben van de poort der West-Europeesche bescha
ving door aanstormende bolsjewisten. Een zege van
Hitier zou misschien den burger-oorlog in Duitsch
land hebben ontketend en zeker den chaos daar
hebben ingeluid. West-Europa zou wantrouwend
naar het Oosten hebben gezien, de druk op het
politieke en economische leven zou voor heel de
wereld zijn verzwaard, het einde van de crisis zou
naar een ver verschiet zyn teruggevloeid.
Gelukkig heeft het gezond verstand nog geze
gevierd. Byna de helft der kiezers verkoos het aan-
biyven van Hindenburg, die zyn volk in den oorlog
diende en gehoorzaamde, en die ook tydens zyn
eerste ambtsperiode als rijkspresident bewezen heeft
zyn persoon ondergeschikt te kunnen maken aan
het algemeen belang.
De verkiezing werd een succes Voor Duitschland
en voor de wereld, maar toch mogen we de oogen
niet sluiten voor het feit, dat ruim 11 millioen Duit-
schers met het verkiezingspotlood in de handen
hebben aangedraafd achter een politieke Don Qui-
chotte, die het wereldbestel helaas aanziet voor een
windmolen. Evenmin mogen we blind zyn voor het
feit, dat de fascineerende naam „Hindenburg" hoort
aan een man van 83-jarigen leeftyd en dat onder
de partyen, die democratie en orde voorstaan in
Duitschland, geen persoonlijkheid is te vinden,
wiens roemvol en eerbiedwaardig verleden zoo sug
gestief werkt als van dezen éénen.
Zoo zien we, dat de massa haar eigen en der
wereld lot meer door de toevallige omstandigheden
laat bepalen, dan door eigen doordacht handelen of
door eigen gevoel voor verantwoordeiykheid.
Millioenen krassen met een dom potlood over
schynbaar waardeloos papier, en ze weten niet,
dat ze doodvonnissen onderteekenen, een dreigbrief
schrijven aan de algemeene welvaart, dan wel de
rust verzekeren van eigen en anderer bestaan, het
lot bepalen van hun kinderen.
Naast het potlood beslist de kogel.
Daar is, neen, daar was een Krueger, een Zweed,
een knappe baas, een economisch wereldorganisa
tor. Hij bouwde, niet voor zich zelf alleen, maar voor
heel de maatschappy. zyn potlood kraste regel
matig over het papier, cyfers schikkend en groe-
peerend, mogeiykheid beoordeelende of scheppende.
Hy kocht groote bedryven, vernietigde andere. Voor
heel de wereld maakte hy lucifers! Landen, die in
geldnood zaten, leende hy enorme kapitalen, waar-
TWEEDjE. KAMER. De Indische be
1 grooting. Handen af van Sjanghai.
Nieuwe departementale indeeling.
EERSTE KAMER. Begrootingen.
Leve de trekschuit.
De werkzaamheden aan beide zijden des Bin
nenhofs worden in vrij vlot tempo afgedaan, nu
het tegen Paschen loopt en buiten de crocusjus
bloeien.
De Tweede Kamer heeft zich speciaal met de
behandeling van de Indische begrooting onledig
gehouden. D'at was altijd een prachtgelegenheid
om vele desiderata te uiten en aan 'te geven,
waarom de politiek van den pas afgetreden Gou
verneur Generaal wie dat dan ook was
niet deugde. Ook nu is alles weer volgens die tra
ditie verloopen alleen waren ze het er allen
over eens, dat, de minister, waf de geuitte ver
langens betrof, dezen keer wel niet veel meer dan
ernstige overweging zou kunnen toezeggen, omdat
de finantieele toestand van Indie geen nieuwe uit
gaven toelaat. Men verweet van sommige zijden
roekeloos finantieel beleid aan de vorige Indische
regeering en van alle kanten drong men er op
aan om voorloopig een voorzichtige politiek te
voeren, daar het noodig- is om de Indische be-
grooting spoedig weer sluitend te maken. De sa-
lariskorting ad 10 procent voor Indie werd slechts
van. socialistische zijde en dan nog maar zwakjes
bestreden. Zelfs de heer Joekes V.D'. vond die 10
procent niet te veel. Deze achtte ook nieuwe hef
fingen noodig, waarvoor z.i. in aanmerking kwa
men- vermogensbelasting, verhooging van invoer
rechten en een uitvoerrecht op aardolie.
Natuurlijk verschilden de heeren, al naar hun
politieke kleur, van inzicht omtrent de houding
der Indische regeering jegens de nationale bewe
ging.
Er werd aangedrongen op de voorbereiding ee-
ner sociale wetgeving in Indie en op regeerings-
maatregelen voor verlaging der huishuren, verbe
tering der Inheemsche rechtspraak.
Woensdagmiddag nam de Kamer met 8018
stemmen het ontwerp aan, naar aanleiding van
de niéuwe departementale indeeling^ De regeering
beoogt er in het bijzonder mee, om de landbouw
belangen nog juister te kunnen behartigen
en vlugger. Sommige leden twijfelden aan het
nuttig effect. Ook vroeger, zoo zeiden ze, Is de
landbouw nooit met zulke wijziging gebaat ge
weest. t
Wijnkoop achtte het beslist noodig, dat hij
voor Paschen nog gelegenheid kreeg om te inter-
pelleeren over onze verhouding tot de gebeur
tenissen in Sjanghai. Zijn visie op de zaken in het
oosten is ongeveer zoo: minister Deckers is naar
Indie geweest om er te spreken over de mogelijk
'heid van een oorlog tegen Sovjet Rusland. Dat
begint Sjanghai, waar onze torpedojager „Van
Galen" al ligt. Op een of andere dag stappen onze
Jantjes daar van d'r schuit en trekken dan via
China, dat ze ondersteboven tippelen, en "Man-
tsjoerije en Siberie. Vandaar rukken ze dan, strij
dend tegen de roode armee op naar Moskou. Na
tuurlijk gaan ze niet alleen, maar met andere im
perialistische strijdmachten als van Japan, En-
geland, de Ver. Siteten enz.
Aan Wijnkoop werd de gelegenheid geschon
ken om zijn hart te luchten. Zoo iets doet een
mensch altijd goed.
Le Eerste Kamer is na de algemeene staats-
begrooting aan de afzonderlijke departementale
begroetingen doorgegaan, die in vlot tempo wer
den afgehandeld. We herinneren er nog eens aan,
dat deze Kamer geen recht van amendement heeft
eii dus in deze begrootingen, eerder door de 2e
Fair er vastgesteld, niets mag wijzigen. Ze kan
ze aannemen, zooals ze zijn, of verwerpen. Maar
aan dat laatste dacht zelfs dezen keer geen onzer
senatoren. Wel uittten ze allerlei wenschen.
Daar was bv. een zeer bijzondere wensch van
den heer Moltmaker S.D'.A.P. "bij de behandeling
van do Waterstaatsbegrooting. Genoemde heer
is voorzitter van den Alg. Bond van Spoor- en
Tramwegpersoneel, waarom de genoemde ver
keersmiddelen in bijzondere mate zijn belangstel
ling en bescherming hebben. De heer Moltmaker
vyroeg den minister om liever maar geen "brug-
ygen meer te laten bouwen over onze rivieren
en om de verbetering der wegen en kanalenaan-
elg stop te zetten, want wij „stikken" in het
water en zullen er in „verzuipen." En de we
gen worden maar misbruikt, zoo meende hij, zvoor
allerlei vrachtvervoer, dat aan Spoor- en Tram
wegen wordt onttrokken. De heer Moltmaker
r,'as ook "tegen concessies voor autobussen.....
Kreeg hij zijn zin, dan werden op de wegen nog
slechts kinderwagens toegelaten en op het wa-
>-er „trekschuiten." Minister Reymer gaf te
kennen, dat het hopeloos werk was, om ,,de wij
zers van de pendule des tijds te willen terug
draaien."' Niemand trouwens was het met den
heer Moltmaker eens, ook niemand blijkbaar van
zijn partijgenooten.
De eene begrooting na de andere kwam veilig in
regeeringshaven en op het einde van de week
was de Eerste Kamer óók aan net slot: Kolo
niën.
Nadat de verschillende aanvragen by de Com
missie van Advies waren ingediend en daar behan
deld, werd door bovengenoemde Commissie aan den
Minister verzocht, aan de Gemeentebesturen mach
tiging te verleeene over te gaan tot uitbetaling van
30 pet. der geadviseerde bedragen.
Officieel kan thans worden gemeld, dat verschil
lende gemeenten tot uitbetaling overgaan, waar
van wy hier een lijstje laten volgen:
Oudkarspel.
Maandag 21 Maart a.s. betaling tot een bedrag
van f26536.— zynde 31 pet. van het geadviseerde
bedrag. De hiervoor in aanmerking komende tuin
ders ontvangen nog een oproeping.
Noordscharwoude.
Vrydag 18 Maart vanaf des avonds 7 uur uitbe
taling van f 16142.85. In deze gemeente is een 3-
minutendienst ingesteld, hetgeen wil zeggen, dat de
opgeroepenen om de drie minuten verschynen, om
een vlotte afdoening te bevorderen. De hiervoor
in aanmerking komenden worden verzocht op tyd
aanwezig te zyn.
Zuldscharwoude.
Vrydag 18 Maart des namiddags en des avonds
ten raadhuize uitbetaling van een bedrag van f 21000
Broek op Langendijk.
Vrydag 18 Maart des namiddags tusschen 2 uur
en 5.15 uur uitbetaling van een bedrag van f 26024.
aan 88 opegroepenen.
Sint Pancras.
Zaterdag 19 Maart des namiddags uitbetaling van
een bedrag groot f22000.— ongeveer zynde ruim 30
procent van het geadviseerde bedrag.
Wat betreft de Gemeente Sint Pancras hebben B.
en W. zooveel vertrouwen in de goedkeuring van
het Raadsbesluit door Ged. Staten, dat dit college
tot uitbetaling durft overgaan.
Sint Maarten.
Deze gemeente kan overgaan tot het doen van een
voorloopige uitkeering tot een bedrag van f28200.
Nader zal worden medegedeeld wanneer deze uitkee
ring zal plaats hebben.
Warmenhuizen
heeft een uikeering te doen van f47371,42. Echter
kan dit in deze gemeente niet eerder geschieden voor
en aleer men hiervoor een leening heeft kunnen
sluiten of de gelden van het Ryk heeft ontvangen.
f33160.komt voor rekening van het Ryk en een
bedrag van f 14211.42 voor rekening der gemeente.
Harenkarspel
heeft noodig een bedrag van f 75000.— maar kan ook
niet eerder tot uitkeering overgaan voor zy daarvoor
de noodige gelden heeft ontvangen van het Ryk.
f23000.— komt voor rekening van de gemeente en
f 52000.voor rekening van het Ryk.
Naar wy van bevoegde zyde vernemen kunnen
ook de gemeenten
Heerhugowaard
Koedijk
en Obdam
niet eerder tot uitbetaling overgaan, of men moet
over de noodige contanten kunnen beschikken.
Niettemin wordt door de gemeenten die nog niet uit
betalen alles in het werk gesteld en al het mogeiyke
gedaan, om zoo spoedig mogeiyk hiertoe te kunnen
overgaan.
Buitenland!
Brutale treimrooi'. Die conducteurs dach
ten aan een grap. Gisteravond om ongeveer 7
uur zijn twee gemaskerde en met revolvers gewa
pende bandieten, terwijl de boemeltrein Wille
broekAntwerpen, ter hoogte van het station
Hoboken kwam, in een bagagewagen gedrongen.
Zij overmanden de treinbedienden, terwijl zij de
vlucht namen met twee postzakken, waarvan een
een waarde inhield van 183.000 fres. en 'de andera
van 200.000 fres. alles in munten en bankbil
jetten. Het waren de ontvangsten van verschil
lende langs de lijn WillebroekAntwerpen ge
itgen postkantoren.
Het merkwaardige van het geval is, dat de
treinbedienden eerst dachten, dat er een grapje
gemaakt weid. Ze lachten hartelijk om de ver
meende poets die hen gebakken werd, doch wa
ren spoedig gedwongen den ernst van het geval
in te zien aangezien er eenige malen op hen ge
schoten werd. Gelukkig zonder dat iemand ge
raakt werd. De bandieten van wie élk spoor
ontbreekt, spraken uitsluitend Luitsch.
Een aanslag op Hitier? Zijn trein beschoten
De D-trein van "7 uur ¥5 uit Munchen, waar
mede Hitler, dr. Gobbels en 'dr. Frick gisteren,
naar Weimar reisden, is, volgens een mededeeling
van de directie der rijksspoorwegen dicht bij Je
na door tot dusverre onbekende personen be
schoten. Elen wagen werd getroffen. Personen
worden niet gewond. De aanslag heeft plaats
gehad in de nabijheid van Kahla.In een derde
klasse wagen werd een ruit van een couloir ver-
niled. Er is nog niet vastgesteld of de trein be
schoten is dan wel door middel van een katapult
met steenen bekogeld. De wagen is eerst naar Ber
lijn doorgereden en vervolgens voor een onder
zoek naar Naunburg gebracht.
In de omgeving van Hitier heeft men van het
geheele voorval niets gemerkt.'
Tweede Kamer. - De Tweede Kjamer heeft
gistermiddag bij den aanvang der vergadering
met 6018 stemmen aangenomen het in een
eergisteravond gehouden zitting behandelde wets
ontwerp, betreffende de nieuwe indeeling der
Departementen, instelling Départementen van'Ebo
nomische zaken en Arbeid en overbrenging van
de afdeelingen Volksgezondheid, Werkloosheids
verzekering en Arbeidsbemiddeling naar Bin
nen Jandsche zaken.